🏦 PPK'dan beklenen karar

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu, yılın beşinci toplantısında politika faizini %8,5’te tutma kararı aldı. Veri, piyasa beklentileri ile uyumlu.

Metnin detaylarında neler var?

Karar metninde önceki ayda da gözlemlendiği gibi büyük bir değişim göze çarpmıyor. Metnin uluslararası görünüm kısmında gelişmiş ülke ekonomilerinde yaşanan resesyon endişelerine vurgu yapılırken, bankacılık krizinin finansal istikrarı tehdit ettiği ifade ediliyor. Küresel enflasyon görünümünde  tahıl koridoru uygulamasına rağmen baskının devam ettiği ifade edilirken gelişmiş ekonomilerde merkez bankalarının faiz artırım döngülerinde sona yaklaştığı bilgisi yineleniyor.

Yurt içine dair değerlendirmelerde ise deprem felaketinin ardından ekonomik faaliyette beklenenden hızlı toparlanma yaşandığı ifade edilirken felaketin ülke ekonomisi üzerinde orta vadede kalıcı bir etki yaratmayacağı öngörülüyor. Cari işlemler dengesinde turizm gelirleri destekli iyileşme, iç tüketim talebinde devam eden artış ve ana ihracat pazarlarındaki zayıflama işaret edilen diğer önemli değişkenler olarak sıralanıyor.

Metnin devamında, mevcut stratejinin korunacağı teyit edilirken, mevcut faiz seviyesinin ekonomik aktivitenin desteklenmesi için yeterli olduğu ifadesi bir kez daha korunuyor.

"Kurul, 2023 Yılı Para Politikası ve Liralaşma Stratejisi metninde belirttiği üzere, parasal aktarım mekanizmasının etkinliğini destekleyecek araçlarını kararlılıkla kullanmaya devam edecek ve fonlama kanalları başta olmak üzere tüm politika araç setini liralaşma hedefleriyle uyumlu hale getirecektir. Kurul, yaşanan felaketin etkilerinin en düşük seviyelere indirilmesi ve gerekli dönüşümün desteklenmesi amacıyla uygun finansal koşulların oluşmasını önceliklendirecektir."

💾 Cep bilgisi: Bir sonraki PPK toplantısı 22 Haziran’da yapılacak. Bu toplantıda alınacak karara ilişkin henüz bir beklenti oluşmuş değil ve beklentiler Pazar günü yapılacak seçim sonucuna göre şekillenecek.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) haftalık para banka ve menkul kıymet istatistiklerini yayımladı. TCMB’nin döviz rezervindeki erime sürüyor.

💰 Döviz rezervi: TCMB’nin toplam döviz rezervi 19 Mayıs ile biten haftada 3,5 milyar USD daha azalarak 101,6 milyar USD’ye geriledi. Veriyle birlikte, toplam rezervde yıl başından bu yana yaşanan erime 27,1 milyar USD’ye ulaştı. Rezervde azalış trendi 14 Nisan ile biten haftadan bu yana devam ediyor ve bu süreçte yaşanan toplam erime 20 milyar USD’ye ulaşmış durumda. Veriyle birlikte TCMB’nin net döviz rezervi 21 yılın ardından ilk kez negatife döndü. Kurumun net döviz rezervi -151 milyon USD seviyesinde bulunuyor. Swaplar hariç net döviz rezervi de -60,3 milyar USD seviyesine geriledi.

 💉 Hatırlatma dozu: Reuters, hafta içinde yayımladığı analizde TCMB’nin net döviz rezervinin bu hafta eksiye döneceğini tahmin etmişti. Önceki haftalarda yaşanan sert rezerv erimelerini de verilerden önce yayımlayan kurumun yerel kaynaklara dayandırdığı öncü analizler verilerle teyit edilmeye devam ediyor.

💵 Döviz tevdiat hesapları: Yurt içi yerleşiklerin döviz mevduat hacmi 19 Mayıs ile biten haftada 2,6 milyar USD daha azaldı. Veriyle birlikte toplam hacim 183 milyar USD’ye geriledi. Veriyle birlikte hesaplarda iki haftada yaşanan erime 6 milyar USD’yi aştı. Bu hafta yaşanan düşüşün 2,4 milyar USD’lik kısmı gerçek kişi hesaplarından gerçekleşti.

💉 Hatırlatma dozu: Önceki hafta yaşanan 3,4 milyar USD’lik erimenin 3,1 milyar USD’lik kısmı tüzel kişi hesaplarından gelmişti.

