6 Şubat’ta başlayan ve günlerdir devam eden depremler sebebiyle hayatını kaybeden ve depremden etkilenen tüm insanlar, canlılar, zarar gören doğa ve yerleşim alanları için büyük bir üzüntü duyuyoruz.&nbsp;4 Ağustos 2021’de eğitim hâli olarak “çocuk merkezli afet yönetimi” üzerine <a fr-original-style="" href="https://aposto.com/i/ozelbulten" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">ilk özel bültenimizi</a> yayınlamıştık ve 12 Kasım 2021’de Öğretmen Ağı iş birliğiyle herkese açık bir etkinlik <a fr-original-style="" href="https://www.ogretmenagi.org/civicrm/event/info?reset=1&id=1931" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">düzenlemiştik</a>. Bu bültende yine ihtiyacı süren ve sürecek olan aynı konu üzerine, çocuk merkezli afet yönetimine, odaklanacak ve eklemeler yapacağız. Türkiye’nin ve Suriye’nin içinde bulunduğu durumun biraz da olsa kontrol altına alınmasının ardından faydası olması umuduyla kaynak paylaşımı yapacağız.&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://www.linkedin.com/in/zeynep-hanc%C4%B1/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Zeynep</a> &amp; <a fr-original-style="" href="https://tr.linkedin.com/in/muhammedatalayy" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Muhammed</a>

Türkiye, doğal ve yapay kaynaklı afetler yaşama ihtimali yüksek olan ülkelerden biri. Afet öncesi, afet sırası ve afet sonrası süreçlerinde yapılması gerekenleri içeren afet yönetimi, zararın en aza indirilmesine yardımcı oluyor. Türkiye’de uygulanan afet yönetim planları, yetişkinlerin ihtiyaçlarına maalesef yeterli seviyede cevap veremediği gibi çocukların ihtiyaçlarına da cevap veremiyor. Afetler bağlamında en kırılgan ve en çok etkilenen gruplar arasında ise çocuklar <a fr-original-style="" href="https://jag.journalagent.com/megaron/pdfs/MEGARON-49369-ARTICLE-LIMONCU.pdf?utm_source=aposto" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">önde geliyor</a>.&nbsp;Profesyonel bir çocuk merkezli afet yönetiminin olmamasının çocuklar ve çocuk koruma hizmetlerinin üzerinde pek çok olumsuz etkisi ve sonucu var. Çocuk Koruma Merkezlerini Destekleme Derneği’nin ortaya koyduğu <a fr-original-style="" href="https://cokmed.net/ps-sistem/dosyalar/files/Salgin%20ve%20Dogal%20Afetlerde%20Cocuklarin%20Korunmasi(1).pdf?utm_source=aposto" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Salgın ve Doğal Afetler Sırasında Çocukların Korunması&nbsp;</a>Projesi'nde&nbsp;de belirtildiği gibi,Çocuklar,&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Hayatlarını kaybediyorlar. Kalıcı beden ve ruh sağlığı sorunları yaşıyorlar.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Fiziksel, cinsel, duygusal veya dijital istismara maruz kalıyorlar.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Kaza, kaybolma, kaçırılma gibi güvenlik risklerine maruz kalıyorlar.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Çalıştırılıyor veya evlendiriliyorlar.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yetersiz ve dengesiz beslenmeye bağlı gelişim sorunları yaşıyorlar.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yeterli akademik ve psikososyal destek alamıyor, eğitimden kopuyor veya koparılıyorlar.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yoksullukları artıyor.</li></ul>Çocuk koruma hizmetlerinde,<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Çocuklara sunulan teşhis ve tedavi süreci aksıyor.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Korunma ihtiyacı olan çocuklara sunulan bakım ve destek hizmetleri aksıyor.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Sağlık ve eğitim çalışanlarının risk altındaki çocukları fark etme, yönlendirme ve müdahele olanağı zayıflıyor.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Okullar kapanıyor, uzaktan eğitime geçiliyor.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Eğitim hizmetlerinin kalitesi düşüyor.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Çocukların eğitime erişimleri azalıyor.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ebeveyn stresi artıyor, bakım ve gözetim kapasitesi azalıyor</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Evde çocuklara destekleyici ve güvenli ortam sunulamıyor.</li></ul>Yukarıdaki maddeler ve sayfalara sığdıramayacağımız tüm sebeplerden dolayı çocuklar için afet yönetim planı ayrıca konuşulmalı ve ele alınmalı.&nbsp;

Türkiye’de uygulanan afet yönetim planları, yetişkinlerin ihtiyaçlarına maalesef yeterli seviyede cevap veremediği gibi çocukların ihtiyaçlarına da cevap veremiyor.

