17 Nisan Perşembe akşamından herkese merhaba.Türkiye'de yine adalet olgusunun gündemin merkezinde yer aldığı bir hafta geçirdik. Muhalefetin cumhurbaşkanı adayı Ekrem İmamoğlu'nun tutuklanması ardından başlayan süreçte merkezî bir rol oynayan öğrenci hareketi, "proje okulu" uygulaması kapsamındaki protestolarla liselere de yayıldı.Sadece Türkiye'de değil, dünyanın birçok yerinde öğrencilerin merkezde olduğu protesto hareketlerine tanık oluyoruz. 9 Nisan Çarşamba günü Yunanistan'ın belli başlı kamu ve özel sektör sendikalarının çağrısıyla Atina ve Selanik'te yürüyen göstericilerin talepleri de özetle “Onurlu bir yaşam” ve satın alma gücünde iyileşmeydi. Endonezya'da ise gençler Şubat ve Mart aylarında siyah kıyafetleriyle "Indonesia Gelap" (Karanlık Endonezya) adını verdikleri bir hareketin bayrağı altında toplandılar. Masis Kürkçügil,&nbsp;bu hareketlerin çıkış nedenlerini ve paydaşlarının taleplerini ayrı ayrı ele aldı.Tecrübeli gazeteci Faik Bulut, İsrail-Türkiye ilişkilerinin gerildiği bir dönemde iktidara yakın medya kuruluşlarında yayımlanan "Gazze ve hicret" konulu tartışmalara değindi.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bulut, aynı zamanda "duraklamışa benzeyen" çözüm sürecini&nbsp;hem geçmiş denemeler hakkında anlatılanlar hem de son gelişmeler ışığında değerlendiriyor.</li></ul>Utku Başar,&nbsp;İmamoğlu'nun tutuklanması ve ardından başlayan protestolar bağlamında "adalet" kavramının topluma etkisini ve bunun siyasete yansımalarını kaleme aldı.Merve Özdemirkıran Embel,&nbsp;Avrupa Birliği'nin değişen güvenlik paradigmasında Türkiye'nin olası yerini yazdı.Pelin Cengiz&nbsp;ise İstanbul Üniversitesi’nde öğrencilerin boykotuna katılarak konuşma yaptığı gerekçesiyle tutuklanan akademisyen Levent Dölek ile gözaltı ve tutukluluk süreçlerinin yanı sıra İBB operasyonlarının ekonomik ve siyasi etkilerini konuştu.Türkiye'de haftanın politik gelişmelere ve dünya gündemine dair derinlikli yazılara yer verdiğimiz Spektrum bülteni her hafta sizlerle.İyi okumalar.Alp

Yerel ve uluslararası gündemi yakalamak için bir başucu kaynağı; her hafta seçim dosyaları, kamuoyu araştırmaları, analizler ve Son Düzlük podcastle yayında!

Türkiye'yi yakala, dünyayı anla.

Spektrum

Uzman kalemler yazdı: Türkiye-İsrail ilişkileri ve "hicret" meselesi, dünyayı saran gençlik hareketleri, Türkiye'nin adalet duygusu, AB'nin güvenlik paradigmasında Türkiye'nin yeri, Levent Dölek ile söyleşi, çözüm sürecinin gidişatı.

🪧 Öğrenci hareketi, çözüm süreci

10 Nisan Perşembe akşamından herkese merhaba.Türkiye ve dünya gündemini yakından takip edenler için bir süredir günler yavaş, haftalar çok hızlı geçiyor. Bu dönemde bizler de neler olduğunun ötesine geçip, bunların ne anlama geldiğini size uzmanların kaleminden aktarmaya çalışıyoruz.Gazeteci Gökçer Tahincioğlu,&nbsp;Ekrem İmamoğlu'nun gözaltına alınmasının ardından başlayan protestolarda tutuklanan 301 kişinin yargılandığı davalardaki kararları ve tutuklanma gerekçelerini inceledi. Farklı mahkemelerden çıkan cümlelerin kopyala-yapıştır derecesindeki benzerlikleri ve tutuklama gerekçelerinin muğlaklığı, makalenin öne çıkan bulguları arasında.Bununla birlikte hukukçular, hâkimlerin verdiği kararların yasalara ne denli uygun olduğunu tartışıyor. Bu bağlamda Milletvekili Mahmut Tanal'ın gündeme getirdiği hâkim ve savcıların hak ihlallerinden doğan tazminatları ödemesi konusu hayata geçirilebilir mi? Anayasa hukukçusu Serkan Köybaşı, hak ihlallerinin bizzat yargı görevlileri tarafından yapıldığı durumda hangi mekanizmaların işleyebileceğini yazdı.Öte yandan CHP, geçen Pazar günü düzenlenen olağanüstü kurultayını&nbsp;geride bıraktı. Özgür Özel, olağanüstü kurultaydan birleşmiş, mücadeleye hazır bir parti yönetimi ile çıktı. Gökçer Tahincioğlu, kurultayın önemini ve ilerleyen kritik süreçlerde CHP'nin kimliğini ne yönde değiştireceğine dair öngörülerini kaleme aldı.Ülkemizde ifade özgürlüğü ve anayasal protesto hakkının yargılanışına tanık olurken benzeri durumların dünyada da artan bir şekilde boy gösterdiğini not düşmemiz gerekli. Bunun örneklerinden biri de ABD üniversitelerinde Filistin'deki savaş suçlarına karşı protestolara katılanların, bu konuda kalem oynatanların başına gelenler... Deren Ertaş, ABD'de akademik özgürlüğün istisnası&nbsp;Filistin'i yazdı.Türkiye'de haftanın politik gelişmelere ve dünya gündemine dair derinlikli yazılara yer verdiğimiz Spektrum bülteni her hafta sizlerle.İyi okumalar.Alp

Uzman kalemler yazdı: CHP Kurultayı'nının ardından beklentiler; gençlerin tutuklanması hakkında gösterilen gerekçeler. Hâkimler hak ihlalinde bulunursa ne olur?

