1901'den bu yana verilen Nobel Ödülleri, 122. yılında da sahiplerini buldu. Edebiyat, fizik, kimya, tıp, ekonomi ve barış dallarında dağıtılan ödüller ile her yıl insanlığa katkı sağlayan araştırma, eser ve icatlar ödüllendiriliyor ve kazananlar, 11 milyon kron (yaklaşık 1 milyon dolar) ile ödüllendiriliyor.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Fizik, kimya, fizyoloji veya tıp, edebiyat ve iktisat bilimleri alanındaki Nobel ödülleri İsveç'in Stockholm kentinde veriliyor. Nobel Barış Ödülü'nü kazanan kişi ise Norveç parlamentosu tarafından atanan beş üyeden oluşan bir komite tarafından Norveç'te seçiliyor ve ödül Oslo'da veriliyor.</li></ul>Peki bu yıl kazananları kimler oldu, hangi çalışmalar ödüle layık görüldü?<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü: Mary E. Brunkow, Fred Ramsdell ve Shimon Sakaguchi</h2><img src="https://images.aposto.com/2025/9/2/1760432172552.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.54" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">2025 Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü, "periferik bağışıklık toleransı" üzerine yaptıkları çalışmalarla bağışıklık sisteminin gizemlerinden birini çözen Mary E. Brunkow, Fred Ramsdell ve Shimon Sakaguchi’ye verildi.Bağışıklık sisteminin kendi dokularımıza saldırmasını engelleyen “periferik bağışıklık toleransı” mekanizmasının keşfedilmesi yeni bir araştırma temeli oluşturdu ve şimdiden klinik uygulamada test edilen tedavilerin geliştirilmesine yol açtı.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Editörün önerisi:&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://aposto.com/s/nobel-tip-odulu-uc-immunologa-verildi-periferik-bagisiklik" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Nobel Tıp Ödülü üç immünoloğa verildi: Periferik bağışıklık toleransı nedir ve neden önemli?&nbsp;</a>| Ayça Can, Quando</li></ul><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Fizik Ödülü:&nbsp;John Clarke, Michel H. Devoret ve John M. Martinis</h2><img src="https://images.aposto.com/2025/9/2/1760432386656.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.86" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">2025 Nobel Fizik Ödülü, atom altı âlemi yöneten fizik yasası olan kuantum mekaniğinin iki özelliğinin, çıplak gözle görülebilecek kadar büyük bir sistemde gözlemlenebileceğini gösterdikleri için John Clarke, Michel H. Devoret ve John M. Martinis'e verildi.Uzmanlara göre bu deneyler, hem teorik fiziğe hem de geleceğin teknolojilerine yön veren bir dönüm noktası. Süper iletken devreler, bugün “yapay atomlar” olarak adlandırılan sistemlerin temelini oluşturuyor. Bu tür sistemler, kuantum bilgisayarların geliştirilmesinde bilgi birimlerini (bitleri) tanımlamak için de kullanılıyor.Editörün önerisi:&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://aposto.com/s/nobel-fizik-odulu-40-yillik-bu-kesif-kuantum-bilgisayarlarin" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Nobel Fizik Ödülü: 40 yıllık bu keşif, kuantum bilgisayarların yolunu nasıl açtı?</a> | Ümit Alan, Quando<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Kimya Ödülü: Susumu Kitagawa, Richard Robson ve Omar M. Yaghi</h2><img src="https://images.aposto.com/2025/9/2/1760432716816.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.79" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">2025 Nobel Kimya Ödülü, "metal-organik çerçevelerin geliştirilmesi"ne ilişkin çalışmalarından dolayı Japon Susumu Kitagawa, Avustralyalı Richard Robson ve ABD'li Omar M. Yaghi'ye verildi.<article data-scroll-anchor="true" data-testid="conversation-turn-2" data-turn="assistant" data-turn-id="f3b53e86-3975-49ad-89d9-b5b22f047493" dir="auto" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;" tabindex="-1"><div fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;" tabindex="-1"><div data-message-author-role="assistant" data-message-id="9fdc6409-146e-4825-9639-dfe49f5522dc" data-message-model-slug="gpt-5" dir="auto" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ödülü kazanan bilim insanlarının, moleküllerin serbestçe girip çıkabildiği geniş boşluklara sahip yeni bir moleküler yapı (metal-organik iskeletler) geliştirdikleri açıklandı. Araştırmacılar bu yapıları, çöl havasından su elde etmek, sudaki kirleticileri arındırmak, karbondioksiti yakalamak ve hidrojen depolamak gibi farklı amaçlarla kullandı.