Üniversitenin ilk yılları. Kulağımda son ses Elena Ledda <a fr-original-style="" href='https://link.apos.to/c/z0mE8MYufpMD?c=jGJ_fbWQ7YD6urATW8U5N&s=web' style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Pessa</a>, Galatasaray'dayım. Şarkının da etkisiyle etrafımdaki her binayı, her insanı ilk defa görüyor ve fark ediyorum. Coşkuluyum. O zamanlar “kaybolma” eylemin kendisi; buluşmak için can attığım arkadaşıma bile bu sebeple bir saat geç kalmak beni onurlandırıyor.Kaybolduğum sokağın sonu; Aslıhan Pasajı. Binanın üstüme yıkılmayacağının garantisini arıyorum. Nafile. Tam bu sırada pasajın nostaljik ve külüstür kimliğine tezat oluşturan sensörlü kapı açılıyor. Küf, kâğıt, merak, toz ve o koku. Artık sorgulamak için çok geç.<img src="https://images.aposto.com/2023/2/4/1678980029833.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.67" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Anılar<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">İçerdeyim. Dokuz, on beş, kırk iki dakika; üç, dört, beş saat; yirmi sekiz gün, dört hafta sonu ve araya giren iki yılın sonunda yedi senedir süregelen bir tanışıklık. İlk gün dükkânına girer girmez sağdaki kitap yığınını devirdiğimde “Burada kitap düşürmüyorsan bir sorun vardır.” telkinini duyduğum Sahaf İsmail Abi. Sayesinde beni anladığına emin olduğum Küçük İskender, Birhan Keskin ve Sami Baydar. Hepsi burada.&nbsp;Şimdi, iki yılın ardından tekrar Aslıhan'da. İndiğim merdivenlerin sonu; kollarını bana açmış eski bir dost, kavuşma. Tezgâhta duran kitap, fotoğraf ve pullar yabancı. Birinin yeni emanetleri, başkasının eskisi. Sahaf hâlâ emanetçi, geçen ve her daim şimdide kalan zamana eşlikçi, bulunduğu semtin belleği. Yirmi bir yıldır silinmeye çalışılan; sofralar, sohbetler, ideolojiler ve yaşam biçimleri. Evlerde kütüphane, günlük sayfaları, koltuk sırtları; sahafta raflar ve yığınlar arasında. Birkaçını, bugün Beyoğlu’da burnumuzda tüten anlarla değiş tokuş etmek üzere emanet alıyorum. Kulağımda Pessa, Galatasaray’dayım.Kitapların ve rafların arasında. Beyoğlu’nun çok kültürlü kartvizitini elimde tutuyorum. Üzerindeki numaraları çevirdiğimde yanıt veren kim varsa sorulacak da bir o kadar&nbsp;soru var.İstanbul, 16 Mart 2023Rânâ&nbsp;

Her hafta bir mahalle, bir mahalleli!
Seyahat ve kültür yayını Soli, her hafta bir mahallenin esnaflarının, binalarının, sokaklarının, insanlarının hikâyesini anlatıyor. 

Soli, her hafta bir mahallenin esnaflarının, binalarının, sokaklarının, insanlarının hikâyesini anlatıyor.

Soli

Mahalle: Galatasaray. Mahalleli: İsmail İlbey. Mekân: Aslıhan Pasajı. 

#72: Galatasaray, Aslıhan Pasajı • İsmail İlbey

Yıl 1839. Büyük bir günün şahidi, o yıl. Fransız İnsan Hakları Bildirgesi’nden esinlenen fermanla yurttaşların güvenliği, yurttaşlık haklarının sağlanacağı ve vatandaşlar arasında eşitlik tanınacağı ilan ediliyor. Ahin çanı, papaz külahı, at kestanesi, sedir şahit.Yıl 1950. Mevsim bahar. İstanbul Valisi ve Belediye Başkanı Fahrettin Kerim Gökay, halkın birbiriyle kaynaşması ve cebindeki paraya bakmaksızın eğlenebilmesi amacıyla İstanbul’da Bahar ve Çiçek Bayramı’nı kutlamak üzere girişimler yapıyor. İstanbul halkı için bunun önemini de “Şuna kainim ki cemiyet için yaşamak insanın ömrünü uzatıyor.” sözleriyle ifade ediyor. O bayramlarda tiyatro, orta oyunu, kukla gösterisi ve daha nicesi sergileniyor.Yıl 2023. 163 dönüm arazi. Göz alabildiğine. Topkapı Sarayı ve Sarayburnu arasında hâkim mavi denize. 1912 yılından beri İstanbul’un en büyük yeşilindeyim şimdi. Hislerim daha çok gri. Tanzimat’tın, Bahar ve Çiçek Bayramı’nın, Arkeoloji Müzesi’nin Gülhane Parkı’nda. Bugün kimin ki acaba?<img src="https://images.aposto.com/2023/2/4/1678379161112.png" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="0.67" width="550" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Cankurtaran'a<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Yaşı sedirlerinkinden genç olacak bir çift, ağaçların gökyüzünde şehrin atardamarları gibi salındığı manzaraya bakıyor. Ayakkabısının arkasına basmış yürüyen koca sakallı amcalar, telaşede. Mütemadiyen mısır yiyen çocuklar geçiyor. Bazısının elinde ebeveynleri tarafından tutuşturulmuş ve iştahsızca koparılmış simitler var. Kollarında lokum ve şekerleme poşetleri, aheste adımlarla hareket eden turistler bir yanda. Türk bayrağı elinde, Atatürk’ün bu ağaçlarla konuşup konuşmadığını sorgulayan bir çocuk. Çok fazla çocuk var. Ceviz ağaçları kadar çoklar, yoklar.Çekirdek çitleyenlerin izlerini takip ederek parktan çıkıyorum. “İstanbul’a 2022’de gelen yabancı turist sayısı, bir önceki yıla göre yüzde 77 artışla 16 milyon 18 bin 726 oldu. Fatih geçen yılın ilk 8 ayında 29 milyondan fazla turist ağırladı.” Gözüm tabelaları, kulaklarım tramvayın ve kalabalığın uğultusunu izlerken aklıma çalınanlar bunlar. Armada, Sumengen, Sultan. “2021 yılı verileri incelendiğinde İstanbul’da en yüksek geceleme sayısının 4 milyon üstü bir sayıyla Fatih olduğunu görüyoruz.” Fatih’te toplam 2878 adet turizm tesisi var. Yoksa 278 miydi? “Discount” isimli marketin önünde cevabı buluyorum.Sultanahmet’ten bir durak, birkaç yüzyıl, bilmem kaç turizm işgal alanı geçiyorum. Evinin salonundan başkalarını ağırlamak üzere ayrılanları görüyorum. Evini, bir ağacın köklerinin toprağı tuttuğu gibi tutanı da. Vitrinde misafiri bekleyen şık porselenleri düşünüyorum. Onlar, kime aitti? Keyfini kim sürecekti?Bugünün Türkiye’sinin resminin çizildiği Gülhane Parkı’ndan yürüdüm bugün Giritli’ye. Ayşe’nin (Şensılay) evine. Turizmin baştacı, “eski” İstanbul’un merkezi, Fatih ilçesine bağlı 57 mahalleden birine. Gece 01.00’de müzisyenlerin sesi eşliğinde evine döndüğün yere. Çılgın kalabalığın sesini kısıp mahalleninkini dinlemeye. Yüksek sesle.Gülhane’den Giritli’ye.İstanbul, 9 Mart 2023Elif

<h1 dir="ltr" fr-original-style="" style="font-size: 2em; margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Afet bölgelerinde regl bakımı hakkında <a fr-original-style="" href='https://link.apos.to/c/Pv5ROBsTEqla?c=bJeVSAFrmkS4OTFKR0p5I&s=web' style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Konuşmamız Gerek</a></h1> Deprem felaketi sonrası kısıtlı kaynaklara sahip afet alanlarında regl bakımı sağlamanın zorlayıcılığına dikkat çeken Konuşmamız Gerek Derneği,&nbsp;hijyenik ped ve tampon gibi menstrüel ürünlerin ve tuvalet kağıdı, sabun, bez gibi regl bakımını destekleyici ürünlerin afet bölgesine gönderimini önceliklendiriyor.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Nedir?&nbsp;Konuşmamız Gerek Derneği&nbsp;2016 yılından bu yana Türkiye’deki regl yoksulluğu ve tabusuyla mücadele ediyor.</li></ul>Türkiye’de var olan regl tabusunun afet bölgelerinde menstrüel ürünlere duyulan ihtiyacın dile getirilmesini zorlaştırabileceğinin farkında olan Konuşmamız Gerek Derneği, uzun vadeli ihtiyaçlara cevap verebilmek için bağış çağrısında bulunuyor.Konuşmamız Gerek Derneği’nin saha çalışmalarına para veya menstrüel ürün yardımlarınızı iletmek için <a fr-original-style="" href='https://link.apos.to/c/Pv5ROBsTEqla?c=bJeVSAFrmkS4OTFKR0p5I&s=web' style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">bu bağlantıyı</a> ziyaret edebilirsiniz.

10 Şubat - Konuşmamız Gerek Derneği

Mahalle: Cankurtaran. Mahalleli: Ayşe Şensılay. 

📍 Cankurtaran, Ayşe Şensılay

Mekân; canlının bulunduğu alanı çevreleyen, onu dışarıdan ayıran sığınak. Tüm duyuların etkisi altında, sezgisel. Girişler, çıkışlar, düğüm ve odak noktalarından oluşan bir alan. Şehir, mahalle, orman, ev; etrafımızda çevrelenen, çeperimize aldığımız insanların tümü: mekânımız. Boş veya dolu, tenha, ıssız, zamanın somut ve soyut algısında yeninden şekillenen, şekillenmek zorunda kalan alanın bütünü. Sınırlayanlar, mekân oluşumunda çok önemli. İçtekiler, dışarıdan gelen baskılarla kendini korumayı, yeniden oluşmayı öğreniyor.Mekânı bileşenlerinden ayırıp bina, ev olarak ele alalım şimdi. Her şey yıkıldığında, eskiden içindeyken güvenli hissettiğin duvarlar yerle bir olduğunda, anılarına nasıl sahip çıkar; anılarla birlikte, evi, mahalleyi, şehri, kültürü, geleceği nasıl inşa edebilir kişi? John Berger’e göre: “Her şeyi bir arada tutan boşluktur.” Bulunduğumuz gerçeklikte bu boşluğu bez, ahşap ve taşla olduğu kadar üzüntü, öfke, inanç ve umutla da dolduruyoruz. Önce geçici ardından kalıcı yaşam alanlarını kurgulayarak. Birlikte yeniden yaratıyoruz boşluğu; yan yana. Eskisinden daha sağlam.2023 yılında ŞEHİR MİRAS KÜLTÜR başlığı altında mimarlar, şehir plancılar, antropologlar, sosyologlar ve sivil toplum kuruluşları, kalan, göçen ve geri dönenlerle afet bölgesinde kültürü korumayı ve inşa etmeyi konuşmaya devam ediyoruz.Serinin ilk sayısında afet bölgesinde kültürü korumayı ve şehirleri yeniden inşa etmeyi şimdi konuşmanın önemi için <a data-sk="tooltip_parent" data-stringify-link="https://link.apos.to/c/sMB6bhJMqSHW?c=6IaK6g_AtWyYYD1_4ZKA1&sub=5e73ebc5e3019e60e9c14ccd&s=email" fr-original-style="" href='https://link.apos.to/c/rCEsj-kZ9FX8?c=wV5uUU6fAyAcExP7W2VLz&s=web' rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">buradaydık</a>. Bu hafta serinin ikinci sayısında konu: Afet bölgesinde kentlerin ve kamusal alanların yeniden inşa sürecinde planlama, mimari ve depremin ilişkisi.SOLİ Ekibi

