Geçtiğimiz salı günü Rusya'ya giden Kuzey Kore lideri Kim Jong Un, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile görüştü. Kim Jong Un, "Başkan Putin'in kararlarını her zaman destekleyeceğiz ve emperyalizme karşı mücadelede birlikte olacağız" dedi. Putin ise Kuzey Kore'nin uydu yapımına Rusya'nın destek vereceğini söyledi.Ayrıca: Putin, toplantıdan önce Kim Jong Un ile silah desteğini konuşup konuşmayacakları sorulduğunda, "tüm konuları" ele alacaklarını belirtti.Bununla birlikte: Kremlin'den dün sabah yapılan açıklamada, Birleşmiş Milletler'in (BM) Kuzey Kore'ye yönelik yaptırımlarının Pyongyang ile ilişkilerini engellemeyeceği vurgulandı.&nbsp;İkili ilişkiler yalnızca Kuzey Kore ve Rusya arasında gelişmedi. Çin ve Kuzey Kore ile Çin ve Rusya da bir süredir ilişkilerini ilerletiyor.&nbsp;<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Çin ve Rusya&nbsp;</h2>Özellikle Çin'in Rusya'nın Ukrayna'yı işgali sürecindeki desteği de bu iki ülkenin yakınlaşmasında önemli bir etken oldu. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, bu ilişki için "Rusya-Çin ilişkileri tarihinin en yüksek seviyesine ulaştı ve güçlenmeye devam ediyor"&nbsp;değerlendirmesinde bulunuyor. Putin bu ilişkinin "karşılıklı güven, birbirinin egemenliğine ve çıkarlarına saygı üzerine inşa edildiğini" söylüyor.&nbsp;Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinde Çin'in Rusya'ya askerî mühimmat ve silah sağladığı iddiaları hep gündemdeydi. Çin bu iddiaları kabul etmese de yapılan araştırmalar alenen değil, gizli veya dolaylı yollarla bu desteğin yapıldığına <a fr-original-style="" href="https://www.bbc.com/turkce/articles/cqe8z6pr46jo?utm_source=aposto" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">işaret ediyor</a>.Bunun yanında Batı ülkelerinin uyguladığı yaptırımlar nedeniyle bir nevi kapana kısılan Rusya'nın en önemli ticaret ortaklarından biri de Çin oldu. Verilere göre Çin'in Rusya ile genel ticareti 2022'de 190 milyar dolarlık rekor bir seviyeye ulaştı. Bu bir önceki yıla oranla %30 artış anlamına geliyor.Öte yandan ortaklık tatbikatlarda da görünüyor. Henüz Temmuz ayında Japon Denizi'nde ortak askerî tatbikat düzenleyen Çin ve Rusya, Ağustos ayında ise ABD'nin Alaska eyaletinin açıklarında bir tatbikat daha gerçekleştirdi. ABD, tatbikatı yakından izlediğini ve "bir tehdit arz etmediğini" bildirdi.&nbsp;Geçtiğimiz haftalarda ise Rusya'nın en büyük özel bankası Alfa-Bank, Pekin ve Şanghay'da ofis açmayı planladığını duyurdu.&nbsp;Ayrıca 9-10 Eylül tarihlerinde gerçekleşen G20 Liderler Zirvesi'ne Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in katılmayacağını açıklamasından 1 gün sonra Çin Devlet Başkanı Şi Cinping de aynı yöndeki kararını bildirdi.&nbsp;Hem askerî hem de ekonomi alanlarında birçok gelişmeye imza atan iki ülke, gelecek süreçte de bu adımlarını sıklaştıracak gibi görünüyor.&nbsp;Rusya, Ukrayna; Çin ise Tayvan konusunda Batı ile kriz yaşıyor. Bu da iki ülkenin&nbsp;"düşmanımın düşmanı dostumdur" fikriyle müttefikliklerini artırmalarının nedenlerinden biri olarak değerlendiriliyor.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Çin ve Kuzey Kore</h2><div dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Çin, Kuzey Kore'nin uzun süredir müttefiklerinden biri ve ekonomik destekçisi. Çin Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Mao Ning, Kuzey Kore'nin "dağlar ve nehirlerle birbirine bağlı dost komşuları" olduğunu ve "Çin-Kuzey Kore ilişkilerinin iyi geliştiğini" belirtmişti.Geçtiğimiz yıldan bu yana Kuzey Kore de dış politikada özellikle çin ile ilişkilerini geliştirmeye özen gösteriyor. İki ülke düzenli olarak birbirine ziyaretler düzenliyor. Bu ilişkide bir denklik olmadığı da uzmanların sıklıkla <a fr-original-style="" href="https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-48700488?utm_source=aposto" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">vurguladığı bir durum</a>:&nbsp;"Kuzey Kore Çin'e, Çin'in Kuzey Kore'ye ihtiyaç duyduğundan çok daha fazla ihtiyaç duyuyor."</div><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Üçlü tatbikat iddiası&nbsp;</h2>4 Eylül'de yayımlanan bir haberlerde, Rusya'nın Kuzey Kore'ye Çin ile birlikte üçlü deniz tatbikatı yapmak için teklif götürdüğü öne sürüldü. Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu'nun kuzey Kore'yi ziyaretinde ortak tatbikatı dile getirdiği iddia edildi.&nbsp;Güney Kore Ulusal İstihbarat Servisi'nin Şoygu'nun ziyareti ile ilgili Ulusal Meclis'e gönderdiği raporunda, ikilinin askeri genişleme için özel bir toplantı yaptığı da kaydedildi.&nbsp;Bu askerî tatbikatın asıl amacının bölgede daha önce ortak bir tatbikat gerçekleştiren ABD ve Güney Kore'ye misilleme amacı taşıdığı da değerlendiriliyor.&nbsp;<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Ya değerlendirmeler?