Yazanlar: Chris Bradley ve Marc Canal NoguerSİDNEY - COVID-19 salgınına kadar insanlık, yaşam sürelerini uzatma ve ekonomik refahı artırma konusunda büyük adımlar atıyordu. Küresel ekonomi toparlanırken bu yola geri girmemiz kritik önem taşıyor. İlerlemeyi ayrıntılı bir şekilde inceleyen yeni araştırma, bu noktaya ulaşmamıza yardımcı olabilir.Tipik olarak, insani ilerleme ülke düzeyinde değerlendiriliyor. Ortalama olarak, verilerin mevcut olduğu 178 ülkenin yüzölçümü 700.000 kilometrekare, nüfusu yaklaşık 40 milyon ve gayri safi yurt içi hasılası (GSYİH) yaklaşık 700 milyar dolar. Ancak ülkeler arasında ve ülkeler içinde büyük farklılıklar olduğu açık, ekonomik refahı ve insan refahını artırmaya yönelik çabaların etkinliği bu farklılıkların anlaşılmasına bağlı.İşte bu yüzden yeni raporumuz, <a fr-original-style="" href="https://www.mckinsey.com/mgi/our-research/pixels-of-progress-introduction" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Pixels of Progress: A Granular Look at Human Development Around the World</a>, ülke düzeyindeki bir perspektiften 230 kat daha ayrıntılı bir resim çiziyor. Veri toplamak ve analiz etmek için gece aydınlığını ve diğer yeni teknikleri kullanarak, her biri ortalama 3.000 kilometrekare alana, 180.000 kişiye ve 3 milyar dolar GSYİH'ye sahip 40.000'den fazla mikro bölgede 2000'den 2019'a kadar nüfus kalıplarını, ekonomik performansı ve yaşam beklentisindeki değişiklikleri inceliyoruz.Bu yaklaşım, örneğin 2019 yılında dünya nüfusunun neredeyse yarısının, 20 yıl önce insanlığın sadece %21'inin (büyük ölçüde OECD ülkelerinde) ulaşabildiği yaşam standartlarına sahip olduğunu ortaya koymuştur. 2000 yılında, Çin'in kıyısı boyunca uzanan ve 71 milyon nüfusa sahip 12 mikro bölge, 72,5 yıldan fazla yaşam beklentisi ve kişi başına 8.300 doları aşan GSYİH ile övünerek bu iki ölçütte de küresel olarak ilk %30'a girmiştir. 2019 yılından itibaren, Çin nüfusunun %86'sı (1,2 milyar insan) bu eşikleri aşan yaşam standartlarına sahip bir mikro bölgede yaşıyor. Çin'in ötesinde, 75 ülkeye yayılmış 920 milyon insanı içeren mikro bölgeler de aynı eşiği aştı.Yelpazenin diğer ucunda da benzer kazanımlar elde edildi. 2000 yılında, bir milyardan fazla insan en düşük yaşam standartlarına sahip mikro bölgelerde ikamet ediyordu. Nüfus artışına rağmen, 2019 yılına gelindiğinde bu rakam 400 milyonun biraz üstüne düşmüştür. 2000 yılında Hindistan, uzun ömürlülüğün 65,6 yıldan az ve gelirin 2.400 dolardan düşük olduğu mikro bölgelerin %43'ünü oluşturuyordu (küresel olarak en alt %30); 2019'da artık bu kategoride tek bir mikro bölgesi bile yoktu.<img src="https://images.aposto.com/2023/0/3/1674656615933.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.76" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Genel olarak, ayrıntılı yaklaşımımız yaşam standartlarının sadece nadiren ve genellikle sadece mikro-bölgesel bir mercekle tanımlanabilen yerlerde gerilediğini gösteriyor. Ülke ortalamaları, mikro-bölgesel gerçekliklerdeki farklılıkları gizliyor. Regresyon analizi kullanarak, bir ülkenin kişi başına düşen GSYİH büyüme oranının, mikro-bölgelerindeki büyüme oranlarındaki varyasyonun yalnızca yaklaşık %20'sini açıkladığını bulduk. Başka bir deyişle, ekonomik ilerleme öncelikle yerel olarak açıklanıyor.