<h1 dir="ltr" fr-original-style="" style="font-size: 2em; margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Depremden etkilenen tüm canlar için:&nbsp;<a fr-original-style="" href='https://link.apos.to/c/0GRN-Nx0yeeg?c=nZkqqW1fGOx8UiP8q21D5&s=web' style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Dört Ayaklı Şehir</a></h1> 6 Şubat’ta gerçekleşen Kahramanmaraş merkezli depremlerden sonra hayvan arama kurtarma için bölgeye ulaşan Dört Ayaklı Şehir, ağır hasarlı ve yıkılmak üzere olan binalardaki hayvanların kurtarılmaları için halen çalışmaya devam ediyor.Nedir? Araştırma odaklı bir hayvan hakları topluluğu olan Dört Ayaklı Şehir, 2013’ten bu yana yatay örgütlenmelerin oluşturduğu ağlarla işleyen bir kolektif.&nbsp;Dört Ayaklı Şehir neler yaptı?<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">26 kedi, 154 köpek, 3 kuşun enkaz ve ağır hasarlı binalardan kurtarılmasını sağladı ve kurtarılan hayvanların tamamını kendi veteriner hekimleri ve sağlık ekibi aracılığıyla tedavi altına aldı.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Tedavisi tamamlanan 8 kedi, 16 köpek ve 3 kuşu&nbsp;kalıcı yuvalarına yerleştirdi.&nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bölgede hizmet veren veteriner ve sağlık ekiplerine her biri 1000 parçadan oluşan iki büyük paket halinde tıbbi malzeme ve ilk yardım malzemesi oluşturdu.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Mobil sağlık ekipleri için temin ettiği 12 adet jeneratörün dört farklı ile ulaştırılmasını sağlayarak doğrudan veteriner hekimlere teslim etti.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Afet bölgesindeki hayvan kurtarma gönüllüleri tarafından kullanılmak üzere 2000 adet kedi taşıma ve 500 adet köpek taşıma kutusu ulaştırdı.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Afetten etkilenen hayvanların yakın illere ve İstanbul’a taşınması için araçlar temin ederek bugüne kadar Hatay Barınağı’ndan 150 köpeğin İstanbul’a ulaştırılmasını sağladı. 12 yasaklı ırk kabul edilen köpek, veteriner hekimleri aracılığıyla klinik ortama alındı.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">3 ton kuru kedi mamasını, 2 ton kuru köpek mamasını, 3000 adet konserve kedi-köpek mamasını, 250 kg&nbsp;büyükbaş hayvan yemini ve 50 kg kanarya ve muhabbet kuşu yemini deprem bölgesine ulaştırdı.</li></ul>Dört Ayaklı Şehir’i <a fr-original-style="" href='https://link.apos.to/c/0GRN-Nx0yeeg?c=nZkqqW1fGOx8UiP8q21D5&s=web' style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">sosyal medyadan</a> takip edebilir, kurulum aşaması tamamlanmak üzere olan Dört Ayaklı Şehir Derneği’ne üye olabilir, maddi destekte bulunmak için Dört Ayaklı Şehir’in kardeş organizasyonu olan <a fr-original-style="" href='https://link.apos.to/c/vMDyV1245vV-?c=nZkqqW1fGOx8UiP8q21D5&s=web' style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Hayvanlara Adalet Derneği'ne</a> bağışta bulunabilirsiniz.&nbsp;

25 Şubat - Dört Ayaklı Şehir

Konuk: Mekanda Adalet ekibinden Bahar Bayhan ve Sena Nur Gölcük. Konu: Afet bölgesinde kentlerin ve kamusal alanların yeniden tasarlanma sürecinde mimari ve depremin ilişkisi.

📌 ŞEHİR MİRAS KÜLTÜR #2 MEKÂN TASARIMI

Bir coğrafyanın mutlağı kültür ona mesken topraklarda mı şekillenir yoksa o topraklar üzerine kurulmuş ibadethaneler: camiler, mabetler, kiliseler ve havralar içine toplanan insanların bir aradalığında mı? Ananeler, örfler, âdetler midir kültürün temeli, sözlü mü aktarılır kuşaklar arasında yoksa yazıldığında, arşivlendiğinde mi hafızayı taşır geleceğe? Kültür ait olduğu ekonomik, beşerî ve siyasal şartları terk etmek zorunda bırakılınca yeni coğrafyalara adapte olabilir; hiçten var olabilir, metamorfoz geçirebilir mi? Yeryüzünden silinir mi yoksa? Somut olmayan kültürel miraslar nelerdir, nasıl korunabilir? Dünya Mirası Listesi’ne girmiş yapılar yıkıldığında nasıl onarılmalı, yarına taşınmalıdır?&nbsp;2023 yılında mimarlar, şehir plancıları, antropologlar, sosyologlar ve sivil toplum kuruluşları, kalan, göçen ve geri dönenlerle afet bölgesinde kültürü korumayı ve inşa etmeyi konuşacağız. 12 sayı boyunca. Hatırlamak, unutmamak, unutturmamak; bilimle, toplumun ve kentin ihtiyaçlarıyla uyumlu olarak yeniden inşanın ortağı olmak için.#1: Afet bölgesinde kültürü korumayı ve şehirleri yeniden inşa etmeyi neden şimdi konuşmalıyız?SOLİ Ekibi

<h1 dir="ltr" fr-original-style="" style="font-size: 2em; margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href='https://link.apos.to/c/t6A-IW2EZk28?c=x8ntbGEhpNijcsq7cnymG&s=web' style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Bir Kira Bir Yuva</a>&nbsp;ile depremden etkilenenlere destek olabilirsiniz</h1> İzmir Büyükşehir Belediyesi ve İhtiyaç Haritası&nbsp;iş birliğiyle Büyük Kahramanmaraş Depremi’nin ardından evini kaybetmiş olanlar ile kira desteği vermek ya da boş durumdaki evini kullanıma açmak isteyenleri buluşturmak için başlatılan bir dayanışma kampanyası olan Bir Kira Bir Yuva, 30 Ekim İzmir Depremi’nde edinilen tecrübe ve oluşturulan bilgisayar yazılımı üzerine inşa edildi.&nbsp;Bir Kira Bir Yuva nasıl çalışıyor?Kampanya için İzmir Büyükşehir Belediyesi ve İhtiyaç Haritası tarafından hazırlanan <a fr-original-style="" href='https://link.apos.to/c/MDT2MWYdjBsF?c=x8ntbGEhpNijcsq7cnymG&s=web' style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">www.birkirabiryuva.org</a> adresinden ulaşılıyor. Kampanyanın sayfasında kullanıcılara yönelik “Eve İhtiyacım Var”, “Kira Desteği Vermek İstiyorum” ve “Evim Kullanılsın İstiyorum”&nbsp;başlıklı sekmeler yer alıyor. Kira desteği vermek isteyenler yapacağı destek miktarı ve kişisel bilgilerini buradaki formlara işliyor. Kullanıma uygun boş durumda evi olan ev sahipleri de evlerini depremdem etkilenenler ile paylaşma yönündeki beyanını ve istenen diğer bilgileri doldurarak kampanyadaki yerini alabiliyor.&nbsp;İzmir Büyükşehir Belediyesi yetkileri ise desteğin ihtiyaç sahiplerine doğrudan ulaştırabilmesi için katılımcılar arasındaki iletişimi sağlıyor. İzmir Büyükşehir Belediyesi kampanyanın tüm ihtiyaç sahiplerine eksiksiz bir şekilde duyurulabilmesi için deprem bölgesindeki diğer belediyelerle eşgüdüm içerisinde çalışıyor. Teknik altyapısı İhtiyaç Haritası tarafından oluşturulan kampanya çerçevesinde ihtiyaç talepleri İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından toplanıyor.Dikkat: Bir Kira Bir Yuva&nbsp;kapsamında yapılan kira desteği, hiçbir üçüncü kişi veya kurum tarafından aktarılmadan, direkt olarak kampanya tarafından eşleştirilen bağışçılar ve ihtiyaç sahipleri arasında gerçekleştiriliyor.

20 Şubat - Bir Kira Bir Yuva

Konuk: Özyeğin Üniversitesi Mimarlık Bölüm Başkanı Prof. Dr. Alper Ünlü. Konu: Afet bölgesinde kültürü korumayı ve yeniden inşa etmeyi neden şimdi konuşmalıyız?

📌 ŞEHİR MİRAS KÜLTÜR #1 YENİDEN İNŞA

Tilkilerin gündüz nerede uyuduğunu bilmediğimiz, gece birdenbire şehrin sokaklarını kapladığı, otobüslerin şoför değiştirmek veya hattı dengelemek için duraklarda bekledikleri, bir cuma akşamı pub'ların son yemek siparişlerini 22.00’de aldığı, içkinin bittiğini duyuran çanı 23.00’de çaldığı, kedilerin miyavlamadığı, köpeklerin havlamadığı, arabaların çok nadir kornaya bastığı, insanların pek de bağırmadığı bir şehirde Dalston Mahallesi hareketli, döngüsel, kakafonik.Ridley Road Market’te sabah telaşı var. Pazarcılar fiyat etiketlerini yerleştirmekteler. Avokadoların ikisi £1.5, aynı fiyata 6 limon almak mümkün. Mustaf sabah sabah, canı çekenler için falafel dürümleri sarıyor. Kalabalık, tezgâhların etrafında, arkasında arabalarını çekerek birikiyor. İçleri; turuncu, yeşil ve kırmızı sebzelerle dolu. Bir soru: "Neden mavi sebze yok?" Hayır, patlıcanlar mordur ve her ne kadar maviyemiş olarak bilinse de blueberry’ler (yaban mersini) de mordur.&nbsp;Yeni kesilmiş et ve avlanmış balık kokusu sokağı kaplıyor. Birkaç merdiven yukarıda, birinci katta, Ridley Road Social Club modu değiştiriyor. Defne yaprağı, karanfil ve biber çorbaya eklenen tatlar. Kısık ateşte 4 saat. Birkaç kapı ileride Ridley Road Market Bar’ın önüne çıkarılmış siyah çöp poşetleri içinde bir gece öncesinin olağan şüphelileri var: Zencefilli mojito’nun lime’ları, Okonomiyaki’den geriye kalmış chopstick, paramparça cin, viski ve martini şişeleri.<img src="https://s3.eu-central-1.amazonaws.com/images.aposto.com/2023/1/4/1675318077079.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.67" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><h4 fr-original-style="text-align: center;" style="text-align: center; margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Dalston</h4><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Dalston Junction ve Kingsland istasyonları arasında hızlanan adımlar; bir Noel sabahı her şeyin hatta bir tuvalet pompasının bile bulunduğu Dalston’un ana arteri; iş yerinden, yuvadan çocuğu almaya gittiğin kapı önünden, üniversiteden insanlara rastladığında gayriihtiyari oluşan arkandan gelenlerin anlamsızca beklemesine sebep dükkân önü sıraları; salıları The Scolt Head’de swing dersleri; The Talbot’un masalarında satranç turnuvaları; De Beauvoir Arms’ın gündüzleri ortak çalışma masaları; De Beauvoir Gül Bahçesi’ndeki bankta oturup okunan Sylvia Plath sayfaları; Northchurch Road’dan geçerken "Şurada yaşasam, yok burada yaşasam." diye gösterilen evler; 2an4Vintage’ın dönem mobilyaları; WeinoBib’de bir bardak Fernao Pires; uzun yapraklı maydanoz; dolmaya koymak için yenibahar; rulo hâlinde katlanmış kumaşların renkleri; bir gece gökyüzünde veya Brilliant Corners’ın tavanında karşına çıkan dolunay. Dalston’da en sevdiğim şeylerin listesi.1 Şubat, ertesi sabahın anımsamalarında.Eşlikçi:&nbsp;<a fr-original-style="" href='https://link.apos.to/c/9ZhPfNG4z89y?c=PtAthsCm3i5ubnVQxodMh&s=web' rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Esbjörn Svensson Trio</a>Hazal

