30 Ekim Çarşamba gününden herkese&nbsp;merhaba.İsveç merkezli Klarna ile Birleşik Krallık merkezli Revolut arasındaki rekabet her alanda devam ediyor. Yeni bir rapora göre Klarna ve Revolut ekiplerinden çıkanların 2024 yılında kurdukları yeni girişimlerin sayısı 100'ün üzerine çıktı. Bu alanda Klarna 62 girişimle zirvede yer alırken Revolut ekiplerinden ise 49 yeni girişim doğdu.&nbsp;Dünyanın en büyük sabit kripto varlık üreticisi&nbsp;Tether'dan Türkiye'ye bor teklifi geldi. Eti Maden yönetimine bor mineraline endeksli kripto varlıklar oluşturmayı öneren şirket, Türk hükümetine İstanbul'da bir dijital varlık borsası kurulması fikrini de götürdü.İyi okumalar. Hüseyin

Finansal teknolojilerde son gelişmeler, sektörün gündemindeki maddeler, siber güvenlik, yapay zeka, dijitalleşme ve fintech yatırımları, dönüşüm trendlerine yönelik analizler ve uzmanlarla söyleşiler.

Finansal teknolojilerden son gelişmeler, analizler ve görüşler her hafta e-posta kutunda.

Pareto FinTech

Avrupalı fintech devleri Klarna ve Revolut rekabeti ekosisteme yeni girişimciler yetiştirmek için de sürüyor. Küresel sabit kripto para ihracatçısı Tether, Türkiye'ye bor üzerinden kripto varlıklar oluşturmayı önerdi. 

🧮 Fintech fabrikaları, Tether teklifi

23 Ekim Çarşamba gününden herkese&nbsp;merhaba.Servis Modeli Bankacılık, küresel literatürdeki adıyla BaaS modeli için artık değişim zamanı. Teknolojilerin ve çözümlerin ön planda olduğu ilk dönemin ardından BaaS 2.0'da, mevzuatlara uyum, lisanslar, güvenlik ve daha geniş kitlelere erişim gibi konu başlıkları gündemde olacak. Bu sayıda BaaS modelinin evrimini ve BaaS 2.0 ile bizleri nelerin beklediğini ele aldık.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Neden önemli?&nbsp;Bu yıl sonunda 24,2 milyar avro olması beklenen Avrupa BaaS pazar büyüklüğünün 2030 yılında 100 milyar avroyu aşacağı tahmin ediliyor. &nbsp;</li></ul>Bültene bu hafta ayrıca 2020'de yeni nesil fintech girişimi Lidio’yu kuran, fintech girişimcisi ve sektör profesyoneli Emre Güzer konuk oluyor. Güzer, fintech ekosistemini değerlendirdiği yazıda&nbsp;küresel pazarlara açılmak isteyen şirketlerin yön arayışına ışık tutuyor.&nbsp;İyi okumalar. Hüseyin

Teknolojilerin ve sunulan çözümlerin fark yarattığı BaaS modelinde yeni bir dönemin kapısı aralanıyor. Peki BaaS 2.0 ile neler değişecek? Fintech girişimcisi Emre Güzer, şirketlerin küresel pazarlardaki yön arayışına ışık tutuyor.

🧮 BaaS 2.0 dönemi, fintech girişimciliği

16 Ekim Çarşamba gününden herkese&nbsp;merhaba.Türkiye Ödeme ve Elektronik Para Kuruluşları Birliği'nin (TÖDEB) öncülüğünde Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan ve Özbekistan fintech derneklerinin katılımıyla Türk Devletleri Fintech İş Birliği Platformu kuruldu. "Dijital İpek Yolu" olarak nitelendirilen platform, geleceğin en kritik ekonomik sektörlerinden biri olan finansal teknolojiler alanındaki ilişkileri güçlendirmeyi amaçlıyor. Platformun Avrupa'dan Çin'e uzanan geniş bir bölgede yeni işbirliği yolları açarak ticaretin büyümesine ve küresel ekonomik entegrasyona katkıda bulunması bekleniyor.Tüm dünyanın gözü kulağı 5 Kasım'da yapılacak olan ABD Başkanlık seçimlerinde. Donald Trump ile Kamala Harris arasındaki başkanlık yarışından çıkacak sonuçlarla yakından ilgilenen sektörlerin başında kripto varlık ekosistemi geliyor. Her iki başkan adayının kripto varlıklar konusundaki görüşlerini, vaatlerini ve seçim kampanyalarında izledikleri politikaları&nbsp;mercek altına aldık.&nbsp;İyi okumalar. Hüseyin

Türkiye'nin liderliğinde Azerbaycan, Özbekistan, Kazakistan ve Kırgızistan fintech dernekleri Türk Devletleri Fintech İş Birliği Platformu'yla güçlerini birleştirdi. ABD seçimleri sonrasında kripto varlık ekosistemini neler bekliyor?

🧮 Dijital İpek Yolu, 5 Kasım ve kripto

9 Ekim Çarşamba gününden herkese&nbsp;merhaba.Kripto para işlem platformu Paribu, 5. kez hazırladığı "Kripto Para Bilinirlik ve Algı Araştırması"nın 2024 yılı sonuçlarını açıkladı. FutureBright işbirliği ile hazırlanan rapora göre, Türkiye'de kripto paraların bilinirlik oranı artış göstermeye devam etti.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">2020 yılında %16 olan bu oran 2024 yıllarında %99 olarak tespit edildi. Türkiye'de kripto para işlemi yapanların oranı da geçen yıla göre artış kaydetti ve %25,1’den %27’ye yükseldi.</li></ul>Bülent Gökdemir, küresel ödeme sistemleri ekosistemini, sektörün dev oyuncuları Mastercard ve Visa üzerinden analiz ederek rekabet ve regülasyon denklemini açıklayan bir yazı kaleme aldı.&nbsp;İyi okumalar. Hüseyin

Paribu Kripto Para Bilinirlik ve Algı Araştırması'nın sonuçlarına göre, 2024 yılında işlem yapanların oranı 2 puanlık artış kaydetti. Bülent Gökdemir, Mastercard ve Visa'nın yüksek rekabet ortamında regülasyonlarla mücadelesini yazdı.

🧮 Kripto para algısı, ödeme sistemleri

2 Ekim Çarşamba gününden herkese&nbsp;merhaba.Startuplar ve her ölçekten işletmeler için profesyonel danışmanlık hizmetleri sunan&nbsp;Sistem Global, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) fintech ekosistemini mercek altına aldığı raporunu yayımladı. Raporda, BAE'nin girişimlere sunduğu fırsatlara yer verilirken ülkenin fintech ekosistemi kapsamlı bir şekilde ele alındı.Türkiye’nin kripto varlıklardaki bölgesel liderliği ve küresel pazardaki konumu Triple-A tarafından yürütülen bir araştırmayla bir kez daha kanıtlandı. Araştırmaya göre Türkiye, Birleşik Arap Emirlikleri ve Singapur’dan sonra nüfusa oranla kripto para sahipliği açısından küresel sıralamada üçüncü olarak yer aldı. Türkiye, gelişmekte olan ülkeler arasında ise listenin zirvesinde.İyi okumalar. Hüseyin

Danışmanlık şirketi Sistem Global, Ortadoğu ve Kuzey Afrika'nın fintech merkezi olmayı hedefleyen Birleşik Arap Emirlikleri'nin fintech ekosistemini analiz etti. Türkiye, kripto varlık benimsemesinde dünyada 3. sırada yer aldı.

🧮 BAE fintech ekosistemi incelemesi 

25 Eylül Çarşamba gününden herkese&nbsp;merhaba.Türk fintech şirketi Dgpays ve global yatırım şirketi Arcapita Group Holding'in eşit ortaklıkla oluşturduğu konsorsiyum, Birleşik Arap Emirlikleri'nin (BAE) önde gelen bankalarından Mashreq'in ödeme çözümleri platformu Neopay’i satın aldı. Dgpys, satın alma sonrasında geliştirdiği yenilikçi çözümleri BAE ve daha geniş Körfez Arap Ülkeleri İşbirliği Konseyi üye ülkeleri pazarındaki kurumsal ve KOBİ segmentlerine sunmayı amaçlıyor.Merkez Bankası resmî blogu Merkezin Güncesi'nde yayımlanan araştırma yazısında, Türkiye'de kartlı ödemelerde yaşanan son gelişmeler ele alındı. Analizde, ödeme alışkanlıklarındaki değişimler ve&nbsp;fintech ekosistemindeki büyüme ivmesinin kartlı ödemelerin gelişimindeki&nbsp;önemi&nbsp;vurgulandı.İyi okumalar. Hüseyin

Yerli fintech girişimi Dgpys, Birleşik Arap Emirlikleri merkezli ödeme çözümleri sağlayıcısı Neopay'i satın aldı. Merkez Bankası, kartlı ödemeler ve temassız ödemelerdeki güçlü artışları analiz etti.

🧮 Dgpys'ten BAE hamlesi, kartlı ödemeler

18 Eylül Çarşamba gününden herkese&nbsp;merhaba.Fintech girişimleri ve startup ekosistemi için global merkezlerden biri olan Londra, İngiltere'de sermaye gelirlerinden alınan vergi oranı %10'dan %45'e çıkaran düzenlemeler sonrasında bu apoletini koruyamayabilir. Dünyanın dört bir yanından girişimciler, yatırımcılar ve mühendislerin İngiltere tercihlerini teşvik eden en önemli uygulamaların başında gelen hisse senedi üzerinden ortaklık yapısıyla daha yüksek gelir elde etme fırsatları vergi artışlarıyla tüm cazibesini yitirecek. Yasal düzenleme hayata geçirilirse fintech girişimlerinin büyümesi için en çok ihtiyaç duyduğu yetenekli çalışanları elde tutması zorlaşacak. Daha da önemlisi kritik pozisyonlardaki çalışanlarını dev rakiplerine kaptırma olasılıkları artacak.&nbsp;Hollandalı yeni nesil bankacılık platformu Bunq, yıl sonundan önce işgücünü %70 artırarak ABD ve İngiltere pazarlarına açılmaya hazırlanıyor. Yeni açılımlarını desteklemek amacıyla 680 olan çalışan sayısını 1.000'in üzerine çekmek isteyen Bunq, 2020 yılında çıkış yaptığı İngiltere pazarına bu kez daha güçlü dönmek istiyor. Şirketin, ABD'de de bankacılık lisansına kavuşmak için gün sayıyor. &nbsp;Pareto Fintech&nbsp;ilginizi çekiyorsa aşağıdaki bültenleri de takip etmek isteyebilirsiniz:<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Tarımdan enerjiye, kozmetikten turizme geniş bir perspektiften, uzman yorumlarıyla sürdürülebilirlik haberlerini derlediğimiz <a fr-original-style="" href="https://link.apos.to/c/ezpx-K-S3fwz?c=PJ5oXsx8VrSrAlucwqsRJ&sub=6528350c59e822000609f89d&s=email" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank" title="">Pareto Sürdürülebilirlik</a>&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Otomotiv sektöründen haberler ve raporlar ve yeni model incelemeleriyle <a fr-original-style="" href="https://link.apos.to/c/_tT1OObFBp_e?c=PJ5oXsx8VrSrAlucwqsRJ&sub=6528350c59e822000609f89d&s=email" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank" title="">Pareto Mobilite</a>&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">İş dünyasını ve piyasaları şekillendiren trendlere yönelik analizler, sektörlerden içgörüler, güncel veriler ve etki yaratan raporlar için <a fr-original-style="" href="https://link.apos.to/c/lgfogDVaYR5H?c=PJ5oXsx8VrSrAlucwqsRJ&sub=6528350c59e822000609f89d&s=email" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank" title="">Pareto İçgörü</a></li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yapay zeka dünyasından son gelişmeler, hayatınızı daha verimli kılacak yeni AI araçları, yatırım alan girişimler ve yapay zeka üzerine tartışmalarla <a fr-original-style="" href="https://aposto.com/n/quando-ai" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Quando AI</a>.</li></ul>İyi okumalar. Hüseyin

Vergi artışlarıyla gündemde olan İngiltere, yakın bir gelecekte global fintech merkezi unvanını kaybedebilir. Hollandalı Bunq, ABD ve İngiltere pazarına girmek için hazırlanıyor. 

