16 Ocak Pazartesi sabahından herkese günaydın!
Bugün bültende geçtiğimiz hafta iş dünyasında yaşananları özetledik. Microsoft'un hayata geçirdiği ve çalışanların sınırsız izin günlerinine sahip olmasına olanak sağlayan programı, Disney, Starbucks ve News Corp. CEO'larının çalışanlarına yaptığı ofise dönüş çağrılarını, Amazon ve Walmart'ın teknolojilerini ürünleştirme adımlarını, çevre dostu yatırımlar ile istihdam arasındaki ilişkiyi irdeleyen raporu ve çok daha fazlasını ele aldık.
🧑💼 Öneri: Glassdoor'un "Best Places to Work 2023" listesine göz atın.
💌 Her türlü görüş ve önerinizi bizimle [email protected] adresinden paylaşabilirsiniz.
📱 Twitter, Instagram ve LinkedIn hesaplarımızı takip etmeyi unutmayın!
Keyifli okumalar,
Beste
Öne çıkan hisse senetlerinde haftalık değişimler
• Söke Un'un perşembe günü gerçekleşen halka arzı için yurt içi bireysel yatırımcılara tahsis edilen payların 159,17 katı talep geldiği duyuruldu. Şirketin toplam halka arz büyüklüğü 581,25 milyon lira oldu.
- O sırada: Tavuk Dünyası, bir önceki hafta paylarının ek satış hariç yaklaşık %20,7'sinin halka arzı için Sermaye Piyasası Kurulu'na başvurduğunu duyurdu.
• German Economic Institute'un (IW) anketine göre, Almanya merkezli her dört şirketten biri yüksek enerji maliyetleri, tedarik zinciri sorunları ve Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin etkisiyle 2023'te işlerinin küçülmesini bekliyor. 2 bin 500 kurum ile yapılan ankette, şirketlerin üçte biri üretimin azalmasını beklerken dörtte biriyse işlerinin büyüyeceğini öngörüyor.
• Microsoft'un, yapay zeka botu ChatGPT'nin yaratıcısı OpenAI'ya yaklaşık 10 milyar dolar yatırım yapmak için görüşmeler yaptığı aktarıldı. Bloomberg'ün konuya yakın kaynaklara dayandırdığı haberinde, olası yatırımın OpenAI'ı 29 milyar dolar değerlemeye ulaştırabileceği ve risk sermayesi şirketlerinin sürece dahil olabileceği belirtildi.
•Insider, Türkiye merkezli diyalog bazlı mesajlaşma platformu MindBehind'i satın aldığını açıkladı. Meta onaylı mesajlaşma platformunu satın almasıyla şirketin resmî WhatsApp İş Çözümü Sağlayıcılarından (BSP) olduğu aktarıldı.
- Ne olacak? Türkiye’nin unicorn girişimlerinden Insider'ın Kurucu Ortağı ve CEO’su Hande Çilingir, bu stratejik satın almanın markaların ve perakendecilerin WhatsApp gibi mesajlaşma uygulamalarında uçtan uca alışveriş deneyimi sunmalarını sağlayacağını dile getirdi.
• Halkbank, 2019’un sonlarında o dönemki sahibi Kiler GYO'dan borçları nedeniyle 100 milyon dolara satın aldığı Sapphire'i, 905 milyon liraya Kiler GYO ile KBC Gıda'ya satmak için anlaştı.
- Açıklama: Halkbank, varlık borç takasına konu edilen kredinin Türk lirası cinsinden olduğunu, gayrimenkullerin de Türk lirası cinsinden edinildiğini açıkladı. Şirket takasa konu kredinin faizler dahil güncel değerinin gayrimenkulün güncel satış değeri ile aynı seviyede olduğunu ve bu tutarın gayrimenkullerin edinim değerinin oldukça üzerinde olduğunu bildirdi.
- O sırada: Profilo AVM'yi aralık ayında 65 milyon dolara satın alan Artaş Grubu, alışveriş merkezinin iki parselden oluşan arazisine konut projesi yapmak için İş Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı ve Artaş İnşaat ile anlaştığını duyurdu. Bu kapsamda Artaş İnşaat, proje satışlarından elde edilecek gelirler üzerinden İş GYO'ya en az 65 milyon dolar+KDV değerinde hasılat payı ödeyecek.
