RTÜK'ün 6 Kanala İnceleme Başlatması Ne İfade Ediyor?

Radyo Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) 28 Mayıs’ta Cumhurbaşkanlığı ikinci turunda yaptıkları yayınlarda YSK yayın yasaklarına uymadığı gerekçesiyle altı kanal hakkında inceleme başlattı.^[1] İlginç olan, hakkında ‘’inceleme’’ başlatılan kanalların (HALK TV, TELE 1, KRT, TV4, Flash Haber ve SZC TV) ortak noktasının iktidara muhalif bir yayın politikaları izliyor olmalarıdır. RTÜK duyurusunda FOX TV programcılarından Çiğdem Toker’in “Demokrasi sandıktan ibaret değildir” şeklindeki ifadelerinin kurul tarafından raporlaştırılmaya başlandığı belirtildi. Raporun tamamlanması ile Üst Kurul’un bu konuyu karara bağlayacağı söylendi. Öte yandan, duyuruda “Yine izleyicilerden gelen yoğun şikayetler üzerine sandıkların açılması ve sonuçların belli olmasıyla birlikte halkı aşağılayan hakaret ve saldırılarla necip milletimizi küçük düşürmeye çalışan konuşmalara yer verilen [kanallar] ile ilgili de incelemeler yapılmaktadır” dendi.^[2] İnceleme ile ilgili açıklama yapan RTÜK Başkanı Ebubekir Şahin “Millî iradeye, demokrasiye, seçim sonuçlarına saygı duymayan ve halkımızı aşağılayan, aziz milletimizi küçük düşürmeye çalışanların bu tutumlarına sessiz kalmayacağız” diyerek muhalif kanallara ceza verileceği imasında bulundu.^[3]

Öncelikle RTÜK’ün soruşturma başlatmasına yol açan Çiğdem Toker’in “demokrasi sandıktan ibaret değildir” ifadesinin sorunlu olmadığını belirtmek gerekir. Siyaset biliminde ve demokrasi teorisinde bunu savunan büyük bir literatür var. ‘’Demokrasi sandıktan ibaret değildir’’ ifadesi seçimlerin demokratik bir siyasal düzenin zorunlu koşulu olduğunu kabul etmekle beraber, bunun yeterli olmadığı anlamına gelmektedir. Buna göre, hükümetin çoğunluk esasına göre belirlendiği, bununla birlikte bireysel hak ve özgürlüklerin çoğunluğun iradesinden bağımsız olarak, çoğulcu bir yaklaşımla anayasal güvenceyle korunduğu sistemler demokratiktir. Demokrasinin geniş anlamdaki tanımı budur –ki buna literatürde liberal demokrasi denmektedir. Dolayısıyla, bu ifadeyi hükümetin seçim dışı yollarla belirlenmesi veya sonlandırılması hatta darbe iması yapmak şeklinde yorumlamak için, bunu yapanların ya kavram dağarcığının kısıtlı olması ya da kötü niyete sahip olmaları gerekir.

RTÜK’ün muhalif kanallara inceleme başlatması pek şaşırtıcı olmadı. Uzun yıllardır hem Kurul Başkanının hem de Kurul kararları her fırsatta muhalif kanalları cezalandırma saikiyle hareket ettiği sır değildir.  Oysa, sözde “demokrasiyi koruma (!)” güdüsüyle yapılan, muhalif medya kuruluşlarını cezalandırmaya dönük bu girişiminin trajik bir biçimde demokrasiye zarar verdiğini görmek gerekir. Demokrasi yalnızca ‘’millî irade’’nin tecellisinden ibaret değildir; demokrasi serbest ve adil seçim rekabeti yanında; ifade, basın ve örgütlenme özgürlüğü başta olmak üzere sivil özgürlükler ile hukukun üstünlüğü, denetler ve dengeler ve yargı bağımsızlığını da içeren geniş bir liberal-demokratik değerler setini bünyesinde barındırır. Bunu göz ardı etmek çoğunluğun tahakkümüne yol açar ve günün sonunda demokrasi dediğimiz sistem kazananın her şeyi kazandığı, kaybedenin her şeyi kaybettiği bir kumar masasına dönüşür.