Bu hafta ekibimizi Bozcaada Caz Festivali'ne hazırlık yapmak için adaya uğurladık. Eylülde Ayvalık ve civarında da güzel işler yapıyor olacağız. Biz Ankara'da kalanlar içinse bu hafta şehirde vakit geçirme rehberi hazırladık.
Haftanın Ankara'sında klasik formatın biraz dışına çıkıp hafta boyunca zaten çok az olan etkinliklerin büyük çoğunluğuna yer verdim. Bayramda şehirde kalanları ise Ankara Keşif Haritası Pusula 2'de yer alan noktaları da içine alan bir mini rota bekliyor.
Herkesin sevdikleriyle mutlu, güzel yeni anılar biriktirebileceği, bol yemeli içmeli bir bayram geçirmesini diliyorum.
Sanatla birlikte, eğlenceli tarafta kalmayı unutmayın!
Sevgiler
Ahmet Emre
Aposto Ankara
Her pazartesi saat 12.00'de Ankara'dan özenle seçilmiş etkinlikler, haberler ve hikâyeler.
Önce Küçük Bir Hatırlatma:
- Geçtiğimiz hafta paylaştığım, şehrin ve Bilkent'in gelenekselleşme yolunda emin adımlarla ilerleyen etkinliği Film Müzikleri Konseri'nin ikinci ayağı olan Hans Zimmer şarkıları 25 Haziran'da (bu akşam) Bikent Odeon'da. Sınırlı sayıdaki biletten yararlanmak için, buradan.
- Haziran ayıyla birlikte Nöbetçi Tiyatro uygulaması biterken Devlet Tiyatroları, açık havada Yaz Oyunları'yla seyircisiyle buluşmaya devam ediyor. Macunköy Açık Hava Yaz Sahnesi'nde temmuz ayı boyunca Keşanlı Ali Destanı, İbişin Rüyası ve Rumuz Goncagül oyunları sahnelenecek. Biletler sezonda olduğu gibi temsilden 13 gün önce saat 10.00’da gişelerde, 10.10’da buradan satışa çıkıyor.
Devam Eden Sergiler:
Bayramda yapılabilecek en güzel işlerden ilki, hazır bu kadar mevcut sergi bulunuyorken bundan yararlanmak. Bölge bölge minik sergi rotaları oluşturup bir yandan sanatla buluşurken öte yandan da kısa süreli, keyifli gezmeler yapabilirsiniz. Unutmadan, şehirde bir süredir devam eden uzun soluklu sergilerin büyük çoğunluğu temmuz ayında aramızdan ayrılıyor.
- Erimtan Arkeoloji ve Sanat Müzesi'nin son sergisi Neredeyiz, 3 Eylül'e kadar pazartesi günleri hariç her gün 10.00-18.00 saatleri arasında ziyaret edilebilir. (Müze arife günü ve bayramın ilk günü kapalı olacak.)
- CerModern'de Devam Eden Sergiler:
2 Temmuz'a Kadar - Tuvalde Yüzyıl | Cumhuriyetin 100. Yılında 100 Ressam 100 Resim
2 Temmuz'a Kadar - Karadeniz By Alexey Firsov | The Movement Of Colors
30 Temmuz'a Kadar - Şevket Dağ | Zaman ve Mekanın Büyüsünde Bir Ressam
6 Ağustos'a Kadar - Aşık Veysel | Karanlıktan Aydınlığa / CerModern Flow
Sergiler pazartesi günleri hariç her gün 10.00-19.00 saatleri arasında ziyaret edilebilir. (Flow'un açılış saati 12.00. Bayramla ilgili henüz bir açıklama yapılmadı.)
- Galeri Vitrin'in çiçeği burnunda sergisi Evde Kalan Kız Kurusu 20 Ağustos'a kadar her gün ziyaret edilebilir.
- Ankara'nın en eski sanat galerilerinden Siyah Beyaz'ın 6 sanatçıyı bir araya getiren son sergisi Fobos, 1 Temmuz'a kadar pazar günleri hariç her gün 11.00-19.00 saatleri arasında ziyaret edilebilir.