• Nou Camp stadyumunun restorasyonunu Limak'ın üstleneceği açıklandı. Barselona'da bulunan, Barselona Futbol Kulübü'ne (Barcelona FC) ait stadyumun haziranda başlayacak restorasyon çalışmalarının 2026 yazında sona ermesinin ve projenin maliyetinin yaklaşık 900 milyon avro olmasının öngörüldüğü aktarıldı.
• BioNTech, yapay zeka üzerine çalışmalar yapan Londra merkezli InstaDeep'i 680 milyon dolara satın aldı. Almanya merkezli biyoteknoloji şirketinin kurucu ortağı ve CEO'su Uğur Şahin, konuya dair açıklamasında "InstaDeep’in satın alınması, dijital dünyanın hızla gelişen yapay zeka yeteneklerini teknolojilerimize, araştırmalarımıza, ilaç keşfimize, üretimimize ve dağıtım süreçlerine entegre etmemizi sağlayacak." ifadelerini kullandı.
• Microsoft, ABD'deki ücretli çalışanları için uygulanan izin günleri ve tatil politikalarını esnettiğini duyurdu. Çalışanların sınırsız izin günlerinine sahip olmasına olanak sağlayan "Discretionary Time Off" adındaki program kapsamında, 16 Ocak'tan itibaren işe yeni başlayanlar da dahil olmak üzere ABD'deki tüm ücretli Microsoft çalışanları sınırsız izinlerin yanı sıra 10 şirket tatili, hastalık izni, zihinsel sağlık izni, yas izni ve jüri görevi izni gibi günlere de sahip olacak.
• Disney CEO'su Bob Iger, hibrit düzende çalışanların 1 Mart'tan itibaren haftanın dört günü ofiste çalışmaları gerektiğini açıkladı. Iger, yaratıcılığın Disney'in merkezinde olduğunu; yaratıcı işlerde fiziksel olarak bir arada olmanın, bağlantı kurmanın ve liderlerden öğrenmenin kritik olduğunu belirtti.
- Yeni çalışma düzeni: Starbucks'ın geçici CEO'su Howard Schultz, çalışanlarına gönderdiği ve CNBC'nin gördüğü notta, kurumsal seviyelerdeki çalışanların 30 Ocak'tan itibaren haftada en az üç gün ofise gelmesi gerekeceğini yazdı. Schultz eylül ayında çalışanların haftada bir ya da iki gün gün ofise gelmesine yönelik pek de katı olmayan duyurunun ardından elde ettikleri verilerin, çalışanların buna uymadığını gösterdiğini söyledi.
- Ofis çağrısı: News Corp.'un CEO'su Robert Thomson, evden çalışmanın "vücut dilinin inceliklerine ve bakışları anlamanın nüanslarına" izin vermediğini söyleyerek çalışanları ofise dönmeye çağırdı. Wall Street Journal, MarketWatch gibi yayınları bünyesinde bulunduran şirketin CEO'su, çalışanların kaç gün ofiste olması gerektiğini belirtmedi, ancak daha sık ofiste olmalarının zorunlu olduğunu söyledi.
Zingat: Evinizin gerçek değerini biliyor musunuz?
Bugünkü bültende sizleri, gayrimenkule dair alışkanlıklarımızı değiştiren Zingat’ın evinin gerçek değerini öğrenmek isteyenler için sunduğu Evimin Değeri hizmetiyle tanıştırmaktan mutluluk duyuyoruz.
Nedir? 2015 yılından beri Türkiye’de güvenilir bir gayrimenkul bilgi ve pazarlama platformu olarak hizmet veren Zingat’ın ücretsiz olarak sunduğu Evimin Değeri hizmeti; evin satış fiyatı, kira bedeli ve yatırım dönüşü süresi hesaplanarak rapor olarak görüntülenebiliyor.