⚖️ Tutuklama gerekçeleri, CHP kurultayı

3 Nisan Perşembe akşamından herkese merhaba.Ekrem İmamoğlu'nun tutuklanmasının ardından başlayan protestolarda tutuklanan birçok genç, geçen haftaki Ramazan Bayramı'nı cezaevinde geçirdi; gözaltına alınan ve tutuklanan öğrencilerin ifadelerinde kötü muamele ve taciz iddiaları da yer alıyor.<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Gazeteci Ayça Örer, Saraçhane protestolarına herhangi bir örgütten bağımsız olarak gidenlere mikrofon uzattı ve "Saraçhane'nin flamasızları"na neden alanda olduklarını sordu.</li></ul>Protestolar, yöntem değiştirerek devam ediyor. CHP, 29 Mart günü Maltepe'de yüksek katılımlı bir miting düzenledi. Burada sadece CHP'liler yoktu. Katılımın 2,2 milyon olduğunu söyleyen Özel de sözlerine şöyle başladı: "Buraya mitinge değil, eyleme gelen milyonlara merhaba!"Özel, Saraçhane'deki kalabalıkları haberleştirmeyen medya kuruluşları ve ilgili şirketlere yönelik hedefli bir boykot kampanyası başlatmıştı. Boykot listesinin yayımlandığı internet sitesi ve onun yerine açılan sitelere erişim engelleniyor. Buna karşın, üniversite öğrencileri 2 Nisan'da yurt genelinde hiçbir şey satın almayarak bir genel boykot düzenleme çağrısında bulundu. CHP de birçok kuruluş ve kişi gibi bu çağrıya destek verdi. Ancak AK Partili bakanlar bu kampanyaya karşı sert tepki vererek boykotu "ekonomik darbe girişimi" ve "sabotaj" olarak değerlendirdi. İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, "boykot çağrısı yapanlar" hakkında, "nefret ve ayrımcılık" ve "halkı kin ve düşmanlığa tahrik" suçlarından soruşturma başlattı; bugün de bu kapsamda aralarında ünlü oyuncuların da olduğu ilk gözaltılar ve gözdağları başladı.<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Gazeteci Pelin Cengiz, tarihsel örneklerine bakarak bir sivil itaatsizlik örneği olan boykotların hangi koşullarda ne denli etkili olduğunu yazdı.</li></ul>İmamoğlu'nun ve çok sayıda çalışma arkadaşının tutuklanmasıyla ilişkili görülen "terör" dosyasıyla ilgili yeni ayrıntılar kamuoyuna yansıyor.<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Gazeteci Gökçer Tahincioğlu, soruşturmada gösterilen gerekçeyi ve ciddi sağlık problemlerine karşın cezaevinde tutulan Mahir Polat'ın ifadesinden öne çıkan kısımları atardı.</li></ul>Öte yandan Fransa'nın aşırı sağcı Ulusal Birlik Partisi lideri Marine Le Pen, Avrupa Birliği fonlarını usulsüz şekilde kullandığı gerekçesiyle 4 yıl hapis cezasına çarptırıldı ve 5 yıl siyaset yasağı da getirildi. Bu, bir cumhurbaşkanı adayına verilen hapis cezasına karşı protestolar düzenlenen Türkiye'de yaşayan bizleri önemli sorular sormaya itiyor. Ki tersinden bir soruyu Le Pen de, kendisini siyasetten men edenlere sordu bile: “Seçimi önde götüren ismin aday olmasını engelleyenler, Sayın Erdoğan’ın hapisteki rakibini nasıl savunabilecekler?”&nbsp;<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Anayasa hukukçusu Serkan Köybaşı, bu önemli sorular üzerinden hukuki ve politik zeminde Rusya ve Türkiye gibi örnekler ile Romanya ve Fransa örneklerini karşılaştırıyor.</li></ul>Türkiye'de haftanın politik gelişmeleri ve dünya gündemine dair derinlikli yazılara yer verdiğimiz Spektrum bülteni her hafta sizlerle.İyi okumalar.Alp

Uzman kalemlerden gündeme dair yazılar bültende. Genel Boykot düzenlendi; çağrıyı yapanlara gözaltı ve işten çıkarma. Maltepe mitingi. Saraçhane tutukluları. İsrail ile ticaret protestosundan yargılanan gençler. Le Pen'e siyaset yasağı.

🪆 Genel boykot, genel yasak

20 Mart Perşembe akşamından herkese merhaba.19 Mart sabahı Ekrem İmamoğlu'nun 100'den fazla kişiyle birlikte gözaltına alınmasıyla Türkiye siyasetinde bir deprem yaşandı. Bunun öncüsü, evvelsi gün İmamoğlu'nun diplomasının iptal edilmesiydi. Gözaltı kararının ardından—gösteri yasağına rağmen—başlayan protestolar ve Saraçhane'deki buluşma, bir kırılma anında olduğumuzun en net göstergesiydi.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Anayasa hukukçusu Serkan Köybaşı,&nbsp;yargının siyasallaştırılması açısından bugüne nasıl geldiğimizi 2010 Anayasa Referandumu'ndan başlayarak açık bir şekilde ortaya koyuyor.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Gazeteci Gökçer Tahincioğlu&nbsp;ise İmamoğlu'nu hedef alan yargı sürecinin siyasal boyutunu yazdı: Gözaltının yeni anayasa hazırlığı ile bağlantısı ne ve İmamoğlu'na ne olacak?</li></ul>Ali Safa Korkut,&nbsp;Meclis'te kabul edilen Siber Güvenlik Kanunu'nun olası sonuçlarını yazdı.Türkiye'de barış süreci yürürken, komşu Suriye'de Türkiye'yi yakından ilgilendiren bir gelişme yaşandı ve Suriye Demokratik Güçleri lideri Mazlum Abdi ile geçici hükümetin başındaki Ahmed el-Şara arasında önemli bir "entegrasyon" anlaşması imzalandı.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Tecrübeli gazeteci Faik Bulut,&nbsp;bu anlaşmayı mümkün kılan koşulları ve bölge için ne anlama geldiğini kaleme aldı.</li></ul>Masis Kürkçügil, Rusya-Ukrayna savaşının temelinde yatan, Ukrayna'nın kime ait olduğuna dair bin yıllık soruyu anlamamıza yardımcı olacak değerli bir yazı kaleme aldı.Utku Başar&nbsp;ise iptal edilen seçimlerin Romanya sokaklarındaki yansımalarını yazdı.Türkiye'de haftanın politik gelişmeleri ve dünya gündemine dair derinlikli yazılara yer verdiğimiz Spektrum bülteni her hafta sizlerle.İyi okumalar.Alp

İmamoğlu'nun diploması iptal edildi; ertesi gün gözaltına alındı. Serkan Köybaşı ve Gökçer Tahincioğlu kararın yansımalarını yazdı. Ayrıca Faik Bulut'la Suriye'yi, Masis Kürkçügil'le Ukrayna'yı, Utku Başar'la Romanya'yı anlıyoruz.