🧮 Londra'da vergi alarmı, Bunq'tan 2 hamle

11 Eylül Çarşamba gününden herkese&nbsp;merhaba.Türkiye'de fintech ekosistemin önde gelen destekçileri arasında yer alan ve bünyesindeki fintech girişimlerini şirketleştirme hamlesine Semosis ile başlayan Insha Ventures, yıl sonuna kadar en az iki spin-off daha planlıyor. Insha Ventures Genel Müdürü Hasan Sami Bayansar ile söyleşimizde, Türkiye fintech ekosistemini şirketin yatırım stratejilerini ve hedeflerini konuştuk.Türkiye Ödeme ve Elektronik Para Kuruluşları Birliği, Almanya'nın Münih kentinde 10-11 Eylül tarihlerinde 100'den fazla ülkeden katılımcı ve sektör profesyonellerini ağırlayan Seamless&nbsp;Europe'daki yerini aldı. Avrupa'nın en büyük fintech buluşmalarından biri olan Seamless Europe'un Türkiye Pavilyonu’ndaki 8 yerli fintech girişimi, küresel işbirliği fırsatlarını değerlendirirken Türkiye fintech ekosistemini de dünyaya tanıttı.Pareto Fintech&nbsp;ilginizi çekiyorsa aşağıdaki bültenleri de takip etmek isteyebilirsiniz:<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Tarımdan enerjiye, kozmetikten turizme geniş bir perspektiften, uzman yorumlarıyla sürdürülebilirlik haberlerini derlediğimiz <a fr-original-style="" href="https://link.apos.to/c/ezpx-K-S3fwz?c=PJ5oXsx8VrSrAlucwqsRJ&sub=6528350c59e822000609f89d&s=email" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank" title="">Pareto Sürdürülebilirlik</a>&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Otomotiv sektöründen haberler ve raporlar ve yeni model incelemeleriyle <a fr-original-style="" href="https://link.apos.to/c/_tT1OObFBp_e?c=PJ5oXsx8VrSrAlucwqsRJ&sub=6528350c59e822000609f89d&s=email" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank" title="">Pareto Mobilite</a>&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">İş dünyasını ve piyasaları şekillendiren trendlere yönelik analizler, sektörlerden içgörüler, güncel veriler ve etki yaratan raporlar için <a fr-original-style="" href="https://link.apos.to/c/lgfogDVaYR5H?c=PJ5oXsx8VrSrAlucwqsRJ&sub=6528350c59e822000609f89d&s=email" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank" title="">Pareto İçgörü</a></li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yapay zeka dünyasından son gelişmeler, hayatınızı daha verimli kılacak yeni AI araçları, yatırım alan girişimler ve yapay zeka üzerine tartışmalarla <a fr-original-style="" href="https://aposto.com/n/quando-ai" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Quando AI</a>.</li></ul>İyi okumalar. Hüseyin

Türkiye'de fintech girişimlerinin önde gelen destekçilerinden Insha Ventures, bu yıl ilkine imza attığı spin-off hamlesine yıl sonuna kadar iki marka daha eklemeyi planlıyor. TÖDEB, 10-11 Eylül tarihlerinde Seamless Europe'taydı.

🧮 TÖDEB Seamless'ta, Insha spin-off hazırlığında

4 Eylül Çarşamba gününden herkese&nbsp;merhaba.Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan, Suudi Arabistan'ın Riyad şehrinde düzenlenen 24° Fintech konferansında, Türkiye'deki fintech uygulamaları ve Merkez Bankası'nın ekosistemdeki rolüne ilişkin değerlendirmelerin yer aldığı bir sunum yaptı.&nbsp;KPMG Türkiye ve 212 tarafından hazırlanan Türkiye Startup Yatırımları raporu, Türkiye girişimcilik ekosistemi yatırımlarının 2024'ün ikinci çeyreğinde küresel trendlere paralel olarak artış kaydettiğini gözler önüne serdi. Rapora göre, Türkiye’deki startup yatırımları bu yılın ilk altı ayında geçen yılın aynı dönemine göre 4'e katlandı ve 558,8 milyon dolar oldu. 10 büyük işlemin 3'ünü oluşturan fintech ekosistemi, işlem hacminde ise en çok yatırım çeken alan oldu.Pareto Fintech&nbsp;ilginizi çekiyorsa aşağıdaki bültenleri de takip etmek isteyebilirsiniz:<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Tarımdan enerjiye, kozmetikten turizme geniş bir perspektiften, uzman yorumlarıyla sürdürülebilirlik haberlerini derlediğimiz <a fr-original-style="" href="https://link.apos.to/c/ezpx-K-S3fwz?c=PJ5oXsx8VrSrAlucwqsRJ&sub=6528350c59e822000609f89d&s=email" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank" title="">Pareto Sürdürülebilirlik</a>&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Otomotiv sektöründen haberler ve raporlar ve yeni model incelemeleriyle <a fr-original-style="" href="https://link.apos.to/c/_tT1OObFBp_e?c=PJ5oXsx8VrSrAlucwqsRJ&sub=6528350c59e822000609f89d&s=email" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank" title="">Pareto Mobilite</a>&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">İş dünyasını ve piyasaları şekillendiren trendlere yönelik analizler, sektörlerden içgörüler, güncel veriler ve etki yaratan raporlar için <a fr-original-style="" href="https://link.apos.to/c/lgfogDVaYR5H?c=PJ5oXsx8VrSrAlucwqsRJ&sub=6528350c59e822000609f89d&s=email" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank" title="">Pareto İçgörü</a></li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yapay zeka dünyasından son gelişmeler, hayatınızı daha verimli kılacak yeni AI araçları, yatırım alan girişimler ve yapay zeka üzerine tartışmalarla <a fr-original-style="" href="https://aposto.com/n/quando-ai" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Quando AI</a>.</li></ul>İyi okumalar. Hüseyin

TCMB Başkanı Fatih Karahan, Riyad'daki 24° Fintech konferansında Türkiye'deki fintech ekosistemini anlattı. KPMG'nin Türkiye Startup Yatırımları raporuna göre, bu yılın ikinci çeyreğinde fintech yatırımları zirvede yer aldı.

🧮 Karahan'ın sunumu, fintech yatırımları

28 Ağustos Çarşamba gününden herkese&nbsp;merhaba.Aposto'nun medya partnerliğini üstlendiği Onchain Istanbul, blockchain ve web3 altkültürüne odaklanan ilk topluluk buluşmasına ev sahipliği yaptı. Sektördeki yenilikçi yaklaşımları ve blockchain projelerinin potansiyelini keşfetme&nbsp;imkanı bulan katılımcılar, NFT ve meme coin dünyasındaki son gelişmeleri tartıştı. Gün boyu düzenlenen 8 oturumun ardından networking bölümünde ise katılımcılar yeni bağlantılar kurma fırsatı buldu.&nbsp;Bu hafta Çiğdem Öztabak, OpenAI'ın kurucusu Sam Altman'ın son yıllara damga vuran girişimlerinden WorldCoin projesini&nbsp;ele alıyor. Öztabak, 2019 yılında kurulan WorldCoin'in aradan geçen 5 yılda geldiği noktayı, başarılarını ve başarısızlıklarını analiz ediyor.Pareto Fintech&nbsp;ilginizi çekiyorsa aşağıdaki bültenleri de takip etmek isteyebilirsiniz:<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Tarımdan enerjiye, kozmetikten turizme geniş bir perspektiften, uzman yorumlarıyla sürdürülebilirlik haberlerini derlediğimiz <a fr-original-style="" href="https://link.apos.to/c/ezpx-K-S3fwz?c=PJ5oXsx8VrSrAlucwqsRJ&sub=6528350c59e822000609f89d&s=email" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank" title="">Pareto Sürdürülebilirlik</a>&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Otomotiv sektöründen haberler ve raporlar ve yeni model incelemeleriyle <a fr-original-style="" href="https://link.apos.to/c/_tT1OObFBp_e?c=PJ5oXsx8VrSrAlucwqsRJ&sub=6528350c59e822000609f89d&s=email" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank" title="">Pareto Mobilite</a>&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">İş dünyasını ve piyasaları şekillendiren trendlere yönelik analizler, sektörlerden içgörüler, güncel veriler ve etki yaratan raporlar için <a fr-original-style="" href="https://link.apos.to/c/lgfogDVaYR5H?c=PJ5oXsx8VrSrAlucwqsRJ&sub=6528350c59e822000609f89d&s=email" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank" title="">Pareto İçgörü</a></li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yapay zeka dünyasından son gelişmeler, hayatınızı daha verimli kılacak yeni AI araçları, yatırım alan girişimler ve yapay zeka üzerine tartışmalarla <a fr-original-style="" href="https://aposto.com/n/quando-ai" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Quando AI</a>.</li></ul>İyi okumalar. Hüseyin

İnternet, meme ve web3 kültürlerinin kesişiminde düzenlenen Onchain İstanbul, ekosistemin tüm paydaşlarını biraraya getirdi. Çiğdem Öztabak, WorldCoin'i mercek altına aldı. 

