• Dolar/TL kuru bir önceki kapanışa göre yaklaşık %7 yükselişle 23,17 liralık rekor seviyeye çıktı. 6 Haziran Salı günü 21,67'yle tarihî zirvesini gören dolar, Türkiye'de piyasaların kapalı olduğu saatlerdeki işlemlerde 22,20 seviyesine çıkmıştı. Piyasalarının açılmasıyla yükselişini sürdüren USD/TRY, 23 liranın üzerine çıktı.

• Bir adım geriden: Dolar kuru 14 Mayıs seçimlerinden önce 19,57 lira, 28 Mayıs'taki Cumhurbaşkanlığı Seçimi ikinci turundan önce ise 19,97 liradan işlem görüyordu. Buna göre kurdaki artış 8 işlem gününde 3 lirayı aştı.
• Öte yandan: Türk lirası, avroya karşı güne %7'ye yakın kayıpla başlayarak 24,89'dan işlem görüyor. Sterlin ise 29 liraya yaklaşmış durumda.

• Asgari ücretin Temmuz ayının ilk haftasında yapılacak %30 zamla 11 bin lira seviyesine çıkacağı haberleştirildi. Sabah gazetesinden Hazal Ateş'in haberine göre, asgari ücrete yapılacak ara zammın belirlenmesi için anket çalışması yapılırken Asgari Ücret Tespit Komisyonu da Kurban Bayramı'ndan hemen sonra toplanacak.

• Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD), Türkiye için 2023 büyüme tahminini %2,8'den %3,6'ya yükseltti. Yayımlanan “Ekonomik Görünüm” raporunda; işsizliğin %10 seviyesinde kalacağı ve finansal sıkılaşma olmaması hâlinde enflasyonun %40’ın üzerinde seyredeceği öngörüldü. Raporda, küresel büyüme tahmini de bu yıl için %2,2'den %2,7'ye yükseltildi.

• Almanya'da sanayi üretimi, Nisan 2023'te bir önceki aya göre %0,3 artarak Mart ayındaki aşağı yönlü revize edilmiş %2,1'lik düşüşten toparlandı. Piyasa beklentilerinin altında kalan büyüme, inşaat sektöründeki toparlanma ve güçlü tüketim malları imalatından olumlu etkilense de enerji ve motorlu taşıtlar üretiminde görülen düşüşle kısmen dengelendi.

• ABD'de dış ticaret açığı, Nisan'da bir önceki aya göre %23 artarak 74,6 milyar dolar seviyesine çıktı ve 6 ayın en yüksek değerini kaydetti. Ülkenin ihracatı %3,6 azalışla 249 milyar dolara gerilerken, ithalatı ise %1,5 artışla 323,6 milyar dolar oldu.

• Çin’in ihracatı Mayıs ayında %7,5 ile beklentilerin oldukça üstünde bir düşüş kaydetti. İhracattaki düşüş, %4,5 azalan ithalat ile kısmen dengelense de dünyanın en büyük ikinci ekonomisinin ticaret fazlası beklentilerin altında kaldı ve 65,8 milyar dolar olarak gerçekleşti.

• Hollywood yapımcısı Peter Chernin, şirketi North Road'un ilk büyük uluslararası satın alımlarından biri kapsamında Los Angeles-İstanbul merkezli film ve televizyon şirketi Karga Seven Pictures'ı satın aldığını açıkladı. Karga Seven, Netflix'te yer alan İngilizce dönem dizisi “Rise of Empires: Ottoman” ve tarihî dönem draması “Pera Palas'ta Gece Yarısı” ile tanınıyor.

• Türkiye İş Bankası, sürdürülebilirlik bağlantılı yeni sendikasyon işlemi için 388,3 milyon avro ve 224 milyon dolar tutarında 367 gün vadeli sendikasyon kredisi sözleşmesi imzaladığını bildirdi.

• Şişecam, teknoloji geliştirme alanındaki ilk yatırımını gerçekleştirmek üzere başladığı görüşmelerde operasyonel ve stratejik karar optimizasyonu hizmeti sunan Türkiye merkezli ICRON’a yatırım yapmak üzere bir niyet mektubu imzaladı.

• İspanya merkezli Inditex, Şubat-Nisan 2023 dönemini kapsayan çeyrekte net kârının %54 artışla 1,2 milyar avroya yükseldiğini açıkladı. Zara, Pull&Bear ve Massimo Dutti gibi markaları bünyesinde barındıran şirket, mağaza içi ve online satışların bu çeyrekte %13 artarak 7,6 milyar avroya ulaştığını, ilkbahar-yaz koleksiyonunun satışlarının da Mayıs ayında %16 arttığını bildirdi.