🌓 İmamoğlu gözaltında, Türkiye ayakta

13 Mart Perşembe gününden herkese merhaba.Ekrem İmamoğlu,&nbsp;cumhurbaşkanlığı kampanyasını başlatmak üzere İzmir'deydi. Kendisine yönelik soruşturmaların yanı sıra çevresindeki isimler de yargı süreçlerine konu olmaya başladı. CHP'li belediyelere yönelik soruşturmalar da artarak devam ediyor.KaosGL'nin ortaya çıkardığı kanun değişikliği teklifi, LGBTİ+ bireylere olan baskıyı artırmaya ve toplumsal cinsiyet rollerini güçlendirmeye yönelik maddeler içeriyor.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Anayasa hukukçusu Serkan Köybaşı, popülist rejimlerin LGBTİ+ karşıtlığı üzerinden toplumsal baskıyı nasıl artırdığını örnekleriyle kaleme aldı.</li></ul>Öcalan'ın tasfiye çağrısı, siyasette geniş kabul gördü; PKK ve bağlantılı örgütlerden de henüz çağrıya bir itiraz gelmedi. Tartışılan en önemli konulardan biri, bu çağrıya YPG'nin de uyup uymayacağı. YPG ile Şam arasından imzalanan anlaşma, bu yönden de Türkiye'yi yakından ilgilendiriyor.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Tecrübeli gazeteci Faik Bulut, çağrının yankılarını incelediği yazısında daha önceki açılım süreçlerinin önemli yapı taşlarını da ele aldı.</li></ul>Medyada da önemli gelişmelerin yaşandığı bir hafta oldu: Gazete Duvar, okuyucularına veda etti; Halk TV'de ise Rasim Ozan Kütahyalı'nın bir programa konuk edilmesinin ardından peş peşe istifalar yaşandı. Medyaya dair tartışmalar devam ederken İletişim Başkanlığı'nın rolü ve yetkilerinin kapsamı da önemli bir konu olarak karşımızda.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Gazeteci Ali Safa Korkut'un, Başkanlığa bağlı Dezenformasyonla Mücadele Merkezi'nin yayımladığı kimi yalanlamaların resmî belgelerle çeliştiğini ortaya koyan özel haberi de bu hafta&nbsp;Spektrum'da.</li></ul>Perşembe günleri&nbsp;Türkiye'de haftanın politik gelişmelerini, salı günleri ise dünya gündemini derlediğimiz Spektrum bülteni her hafta sizlerle.İyi okumalar.Alp

İmamoğlu, kampanyasını başlattı; çevresi hedef oldu. CHP'li belediyelere "terör" operasyonu. Çözüm sürecinde gelişmeler, geçmişe bakış. Kadınlar Günü. Berkin Elvan anması. Medyada yaprak dökümü.

⚖️ İmamoğlu odağı, korkutan tasarı

11 Mart Perşembe gününden herkese merhaba.İç savaş ve Esad rejimi ardından yeniden şekillenen Suriye'nin&nbsp;fay hatlarının ve siyasi istikametinin&nbsp;belirginleştiği hareketli bir hafta yaşanıyor. Dün imzalanan anlaşmayla SDG'nin Suriye'nin yeni yönetimine entegre olacağı kararlaştırıldı; bu, yeni Suriye'nin üniter bir devlet olma yolunda ilerlediğini gösteriyor. Öte yandan, hafta sonu Suriye'nin Lazkiye, Tartus ve Humus kentlerinde Alevi sivilleri hedef alan saldırılarda ölü sayısı 1.000'i aştı. Bu gelişme de Esad rejimi ile ilişkilendirilen Alevilerin yeni yönetim altında hedef hâline geleceği endişelerini doğruladı. Her iki durum da Türkiye'yi yakından ilgilendiriyor.Ukrayna-Rusya savaşının sonu henüz yakın gözükmese de bir ateşkes için çalışmalar hız kazandı. Bugün, Ukrayna ve ABD heyetleri Suudi Arabistan'da biraraya geliyor. Zelenski ve Trump da bu sırada Suudi Arabistan'da olacak ancak ikilinin resmî görüşmelerde bir rol oynamayacağı belirtiliyor.Masis Kürkçügil, Trump'ın Putin ile siyasi bir ittifaka göz kırptığı bu dönemde dünyanın yeniden çizilen koordinatlarını yazdı.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">O sırada Aposto'da: Aposto'nun İngilizce bülteni Aposto World,&nbsp;dünya siyasetinin en önemli gelişmelerini İstanbul'un perspektifinden ele alıyor. Türkiye'deki ve dünyadaki gelişmeleri Aposto'dan takip etmesini istediğiniz İngilizce konuşan arkadaşlarınızı <a fr-original-style="" href="https://aposto.com/world" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">bu linke</a> yönlendirebilirsiniz.</li></ul>Perşembe günleri&nbsp;Türkiye'de haftanın politik gelişmelerini, salı günleri ise dünya gündemini derlediğimiz Spektrum bülteni her hafta sizlerle.İyi okumalar.Alp

Ukrayna ile ABD barış için masada. SDG ile Şam anlaştı. Suriye'de Aleviler hedefte. Avrupa'nın savunması. Trump'ın Gazze tehdidi. Kanada'nın yeni başbakanı. Gümrük vergileri. Ruanda baskısı.

⚡️ Durulmayan Suriye, barış görüşmeleri

6 Mart Perşembe gününden herkese merhaba.CHP, 23 Mart'ta, genel seçimdeki Cumhurbaşkanı adayının Ekrem İmamoğlu olacağını açıklamaya hazırlanıyor. Öte yandan, direkt olarak İmamoğlu'nu ve CHP'li diğer belediyeleri hedef alan soruşturmaların ve davaların sayısı her geçen hafta artıyor.Muhalefetin üstündeki&nbsp;baskı artarken&nbsp;DEM Parti ve Cumhur İttifakı kanatlarından Öcalan'ın çağrısı ve barış süreci hakkında olumlu mesajlar paylaşılıyor. Sağlık durumu nedeniyle bir süredir kameralardan uzak olan MHP lideri Bahçeli'nin de sürece dair destekleyici ifadeleri aktarılıyor.8 Mart Dünya Kadınlar Günü yaklaşırken Avukat Tuba Torun'un Türkiye'de "2025 Aile Yılı"nın kökenlerini kadın hakları perspektifinden değerlendirdiği yazısını okuyabilirsiniz.Gazeteci Gökçer Tahincioğlu&nbsp;ise üçüncü cemrenin toprağa düşmesi vesilesiyle "bahar"ı ve sıradaki adımlarını beklediğimiz "çözüm sürecini" kaleme aldı.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">O sırada Aposto'da: Aposto'nun İngilizce bülteni Aposto World,&nbsp;dünya siyasetinin en önemli gelişmelerini İstanbul'un perspektifinden ele alıyor. Türkiye'deki ve dünyadaki gelişmeleri Aposto'dan takip etmesini istediğiniz İngilizce konuşan arkadaşlarınızı <a fr-original-style="" href="https://aposto.com/world" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">bu linke</a> yönlendirebilirsiniz.</li></ul>Perşembe günleri&nbsp;Türkiye'de haftanın politik gelişmelerini, salı günleri ise dünya gündemini derlediğimiz Spektrum bülteni her hafta sizlerle.İyi okumalar.Alp

Beykoz Belediye Başkanı'na gözaltı. "İstanbul Hukuksuzluğu" açıklaması. CHP'nin adayı. Ateşkesin yankıları. CHP'ye yeni soruşturmalar. CEO'ya "Ramazan" gözaltısı. 10. Yargı Paketi.