&nbsp;</h2>Tüm bu dinamikler sıklıkla değerlendiriliyor ve tartışılıyor. Üç ülke de sınır komşusu olduğu ülkelerin egemenliğine karşı. Ayrıca üç ülke de ABD'nin hâkimiyetini engellemek istiyor.&nbsp;Ankara Kriz ve Siyaset Araştırmaları Merkezi'nden Cenk Tamer,&nbsp;konuya ilişkin <a fr-original-style="" href="https://www.ankasam.org/rusya-cin-kuzey-kore-ortak-deniz-tatbikati-ne-anlama-geliyor/?utm_source=aposto" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">kaleme aldığı yazısında</a> ABD'nin üçlü tatbikata ilişkin iddiasına dikkat çekiyor:&nbsp;<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(37, 44, 60); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(37, 44, 60); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">"ABD’nin iddiasına göre; Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ukrayna’daki savaşta kendisine yeni destekçiler aramakta. Bu bağlamda Kuzey Kore, oldukça elverişli bir aktör olarak görülüyor. Kuzey Kore’nin Rusya’ya askerî mühimmat tedarikinde bulunabileceği düşünülüyor."</blockquote>Asya-Pasifik’te derinleşen nükleer gerginliklerin ortasında Kim Jong Un, diplomatik izolasyondan kurtulmaya ve ABD’ye karşı birleşik bir cephe oluşturmaya çalıştığını ifade eden Tamer, Rusya'nın Kuzey Kore için "stratejik bir aktör" olduğunu söylüyor. Tamer ayrıca üçlü tatbikatın gerçekleşmesi hâlinde bölgesel güç dengelerini bozabileceğini de söylüyor ve ekliyor:&nbsp;<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(37, 44, 60); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(37, 44, 60); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">"Rusya, Çin ve Kuzey Kore’nin Pasifik’te ortak askeri tatbikatlar ve hatta devriyeler düzenlemesi, Batılı güçler karşısında bölgede yeni bir eksen kurma çabası olarak da yorumlanabilir. Söz konusu üç aktör, Pasifik’te güç dengelerini değiştirecek hamleler yapmaya başlamışlardır. Son yıllarda Rusya, özellikle deniz tatbikatları yoluyla Pasifik’te gövde gösterisi yapmaya başlamıştır. Eğer Rusya, Çin ve Kuzey Kore; bölge denizlerinde ortak hareket etmeye karar verirse, bunun ABD ve Batılı güçlere büyük zararı olacaktır."</blockquote>Kuzey Kore'nin kuruluşunun 75'inci yıldönümünde Rusya ve Çin'den ülkeye yapılan ziyareti <a fr-original-style="" href="https://foreignpolicy.com/2023/07/28/north-korea-russia-china-missile-defense-cooperation/?utm_source=aposto" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">yorumlayan</a> Foreign Policy'den Alexandra Sharp ise bu görüşmenin mesajının net olduğunu söylüyor: "Rusya, Çin ve Kuzey Kore birbirlerinin arkasında."Aynı ziyareti Nikkei Asia'da yorumlayan Gabriela Bernal ise, Kuzey Kore'nin bu ittifaka ihtiyacı olduğunu söylüyor. Bernal "Giderek artan saldırgan tavrı, Çin ile Rusya dışındaki ortaklıkların ilgisizliği ve giderek artan yaptırımlar Kuzey Kore'ye yardım konusunda çok az seçenek bırakıyor."&nbsp;ifadelerini kullanıyor.Bucknell Üniversitesi'nde Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Profesörü Zhiqun Zhu, ABD-Güney Kore ilişkilerinin derinleştiği göz önüne alındığında, Kuzey Kore ile Çin arasındaki yakınlaşmanın şaşırtıcı olmadığını söylüyor. Zhu şu ifadeleri kullanıyor:&nbsp;<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(37, 44, 60); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(37, 44, 60); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">"Hem Kuzey Kore hem de Çin, ABD'nin bölgede genişleyen varlığını ve ABD'nin Güney Kore ve Japonya ile güçlendirilmiş ittifaklarını bir güvenlik tehdidi olarak görüyor. Stratejik açıdan bakıldığında, güçlü bir Çin-Kuzey Kore ilişkisi her iki ülkenin de ABD'den gelen baskıyı azaltmasına yardımcı olabilir."</blockquote>The Guardian'da kaleme alınan konuya ilişkin <a fr-original-style="" href="https://www.theguardian.com/commentisfree/2023/sep/10/the-guardian-view-on-ties-between-north-korea-and-russia-bad-news-and-not-only-for-ukraine?utm_source=aposto" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">değerlendirme yazısında</a> ise, Kuzey Kore'nin bir yandan gıda kıtlığı çektiği bir yandan da askerî teknolojiler konusunda ilerlemeye devam etmek istediği bu iki durum için de gelire ihtiyacı olduğu vurgulanıyor."Rusya açısından ise eski himayesinden yardıma ihtiyaç duyması statüsünün azaldığının bir başka göstergesi." değerlendirmesinde bulunulan yazıda "Ne Rusya ne de Çin, Kuzey Kore'nin yeteneklerini geliştirmesini istemiyor; çünkü Kuzey Kore güvenilmez bir ortak. İki ülkede bölgede nükleer silahların yayılmasını önlemek ve ABD-Japonya-Güney Kore ortaklığının gelişimini sınırlandırmak istiyor." ifadeleri yer alıyor. Yazı şu cümlelerle sonlanıyor:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(37, 44, 60); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(37, 44, 60); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">"Yenilenen bağlar ciddi endişelere neden oluyor ve sadece Ukrayna'da değil."</blockquote>