🧮 Onchain İstanbul, WorldCoin analizi

Sektör hakkında yayımlanan yazılar ve yayınlar

Sektör

Ekonomi hakkında yayımlanmış makalaler ve yayınlar

Ekonomi

Teknoloji hakkında yayımlanmış makaleler ve yayınlar

Teknoloji

Tether Holdings, dünyanın en önemli bor madenlerine ev sahipliği yapan Türkiye’nin dijital varlıklar alanına girmesini önerdi. <a fr-original-style="" href="https://www.bloomberg.com/news/articles/2024-10-24/tether-usdt-asks-turkey-to-consider-digital-token-for-borate-minerals" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Bloomberg’ün haberine göre</a>, sabit kripto para ihraççısı, blokzinciri teknolojisi aracılığıyla bor minerallerini temsil eden kripto varlıklar oluşturma önerisini hükümet yetkililerine sundu. Türk yetkililere sunulan teklif, blokzinciri ağları kullanılarak madenlerden çıkarılan bor madenlerinin tokenizasyonunu kapsıyor. Tether ekibi, görüşmeler sırasında İstanbul’da bir dijital varlık borsası kurma fikrini de gündeme getirdi.Habere göre hükümet yetkilileri önerinin henüz uygulanabilir olmadığını belirtirken, Enerji Bakanlığı ise Tether ile görüşmelerin daha erken aşamada olduğunu ifade etti.&nbsp;Tether'in yerel genişleme sorumlusu Anadolu Aydınlı ile son aylarda biraraya gelen yetkililer arasında Eti Maden Genel Müdürü Yalçın Aydın ile Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz ve Enerji Bakanı Alparslan Bayraktar'ın da bulunduğu bildirildi.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Emtiada genişleme çalışmaları yapılıyor</h2>ABD dolarına sabitlenmiş stablecoin USDT’nin 120 milyar dolar piyasa değerine ulaşmasıyla ön plana çıkan Tether, emtia sektöründe çeşitli varlıklar üzerinden genişleme çalışmalarını sürdürüyor.&nbsp;Tether’in CEO’su Paolo Ardoino, şirketin Türkiye’nin dijital varlık ortamında yenilikleri teşvik etmeye kararlı olduğunu ve büyüme için yeni fırsatlar keşfetmeye devam edeceklerini belirtti.&nbsp;Türkiye’de büyük bir rezervi bulunan bor, çoğunlukla seramik, deterjan, gübre ve cam üretiminde kullanılıyor. Bor üretimiyle, devlete ait madencilik şirketi Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü ilgileniyor. Veriler, Türkiye’nin küresel bor rezervlerinin %70’inden fazlasını elinde tuttuğunu gösteriyor. Türkiye, 2024 yılında yaklaşık 1,3 milyar dolarlık bor satışı hedefliyor.

Küresel kripto piyasasının en büyük sabit kripto para ihraççısı Tether, dijital varlıkları kullanarak Türkiye'ye bor piyasasında yenilikçi bir dönüşüm başlatmayı teklif etti.

Tether'den Türkiye’ye bor üzerinden kripto varlık ihracı önerisi

Avrupa fintech pazarının zirvesindeki iki girişim, İsveç merkezli Şimdi Al Sonra Öde devi Klarna ve İngiltere merkezli yeni nesil bankacılık platformu Revolut arasındaki rekabet, farklı cephelerde devam ediyor. Avrupa girişimcilik ekosisteminin verilerini analiz eden Dealroom ve Accel tarafından hazırlanan <a fr-original-style="" href="https://cdn.prod.website-files.com/6643a08d305ab77f8c7566b6/671691f2052757b16023e46e_%5BAccel%5D%20Fintech%20Founders%20Factory%202024.pdf" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Fintech Fabrikaları Raporu</a>’nun 2024 verilerine göre Klarna, bünyesinden çıkan yeni girişim (spinout) sayısında Revolut’u geride bıraktı.Rapordan derlenen bilgilere göre, yılın ilk 10 ayında Klarna ekibinden ayrılan çalışanların kurdukları yeni girişim sayısı 62’ye ulaştı. Aynı alanda Klarna’nın rakibi Revolut çalışanları ise 49 girişim çıkarmış durumda. Üçüncü sırada yer alan bir diğer İngiltere merkezli fintech platformu Wise’ın eski çalışanları ise 33 girişim kurdu.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;" type="disc"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Perspektif: Klarna’nın toplam 3 bin 800 çalışanı bulunurken Revolut’un ise 10 binden fazla çalışanı bulunuyor. Geçen yıl bu sıralamada Revolut 34 girişim ile ilk sırada yer alıyordu. Klarna’dan çıkan girişim sayısı ise 32’de kalmıştı.</li></ul><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Avrupa'nın fintech devlerinden 625 yeni girişim</h2>Rapora göre, Avrupalı 82 fintech şirketinin eski çalışanlarının kurduğu toplam girişim sayısı 625 oldu. Avrupa'nın en büyük 10 fintech fabrikası&nbsp;ve kurulan girişim sayıları şöyle:<ol fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Klarna: 62</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Revolut: 49</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Wise: 33</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">N26: 33</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Monzo: 23</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Zettle: 20</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Adyen: 18</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Payoneer: 17</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Sumup: 17</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Checkout: 16</li></ol>Avrupa’da fintech girişimlerinden doğan 625 yeni startup’ın %53'ü en az 1 milyon dolar yatırım toplamayı başardı. 1 milyon doların üzerinde yatırım alan girişimlerin %35’i ise fintech pazarında faaliyet gösteriyor.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Klarna 26, Revolut 21 fintech doğurdu</h2>Listeye sadece kurulan fintech girişimleri pencesinden bakıldığında da ilk 2 şirketin sıralamadaki yeri değişmiyor. Klarna'dan ayrılan çalışanların kurdukları 62 girişimden 26'sı fintech alanında faaliyet gösterirken Revolut'ta ise 49 girişimin 21'i fintech'lerden oluşuyor. Hollanda merkezli ödeme platformu Adyen ise 9 fintech girişimiyle 3. sırada yer alıyor. Adyen, kurulan fintech girişimlerinin toplam girişim sayısına oranında ise %50 ile ilk sırada.<img src="https://images.aposto.com/2024/9/2/1730227068153.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="2.08" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Avrupalı fintech devlerinden çıkan girişimlerin fintech girişimlerine oranı<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">En çok yeni fintech Londra’dan çıktı</h2>Stockholm merkezli Klarna, Avrupa'nın en büyük girişim fabrikası olsa da Londra, Avrupa'nın en üretken fintech merkezi oldu. 2024 yılında Londra, 24 fintech şirketinin eski çalışanları tarafından kurulan 234 spinout&nbsp;startup üretti.&nbsp;Stockholm, 4 unicorn'dan çıkan 96 spinout ile 2., Paris ise 10 fintech unicorn'undan çıkan 70 spinout ile 3. sırada yer aldı. Berlin, 7 fintech girişiminin 67 spinout'u ile 4., Amsterdam ise 5 şirketten çıkan 37 spinout ile sıralamadaki 5. Avrupa şehri oldu.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Londra tacını bırakacak mı?</h2>Londra'nın sıralamadaki üstünlüğü, şehrin teknoloji merkezi tacını kaybedebileceği yönündeki eleştirilere cevap niteliği taşıyor.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Editörün önerisi: Geçen haftalarda, 500 girişimci Birleşik Krallık hükümetine şu anda değerlendirme aşamasında olan sermaye kazançları vergisindeki artışların ülkenin teknoloji sektörünü tehlikeye atabileceği uyarısında <a fr-original-style="" href="https://aposto.com/i/londrada-vergi-alarmi-bunqtan-2-hamle" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">bulunmuştu</a>.</li></ul>Londra’nın liderliğini değerlendiren Accel’in kurucu ortağı Luca Bocchio, küresel finans merkezi olarak şehrin geçmişine ve yetenek mirasına atıfta bulunarak İngiltere'yi göz ardı etmek için henüz çok erken olduğunu düşünüyor.

Avrupa merkezli fintech devlerinden doğan girişimlerin incelendiği "Avrupa'nın Fintech Fabrikaları" raporu 2024 sonuçlarına göre, Klarna, 62 girişim ile geçen yılın lideri Revolut'u tahtından indirdi.

