Kitapların İçindeki Dünya

Renklerin, çizgilerin, bazı cümlelerin ve sıcacık hikâyelerin belli bir yaşa kadar okunabileceğini kim söylemiş ki?

Pandemiyle beraber eve kapandığımız dönemde hepimizin türlü türlü alışkanlıkları oldu, ben dış dünyanın gerginliğinden ve kaotik havasından kurtulmak için kendimi renkli dünyaların içine atmayı seçtim ve çocuk kitabı okuma alışkanlığı edindim. Sonrasında bu alışkanlığı bir adım daha ilerleterek çocuk kitapları reyonlarında saatlerce kitapları incelemek, çizimleri üzerine düşünmek gibi yeni bir hobim daha doğdu. İnanın kendi zihnimizin ve ruhumuzun en saf köşelerine ulaşabilmenin en kestirme yollarından biri kendinizi çocuk kitaplarına bırakmak!

Bu hafta bana en iyi hissettirenlerden bir listeyle başlamak istedim. Bu yazıyı yazarken karşımda durmaları bile yüzümde bir tebessüme, içimi kıpır kıpır etmeye yetiyor.

- Boşluk / Anna Llenas: Boşluk, küçük bir kızın hissettiği boşluk duygusunu doldurmayı konu edinirken, aslında hepimizin en derinlerine dokunmayı başarıyor. O boşluk hissi, kitabın kahramanı Julia için de hepimizin tanımını aradığı yaşam amacına dönüşüyor. Denediği türlü yollar sonrası o hissi aşabilmenin de cevabının aslında kendi içinde olduğu keşfederek, tüm güzel duyguların olduğu bir dünya yaratıyor kendine. Böyle anlatınca ne kadar basit görünüyor, değil mi?

Gün geçtikçe Julia'nın içinde büyüyen o boşluğun bir yandan da benimle büyüyen kaygılarım, korkularım, yaşamdaki zorluklarla mücadelem olduğunu hissederken, tüm bu olumsuzlukların rengârenk bir dünyada vücut bulmasının tatlılığı da güzel bir tezatlık oluşturuyor. Küçücük bir kız çocuğu çıkıyor ve bana tüm bunlardan uzaklaşmanın yolunun kendi içimde olduğunu söylüyor. 

- Açimpa/ Catarina Sobral : Bu yıl en son aldığım kitap oldu Açimpa. Dil bilimcilerin ansızın keşfettiği bir kelimenin anlam arayışıyla başlıyor, kimi zaman bir sıfat kimi zaman bir edat olan bu kelime herkesin bulunduğu duruma uyum sağlayan sihirli bir tanıma dönüşüyor. Bir kelimeye herkesçe farklı anlamlar yüklenmesi fikri o kadar hoşuma gitti ki!

Bu kitapta beni büyüleyen diğer bir nokta da çizimler oldu, sayfa sayfa kelimenin anlamını aradığım yepyeni bir dünyanın içindeymiş gibi hissettim okurken. Özellikle dünyadaki ikonik kitapçı ve sahafların resmedildiği sayfa hâlâ telefonumun arka planında.

- Gezegenimizi Yiyip Bitirdiğimizde/ Alan Serres: Küçüklüğümden beri kolaj yapmayı ve incelemeyi çok sevmişimdir. İklim krizine kolajlarla yaklaşan bir çocuk kitabının kütüphanemin baş köşesinde olması kaçınılmazdı.

İnsanlığın doğaya yaptığı tüm haksızlıkları, kontrolsüz tüketim çılgınlığını çizim ve fotoğraflarla anlatış biçimi, belki çoğumuzun okuduğu makalelerde veya katıldığı panellerde dinlediklerinden çok daha etkileyici. Bu korkunç süreçten kurtuluşumuzun yolunun da sevgiyle dünyaya bakan bir çocukta olduğunu söylemesi, kitabı kapattığım anda içimde sıcacık bir umut tohumunun yeşermesine neden oldu. Yıktığımızı onarmanın yolu yine en yakınımızda aslında, çocukların masumiyetinde.

"Bize kala kala... Altın kalacak! İyi de altın solunmaz ki!"

- Büyük Sözcük Fabrikası / Agnes de Lestrade & Valeria Docampo: Okuduğum en güzel hikâyelerden biri desem hiç abartmış olmam sanırım. Fazlasıyla zekice bir kurguyla yaratılan bu sıcacık hikâyeyi her elime aldığımda keşke bu kadar kısa olmasa diye aklımdan geçiriyorum. Sözcüklerin parayla satıldığı, bu sebeple sessizliğin hakim olduğu bir şehirde sevdiği kıza açılmaya çalışan bir çocuğun hikâyesini anlatıyor.

Güzel kelimelerin pahalı, "vantrolog ve "devedikeni" gibi anlamsız kelimelerin uyguna satıldığı, bazen de bazı kelimelerin havada uçuştuğu ve çocukların kelebek fileleriyle avladığı bir ortamda geçen bu hikâye, duyguların kelimelerden öte, içimizde gizli olduğunu, bir kelimenin gerçek anlamının ona yüklediklerimizde olduğunu nahif bir şekilde gösteriyor.

- Aklımdaki ve Kalbimdeki Duygular / Libby Walden & Richard Jones

İçimizde kaç var duygu var?

Duygularımızı kelimelere nasıl dökeriz?

Duygularımızı anlatabilmek mümkün mü?

Bu kitabı okuduğumdan beri kafamda dönüp duran bu soruları, küçücük bir çocuğun dünyasından cevaplamayı öğreniyorum. Cesareti, zorlu bir tepeye tırmandıktan sonraki manzaraya bakış, öfkeyi bir yanardağ patlaması, yalnızlığı bir bulutun üstünde gökyüzüne yükselmek olarak tanımlayan bu çocuğun penceresinde tüm duygular "saf"lıkta buluşuyor.

Ve kitabın sonunda, herkesin birbirinden farklı olduğunu ve bu sebeple de hissettiklerinin de farklılık göstereceğini yine içimizi ısıtan çizimlerle gösteriyor.

"Kabul etmek gerekir ki ne hissediyorsanız osunuzdur. Göze görünmeseler de duygular güçlü ve gerçektir."

- Hatalar Kitabı / Corinna Luyken: Tüm seçki arasında en sevdiğim kitaba geldi sıra!

Bu kitap, hepimizin hata yapabileceğini, bu hatalarla barışık olup onları güzelliklere çevirmenin mümkün olduğunu, yaratıcılığın gücünü ön plana çıkaran muazzam bir çizimle anlatmış. Fark etmek ve dönüştürmek üzerine bir güzelleme sayabileceğimiz bu kitap, bir noktada da yaratıcılığın keşif yolculuğu tadını veriyor. Yaşadığımız çevreye, olaylara ve dünyaya bakma biçimimizi etkilediği kadar aslında kendimize bakma biçimimizi de değiştiriyor.

Tüm başlangıçların planlı olmayabileceği, bazen hata olarak adlandırdığımız eylemlerin, yeni ve beyaz sayfalar açabilmek için birer adım olacağını düşünür müydük hiç? 

"Hayal gücünü özgür bırak..."