- YerMekan'ın geçen hafta başlayan ve Ankaralı üç kadın sanatçıyı bir arayan getiren sergisi Kırpıntılar, Kıymıklar, Cam Kırıkları, Kabuklar, 31 Temmuz'a kadar pazartesi günleri hariç her gün 11.00-18.30 saatleri arasında ziyaret edilebilir. (Bayramda ne yazık ki kapalı olacak.)
- Fransız Kültür Merkezi'nin Ankara'nın başkent oluşunun yüzüncü yılı şerefine düzenlediği Ankara'ya Hoşgeldiniz sergisi, 23 Temmuz'a kadar her gün ziyaret edilebilir. (Bayramla ilgili henüz bir açıklama yapılmadı.)
- Müze Evliyagil'in 2022-2023 sezonu sergisi Sanat Umudun En Yüksek Biçimidir, 16 Temmuz'a kadar cumadan pazara 11.00-17.00 saatleri arasında ziyaret edilebilir. (Ama ne yazık ki bayram tatilinden ötürü 7 Temmuz'a kadar kapalı olacak.)
Bize Her Gün Festival: Başka Sinema
Sinema bilet fiyatları almış başını gidiyorken en azından değecek filmlere gitmek biraz daha önemli olmaya başladı. "Bize Her Gün Festival" sloganıyla 10 yıldır sinema sevdalılarına hizmet eden, iyi ki var dediğimiz Başka Sinema ile bayram coşkusu.
Dünya prömiyerini yaptığı 79. Venedik Film Festivali'nin ardından adından bolca söz ettirmeye başlayıp, en son Fransa'nın 2023 yılındaki Oscar adayı olan Saint Omer, Cannes Film Festivali'nde prömiyerini yapan ilk Pakistan filmi olan ve geçen sene Pakistan'ın Oscar adayı Joyland ile dünyanın en prestijli sahnelerinden birisi olan National Theatre'nin gözdelerinden Fleabag'ı bayramda Başka Sinema farkıyla izleyebilirsiniz. Ayrıca meraklısına: Fatih Akın'ın son filmi Rheingold, Başka Çarşamba kapsamındaki özel gösterimiyle bu hafta seyirciyle buluşacak. Program detayları için, buradan.
Eşlik Eder miyiz Canım?
Müzik kariyerlerinde 30'uncu yıla doğru giden, kendilerini albüm değil bir konser grubu olarak gören ve bu bağlamda şimdiye kadar verdikleri 2 bin 500'ün üzerindeki konserle hem Türkiye'de hem de dünyada Guinness Rekorlar Kitabı'na girmeyi başaran, özellikle X ve Y kuşağı tarafından çok sevilen Ayna grubu, 30 Haziran'da yeniden IF Performance Hall'de. Bununla birlikte sektörün genç isimlerin Yasir Miy 28 Haziran'da, Furkan Halıcı ise 29 Haziran'da sahnede olacak.
Ayrıca Tiktok'ta çektiği videolarla tanınan, baterist ve söz yazarı Brayden Tabakian 28 Haziran'da 6:45 KK sahnesinde.
Çalkala Hadi Adamım: 90'lar Çocuğu
Bayramda şehirde olacaklar özellikle pandemiden sonra durdurulamayan akım olan 90'lar ile çılgın bir hafta sonu başlangıcı yapabilirler.
- 30 Haziran - Hakan Küfündür İle 90'lar Türkçe Pop / 6:45 KK
- 1 Temmuz - 90'lar Türkçe Pop Partisi / IF Performance Hall
Gülelim, Güzelleşelim:
Kapanış önerim ise gülerek eğlenmeyi sevenlere gelsin!
- Yıllardır sahnelerde kendine has tarzı ve cesur şakalarıyla büyük ilgi toplayan ve son gösterileri Yerli ve Kirli ve Cevap Hakkı ile milyonlarca insana ulaşan Baturay Özdemir, yeni gösterisiyle 28 Haziran'da Ankara Sanat Tiyatrosu'nda.
- Son dönemin genel olarak sevilen komedyenlerinden Salih Tıraş'ın başarılı gösterilerinden Yöresel Tatlar 30 Haziran'da yeniden Fade Stage & Coffee'de.
Ben de Buradayım Dedi: Oran Açık Hava Sahnesi Yaz Etkinlikleri
ISF Sanat ve Panora işbirliğiyle düzenlenen Oran Açık Hava Sahnesi Yaz Etkinlikleri, tiyatrodan dans gösterilerine, konserlerden stand-up'lara kadar birçok farklı türde etkinliği şehirle buluşturacak.