Nasıl? Zingat’ın REIDIN iş birliğiyle hazırladığı Evimin Değeri hesaplama aracı, oturulan evin gerçek değerine kolay ve pratik bir yolla ulaşılmasını sağlıyor. Ev sahipleri veya kiracıları il, ilçe, mahalle, kat, metrekare, oda ve banyo bilgilerini girerek REIDIN’in sağladığı verilerin analiz edilmesiyle evlerinin değerini öğrenebiliyor.
Dahası: Zingat’ın bu özelliği oda sayısı, banyo sayısı, evin brüt metrekaresi, bulunduğu kat, toplam kat ve bina yaşı gibi temel özelliklerin yanı sıra evin şehir merkezine yakınlığı, ulaşım araçlarına mesafesi, özel bir manzarasının bulunması ve güneş ışığını alan cephede konumlanması gibi detayları da dikkate alarak kullanıcısına kapsamlı ve hassas bir değerlendirme sunuyor.
Zingat’la evinizin gerçek değerini öğrenmek için bu bağlantıyı ziyaret edebilirsiniz.
• MediaMarkt'ta CEO rolünü üstlenen Yenal Gökyıldırım, FLO’nun yeni CEO’su oldu. Gökyıldırım'dan boşalan koltuğu, Mediamarkt'ın CCO'su olarak çalışan Faruk Kocabaş devraldı.
• Louis Vuitton Moët Hennessey (LVMH), markalarının liderlik kademelerinde görev değişiklikleri yapıldığını açıkladı. Şirketin sahibi Bernard Arnault'un 20 yıldan uzun süredir şirketin bünyesinde roller üstlenen kızı Delphine Arnault, LVMH'nin en büyük ikinci markası olan Dior'un yeni CEO'su oldu.
- Louis Vuitton'a geçiş: 2018'den beri Dior'un CEO'su olarak görev yapan Pietro Beccari ise şirketin yıllık faaliyet kârının neredeyse üçte ikisini oluşturan Louis Vuitton'un CEO'su olarak atandı.
• Ernst & Young (EY), Cargill'in CFO'su Jamie Miller'ı şirketin bünyesinden ayrılacak danışmanlık biriminin finans bölümünü yönetmesi için işe aldı. EY, Miller'ın önce küresel finans müdürü ve daha sonra danışmanlık bölümünün CFO'su olarak görev yapacağını duyurdu.
• Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği Başkanı Ramazan Kaya, geçtiğimiz ay Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati ile görüşerek sektörün rekabetçi kalabilmesi için kendilerine özel ve daha yüksek bir kur uygulanmasını talep ettiklerini söyledi. Kaya, sektör için ideal kurun yaklaşık 23 lira/dolar ve 24 lira/avro olabileceğini, özel kur uygulamasının 9 aya kadar geçici olarak uygulanabileceğini ifade etti.
- "İşten çıkarmalar olabilir": Bloomberg HT'nin haberinde, “Zaten son 3-4 ayda 30 bin civarında işten çıkarma oldu” diyen Kaya’ya göre perakende ve AVM’ler de işin içine katıldığında 2 milyon civarında işci çalıştıran sektörün 2023'te yaklaşık 100 bin işçi çıkarmak zorunda kalabileceği belirtildi.
- O sırada: Tüm Restoranlar ve Turizmciler Derneği (TÜRES) Genel Başkanı Ramazan Bingöl, emtia ve girdi fiyatındaki gerilemeye, dolardaki hareketliliğin durulduğuna, akaryakıt fiyatlarının düştüğüne ve elektriğe zam gelmeyeceğine dikkat çekerek "Bu nedenle tüm restoran ve lokantalara ramazan ayına kadar fiyat sabitleme çağrısında bulunuyoruz." dedi.
• Amazon, Prime aboneliğini tüm satıcılarının kullanımına açarak lojistik hizmeti sağlamaya başlıyor. Satıcıların Amazon'da satış yapmasına gerek kalmadan Prime lojistiğini kullanmalarına olanak tanıyan şirket, Nisan 2021'den bu yana yalnızca belirli satıcıların davet edildiği "Buy with Prime" programını ocak ayının sonunda ABD'deki uygun tüm satıcılara açacak.