Fintech fabrikaları: Klarna, Revolut'u devirdi

<div data-message-author-role="assistant" data-message-id="8e61a4de-36cb-4056-be58-9bc92caf192d" data-message-model-slug="gpt-4o" dir="auto" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bugün Türkiye’de 800’ün üzerinde finansal teknoloji girişiminin faaliyet gösterdiğini görüyoruz. Bu girişimlerden yaklaşık 80'i, BDDK ve ardından TCMB tarafından lisanslanmış, çoğunlukla benzer, bazı alanlarda ise farklı hizmetler sunan ödeme kuruluşları olarak faaliyet gösteriyor. Lisanslı olmayan finansal teknoloji girişimleri de, en az lisanslı kuruluşlar kadar başarılı işler yaparak farklı dikeylerde büyümeye devam ediyor.</div>Özellikle açık bankacılık ve buna bağlı olarak gelişen gömülü finans (embedded finance) gibi hem kanun koyucuların hem de girişimlerin büyük önem verdiği alanlarda, daha önce adını duymadığımız birçok yeni oyuncuyla tanışacağız. Bu yeni oyuncuların, sektörün köşebaşlarını tutmuş firmalar karşısında hızla büyüme fırsatı yakaladığını göreceğiz.<div data-message-author-role="assistant" data-message-id="a8456115-82fa-44be-9031-ed92d3971fd6" data-message-model-slug="gpt-4o" dir="auto" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Fintech yatırımları, önceki yıllara göre küresel ölçekte azalma eğilimi gösterse de hâlâ en sıcak sektörlerden biri olarak değerlendirilebilir. 2024 yılının Eylül ayı itibarıyla fintech girişimlerinin dünya genelinde 4,3 milyar dolarlık yatırım aldığını görüyoruz. 2024'ün ilk dokuz ayında ise toplamda 28,5 milyar dolarlık yatırım yapılmış durumda.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bu rakam, bir önceki yıla kıyasla yaklaşık %20'lik bir düşüşe işaret ediyor.</li></ul></div><div data-message-author-role="assistant" data-message-id="97586d83-aa5b-46a8-b3fe-a4d38449cefb" data-message-model-slug="gpt-4o" dir="auto" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Son birkaç yılda yaşanan küçülme, fintech girişimlerine ilginin azalmasından ziyade, başka etkenlerle ilişkili görünüyor. Yatırımlardaki bu düşüş, gömülü finans uygulamaları ve superapp'lere dönüşmeye çalışan teknoloji şirketlerine sağlanan finansal kaynakların fintech yatırımları kategorisine dahil edilmemesinden kaynaklanıyor olabilir.</div>Ayrıca, milyonlarca tüketiciye sahip teknoloji ve farklı sektörlerden şirketler, mevcut tüketicilerine bankacılık hizmetlerini götürebilmek için yatırım yapmaya devam ediyor. Türkiye'den örnekler arasında Getir’den doğan GetirFinans, Yemeksepeti’nin üzerinde çalıştığı YemekPay, Migros’un MoneyPay’i sayılabilir.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Nasıl başladı, nereye gidiyor?</h2>2011 yılında, Türkiye’de türünün ilk örneği olan ödeme kuruluşu PayU'yu hayata geçirirken, ülkemizdeki finansal teknoloji girişimlerinin temellerini atmakta olduğumuzun farkında değildik. Bankaları ve kart şemalarını ikna etmemiz ve bu oyun alanını Türkiye’ye getirmemiz yaklaşık 1,5 yılımızı aldı. Faaliyete başladığımız gün, 1.000’in üzerinde işletmeye hizmet vermeye başladık. En büyük şansımız, bu işe Türkiye’de ilk yatırımı yapan bankalardan biriyle çalışabilme fırsatıydı.İlgili ekiplerce riskli görüldüğü için&nbsp;çevrimiçi ödeme altyapısı sunamadığımız Yemeksepeti ve benzeri ölçeklerdeki birçok oyuncu, bizi bu problemi çözmeye yönlendirdi. Sonradan fark ettik ki, yalnızca finansal teknoloji girişimlerinin mihenk taşını değil, aynı zamanda girişim ekosisteminin kalkınmasına katkıda bulunan önemli bir unsuru da hayata geçirmişiz. Ödeme teknolojileri alanındaki iyi oyuncuların sayısının artmasıyla, 13 yılı aşkın bir süredir herhangi bir girişimin ödeme alma konusunda probleminin kalmadığına eminim.<div data-message-author-role="assistant" data-message-id="703e7a18-f2d2-4dbb-b246-8d44422756fc" data-message-model-slug="gpt-4o-mini" dir="auto" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">O dönemde gözlemlediğimiz problem oldukça büyüktü ve buna yönelik çözümler geliştirmeyi başarmıştık. Daha da heyecan verici olan, birilerinin bu hizmetlere para ödemeyi kabul etmesiydi. Girişimciler bazen yetkinlikleri veya ürünleri ile yapay problemler yaratma eğiliminde olabiliyorlar. Özellikle finansal teknoloji girişimlerinin mutlaka en az bir problemi çözebiliyor olması ve odak noktasına bu problemi ve çözümlerini alması oldukça önemli. Bu alan, regülasyonlar tarafından sınırları belirlenmiş bir alan olabileceği gibi, henüz regülasyonların dokunmadığı alanlar da olabilir. Her iki durumun da kendine özgü avantaj ve dezavantajları olduğunu unutmamak gerek.</div><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Data milliyetçiliği neden önemli?</h2>Hemen herkesin aşina olduğu gibi Türkiye’de yükselen bir data milliyetçiliği söz konusu. Bu durum yalnızca Türkiye’ye özgü de değil. Örneğin, TikTok’un ABD’de yasaklanması, Çin’de ABD menşeli servislerin kullanılamaması ve Türkiye'deki TROY örneği gibi ülkelerin kendi kart şemalarını ayağa kaldırması, data milliyetçiliği ile ilişkili.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="text-align: left;" style="text-align: left; box-sizing: border-box;">Data milliyetçiliği finansal teknolojiler alanında gündeme geldiğinde ülkelerin içine kapandığı görülse de bu tablo bizim açımızdan yurt dışından Türkiye pazarına girmek isteyen global oyuncular için yerel girişimleri daha da değerli hâle getiriyor.</li></ul><div data-message-author-role="assistant" data-message-id="e46e3974-b782-4b8e-ac04-2c24aa186613" data-message-model-slug="gpt-4o-mini" dir="auto" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Regüle alanda faaliyet gösteren lisanslı ödeme kuruluşlarının sunucularını Türkiye’de barındırması, sahtecilik önleme ve kart saklama gibi hizmetlerle birlikte müşteri verilerini Türkiye’de kendi sunucularında tutması, birkaç küçük dezavantajla birlikte birçok avantajı da beraberinde getirdi. Lidio olarak, Worldline, Visa ve Vodafone Pay gibi küresel devlerle yaptığımız işbirliklerinin sayısını, benzer global oyuncularla artırmak için çalışmalarımıza devam ediyoruz.</div><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Küresel pazarlarda yön bulmak: Nereden başlamalı?</h2>Daha önce PayU’da EMEA ve LATAM bölgelerinde stratejik işbirlikleri, ürün geliştirme ve satın almalarla ilgili birçok faaliyeti yönetme fırsatı buldum. Öncelikle, ödemeler dünyası, dünyanın hemen her yerinde aynı dilin konuşulduğu birkaç dikeyden biri. Benzer problemler yaşanıyor, benzer fırsatlar yakalanıyor ve elbette benzer teknolojiler kullanılıyor. Bu noktada, sizi ve girişiminizi rakiplerden ayıran en belirgin özelliğin ekip olduğunu çok hızlı bir şekilde fark ediyorsunuz.&nbsp;Fintech dünyasında globalleşme süreci, yalnızca teknik bilgi ve operasyonel başarılara dayanmıyor; aynı zamanda vizyoner bir ekiple çalışmak da şart. Hızla değişen dijital dünyada, ekiplerin yalnızca bugünün krizlerini yönetmekle kalmayıp, yarının fırsatlarını da görmesi gerekiyor. Ödeme sistemlerinde bugün gördüğümüz her değişiklik, bize gelecekte olabilecekleri işaret ediyor. Bu nedenle, sadece mevcut süreçlere odaklanmak yerine, gelecekte karşılaşabileceğimiz ihtiyaçları öngörmek ve bu ihtiyaçlara şimdiden hazırlıklı olmak en büyük avantajımız olacaktır.

Fintech girişimciliğinde adını daha önce duymadığımız pek çok yeni oyuncunun sahneye çıkacağı ve bu oyuncuların, hızla köşe başlarını tutmuş mevcut rakiplerine meydan okuyarak büyüyebileceği bir dönemin eşiğindeyiz.

Fintech girişimciliği: Küresel pazarlarda yön bulmak

Finansal teknolojiler ekosisteminde en çok dikkat çeken alanların başında BaaS (Banking As A Service) çözümleri geliyor. Servis Modeli Bankacılık olarak Türkçe literatüre giren bu modelde, bankacılık hizmetleri, banka dışındaki platformlar tarafından tüketicilere sunuluyor.&nbsp;Hem Türkiye’de hem de küresel arenada ön plana çıkan BaaS modeli, büyük değerlemeler peşinde koşan fintech girişimleri ve yatırımcıların ilgi odağı olmuş durumda. McKinsey tarafından hazırlanan rapora <a fr-original-style="" href="https://www.mckinsey.com/de/publikationen/banking-as-a-service-baas-opportunity-europe" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">göre</a>, Avrupa BaaS pazarının büyüklüğünün 2030 yılına kadar 90 milyar avro ile 105 milyar avro arasında bir değere ulaşması bekleniyor. 2024 yıl sonu için bu değerin 26,1 milyar dolar (24,2 milyar avro) civarında olacağı öngörülüyor.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">BaaS çözümlerine ilgi neden artıyor?</h2>Servis modeli bankacılık pazarının büyümesinin ardındaki itici gücü, "tüketici iştahı" olarak özetlemek mümkün. Pandemi sonrasında finansal teknolojilerin hızla büyümesiyle birlikte rekabet avantajı arayan e-ticaret şirketleri, müşteri deneyimlerini iyileştirmek için BaaS'a yöneldi. Özellikle Y ve Z kuşağının hızla benimsediği BaaS çözümleri, e-ticarette ve finansal hizmetlerde müşteri davranışlarının dönüşmesini de sağladı.ABD’de Aion Bank'ın yaptığı son araştırma, 25-34 yaş aralığındaki tüketicilerin %52'sinin geleneksel bankalar yerine sevdikleri markaların finansal ürün ve hizmetlerini kullanmayı tercih ettiğini gözler önüne seriyor. Bununla birlikte araştırmanın bir diğer önemli çıktısı olarak, bu tüketicilerin %50'si, yalnızca gömülü finansal ürünler ile "şimdi al, sonra öde" (BNPL) ve tüketici kredileri gibi esnek çözümler sunan&nbsp;markalara sadık kalacağını belirtiyor.Son dönemlerde BaaS modeli, kritik bir değişimin eşiğine yaklaşıyor. BaaS'ın fintech girişimleri öncülüğünde, yatırımcı destekli ve her ne pahasına olursa olsun büyüme vizyonu artık değişiyor. Küresel çapta artan yasal düzenlemeler ve oyunun kurallarının tanımlanması da bu değişimi destekliyor.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Gömülü bankacılık ve BaaS evrimi</h2>Tercihleri ve davranışları son beş yılda önemli ölçüde değişen tüketiciler, finansal hizmetlere erişmek için her gün kullandıkları markalara daha fazla güveniyor. Gömülü bankacılık ürünleri, bu güvenin tesis edilmesinde önemli bir rol üstleniyor.Tüketicilere, ihtiyaç duydukları anda bankacılık ürünlerine erişim olanağı sunan BaaS çözümleri, müşteriyi merkeze koyuyor ve onların isteklerini etkili bir şekilde karşılıyor. Bu sayede e-ticaret başta olmak üzere işletmeler, yeni müşteriler çekebiliyor; sepet tutarlarını artırabiliyor; müşteri sadakatini sağlayabiliyor veya iyileştirebiliyor.BaaS sağlayıcılarının farklılığı ise ekosistemin temel sorunlarının başında geliyor. Benzer hizmetleri vermeye çalışan BaaS sağlayıcılarının bazıları BT uzmanlarından oluşurken, bazıları ödeme lisanslarıyla hizmet veriyor; kimileriyse bankacılık lisansına dayalı hizmetler sunabiliyor. Bir BaaS sağlayıcısının bankacılık lisansına sahip olması, altta yatan teknoloji kadar sunabilecekleri hizmetleri de belirliyor.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bununla birlikte: BaaS çözümlerini kullanan şirketler için finansal hizmetlerin düzenleme ve uyumluluk yönleri de önem arz ediyor. Müşteri bilgilerinin gizliliğinin sağlanması, finansal işlemlerde lisans yeterliliği gibi konulardan bahsediyoruz.</li></ul>Bu durumlar, BaaS çözümlerini düşünen şirketler için kafa karıştırıcı olabiliyor. Günümüzde, düzenleyici ve denetleyici kuruluşlar, sektörleri 3-5 yıl öncesine göre çok daha yakından takip ediyor. Ayrıca düzenleyiciler, işleyişi yönetebilmek ve denetleyebilmek için için BaaS modelinde risklerin nerede olduğunu anlamak istiyor. BaaS ile ilgili artan karmaşıklığın ve risklerin etkili bir şekilde yönetilebilmesi için risk teknolojilerine ve otomasyona yatırım yapılması da gerekiyor.&nbsp;Tüm bu değişim ve gereklilikler de BaaS 2.0’ın kapısını aralıyor.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Lisanslama ve mevzuatlara uyum</h2>BaaS 2.0 modelinde, BaaS çözüm ortağı arayan işletmeler, sunulan teknolojilerin yanı sıra BaaS sağlayıcısının nasıl lisanslandığına da odaklanacak. Artık yeni fırsatları değerlendirmek isteyen işletmeler, sunulan finansal hizmetlerin düzenleme ve uyumluluk yönlerini daha fazla önemseyecek.Müşteri tanıma (KYC) ve kara para aklamayı önleme (AML) gibi uyumluluk süreçleri, bankacılık ürünlerinde bir zorunluluk hâlini alıyor. Bu konu başlıkları üzerinde duran işletmeler, yeterli deneyime ve uzmanlığa sahip BaaS sağlayıcılarını tercih edecek. Burada, yapay zekanın (AI) süreçleri otomatikleştirmede çok daha büyük bir rol oynadığını ve aynı zamanda son kullanıcı için daha sorunsuz bir müşteri yolculuğu sağladığını da göreceğiz.&nbsp;<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Bankalar daha katılımcı olacak</h2>Bankaların çözüm odaklı olmaktan müşteri odaklı olmaya doğru temel bir zihniyet değişimi yaşamasında BaaS modelinin etkilerinden söz edilebilir. Geleneksel bankacılığa paralel bir gelişim kaydeden BaaS modeli, birçok yönden bankalar için geleceği temsil ediyor.Sunulan çözümleri benimseyen işletmeler ile ürünleri kullanan son kullanıcıların ilgisiyle birlikte yaşanan BaaS evrimi, bankaların daha katılımcı olduğu ve daha fazla bütçe ayırdığı günleri de beraberinde getiriyor. BaaS çözümleri, B2B2C iş modellerinde&nbsp;bankaların büyük ölçekte müşteri edinebilmesinin uygun maliyetli bir yolu olarak da karşımıza çıkıyor.&nbsp;Örneğin: İtalyan bankacılık devlerinden UniCredit, geçen Temmuz ayında Aion Bank ve Vodeno'yu satın aldığını <a fr-original-style="" href="https://www.unicreditgroup.eu/en/press-media/press-releases-price-sensitive/2024/july/unicredit-announces-investment-in-vodeno-and-aion-bank-acquiring.html" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">duyurmuştu</a>. Bu satın alma, BaaS modelinin bir büyüme fırsatı olarak görüldüğünün ispatı olarak değerlendirilebilir. BaaS'a yatırım yapılması, bankaların yeni alanlara yönelme arayışına da işaret ediyor. Önümüzdeki yıllarda UniCredit’in satın almasına benzer hamlelerin başka büyük bankalardan da gelmesi oldukça muhtemel.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">BaaS için sırada ne var?</h2>Tüketicilerin finansal hizmetlere erişim sürecini yeniden tanımlayan BaaS modeli, yeni dönemde yasal mevzuatlarla daha uyumlu, yetkilendirilmiş ve ticari olarak sürdürülebilir bir şekilde çalışacak.Hızlı ve sorunsuz işlemlere aracılık eden BaaS çözümleri, şimdiye kadar ağırlıklı olarak ödemeler alanında alternatifler sunarken gelecekte bu yolculuğun yatırımlar başta olmak üzere farklı alanlarla daha fazla entegre olması kaçınılmaz. BaaS 2.0 ile müşteriler için değer yaratarak yeni ürünlerin geliştirildiği ve çözümlerin daha geniş kitlelere ulaştığı günleri de göreceğiz.