<h1 dir="ltr" fr-original-style="" style="font-size: 2em; margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Haklar İçin Yaz: <a fr-original-style="" href='https://link.apos.to/c/Doby0mbaNf0s?c=Y6FncWSkNql1yWGARI-Ws&s=web' rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Uluslararası Af Örgütü</a></h1><img src="https://s3.eu-central-1.amazonaws.com/images.aposto.com/2023/0/4/1673533089030.png" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="2.67" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Haklar İçin Yaz150’den fazla ülkede 10 milyonu aşkın destekçisiyle faaliyetlerini yürüten Uluslararası Af Örgütü, bu yıl da Haklar İçin Yaz kampanyası kapsamında Türkiye’den Paraguay’a, Rusya’dan Hong Kong’a, İran’dan Fransa’ya hakları ihlâl edilen insanların adalet mücadelelerine destek çağrısını sürdürüyor.&nbsp;Nedir? Birliktelikten güç alan <a fr-original-style="" href='https://link.apos.to/c/Doby0mbaNf0s?c=Y6FncWSkNql1yWGARI-Ws&s=web' rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Haklar İçin Yaz</a> kampanyası, 21 yıldır haklar için yazılan mektuplarla dünyanın dört bir yanında yaşanan hak ihlâlleriyle mücadele ediyor.2021 yılında:<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yedi yılın üzerinde hapis cezasına mahkum edilmiş olan Guatemalalı öğretmen ve çevre aktivisti Bernardo Caal Xol için&nbsp;500 binden fazla imza toplandı ve Bernardo Mart 2022’de serbest bırakıldı.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">15 yaşında Güney Sudan’da ölüm cezasına mahkum edilen Magai Matiop Ngong için 700 binden fazla imza toplandı, ve Magai Mart 2022’de özgürlüğüne kavuştu.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">32 yıl hapis cezasına mahkum edilen Burundili insan hakları savunucusu Germain Rukuki için 430 binden fazla imza toplandı ve Germain Şubat 2022’de ailesine kavuştu.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">2020 Haklar İçin Yaz kampanyası kapsamında, ODTÜ Onur Yürüyüşü’ne katılmaları nedeniyle yargılanan 19 kişinin beraat etmesi için 445 bin imza verildi, 2021 yılındaki karar duruşmasında ise yargılanan 19 kişi beraat etti.</li></ul>Uluslararası Af Örgütü’nün bu yılki adalet yolculuğuna katılmak için <a fr-original-style="" href='https://link.apos.to/c/Doby0mbaNf0s?c=Y6FncWSkNql1yWGARI-Ws&s=web' rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">bu bağlantıyı</a> ziyaret edebilirsiniz.

13 Ocak - Uluslararası Af Örgütü

Mahalle: Dalston. Mahalleli: Kirsty Tinkler.

📍 Dalston, Kirsty Tinkler

Kuşluk vakti. En ehemmiyetli saatler. Brandalar, ağır demir sopalar ve onları bağlayan halatlar; semtin haftanın kalan altı gününde farklı işgal alanları olan dar sokaklarında insanlık tarihinin en eski buluşma alanlarından birinin çatısının inşası için gerekli olan araç gereçler. Konar-göçer bu yapının sabit elemanları bunlar. Bir de içini dolduran emek, pazarlık, toprak, mahsul ve gerçeklikler var. Kapladığı fiziksel alan; genişlik ve en olarak semtin bir ya da birkaç sokağı, yükseklik brandalara kadar. Şehirde kapladığı alanı hesaplamak biraz vakit alacak.&nbsp;Temiz Karadeniz kıyılarından İstanbul Tarlabaşı’na kadarki mesafe ve bu mesafe boyunca taşınan kasa kasa ispitin kapladığı alan; Larissa’nın Ukrayna’dan Kurdela Sokak’a taşıdığı bilmem kaç yıllık salamura tekniğiyle kurabiye tariflerinin ağırlığı ve o gün satışa çıkardığı ürünlerin kiril alfabesiyle yazıldığı listenin uzunluğu; balıkçı Murat’ın tezgâha koyduğu hamsi, istavrit ve çinekopun denizde ve sonra karada tüm erken avcılara rağmen tam zamanında katettiği kadar yol; Ömer’in Çanakkale’den getirdiği Ezine peynirinin kilosu ve en iyi Ezine reçetesine ulaşılana kadar geçirilen zaman; ayaküstü ıspanaklı, peynirli ve patatesli karışık gözleme için bekleme süresi; velinimet müşteriye tattırılmak üzere kırılan cevizlerin sayısı; bal gibi tatlı biberin zehir gibi acı biberle yakın-uzak akrabalığı; birbirine komşu iki semtin birbirine uzaklığı ve toplumda kabul için geçen asırlar.&nbsp;<img src="https://s3.eu-central-1.amazonaws.com/images.aposto.com/2023/0/2/1674562952680.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.51" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><h4 dir="ltr" fr-original-style="text-align: center;" style="text-align: center; margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Kasımpaşa İnebolu Pazarı'nda</h4><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Tüm bunlar, bir semt pazarının kapladığı alanın ölçüsünü verebilir mi? Köy ve şehrin, satıcı ve alıcının, alış ve verişin; ekonomik, sosyal ve kültürel katmanlarda değiş tokuşun gerçekleştiği konar-göçer pazar; bir semtin soylulaştırma hareketinin en somut direnişçisi ya da destekçisi olabilir mi? Pazar yerini bugün yeniden tanımlasak; tüm gerçekliklerin aramızda olduğu ve hepimizin buluştuğu yer demek yeterli mi?En azından bugün, evet. Buruk ve ekşi zeytinyağı kokusu, beklemiş ve acı siyah çay tadı, ispit kökü renginde plastik poşet pembesi; 1960 ve 2010’ların içten içe, içten dışa ve dıştan içe göç dalgaları, 19. yüzyılın mütevazı konutlarından soylu 21. yüzyıl rezidanslarına geçiş; Kasımpaşa İnebolu Pazarı ve Tarlabaşı pazarları içinde ve aralarında Dolapdere boyunca yürüyüşün hatırası. Bu pazar günü Italo (Rondinella) ve Kornelia (Binicewicz) ile Turşucu Bayram Sokak’ta, Kasımpaşa İnebolu Pazarı’nda buluştuk. Kestane mantarı ve bebek ıspanak torbada. İnce belli bardakta 4 çay bize, oradan Tarlabaşı’na.&nbsp;Takıl peşimize,Elif

<h1 fr-original-style="" style="font-size: 2em; margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Bu topraklarla&nbsp;<a fr-original-style="" href='https://link.apos.to/c/xF1XlMs-ofMZ?c=Hdq27N8foDL4Xb1XdGxWH&s=web' rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">#BağımızVar</a></h1><img src="https://s3.eu-central-1.amazonaws.com/images.aposto.com/2023/0/3/1674650090198.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="Infinity" width="550" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">#BağımızVarBu toprakların kültürünü yaşatmak ve geçmişi günümüze taşımak amacıyla yola çıkan #BağımızVar projesi, Türkiye’nin yüzlerce yıllık üzüm ve etrafında çeşitlenen kültürünü keşfediyor.&nbsp;Nedir?&nbsp;Müzik, sanat, zanaat, gastronomi gibi farklı alanlarda faaliyet göstererek geçmiş ve gelecek arasında köprü kuran #BağımızVar&nbsp;projesi, Anadolu’nun 7000 yıllık üzüm ve etrafında çeşitlenen kültürünü yeni nesillere tanıtarak ölümsüzleştiriyor. Anadolu’nun en değerli ürünlerinden olan ve asırlar boyunca en özel günlerin başrolünde bulunan bu kültür, günümüzde de kutlamalardaki yerini alarak insanları kadim bir tatla buluşturuyor.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Neler oldu? Keyfe keyif katacak bir yıla hazırlanırken, 16 - 25 Aralık tarihlerinde Four Seasons Bosphorus’ta gerçekleşen Christmas Market Istanbul’da yerini alan #BağımızVar, sıcak ve lezzetli standıyla etkinliğin yıldızı oldu. Kışın favorilerinden, tatlı ve baharatlı aromasıyla baş döndüren bu köklü lezzet, her damak zevkine hitap ederek eski bir geleneği yaşattı.</li></ul>Sen de insana ve kültüre dair tüm değerleri korumayı amaçlayan #BağımızVar’ı <a fr-original-style="" href='https://link.apos.to/c/xF1XlMs-ofMZ?c=Hdq27N8foDL4Xb1XdGxWH&s=web' rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">buradan</a> takip edebilir, damak zevkine göre <a fr-original-style="" href='https://link.apos.to/c/6xlmlaksGGFu?c=Hdq27N8foDL4Xb1XdGxWH&s=web' rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">kırmızı</a> ya da <a fr-original-style="" href='https://link.apos.to/c/W5JmhM0me3Zg?c=Hdq27N8foDL4Xb1XdGxWH&s=web' rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">beyaz</a> tercih ettiğin kadim tadın keyfini #BağımızVar YouTube kanalında yer alan ve Anadolu ezgilerinin Batı müziği enstrümanlarıyla harmanlandığı <a fr-original-style="" href='https://link.apos.to/c/eqKuXmZCM1tA?c=Hdq27N8foDL4Xb1XdGxWH&s=web' rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Yemen Türküsü</a> eşliğinde çıkarabilirsin.

26 Ocak - #BağımızVar - Soli

Rota: Semt pazarları. Mahalleliler: Kornelia Binicewicz ve Italo Rondinella.

🚏 Rota: semt pazarları

Yıl 1731. Türkçede dergi, İngilizcede magazine; kökeninde magasin, magazinno, makzin, makzan, kazana’a dayanan; farklı kültürlerde ve dillerde ambar, depo, mahzen anlamına gelen bu kelime, Gentleman’s Magazine’in kendini bu isimle anmasıyla, bilginin deposu benzetmesiyle muhakkak, kullanılmaya başlıyor. Yıl 2021. SOLİ, “bir mahalle, bir mahalleli”, yayına başlıyor. Mahzen, kelimede topluluğu temsil ediyor; içeride onların hikâyeleriyle doluyor. Yazan da anlatan da okuyan da kelime de devinimde. Artık mahzen, gün yüzünde.&nbsp;“21. yüzyılda bir derginin işlevi nedir?”, "Bir dergi nasıl topluluklar yaratabilir?"&nbsp;ve “Bu topluluklar nasıl bağ kurabilir, birbirinden öğrenebilir, birlikte üretebilir ve keşfedebilir?” sorularını sorarak, onlara her gün yeni cevaplar vererek SOLİ community’yi hayal ediyoruz: “Etkileşimde”, “karşılıklı”, “yan yana” ve “bir arada” aklımızdaki kelimeler. Bir sofra etrafında, iki yol arasında, ilk defa tanıştığımız insanlarla heplik hissinde buluyoruz bir aradalığı.&nbsp;Eğer anlamaya ve anlatmaya mahallede başladıysak, buluşmaya da orada başlamalıyız diyoruz, “bir arada olsak yeter”. Mahallenin meyhanesinden mezeler, pastanesinden poğaçalar, fırınından sıcak ekmekler, tepsicisinden menüler, bilmem kaçıncı dalga çaycısından demlenmiş de gelmiş çaylar; meskenin mutfağından cezvede kahveler, komşudan biberli yoğurt, tüm mahallelerin tek efsanesinden de meşe fıçılarda dinlendirilmiş bi’ tekle kuruluyor sofra. Burada sofra; varılacak yer değil, zamanın yayılacağı yer. Bi’ tek; bu yolculuğun ve bir geleneğin başlangıcı. &nbsp;<img src="https://s3.eu-central-1.amazonaws.com/images.aposto.com/2023/0/3/1673450606001.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.67" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><h4 dir="ltr" fr-original-style="text-align: center;" style="text-align: center; margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Mahallede Bi' Tek</h4><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">8 Ocak 2023 Pazar. Gün batımından önce. Dörtte. Mahallede Bi’ Tek buluşmalarının ilki. Yer Moda, Caferağa, mesken de orada, Burak var anlatan koltuğunda. Sofra yere yakın, ufuk çizgisi göz hizasında. Etrafında Ali, Doğa, Elif, Emre, Fikret, Gizem, Görkem, Heja, Kaan, Orhun, Oya, Rana ve Selin var. Ve Slobodan; duvardaki resimde, balkonda rüzgâr estiğinde uçuşan çarşafta. Menüde Çiya’dan kısır ve zahter, Basta’dan sütlaç, Ali’den yoğurtlu biber, Fikret’ten focaccia, Elif Pastanesi’nden landöşe, Çinili Fırın’dan vegan lahmacun, Papatya’dan poğaça. Sohbette mahallenin artan kiraları, ilk hayal kırıklıkları, mahallenin meşhur tatlıcısı, “rakının yanında olmazsa sofraya oturmam” tabakları. Beş dakikada bir teftiş-i gün batımı, <a fr-original-style="" href='https://link.apos.to/c/8WaPHS81V2pt?c=3YbR6C3jOOES3fImTrf64&s=web' style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Cömert Baykent</a> şenlendiriyor kulakları.&nbsp;Şubatta gazetelerin “her şeyin mümkün olduğu yer” olarak anlattığı mahallede, Sultanahmet’ten hemen sonra, 15 dakikada başka bir İstanbul’da, bi’ teke buluşmak üzere.&nbsp;SOLİ community

#tekefsane

22 Ocak - TekEfsane - Soli

Yer: Moda. Ev sahibi: Burak Ayaz. 