🚦 CHP davaları, ateşkesin yankıları

4 Mart Perşembe gününden herkese merhaba.Trump ile Zelenski'nin&nbsp;Beyaz Saray'daki hararetli görüşmesi ardından Rusya-Ukrayna savaşı ve Avrupa'nın güvenliği konusunda endişeler yeni bir boyuta taşındı. ABD, şimdilik mineral anlaşması ve barış koşulları hakkında istediklerini kabul etmeyen Ukrayna ve Avrupa'yı yalnız bırakmışa benziyor. Bu gelişmeler, Türkiye de dahil olmak üzere Avrupa'daki aktörleri ciddi şekilde etkiliyor.Öte yandan, İsrail'in ateşkes hâlinde olduğu Hamas'a yönelik operasyonları devam ediyor: Gazze'ye insani yardım kesildi ve Batı Şeria'nın uzun dönemli işgalinin devam edeceği açıklandı. Lübnan'da ve Suriye'nin güneyindeki İsrail varlığı da sürüyor.8 Mart Dünya Kadınlar Günü yaklaşırken Fransa'da ses getiren Pelicot Davası'nın medyada ele alınış biçimi hakkında İrem Çağıl ve Esra Arsan'ın konuşmasını okuyabilirsiniz.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">O sırada Aposto'da: Aposto'nun İngilizce bülteni Aposto World,&nbsp;dünya siyasetinin en önemli gelişmelerini İstanbul'un perspektifinden ele alıyor. Türkiye'deki ve dünyadaki gelişmeleri Aposto'dan takip etmesini istediğiniz İngilizce konuşan arkadaşlarınızı <a fr-original-style="" href="https://aposto.com/world" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">bu linke</a> yönlendirebilirsiniz.</li></ul>Perşembe günleri&nbsp;Türkiye'de haftanın politik gelişmelerini, salı günleri ise dünya gündemini derlediğimiz Spektrum bülteni her hafta sizlerle.İyi okumalar.Alp

Trump-Zelenski tartışmasının ardından askerî yardım durdu. Avrupa, çözüm arıyor. İstanbul'da ABD-Rusya zirvesi. Orta Afrika'da artan gerilim, Doğu Afrika'da yakınlaşma. İsrail'in devam eden işgali.

🌋 Oval Ofis azarı, gümrük vergileri

27 Şubat Perşembe gününden herkese merhaba.Devlet Bahçeli'nin 22 Ekim'de Abdullah Öcalan'a hitaben "Terörist başının tecridi kaldırılırsa gelsin TBMM’de DEM Parti Grup Toplantısı'nda konuşsun. Terörün tamamen bittiğini ve örgütün lağvedildiğini haykırsın" demesi ve bu koşulla "umut hakkı"ndan yararlanma çağrısı yapmasıyla başlayan süreçte Öcalan ile üç kez görüşen DEM Partili heyet, bugünkü açıklamasında Öcalan'ın mesajını kamuoyuyla paylaştı: "Tüm gruplar silah bırakmalı ve PKK kendini feshetmeli."Bu çağrının önümüzdeki günlerde çok tartışılacak açılarından biri de "yeni anayasa" olacak. Gazeteci Gökçer Tahincioğlu, AK Parti kongresinde farklı partilerden milletvekillerinin AK Parti'ye katılmasının yeni anayasa aritmetiğine etkilerinden bahsediyor.Ali Safa Korkut ise özellikle sosyal medya platformlarına getirilen yasaklar, engelleme kararları ve diğer erişim engellerinin son 10 yılda Türkiye ekonomisine 70 milyar dolar maliyeti olduğunu yazıyor.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">O sırada Aposto'da: Aposto'nun İngilizce bülteni Aposto World,&nbsp;dünya siyasetinin en önemli gelişmelerini İstanbul'un perspektifinden ele alıyor. Türkiye'deki ve dünyadaki gelişmeleri Aposto'dan takip etmesini istediğiniz İngilizce konuşan arkadaşlarınızı <a fr-original-style="" href="https://aposto.com/world" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">bu linke</a> yönlendirebilirsiniz.</li></ul>Perşembe günleri&nbsp;Türkiye'de haftanın politik gelişmelerini, salı günleri ise dünya gündemini derlediğimiz Spektrum bülteni her hafta sizlerle.İyi okumalar.Alp

Öcalan'dan tarihî çağrı. Ekrem İmamoğlu aday. Erdoğan'dan CHP çıkışı. AK Parti kongresi, vekil transferleri. CHP Kurultayı'na yeni suç duyurusu. İmralı Heyeti açıklaması.

📃 Öcalan'ın çağrısı, AK Parti kongresi

25 Şubat Salı gününden herkese merhaba.Ukrayna'da savaş,&nbsp;4. yılına girdi. Savaşı bitirme amacıyla Rusya ile ABD arasında geçen hafta başlayan müzakereler, henüz ilk adımlarında ancak ABD'nin Ukrayna'ya koşulsuz desteği Trump ile birlikte hızla tersine döndü.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Faik Bulut, Riyad'da başlayan Rusya-ABD müzakerelerinin dünya düzeninin yeniden kurulduğu Yalta Antlaşması benzeri bir kırılma anına işaret ettiğini yazdı.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Utku Başar&nbsp;ise Trump'ın kendisini sık sık "usta bir müzakereci" olarak tanıtmasına rağmen Putin'le görüşmeye hazırlanırken ardı ardına şaşırtıcı hatalar yaptığına dikkat çekti.</li></ul>Öte yandan&nbsp;ABD'de yeni Trump yönetimi, attığı her adımla hem içeride hem de dışarıda bir kriz ortamı oluşturmaya devam ediyor. ABD tarihi, siyasi krizler bakımından oldukça zengin bir geçmişe sahip, bunların hepsi de bir şekilde çözülmüş. Öte yandan Trump’ın güçler ayrılığına dayanan ABD siyasi sisteminin açıklarını kullanarak sınırsız bir iktidar yaratmasının örneğine daha önce rastladığımızı söylemek güç.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="text-align: left;" style="text-align: left; box-sizing: border-box;">Anayasa hukukçusu Serkan Köybaşı, başkanlık sisteminin nadir başarılı örnekleri arasında gösterilen ABD'de Trump liderliğinin açığa çıkardığı noksanları ve bunların ne anlama geldiğini yazdı.</li></ul>Avrupa, hem Rusya-Ukrayna savaşı hem de Trump'ın Avrupa'ya yaklaşımı konusunda önemli bir değişim döneminden geçmeye hazırlanıyor. Almanya seçiminin sonuçları, bu değişimin ülkelerin iç siyasetinde de görünür olmaya başladığının işaretlerinden...<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Almanya'da yaşayan gazeteci Çiğdem Toprak, Almanya'da AfD'nin yükselişinin sebeplerini ve seçim sonrası oluşabilecek kutuplaşma ortamını yazdı.</li></ul>Perşembe günleri&nbsp;Türkiye'de haftanın politik gelişmelerini, salı günleri ise dünya gündemini derlediğimiz Spektrum bülteni her hafta sizlerle.İyi okumalar.Alp

Ukrayna'nın çok taraflı pazarlığı. ABD'nin değişen tutumu. Almanya'nın yeni şansölyesi. İsrail'in bitmeyen işgali. Fidan'ın Lavrov görüşmesi, AB yorumu. Rekor hırsızlık.