BaaS çözümlerinin, sunduğu hizmet ve çözümlerle fark yarattığı dönem sona eriyor. Artık mevzuatlara uyum ve lisansların ön planda olduğu BaaS 2.0 zamanı.

BaaS’ın evrimi: Hoş geldin BaaS 2.0 

Türkiye Ödeme ve Elektronik Para Kuruluşları Birliği'nin (TÖDEB) öncülüğünde Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan ve Özbekistan fintech dernekleri ortaklığıyla&nbsp;Türk Devletleri Fintech İş Birliği Platformu kuruldu.Cumhurbaşkanlığı Finans Ofisi'nin himayesinde düzenlenen imza törenine, Cumhurbaşkanlığı Finans Ofisi Başkanı Prof. Dr. Göksel Aşan, TÖDEB Yönetim Kurulu Başkanı Ufuk Bilgetekin, Azerbaycan Fintech Derneği (AzFina) Başkanı Ruslan Talibov, Özbekistan Fintech Derneği Başkanı Nargis Dustmatova, ASPO Genel Sekreteri Yuliya Salekhova ve Kırgızistan E-Ticaret Derneği Başkanı Aybek Kurenkeev katıldı.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Bilgetekin: Dijital İpek Yolu'nu inşa ediyoruz</h2>Törende konuşan TÖDEB Yönetim Kurulu Başkanı Ufuk Bilgetekin, platformun finansal teknolojilerde Türk Devletleri arasındaki dayanışmayı ve işbirliğini güçlendirecek büyük bir adım olduğunu belirtti. Bilgetekin, konuşmasında bu işbirliğini "Dijital İpek Yolu" olarak nitelendirdi:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(17, 84, 173); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(17, 84, 173); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">"Geçmişimizin köklü ve sağlam temelleri üzerinde, modern dünyanın gerekliliklerini yerine getirecek bir Dijital İpek Yolu’nu inşa etmek için biraradayız. Bu platform, sadece Türk Devletleri arasındaki işbirliğini değil, Avrupa'dan Çin’e kadar uzanan coğrafyada yeni bir dönemin kapılarını aralayacaktır.”</blockquote>Konuşmasında, Türk Devletleri arasındaki ilişkilerin son dönemde giderek güçlendiğine de vurgu yapan Bilgetekin, hükümetlerin bu yakınlaşmayı bir politika olarak teşvik ettiğini ve bu yönde önemli adımlar attığını hatırlattı. Bilgetekin, Türkiye’nin Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan ve Özbekistan ile olan ilişkilerinin, Türk Devletleri Teşkilatı çatısı altında giderek güçlendiğini belirtti.<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(17, 84, 173); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(17, 84, 173); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">"Bu platform ile sadece finansal sistemlerimizi uyumlu hale getirmekle kalmayacak, aynı zamanda genç ve dinamik nüfusumuzun potansiyelini de ortaya koyacağız. Ortak hedeflerimiz doğrultusunda ilerleyerek, fintech ekosistemimizi küresel rekabetin öncü oyuncularından biri haline getireceğiz."</blockquote>Bilgetekin, 5 ülkenin ortaklığında kurulan platformun, ülkelerin sahip olduğu yetkin insan kaynağı, ileri teknoloji ve inovatif girişimlerin birleşmesiyle fintech sektörünün daha fazla büyümesine ve çeşitlenmesine zemin hazırlayacağına vurgu yaptı.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Talibov: Birleşip yükselmek yükselip birleşmekten iyidir</h2>Azerbaycan Fintech Derneği (AzFina) Yönetim Kurulu Başkanı Ruslan Talibov da yaptığı açıklamada platformun Azerbaycan ve diğer Türk Devletleri için önemini dile getirdi:&nbsp;<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(17, 84, 173); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(17, 84, 173); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Platformu yalnızca bölgesel, sektörel işbirliğimizi olarak görmemek; aynı zamanda dili, medeniyeti ve kökeni bir olan ülkelerimizin yeni bir seviyeye geçmesine, gelişmesine fırsat tanıyacak yeni bir alan olarak tanımlamak, görmek gerekir. Türkiye’nin girişimiyle başlattığımız Özbekistan, Kazakistan ve Kırgızistan birlikte devam ettireceğimiz bu platform hem bölgesel işbirliğine hem de devletlerimizin, hükümetlerimizin en yüksek seviyede başlattıkları emeklerin devamı olacaktır. Sözlerimin özeti olarak bugün attığımız bu adım birleşerek yükselmenin, yükselerek birleşmekten daha iyi olduğunun göstergesidir.”</blockquote><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Tecrübe aktarımı için güvenilirlik vurgusu</h2>Cumhurbaşkanlığı Finans Ofisi (CBFO) Başkanı Prof. Dr. Göksel Aşan, konuşmasında Türk dünyası olarak olabilecek tüm alanlarda bir ortaklık oluşturmak zorunda olduklarını kaydederek, dünyanın mevcut gidişatında ayakta kalınacaksa bunun ancak bir aile olarak mümkün olabileceğini söyledi:&nbsp;<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(17, 84, 173); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(17, 84, 173); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">"Bizim bir arada olup da ayakta kalacağımız, birbirimize sırtımızı dayayıp mücadele vereceğimiz en yakın ve en sağlam ailemiz Türk ailesi. Olabilecek en küçük alanda bile muhakkak aramızda birlikler ve ortaklıklar oluşturmamız lazım. Bugün imza törenini gerçekleştirdiğimiz Türk Devletleri Fintech İş Birliği Platformu da bu fırsatlardan bir tanesi."</blockquote>Göksel Aşan, yapılacak daha çok iş olduğuna vurgu yaparak, bu platformdaki bütün ülkelerin fintech alanında aynı seviyede olmadığını belirtti. Bazı ülkelerin almaları gereken mesafe olduğunu anlatan Aşan, bu alanda daha tecrübeli ülkelerin, diğer ülkelere deneyim aktarımı için buradan daha güvenilir bir platform olmadığını dile getirdi:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(17, 84, 173); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(17, 84, 173); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">"Belki düzenlemeleri, kurumsal altyapıları daha gelişmiş olanlar var ama onlar bütün bu bilgi ve birikimlerini, bütün o tecrübelerini çok rahatlıkla diğer muhataplara bir şekilde iletecekler ve hızlıca bütün eksiklerini kapatıp devam edeceğiz."</blockquote><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Sınır ötesi işbirlikleri ele alındı</h2>Açılış konuşmalarının ardından, TÖDEB Başkanı Ufuk Bilgetekin, AzFina Başkanı Ruslan Talibov, Kazakistan Ödeme Kuruluşları Derneği Genel Sekreteri Yuliya Salekhova, Kırgızistan E-Ticaret Derneği Başkanı Aybek Kurenkeev ve Özbekistan Fintech Derneği Başkanı Nargis Dustmatova’nın imzalarıyla Türk Devletleri Fintech İş Birliği Platformu resmen ilan edildi.İmza töreninin ardından düzenlenen panelde, Türk Devletleri arasında fintech ve ödemeler ekosisteminin güçlendirilmesi ile işbirliği fırsatları derinlemesine ele alındı. CBFO Başkan Yardımcısı Necip Fazıl Kaymak’ın moderatörlüğünde gerçekleşen panelde, platformun altında imzası bulunan başkanlar, bölgesel ve küresel düzeyde finansal teknolojilerde ortak stratejiler belirlenmesi, dijital ödemeler, sınır ötesi işbirlikleri ve regülasyonların uyumu gibi kritik konularda görüşlerini paylaştı.Katılımcılar, ülkeler arasındaki bilgi paylaşımını artırmanın yanı sıra, fintech sektöründeki yeni girişimler ve inovatif projeler için atılabilecek ortak adımlar üzerine fikir alışverişinde bulundu. Panel, Türk Devletleri'nin fintech alanında küresel rekabette daha güçlü bir konuma gelmesi için atılması gereken adımları vurgulayıp, gelecekteki işbirliklerinin çerçevesini belirlemeye yönelik verimli bir tartışma ortamı sundu.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Türk dünyasının kalkınmasına destek</h2>Türk Devletleri Fintech İş Birliği Platformu, Türk Devletleri arasındaki finansal teknoloji işbirliğini geliştirmeyi, bilgi ve tecrübe paylaşımını artırmayı ve fintech sektörünü küresel arenada daha güçlü bir konuma taşımayı hedefliyor. Platform, her yıl ortak projeler, bilgi alışverişi ve teknoloji transferi konularında işbirliğini derinleştirerek Türk dünyasının ekonomik kalkınmasına katkı sağlayacak.