🌀 Mahallede Bi' Tek: Moda

Aşağıdakiler dikdörtgen kutuların içinde, avuçlarının içindeki ekranlara başlarını gömmüş durumdalar. İnenler, binenler, yer verenler, gözleriyle yandakinin satırlarını takip edenler, sesini yükselten adama yükselenler, bacağını sallayana sinir olanlar, çocuğa dil çıkaranlar, kulaklığından müzik sesi gelenler, dinledikleri şarkıya mırıldanarak eşlik edenler, yediği yemeğin kokusuyla peronu dolduranlar diye ayrılıyor; varacakları istasyonun anonsunu duyunca kapıya hamle yapanlar olarak birleşiyorlar yeryüzünün bu katmanında.Toprağın üzerinde, yerküredekiler telaşta. Kırmızıda duruyor, sarıda geçiyor, yeşilde gaza basıyor, heybetli binaların ortasında ilerliyor, saate karşı mücadele veriyor, derse, toplantıya, randevuya gecikiyorlar.Yukarıdakiler, açılmayan camların arkasında, &nbsp;yuvarlağın çevresine dizilmiş konumda dünyanın başka zaman dilimleri, gökyüzleri, mevsimlerine bağlantıda. Ses birkaç saniye gecikmeli ulaşıyor dokuz saat ileriye. "Yeniden tekrar edebilir misiniz?"&nbsp;diye soruyor not tutan.<img src="https://s3.eu-central-1.amazonaws.com/images.aposto.com/2023/0/2/1673966522498.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.67" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><h4 fr-original-style="text-align: center;" style="text-align: center; margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Gayrettepe</h4><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">İkinci katta, eliptik masanın ekseninde iskambil kağıtları dağıtılıyor masaya, papaz kaçıyor, pis yedi, koz maça, okeye dönenler ıstakalara vuruyor şans zarlarını.&nbsp;Sayınca dört, asansöre binince üçe bastığın katta kereviz kızarıyor fırında. Evde tahin kalmadığı için sos soya.&nbsp;Yokuşun aşağısında, kepenkleri henüz açılmamış dükkânda bira mayalanıyor. Yanında patates iyi gidecek.&nbsp;Sokağın köşesine atılmış tahta iskemlelerden çantalar alınıp kolçağa asılıyor yeni gelenleri buyur etmek için. Kırmızı soğanlı piyaz geçiyor elden ele, ekmek şamandıra usulü salatanın suyunda geziniyor.Gayrettepe’de sıradan, herhangi, olağan bir gün yansıyor vizöre.Takıl peşimize,Hazal

<h1 dir="ltr" fr-original-style="" style="font-size: 2em; margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Müzik eğitimini yeniden tasarlamak:&nbsp;<a fr-original-style="" href='https://link.apos.to/c/5A2scXyNK0a7?c=ClrEFWOsvv99YI3-Mkvua&s=web' style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Deplike</a></h1><img src="https://s3.eu-central-1.amazonaws.com/images.aposto.com/2022/11/6/1672475843571.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="Infinity" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Ankara çıkışlı, Londra merkezli teknoloji girişimi Deplike, 2022’nin ilk çeyreğinde yatırım ve geliştirme haberini duyurduğu Guitar Learning Game’i geçtiğimiz günlerde kullanıcılarla buluşturdu.&nbsp;Nedir? "Herkesin öğrenme şekli farklı" diyerek yola çıkan <a fr-original-style="" href='https://link.apos.to/c/MFbKfZ1AhrKe?c=ClrEFWOsvv99YI3-Mkvua&s=web' style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Guitar Learning Game</a>, müzik eğitimini oyunlaştırarak eğlenceli bir hâle getiren ve her kullanıcının seviyesine göre adapte edilen üç boyutlu bir deneyim sunuyor.Neden önemli? Sevdikleri parçaları çalmak ve keyifli vakit geçirmek için müzik öğrenmek isteyenlerin %90’ı, süreci karmaşık ve sıkıcı bularak henüz ilk senelerinde yarıda bırakıyor. Deplike ekibinin ‘‘Duolingo’nun müzik öğrendiğiniz hâli’’ olarak tanımladığı oyun, farklı öğrenme biçimlerini göz önünde bulundurarak kullanıcının öğrenim hızına ve biçimine göre şekilleniyor.Dahası: Melek yatırımcıları arasında Faruk Eczacıbaşı, Eren Bali, Ahmet Uluğ, Halil Ünlüeser, Mehmet Ecevit, Erdem Çelik ve Teknasyon’un; danışmanları arasındaysa Harun Tekin’in yer aldığı Deplike, 2023 yılı içerisinde hem yatırım hem de müzik dünyasından önemli iş birlikleri duyurmaya hazırlanıyor.Deplike ürünlerini <a fr-original-style="" href='https://link.apos.to/c/5A2scXyNK0a7?c=ClrEFWOsvv99YI3-Mkvua&s=web' style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">buradan</a> inceleyebilir, ilk versiyonuna <a fr-original-style="" href='https://link.apos.to/c/MFbKfZ1AhrKe?c=ClrEFWOsvv99YI3-Mkvua&s=web' style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">App Store</a>’dan erişebileceğiniz Guitar Learning Game’in AR ve 3D özelliklerini kullanarak sevdiğiniz şarkıları öğrenmeye başlayabilirsiniz.

2 Ocak - Deplike - Quando

Mahalle: Gayrettepe. Mahalleli: Ceyda Artun.

📍 Gayrettepe, Ceyda Artun

Binaların üst üste, dipdibe ve bitişik nizamda kondurulduğu; teneffüslerin beton bahçelere açıldığı; metreküp başına düşen oksijen miktarının sabahın ilk saatlerinden öğlene eksildiği, kaldırımlarda görünen cisimlerin sırasıyla; araba lastiği, parçalanmış siyah poşet, tekini kaybetmiş ayakkabı veya çorap, emekliye ayrılmış kablo, kanal değiştirmekten aciz kumanda, bir daha dolmaya mecali kalmamış batarya olduğu, fonda ambulans ve uğultu sabit, topluca yaşanan, topluluğa ait olmayan alan. Metropolün karamsar okuması.Peki kilometreler, metrekareler ve parseller yerine şehirleri adımlarla tanımlasak? Evden çıkıp sağa dönünce yüz yirmi iki adım ilerideki incir ağacından kopardığımızın; kırk sekiz adım sonra karşılaştığımız Süreyya Abla’dan bardacık, kara yaprak, yediveren mi olduğunu, cinsine bağlı olarak yahni, tatlı veya reçele uygunluğunu öğrenebilir miydik? Aşağı yukarı iki yüz elli adımda vardığımız doktor bilmem kimin adını almış sokakta çam kokusuna karışan tuzlu su, unutturabilir miydi açılması gereken kepenkleri ve yetişilmesi şart saatleri.<img src="https://s3.eu-central-1.amazonaws.com/images.aposto.com/2023/0/4/1673508809257.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.67" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><h4 fr-original-style="text-align: center;" style="text-align: center; margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Moda sokakları</h4><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Yetmiş yedi adım güneyde, doktor bilmem kim sokağındaki bilmem ne bey apartmanından sarkan hasır sepetin içine kayıyor bakışlar şimdi. Gemici düğümleriyle tutturulmuş halatın başlangıç noktası belirsiz. 100 TL’nin yanında 2 limon, 1 paket makarna, 6 orta boy domates yazıyor çizgili defterden koparılmış kâğıtta. Mahallenin vazgeçilmezi bilmem kim abi çıkıyor 20 saat açık manav, market, bakkal, büfe, tekelinden. Malzemeleri muntazam yerleştiriyor sepete. Birkaç kez çekiyor ipten. Akşam yemeği ilerliyor gökyüzüne. Hissikablelvuku karşında gün batımı, üç yüz kırk bir, iki yüz yetmiş yedi, yüz on bir, yok, on iki adım sonra.Dört yüz adım boyunca, mutfaktan dağılan soğan, sarımsak ve salça kokusu; zemin kotun açık pencerelerinde televizyondan yükselen dizi, haber, belgesel ve evlilik programı sesleri birbirine karışırken gece, güneşin gidişinin değil; dolunayın, sokak lambalarının, perdeler ardındaki ahyânın, pantonesi değişmiş bir ışık kaynağının habercisi oluyor. Şehir sabaha telaşla, geceye helak başlayanların meskeni olmaktan çıkıyor adımları takiben. Gece, mücella.&nbsp;Takıl peşimize,Hazal

<h1 dir="ltr" fr-original-style="" style="font-size: 2em; margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Su medeniyetinin hikâyesi <a fr-original-style="" href='https://link.apos.to/c/MvY2o8BcARkn?c=otmVbXga6htmeh7yFqi4t&s=web' rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Şerefiye Sarnıcı</a>’nda</h1><img src="https://s3.eu-central-1.amazonaws.com/images.aposto.com/2023/0/4/1673522267676.png" width="624" height="351" style="width: 100%; max-width: 550px; vertical-align: middle; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.57" alt="Su Medeniyeti İstanbul Şerefiye Sarnıcı'nda" fr-original-style="width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Su Medeniyeti İstanbul Şerefiye Sarnıcı'ndaMapping entegrasyonuyla deneyimlenebilen ve sürükleyici bir müze kimliği kazanan Şerefiye Sarnıcı, 1600 yıllık tarihiyle görenleri büyülüyor.Dünyada 360 derece projection mapping&nbsp;sisteminin entegre edildiği en eski yapı olan sarnıç, mekân algısını üç boyutlu efektlerle tecrübe edebileceğin ve bunu yaparken de İstanbul’un su kültürünün izini sürülebileceğin bir deneyim yaşatıyor.&nbsp;Neler var? Su Medeniyeti İstanbul adlı yeni mapping gösterimiyle ziyaretçilerini ağırlayan Şerefiye Sarnıcı, İstanbul’un kadim tarihini “su şehri” temasıyla ele alarak sarnıcı teknoloji ve sanatla buluşturuyor.Haftanın her günü deneyimlenebilen mapping gösterimlerine katılmak için biletleri <a fr-original-style="" href='https://link.apos.to/c/MvY2o8BcARkn?c=otmVbXga6htmeh7yFqi4t&s=web' rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">buradan</a> satın alabilirsin.&nbsp;

12 Ocak - İBB Kültür AŞ - Soli

Mahalle: Caferağa. Mahalleli ve anlatıcı: Burak Ayaz.