🗳️ Almanya seçimleri, Ukrayna müzakereleri

Politika hakkında yayımlanan makaleler ve yayınlar

Politika

Spektrum Son Düzlük’ün sekizinci bölümünde Abdullah ve İlkim son dönemde çokça
konuşulan büyük aile yürüyüşü, şarkıcı Gülşen’in tutukluluğu gibi kimlik
politikalarını ele alıyor. Bu politikaların seçmen nezdinde nasıl bir tepki
bulduğunu tartışıyorlar.

https://anchor.fm/aposto/embed/episodes/Spektrum-Son-Dzlk-8-Kimlik-Politikalar-e1o7o8b




Aposto'nun politika yayını Spektrum'un Son Düzlük podcastini sekizinci bölümü ile yayında!

Spektrum Son Düzlük #8: Kimlik Politikaları

Aposto’nun politika yayının Son Düzlük podcastinde bu hafta Abdullah ve Bartu,
Türkiye vatandaşlarının kurumlara olan güvenini ölçen anketleri değerlendiriyor.
Kurumlara olan güvenin aşınmasındaki farklı sebepleri inceliyor.



Spektrum Son Düzlük'te bu hafta vatandaşın kurumlara olan güvenini ve liyakat anlayışını konuştuk.

Spektrum Son Düzlük #6: Kurumlar ve liyakat

Spektrum Son Düzlük’ün 5. bölümünde Boğaziçi Üniversitesi Siyaset Bilimi ve
Uluslararası İlişkiler bölümü öğretim üyesi Dr. Alper Yağcı konuğumuz oldu.
Kendisiyle, Türkiye’nin son 20 yıllık döneminde uygulanan ekonomi
politikalarının sonuçları ve bu politikalardan hangi sınıfların kazançlı
olduğunu konuştuk. Ayrıca, Türkiye’de seçmenlerin ideolojik ve ekonomik oy verme
eğilimleri ve muhalefet partilerinin seçim stratejilerini değerlendirdik. Son
bölümde ise muhalefet partileri için alternatif seçim stratejilerini ele aldık.







Spektrum Son Düzlük’ün 5. bölümünde Boğaziçi Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler bölümü öğretim üyesi Dr. Alper Yağcı konuğumuz oldu. Kendisiyle, Türkiye’nin son 20 yıllık döneminde uygulanan ekonomi politikalarının sonuçları ve bu politikalardan hangi sınıfların kazançlı olduğunu konuştuk. Ayrıca, Türkiye’de seçmenlerin ideolojik ve ekonomik oy verme eğilimleri ve muhalefet partilerinin seçim stratejilerini değerlendirdik. Son bölümde ise muhalefet partileri için alternatif seçim stratejilerini ele aldık.

Aposto'nun politika yayını Spektrum'un Son Düzlük podcasti beşinci bölümü ile yayında !

Son Düzlük #5: Seçmen Rasyonel Midir ?

Son Düzlük #5: Seçmen rasyonel mi ?

Spektrum Son Düzlük'ün 4. bölümünde, Bartu ve Abdullah toplumdaki sığınmacı
karşıtlığının neden yükseldiğini tartışıyor. Suriye'de iç savaşın başladığı 2011
yılında uygulanmaya başlanan "açık kapı politikasının" ideolojik ve siyasi
temellerini, AB ile 2016 yılında "Göçmen Mutabakatı"nın maddelerini ve
tarafların kazanımlarını irdeliyorlar. Ayrıca, iktidar ve muhalefet partilerinin
düzensiz göç konusunda somut bir politika üretememelerinin sığınmacı
karşıtlığını tetiklediği argümanını da ele alıyorlar. Türk milliyetçiliğinin son
dönemlerde yaşadığı değişim ve seküler milliyetçiliğin yükselişiyle birlikte
Zafer Partisi'nin kurulması ve göç konusundaki söylemlerin radikalleşmesi de bu
bölümde detaylı şekilde ele alınıyor.

Spektrum Son Düzlük'ün 4. bölümünde, Bartu ve Abdullah toplumdaki sığınmacı karşıtlığının neden yükseldiğini tartışıyor. Suriye'de iç savaşın başladığı 2011 yılında uygulanmaya başlanan "açık kapı politikasının" ideolojik ve siyasi temellerini, AB ile 2016 yılında "Göçmen Mutabakatı"nın maddelerini ve tarafların kazanımlarını irdeliyorlar. Ayrıca, iktidar ve muhalefet partilerinin düzensiz göç konusunda somut bir politika üretememelerinin sığınmacı karşıtlığını tetiklediği argümanını da ele alıyorlar. Türk milliyetçiliğinin son dönemlerde yaşadığı değişim ve seküler milliyetçiliğin yükselişiyle birlikte Zafer Partisi'nin kurulması ve göç konusundaki söylemlerin radikalleşmesi de bu bölümde detaylı şekilde ele alınıyor.

Aposto'nun politika yayını Spektrum'un Son Düzlük podcasti dördüncü bölümü ile yayında!

Son Düzlük #4: Sığınmacı karşıtlığı neden yükseliyor?

Spektrum Son Düzlük'ün yeni bölümünde yaşam tarzları ile siyasi tercihler
arasındaki ilişkiyi tartışıyor, toplumun tarikat ve cemaatlere bakışını
değerlendiriyoruz.

Spektrum Son Düzlük'ün yeni bölümünde yaşam tarzları ile siyasi tercihler arasındaki ilişkiyi tartışıyor, toplumun tarikat ve cemaatlere bakışını değerlendiriyoruz.

Aposto'nun politika yayını Spektrum'un Son Düzlük podcasti, üçüncü bölümü ile yayında !

Spektrum Son Düzlük #3: Yaşam tarzları ve siyasi tercihler

Aposto'nun politika yayını Spektrum'un  Son Düzlük podcast serisinin ikinci
bölümünde Spektrum editörleri İlkim ve Abdullah, seçime giden yolda belirleyici
seçmen olarak tanımladığı kararsız, genç ve Kürt seçmene dair anketleri
yorumluyor, çıkarımlar yapıyor.

