Filmi azıcık geri saracağım. Yağmurlu bir haziran günü, bulutların tütsülü beyazı üzerinde Romanya’nın pırpır uçaklarından biriyle Bükreş’e gidiyorum. Biraz gerginim. Bu tür bir uçağa ilk binişim. Gözümün önünde telaşla dönüp duran lacivert pervanenin içime saldığı bir titreme hissi… Uçuş modundaki telefonumdan Melody Gardot’nun son albümü <a fr-original-style="" href="https://open.spotify.com/album/73n8nSybQyRr7MxUIi82K7?si=ZINEXmpbSNu12qqgKeuJyw" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Entre Eux Deux</a>’yü açıyorum. Titreme neyse ki yavaş yavaş kayboluyor. “Bu minik bir uçak ama güvenli şekilde yere ineceğimize eminim artık. Bir vokal ve piyano müziği bu kadar güzel taşıyorsa bizim bıdık uçak beni niye taşıyamasın?” diye geçiriyorum içimden.&nbsp;Sonra "bu aralar piyano vokal performansları caz albümlerinde ne kadar da önemli bir yer edindi" diye sakince düşünmeye devam ediyorum. En son Açık Radyo’da çaldığım Sibel Köse ile piyanist Michiel Borstlap’ın kaydettiği Love Songs&nbsp;albümü geliyor aklıma. Orada da böyle yalın bir kişisellik, samimiyet ve derinlik vardı. Müzik dışarı doğru değil, içeri doğru akıyor, “kadın ile adam arasında”&nbsp;ağır çekim bir mekik dokuyordu.<img src="https://images.aposto.com/2022/5/3/1655303345784.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.90" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Melody GardotKaynak: dna.fr<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">"Karşılaşma kayıtları"</h2>Aslında stüdyo kayıtlarında birkaç yol vardır. Misal bunlardan bir tanesi bestecinin yazdığını birkaç provayla müzisyenlerine çaldırtması ve grupça stüdyoya girilmesidir. İkinci bir tür, uzun süredir turnede çalınan parçanın stüdyoya girilip kaydedilmesidir. Ve bir de “karşılaşma kayıtları” vardır. İlk defa bir araya gelinip fırından yeni çıkmış bir besteyi kaydedersiniz. Caz dünyasında bu üçüncü senaryodan çıkmış nice şahane albüm sayabiliriz.&nbsp;Mesela Melody ve Philippe’nin tarzından çok farklı olsa da geçen vibrafonist dostum Can Tutuğ ile konuşurken bahsettiğimiz Miles Davis’in Kind of Blue, Bitches Brew ve&nbsp;In a Silent Way albümleri aklıma geliyor. Bir kulak kabartmanızı tavsiye ederim. Tazeliği hissedeceksiniz bu albümlerde, yıllar öncesinden ulaşsa da. Tabii konu sadece piyano-vokal kaydı olunca bu taze ruhu yakalamanın anahtarı elbette canlı performans kaydı. Amaç müziği büyütmek değil, yalınlaştırıp bir özde yoğunlaştırmak.Her ne kadar arada girişimlerim olsa da esas maksadım müziği yemek tarifi verir gibi analiz etmek değil. Hele ki konu nefes alışların dansı olan bir caz duo albümüyse. Çünkü müziği dinlerken herkesin algısı farklı olabilir ve verilecek teknik açıklamalar bu algılarla çoğu kez ters köşeye düşebilir. Her şeyden önce o iki sanatçının zihin MR’ını çekmemize imkân yok. Ama en azından şunu demek ehemmiyetli olacaktır: albümde yadsınamaz bir stil bütünlüğü söz konusu. Çünkü jazz.fm yazarı Javon Anderson’ın da aktardığına göre bu derin ve samimi diyalog şarkıları iki haftalık bir yaratım kampının mahsulleri. Hem Fransız hem Brezilya müzik geleneklerine dokunan bu orijinal bestelerin bir amacı da Pierre Barouh ve Vinicius de Moraes gibi isimlere selam yollamak.<img src="https://images.aposto.com/2022/5/3/1655302713351.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.00" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Melody Gardot &amp; Philippe Powell, Entre Eux Deux <hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Melody ve Philippe</h2>İsterseniz bu noktada ufak bir parantez açalım Melody Gardot ve Philippe Powell kim hatırlamak (ya da öğrenmek) için.