🌕 Caferağa, Burak Ayaz

SOLİ’yi, daha ortada olmayan bir seyahat kültürü dergisini, hayal ederken gitmek ve kalmak arasındaki diye tanımladık seyahat hâlinde olmayı. Ve gezgini, giden ya da kalan değil; yaşadığı yere dahi her gün meraklı gözlerle bakan, hayatı ve kendini tanımak üzere yola çıkan, yolda anlamlandırdıkça ve anladıkça yeni dünyalara doğru genişleyen, genişlediği yerle bir olmayı öğrenen olarak ekledik lügatımıza.Bu hayali kurmaya, yaşadığımız şehirle yeniden ilişkilenme ihtiyacı duyduğumuzda başladık. Gitmek ve kalmak eylemlerinin hissî anlamlarının da değiştiği o yılda: 2021’de. Hâl böyle olunca önce en yakına baktık: evimize, yaşadığımız yere, mahallemize, mahallelimize, komşu olanlara ve İstanbul’a. Tanışmak kadar egzotik ve aynı zamanda aşina bir eylem yoktu. Devam ettik tanışmaya. Birbirimize evimizi açmayı, birbirimizi bilinmedikle tanıştırmayı, birlikte aynı hikâye içinde yola çıkmayı denedik; yeni öykülenmeler içine girmek, eski kahramanlarla tanışmak üzere. Yeldeğirmeni’nde iki apartman arasından görünen deniz kadarken gördüğümüz ufuk çizgisi, Rumelifeneri’nden Marmara ve Karadeniz’e bakarken genişledi.Sonra geldik buraya: yattık çimenlere uçsuz bucaksız gökyüzü. Bu defa ufuk çizgisi yok. Gökyüzündeki bulutlar gibi peşi sıra sorular vardı zihnimizde: Bir şehri nasıl ev belleriz? Gitmek ve kalmak arasında bizi bırakan o şey ne? Yaşamayı seçtiğimiz yerde her gün kimle, neyle, nasıl ilişkileniriz? Peki ya “oralı” hissettiğimiz yerde? Orada birbirimizden nasıl öğrenebiliriz? Bir arada yaşamayı nasıl becerebiliriz? Bir arada yaşamak bizi bir topluluk yapar mı? Bizi ne “bir arada” kılar?Tiflis’te <a fr-original-style="" href='https://link.apos.to/c/14oI9ojSqdN3?c=GH9ErFDSv90XkgUynSxYw&s=web' rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Bassiani</a>’yi kim, neden ve nasıl bir spor salonundan underground bir gece kulübüne çevirmişti? Lizbon’daki; içinde açık hava derslik, halk kütüphanesi, taş odun fırını, mutfak ve bisiklet tamircisi bulunan <a fr-original-style="" href='https://link.apos.to/c/drLy8UmE32Ym?c=GH9ErFDSv90XkgUynSxYw&s=web' rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Casa do Vapor</a>’u kim, neden ve nasıl inşa etmişti? Berlin’de SS birliklerinin merkez ofisi <a fr-original-style="" href='https://link.apos.to/c/k-KFeYlrbB_v?c=GH9ErFDSv90XkgUynSxYw&s=web' rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Tacheles</a>’i kim, neden ve nasıl işgal etmişti ve Tacheles, duvar yıkıldıktan sonra nasıl Mitte’de işgal edilen herhangi bir binadan fazlası olabilmişti? Beyrut’ta 5 dilin aynı anda konuşulduğu Mar Mikhael’de 1 dilin konuşulduğu yerde yaratılamayan ahengi kim, neden ve nasıl yaratmıştı? Londra’da Bermondsey’de, bir zamanlar kraliçenin olan şehrin göbeğinde kim, neden ve nasıl botların içinde, yan yana yaşamaya başlamıştı? Şimdi Madrid’te Lavapiés’te aynı meydanda, aynı anda kim, neden ve nasıl hip-hop, rock ve flamenko yapıyor? İstanbul’da Asmalı Mescit’te,” buradan gidin” diyenlere inat kim, neden ve nasıl bir araya geliyor?Şimdi buradayız. Bu soruların peşinde, önünde ve arkasında. Bir şehrin birbirine komşu; yan yana ve arka arkaya, “bir” ve “birbirinden ayrı” mahallelerinde SOLİ Community ile başlattığımız yolculuğumuza İstanbul’da ve müdavimi olmak istediğimiz şehirlerde devam ediyoruz. Sen de sınırların ufuk çizgisi olduğu yerde bize katılmak istersen bu yıl, <a fr-original-style="" href='https://link.apos.to/c/LlZRdW6oK--3?c=GH9ErFDSv90XkgUynSxYw&s=web' rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">takılalım peşine</a>.Leyleği havada gördüğümüz bir yıla. Mutlu yıllar!SOLİ ekibi

<h1 dir="ltr" fr-original-style="" style="font-size: 2em; margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Campus’teyiz: <a fr-original-style="" href='https://link.apos.to/c/ZzewhXh3_FDe?c=2-RGPtTI2EKySAmHBTJix&s=web' style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Sneaks Up</a></h1> Şehrin enerjisinden, basketboldan ve sokak kültüründen aldığı ilhamı yenilikçi bir anlayışla buluşturan Sneaks Up, Akasya AVM içinde açılan yeni mağazasında deneyim odaklı Campus konseptini hayata geçiriyor.Sneaks Up Campus: Deneyim alanları oluşturarak ilham kaynağı yaratmayı amaçlayan Campus konseptli mağazalar, inovatif ürün lansmanları, DJ performansları, kişiselleştirilmiş ürünler, dans ve basketbol atölyeleri gibi farklı etkinliklerle bütünsel bir alışveriş tecrübesi sunuyor.Neler var? PlayStation alanı, basketbol sahası, kaykay alanı ve ürünlerin nakışla kişiselleştirilebildiği Custom Studio gibi deneyim mekânları bulunduran iki katlı mağaza, aynı zamanda Ala Nail Bar ve Petra Roasting Company şubelerine de ev sahipliği yapıyor.Sneaks Up’ın hareketli dünyasıyla tanışmak için <a fr-original-style="" href='https://link.apos.to/c/ZzewhXh3_FDe?c=2-RGPtTI2EKySAmHBTJix&s=web' style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">bu bağlantıya</a> uğrayabilir, Campus’te buluşmak için Akasya AVM mağazasını ziyaret edebilirsin.

19 Kasım - Sneaks Up - Punto

1 yıl boyunca hep birlikte çoğaldıklarımız, anılarımız ve fark ettiklerimiz; SOLİ Community ile paylaşacaklarımızın heyecanı ve biz, buradayız. 2023'te de yolumuz aynı, takıl peşimize birlikte kaybolalım.

💌 SOLİ Community'den mektup var 

Travel

Food & Beverage

Culture related articles and publications

Culture

Üniversitenin ilk yılları. Kulağımda son ses Elena Ledda <a fr-original-style="" href='https://link.apos.to/c/z0mE8MYufpMD?c=BXx2y24w3v9ISzQiNNVgz&s=web' style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Pessa</a>, Galatasaray'dayım. Şarkının da etkisiyle etrafımdaki her binayı, her insanı ilk defa görüyor ve fark ediyorum. Coşkuluyum. O zamanlar “kaybolma” eylemin kendisi; buluşmak için can attığım arkadaşıma bile bu sebeple bir saat geç kalmak beni onurlandırıyor.Kaybolduğum sokağın sonu; Aslıhan Pasajı. Binanın üstüme yıkılmayacağının garantisini arıyorum. Nafile. Tam bu sırada pasajın nostaljik ve külüstür kimliğine tezat oluşturan sensörlü kapı açılıyor. Küf, kâğıt, merak, toz ve o koku. Artık sorgulamak için çok geç.<img src="https://images.aposto.com/2023/2/4/1678980029833.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.67" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Anılar<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">İçerdeyim. Dokuz, on beş, kırk iki dakika; üç, dört, beş saat; yirmi sekiz gün, dört hafta sonu ve araya giren iki yılın sonunda yedi senedir süregelen bir tanışıklık. İlk gün dükkânına girer girmez sağdaki kitap yığınını devirdiğimde “Burada kitap düşürmüyorsan bir sorun vardır.” telkinini duyduğum Sahaf İsmail Abi. Sayesinde beni anladığına emin olduğum Küçük İskender, Birhan Keskin ve Sami Baydar. Hepsi burada.&nbsp;Şimdi, iki yılın ardından tekrar Aslıhan'da. İndiğim merdivenlerin sonu; kollarını bana açmış eski bir dost, kavuşma. Tezgâhta duran kitap, fotoğraf ve pullar yabancı. Birinin yeni emanetleri, başkasının eskisi. Sahaf hâlâ emanetçi, geçen ve her daim şimdide kalan zamana eşlikçi, bulunduğu semtin belleği. Yirmi bir yıldır silinmeye çalışılan; sofralar, sohbetler, ideolojiler ve yaşam biçimleri. Evlerde kütüphane, günlük sayfaları, koltuk sırtları; sahafta raflar ve yığınlar arasında. Birkaçını, bugün Beyoğlu’da burnumuzda tüten anlarla değiş tokuş etmek üzere emanet alıyorum. Kulağımda Pessa, Galatasaray’dayım.Kitapların ve rafların arasında. Beyoğlu’nun çok kültürlü kartvizitini elimde tutuyorum. Üzerindeki numaraları çevirdiğimde yanıt veren kim varsa sorulacak da bir o kadar&nbsp;soru var.İstanbul, 16 Mart 2023Rânâ&nbsp;

Emanetçi, arşivci, semtin belleği: Şimdi neresi?

İsmail İlbey. Aslıhan Pasajı’ndaki Ayça Kitabevi’nin sahibi. 1985 yılında yolu mali müşavir olarak çalıştığı Tarhan Han’dan buraya düşüyor. Bir yıl kadar sonra da işinden ayrılıp pasajın içinde kendi sahafını açıyor.&nbsp;O günden beri saat 16.10 itibarıyla 12.427.496.347’den fazla sabah dükkânının kepengini açtı, 28.956.746’dan fazla okurla sohbet etti, 7.273.542.922’den fazla çay ısmarladı, 4.721.768’den fazla kitabı yeni emanetçilerine ulaştırdı.&nbsp;Haftanın 7 günü, hafta içleri 09.30-19.00, hafta sonları 11.00-19.00 arasında Aslıhan’da. Pasajda iki dükkânı var. Biri girişin sağındaki üçüncü dükkân diğeri de aynı yolun sonundaki biraz daha büyük olan. İkisinin de ismi aynı. Kirli beyaz sakalı, elinde kitabı ve yerinde durmayan adımlarıyla, gün içinde yolun sonundaki dükkânında değil de girişin oralarda muhtemel üniversite öğrencisi bir okurla konuşmayı tercih ediyor. &nbsp;