Aposto'nun politika yayını Spektrum'un &nbsp;Son Düzlük podcast serisinin ikinci bölümünde Spektrum editörleri İlkim ve Abdullah, seçime giden yolda belirleyici seçmen olarak tanımladığı kararsız, genç ve Kürt seçmene dair anketleri yorumluyor, çıkarımlar yapıyor.

Aposto'nun politika yayını Spektrum'un Son Düzlük podcasti, ikinci bölümü ile yayında !

Spektrum Son Düzlük #2 Belirleyici Seçmen

Spektrum Son Düzlük #2: Belirleyici Seçmen

Spektrum Son Düzlük serisinin ilk bölümünde Bartu Özden ve Abdullah Esin,
kamuoyu araştırmaları verilerine dayanarak Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın görev
onayındaki azalmanın sebeplerini tartışıyor. 

Spektrum Son Düzlük serisinin ilk bölümünde Bartu Özden ve Abdullah Esin, kamuoyu araştırmaları verilerine dayanarak Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın görev onayındaki azalmanın sebeplerini tartışıyor.&nbsp;

Spektrum'un Son Düzlük Podcast'i ilk bölümü ile yayında !

Spektrum Son Düzlük #1: Görev Onayı

Ankara’da uzun bir süredir Abdullah Öcalan’ın 27 Şubat’ta yaptığı çağrı doğrultusunda, PKK’nın fesih kararı alması bekleniyor. Ankara kulislerindeki iddialar bu kararın çok yakında alınacağı yönünde. Buna karşılık, fesih kararının alınması hâlinde bile sürecin nasıl devam edeceği, nereye evirileceğine dair belirsizlik sürüyor. Bütün işaretler fesih kararı verilse bile sürecin akıbetinin Suriye’deki gelişmelere odaklı&nbsp;olacağı yönünde.MHP lideri Devlet Bahçeli’nin geçen yıl yasama yılının başında DEM Parti üyelerinin elini sıkmasıyla başlayan, Öcalan’ın gerekirse Meclis’e gelerek örgütü feshettiğini açıklaması mesajı ile gelişen süreçte önemli bir aşamağının eşiğine gelindi.Bahçeli’nin çağrısının ardından uzun süredir kapalı tutulan İmralı kapısının açılması, DEM Parti heyeti ile avukatların ve ailesinin Öcalan’la görüşmeler yapması, hızlı bir biçimde fesih çağrısı noktasına gelinmesini sağladı. Öcalan, 27 Şubat’ta, DEM Parti heyeti aracılığıyla kaleme aldığı çağrıyı kamuoyuna açıkladı. Ancak Öcalan’ın 27 Şubat’ta yaptığı bu çağrıyla ilgili beklenen adım henüz atılmadı. PKK yöneticileri, kongreyi Öcalan’ın yönetmesi gerektiğine ve güvenlik risklerine işaret ederek bugüne kadar fesih kongresini toplamadı.Ankara kulislerinde, son günlerde fesih kararının kısa bir süre içerisinde verileceği konuşuluyor. Örgütün, kamuoyuna kapalı biçimde yapacağı bir toplantının ardından, bir basın açıklamasıyla kararı duyuracağı iddia ediliyor.Bu beklentilerin Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ABD Başkanı Trump’la yaptığı telefon görüşmesinden sonra yükselmesi, PKK’nın fesih adımını hızlı biçimde atması için ABD’nin devreye girmiş olabileceği iddialarına da yol açtı.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Adım atılacak mı?</h2>Ankara’daki bu beklentilerin karşılık bulması halinde yaşanabilecek olası gelişmeler ise halen belirsiz.&nbsp;İktidar, “Terörsüz Türkiye” sloganı altında yürütülen bu sürecin “çözüm süreci” olarak adlandırılmasını istemiyor. Sürekli olarak, şartsız, pazarlıksız bir süreç yürütüldüğü mesajları veriliyor.Adalet Bakanı ile yapılan görüşmede demokratikleşme ve İmralı’daki çalışma koşullarının iyileştirilmesi konularında bir dizi talepte bulunan DEM Parti’de de bugüne kadar herhangi bir adım atılmamış olması rahatsızlık yaratıyor.Ancak pazarlık görüntüsü verilmemesi adına özellikle fesih kararı verilmeden taleplerle ilgili herhangi bir adım atılmayacağı Ankara’da net biçimde konuşuluyor. Fesih kararı verilmesi hâlinde ise özellikle cezaevleriyle ilgili kimi adımların atılabileceği ifade ediliyor.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Suriye denklemi</h2>Bu noktada, Ankara kulislerindeki iddialar ve yorumların dışında en başından bu yana konuşulan ancak zaman zaman geri planda tutulan&nbsp;Suriye denklemine bakmakta fayda var.Sürecin nasıl başladığı, nasıl geliştiği ve nereye evirilebileceği yönündeki iddialar muhtelif. Özellikle Ortadoğu’da yeni bir düzen kurmak isteyen ABD’nin sürecin başlaması konusunda ön ayak olduğu da iddialar arasında. Bu iddiaların odağında ise Suriye var. Suriye’de her ne kadar yeni bir düzen kurulmuş olsa da özerklik taleplerinin sürmesi, ABD’nin askerî varlığının devam etmesi, İsrail’in yaptığı operasyonlar ve kurduğu tampon bölgeler yeni gelişmelerin yaşanabileceğini gösteriyor.PKK kendini feshetse de Suriye’de önemli bir askerî güç oluşturan, merkezî hükümetle yapılan protokole rağmen askerî varlığını bağımsız biçimde sürdüren YPG’nin nasıl bir yol izleyeceği kritik önemde.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Türkiye’nin de tutumunu Suriye’deki gelişmelere paralel olarak belirleyeceği, YPG’nin&nbsp;bir an önce Suriye merkezî hükümetine bağlı ordunun parçası hâline gelmesini istediği ifade ediliyor. Fesih kararı alınması durumunda PKK’lıların Suriye’deki YPG’nin parçası hâline gelip gelmeyeceği de yakından takip edilecek.</li></ul>Ancak Suriye denklemi çözülmeden, istikrar sağlanmadan çok radikal adımların atılmasının beklenmemesi gerektiği uzmanlar tarafından sıkça vurgulanıyor. Bu anlamda, aslında yürütülen sürecin akıbetinin Suriye’ye göbekten bağlı olduğunu söylemek mümkün.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Anayasa masası</h2>Bütün bu karmaşa içerisinde tartışılan bir diğer konuda da anayasa masasının kurulması. Masanın kurulması özellikle Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yeniden aday olabilmesinin sağlanması açısından zorunlu görünüyor. Bu seçenek hayata geçirilmezse erken seçim kararı alınması gerekiyor ancak bunun için muhalefetin desteği şart. Aksi takdirde iktidar blokunun sayısal çoğunluğu yetersiz kalıyor.Sürecin bir diğer yönü de bu ihtimaller. Ancak CHP’nin de DEM Parti’nin de bu desteği vermesi çeşitli koşullara bağlı. Sürecin pazarlıksız yürütüldüğünün altını ısrarla çizen iktidar açısından bu görüntünün verilmemesi hayati önemde. Bir de bunlara Suriye denklemi ekleniyor. Bu nedenle, fesih kararından sonra önemli siyasi ve hukuki hamleler görülmesi olası. Ancak bunların hangi sırayla ve nasıl atılacağı konusundaki belirsizlik sürüyor.&nbsp;Bu belirsizlik de bütün tarafların adımlarını geciktirerek ve zaman kazanmaya çalışarak atmasına yol açıyor. Fesih kararının alınması hâlinde bu bulanıklık biraz olsun ortadan kalkacak mı, hep birlikte göreceğiz.

