Hepimiz hatırlıyoruz; 14 Mayıs öncesinde seçim sonrası ekonomik gidişata ilişkin sürekli raporlar yayımlanıyordu. Bazı bankalar seçimi Cumhur İttifakı’nın kazanması durumunda dolar/TL’nin 28 olacağını söylüyor, kimisi kazanan farketmeksizin ilk aşamada 24 sayısını zikrediyor, kimileri ise yıl sonu için 30 hedefini veriyordu.Yabancı bankalar da bu furyaya katılarak, seçimi Cumhur İttifakı’nın kazanması durumunda TCMB’nin genişlemeci para politikalarını devam ettireceği öngörüsüyle birtakım beklentiler açıklamışlardı. Fakat öngörülemeyen şekilde yeni ekonomi yönetimi, “rasyonele dönüş” mesajı vererek&nbsp;“kademeli sıkılaştırma” döngüsünü başlattı.Yeni yönetim bu kapsamda ilk olarak TCMB’nin kamu bankaları vasıtasıyla döviz kurlarına yaptığı müdahaleleri sınırladı ve eksi bölgeye geçen net uluslararası rezervleri tekrardan artı bölgeye çıkarma işine girişti. Bu adımın ardından uzun süredir baskı altında tutulan döviz kurları sert bir şekilde yukarı yönlü ivmelendi ve dolar/TL 27 seviyesini gördü. Yabancı bankalar ise yılbaşında ve seçim öncesinde belirlemiş oldukları dolar/TL tahminlerini, politika setindeki değişim nedeniyle teker teker güncellemek durumunda kaldı. Deutsche Bank ve&nbsp;HSBC ise beklentilerini şimdiye kadar en son güncelleyen iki banka oldu.&nbsp;Almanya merkezli Deutsche Bank, Türkiye’ye ilişkin yayımladığı raporunda fiyat artışlarını ve politika yapıcıların önündeki zorlukları gerekçe göstererek yıl sonu dolar/TL tahminini 28’den 32’ye&nbsp;yükseltti. Bankanın 2024 tahmini ise 35 olarak açıklandı.HSBC stratejistleri Murat Toprak ve Charlotte Ong tarafından yayımlanan raporda ise bankanın yıl sonu dolar/TL beklentisi 29 olarak belirlendi. 2024 beklentisi ise yüksek enflasyon ve ticaret açıklarının para birimi üzerinde yarattığı risk nedeniyle 32'ye yükseltildi.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Son gelişmeler ve Dolar/TL</h2>Ticaret Bakanlığı tarafından yayımlanan öncü verilere göre Türkiye, Temmuz ayında yıllık bazda %15,7 artışla 12,4 milyar dolar dış ticaret açığı verdi. Yayımlanan veri setine göre söz konusu dönemde ihracatın %8,4 artışla 20 milyar dolara, ithalatın ise %11,1 artışla 32,4 milyar dolara yükseldiği görülüyor.Bakanlık tarafından konuyla ilgili yayımlanan veriler arasından özellikle tüketim malları ithalatının Temmuz ayında geçtiğimiz yılın aynı ayına göre %99,7 artış göstermiş olması dikkat çekiyor. Tüketim malları ithalatındaki olağanüstü artış bize gösteriyor ki; TCMB tarafından atılan “kademeli” sadeleşme adımları, yurt içinde enflasyonun ve son dönemde olağanüstü artan dış ticaret açıklarının ana sebebi olarak görülen iç tüketimi tam anlamıyla kesintiye uğratamamış. Bu durum, özellikle dolar/TL üzerinde güçlü bir talep baskısı oluşmasına neden oluyor.Pek çok ekonomist ve yatırımcı, TCMB’nin enflasyon nedeniyle adeta “patlayan” iç tüketimi yavaşlatmak, dış ticaret açıklarını kontrol altına almak ve bu yolla dolar/TL’ye istikrar kazandırmak adına para politikasını daha da sıkılaştırıcı tutması gerektiğini ifade ediyor. Ekonomi yönetimi ise geçiş sürecinin kademeli olması gerektiği konusunda ısrarcı.Bu sırada portföy tarafında hatırı sayılır bir giriş mevcut. TCMB tarafından yayımlanan menkul kıymet verilerine göre yabancı yatırımcılar 27 Temmuz ile sona eren haftada Borsa İstanbul’dan 178,9 milyon dolarlık net hisse senedi alımı yaptı. 27 Temmuz verisiyle birlikte yabancıların hisse senedi alım serisi 8 hafta ile son 10 yılın en uzun serisini oluştururken, son iki ayda yapılan toplam net alım miktarı ise 1,8 milyar dolara ulaştı. Fakat yine de bu miktar, istenen düzeyin çok altında. Bu yüzden ekonomi yönetimi daha fazla portföy yatırımı çekebilmek adına yatırımcılarla yeni görüşmeler gerçekleştiriyor.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ile TCMB Başkanı Hafize Gaye Erkan, JP Morgan tarafından düzenlenen Türkiye Ekonomik Forumu etkinliğine katılarak yatırımcılara sunum gerçekleştirdi.</li></ul>Bütün bunların yanı sıra mevduat faizleri ise düşüş eğilimi gösteriyor. TCMB tarafından haftalık yayımlanan verilere göre TL cinsinden 3 ay vadeli mevduata uygulanan faiz oranı Haziran sonundan bu yana 900 baz puandan fazla gerileyerek %29,3 seviyesine inmiş durumda. TCMB’nin yıl sonu enflasyon beklentisini %58 olarak belirlediği bir ortamda, %29 civarında mevduat faizi teklif edilmesi ise dolar/TL üzerinde bir başka baskının oluşmasına neden oluyor.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bilgi notu:&nbsp;Analistler bu durumu, KKM ödemeleri nedeniyle piyasada oluşan likidite fazlası ile negatif bölgeye geçen net fonlama pozisyonu ile açıklıyor.&nbsp;</li></ul><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Bundan sonra</h2>Mehmet Şimşek ve Hafize Gaye Erkan önderliğindeki yeni ekonomi yönetiminin amacı; dolar/TL’yi tekrardan istikrara kavuşturmak için sıkılaştırıcı para politikası yoluyla iç tüketimin ve dolayısıyla dış ticaret açıklarının sınırlandırılması ile yurt dışından Türkiye’ye güçlü yatırım girişlerinin sağlanması gibi görünüyor. Fakat kademeli sıkılaştırma süreci henüz dış ticaret açıklarının kontrolünü ve güçlü portföy girişlerini sağlayabilmiş değil.Yatırımcılar, konuya ilişkin özellikle Kasım ayı ve sonrasına dikkat çekiyor. Çünkü Kasım ayı, Türkiye’nin turizm gelirlerinin yaz mevsimine göre nispeten azalmaya başladığı ve cari açığın finansmanı için yatırım girişlerine daha çok ihtiyaç duyulan kış döneminin başlangıcı. Ekonomi yönetiminin bu döneme kadar para politikasını ne kadar etkin kullandığı, dolar/TL’nin gidişatını ve Türkiye’nin enflasyon görünümünü hayati olarak etkileyecek. O yüzden önümüzdeki dönemde gerek TCMB, gerekse de HMB’nin sıkılaştırma adımlarını dikkatle ve özenle takip etmeliyiz. Şayet başarılı olunursa, Türkiye ekonomisi için bambaşka bir dönemi konuşabiliriz.&nbsp;

Murat Toprak ile ilgili hikayeler