Çin, yerli çip üretiminde ABD'ye meydan okumaya hazırlanıyor

Çin, yarı iletken endüstrisini desteklemek amacıyla 41 milyar dolarlık yeni bir fon kurmaya hazırlanıyor. Reuters'ın konuya ilişkin bilgi sahibi kişilere dayandırdığı haberine göre, 8 milyar dolarının Çin Maliye Bakanlığı'ndan gelmesi ve bir kısmının çip üretimi için ekipman üretiminde kullanılması beklenen 41 milyar dolarlık fon, sırasıyla 2014 ve 2019 yıllarında oluşturulan 19 ve 27 milyar dolarlık iki fonu takip ediyor.

Öte yandan bu fon, Çin ve ABD arasında giderek daha da gerilen teknoloji ve bilim savaşının da altını çiziyor.

ABD'nin hamleleri, Çin'i yerli çip üretimine teşvik ediyor

Aslında Başkan Xi Jinping uzun bir süredir Çin'in yarı iletken üretiminde kendi kendine yetebilecek konuma gelmesi gerektiğine dikkat çekiyor; ancak ABD'nin geride bıraktığımız son bir yılda gelişmiş çiplerin askeri alanlarda kullanılmasını engellemek amacıyla bir biri ardına getirdiği ihracat kısıtlamaları, Çin'i acil bir şekilde yerli çip üretimine odaklanmaya itmiş gibi görünüyor.

• Çin'in yabancı çip teknolojisine erişimini kısıtlamak ve yerli çip üretim yeteneklerini baltalamak amacıyla ABD, Japonya ve Hollanda art arda hamle yapmış; ABD Başkanı Joe Biden, Ağustos ayı başında ABD merkezli şirketlerin Çin merkezli geliştiricilere yatırım yapmasını daha da kısıtlayan bir idari emir yayınlamıştı.
• Bununla birlikte, önceki kısıtlamalarında özellikle de Çin merkezli teknoloji devi Huawei'i hedef alan ABD, Ocak ayında ABD teknolojisinin ihracatı için Huawei'e lisans verilmesini yasaklamıştı.

Çin, çip üretiminde ABD'nin arkasında kalmamaya kararlı

Gelgelelim, Huawei'nin çok kısa bir süre önce tanıttığı akıllı telefonu Mate 60 Pro, Çin'in tüm bu yasaklara rağmen teknolojinin gerisinde kalmamaya kararlı olduğunun sinyallerini veriyor. Huawei'nin Semiconductor Manufacturing International Corp (SMIC) ile birlikte geliştirdiği, 7 nanometre teknoloji üzerine inşa edilen Kirin 9000s çipi ile donatılmış olan Mate 60 Pro'nun indirme hızının, tipik 5G telefonlara kıyasla çok daha hızlı olması bekleniyor.

Analistler, Huawei'in gelişmiş çip üretme konusundaki girişiminin, Çin'in ABD yaptırımlarına karşı koyma konusundaki kararlılığını ve kapasitesini ortaya koyduğuna; ancak bu çabaların muhtemelen çok maliyetli olduğuna dikkat çekiyor. 

• Bu başarının Çin'in çip teknolojisindeki yeteneğinin direncini gösterdiğini ifade eden TechInsights analisti Dan Hutcheson, bunun büyük bir "jeopolitik meydan okuma" olduğunu belirterek "Sonuç muhtemelen bugün var olandan daha büyük kısıtlamalar olabilir." şeklinde kaydediyor.
• TechInsights'ın bulgularının ABD Ticaret Bakanlığı'nın Sanayi ve Güvenlik Bürosu'nun bir soruşturmasını tetikleyebileceğini, ABD'de yaptırımların etkinliği konusunda daha fazla tartışma yaratabileceğini ve Kongre'yi Çin'e karşı hazırladığı rekabet yasasına daha sert teknoloji yaptırımları eklemeye sevk edebileceğini belirten Jefferies analistleri ise konuya ilişkin bir notta "Genel olarak ABD-Çin teknoloji savaşının tırmanması muhtemel," ifadelerini kullanıyor.

Öte yandan: Ağustos 2022'de ABD, çip üretiminde dışa bağımlılığı azaltmak amacıyla Intel gibi üreticilere kendi yarı iletken üretim tesislerini inşa etmeleri için 52 milyar dolardan fazla kaynak sağlayan CHIPS Yasası'nı kabul etmiş; AB ise Avrupa'daki üretim kapasitesini güçlendirmeye yardımcı olacak 47,5 milyar dolarlık benzer bir yasayı onaylamıştı.