Tarih: 28 Temmuz-Ekim | Yer: Oran Açık Hava Sahnesi
Ne kaçırırsınız?: Şu ana kadar açıklanan programında Evgeny Grinko, Amadeus, Zengin Mutfağı, Cyrano, Taxim gibi önemli işlerin yer aldığı, açık havada keyifli yaz akşamlarını.
Not düşün: Etkinlik biletlerine ulaşmak için, buradan.
Ankara Keşif Haritası Pusula Ayrancım Gazetesi'ne konuk oldu
Ayrancım Gazetesi'nin "harita" temalı son sayısında proje koordinatörü Seren Erciyas, Pusula'nın ortaya çıkış hikayesi, haritacılık ve harita ile kenti yeniden deneyimleme üzerine Hande Yeşilbaş ile bir sohbet gerçekleştirdi, buradan.
"Bir de tabi 'Ankaralılık' meselesi var. İklimiyle, ulaşımıyla, hafızasıyla, kozmopolit yapısıyla, başkent oluşunun ağırlığıyla, düzeniyle, duruma göre 'öğrenci' duruma göre “memur” kenti oluşuyla kendini dayatan bu şehirde belli rutinleri tutturan, birbiriyle paylaşan, kendine rotalar oluşturan, şehre sahip çıkan insanların tüm bu ortaklıkları Ankaralılık adı altında buluşabilir mi?"
Ayrancım Gazetesi'nden Ali Necati Koçak mahalle bostanı çağrısını hatırlattı
Bostan gönüllüleri Ayrancım Gazetesi’nde yayımlanan “Ayrancı’ya bir bostan iyi gider” çağrısı ile bir araya geldiler.
Çağrıda “Komşularla tanışmak, Ayrancı Bostanı’nı beraber kotarmak, komşuluk ilişkilerini ve mahallelilerin birlikteliğini, dayanışmasını pekiştirmek, ortamımızı yeşertmek için haziranda yağmurlar izin verir vermez haydi buluşalım, yapacaklarımıza biz karar verelim,” deniliyordu. Ayrancım Gazetesi, apartman arka bahçelerinin kent tarımında kullanımı için bir mahalle deneyimini mart ayında sayfalarına taşımıştı.
Bu çağrıyla 18 Haziran Pazar günü yapılan toplantıda; doğal tarım nedir, şehir şartlarında tarım mümkün mü, balkonda ne yetiştirebilirim, apartman bahçesini kullanabilir miyiz, tohum/fide nereden bulabilirim, bahçemi kuşlardan, kedilerden korumam gerekir mi gibi sorulara cevap arandı.
Önümüzdeki günlerde bu konuları içeren bir seri eğitimle apartman arka bahçelerinde tarımsal faaliyetlerin kollektif bir girişimle başlayacağını duyuralım.
Ayrancı bostanına mesaj yazmak için: [email protected]
Pusula 2'den Bir Rota: Şarap, Bağlar ve Üzüm
Ankara Keşif Haritası Pusula 2'nin kendi rotaları haricinde haritadan ilgi alanınız ve meraklarınıza dair kendi rotalarınızı çıkarabilirsiniz.
Müslüman, Rum, Ermeni Ankaralılar yazın bağ evlerine göç eder, Vehbi Koç'un aktardığına göre buna "yazlığa çıkmak" denirdi. Havası en güzel yazlık bölge ona göre Keçiören'di.
Ankara Keşif Haritası 2'deki bu satırlar, bugüne kadar farklı şekillerde ayakta kalan eski Ankara bağ evlerinden oluşan mini rotanın girişinden alıntı. Nitekim Ankara'nın yerlileri nefes almak için bir zamanlar Keçiören, Dikmen, Etlik, Küçükesat, Balgat ve Kavaklıdere'deki bağ evlerine giderlerdi. Bugünkü semt isimleri, eskinin bağlarıydı. İhsan Seddar Kaynar'ın da not düştüğü gibi, bağlar bir zamanlar eğlencenin merkeziydi:
Ankara’da geçen anıları karıştırdığımızda hatıralara eşlik eden mekanlar olarak bağları ve bağ evlerini görürüz. Ailece piknikler yapılır, komşunun bağ evine gezmeye gidilir, okul gezisi düzenlenir ya da kutlamalar yapılır. Hatıraların tanıklığında birbirinden leziz üzümler ve üzüm ürünleri birbiri ile yarışır. Bu yarışta sofralık olanlar pazarda boy gösterir, diğerleri de şıraya, pekmeze ve şaraba dönüşür. Ama illaki mekan Ankara ise, anılar bağda geçer ve kahramanlar bağ evlerine gider.