İsmail İlbey

Toplayıcılıktan oluşan bir kültür arşivi olan sahaflar, onlar için toplayan hurdacı, arabacı veya kâğıt toplayıcılarının hüviyet değiştirmesi ve internet kullanımının artması sonucu ağır ağır ilerleyen uzun soluklu bir tehdit altında. Sahafların birikiminin en büyük paydaşlarından biri; toplayıcılar. Bu kişiler; kitap sahipleri, koleksiyonerler ya da apartman görevlileri olduğu kadar aynı zamanda sokakta topladıkları ürünlerden geçimlerini sağlayan hurdacı ve kâğıt toplayıcıları da. Onlar; çöpten, kapanan bir evden ya da kaldırımdan bulduklarını dönüştüren, tekrar kazandırarak kaybolmasını önleyen anı bekçileri. Fakat son yıllarda toplayıcıların sahaflara eskisi kadar uğramadığını öğrendim. Konuştuğum sahaflar bunun temelde iki nedeni olabileceğinden bahsediyor.&nbsp;Birincisi; dil bariyeri. Kolektif yaşamın parçası olduğu hâlde yapılması tercih edilmeyen çeşitli “pis işler*” var. Bu meslekler; saygınlıktan uzak, zaman zaman görülmeyen, zor ve ağır olmasının yanı sıra yapan kişiyi mental olarak da yıpratan iş kolları.&nbsp;Günümüzde bu işleri yapanlar hâlâ hak ettikleri saygınlığı göremiyor, işlerinin maddi karşılığını alamıyor. Geçmişte toplumun en yoksul kesiminin yaptığı işlerin bazılarını bugün toplumlarda göçmenler veya dezavantajlı kesimler yapmayı sürdürüyor. Burada da benzer bir durum söz konusu. Türkiye’de bu işleri genellikle Türkçe bilmeyen göçmenler yapıyor. Toplayıcıların çoğu, elinde tuttuğu şeyi okuyamadığından, koruyamıyor.&nbsp;Eylül Kitabevi’nden Mehmet Ağkuş’a göre sahaf kültürü oluşamadığından adını bile bilmediğimiz, bilemeyeceğimiz eserler ıslatılıp kâğıda dönüştürülerek yok oluyor. Yaptığı işi&nbsp;“Biz bir şey satmayız, emanet alırız. Emanetçinin bıraktığı şeyi başka bir emanetçiye bırakırken konakladığı yeriz, köprüyüz.”&nbsp;ifadeleriyle tanımlayan Mehmet Abi gibi sahafların arşivlerinin asıl kaynağı toplayıcılar şu an dil bariyerinden belki de ulaştıracakları kaynağı bile bilemiyor.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2023/2/4/1678983652101.jpeg" width="550" ratio="0.67" style="width: 100%; max-width: 550px; vertical-align: middle; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" fr-original-style="width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Unutuyorum hatırlamak isterken<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">İkinci olası nedense; teknolojinin yaygınlaşması. Bir süre kâğıt toplayıcısı olarak çalıştıktan sonra bir buçuk yıl kadar Aslıhan Pasajı’nda tezgâh açmış şimdi de Beyoğlu’daki Lamelif Sahaf’ın sahibi Oktay Abi’ye göre “Toplayacıların hepsi bir gün o işi bırakabilmek için çalışıyor.”&nbsp;Kendi isteğiyle çöp karıştırmaktan mutlu olan biriyle daha önce tanışıp tanışmadığımı soruyor bana bu cümlesinden hemen sonra. Susuyorum. “Bir yerde işe girebilmek için belirli meziyetlerin olmalı, bunlar toplayıcılara öğretilmeli ancak böyle bu düzen değişebilir.”&nbsp;“Yükte hafif pahada ağır şeyler toplar toplayıcılar. Kâğıt ucuz, en az 200 kilo toplamak lazım ki kazandığın emeğine değsin. Artık teknoloji sayesinde herkes bilinçlendi, kimse çöpe kitap atmıyor. Onun yerine kitap sahibi internet sitesinde kendi kitabını satıyor ya da toplayıcılar bina görevlileri vasıtasıyla ev sahiplerinin istemediği kitapları alarak sahaflara taşıyor. Günümüzde bu şekilde dönüyor sistem.”Yrd. Doç. Dr. Emin Toroğlu’nun “Hurdacılık sektörünün kırsal göçlere etkisi” makalesinde şehirlerde yaşayan hurdacıların %30,5’inin bu işi mahallelerde dolaşarak yaptığını vurguluyor. Teknolojinin yaygınlaşmasıyla toplama eyleminin bir kısmı dijitale taşınsa da toplayıcılar bugün hâlâ sahafların en büyük destekçilerinden. &nbsp;&nbsp;Editörün notu:&nbsp;Yabancı kaynaklarda 3D'ler olarak anılan “Dirty, dangerous and demeaning” Türkçe çevirisi: kirli, tehlikeli ve aşağılayıcı olan kavram, Asya’da türetilmiş bir Amerikan neolojizmidir ve genellikle sendikalı mavi yakalı işçiler tarafından gerçekleştirilen belirli emek türlerini ifade eder. Terim Japonca 3K: kitanai, kiken, kitsui (sırasıyla kirli, tehlikeli, zorlu) ifadesinden geliyor. Konu hakkında daha fazla bilgi edinmek için; Metis yayınlarından Eyal Press’in Pis İşler kitabı okunabilir.&nbsp;

Toplayıcılardan toplayıcılara

<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Dostlarım bana Ayşe Anne der.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Restoran işletmeciliği ve aşçılık yapıyorum. Eğer bunu yapmasaydım&nbsp;zaten eğitimini aldığım otelcilik yapmayı isterdim.&nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Arkadaşlarıma göre uzmanlık alanım yemek. Bana sorarsan hizmet.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">İstanbul’da Cankurtaran’da yaşıyorum ama kalbimde Büyükdereliyim.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Mahallede evde değilsem genelde restoranım Giritli’deyim.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bir mahallede komşu bulursam kendimi oraya ait hissediyorum.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Cankurtaran’da en çok sahilde yürümeyi seviyorum, denizin kenarı iyot kokusu ve lodosuyla bana huzur veriyor.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Sabahları güne saat 7-8 gibi nane çayı içerek başlarım, bir kadeh şarap içmeden bitirmem.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ayaküstü sohbet aradığımda kapıya çıkar komşularla ve mahallenin çocuklarıyla muhabbet ederim.&nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Sadece midesine düşkün gerçek bir Cankurtaranlı Giritli’nin mahallenin meyhanesi olduğunu bilir.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Şu sıralar Giritli’de çalan şarkıları Yunanistan’a gittikçe kulağıma hoş gelenleri topladığım Giritli Güncel <a fr-original-style="" href='https://link.apos.to/c/Q3tCXgR9xBe-?c=xitUU8I8fD9GQR7oziMkr&s=web' style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">playlist</a>’inde bulabilirsin.</li></ul>

Ayşe Şensılay

Mahalle: Cankurtaran. Mahalleli: Ayşe Şensılay. Mekân: <a fr-original-style="" href='https://link.apos.to/c/gb4C915HLXK6?c=qhlDpEcnHkrPuzw8S81e7&s=web' rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Giritli</a>. Fotoğraflar: <a fr-original-style="" href='https://link.apos.to/c/mpX0CxiP5y_3?c=qhlDpEcnHkrPuzw8S81e7&s=web' style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Deniz Sabuncu</a>.Cankurtaran için eski İstanbul’un kalbi denebilir. Topkapı Sarayı, Gülhane Parkı, Arkeoloji Müzesi, Aya İrini, Ayasofya’yı içine alır, Sultanahmet ve Cağaloğlu’yla sarılıdır dolayısıyla ziyaretçisi çoktur. Sultanahmet’ten aşağıya inerken Akbıyık Cami’nin orada Cankurtaran’a geliriz, çeperi, Ahırkapı Deniz Feneri’ne kadar devam eder.&nbsp;Cankurtaran bölgenin yerleşkesi, Sultanahmet gündüz gezen kalabalıklarıyla turiste yer açanıdır. Cankurtaranlı bir zümre Sultanahmet’ten ekonomik olarak yararlansa da özüne; köklü, yerleşik ahalisine bakınca her apartman başka bir şehrin temsilcisidir âdeta. Romanlar bir binada, Çorumlular bir binada, karşılarındaki binada Adıyamanlılar yaşamakta.<img src="https://s3.eu-central-1.amazonaws.com/images.aposto.com/2023/2/5/1677850105549.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.67" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Giritli masaları<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Çilingir sofrası sokakta, sohbet kapı önünde burada</h2>Cankurtaran’da mahalleli genelde sokakta yaşar. Geceleri yabancılar çekilip biz bize kalınca daha eğlencelidir hayatımız. Mahallede müzikle uğraşan boldur, yediden yetmişe herkes bir enstrüman çalar. 01.00’de işinden dönen müzisyenin sesi yağmurlu gecede içini ısıtabilir. Kapı önü sohbetleri meşhurdur. Mevsim yazsa çocuklar akşam da sokaklardadır. Mahallemizin güzel abileri köşede çilingirlerini kurmuş, sohbete dalmışlardır. Otellerin ve restoranların varlığı, akşam sokaklardaki canlılığa eklenir.Kandiller, cenazeler, şenlikler ve diğer özel kutlamalar hep mahallece yaşanır. Cankurtaran'da, dayanışma ve yardımlaşma mahallelileri bağlayan önemli değerlerdir. Mahallenin meyhanesi Giritli’nin Cankurtaran ile ilişkisinde de geçerli. Bu sebeple bir mahalle restoranından daha fazlası Giritli; tam bir mahalleli. Mahalleyle birlikte var olmamızın en temel nedenidir kurulan bağ. Kandillerde komşulara lokma ve pide bazen de balık ekmek dağıtır, düğün ve şenliklerde hazırlananlardan ikram edilir, biri ölmüşse illa ki lokması ve pidesi Giritli’de yapılır.<img src="https://s3.eu-central-1.amazonaws.com/images.aposto.com/2023/2/5/1677850143919.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.67" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Ayşe Anne evinin penceresinden Giritli'nin bahçesine, bize bakıyor<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Bir mahalleli olma hikâyesi: Giritli</h2>Peki Giritli nasıl Cankurtaran'ın yerel bir merkezi haline geldi? Çocukluk arkadaşım olan Armada Otel'in sahibi Kasım sayesinde. Bodrum'da işletmeci olarak çalışıyordum, beni Giritli'yi görmem için İstanbul'a davet etti. Aklımda kalan ilk anı binanın içindeki vitrayların yansıması. Bodrum'da eşyaları toplamam ve Giritli'yi açmam üç ayımı aldı. O günden beri, 18 yıldır Giritli burada, aynı ekiple, aynı yerde, 18 yıldır.Giritli, Cankurtaran'da yaşayan Levantenler mahalleyi terk etmeden önce Alafranga adında bir restorandı. Bölgenin canlanmasıyla birlikte Cankurtaran yabancı temsilcilerin uğrak yeri hâline geldi. Dolayısıyla Levantenlere adanan restoran uzun ömürlü olmadı. Bu, mahallenin geçirdiği ve daha da geçireceği değişimlerin bir göstergesiydi. Aslında Giritli'nin bunca yıldır mahallede olmasının nedenlerinden biri de daha geniş bir kitleye hitap etmesi.Cankurtaran'ın daha sessiz, sakin bir semt olması Giritli'yi sadece yolda keşfedilecek bir yer olmaktan çıkarıyor, müdavimlerinin de mekânı hâline getiriyor. Çoğu akşam en az 5 masa birbirini tanıyor ya da bir şekilde tanışıyor. Yerlilerin, komşuların ve ziyaretçilerin buluştuğu bir sosyal kulüp gibi. Giritli'ye gelenler yemek kalitesinin sabit, servisin nazik ve fiyatların uygun olduğunu bilirler. Bu yıl aldığımız Michelin Bib Gourmand Ödülü'nün de bu sürekliliğin bir göstergesi olduğunu düşünüyorum.<img src="https://images.aposto.com/2023/2/4/1678347577898.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.67" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Sarı, mavi, kırmızı<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Mahalleyi birbirine bağlayan gelenek: Bir zamanlar hıdırellez&nbsp;</h2>20 sene önce, Armada Otel’in garajında hıdırellez kutlanırdı. Daha öncesinde Giritli’nin bahçesinde Kasım’ın mahalleli için düzenlediği etkinlik mahalleye geldiğim dönemde büyümeye, başka mahallelere yayılmaya ve mahalle kültürünü dışarı aktarmanın aracısı olmaya başlamıştı bile.&nbsp;Kent soylu bir şenlikti bu, sokaklardaydık hepimiz. Tüm emek tamamiyle Kasım’ın “Haydi mahallede hıdırellez yapalım.” demesiyle ortaya çıktı. Çevre mahallelerden insanlar katılır, içki içilir, Makedonya’dan gelen müzisyenlerin şarkıları eşliğinde Cankurtaran esnafının yemekleri yenirdi. Şenlikte kâr amacı güdülmez; yer alanlar da bu bilinçle elini taşın altına koyardı. Mahalledeki herkes mahalleli için, birlikte alınan keyif için çabalardı, o kadar. Başından sonuna kadar kolektif bir süreçti ve tam da bu yüzden evde hissetmemizi sağlardı.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2023/2/4/1678379183676.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="0.63" width="550" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Cankurtaran'da kuru pilav taksinin üstünde yenir<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Bir ara etkinlik o kadar büyüdü ki belediye şenliği Kumkapı’ya uzanan sahile taşıdı, mahalleden uzaklaşınca o ruhunu koruyamadı. Şimdi dönüp baktığımda Roman mahallesi olan Cankurtaran’ın tarihi için şenliğin özel bir anlamı olduğunu daha iyi görüyorum. Bizi birbirimizle buluşturan, sokağa taşıyan ve mahalle olmamızı sağlayan bir etkinlikti.&nbsp;<img src="https://s3.eu-central-1.amazonaws.com/images.aposto.com/2023/2/5/1677850209736.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.67" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Cankurtaran mahallelileri<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Mahallelerin hiç bozulmadan, olduğu gibi kalması mümkün mü?</h2>Bugün geldiğimiz noktada İstanbul o kadar kalabalık ve yalnız ki insanlar eski mahallelerin samimiyetini, oradaki temasın özlemini duyuyor. Ben Büyükdere’de semt ve mahalle kavramlarıyla büyüdüm; yakartop, dokuztaş ve beton üzerine çizdiğimiz şekillerle seksek oynar, çemberlerden atlar, ailemiz akşam yemeği için çağırana kadar dışarıda kalırdık. Sokaktaydım, arkadaşlarımla da orada tanıştım. Zengin de vardı, fakir de. Kimse kimseden ayrı görülmez, nasıl bir hayat sürdüğü ve ne yaptığı sorgulanmazdı. Kültürler ortaktı ve paylaşılırdı.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2023/2/4/1678347523733.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.67" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">3 2 1 çektik!<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Bahsettiğim zamanlarda şehir 2 milyondu, şimdi nüfus 20 milyona çıktı. Bu durumda mahallelerin hiç bozulmadan, olduğu gibi kalması mümkün mü zaten, çok düşünüyorum. Bazen koku, mekân ya da bir doku sabit kalıyorsa ona sarılabiliyorsun ancak. Bakıldığında köklü bir mahalle Cankurtaran ama mahallelisi eskisi kadar gedikli değil. Yaşlıların ağırlıklı olduğu bir yer olduğundan nüfus farklılaştıkça mahalleyi mahalle yapan özelliklerin de kimi kalıyor kimi değişiyor. Yeni nesil, eski kuşak kadar mahalleyi sahiplenmiyor.&nbsp;Hareketliliğin başka bir sebebi de mahallenin konargöçerlerin çok olduğu, turizm bölgesi içinde yer alması tabii ki. Zamanla daha geçici, kısa ömürlü başka bir kültür şekilleniyor ama Cankurtaran benim için hâlâ eski İstanbul'un kalbi. Giritli'nin evi.