&nbsp;Melody Gardot, Polonyalı bir büyükannenin torunu, fotoğrafçı bir annenin kızı. Yaş 18. Philedelphia’da bisiklet sürerken karşısına bir arazi aracı çıkıyor ve ona çarpıyor. Hayatı Frida Kahlo’nunkinden beter bir yola sapıyor. Ama Kahlo’nun aksine Melody, tepeden tırnağa arızalanan bedenini Stan Getz’ten bossa nova kayıtları dinleyerek ve gitarını eline alıp sakince şarkı söyleyerek onarmayı başarıyor. Gözleri ışığa, kulakları sese açılıyor yavaşça. Acının çok farklı tonlarını yaşadığı bir bedeni nasıl iyileştirdiğini <a fr-original-style="" href="https://open.spotify.com/track/6qReWcyQMZLn8pRwin3r0u?si=e93698988e0040c5" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Burying My Troubles</a>'ta anlatıyor. Ya da umudu zihninin bulanık köşelerinden çıkarışını tarif ediyor, arkasına senfonik orkestra toplayıp seslendirdiği <a fr-original-style="" href="https://open.spotify.com/track/4uu9ZpN1we2OdBC92CRJyU?si=975bc2b9bc9e48fc" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Deep within the Corners of My Mind</a> adlı şarkısında. Dünyanın dört bir yanından müzisyenleri uzaktan birleştirdiği Sunset in the Blue albümündeki <a fr-original-style="" href="https://open.spotify.com/track/5mw9Ox2dKksNDip74o6hU2?si=071133150d884210" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">From Paris with Love</a> adlı teklisiyle pandemide kapıları kapanmış milyonlarca evin içine umut ışığı dolduruyor. Gardot böyle biri. Cazın bossa nova damarını blues’u ve pop'u harika harmanlayan sakin, derin bir ses.Melody’nin yanında bir de efsane şarkıcı ve gitarist Baden Powell’ın piyanist oğlu Philippe Powell var. Baden Powell adı geçince hemen <a fr-original-style="" href="https://open.spotify.com/track/1qUdmikV7AoqFaOBPQg3ck?si=9f79c4de973d4619" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Round Midnight</a> kaydı gelsin 1968 yılından.&nbsp;Onu zihnimizdeki pikapa yerleştirip dinlemeye başlayalım. Şifasını Brezilya’dan bulmuş bir şarkıcı ve şarkı yazarı için pandemi sonrası albümünü birlikte kaydetmek için ne doğru bir seçim.<img src="https://images.aposto.com/2022/5/3/1655303050764.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.50" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Melody Gardot &amp; Philippe Powell <hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Daha da yükseğe: Entre Eux Deux</h2>Albümü dinlemeye başlıyoruz. Liste Entre Eux Deux’nün önden çıkarılan teklisiyle başlıyor: This Foolish Heart Could Love You. Parçanın klibi Paris’teki Rodin Müzesi’nde çekilmiş. Frida Kahlo’nun çalkantılı bir ilişki yaşadığı, hayatının adamı olan Auguste Rodin’in Müzesi. Tesadüfi bir seçim olmasa gerek. Klipte rol alan Marie-Agnès Gillot ve Germain Louvet, tasarımcı Issey Miyake’nin patronundan çıkma kıyafetler içinde dans ederek Rodin’in heykellerini harekete geçiriyor. Klibin yönetmeni Beki Mari’ye göre bu zarif pastel dans, uzun yıllar sonra bile canlanabilen güçlü anılarımızı temsil ediyor.Albümü karıştırmaya devam ettiğimizde dikkatimizi çeken bir şarkı da <a fr-original-style="" href="https://open.spotify.com/track/6PEifnadnxRdOVspj2WpeT?si=f44bdbed5bce4130" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Recitativo</a> oluyor. Nikriz makamına yaklaşan ışıltılı bir dramatizmi var.<a fr-original-style="" href="https://open.spotify.com/track/3jgcNqNAdXAs7WJsnmwM21?si=955fd7311f30449a" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Samba Em Prelúdio</a>’nun albümün çekirdeğine yerleştirilmesi nerede olduğumuzu bize zarifçe hatırlatıyor; tüm bu İngilizce ve Fransızca sözlü müziklerin çıkış noktasını.<a fr-original-style="" href="https://open.spotify.com/track/3hX0T0Z16mRfHAzd1sHluC?si=080e825592dd4ac8" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">What of Your Eyes</a>’ta Fermo Dante Marchetti’nin ünlü tangosu Fascination’ın rüzgârda savrulup kulağımıza çarpan notalarını duyar gibi oluyoruz.Melody ile Philippe, 7 Temmuz’da Cemil Topuzlu Açık Hava’da bu samimiyeti <a fr-original-style="" href="https://caz.iksv.org/tr/yirmidokuzuncu-istanbul-caz-festivali-2022/melody-gardot" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">29. İstanbul Caz Festivali</a> dinleyicisiyle buluşturmaya geliyor. Acaba, normalde küçük bir salon içinde duymaya alıştığımız bu samimi diyaloğu, büyük bir amfitiyatroda nasıl yankılatacaklar? Bakalım kalbinizin içindeki o küçük pırpır uçak ne kadar yükseklere uçacak korkusuzca?

Her hafta sinema ve müzik evreninden söyleşiler, incelemeler, öneriler, podcast’ler ve keşif notları e-posta kutunda.

Sinema ve müzik evreninden söyleşiler, incelemeler, öneriler, podcast’ler ve keşif notları.

Duende

“Caz şarkıcısı ve besteci Melody Gardot, Baden Powell’ın oğlu Philippe Powell ile yeni kaydettikleri Entre Eux Deux’yü İstanbul’da seslendirecek” haberi ulaşınca kalemi elimize almamak olmazdı.

Sanat Deliorman