Ankara kulislerinde, son günlerde PKK'nın fesih kararının kısa bir süre içerisinde verileceği konuşuluyor. Örgütün, kamuoyuna kapalı biçimde yapacağı bir toplantının ardından, bir basın açıklamasıyla kararı duyuracağı iddia ediliyor. Peki ya sonrası?

'Çözüm süreci' denmeyen 'süreç' nereye doğru?

Anayasa’nın değişmez nitelikteki 2. maddesine göre Türkiye “demokratik, laik ve sosyal bir hukuk devleti”. Ancak dünya genelinde sağ popülist tüm iktidarların keşfettiği üzere, artık anayasalardaki maddeleri değiştirmeden veya iptal etmeden onları görmezden gelebiliyorsunuz. 1 Mayıs yasakları da AYM ve İHAM kararlarına rağmen devam ettirilen keyfî yasaklardan.

Zincirleme hak ihlallerinde son halka: 1 Mayıs yasakları

22 Nisan'da Keşmir’de 26 kişinin öldürüldüğü terör eylemi sonrası Pakistan ile Hindistan arasında gerilim tırmanmaya devam ediyor. İslamabad, olası bir saldırıya karşı alarm durumuna geçti. Peki iki nükleer güç arasında on yıllardır aralıklarla süren çatışma neden çıktı ve neden yeniden alevlendi? Olan biten “büyük resim”de nereye oturuyor?

Güneydoğu Asya’da 'sınırlı savaş' mı, 'nükleer kıyamet' mi?

Hayatım boyunca büyük depremlere tanık oldum. İlki&nbsp;1967 Adapazarı depremiydi. Cumartesi günleri yarım gün mesai vardı o zamanlar. O Cumartesi babamın işyerinden çıkıp yaşadığımız lojmana doğru yürürken büyük bir sarsıntıyla yere kapaklandık. Üst dişlerim kırıldı ve diz kapaklarım yara bere içinde kaldı. Yanımda yatan babamın göğsü kırmızıya bulanmıştı, kanaması var zannederek üzülmüş ağlamaya başlamıştım. Oysa kanaması yoktu, elindeki domatesler ezilmiş kırmızıya bulamıştı giysilerini, sadece küçük sıyrıkları vardı.&nbsp;1,95 m boyundaki devasa babam, yere düşmesine rağmen ağzından bir küfür ya da öfke sözcüğü çıkmamış, sükûnetini korumuştu. Yanı başımızdaki caminin minaresi apartmanımızın üstüne devrilmişti. Evimiz yaşanamaz durumdaydı. Altı ay boyunca askerî sahra çadırında yaşamak zorunda kalmıştık. Dev kazanlarda pişen karavanalar, çadırların rutubet kokusu ve gaz yağı lambalarının titreyen cılız ışıkları.Sonradan yaşadığım depremler, beni sürekli 4 yaşımın deprem travmasına taşıdı. Sağ diz kapağımda ince bir çizgi olarak kaldı o travma. Büyük fay hatlarının geçtiği bir coğrafyada yaşamanın sonucu olarak depremlerle sarsılan hayatlar yaşıyoruz ve alışıyoruz o sarsılmalara.23 Nisan 2025’te&nbsp;Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı kutlamaları sırasında Marmara denizinde art arda depremler oldu ve ardından sosyal medyada her zamanki nefret söylemi devreye girdi, “Bayram kutlamalarında kız çocukları böyle giydirilirse daha çok deprem yaşanır” türünden paylaşımlara rastladık.Yaşanan afetlerden sonra toplumun değişik katmanlarında, siyaset veya medya çevrelerinde hedef gösterici, yaftalayıcı, nefret söylemi ve nefret suçuna zemin hazırlayıcı kışkırtıcı ifadelere rastlarız. Nefret&nbsp;sözcüğü, “yalandan nefret ederim” ya da “bamya yemeğinden nefret ederim” gibi beylik cümleler dışında dilime pek uğramamıştır.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Nefret, sözlük anlamıyla bir kimsenin kötülüğünü ve mutsuzluğunu isteme, tiksinme olarak tanımlanır.&nbsp;</li></ul>İnsanlar birçok şeyden nefret edebilirler. Örneğin, lağım farelerinden, matkap sesinden, pembe renkli yatak takımlarından nefret edilebilir. Ancak nefret, “biz” tanımının dışında, açıkladığı insan kitlelerine yani ötekine karşı olduğunda durum aynı değildir. Yani lağım farelerinden ya da matkap sesinden nefret etmekle, örneğin, etnik kökene dayalı nefret aynı şey değildir.Nefret söylemi, demokratik bir toplum ve barış kültürünün kurulması ve sürdürülmesinin önündeki en önemli engellerden biridir. Nefret söylemi, bir birey veya gruba ırk, etnik köken, cinsiyet, cinsel yönelim, din, mezhep, siyasi tercih, felsefe, sosyoekonomik durum, fiziksel özellikler, fiziksel yetersizlik veya hastalık temelinde ayrımcılık yapmak olarak tanımlanmaktadır. Homofobik nefret söylemi, etnik kökene dayalı ve ırkçı nefret söylemi, cinsiyetçi nefret söylemi, dinsel nefret söylemi, siyasal nefret söylemi ve çeşitli hastalıklara ve engellilere karşı nefret söylemi olmak üzere farklı alanlarda karşılaşıyoruz nefret söylemiyle.Nefret söyleminin sosyal medya platformlarında hızla yayılmaya başlamasıyla birlikte sosyal medya şirketleri bu sorunla son yıllarda mücadele etmeye başladılar. İletişim bilimciler, nefret söylemini daha iyi anlamak için bu söylemleri kimlerin ürettiğine de bakılması gerektiğini belirtiyorlar. İdeolojik sebeplerle ya da ekonomik kazanç nedeniyle nefret söylemi içeriğini üreten ve bunu yaygınlaştıran profesyonel grupların bile var olduğunu vurguluyorlar.Prof. Dr. Yasemin Giritli İnceoğlu, “nefret söylemi ile mücadele ederken ifade özgürlüğünün korunmasının önemini” vurguluyor ve “sosyal medya platformlarında kullanılan algoritmaların yanlı olma riski taşıdığını” belirtiyor.&nbsp;Yazının başında büyük Adapazarı depreminde yere kapaklandığımızda babamdan öfke sözcükleri duymamıştım, diye yazmıştım. Öfkesini şiirlerine ustalıkla yansıtan şairler vardır. 1894’te İstanbul’da büyük bir deprem olur, tam o sırada Tevfik Fikret’in oğlu Halûk doğmuştur. Fikret, Zelzele&nbsp;(deprem) şiirini yazar. Harabeye dönüşen İstanbul’a bakarak oğlu Halûk’a nasihatte bulunurken bir yandan da o dönemin istibdat yönetimine öfkesini haykırır. Şiirin son mısraları şöyledir:<blockquote fr-original-style="" style="margin: 0px 0px 1em; border-left: 2px solid rgb(94, 53, 177); padding-left: 5px; color: rgb(94, 53, 177); box-sizing: border-box;">“Hayâtı dev-i hakikatle çarpışan kazanır; Zafer biraz da hasar İster; Koşan cihâd-ı maâlîye şanlı, lâkin ağır, Mahûf adımlar atar, Önünde zelzeleler, arkasında zelzeleler!”</blockquote>O mısraları bugünün Türkçesi ile söyleyelim:<blockquote fr-original-style="" style="margin: 0px 0px 1em; border-left: 2px solid rgb(94, 53, 177); padding-left: 5px; color: rgb(94, 53, 177); box-sizing: border-box;">“Hayatı gerçeğin deviyle çarpışan kazanır; Zafer biraz da yıkım İster; Yüceltici savaşa koşan şanlı, ama ağır, Korkulu adımlar atar, Önünde depremler, arkasında depremler!”</blockquote><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">*Bu yazının bazı kesitleri, Mart 2023'te #tarih&nbsp;dergisinin "Yaşarken Sarsılan Tarih" özel sayısında yayımlanmıştır.