Toplam hacmin 109,7 milyar USD’lik kısmı gerçek kişiler, 73,3 miyar USD’lik kısmı ise tüzel kişilere ait. Hacimde yıl başından bu yana görülen erime ise 8,9 milyar USD seviyesinde. Veriyle birlikte kıymetli madenler dahil döviz mevduatlarının toplam içinden aldığı pay %37,6 oldu. 

🏦 Kur korumalı mevduat: Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından yayımlanan haftalık verilere göre toplam mevduat hacmi 10,4 trilyon TL ile sabit kalırken, kur korumalı mevduat hesaplarının toplam hacmi 51,4 milyar TL daha artarak 2,4 trilyon TL’ye ulaştı. Veriyle birlikte kur korumalı mevduat hacminin toplam mevduat pastası içinden aldığı pay %23,1’e yükseldi. Söz konusu hacimde artış trendi geçtiğimiz haftaya kıyasla zayıflasa da güçlü şekilde devam ediyor.

📉 Portföy yatırımları: Yurt dışında yerleşik yatırımcılar, 19 Mayıs ile biten haftada 27,6 milyon USD tutarında daha hisse senedi satışı yaptı. Böylelikle endekste çıkış serisi üçüncü haftasına taşınırken bu süreçte yaşanan toplam satış 357 milyon USD oldu. Veriyle birlikte, yıl başından bu yana yaşanan çıkış 1,1 milyar USD’yi aştı. Ayrıca Borsa İstanbul’da yabancı satışı dördüncü haftasına taşındı. Veriyle birlikte, yabancı yatırımcıların hisse senedi portföyü içindeki payı %29 seviyesinde bulunuyor. Yatırımcıların toplam stoku ise 22,7 milyar USD. Endekste aylık çıkış 385 milyon; yıl başından bu yana yaşanan çıkış ise 1,2 milyar USD seviyesinde

Devlet iç borçlanma senedi piyasasında ise 4 milyon USD tutarında bir satış söz konusu. Yabancı yatırımcıların devlet iç borçlanma senedi stoku 2,3 milyar USD seviyesinde.

ABD Ticaret Bakanlığı, öncü verilerle yıllıklandırılmış bazda %1,1 olarak açıklanan ABD birinci çeyrek büyüme verisini %1,3’e çıkararak yukarı yönlü revize etti. Verideki yukarı yönlü değişim, ağırlıklı olarak stok yatırımları ve tüketim harcamaları kalemlerindeki pozitif yönlü güncellemelerin katkılarıyla gerçekleşti.

Yeni veri setinde ABD ekonomik faaliyetinin üçte ikisinden fazlasını oluşturan tüketici harcamaları kalemi %3,7 artıştan %3,8 artışa revize edilirken, stok yatırımları tarafında 6,9 milyar USD’lik artış tespit edildi. 27 Nisan’da yayımlanan bir önceki veri setinde stok yatırımlarının ilk çeyrekte 1,6 milyar USD azalışla 2021’den bu yana ilk kez azalış gösterdiği bilgisi yer almıştı.

Fed’in yakından izlemekte olduğu gıda ve enerji hariç çekirdek PCE verisi ise bir önceki veriye kıyasla 0,1 puan artırılarak %5 seviyesine yükseltildi. Beklenti, bu verinin %4,9 seviyesinde sabit kalması yönündeydi.

💾 Cep bilgisi: Beklentilerin üzerinde gerçekleşen tüketici harcamaları ve PCE verisi, ABD’de her şeye rağmen güçlü seyretmekte olan istihdam piyasasının ve %7,28 ile manşet enflasyonun üzerinde gerçekleşen yıllık ücret artışlarının bir yansıması olarak değerlendiriliyor. İstihdam piyasası yavaşladıkça muhtemelen bu kalemde de gerilemeler gözlemlenmeye başlanacaktır.

Bütün bunların yanı sıra birinci çeyrekte finans dışı firmaların vergi öncesi kâr marjı %14,6 seviyesinde gerçekleşti. Veri tarihi ortalamaların üstünde olmakla birlikte 2021’in dördüncü çeyreğinden bu yana en düşük seviyeye işaret ediyor. Marjlarda 2022'nin üçüncü çeyreğinden bu yana gerileme trendi ise sürüyor. 

👉 Öte yandan: ABD Temsilciler Meclisi Başkanı ve Cumhuriyetçi kanadın temsilcisi Kevin McCarthy, federal hükümetin borç tavanının artırılması ile ilgili olarak Başkan Biden ile görüştü. Görüşmenin ardından bir televizyon kanalına konuşan McCarthy, “bir anlaşmaya varıp varmadıklarını bilmediğini” söyledi. Borç tavanının artırılamaması halinde ABD hükümetinin haziran ayında temerrüde düşmesi bekleniyor.