• DC Comics, çizgi roman karakteri Batman’in logosuna ilişkin İtalya merkezli bir giyim perakendecisi ile girdiği ticari marka mücadelesini kazandı. Avrupa Birliği’nde (AB) Genel Mahkeme, Warner Bros Discovery’ye bağlı şirketin yaklaşık yirmi yıl önce AB Fikri Mülkiyet Ofisi'ne (EUIPO) tescil ettirdiği logonun AB’de ticari marka statüsünü sağlayacak kadar ayırt edici olduğuna karar verdi.

• Bir adım geriden: Commerciale Italiana, EUIPO'dan tescil edilen markanın ayırt edici bir niteliği olmadığını belirterek giyim ve karnaval eşyaları için iptalini istemişti. EUIPO'nun başvuruyu reddetmesinin ardından şirket, şikayetini Lüksemburg merkezli Genel Mahkeme'ye taşımıştı.

• TBMM'nin 31. Başkanı AK Parti ve MHP'nin adayı Numan Kurtulmuş seçildi. TBMM Genel Kurulu'nda 28'inci dönem için yeni başkan seçiminde, AK Parti İstanbul Milletvekili Numan Kurtulmuş, birinci turda 317 ve ikinci turda 321 oy alarak çoğunluğa ulaşamadı; üçüncü turda ise 321 oy alarak salt çoğunlukla Meclis Başkanı seçildi.

• Öte yandan: TİP'in adayı olan Gezi davası tutuklusu Hatay Milletvekili Can Atalay'ın ismi, oy pusulasında olmasına rağmen anons edilmedi.

• Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, tutuklu TİP Hatay Milletvekili Can Atalay'ın durumuna ilişkin "Yargıtay'da şu anda hükümlü olarak dosyası devam ediyor ve hüküm verilmiş. Yargıtay'dan gelecek cevaba göre Meclis Başkanlığı hareket edecektir. Biliyorsunuz Gezi davası anayasal düzenle alakalı bir konu anayasanın 14. maddesindeki dokunulmazlık kapsamı dışında olan dosyalardan. TBMM Başkanlığı'na başvurular var. Bu başvurular neticesinde elbette ki o yargı süreciyle ilgili Meclis Başkanlığı gelen cevaplara göre hareket edecektir" dedi.

• Bunun üzerine: TİP lideri Erkan Baş, Twitter üzerinden Tunç'un açıklamasına tepki gösterdi. 

• Millî Güvenlik Kurulu (MGK), seçimlerin ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan başkanlığında yeni üyeleriyle ilk kez bugün toplanıyor. Toplantıya Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, Millî Savunma Bakanı Yaşar Güler, MİT Başkanı İbrahim Kalın, Genelkurmay Başkanı Orgeneral Musa Avsever ile kuvvet komutanları katılacak.

• Ne konuşulacak? Toplantıda terörle mücadele operasyonları, PKK başta olmak üzere tüm terör örgütlerine yönelik operasyonlar, Rusya’nın Ukrayna’yı işgali, Ege, Kıbrıs ve Doğu Akdeniz'deki gelişmeler ve İsveç'in NATO’ya katılımına ilişkin son durumun görüşülmesi bekleniyor.

• Cumhuriyet Gazetesi Vakfı, Cumhuriyet Gazetesi eski Genel Yayın Yönetmeni Arif Kızılyalın, İdari-Mali İşler Müdürü Osman Selçuk Özer ve Reklam Müdürü Esra Bozok'un e-ticaret yasası aleyhine manipülatif haber yapma karşılığında "kayıt dışı para aldıkları" iddiasıyla haklarında suç duyurusunda bulundu. Kayıt dışı ödemenin 500 bin lira olduğu ve "iki büyük çikolata kutusunun içinde" getirildiği belirtildi.

• Cevap: Cumhuriyet gazetesi konuya ilişkin açıklamasında iddiaları yalanlarken "Söz konusu edilen olay reklam ve ilanla ilgilidir, feshedilmiş ve ticari yönden gerçekleşmemiştir. Olay birtakım bahaneler yaratılarak Cumhuriyet gazetesini ele geçirmenin yeni bir örneğidir. Cumhuriyet gazetesi içeriden saldırı altındadır” ifadelerine yer verdi.

• Boğaziçi Üniversitesi'nde 12 Kasım 2021'de rektörlük binası önüne plastik şişe içinde boya attıkları iddiasıyla 8 öğrencinin yargılandığı davada karar çıktı. Mahkeme, 4 öğrenciyi "Kamu malına zarar verme" suçundan 10'ar ay hapis cezasına çarptırarak cezalarını erteledi. Diğer 4 öğrencinin ise beraatlerine karar verildi.

• Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, nadir hastalıkların tedavisi için İstanbul'da hücre ve gen terapilerinin uygulanmasına özel bir hastane kurulacağını, aynı kampüste hücre ve gen tedavisinde kullanılan ilaçların da üretileceğini bildirdi. Koca, "Böylelikle ilacı kendimiz üretip tedaviyi de kendimiz uygulayacağız" dedi.