- Rekabet: Walmart, teknolojisini ve müşteri içgörülerini, karşılama hizmetlerini ve dijital reklamcılık bilgilerini diğer perakendecilere satmak için Salesforce ile anlaşma yaptı. Bu kapsamda, satın alınan ürünleri müşterilerin kapısına bırakan GoLocal teslimat hizmeti ile çalışanların müşterilerin belirlediği lokasyonlara teslimat için siparişleri daha hızlı ve doğru bir şekilde alıp paketlemesine yardımcı olan Store Assist hizmetleri, 2023'ün bahar aylarından itibaren Salesforce uygulama mağazasında listelenecek.
• Ticaret Bakanı Mehmet Muş, araç piyasasına ilişkin iddialara yönelik inceleme yapmak için harekete geçtiklerini açıkladı. Muş "Sıfır kilometre ve ikinci el araç piyasasında darlık yaratma, tüketicinin araçlara erişimini engelleme ve piyasanın dengesini bozma yönünde faaliyet gösterenler hakkında inceleme yapmak üzere Bakanlığımız müfettişleri görevlendirilmiştir." paylaşımında bulundu.
• Koç Holding'in Ankara'da kuracağı batarya fabrikası için Ford'un SK On ile anlaşmayı feshettiği ve LG Energy Solution ile çalışacağı aktarıldı. Ford'un Güney Kore merkezli SK Innovation’un batarya birimi SK On ile diğer projelerde çalışmaya devam edeceği belirtildi.
- Ne olmuştu? Geçtiğimiz hafta Ford ve SK On ile yapılan anlaşmanın iptal edildiğine dair çıkan haberlerin ardından SK On, "Mart 2022'deki bağlayıcı olmayan anlaşmadan bu yana Türkiye'de ortaklık fikrini değerlendiriyoruz ancak henüz değerlendirme tamamlanmadı." açıklamasında bulunmuş, Koç Holding de niyet mektubunun yürürlükte olduğunu duyurmuştu.
• Borusan Otomotiv Grubu, yeni nesil ulaşım sistemlerine geçişi hızlandırmak ve sürdürülebilir ulaşım seçeneklerini yaygınlaştırmak gibi amaçlarla Yeşil Finansman kredisi aldığını açıkladı. Şirket, ING Türkiye’den 3 yıl vadeli 25 milyon avro, Türk Ekonomi Bankası’ndan (TEB) 1 yıl vadeli 8 milyon avro tutarında kredi temin etti.
- Ayrıca: Borusan EnBW Enerji, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'ndan (EPDK) elektrikli araç şarj ağı işletmeci lisansını aldı. Borusan Holding ve Almanya merkezli EnBW AG'nin ortak girişimi olan şirket, ilk aşamada yaklaşık 500 noktada elektrikli araç hızlı şarj hizmeti verecek, ek yatırımlarla sayıyı 7 bin noktaya çıkaracak.
• Volkswagen Grubu'nun 2022'de, on yılın en düşük teslimatını gerçekleştirdiği bildirildi. Çin'deki Covid-19 kısıtlamaları, üretimin aksaması ve Ukrayna'daki savaşın tedarik zincirlerini sekteye uğratması gibi nedenlerle, şirketin araç teslimatları geçtiğimiz yıl 2021'e kıyasla küresel ölçekte %7 düşüşle 8,3 milyon oldu. Grubun satışları 2021'e göre %14,3 artarken teslimatları %7 düştü.
- Bizden duymuş olmayın: Satış komitesi üyesi Hildegard Wortmann, ekonomilerin zayıflaması ve tedarik zinciri sorunlarının 2023 öngörülerine gölge düşürdüğüne dikkat çekti.
• Enerjisa Enerji'nin, elektrikli araç şarj altyapısı yatırımlarında kullanmak üzere Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD) ile yaklaşık 110 milyon dolar finansman anlaşması imzaladığı duyuruldu.
