Bu hafta,
🛣️ Rusya’nın Metaya açtığı davadan,
🖼️ Cogent’in Rusya’dan çekilmesinden ve
🎯 Başlangıç Noktası Akademi’nin açılış etkinliğinden bahsediyoruz.
Selamlar, okuyucu!
Teknolojiyle ilgili en büyük sorunlardan biri ne diye sorsanız, “büyüme” derdik. Artık bildiğimiz üzere 1970’lerden beri teknoloji üretiminin maliyetinin hızla düşmesiyle yazılım ve kompütasyon gücü üstel büyüdü. Üstel büyüme, en basit anlamıyla, linear büyümenin aksine, mevcut büyüme hızının katlanarak artmasıdır. Amazon’un son 10 yıldır R&D bütçesini her sene %44 arttırması ve son 2 senedir ABD Ulusal Sağlık Kurumu'ndan daha büyük araştırma bütçesinin olması, üstel büyümeye bir örnektir.
Bilgisayar işletim sistemlerinin maliyetinin katlanarak azalması, bu alanda yapılan araştırmaların katlanarak artmasının önünü açtı. Değişim hızının bu ölçekte artması “üstel boşluk” denilen bir sosyolojik problemin de ortaya çıkmasına neden oldu. Üstel boşluk, insanlığın üstel fonksiyonu anlama zorluğundan gelir. Üstel büyümenin getirdiği adaptasyon gerekliliğini karşılayamayan insanlık çoğu zaman üstel boşluğa düşer ve kullandığı teknolojilerin hayatına etkisini anlayamaz.
Günümüzün yaşayan en önemli teknoloji düşünürlerinden Albert Bartlett “The Limits of Growth” kitabında kaleme aldığı gibi üstel büyüme modellerinde kaynak kullanımı sürdürülebilir olmayacak ve insanlığı kıtlığa ve darboğaza sürükleyecektir. Barlett'in üstel büyüme kritiği, iklim krizini açıklamak için de kullanılan bir teoridir.
Teknolojinin ancak üstel büyüyerek ayakta kalabilen bir sektör olarak algılanması, teknolojik ürünlerin zararlarını engellemeye zorlaştırmaktadır. Amazon’un CTO’su Werner Vogels’a niye her sene öncekinden %40 daha fazla R&D’ye yatırım yaptıkları sorulduğundan şöyle cevap vermiştir: “Böyle yapmasak çok eminim ki 5 sene içerisinden işsiz kalırız.”
Dünya bu kadar hızlı değişmeye, teknolojilerin her sene kendisini eskitmeye gerek var mı? Haftanın sorusu bu.
Meta ve Rusya Davalık Oldu
Meta, Rusya'ya karşı nefret söyleminde bulunan kullanıcıları engelleyecek mi?

Rus Soruşturma Komitesi, Meta’yı, şirket çalışanlarını Rus vatandaşlarına karşı “yasadışı cinayet ve şiddet çağrısı yapmakla” suçlayan ceza davası açtı. Dava, Meta’nın nefret söylemi politikasında, bazı Facebook ve Instagram kullanıcılarının Ukrayna’yı işgal eden Rus silahlı kuvvetlerine karşı şiddetli duygularını ifade etmelerine izin veren geçici bir değişikliği takip ediyor.
- Rusya Açıklaması
Rus Soruşturma Komitesi "Facebook ve Instagram sosyal ağlarının sahibi Amerikan şirketi Meta'nın çalışanları tarafından Rusya Federasyonu vatandaşlarına yönelik yasadışı cinayet ve şiddet çağrıları ile ilgili olarak Rusya Soruşturma Komitesi Ana Soruşturma Departmanında bir ceza davası başlatılmıştır." şeklinde açıklamada bulundu.
- Yanıt Gecikiyor
Henüz Meta’dan konuyla ilgili bir yanıt vermedi. Ancak, perşembe günü Meta tarafından yapılan açıklamada şirket, politika değişikliğinin Ukrayna işgali bağlamı dışında olduğunu ve Ruslara yönelik şiddet çağrılarına izin vermediğini belirtti.
Rusya İnternet Çağının Gerisine Düşüyor
Cogent’in Rusya’dan çekilmesi Rusyada yaşayan kişilerin internet çağının gerisine düşmesine neden olabilir.