Almanya resesyona girdi

Almanya Federal İstatistik Ofisi (Destatis) ülke ekonomisinin ilk çeyrek büyüme verisini aşağı yönlü revize ederek eksi %0,3’e düşürdü. Böylece Alman ekonomisi, 2022 yılının dördüncü çeyreğindeki %0,5’lik daralma ile birlikte iki çeyrek üst üste daralarak teknik resesyona girmiş oldu.

Ülke ekonomisindeki daralmada özellikle tüketim tarafında kaydedilen azalışlar etkili oldu. Destatis verilerine göre ilk çeyrekte özel tüketim kalemi %1,2, kamu tüketimi kalemi ise %4,9 daraldı. Konuya ilişkin yorum yapan DekaBank ekonomisti Andreas Scheuerle, “Enflasyonun muazzam ağırlığı altında Almanya'da tüketim dizlerinin üzerine çöktü ve tüm ekonomiyi de kendisiyle birlikte aşağı çekti" ifadelerini kullandı.

💉 Hatırlatma dozu: Almanya Merkez Bankası (Bundesbank), mart ayında yayımladığı raporunda ülkede inatçılığına devam ederek düşmeyen enflasyonun tüketim tarafına baskı yapacağı ve bunun da ülke ekonomisinin ilk çeyrekte daralmasına neden olacağı tahmininde bulunmuştu.

Tüketim tarafındaki azalışın yanı sıra yatırımlar kalemi, inşaat yatırımlarındaki artışların etkisiyle ilk çeyrekte %3,9 büyüyerek tüketim tarafındaki azalışı bir nebze de olsa dengelemeyi başardı. Fakat Avrupa’da gün geçtikte artan borçlanma maliyetleri ve Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) para politikasını daha da sıkılaştıma yönündeki eğilimini göz önünde bulundurursak, bu trendin kalıcı olmayacağını söyleyebiliriz.

Avrupa Birliği, Rusya - Ukrayna savaşının başlangıcından bu yana Rusya Merkez Bankasına ait yaklaşık 200 milyar EUR'luk varlığı dondurduğunu duyurdu.

Konuya ilişkin açıklama yapan Avrupa Komisyonu Sözcüsü Christian Wigand “AB, Rusya’nın Ukrayna’ya verdiği zararın bedelini ödemesi hedefine bağlı kalmayı sürdürüyor. Bu sebeple Rus varlıklarını dondurmanın yollarını keşfetmeye devam ediyoruz” ifadelerini kullandı.

💉 Hatırlatma dozu: Geçtiğimiz aylarda Brüksel'de konuşan Avrupa Komisyonu'nun Adaletten Sorumlu Üyesi Didier Reynders, Rus varlıklarını bloke etmenin ilk adım olduğunu, ikinci adımın ise işlenen suçların belirlenmesi ile el koyma süreci olduğunu söyleyerek, "Her türlü suçun bütün faillerinin adalet önüne çıkarılmasından ve Rusya'nın Ukrayna'daki yıkımın yeniden inşası ile zararın tazmini için ödeme yapmasından emin olmak istiyoruz" demişti.

• Rusya Maliye Bakanı Anton Siluanov geçtiğimiz yıl yaptığı bir konuşmasında, Rusya'nın 640 milyar USD'lik altın ve döviz rezervlerinin yaklaşık 300 milyar USD'lik kısmının dondurulduğunu hesapladıklarını açıklamıştı.

Berna Önsel, Strateji ve Yatırım Danışmanlığı Uzmanı

Bank of America S&P 500 İçin Hedef Fiyat Beklentisini Yükseltti

Bank of America, şirketlerin verimlilik ve yapay zekâya odaklanmasını gerekçe göstererek S&P 500 için yılsonu hedefini yükseltti. Banka, yılsonu hedef fiyat beklentisini 4.000’den 4.300’e yükseltti. 

Endeksteki, Çarşamba günkü kapanış seviyesi olan 4115 baz alındığında bu %4,49 yükselişe işaret ediyor. Endeks yılbaşından bugüne yaklaşık %9 değer kazandı. Büyük Wall Street firmaları arasında en yüksek hedef halâ 4.575 ile CFRA ait.