• Suudi Arabistan Enerji Bakanı Abdulaziz bin Selman, son keşiflerin ülkede çeşitli uranyum portföylerini ortaya çıkardığına dikkat çekti ve iç piyasada kullanmak ve ihraç etmek için nükleer yakıt üretmek üzere çalıştıklarını söyledi. Bloomberg HT'nin haberine göre, Bakan bin Selman kullanımın sarı pasta, düşük oranda zenginleştirilmiş uranyum ve nükleer yakıt üretimini içerdiğini aktardı.
• Zayıflık yakınlık ihtimalini artırıyor: Harvard Business Review'da yayımlanan bir araştırma, liderlerin zayıflıklarını açığa vurmalarının doğal algılanmalarını sağlayabileceğini ortaya koydu. Buna göre, liderler yalnızca güçlü yönlerinden bahsettiğinde çalışanlarıyla yakınlık kurma fırsatını kaçırıyordu; öte yandan, zayıf yönlerinden söz etmeleri daha doğal algılanmalarını sağlıyordu. Üstelik liderin statüsü yükseldikçe alınan olumlu sonuçlar da artıyordu.
• Çevre dostu yatırımlar istihdamı artırabilir: Net Sıfıra Giden Yolda Adil Dönüşüm İçin Yol Haritası Önerisi raporuna göre, konvansiyonel tarım yerine organik tarıma 7,7 milyar liraya karşılık gelen %20 oranında daha fazla yatırım yapılırsa 219 bin 500 kişi daha fazla istihdam edilebilir ve 4,2 milyon ton daha az sera gazı emisyonu salınabilir. Fosil yakıtlar ile aynı oranda yatırım yenilenebilir enerjiye yapıldığında ise fosil yakıt yatırımının yaratacağı 12 bin 505 kişilik istihdama karşı, rüzgâr enerjisi yatırımı 7 bin 61 ila 35 bin 486; güneş enerjisi yatırımı ise 12 bin 584 ila 34 bin 165 kişilik istihdam yaratabilir.
• Tüketicilere yönelik öne çıkan beş trend: PwC ve Ipsos'un hazırladığı Tüketici Öngörüleri Araştırması 2022'de, önümüzdeki dönemde de etkin olacak ve önem kazanacak beş trend belirlendi. Çalışmaya göre alım gücündeki düşüş, artan dijital kaynak kullanımı, mağazaların bilgi ve deneyim merkezine dönüşmesi, trend teknolojilerin adaptasyonunun beklentilerin altında kalması ve sürdürülebilirlik konularına verilen önemin artması tüketici tarafındaki en önemli beş alan olarak öne çıktı.
🔮 Pareto'da gelecek cuma, ilk yazımızda gayrimenkul sektörünü ele alacak; sektörün sıkıntılarını, güncel durumunu ve gelecek beklentilerini irdeleyeceğiz. İkinci yazımızdaysa 2022'de dünyada azalma, Türkiye'deyse artma eğiliminde olan halka arzları ve bu durumun ardındaki dinamikleri inceleyeceğiz.
🎧 Pareto Spot'un 3'üncü sezonu çok yakında sizlerle! O sırada, sektör temsilcileri ve akademisyenler ile evrim geçiren iş modellerini, yıkıcı inovasyonları ve iş dünyasının güncel dertlerini konuştuğumuz podcast serimizin önceki bölümlerini Aposto Radyo ve iOS mobil uygulamamızdan dinleyebilirsiniz.
Cuma günü tekrar buluşmak dileğiyle,
İyi haftalar!
Beste
Etki alanı geniş sektörlere dair tüm gelişmeler, derinlikli içgörüler, uzmanlarla röportajlar ve etkin analizler Aposto Premium’da. Turizm ve ağırlama, bilgi teknolojileri, insan kaynakları, otomotiv, medikal, tekstil, fintech, iş hukuku ve güvenliği, pazarlama, enerji ve yönetim bilimleri sektörlerinden alanında uzman isimlerin derlediği gelişmeleri ve analizleri, Aposto editörlerinin süzgecinden geçen en yalın hâliyle takip edebileceğiniz on beşin üzerinde haftalık yayını Aposto Premium’da keşfedebilirsiniz.