Bugünkü asfaltların altında, artık herkesin malumu olduğu üzere, dereler akar, kenarlarında kavaklar sıralanırdı. Bu bağlarda ekseriyetle üzüm yetiştiriciliği yapılırdı. Dolayısıyla Ankara'nın üzümle ilişkisi, bugün bağlar yok olsa da, şehrin birçok noktasında gözlemlenebilir. Bu noktada ilk bilinmesi gereken, Ankara'nın eski isimlerinden "Engürü"nün Farsçada "üzüm" anlamına geldiğidir.
Ankara Keşif Haritası Pusula 2'nin önerilerini de içine alan bir bağ rotası, bir üzüm hikayesi de denilebilir:
Ayrancı'nın bağları
Ankara'nın bağlarından bir dönem önemli siyaset insanlarına ev sahipliği yapmış olanlar, sakinlerinin yüzü suyu hürmetine korunarak bugüne kadar geldiler. Bu rotada bunlardan ilki Atatürk Müze Köşkü. Pusula 2'nin Çankaya yüzünün 33'üncü noktası olarak haritada yer alan köşk, Atatürk'ün Nutuk'u kaleme aldığı ve uzun süre yaşadığı ev olarak bugün anılarını yaşatıyor. Köşkün Atatürk'ten önceki ilk sahibi ise Kasapyan Ailesi, dolayısıyla aynı zamanda Kasapyan Bağ Evi olarak da anılıyor.
İkinci durak ise haritanın 32 numarasına, Pembe Köşk'e ait. İsmet İnönü'ye ait olan ve bugün İnönü Vakfı tarafından mevcut haliyle ve eşyalarıyla korunan bu köşk de aslında bir bağ evi. Pusula 2'den alıntıyla:
Barındırdığı kişisel eşya ve aile yadigarları ile bir döneme tanıklık ediyor. Gezerken bir devlet insanı ve ailesinin abartısız yaşamını sezeceksiniz. Ricası üzerine inşa edilen balo salonu ve sofralarına misafir olduğu yemek salonuyla Atatürk'ün derin izi mekanda kendini hissettiriyor.
Üçüncü durağınız 14 numaradaki Celal Bayar Köşkü. Celal Bayar köşkün bulunduğu araziyi önce "atlarını dinlendirmek" için satın almış, köşkü ise sonrasında Arif Hikmet Koyunoğlu'na yaptırmış. Bir zamanlar bahçesinde atların koşturduğu köşk, bugün bulvarın kalabalığı ve gürültüsü içerisinde sadece bilenlere ve dikkatli gözlere görünüyor.
Mini bağ rotasının diğer duraklarının keşfini size bırakıyorum, bulamazsanız Pusula 2'ye başvurabilirsiniz.
Ziraat Bankası binası ve Macar işçilerin şarap sevdası
Ulus'ta Ziraat Bankası binasındasınız. Burada bir zamanlar şarap üretimi yapılırdı. Nasıl sorusunun cevabını bilmeyenler, banka binasının yerinde bir zamanlar şarap fabrikasının olduğunu veya binanın banka olmadan önce şarap üretimi için kullanıldığı yönünde tahminlerde bulunabilir. Ancak ziyadesiyle de yanılır. Zira şarap üretimi, bankanın yapımı esnasında, kasa dairesinde gerçekleştiriliyordu.
Cumhuriyetin ilk yıllarında Ankara'da inşa edilecek bankalar için nitelikli yapı ustası bulmak güçtür. Bu sorun, Macar ustaların Ankara'ya getirilmesiyle çözülür. Bundandır ki Ankara'da, yaygın olarak bilinmez ama Macar işçilerin bir hikayesi ve de izleri vardır. Arda Can Aksu'nun aktardığı üzere, bu ustalardan birisi de Balaj Usta'dır.