Yapay zekâ yatırımları baz alındığında, haftanın öne çıkan hisse gündemi NVIDIA’nın bilançosu oldu. NVIDIA’nın veri merkezi segmenti, yıllık %14 artışla 3,9 milyar $’lık beklentiye karşın 4,28 milyar $ satış bildirdi. NVIDIA, performansın OpenAI’nin ChatGPT’si gibi üretken yapay zekâ uygulamalarını programlamak ve dağıtmak için NVIDIA yongalarını kullanan bulut satıcılarının yanı sıra GPU yongalarına olan talepten kaynaklandığını belirtti. Otonom sürüş teknolojilerine sahip araba geliştirmek için çipler ve yazılımlar da dâhil olmak üzere NVIDIA’nın otomotiv bölümü, yıldan yıla %114 büyüdü. Bununla birlikte, şirketin grafik kartlarını içeren oyun bölümü, 1,98 milyar $’lık cari beklentiyi aşsa da satışlarda %38’lik bir düşüşle 2,24 milyar $ hasılat bildirdi. NVIDIA hissesi yılbaşından bu yana %109 yükseldi.

Almanya Ekonomisi Teknik Resesyona Girdi

Almanya’da açıklanan birinci çeyrek büyüme verisi resesyona işaret etti. Alman İstatistik Ofisi’nden açıklanan verileregöre, yılın ilk çeyreği için GSYİH’da %0’dan -%0,3′e aşağı yönlü bir revizyona gidildi. Bu, Almanya’nın 2022′nin son çeyreğinde %0,5′lik bir daralma kaydetmesinin ardından geldi. Art arda iki çeyrek negatif büyüme, teknik durgunluğu tanımlıyor. Verinin ardından yapılan açıklamalarda Alman GSYİH’sının önümüzdeki çeyreklerde düşmeye devam etmesinin pek olası görülmediğini ancak güçlü bir toparlanma da öngörülmediği belirtildi. 

Hafta içerisinde son iki ayın en büyük günlük düşüşünü yaşayan Avrupa endekslerinde verinin ardından satış baskısı devam etti. Avrupa Merkez Bankası Başkanı Lagarde’dan gelen faiz artırımlarına devam edileceği sinyali de satışları destekledi.

Borç Tavanı Müzakereleri Bu Hafta da Çözüme Kavuşamadı

Ocak 2023’ten bu yana süregelen borç tavanı gündemi bu hafta da korundu. Temsilciler Meclisi ile Başkan Biden arasında net bir anlaşma sağlanamazken olası temerrüt için işaret edilen 1 Haziran’a yedi gün kaldı. Goldman Sachs, ABD Hazine Bakanlığı’nın nakit seviyesinin 8 – 9 Haziran’a kadar vadesi gelen federal yükümlülükleri yerine getirmek için minimum seviye olan 30 milyar doların altına düşeceğini tahmin etti. 

ABD Hazinesi, federal kurumlardan yaklaşan ödemelerini ileri bir tarihte yapıp yapamayacaklarını konusunda bilgi istedi. Bu da olası temerrüt için risk fiyatlaması yapıldığına ilişkin beklentileri artırdı. Temsilciler Meclisi’nde Cumhuriyetçi tarafın çoğunlukta olması, Demokrat başkan Biden ile olan çözüm sürecini uzatıyor. Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, söz konusu bilgiler ışığında ABD’nin AAA seviyesinde bulunan kredi notunu negatif izlemeye aldı.

Yaz Tatil Sezonu Yaklaşırken Hangi Sektörler Pozitif Ayrışıyor?

Avrupa havayollarının güçlü yaz rezervasyonlarına işaret etmesinin ardından benzer görünüm ABD tarafından da geldi. Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA)’nin verilerine göre, 2023 Mart – Eylül rezervasyon verileri geçen senenin aynı dönemine kıyasla %35 yukarıda. Havayolları, pandemi sorunlarının %80 çözüldüğünü ve sorunsuz bir seyahat dönemi beklediklerini belirtti. 

Hafta içerisinde American Airlines ve JetBlue’nun ortaklığının rekabete aykırı olduğu gerekçesi ile mahkeme tarafından sona erdirilmesi talep edildi. Hisse senedi fiyatlamalarına bakıldığında, karardan Delta Air Lines’ın pozitif yararlanıcı olduğu belirtilebilir. Şirket, yoğun seyahat döneminde 4.000’den fazla personel işe almayı planladığınıda bildirdi.

Önümüzdeki hafta ‘Memorial Day’ tatili ve yaz sezonunun başlamasıyla birlikte ABD yakıt tüketiminin artacağını öngörüyoruz. Potansiyel bir ABD borç temerrüdüne ilişkin belirsizlik kazançları sınırlasa da, ABD'de tatil sezonu yaklaşırken petrol fiyatları ve sektör hisseleri önümüzdeki süreçte desteklenebilir. S&P 500 endeksinde son iki seans baz alındığında enerji sektörü diğer 11 sektör arasında pozitif ayrışan tek sektör.