Spektrum'un bu haftaki sayısından herkese merhaba. Bu hafta bültende "yeni"yi odağımıza aldık. Bir yandan gelişen ilişkileri bir yandan da ihtimalleri değerlendirdiğimiz bültenin ana konularını özetlemek gerekirse:<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Uzun zamandır ilişkileri dikkat çeken&nbsp;Çin, Rusya ve Kuzey Kore'nin birbirlerine yönelik son adımlarını değerlendirdik. Yeni üçlü ittifak dengeleri değiştecek mi?&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">CHP Genel Başkanlığı için CHP Grup Başkanı Özgür Özel ve Eski CHP Genel Başkanı Altan Öymen'in yeğeni Prof. Örsan K. Öymen’in adaylığını açıklamasının ardından yorumcular ihtimalleri değerlendirdi.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ayrıca, dünyanın ve Türkiye'nin gündeminde yer alan konular da bültenimizde.&nbsp;</li></ul>İyi okumalar!&nbsp;-İlkim

Yerel ve uluslararası gündemi yakalamak için bir başucu kaynağı; her hafta seçim dosyaları, kamuoyu araştırmaları, analizler ve Son Düzlük podcastle yayında!

Türkiye'yi yakala, dünyayı anla.

Spektrum

Çin, Rusya ve Kuzey Kore'nin olası yeni ittifakları dünyanın dengesini değiştirecek mi? CHP'de yükselen değişim talebi, yeni adayların yükselişini destekleyecek mi?

🎁 Yeni ittifaklar, yeni adaylar 

Politika hakkında yayımlanan makaleler ve yayınlar

Politika

Çin, Rusya ve Kuzey Kore'nin son dönemde yaptığı anlaşmalar ve birbirlerine dair açıklamaları bu ülkeler arasındaki ilişkilerin geliştiğini gösteriyor. Peki bu üç ülkenin ittifakı dengeleri değiştirecek mi?