Sofraların sokağa uzadığı mahalle 

Mahalle: CankurtaranYer: Armada Otel’in yanında, sahilin arka sokağında, <a fr-original-style="" href='https://link.apos.to/c/6OFOa7RyKkhY?c=nT-ML9NlWkVow_3pZP1Hc&s=web' rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Muj Design</a>.Anlatıcı: Müjde Mısırlı ZotoKonu: Cankurtaran’a ait olmak veya bir zaman ait olmuş olmak&nbsp;<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Kasım Zoto (eşim) mahallenin Tarihî Yarımada'daki konumundan etkilenip 30 yıl önce otel yatırımı yapmış. O günden beri buradayız. Sokağın sonunda ahşap bir evde 15-16 sene kadar yaşadık, şimdi taşınmış olsak da her ikimizin de bir ayağı iş sayesinde hâlâ bu mahallede. Çok neşelidir Cankurtaran, her sokakta mutlaka bir müzisyen yaşar, eve dönerken onların şarkıları eşliğinde yürürsün. Bahar ve yaz aylarında evlerin hepsi kaldırıma masa atar, akşam yemekleri hep birlikte sokakta yenir.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Pazartesi tangoları&nbsp;</h2>Buradaki esas değişim Armada Otel açıldıktan sonraki 10-15 yılda gerçekleşti. Armada ile birlikte mahalle canlandı, sokaklar kalabalıklaştı. Sadece mahalleli değil İstanbullular için de bir uğrak noktası oldu. Mesela 30 senedir her pazartesi otelde tango yapılıyor, takip eden kitle de Cankurtaran ile tanışıyor.&nbsp;<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Cankurtaranlı ol(ama)mak</h2>Zamanla mahallenin itici gücü olan otel faktörü, mahalle popülerleştikçe Cankurtaran’daki yaşam alanlarının azalmasına neden oldu. 15 yıllık komşum önümüzdeki günlerde taşınmak zorunda çünkü evleri otel yapımı için satıldı. Şimdilerde evler yerine adım başı rengârenk pansiyonlarla karşılaşıyorsun. Bir mahalle, o mahalleyi evi yapan insanlar sayesinde özeldir, onları taşınmaya zorladığımızda mahallenin ruhunu silmiş oluruz. Yine de Cankurtaran diğer turistik yerlere kıyasla kendini nispeten iyi korumayı başarmış. Sanırım bunda en önemli etken Sultanahmet gibi hemen her turistin ziyaret ettiği bir cazibe merkezinin yamacında kalması.&nbsp;Hiçbir zaman ayarı tutturamıyoruz. Mahalleyi mahalle kılan, orada yaşayanlar. Taşınmaya mecbur bırakılan her insan o mahalleden bir şeyleri beraberinde götürüyor. Dilerim en kısa sürede gidişatı farkına varır ve yaşam alanlarımıza sahip çıkarız.&nbsp;

Muj Design

<a fr-original-style="" href='https://link.apos.to/c/i6GeFwBPnODx?c=pwnBEBtm33xQJWcBcsa6K&s=web' rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Armada Otel</a>’in kurucusu Kasım Zoto ile birlikte, tekrar Cankurtaranlı yaptığı tenezzüh vapuru, namıdiğer centilmen teknesindeyiz. Bu defa mahalleyi denizden seyrediyoruz. Kıyıya yanaşıp hıdırellez ateşini yakmadan: Cankurtaran neresidir?Cankurtaran benim için maalesef şu an kapalı olan Erol Taş Kahvesi’nden başlıyor. Burası ağırlıkla 1945 sonrası kuzey Yunanistan’dan göçen Romanların mukim olduğu bir bölge. Zaman içinde turizmle birlikte emlak fiyatları artmış dolayısıyla insanlar mahalledeki mülklerini satıp mahalleden ayrılmış. Günümüzdeyse mahallede artan pansiyon ve oteller yüzünden turizm ile kentin dengesi iyice değişti. Mahallelisinin yerleşse de çok kalamadığı bir yapıya büründü.&nbsp;<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Mahalleli için kurulan otel, yakılan ateş</h2>Burada olmamız şu anda bulunduğumuz binanın hikâyesiyle şekillendi aslında. Ahırkapı Sokak’ta, Barbaros Hayrettin Paşa’nın Leventleri için yaptığı binaların restorasyonu ile başladı her şey. Olduğun yerin kültürünü devam ettirmek komşuları tanımak ve birlikteliği sağlamaktan geçiyor bence.&nbsp;Mahallede düzenlediğimiz Ahırkapı Hıdrellez Şenlikleri de bu bağın en güzel örneği. Cankurtaran’ı İstanbullulara tekrar hatırlatmak istedik, bunu yaparken de mahallemizde ikamet eden Romanlar ve Ahırkapı Roman Orkestrası en büyük destekçimiz oldu. İlk zamanlar şenlik 600 kişiydi. 10 sene içinde 100.000 kişiye ulaştı fakat başta güvenlik olmak üzere çeşitli nedenlerle 2010’da şenliği sonlandırdık. Gönlümden geçen hıdırellezin sonraki rotasının Sultanahmet olması. Paylaşım için ortam yaratan etkinlikler mahallelerin birbirine bağlanması açısından çok kıymetli.&nbsp;

