Yapay zeka çağında insani gazetecilik

New York Times (NYT) muhabirleri, geçtiğimiz ay medya devinin yönetiminden bir e-posta aldı. Bu e-posta’da NYT’nin artık tüm muhabirler için gelişmiş bir biyografi sayfası oluşturacağı ve gazetecilerin bu profilleri güncellemeleri gerektiği bildirildi. 

“Bu konuda hızlı hareket etmemiz gerek,” ifadelerinin yer aldığı şirket içi e-postada, “yapay zeka tarafından üretilen içerikler çoğalırken ve yanlış bilginin yayılması hızlanmışken; künyemizde işimizin insani yönünü vurgulamanın özellikle önemli olduğunu düşünüyoruz” deniliyordu:

“Okurlar şüphe ya da tedirginliğe düştüklerinde; bir başka deyişle haberlerimizde bir yanlışlık veya önyargı bulunduğunu düşündüklerinde, ya da hoşlanmadıkları bir bakış açısıyla karşılaştıklarında; haberi kaleme alan gazeteci hakkında bilgi arama eğilimindeler. Bu anlarda, biyografiler okuyuculara adil, yüksek standartlarda dürüst ve çıkar çatışmalarından uzak olduğumuz konusunda güvence vermede önemli bir rol oynuyor. Biyografi sayfaları Google'da da üst sıralarda yer alıyor.”

‘Gelişmiş biyografilerin’ arkasındaki anafikir, muhabirleri daha şeffaf ve görünür kılarak okuyucuda daha fazla güven oluşturmak ve üretken yapay zeka tarafından oluşturulan haberlerin aksine, insan liderliğindeki haberciliği vurgulamak.

Gelişmiş biyografiler dört bölümden oluşuyor: bir gazetecinin hangi haberleri yaptığı, profesyonel geçmişi, sahip olduğu gazetecilik etiği ve bir adet de ‘bana ulaşın’ tuşu.

Gazetecilik etiği bölümü, çalışanların gazetenin etik politikasının özellikle kendi alanları için nasıl geçerli olduğunu ortaya koydukları kilit bir bölüm olarak öne çıkıyor. 

Örneğin, Uber'in yükselişi ve düşüşü üzerine bir kitap yazan deneyimli teknoloji muhabiri Mike Isaac, “Haberini yaptığım şirketlerin hiçbirinde hisse sahibi değilim,” diyor. Sıklıkla aşılar ve ilaçlar hakkında yazan bilim ve küresel sağlık muhabiri Apoorva Mandavilli ise “Şirketlerin ya da hastanelerin sponsor olduğu basın gezilerine katılmadığını” belirtiyor.

NYT’nin İtimat ekibinde editör yardımcısı olan Edmund Lee, “Gelişmiş biyografilere geçiş, daha şeffaf olma yönündeki daha büyük misyonumuzun bir parçası. Medyaya duyulan güvensizliğin çoğu, bir haber merkezinin nasıl işlediğini bilmemekten kaynaklanıyor. Bizimse katı kurallarımız ve uygulamalarımız var,” diyor:

“Muhabirlerimiz, hakkında yazı yazdıkları kişilerden hediye kabul etmezler. Hakkında yazı yazdıkları şirketlere yatırım yapmazlar. Siyasi davalar ya da adaylar için kampanya yürütmez ya da bağışta bulunmazlar. Açık fikirli davranırlar. Üretken yapay zeka medya ortamına girmeye başladıkça, işimizin arkasındaki insanları vurgulamak her zamankinden daha önemli hale geldi.”

New York Times, bu yaz yapay zekanın kullanımı üzerine politikalar geliştirmeye çokça kafa yordu. Buna göre yönetim, masa şeflerini herhangi bir makale veya haberi yapay zeka desteğiyle üretmemeleri konusunda doğrudan uyardı ve haber merkezine yapay zekayı ele alma çabalarını detaylandıran birçok iç not gönderdi.

Gelişmiş biyografiler, NYT’nin bir hikayenin haberleştirilme süreciyle ilgili önemli ayrıntıları vurguladığı gelişmiş içerik detaylarının da bir uzantısı olarak öne çıkıyor. 

Örneğin, gazete artık muhabir Oulad Berhil’in depremle ilgili yaptığı haberi sadece “Fas” etiketiyle vermek yerine, “Fas'tan Marakeş'e giden yolda ilerleyerek ve yol boyunca durarak” haberleştirdiğini de belirtiyor.

NYT’de tarihsel olarak her zaman kurum önce gelmiş ve muhabirlerin kişisel markalarını oluşturması hoş karşılanmamıştır. Kurum henüz bu politikasından tamamıyla vazgeçmiş olmasa da; gelişmiş biyografiler adımı, yapay zeka çağında okurlarının haberi yapan kişiyi tanımasının kritik önem taşıdığını kabul ettiğini de gösteriyor.