Neden çocuk merkezli afet yönetiminden bahsediyoruz?

neden?

Çocuk merkezli afet yönetiminin birçok boyutu var. Öyle ki, sağlık, eğitim, güvenlik, ekonomi, adalet politikalarının hepsi bu süreçte birbiriyle kesişiyor, bir zincir gibi birbirine bağlanıyor. Bir zincirin süreçte eksikliği veya yetersizliği diğerlerini de etkiliyor. Dolayısıyla, çocuk koruma rolü olan bütün aktörleri güçlendirmek, işbirlikleri geliştirmek ve çocuğun hizmet aldığı bütün kurumların güvenli hale gelmesini sağlamak gerekiyor.&nbsp;Avukat Seda Akço <a fr-original-style="" href="https://www.gazeteduvar.com.tr/cocuk-merkezli-afet-yonetimi-makale-1602239?utm_source=aposto" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">belirtiyor</a>: “Öncelikle, acil servise gelen çocukların kabulü, sağlık koşullarının ivediliği sebebiyle, kanuni temsilci aranmaksızın yapılabilir, ancak taburcu edilmeleri yasal olarak mümkün değil. Kanuni temsilcisi yanında olmadan çocukların taburcu edilmesi, geçmişte oldukça büyük riskler doğurdu. Hastaneler kanuni temsilcisi olmayan çocukları sosyal hizmetlere teslim etmeli, mutlaka kanuni temsilci aranmalı. Dolayısıyla, hekimlere de hastane yönetimlerine de sağlık hizmeti uzmanlarına da bu süreçte yaşamsal bir rol düşüyor.”Detaylı öneriler için 2017 yılında yayımlanan “<a fr-original-style="" href="https://jag.journalagent.com/megaron/pdfs/MEGARON-49369-ARTICLE-LIMONCU.pdf?utm_source=aposto" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Çocuk Merkezli Afet Yönetimi</a>” makalesini ve 2021 yılında yayımlanan “<a fr-original-style="" href="https://cokmed.net/ps-sistem/dosyalar/files/Salgin%20ve%20Dogal%20Afetlerde%20Cocuklarin%20Korunmasi(1).pdf?utm_source=aposto" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Salgın ve Doğal Afetler Sırasında Çocukların Korunması</a>” raporunu okuyabilirsinizÖğretmen Ağı Değişim Elçileri ve <a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/ayracebulten/?igshid=YmMyMTA2M2Y%3D&utm_source=aposto" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Ayraç bülteni</a> yazarları Sinem Amaş ve Ceren Çalıcı’nın hazırladığı <a fr-original-style="" href="https://padlet.com/ayracebulten/ayra-deprem-antas-gx9l7w2pwycdxze0?utm_source=aposto" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">dijital deprem çantasında</a> saha çalışmaları için materyallere, sınıfta kullanabileceğiniz sınıf materyallerine, oyun ve aktivitelere, &nbsp;öğretmen ve bakım verenler için rehberlere ulaşabilirsiniz.UNICEF Türkiye Ofisinin Acil Durumlarda Çocuk Koruma Sistemini güçlendirmek, sivil ve kamu kurumları arasındaki işbirliğini geliştirmek amacıyla Türkiye’de yürüttüğü çalışmalar kapsamında hazırladığı "Acil Durumlarda Çocuk Koruma Eğitimi Katılımcı El Kitabı"na <a fr-original-style="" href="https://www.unicef.org/turkiye/media/3476/file/Acil%20Durumlarda%20%C3%87ocuk%20Koruma%20E%C4%9Fitimi%20Kat%C4%B1l%C4%B1mc%C4%B1%20El%20Kitab%C4%B1.pdf?utm_source=aposto" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">buradan&nbsp;</a>ulaşabilirsiniz.&nbsp;Psikolojik ilk yardımın temellerine değinen ve kısaca öneriler sunan “Okul Temelli Psikolojik İlk Yardım” afişine <a fr-original-style="" href="http://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2023_02/09150924_Psikolojik_Ylk_YardYm_Psikolojik_DanYYman_BroYuru.pdf?utm_source=aposto" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">buradan&nbsp;</a>ulaşabilirsiniz.