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Edebiyat Ödülü: László Krasznahorkai</h2><img data-fr-image-pasted="true" src="https://hirnavigator.hu/illusztracio/9305200-krasznahorkai-laszlo-kapja-az-irodalmi-nobel-dijat.jpg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.84" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">2025 Nobel Edebiyat Ödülü, “kıyametvari bir dehşetin ortasında bile sanatın gücünü yeniden teyit eden, etkileyici ve vizyoner bir külliyat” ortaya koyduğu için Macar yazar László Krasznahorkai’ye verildi.1970’ler Macaristan’ının ağır ve rutubetli atmosferinde yazdığı romanı Sátántangó&nbsp;(Şeytan Tangosu)&nbsp;ile büyük bir çıkış yapan yazar, sinemacı Béla Tarr ile kurduğu işbirliğiyle sanat dünyasında apokaliptik anlatının öne çıkan isimlerinden biri oldu.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Editörün önerisi:&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://aposto.com/s/kiyametin-icinde-sanat-nobel-edebiyat-odulunun-yeni-sahibi" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Kıyametin içinde sanat: Nobel Edebiyat Ödülü'nün yeni sahibi László Krasznahorkai</a><a href="https://aposto.com/s/nobel-tip-odulu-uc-immunologa-verildi-periferik-bagisiklik" rel="noopener noreferrer" target="_blank" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;"></a>| Ömer Şentürk, Duende</li></ul></div><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Ekonomi Ödülü: Joel Mokyr, Philippe Aghion ve Peter Howitt</h2><img src="https://images.aposto.com/2025/9/2/1760433382334.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.54" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">2025 yılı Nobel Ekonomi Ödülü’nü Joel Mokyr, Philippe Aghion ve Peter Howitt&nbsp;kazandı. İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi; Mokyr, Aghion, Howitt’in inovasyon odaklı iktisadi büyümeyi ve son iki yüzyılda dünya ekonomisinin nasıl sürekli büyüme durumuna geçtiğini açıkladıkları için ödüle layık görüldüğü ifade edildi.Ödül duyurusunda son iki yüzyılda, dünyanın ilk kez kesintisiz ve sürekli bir ekonomik büyüme&nbsp;deneyimlediği, bu sayede milyarlarca insanın yoksulluktan kurtulduğu ve refah düzeyinin benzeri görülmemiş ölçüde artığı, ödül sahiplerinin de çalışmaları ile bu dinamizmin sebeplerini açıkladığı ifade edildi.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Editörün önerisi:&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://aposto.com/s/nobel-ekonomi-odulu-mokyr-aghion-ve-howitte-inovasyon-odakli" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Nobel Ekonomi Ödülü Mokyr, Aghion ve Howitt'e: İnovasyon odaklı büyümenin temelleri</a><a href="https://aposto.com/s/nobel-tip-odulu-uc-immunologa-verildi-periferik-bagisiklik" rel="noopener noreferrer" target="_blank" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;"></a>| Emircan Yaman, EXANTE</li></ul></div></article><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Barış Ödülü: Maria Corina Machado</h2><img src="https://images.aposto.com/2025/9/2/1760433616954.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.79" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">2025 yılı Nobel Barış Ödülü, Latin Amerika'da son zamanlarda&nbsp;cesaretin&nbsp;en "olağanüstü örneklerinden" birini gösterdiği gerekçesiyle, geçen yılki seçimlere girmesine izin verilmeyen Venezuelalı muhalif lider Maria Corina Machado'ya verildi.Norveç Nobel Komitesi, Machado'yu "demokratik değerlerin cesur savaşçısı" olarak niteledi ve ülkesindeki sosyalist yönetim tarafından sürekli baskılara ve yıldırma girişimlerine maruz kaldığını belirtti. Machado ise ödülünü "mücadelelerine verdiği destek" sebebiyle ABD Başkanı Donald Trump'a ithaf etti.Beyaz Saray'dan karar sonrası yapılan açıklamada ise Nobel Komitesi "barıştan çok siyaseti ön planda tutmakla" eleştirildi.

Aposto Gündem

"Uluslar arasındaki kardeşliği ilerletmek, daimi orduların kaldırılması veya azaltılması, barış kongrelerinin kurulması ve desteklenmesi için en fazlasını veya en iyisini yapan" kişilere verilen 2025 Nobel Ödülleri, sahiplerini buldu. Bu yılın ödül sahipleri ve gerekçeleri...

periferik bağışıklık toleransı ile ilgili hikayeler