ABD’li internet sağlayıcısı Cogent Rusya’ya sağladığı internet servislerini tamamen kestiğini açıkladı. Merkezi Washington'da olan Cogent firması dünyada elliden fazla ülkeye hizmet veriyor. Şirketin CEO’su Schaeffer, şirketin Rusya’nın en büyük ikinci internet sağlayıcısı olduklarını açıkladı. Kararın alınmasındaki sebepler arasında Ukrayna’nın işgali ve Rusya’dan gelen devlet destekli siber saldırıları ve dezenformasyonla mücadele bulunuyor. Bu karar internetin geleceği hakkında pek çok tartışmanın fitilini ateşledi.
- Arka Plan
Batılı pek çok şirket Rusya’ya yaptırım kararı aldı. Örneğin YouTube, Rus yayıncıların reklam gelirlerini kesti . Apple ve Microsoft, ürün satışlarını durdurdu ve Adobe, yaratıcı profesyoneller ve reklamcılar için bulut tabanlı hizmetlerini kapattı. Bir başka uluslararası ağ sağlayıcısı olan Lumen Technologies , Cogent'tan birkaç gün sonra Rusya'daki operasyonlarına son verdi. Rusya tarafından bakacak olursak Rus hükümeti de internet erişimini kısıtlayıcı adımlar attı. Hükümet, Rusların devlet medyasının açıklamalarından bağımsız görüşleri duymasına yardımcı olabilecek Facebook'u engelledi. Pek yakın bir zamanda listeye Instagram da girecek.
- Dünya bölünen internete (Splinternet) geçiyor
Ukrayna, Rusya'da internetin tamamen kesilmesi için çağrıda bulunsa da internet savunucuları bu fikirden hoşlanmıyor. Internet Society CEO'su Andrew Sullivan, "Eğer herkes bunu yaparsa, o zaman internet daha kırılgan ve birbirine daha az bağlı hale gelir" dedi. Batılı ülkelerin bu adımları Rus hükümeti ile birlikte sıradan Rus vatandaşlarını da izole ediyor. Bu yüzden, hükümet Rusya’da interneti merkezileştirmesi için istemeyerek de olsa cesaretlendiriliyor.
Kırılım Çağı Eğitimleri Başladı
Başlangıç Noktası Akademi, üniversite üçüncü ve dördüncü sınıf öğrencilerini günümüz teknolojileri üzerine eğitimler vermeye devam ediyor.

Başlangıç Noktası Akademi’nin Kırılım Çağı Eğitimleri ikinci senesine, 12 farklı şehir ve 26 bölümden seçilen öğrencilerle başladı. Etkili Genç Liderleri yaratmak için günümüz teknolojilerin yanı sıra liderlik, yönetim becerileri ve yumuşak beceriler üzerine de eğitimler veren Başlangıç Noktası takımı, Kırılım Çağı eğitimleri sayesinde Türkiye’nin dört bir yanından gençleri ağına katıyor.
- Hedef Sosyal Fayda
Başlangıç Noktası Akademi’nin hedeflerinden en önemlisi öğrencilerin sosyal fayda üzerine farkındalıklarını arttırmak ve sürdürülebilir iş modelleri kurmalarını sağlamak. 14 Mart itibariyle eğitimlerine başlayan Etkili Genç Liderler Mart ayı sonuna kadar Ussal Şahbaz ile yeni teknolojilerin iş yaşantımızı nasıl etkileyeceğini tartışacak, Elif Duru Gönen ile Liderlik ve ikna; Berç Çubukciyan ile yılmazlık, stres toleransı ve esneklik konuşacaklar. Reyhan Elmasri ile duygusal zeka ile öznellik ve insan önyargısını keşfedecek, Barış Atiker ile hayal güçlerini harekete geçirerek yaratıcı düşünceye giriş yapacaklar.
- Açılış Etkinliği
Faruk Eczacıbaşı, Ufuk Akçiğit, Ahmet Hancer, Habibe Açık, İbrahim Tataroğlu ve Mehru Aygül,, Barış Karakullukçu, Erdem Erkul ve Özen Karaca Tümer’in ağırlandığı açılış etkinliğinde Başlangıç Noktası Akademi ve destekçileri, programda yer alan modüller ve programdaki iletişim kişileri hakkında da bilgi verildi.
Dünya Ekonomik Forumu ve Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü gibi seçkin kuruluşların raporları dikkate alınarak, alanının düşünce liderleri tarafından hazırlanan program içeriği ve eğitimler Haziran ayı sonuna kadar sürecek. Ardından seçkin kurumlarda staj yapma imkanı bulacak olan Etkili Genç Liderlere program boyunca uzman mentorlar eşlik edecek.
Center for Humane Technology mükemmel bir eğitim başlattı. Foundations of Humane Technology eğitimine bedava başlamak ve teknoloji sosyolojisi alanında ilerlemek için bu bağlantıya göz atın.
Başlangıç Noktası’ndan bu haftalık bu kadar! Bu bülteni Alptuğ Kaan Temir, Hale Ceren Zeytinoğlu, Nilay Şahinoğlu ve Yasemin Büşra Karakuş’un katkılarıyla derliyoruz.
🔗 Linkedin: https://www.linkedin.com/company/baslangic-noktasi/
🕸️ Web: https://baslangicnoktasi.org/
🐦 Twitter: https://twitter.com/B_Noktasi