Türkiye'nin öncülüğünde Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan ve Özbekistan'ın katılımıyla Türk Devletleri Fintech İş Birliği Platformu kuruldu. "Dijital İpek Yolu" olarak tanımlanan platform, Türk devletleri arasında ortak projeler yapılmasını, bilgi alışverişi ve teknoloji transferi konularında işbirliği sağlanmasını amaçlıyor.

Türk devletleri arasında Dijital İpek Yolu: Fintech İş Birliği Platformu kuruldu

Tüm dünyanın yakından takip ettiği ABD seçimleri, aylardır kripto varlık piyasalarının bir numaralı gündem maddesini oluşturuyor. Öyle ki, 2024'ün ikinci yarısından itibaren, başta Bitcoin olmak üzere kripto varlıkların fiyat hareketlerine yön veren gelişmelerin birçoğu, 5 Kasım'da Donald Trump ile Kamala Harris arasındaki yarışla doğrudan ya da dolaylı olarak ilişkili.Kripto varlıklara mevcut yaklaşımları ve seçim kampanyalarındaki vaatleri bakımından, Donald Trump ve Kamala Harris arasında net farklılıklar olduğu rahatlıkla söylenebilir.Trump, seçim öncesi demeçlerinde ABD'yi "gezegenin kripto başkenti" yapma hedefini tekrarlarken ABD hükümetinin altın rezervlerine benzer "stratejik ulusal Bitcoin rezervi" oluşturması gibi iddialı bir <a fr-original-style="" href="https://www.coindesk.com/news-analysis/2024/07/29/trumps-talk-of-bitcoin-reserve-for-the-us-leaves-industry-waiting-for-more-details/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">vaatle</a> çıtayı çok yukarı koymuş durumda. Bu açıklamaların, kripto destekçilerinin oylarını alma çabası olarak yorumlanabileceğini söyleyenlerin sayısı bir hayli fazla. Trump'ın, sadece 3 yıl önce <a fr-original-style="" href="https://www.bbc.com/news/business-57392734" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Bitcoin'i "bir aldatmaca" olarak nitelediği</a>&nbsp;ve ABD dolarına tehdit olarak gördüğü dönemin izleri hâlâ hafızalarda.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Trump'ın token projesi satışlara başladı</h2>Donald Trump, kripto varlıklara olan olumsuz bakış açısını değiştirerek geçen ay World Liberty Financial (<a fr-original-style="" href="https://www.worldlibertyfinancial.com/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">WLFI</a>) adlı token projesini duyurmuştu. Trump ailesinin desteklediği World Liberty Financial platformu, 15 Ekim'de Türkiye saatiyle 15.40'da satışlara başladı. İlk 20 dakikada 220 milyon WLFI token satıldı. Blockchain kayıtlarına göre, satışa 1.700’den fazla kullanıcı katıldı.World Liberty Financial, token satışlarıyla 300 milyon dolar toplamayı ve 1,5 milyar dolar değerlemeye ulaşmayı hedefliyor. Donald Trump, projede “baş kripto savunucusu” olarak görev alırken, oğulları Eric ve Donald Trump Jr. “web3 elçileri” olarak tanıtıldı. En küçük oğlu Barron ise “DeFi vizyoneri” unvanıyla öne çıkıyor.<img src="https://images.aposto.com/2024/9/2/1729022168155.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.79" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Harris cephesinden kripto piyasasına bakış&nbsp;</h2>Kripto varlıklar konusunda değişen, dönüşen ve kendi projesini dahi piyasaya süren Trump'ın bu yönüyle yakaladığı coşku ve gördüğü destek, rakibi Harris ile Demokrat Parti'nin yaklaşımlarıyla tam bir tezat oluşturuyor. Trump'ın aksine Kamala Harris, seçim kampanyası boyunca kripto ekosistemine dair söylemlerden kaçındı. Harris’in kripto varlıklarla ilgili ilk açıklaması, seçimlere bir ay kala katıldığı bir bağış etkinliğinde geldi. Bloomberg muhabiri Jennifer Epstein’ın X paylaşımına göre, kapalı kapılar ardında düzenlenen bağış etkinliğinde konuşan Demokrat başkan adayı Kamala Harris, tüketicileri ve yatırımcıları korurken yapay zeka ve dijital varlıklar gibi yenilikçi teknolojileri teşvik edeceklerini belirtti.Bir adım geriden: Kamala Harris kripto varlıklar konusunda sessiz kalmayı tercih etse de, başkan yardımcısı olduğu Biden yönetimi, son yıllarda kripto şirketlerine yönelik baskıcı politikaları ile dikkat çekiyor.&nbsp;Geçen Mart ayında, FTX'in kurucusu ve patronu Sam Bankman-Fried, dünyanın dört bir yanındaki müşterilerden milyarlarca dolar çaldığı gerekçesiyle dolandırıcılık suçundan 25 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Ardından, Nisan ayında, dünyanın en büyük kripto para borsasının kurucusu Binance'in CEO'su Changpeng Zhao, dört ay hapis cezası aldı ve şirket 4,3 milyar dolar para cezası ödedi. Zhao, kara para aklamayı önleme gerekliliklerine uymadığını itiraf etmiş ve ardından Binance’ın tepe yöneticiliğinden istifa etmişti. Ayrıca, SEC'in Binance'e karşı&nbsp;ABD mahkemelerinde devam eden bir davası bulunuyor.ABD'nin Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) olarak bilinen Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC) Başkanı Gary Gensler, kripto varlık piyasalarını "ABD ve dünya sermaye piyasalarının yalnızca küçük bir parçası" olarak nitelendiriyor. Ancak kripto varlıklardaki fiyat hareketlerinin ya da gelişmelerin günlük yatırımcıların sermaye piyasalarına güvenini zedeleyebileceğinden endişe duyduğunu her fırsatta dile getiriyor.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Kripto patronlarına güven turları</h2>Kamala Harris'in kampanya dönemine bakıldığında, kripto paralar hakkında pek fazla demeç vermediği söylenebilir. Ancak danışmanlarının verdiği mesajlarda, Harris yönetiminin yeni teknolojilerin ve endüstrilerin büyümeye devam etmesini sağlayacak politikaları destekleyeceği dile getiriliyor. Harris'in ekibi ve kripto varlık yöneticileri arasındaki son toplantılarda, güven aşılanmaya çalışılırken, seçimi kim kazanırsa kazansın ekosistemin daha parlak bir geleceğe sahip olacağı umudu veriliyor.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bu toplantılara katılanlardan biri olan Coinbase'in Hukuk Sorumlusu Paul Grewal, ABD seçimleri ve sonrasında kripto varlık ekosistemine yansımalarının sadece ABD için değil, dünya için de çok önemli olduğunu savunuyor:</li></ul><blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(17, 84, 173); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(17, 84, 173); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">"ABD, sadece kripto için önemli bir pazar değil, aynı zamanda onu çevreleyen teknolojilerin çoğunun burada geliştirildiği bir yerdir. Ayrıca, dünyanın geri kalanının ABD'nin hamlelerini beklemeyeceği gerçeğini gözden kaçırmamamız son derece önemlidir."</blockquote><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Kripto varlık düzenlemesi seçimleri bekliyor</h2>ABD'de kripto paraları düzenleyen bir yasa tasarısı Temsilciler Meclisi'nden geçti, ancak Senato'dan geçme süreci seçimlerden sonrasına bırakıldı. Senato'da bekleyen yasa tasarısını destekleyen Coinbase Hukuk Departmanı Sorumlusu Grewal, sektörün düzenlemeden kaçınmadığının altını çiziyor. Seçimi kim kazanırsa kazansın, kripto varlıklara diğer varlıklara uygulanan standartların aynısının uygulanmasını isteyen Grewal, ne daha sert ne de daha zayıf önlemlere gerek olduğunu düşünüyor.

Kripto varlık piyasalarının gözü kulağı 5 Kasım'daki ABD Başkanlık Seçimleri'nde. Trump ile Harris arasındaki mücadelede ipi göğüsleyen tarafın kripto piyasalarına etkisi ne olacak? Başkan adayları kripto varlıklara dair hangi söylemlerde ve vaatlerde bulundular? 

ABD seçimleri sonrası kripto varlıklar: Beklentiler ve sonuçlar

Paribu, iki yıldır FutureBright Group işbirliğiyle yürüttüğü ve bu yıl 5. kez <a fr-original-style="" href="https://www.paribu.com/blog/wp-content/uploads/2024/10/Algi_Arastirma_2024-RAPOR.pdf" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Kripto Para Bilinirlik ve Algı Araştırması’nın</a> sonuçlarını açıkladı.&nbsp;Kripto para ekosisteminde son bir yılda yaşanan gelişmelere ayna tutarak elde edilen verileri kamu ve paydaşlarla paylaşmayı amaçlayan araştırma, kripto paraya dair beklentileri, motivasyonları ve bariyerlerin belirlenmesine destek niteliği taşıyor. Araştırmanın sonuçları, Türkiye'de kripto paralara dair atılabilecek adımlara için de yol haritası sunuyor. &nbsp;Paribu Kurucu ve CEO’su Yasin Oral’ın açılış konuşması ile başlayan raporun sunumunda FutureBright Group Kurucu Başkanı Akan Abdula araştırmanın metodolojisini aktardı. Paribu Araştırma İçerikleri Yöneticisi Nergis Nurcan Karababa ve Veri Bilimci Can Yıldırım, araştırmanın dört ana başlığı olan bilinirlik, deneyim, teknoloji ve demografi alanındaki sonuçları paylaştı.<img src="https://images.aposto.com/2024/9/2/1728412724899.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.69" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Soldan sağa: Yasin Oral, Nergis Nurcan Karababa, Can Yıldırım, Akan Abdulla<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Kripto paraları duymayan kalmadı</h2>Kripto paranın bilinirlik oranı her yıl artış göstermeye devam ediyor. 2020 yılında %16 olan bu oran önce 2023 ve ardından 2024 yılında bir kez daha %99 olarak tespit edildi. Bununla birlikte işlem yapanların oranı da geçen yıla göre artış kaydetti ve %25,1’den %27’ye yükseldi.İşlem yapma oranları artsa da işlem tercihleri geçen senelerle benzer seyretti. İşlem yapanların %70’i Bitcoin’i, %29’u ise Ethereum’u tercih ediyor. Kripto paranın kullanım amaçları sorulduğunda ise; kripto parayı duyan ve kripto para ile işlem yapan her 4 kişiden 3’ü, kısa vadeli alım satım işlemi için kullanıldığını ifade etti. Kripto parayı duyanların %75’ine göre ise, kripto paraların en büyük avantajları, işlemlerin hızlı olması ile saklama ve taşıma kolaylığı. Kripto parayı duyan her 3 kişiden 1’i için kripto para denildiğinde akla ilk gelen kavram sanal para iken, %20’si için Bitcoin.<img src="https://images.aposto.com/2024/9/2/1728412069625.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="2.04" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">İki kişiden biri araştırma için kripto para platformlarını kullanıyor</h2>Bu yıl elde edilen çarpıcı sonuçlardan biri de kripto para ile işlem yapanların bu alanda bilgi edinmek ve araştırma yapmak için tercih ettiği kaynaklar. Kripto para ile işlem yapanların %63’ü, bu alanda bilgi edinmek için sosyal medyayı kullanırken her 2 kişiden 1’i ise kripto para işlem platformlarının kendisini tercih ediyor.Yatırım tercihlerinde geçen yıla göre değişiklikler tespit edildi. Kripto paralar, %29 ile en çok tercih edilen üçüncü yatırım aracı oldu. 2024’te en güvenilir yatırım aracı ise %90 ile altın oldu.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Blokzincir hâlâ bilinmiyor</h2>Geçen yıla göre bilinirlik oranı 3 puan artsa da blokzincir kavramı hâlâ bilinmiyor. Kripto parayı duyanların %72’si blokzinciri duymadığını ifade etti. Blokzincir kavramının bilinme oranı %28. Blokzincirle hayatımıza giren kavramlar arasında en çok bilineni kripto para cüzdanı. Kripto parayla işlem yapanların %52’si, duyanların ise %43’ü bu kavramı biliyor. En az bilinen kavramlar ise seed phrase, burn ve staking.<img src="https://images.aposto.com/2024/9/2/1728412274900.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="2.67" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Kripto paraları duyanların en çok bildiği kavramlar&nbsp;<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Erkeklerin işlem yapma oranı yükselişte</h2>Araştırmanın önemli sonuçlarından biri de demografik veriler ve bu yıl kripto parayı duyan erkeklerin işlem yapmaya ilgisi daha fazla olduğu tespit edildi. Kripto parayı duyan erkeklerin işlem yapma oranı %31 olurken kadınlarda bu oran %21 oldu.&nbsp;İşlem yapma oranı en yüksek olan grup ise 25-44 yaş arası. Bununla birlikte üniversite mezunları için 2023’te %30 olan işlem yapma oranı bu yıl daha da artarak %39’a yükseldi. Kripto para ile işlem yapanların yaş ortalaması ise %34,7 oldu.