Ziraat Bankası binasının yapımı sırasında Macar ustaların sık sık ülkelerine gitmeleri üzerine bunun sebebi araştırılır ve ustaların şarap "ihtiyaçlarını" halletmek için Ankara'dan ayrıldıkları anlaşılır. Bunun üzerine denenen ancak işe yaramayan bazı çözümlerin ardından kalıpçı Balaj Usta bulunur. Şarap fıçısı ustası olan Balaj, şarap yapımını öğrenmesi için üç aylığına Almanya'ya gönderilir. Döndüğünde ise Ziraat Bankası binasının kasa dairesinde üretime başlar. Hikayenin tamamını ve Kavaklıdere Şarapları'na nasıl uzandığını Arda Can Özsu'nun buradaki yazısından okuyabilirsiniz.
Kavaklıdere'nin şarap bağları
Filibe eşrafından Serçeşmebeyleroğlu Mehmet Cenap, bildiğiniz ismiyle Cenap And, öğrenim için kaldığı Avusturya'da şaraba ilgi duyar. Söylenene göre hayali Ankara'da şarapçılığa başlamaktır. Tunalı Hilmi Bey'in kızı Sevda Hanım ile tanışırlar ve kısa süre sonra evlenirler. Cenap And, bugünkü Sheraton Oteli, Kuğulu Park ve Tunalı Hilmi Caddesi'ni de içine alan üzüm bağlarını satın alarak şarapçılık hayalini gerçekleştirir ve Cumhuriyetin ilk şarabı olan Kavaklıdere markasını yaratır. Kavaklıdere şaraplarının ortaya çıkışında büyük emeği olanlardan biriyse, Ziraat Bankası'nın kasa dairesinde şarap üreten, bir süre sonra inşaatçılığı da bırakarak sadece şarap üretimine, Cenap And ile devam eden Balaj Usta'dır.
Bugün Kuğulu Park'ın bulvara bakan kenarında yer alan ev ise parkı içine alan bölgenin üzüm bağları olduğu yıllardan kalma, Cenap ve Sevda And'ın bağ evidir. Hikayenin tümünü buradan okumaya devam edebilirsiniz.
Bonus: Bağbozumu şenliği
Kalecik Karası. Ankara'nın kıymetlisi, Türkiye'nin en iyi yıllanma potansiyeline sahip üzümü. Kendine özgü ikliminde Kızılırmak'ın kırmızı-kahverengi topraklarında yetişen üzüm, sadece Ankara'da değil, Ege ve Trakya'da da yetişiyor ancak Ankara'nın Kalecik ilçesine tescilli ve burada yetişenlerin aroması diğerlerinden daha farklı. Kalecik şaraplarına dair ayrıntılı bilgi ve öneriler için buradan.
Fotoğraf: Kalecik Belediyesi
Eylül ayı Ankara için bağbozumu demek. Üzüm, bağlar ve şarap her ne kadar artık Ankaralının gündeminde şehrin kimliğine dair ilk akla gelenler olmasa da, Kalecik ekonomisinin temelini oluşturuyor. Zira burada temel ekonomik faaliyetlerden en önemlisini bağcılık oluşturuyor. Kalecik Belediyesi her yıl eylül ortalarında düzenlediği festivalde bağ bozumu ve organik ürün hasadı etkinliklerine de yer veriyor. Şunun şurasında eylüle ne kaldı?
Pusula 2'yi edinmek için, buradan.
Fotoğraf: Ayrancım.org
- İbrahim Keleş ve Cemil Cahit Yavuz'dan 1991 tarihli: "Ankara'nın ilk karikatür haritası" İbrahim Keleş (Ayrancım Gazetesi)
- IndieWire seçkisi: "21. yüzyılın en iyi 50 LGBTQ temalı filmi" (Ing)
- Onur haftası özel: "Öz hakiki queer edebiyat seçkisi: Hakkı teslim edilmemiş beş yazar", Mertcan Karakuş a.k.a. Zakkum Kök (Velvele)
- Modern bağlama metotlarıyla aşıklık geleneği: "Gelenek ve Modernite Çatışmasında Bağlama İcrası", Erdem Şimşek (YouTube)
- Her güne bir Ankara: "Ankara Maarif Takvimi" (Instagram)