Armada Otel

#2: Afet bölgesinde geçici ve kalıcı mekânların tasarımı

Neden şimdi konuşmalıyız? Çünkü bugün konuşmazsak yarın çok geç olacak. Kimsenin içine manevi olarak sığamadığı dev beton yığmalar inşa etmeyi, kültürün üzerini yine o yığınlarla örtmeyi konuşanlara kalacak meydan. Ve kalırsa sarılamayacak onca yara. Üzerine dünden bugüne, bugünden yarına köklerin kesildiği, mirasın yağmalandığı ve hafızanın silindiği terk edilmiş şehirler kalacak.&nbsp;Hatay gibi özellikle yıkımın büyük olduğu, fay hatlarının üzerinde olan ve mühim kültürel mirasa sahip şehirleri yeniden inşa etmeye başlamadan önce konuşmamız gerek. Nerede inşa etmeli? Nasıl tasarlamalı? Toplumla ve kültürle nasıl bir ilişkide olmalı? Dünü yitirmeden, geleceği öngörerek ama nasıl? Şehir Miras Kültür serisinin ilk sayısında İTÜ Mimarlık Fakültesi Mimarlık bölümünde lisans, yüksek lisans ve doktorasını tamamlayan, Özyeğin Üniversitesi Mimarlık Bölüm Başkanı ve Öğretim Görevlisi&nbsp;Mimar&nbsp;<a fr-original-style="" href='https://link.apos.to/c/qXZhbAqAX1XC?c=3HsJ3eyy6jfDl2DXKZSLR&s=web' rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Prof. Dr. Alper Ünlü</a>&nbsp;ile kentlerin ve kamusal alanların yeniden tasarlanma sürecinde kültürel öğelerin korunmasının önemi üzerine konuştuk.<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Barınma, güvenlik gibi temel insan haklarının olmadığı, mülksüzleştirilmiş afet bölgesinde kültürü korumak üzerine neden şimdi konuşmalıyız?</h2>Kadim şehirler bu depremde yerle bir oldu. Doğal olarak, hepsi yeniden yapılacak. Bugün yapacağımız müzakereler yeniden inşa sürecinde daha sağlam temeller atmamıza neden olabilir. 44 bin insan öldü. Evler, yaşamlar yıkıldı. Toplum olarak kaybedilen kentlerin de acısını içimizde taşıyoruz. Bu felakette, sadece fiziki kayıplar değil, ruhsal kayıplardan da bahsediyoruz. Binalarla birlikte atmosferi ve kültürü de kaybediyoruz. Depremzedelerle bugün yapılan konuşmalarda gayrimenkullere nazaran sosyal yaşamı yitirmenin yarattığı kederin ağır bastığını görüyoruz. İçinde yaşadığımız gerçeklikte kültürlerin karışımını, memleketin özünü kaybetmiş durumdayız.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Her ne kadar ismi “geçici” barınma alanları olsa da biliyoruz ki depremden etkilenen büyük bir nüfus uzun bir süre geçici barınma alanlarında yaşayacak. Yaşam tarzına ve kültüre uygun geçici barınma alanları geliştirmek neden önemli? Nasıl geliştirilebilir?</h2>“Geçici” barınmanın çeşitli evreleri var. Bu alanlarda bir kültür inşa etmek çok kolay değil. Zaten bunun gibi bir toplum mühendisliğine de gerek yok. Geçici barınma alanlarında kültür inşa etmek ne konteyner yapısıyla ne de diğer sistemlerle pek mümkün değil. Ama özellikle insanların sosyalleştikleri, muhabbet ettikleri alanlar; çocuklar ve kadınlara tahsis edilmiş rehabilitasyon sahalarını bu yapı içinde düşünmek, kurgulamak elzem. Bugün Maslov’un İhtiyaçlar Hiyerarşisi’nde alttan ikinci katman olarak, iaşe ve ibade aşamasındayız henüz. Afet bölgesindeki insanların acil barınma ihtiyaçlarını karşılamak, onlara sağlam bir zeminde yeni yerleşim imkânı oluşturmak, psikolojik rehabilitasyon desteği sunmak ve bu alanlarda aktiviteler tasarlamak şu anda zaruri ihtiyaçların başında geliyor. Kısa bir süre sonra insanlar kalıcı yerleri, bir arada yaşayacakları komşularını düşlemeye başlayacak, sonrasında kurulacak kalıcı yaşamın hayalleri, düşleri ön plana geçecektir.&nbsp;<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">“Geçici” barınma alanları uzun bir süre, yoğun bir nüfus için “ev” görevi görecek, görebilecek mi, bu aidiyet duygusunun artırılması için neler yapılabilir?&nbsp;&nbsp;</h2>Bu çok kritik. Psikologların, terapistlerin ve pedagogların devreye girmesi gereken bir konu. Geçmişi canlandırmak ve tekrar sunmak başka anları, anıları depreştirebilir. Ancak bu travmayı görenler için yeni bir yaşam ortaya çıkacak, sadece yıkılmış bir şehirde hayat kurmak değil, göç etmek de bir tercih olacak. Ait oldukları topraklara geri dönüş kimisi için belki de mümkün olamayacak. Bölgeye Birleşmiş Milletler’den, Habitat’tan, UNICEF’ten çeşitli fonlar aktarılmaya başlanacak; bunların büyük bir bölümü fiziki yapılaşmayla ilgili fonlar olacak.&nbsp;Eski Hatay geride kaldı. Zaman içerisinde muhtelif konut yerleşkeleri ve biçimleri ortaya çıkacak. Bu deprem sürecinde müteahhitlerin zayıf zeminli topraklara sağlam, yüksek katlı binalar yapmak için yatırımda bulunmadığını da öğrendik. Belki bu yıkıcı öğrenimle ileride afet bölgesindeki kritik alanlarda yapılaşmaya izin verilmeyecek, tarihî ve kültürel açıdan önemli alanlar yeniden yapılacak. Bu bölgeler eskisi gibi yaşantısallığı taşıyacaklar mı? Hayır, turistik olacaklar bence. Dönüp geriye baktığımızda "Bir zamanlar Hatay."&nbsp;diyeceğiz.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Geçici yaşam alanlarında hayata devam edilirken diğer yandan şehirde hasar gören ve yıkılan yapıların yeniden inşasına başlanacak. Hatta büyük yıkım olan tarihî şehir Hatay’da yalnızca yapıların değil, neredeyse tüm şehrin yeniden tasarlanması ve inşa edilmesi söz konusu. Şehirdeki kültürel mirasların onarımında konutların, işyerlerinin ve kamusal alanların tasarımına başlamadan önce hangi adımlar izlenmeli? Tasarım ve inşa süreci arasında nasıl bir süreç kurgulanmalı?&nbsp;</h2>Mimarlar tasarım yaparken tek yönlü bir araştırma yapmaz. Tarihinin yanında bölgeyle ilgili yazılmış romanları da okur mesela. Bir Zamanlar Antakya, Çağlar İçinde Antakya, Antakya Süryani Kilisesi Tarihi, Antakya Esnaf Teşkilatı, Antakya Halk Sözleri, Hatay Nasıl Kurtuldu, Hatay’da Milli Mücadele, Hatay’da Sosyo-Kültürel Çevre gibi kitaplar ya da Hatay İz, Hatay Keşif, Hatay'ın Sesi, Hatay Life gibi dergiler saha öncesi araştırma için kaynak oluşturabilir. Tasarıma başlamadan önce bu tip okumalar şart.&nbsp;Hatay’ı Hatay yapan; burada yaşayan insanların âdetleri, edimleri, gelenekleri ve bunlara bağlı olarak bunları hangi alanlarda, mekânlarda gerçekleştirdikleri, birbirleriyle olan ilişkileri. Bahsedilenlerin hepsi aslında kültürel öz elemanların bir parçası. Kültür bir sürekliliktir. Bu kültürel özlerin kimisi zamanla toplumdan kayboluyor, onların yerine yenileri geliyor. Ancak bunları tespit ettikten ve çalıştıktan sonra tasarıma başlamak gerekiyor. Oradaki sokakların, eski konutların rölövelerinin, fotoğraflarının büyük bir kısmı arşivlerde vardır. Yeni Hatay’ı kurarken, o yaşam kültürünü şekillendirirken ve eskiyle ilişkisini kurgularken mimarların ve şehir planlamacıların başvuracağı kaynaklar da bunlar olacaktır. Yüzde yüz eski Hatay’ı elde etmemiz mümkün olmayacak. Biz kenti tekrar inşa edeceğiz ama içinde yaşayan insanlar aynı mı olacak, çok emin değilim. Bu afetten kurtulmuş Hataylıların, özellikle orta yaş ve üstünün ait oldukları topraklara geri döneceklerini sanıyorum, belli bir yaştan sonra toprak ve memleket özlemi ağır basıyor ama gençler göçe daha açık. Elbette yeni bir cemaat de yerleşebilir, Hatay’ın akıbeti Bodrum gibi olabilir mesela. Bodrum, eskiden Girit’ten göç edenlerin meskeniyken bugün herkesin yeri, meskeni. Hatay da bu formata dönebilir, iç göçle daha kozmopolit olabilir. Zaten geçmişte de böyleydi ama diasporalar çeşitlenebilir. Hatay Bölgesi Kültür Araştırmaları gibi bir enstitü kurulursa antropologların ve sosyologların da çalışmalarıyla kültür özüne sadık kalarak yeniden şekillenebilir. Sadece Hatay değil, Maraş ve Antep için de geçerli bu.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Bölgedeki yöresel mimari örneklerinin ve kültürel alışkanlıkların şehirdeki yapıların yeniden tasarlanması sürecinde nasıl bir rolü olmalı?</h2>Tasarıma başlamadan mimarların yerel halkla istişare etmesi gerekiyor. Uzun bir zaman. Bu; kentsel düzenleme yaparken sadece binalar arasındaki vistalar yani görüşleri ayarlamak için değil; camdan cama olan iletişim gibi bölgeye özgü âdetleri de göz önünde bulundurarak yapıları yeniden şekillendirebilmek açısından çok önemli. Halkın tasarıma müdahil olması gerekiyor. Bunu yapmadan 3-5 konut projesiyle bölgeyi kurtaramaz, yapılandıramazsınız. Şu anda Toki’nin bazı konutları Çorum’da, Kars’ta, Gediz’de kullanılmıyor, mahalleli kendine yakın görmüyor çünkü. Halk isteğini, kültürel sürekliliği için ihtiyacı olanı bilir, tepeden inme size şu kadar metrekare bina yaptım diyeni ise, yaşam biçimine uygun değilse reddeder.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Afet bölgesinin çok dinli, dilli, halklı yapısını göz önünde bulundurduğumuzda yeniden inşa sürecinde “bir arada” yaşamak için neler yapılmalı? Bu bir aradalık somut, ortak alanlarda nasıl şekillenebilir? Yok olan veya hasar görmüş bazı kültürel mirasların ve kentin simge yapılarının yeniden inşası veya restorasyonu bu konuda nasıl bir rol oynuyor?</h2>Hatay’da Aziz Paul Kilisesi yıkıldı, bildiğim kadarıyla camilerden bazıları da. Hatay gibi farklı din, dil ve âdetlerin bir arada yaşandığı örnek bir şehirde dinî binaların yeniden yapımı öncelikli ve şart. Bu, oradaki komünitelerin korunması açısından çok önemli. Eğer doğru adımlar atılırsa yeni heterojenleşmeler olacak. Bir arada dayanışma içinde yaşamak adına sosyal merkezler ve alanlar hâli hazırda mevcut olan dokuya eklenebilir. Çok dinli yerleşme içinde bir arada olunabilecek yerleri tasarlamak mimarların elinde. Konserler ve konferanslar da bu mevcut mozaiğe eklenerek yapı daha da derinleşebilir.&nbsp;Hatay’daki havra da depremle birlikte yıkıldı. Mensupları ölmedi belki ama göç ettiler, tekrar gelecekler. Sadece o değil, Hatay’da yaşayan Latin öğrencilerin de kiliseleri yıkıldı. Dolayısıyla biz havra-cami-kilise üçlüsünü ilk aşamada inşa etmek durumundayız. Bunlar nirengi noktaları. Ardından çevresinde hayat şekillenecek bu yapıların. Doğru organizasyonlar oluşturulsa yeniden yapımları için fon bulunabilir.&nbsp;<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Kamusal mekânların yerel kültürü ve yaşanan zamanı yansıttığını, yerel halkın sosyal ve ekonomik durumlarıyla ilgili ipucu verdiğini göz önüne alarak bölgede yok olan ya da hasar almış kamusal alanların, meydanların, çay evlerinin, kıraathane gibi buluşma yerlerinin yeniden hangi koşullara göre tasarlanması gerekiyor? Yerel halkın kültürel ihtiyaçları saptanması ve mülksüzleştirmenin önüne geçilmesi inşa edilecek yeni kamusal alanlar ve yerel halk için neden önemli?&nbsp;</h2>Biz sanki orada hiçbir şey yokmuş gibi davranamayız. Orada bir yaşam vardı ve o yıkıldı. Şehrin geride kalan insanlarla beraber inşa edilmesi gerekiyor ve bu talep oradan da zaten gelecek. Aynı coğrafyaya, koşullara sadık olarak bunlar yapılacak. Yeni talepler de gelebilir. “Şöyle bir bina olsun.” denebilir. Tasarıma halkın katılımcılığını da getirebilirsek bu sürecin olumlu olarak gelişeceğini düşünüyorum. Fakat bu proje sürecinin dikkatli yönetilmesi gerekiyor. Meydanlar, evler, oradaki dinî yapılar, lokanta, restoran ve mutfak hizmeti, nerede yemek yeneceği; çocukların oynadıkları, yaşlıların sıklıkla vakit geçirdikleri alanlar olmak üzere hepsi süzgeçten geçecek. Bunları tekrar birebir yapabilecek kapasiteye sahibiz. Ancak ileride şehirler turizmle birlikte tabii ki yeniden ticarileşecek. Çok ciddi bir insan sirkülasyonu olabilir, bunu kabullenmek durumunda kalabiliriz.&nbsp;<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Bugüne kadar büyük bir afetten sonra inşa edilmiş kentleri düşünecek olursanız başarılı bulduğunuz bir örnek var mı? Varsa neden? Bugün, neleri örnek alabiliriz?&nbsp;</h2>Kobe (Japonya) bir de Abruzzo (İtalya) depreminden sonraki durumu biliyorum. Gidip inceleme şansım da oldu. Japonlar ve bizim aramızda tarih anlayışı arasında farklar var. Japonya biraz daha pragmatik bakıyor, biz daha Avrupalıyız. Abruzzo tarihî açıdan bize daha yakın. Yıkılan yerlerin birçoğu Ortaçağ’dan, 11. ve 12. yüzyıldan kalma kentlerdi. Hemen restorasyona, rekonstrüksiyona girmediler, uzun bir süre beklediler. Mimarlar yeni (kullanıcılardan gelen) isteklerle eskisi arasında bir sentez yaparak mevcutta yıkılmış ortaçağ binalarının daha sağlıklı kullanılması için çalıştı.Japonya yeniden yapılanma sürecinde katılımcı politikalar izledi. 3 seneden uzun sürdü. Belediye 3 günde 1 mülk sahipleriyle görüştü, yorumlara göre yeni konut tasarımları, planlamaları yaptı. 300’ün üzerinde oturumdan bahsediyoruz burada. Çok fazla problem çıktığını, halkın tasarıma katılımında çok fazla veri alındığını, sonsuz sayıda istekle karşılaştıklarını ve bunların temelinde çoğunun eski yaşamdan gelen kültürle ilgili olduğunu tespit ettiler.&nbsp;Çabuk karar vermek ve projeye başlamak zararlı sonuçlar doğuruyor. Araştırma yapmak, beklemek ve kullanıcının tasarıma katılarak fikrini paylaşmasını desteklemek bu bölgeyi, özellikle Hatay’ı bekleyen bir süreç. Kültürel açıdan en kritik bölge burası olduğu için Hatay’dan sıklıkla bahsediyorum. Yıkılan tarihî bölgenin yeniden yapılandırılması; fayın geçtiği bölgede 8-10 katlı binalar yerine 2-3 katlı, zeminin taşıyacağı konstrüksiyonlar yapılması geleceği inşa ederken önemli. Yaşamın toparlanması için en az 5 yıllık bir süreç öngördüğümüz.Editörün notu:&nbsp;Bu röportaj 21 Şubat 2023’te yapılmıştır.

Soli

Soli

Soli

LATEST STORIES

Emanetçi, arşivci, semtin belleği: Şimdi neresi?

İsmail İlbey

Toplayıcılardan toplayıcılara

Ayşe Şensılay

Sofraların sokağa uzadığı mahalle

Muj Design

Armada Otel

#2: Afet bölgesinde geçici ve kalıcı mekânların tasarımı

#1: Afet bölgesinde kültürü koruma ve şehirleri yeniden inşa etme

Dalston: Biraz pis biraz çirkin biraz ham

LATEST ISSUES

09 Mar 2023

02 Mar 2023

26 Şub 2023

02 Şub 2023

26 Oca 2023

23 Oca 2023

19 Oca 2023

12 Oca 2023

30 Ara 2022