• Neden önemli? Koca’nın açıklamasında belirttiği gen tedavisi, SMA hastalığının tedavi sürecinde en önemli adımlardan biri.

• Radyo Televizyon Üst Kurulu (RTÜK), seçim dönemindeki yayınları gerekçe göstererek FOX TV, Halk TV, Flash Haber ve TELE1’e ceza kesti. RTÜK, geçtiğimiz hafta kanallar hakkında seçim dönemindeki yayınları nedeniyle inceleme başlatıldığını duyurmuştu.

• 6 Şubat’ta meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremlerde yıkılan ve çok sayıda kişinin yaşamını yitirmesine yol açan Ebrar Sitesi'nin müteahhitlerinden Tevfik Tepebaşı tutuklandı. Tepebaşı'nın polis teslim olduğu açıklandı.

• DİSK’e bağlı Türkiye Sosyal Sigortalar, Eğitim, Büro, Ticaret Kooperatif Ve Güzel Sanatlar İşçileri Sendikası (Sosyal-İş), Uluslararası Af Örgütü Türkiye Şubesi yönetiminin 5 ay süren görüşmelerin ardından masadan kalktığını duyurdu.

Dardanel, Dünya Okyanus Günü’nü kutlar

^{8 Haziran Dünya Okyanus Günü}

Okyanusları korumak ve sürdürülebilir üretim-tüketim faaliyetleri hakkında farkındalık oluşturmak amacıyla tüm dünyayla birlikte 8 Haziran Dünya Okyanus Günü’nü kutlayan Dardanel, sürdürülebilir balıkçılığın önemine dikkat çekiyor.

Nasıl? Friend of the Sea ve Dolphin Safe gibi çevre dostu sertifikalarla ödüllendirilen Dardanel, sağlıklı bir beslenme düzeninin kilit taşlarından olan deniz ürünlerini tüketiciye sunarken Birleşmiş Milletler’in 17 maddelik Sürdürülebilir Kalkınma İlkeleri’ni rehber ediniyor. 

‘Balığını Sorgula’ uygulamasıyla balığın hangi bölgede avlandığını, cinsini ve hangi gemilerle taşındığını tüketicilerle paylaşan Dardanel, okyanuslardan gelen en sağlıklı protein kaynaklarından biri olan ton balığının geçtiği aşamaların kolaylıkla takip edilmesini sağlıyor. Balığın nereden geldiğini görmek için Dardanel Ton ambalajlarında yer alan kodu www.dardanel.com.tr’de balığını sorgula alanına girmek yeterli.

Neden önemli? Sorumlu üretim ve tüketimin dünyanın geleceği için taşıdığı önemin altını çizen Dardanel, ton balıklarının avlanma aşaması, malzeme seçimi ve geri dönüşüm süreçlerine kadar birçok alanda yüksek standartlar uygulayarak sürdürülebilirlik için gerekli adımları atıyor.

1984’ten beri Türkiye’yi konserve ton balığıyla buluşturan Dardanel’i buradan ziyaret edebilirsiniz.

• Avrupa Komisyonu (EC), Polonya'da yeni yürürlüğe giren ve ülkedeki "Rus etkisine" karşı koymayı amaçlayan yasa üzerine işlem başlattı. Kişileri görevden alma yetkisine sahip olan bir devlet komisyonunun kurulmasını öngören yasa, hükümetin hukukun üstünlüğü zayıflatmaya yönelik bir girişimi olarak eleştiriliyor.

• Ukraynalı yetkililer, ülkenin güneyinde bulunan fakat Rus güçlerinin kontrolü altında olan Kakhovka barajında meydana gelen patlamaların tetiklediği sel felaketi nedeniyle yaklaşık 42,000 kişinin risk altında olduğunu tahmin ediyor.

• Tepkiler: Birleşmiş Milletler (BM), sel sorununu görüşmek üzerine Güvenlik Konseyi'ni acil toplantıya çağırırken, BM'in Acil Yardım Koordinatörü Martin Griffiths, "felaketin büyüklüğünün" ancak önümüzdeki günlerde anlaşılacağı uyarısında bulundu.

• İran, 7 yıl aradan sonra Suudi Arabistan'daki büyükelçiliğini, geçtiğimiz aylarda ilişkilerin normalleştirilmesine ilişkin atılan adımların ardından resmî olarak tekrar açtı.

• Instagram çocuk istismarı ile mücadelede yetersiz kalıyor. Stanford ile Massachusetts Amherst üniversitelerinden akademisyenlerin yürüttüğü ve The Wall Street Journal'da yayımlanan araştırmaya göre pedofiller, bio'daki linkler üzerinden yönlendirdikleri sitelerde reşit olmayan bireylerin cinsel içerikli görüntülerinin ticaretini yapıyor. 