Paribu'nun bu yıl 5'incisini hazırladığı Kripto Para Bilinirlik ve Algı Araştırması'nın sonuçları, ekosistemin geleceğine ışık tutarken son yıllarda yaşanan değişimi ve gelişimi de gözler önüne seriyor. 

Araştırma: Türkiye'de kripto para işlemi yapanların oranı yükselişte 

Kredi kartı ile yapılan her işlem için bir ücret ödenir. Tüketiciler genellikle bu ücretin (değişim komisyonu) farkında olmazlar zira satın alınan mal veya hizmetin fiyatı, içinde gömülüdür. Söz konusu ücret tüketici kredi kartını basan banka, satıcının bankası ve kart şebekesi sahibinden oluşan üç aktör arasında bölüşülür.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Kart şebekesi işleten çok sayıda aktör bulunmakla birlikte Visa ve Mastercard, birçok ülke pazarında hâkim konumdadır.&nbsp;</li></ul>Bu aktörlerin elde edeceği komisyon oranları bazı ülkelerde regülasyonlarla tespit olunurken, bazı ülkelerde piyasa içinde rekabet koşullarına göre belirlenir.&nbsp;ABD’de kart kullanıcıları işlem bedelinin %1,73’ü kadar değişim komisyonu öderken, bu oran Almanya, Fransa, İrlanda, İspanya’da %0,30; İtalya’da ise %0,27 seviyesindedir.&nbsp;Neden? Avrupa ülkelerine kıyasla ABD’deki olağandışı yüksek oranın nedeni, Avrupa’da (2015 yılından beri) komisyon oranları ile ilgili sıkı bir düzenleme rejimi söz konusuyken ABD’de görece esnek, rekabeti gözeten bir düzenleme rejiminin uygulanmasıdır.ABD’de 2008 küresel finansal kriz öncesinde değişim komisyonunun tespitine ilişkin herhangi bir kamusal düzenleme bulunmamaktaydı. Bir diğer ifadeyle komisyonlar piyasada belirlenmekteydi. Bu tarihten sonra adil olmayan uygulamalara son vermek üzere&nbsp;bir yasal düzenleme yapıldı. (<a fr-original-style="" href="https://www.congress.gov/111/plaws/publ203/PLAW-111publ203.pdf" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Dodd-Frank Wall Street Reform and Consumer Protection Act</a>)Düzenleme, ABD Merkez Bankası FED tarafından 2011 yılında uygulanmaya başlandı. Yeni düzenleme bazı kesimlere yarar sağlarken, bazı kesimlerin zararına sonuçlar üretti.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Okuma notu: Merak edenler S. Constantin’in, “The Role of the FTC in the Payment Card Industry: An Examination of Regulatory Shortcomings and Suggestions for Improvement” başlıklı makalesinden ayrıntıları <a fr-original-style="" href="https://scholarship.law.unc.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1582&context=ncbi" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">öğrenebilir</a>.</li></ul>Esasen ABD Rekabet Otoritesi DoJ, söz konusu düzenleme yürürlük kazanmadan hemen önce, 2010 yılında Visa, Mastercard ve AmEx hakkında&nbsp;rekabeti kısıtlama iddiasıyla dava açmıştı. Hâkim aktörler Visa ve Mastercard, rekabeti tesis edecek davranışlar taahhüt ederek DoJ ile uzlaşma yoluna gitti. Verdikleri taahhütlerin başında ticari kullanıcıların, tüketicilere daha ucuz alternatif ödeme sistemleri önerme özgürlüğü ile farklı kartlar için istedikleri oranda indirim yapabilme hakkı tanınması gelmekteydi. &nbsp;&nbsp;Dodd-Frank düzenlemesi yürürlükte iken 2022 yılında, bu kez diğer rekabet otoritesi FTC, Mastercard’ın ticari kullanıcıları kendisiyle çalışmaya zorlayarak rekabeti ortadan kaldırdığı iddiasında bulundu ve ihlale son vermeye yönelik bir emir (FTC Consent Order) yayımladı.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">İlginç olan, FTC’nin söz konusu emir kapsamında Mastercard’ın, Dodd-Frank hükümlerini de ihlal ettiğini ileri sürmesiydi. Dodd-Frank düzenlemesini uygulamakla yükümlü olan kurum FED olmasına rağmen... Mastercard tarafı, FTC’nin emri doğrultusunda gerekli tedbirleri alacağını ilan etti.</li></ul>Bir parantez:&nbsp;Son yıllarda rekabet otoriteleri, rekabet kanunları dışındaki düzenleyici kanunlara dayanarak hüküm verme yoluna gidiyorlar. FTC’ye benzer biçimde Almanya Rekabet Otoritesi Bundeskartellamt, Facebook hakkında veri mahremiyeti (GDPR) düzenlemesini ihlal ederek rekabeti kısıtladığına hükmetmişti. Facebook bu kararı AB yüksek mahkemesine (CJEU) taşısa da Mahkeme, Bundeskartellamt lehine karar almıştı. &nbsp;&nbsp;Konumuza dönersek, FTC’nin kararından bir yıl kadar sonra, muhtemelen kart komisyonları ile ilgili rahatsızlığın artmış olmasının ve ABD’de çok sık görülmeyen enflasyonist dönemin acı tecrübelerinin etkisiyle, bir grup senatör, Senato’ya Visa-Mastercard düopolünü kırmak, rekabeti artırmak ve komisyon oranlarını düşürmek üzere bir yasa teklifi verdi: “Credit Card Competition Act of 2023”.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bu senatörlerin arasında ilgi çekecek bir isim de mevcut, J. D. Vance. Malumunuz kendisi Başkan Adayı Trump’ın Başkan Yardımcısı adayı olarak duyurduğu bir isim.</li></ul>Bu arada Cumhuriyetçilerin Başkan Yardımcısı adayı Vance’in, şaşırtıcı biçimde, ABD’de mevcut Demokrat Başkan Biden tarafından seçilen ve tarihin en şahin FTC başkanlarından biri olarak anılan Lina Khan hakkında son derece olumlu beyanlar&nbsp;verdiğini de belirtmek gerek. &nbsp; &nbsp;&nbsp;Yeni yasa teklifi bekleyedursun, geçen hafta DoJ, piyasa lideri Visa hakkında tekelleşme iddiası ile dava açtığını duyurdu. DoJ, Visa’nın, dışlayıcı davranışlarla dijital ödeme sistemlerinde alternatiflerini engellediğini, inovasyona mâni olduğunu ve tüketicilere aşırı komisyon maliyeti yüklediğini iddia etti.&nbsp;DoJ’un dava dilekçesinde yer alan bilgilere göre ABD toplam banka kartı işlemlerinin %60’ı Visa şebekesinden yapılıyor. Bu sayede Visa yılda 7 milyar dolar komisyon geliri elde ediyor. Şirketin işletme kârlılığı ise 2023 yılında %82 seviyesinde.&nbsp;Doj’a göre Visa tekelleşme yolunda iki temel strateji uyguluyor:&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ticari işletmelerle yaptığı bağlayıcı anlaşmalarla rakip ödeme sistemi şirketlerini kısıtlamak ve&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Kendisine rakip olabilecek&nbsp;büyük teknoloji şirketleri ile yaptığı anlaşmalar kapsamında yüklü ödemeler yaparak bunları rekabet dışında tutmak.&nbsp;</li></ul>Bu kapsamda, büyük risk olarak gördükleri Apple’a, kendileriyle rekabet edecek ödeme sistemlerini devreye almamak şartıyla yüz milyonlarca dolar tutarında ödeme yapmışlar.Neticede: AB’de ödeme sistemlerine yönelik sıkı düzenlemeler uygulanırken, ABD tarafında düzenlemeler zaman içinde sıkılaştırılıyor, mümkün mertebe sorunun rekabet ile çözülmesi için çaba sarf ediliyor. Bunun mümkün olmadığı hâllerde rekabet otoriteleri devreye giriyor. Lakin söz konusu süreç içinde tüketiciler ve ticari kullanıcılar yüksek oranda komisyon ödemeye devam ediyor.Son söz olarak şunu ifade edelim, ABD başkanlık seçimi sonucu ne olursa olsun Visa ve Mastercard’ı zor günler bekliyor.

ABD'de başkanlık yarışının sonucu ne olursa olsun küresel ödeme devleri Visa ve Mastercard’ı zor günler bekliyor.

Ödeme sistemlerinde regülasyon mu, rekabet mi?