Örneğin, ülke düzeyinde bakıldığında kişi başına düşen GSYİH'nin düştüğü yerlerde, analizimiz daha incelikli bir hikâye anlatıyor. Ülke düzeyinde yapılan bir analiz, 20 ülkede yaşayan 191 milyon kişinin 2000-2019 yılları arasında negatif gelir artışı yaşadığını ortaya koyuyor. Ancak daha yakından bakacak olursak, kişi başına düşen GSYİH'nin tam olarak nerede düştüğünü görebiliriz: 100 ülkede 574 milyon ile üç kat fazla insana ev sahipliği yapan 6.300 mikro bölgede. Bu insanların %80'i için gelir kayıpları genel ekonomik gerilemeden ziyade hızlı nüfus artışı ile açıklanabilir.Bir de özellikle hızlı ilerleme kaydeden mikro bölgeler var. Arnavutluk Alpleri'nde sıkışıp kalmış bir mikro bölge olan Dibër'i düşünün. Dibër'in ekonomisi büyük ölçüde tarıma dayalı, ancak Arnavutluk'un 2009'da <a fr-original-style="" href="https://www.nato.int/cps/en/natohq/news_52902.htm" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">NATO'ya katılmasından</a> bu yana yerel yetkililer, uluslararası ajansların yardımıyla bir zamanlar gelişen turizm sektörünü canlandırmak için çalışıyor - Peshkopi termal banyolarını ziyaret eden varlıklı Avrupalı gezginlere hizmet veriyor.İncelediğimiz dönem boyunca, konaklama tesislerinin artmasıyla sağlık turistlerinin sayısı istikrarlı bir şekilde yükselirken, buzul gölleri ve ormanlar yürüyüşçüleri ve trekkingcileri cezbetti. Bu tür gelişmeler, 2000-2019 yılları arasında kişi başına düşen GSYİH'nin üç kattan fazla arttığı (3.300 dolardan 10.200 dolara) ve ortalama yaşam süresinin 74,1 yıldan 78,3 yıla yükseldiği Dibër'de sağlık hizmetlerinin ve gelirlerin artmasına yardımcı olmuş olabilir.Dibër'in deneyimi daha geniş bir trendi temsil ediyor: Gelir ve uzun ömürlülük, görece geride başlayan mikro bölgelerde daha hızlı büyüdü, sağlık ve refahtaki küresel boşlukları daralttı. 2000 yılında dünya nüfusunun en alttaki %5'lik kesimi ortalama yaşam süresinin 49,7 yıldan az olduğu mikro bölgelerde yaşarken, en üstteki %5'lik kesim, alttaki kesime kıyasla 30 yıldan fazla (79,5 yıldan fazla) daha uzun yaşamayı bekleyebilirdi. 2019 yılına gelindiğinde bu fark 23 yıla indi.Pandemi, incelediğimiz ilerlemeyi kesintiye uğrattı ve hatta tersine çevirdi, ancak daha fazla kazanım potansiyelini ortadan kaldırmadı. Geçmişteki ilerlemenin nasıl gerçekleştiğine dair daha ayrıntılı bir anlayışla - örneğin kaynakları nasıl kullandığımıza dair bilgi veren bir anlayışla - kendimizi bu potansiyeli gerçekleştirme yoluna sokabiliriz. Hatta daha hızlı, daha net ve daha verimli bir rota çizebiliriz.<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Chris Bradley, McKinsey Global Enstitüsü'nün direktörü ve McKinsey &amp; Company'nin Sidney'deki kıdemli ortağı.Marc Canal Noguer Barselona'daki McKinsey Küresel Enstitüsü'nde araştırmacı.<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Telif hakkı: Project Syndicate, 2022.<a fr-original-style="" href="https://www.project-syndicate.org/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">www.project-syndicate.org</a><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Bu yazıda gördüğünüz tabloyu&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://www.dropbox.com/sh/d7ky40bt8x8f4vl/AAAdIFNZA5VeGvLLVlfKzbsQa?dl=0" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">buradan</a>&nbsp;indirebilirsiniz.

Aposto Playground

2000 yılında dünya nüfusunun en alttaki %5'lik kesimi ortalama yaşam süresinin 49,7 yıldan az olduğu mikro bölgelerde yaşarken, en üstteki %5'lik kesim, alttaki kesime kıyasla 30 yıldan fazla (79,5 yıldan fazla) daha uzun yaşamayı bekleyebilirdi. 

Marc Canal ile ilgili hikayeler