• Detaylar: Araştırmanın ilk bulgularına göre Instagram'da 12-18 yaş aralığındaki çocuklara ait uygunsuz görüntüleri paylaşan yüzlerce hesap, on binlerce pedofile ulaşıyor. Çatı şirketi Meta sözcüsüne göre Instagram, sadece geçtiğimiz Ocak ayında platformun çocuk güvenlik politikalarına aykırı hareket eden 490 bin hesabı kapatmış durumda.

• Daha önce Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi'ne (CİMER) kapatılması için şikayet kampanyası başlatılan yetişkin içerik platformu Onlyfans'e, İstanbul 1. Sulh Ceza Hakimliği'nin kararıyla erişim engeli getirildi.

• Döngüsel ekonomi girişimi Fazla, 43 milyon dolar değerleme üzerinden 6 milyon dolar yatırım aldı. Şirket Mart ayında kurduğu yerel ekiple İspanya pazarına girmişti.

• Neden önemli? Gıda israfını ve israf kaynaklı karbon salımını yarı yarıya düşürmek amacıyla yola çıkan girişim, gıda dışı endüstrilere de odaklanarak tekstil ve ambalaj gibi alanlarda atık oluşumunu azaltmayı ve var olan atıkları en yüksek çevresel, sosyal ve finansal fayda ile döngüsel ekonomiye kazandırmayı hedefliyor. 

• Apple'ın, artırılmış gerçeklik (AR) gözlükleri geliştiren Los Angeles merkezli girişim Mira'yı satın aldığı bildirildi. Nintendo'nun eğlence parklarında kullandığı AR gözlüklerini üreten şirketin ABD’nin Hava ve Deniz Kuvvetleri ile de kontratları bulunuyor. Satın almanın maliyetiyse henüz açıklanmadı.

• Bir adım geriden: Apple, uzun yıllardır merakla beklenen karma gerçeklik (MR) gözlüğü Vision Pro'yu Salı günü gerçekleşen WWDC 2023 etkinliğinde tanıtmış, gelecek yıl piyasaya sürülecek cihazın 3 bin 500 dolarlık bir fiyat etiketine sahip olacağı açıklanmıştı.

• Sosyal medya platformu Reddit, 2 bin kişilik işgücünün yaklaşık %5'ine karşılık gelen 90 çalışanını işten çıkararak; planlanan 300 işe alımın da 100 kişi ile sınırlandırılacağını açıkladı. Platform, geçtiğimiz hafta API'ına erişen üçüncü parti uygulamalardan ücret alacağını duyurduktan sonra topluluğun tepkisi ile karşılaşmıştı.

• Çinli e-otomobil üreticisi Xpeng'in iştiraki olan XPeng Aeroht tarafından geliştirilen ‘uçan otomobil’ X2, test uçuşlarına yeniden başladı. Sarı Irmak ve Tenger Çölü'nde gerçekleşen uçuşlarda aracın farklı iklim, hava ve zemin koşullarına dayanıklılığı test ediliyor.

📬 Aposto’dan:

• Pareto İçgörü | Büyük kaçış: Çok uluslu şirketler ofisleri terk etmeye hazırlanıyor
• Punto Tenis | Yarı final mi? Hadi yapalım: Alcaraz, Djokovic'e karşı
• Duende| Coldplay’in yeşil turnesi: Yetmez ama umut verici
  • Pareto | Telafisi mümkün olmayan bir hata: Emisyon

📨 Günün okumaları:

• Mahfi Eğilmez | Ne oldu da dolar uçtu?
• Fatih Altaylı | ‘Anti demokratik’ olmakla suçladığınız iktidardan zerre farkınız yok
• BBC Türkçe | İklim değişikliği: Küresel ısınmayı sınırlandırmak için hangi ülke ne kadar adım atıyor?

🗣 Twitter’da neler konuşuldu?

 _SPONSORLU 

Foneria: Burada herkes yatırımcı, herkes portföy sahibi olabilir. Yeni nesil yatırım uygulaması Foneria ile yatırım yaparken ne çok varlıklı olmak gerekiyor ne de piyasayı takip edecek onlarca finansal danışmana ihtiyaç duyuluyor. Fırsat eşitliğini iş modelinin merkezine koyan Foneria, doğru yatırıma giden yolun yatırımcının kendisini tanıması olduğunun altını çiziyor. Davranışsal Yatırımcı Analizi’yle herkes kendini tanıma fırsatı buluyor ve kendine uygun yatırımı Otonom Portföy’le yaparak Foneria’da portföy sahibi olabiliyor. Foneria’yı keşfetmek için buradan ziyaret edebilirsiniz.