Kripto yasasının onaylanması ve ikincil düzenlemelerle regülatif çerçevenin netleşmesiyle Türkiye, küresel kripto ve Web3 sahnesinde adından daha sık söz ettiriyor. Türkiye’nin kripto varlıklardaki bölgesel liderliği, kripto varlık ödeme şirketi Triple-A&nbsp;tarafından yürütülen bir <a fr-original-style="" href="https://www.triple-a.io/cryptocurrency-ownership-data" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">araştırmayla</a> bir kez daha kanıtlandı. Araştırmaya göre Türkiye, Birleşik Arap Emirlikleri ve Singapur’dan sonra nüfusa oranla kripto para sahipliği açısından küresel sıralamada üçüncü olarak konumlandı. Gelişmekte olan piyasalar arasında ise kripto para birimi sahipliği açısından ilk sıraya yerleşti.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2024/8/0/1727648624357.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.86" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Ülkelere göre kripto varlık sahipliği oranları <h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Beş kişiden biri kripto sahibi</h2>Dünya çapında kripto adaptasyonunun ilerlediğini vurgulayan "Kripto Sahipliği Verisi" başlıklı araştırmaya göre Türkiye’de kripto para birimi tutan kişi sayısının nüfusa oranı %19,3 olarak ölçüldü. Rapora göre, dünya çapında 560 milyondan fazla kripto sahibi var. Bu rakam küresel nüfusa kıyasla %6,8 olarak karşımıza çıkıyor.&nbsp;Raporla ilgili görüşlerini paylaşan Gate.TR CEO’su Kafkas Sönmez&nbsp;şu değerlendirmede bulundu:&nbsp;<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(17, 84, 173); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(17, 84, 173); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“85 milyonun üzerindeki nüfusuyla bölgesinin kalabalık ülkelerinden biri olan Türkiye’de 5 milyona yakın kişinin kripto para birimi tuttuğu görülüyor. Yasayı takiben yeni oyuncuların piyasaya katılımına ilişkin ayrıntılar da netleşti. Artan rekabetin geniş tabanlı benimsemeyi hızlandıracağını ve daha çok katılımcının kripto para birimleriyle tanışacağını öngörüyoruz.”</blockquote><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Türk yatırımcılar yeni trendleri kaçırmıyor</h2>Türkiye’deki kripto yatırımcılarının yeni trendleri etkin bir şekilde izlediğini belirten Sönmez, CoinGecko tarafından yayımlanan <a fr-original-style="" href="https://www.coingecko.com/research/publications/rwa-crypto-interest-countries" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">rapora</a> atıfta bulunarak Türkiye'nin ABD ve Hindistan'ın ardından gerçek dünya varlıkları (RWA) ilgisinde 3. sırada geldiğine işaret etti:&nbsp;<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(17, 84, 173); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(17, 84, 173); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">"Gerçek dünya varlıklarının tokenleştirilmesi ve blokzincirinde işleme açılması Türk yatırımcıların geleneksel yatırım tezleriyle de birebir örtüşüyor. Örneğin altın gibi güvenilir bir varlığın fiziksel haline değil de blokzincirine taşınmış bir versiyonuna yatırım yapmak, daha farklı kesimlerden, kriptoya karşı çekimser kitlelerin de blokzinciriyle tanışmasına aracı olabilir. SPK, son ilke kararlarıyla RWA ihracını ve listelemesini yasaklamasa da konuyu ilgili ve yetkili kuruluşlara bıraktı. Bu, RWA konusunda da yasal çerçevenin çok da uzak olmayan bir gelecekte oluşturulabileceğinin sinyali olarak okunabilir.”</blockquote><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Gerçek Dünya Varlıkları (RWA) nedir?&nbsp;</h2>Gerçek Dünya Varlıkları, dijital alanın dışında var olan somut varlıkları ifade eder. Bunlar, tahvillerden gayrimenkul mülklere, emtialara ve makineleri kapsayabilir. RWA'ların blockchain ekosistemindeki karşılığı ise fiziksel ve geleneksel finansal varlıkları temsil eden dijital tokenlar olarak özetlenebilir.

Yasal çerçevenin belirlendiği ve yeni düzenlemelerin hayata geçirildiği Türkiye, kripto varlık benimsenmesinde dünyada 3. sırada yer alırken gelişmekte olan ülkeler arasında ise zirvede yer aldı. 

Türkiye, kripto varlık benimsemesinde dünya üçüncüsü

Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), global çapta bir inovasyon ve teknoloji merkezi olarak dikkat çekiyor ve özellikle fintech sektörü, ülkenin ekonomik büyümesinde stratejik bir rol oynuyor. Dubai ve Abu Dabi gibi şehirler, fintech ekosistemini destekleyen yenilikçi çözümleri ve düzenleyici kolaylıklarıyla bölgenin finansal merkezleri arasında giderek daha fazla ön plana çıkıyor.&nbsp;Neden? Fintech firmalarının BAE'de konumlanmasının başlıca nedenleri arasında, ülkenin fintech sektörüne yaptığı yatırımlar ve hükümetin destekleyici girişimleri bulunuyor.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Güvenilir mevzuat, avantajlı vergi sistemi</h2>COVID-19 pandemisi sonrası müşteri ödeme alışkanlıklarındaki değişim, yeni pazar trendlerinin ortaya çıkmasına yol açmıştı. Şimdi ise Vizyon 2030 planı kapsamında fintech lideri olmayı hedefleyen BAE, hem anakarada hem de serbest bölgelerde çeşitli teşvikler sunuyor. Ayrıca fintech sektörüne yönelik mevzuat, sektörde güven ve istikrar oluştururken, ülkenin yenilikçi göçmenlere yönelik cazip göç politikaları ve avantajlı vergilendirme sistemi, BAE'yi fintech firmaları için çekici bir destinasyon hâline getiriyor.Dubai'de de 80'den fazla fintech girişimi bulunuyor. Dubai Economy ve VISA'nın yaptığı bir araştırmaya göre, BAE'deki elektronik ticaretin büyümesi ve müşterilerin çevrimiçi ödeme seçeneklerine talebinin artmasıyla fintech ekosisteminin genişlemesi bekleniyor. Son araştırmalara göre, BAE'de fintech firmalarının en büyük kısmı ödeme hizmetleri alanında faaliyet gösteriyor. Bu firmalardan öne çıkanlar ise şu şekilde:<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Emirates NBD: BAE’nin en büyük bankalarından biri olan Emirates NBD, dijital cüzdanlar, mobil ödeme çözümleri ve çevrimiçi bankacılık hizmetleri sunuyor.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Payfort: Amazon tarafından satın alınan Payfort, çevrimiçi ödeme çözümlerinde bölgenin liderlerinden biri ve e-ticaret firmaları için güvenli ödeme altyapıları sağlıyor.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Network International: Ortadoğu ve Afrika’nın en büyük ödeme çözümleri sağlayıcılarından biri olan Network International, dijital ödeme sistemlerinde geniş bir paya sahip.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Beam Wallet: Mobil ödeme çözümleri sunan Beam Wallet, kullanıcıların mobil cihazlarıyla ödeme yapmalarını sağlayan bir platform.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">PayBy: Mobil ödeme çözümleri sunan fintech firması PayBy, Dubai’de geniş bir müşteri kitlesine hizmet veriyor.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Mashreq Bank: Dijital bankacılık hizmetleri ve fintech çözümleri sunan Mashreq Bank, Dubai’deki en köklü finansal kuruluşlardan biri.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">NOW Money: Düşük gelirli işçiler için dijital bankacılık ve uluslararası para transferi hizmetleri sunan bir fintech girişimi olan NOW Money, finansal kapsayıcılığı destekliyor.</li></ul>BAE, finansal hizmetlerin dijitalleşmesi yolunda yapay zeka ve robot işleme otomasyonu gibi yeni teknolojilerden yararlanarak ödeme işlemlerini daha hızlı ve akıcı hâle getiriyor. Özellikle açık bankacılık, blockchain ve dijital varlıklar, finansal yönetimi daha verimli kılmak için kritik önem taşıyor.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Bölgenin finans merkezleri: DIFC ve ADGM</h2>BAE fintech ekosisteminin başarısında önemli rol oynayan bir diğer faktör ise düzenleyici çerçeve. Dubai Uluslararası Finans Merkezi (DIFC) ve Abu Dabi Global Market (ADGM), fintech firmalarının kolayca iş yapmalarına olanak tanıyan esnek düzenlemeler sunuyor. Dubai Uluslararası Finans Merkezi (DIFC), Körfez ülkeleri, Afrika ve Güney Asya’daki finansal hizmet ekosisteminin en büyük merkezi olarak kabul ediliyor.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">2022 yılında 4.377 aktif kayıtlı şirketiyle, dünyanın en büyük 20 bankasından 17’si ve sistemik öneme sahip 30 küresel bankadan 25’ine ev sahipliği yapıyor. Aynı zamanda halihazırda 800'den fazla fintech, regtech ve insurtech firmasını bünyesinde bulunduruyor. Bu bağlamda fintech yatırımlarının &nbsp;2030’a kadar 949 milyar ABD dolarına ulaşması bekleniyor.</li></ul>DIFC, finans endüstrisinin gelişimine katalizör olma misyonunu sürdürerek fintech firmalarına çeşitli teşvikler sunup firmaları destekliyor ve bölgedeki fintech ekosisteminin gelişimini hızlandıryor. DIFC'nin fintech firmalarına sağladığı başlıca teşvikler ise şu şekilde:<ol fr-original-style="" start="1" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;" type="1"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Regülasyon kolaylıkları (Sandbox): DIFC, fintech firmalarının yenilikçi çözümlerini gerçek piyasa koşullarında test edebilecekleri bir "regülasyon sandbox" ortamı sağlar. Böylece bu, firmaların risklerini asgariye indirerek yeni teknolojilerini geliştirmelerine olanak tanıyor.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Vergi avantajları: DIFC, %100 yabancı mülkiyet hakkı ve kurumlar vergisinden muafiyet gibi cazip vergi avantajları sunuyor.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Altyapı ve ofis alanları: DIFC, fintech firmalarına modern altyapıya sahip ofis alanları sağlar. DIFC Innovation Hub gibi inovasyon merkezleri, fintech girişimlerine uygun maliyetli ofis seçenekleri sunarak firmaların gelişimini hızlandırıyor.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Mentorluk ve ağ kurma fırsatları: DIFC, FinTech Hive gibi programlar aracılığıyla fintech girişimlerine mentorluk, işbirliği ve ağ kurma fırsatları sunar. Bu programlar, girişimlerin sektördeki diğer oyuncularla bağlantı kurmasını ve iş geliştirme süreçlerini hızlandırmalarını sağlıyor.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yasal ve düzenleyici destek: DIFC, fintech firmalarına şeffaf ve iş dostu bir yasal ortam sunuyor. Dubai Finansal Hizmetler Otoritesi (DFSA) tarafından sağlanan düzenlemeler, fintech firmalarının uyum süreçlerini kolaylaştırıyor.</li></ol>Birleşik Arap Emirlikleri'nin stratejik planları, ülkeyi Ortadoğu ve Kuzey Afrika (MENA) bölgesinin önde gelen fintech merkezlerinden biri hâline getirmeyi ve küresel fintech endüstrisinde rekabetçi bir konuma yerleştirmeyi hedefliyor. Bu girişimler, BAE’nin ekonomik çeşitlendirme stratejisinin kilit unsurlarından biri olarak değerlendirilmekte olup aynı zamanda, BAE’nin yeşil finans vizyonu, bölgesel ve küresel sürdürülebilir kalkınma hedeflerine katkı sağlarken, ekonomik büyümeyi çevre dostu bir yaklaşımla sağlamayı da amaçlıyor.

Danışmanlık şirketi Sistem Global, Birleşik Arap Emirlikleri fintech ekosisteminin girişimcilere sunduğu avantajları ve sağladığı destekleri analiz etti.