<img lazy="loading" src="https://images.aposto.com/1200xauto/2023/1/0/1676215658891.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.99" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Hepimiz yaşanılanlar hakkında bilgi edinmek ve sesimizi duyurmak istiyoruz. Çocuklarla ilgili haber ve paylaşımlar da bu süreçte karşımıza çıkıyor. Çocukların bu haber ve paylaşımları gördüğünü, görebileceğini unutmamak gerekiyor. Bu süreçte çocukların güven duygusu zedelenebiliyor, kaygı ve korkularını tetiklenebiliyor. <a fr-original-style="" href="https://tr.linkedin.com/company/ichildforchild?utm_source=aposto" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">IChild - Uluslararası Çocuk Hakları Elçileri Derneği&nbsp;</a>ve <a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/p/Cob9ddqKpAg/?utm_source=aposto" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Teyit.org</a> afet esnasında çocuklara yönelik paylaşım ve habercilik için öneriler sunuyor. Önerileri okuyucularımız için bir araya getirdik.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Çocuklar hakkındaki haberlerin onların hayatında dijital ayak izi bırakacağını bilin.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Çocuğun haklarına kapsamında gerekli olmadığı sürece çocuklarla ilgili haber veya paylaşım yaparken isimlerini, yüzlerini ve görüntülerini paylaşmayın.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Kullandığınız dilin ve içeriklerin bariz kamu yararı olduğundan emin olun.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Paylaşım yapmadan önce haber ve içeriklerin doğruluğunu teyit edin.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Çocukları desteklemek için onları göstermeye gerek olmadığını unutmayın.</li></ul><a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/ihtiyacharitasiofficial/?utm_source=aposto" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">İhtiyaç Haritası&nbsp;</a>ve<a fr-original-style="" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3NvdXJjZT13ZWImbmV3c2xldHRlcj02MGFhYmIxODcyNTdlZjAwMDcwZjEzYzUmaXNzdWU9NjEwYTdmZjk2NThmYjcwMDA2M2FlOWJiJnN1YnNjcmliZXI9dW5kZWZpbmVkJnN0b3J5PTYxMGE4MDgyNTIzYmNkMDAwNjU2ZDYzMSZhdXRob3I9bnVsbCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZhZmV0cGxhdGZvcm11Lm9yZyUyNTJG&utm_source=aposto" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">&nbsp;</a><a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/afetplatformu/?utm_source=aposto" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Afet Platformu</a>, destek vermek isteyen herkes için güncel ve doğru ihtiyaç listeleri, buluşturuculuğu ve veri takibi kapsamında önemli bir platform oluşturuyorlar.&nbsp;

Çocuk koruma rolü olan bütün aktörleri güçlendirmek, işbirlikleri geliştirmek ve çocuğun hizmet aldığı bütün kurumların güvenli hale gelmesini sağlamak gerekiyor

Çocuk merkezli afet yönetimini nasıl sağlayabiliriz?

nasıl?

Afetlere karşı güçlü politikalar ve çözümler üretebildiğimiz, önlemler alabildiğimiz, her türlü hakkı temele aldığımız, şeffaf ve sürdürülebilir bir zeminin sağlanmasını, süreç öncesinde ve sırasında güvenlik, iletişim ve eğitime dair alınan tüm yanlış kararlardan dönülmesini temenni ediyoruz.

Bu bültende Türkiye’nin ve Suriye’nin içinde bulunduğu durumun biraz da olsa kontrol altına alınmasının ardından faydası olması umuduyla kaynak paylaşımı yapacağız. 