23 Nisan 2025’te Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı kutlamaları sırasında Marmara denizinde art arda depremler oldu ve ardından sosyal medyada her zamanki nefret söylemi devreye girdi. İletişim bilimciler, nefret söylemini daha iyi anlamak için bu söylemleri kimlerin ürettiğine de bakılması gerektiğini belirtiyorlar.

Önünde zelzeleler, arkasında zelzeleler: Dilin sarsıntısı nefret söylemi

Geçen haftalarda Süper Lig maçlarında futbolcuların "Doğal olan normal doğum" pankartlarıyla sahaya çıkmaları çok tartışıldı; özellikle kadınlar tarafından bir sınır aşımı olarak görülerek eleştirildi.&nbsp;Öte yandan kadınların bedenlerine dair iradesi, yüzyıllardır farklı biçimlerde sınanıyor. Kimi zaman kültürel normlarla, kimi zaman dinî öğretilerle, kimi zaman yasa, kimi zaman da tıp eliyle… Bugün geldiğimiz noktada ise kadınlar; devlet, tıp ve aile kurumu içindeki patriyarkal dinamiklerin sermaye odaklı sağlık politikalarıyla kol kola verdiği bir ortamda nerede, nasıl ve kiminle doğum yapacaklarına dair karar alma haklarını dahi savunmak durumunda kalıyorlar.Kadınların doğurganlık ve doğum süreçlerinde özne olma hakkının sınırlandığı, “normal” olanın ne olduğuna ilişkin kadınlar hariç herkesin sesinin duyulduğu, ataerkil normların tıbbi pratikler aracılığıyla yeniden üretildiği bir alanın ortasında duran kadın doğum uygulamalarının ardındaki sistemik yapıyı Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Gülnihal Bülbül ile konuştuk.Doğumun tıbbileştirilmesi, kadının rızasının ikinci plana atılması, doğurganlığın ulusal söylemler çerçevesinde şekillendirilmesi ve kadının tercihini temel alan doğum pratiklerinin dışlanması doğum pratiklerini nasıl etkiliyor? Bunu kadın bedenine yönelik yapısal bir eril kontrolün göstergesi olarak değerlendirebilir miyiz?Doğumun hastanelere taşınması ile beraber doğum hızla medikalize edildi. Tüm dünyada yaygın bir şekilde oldu bu; özellikle sağlığın ticarileştiği ülkelerde doğumun özel hastanelere taşınmasıyla beraber gelişti. Böyle bir gelişme, hızla sezaryen oranlarını da artırdı.&nbsp;Bireyin tercihlerinin değil piyasanın koşullarının dayattığı tercihlerin öne çıktığını, bunun da zaten eril tahakkümle sıkı bir ilişki içinde olduğunu görüyoruz. Burada doğurganlığı ulusal, dinî referanslarla desteklediler ancak sezaryen oranlarının artması, doğurganlığı olumsuz etkilediği için kadınlara "Sezaryen olmayın, 'normal' doğurun", doktorlara da "'Normal' doğurtun" baskısı gelmeye başladı.&nbsp;Fakat pratikte bu böyle olmuyor. Doğumu yapan kadın, uysal bir bedene indirgendiğinde tüm sorumluluk doktora yükleniyor; doktor da bildiği, eğitimini aldığı medikal alanın araçlarıyla süreci yönetiyor.Kadınlar, doğum sürecinde bedenleri ve süreç hakkında yeterince söz sahibi olabiliyorlar mı? Türkiye’de doğumun yönetilme biçiminde sizce kadın özne olarak yeterince tanınıyor mu?Türkiye’de bir kadın, ekonomik düzeyi iyiyse merak edip araştırarak, doğumu hangi hastanede, hangi doktor ya da ebeyle yapacağı gibi konularda kendi seçimlerini yaparak doğumu üzerinde söz sahibi olabiliyor. Doğurma kapasitesine inanan kadın, kendisine düşen sorumluluğu üstlenip, bazen zor da olabileceğini kabullenerek kendisi için güvenli bulduğu bir yerde doğumunu yapabiliyor. Burada pek çok etken var tabii fakat kişiye özel tercihler işin içine girdiğinde, özellikle son dönemde doğumun maliyetinin çok arttığını da söylemek gerekiyor.Öte yandan Türkiye'de çok yaygın bir vajinal doğum korkusu iklimi oluşmuş durumda. Bu biraz da annelerden bugün doğurgan dönemlerinde olan çocuklarına geçen kötü doğum hikayelerinden kaynaklanıyor. Doğumun hastaneye taşındığı dönemi gören ilk jenerasyon için hastanelerin koşulları daha kötüydü. Bu dönemde kadınlar, büyük bir salonda birbirlerinin doğumuna şahitlik ederek, bağırış çağırış içinde çoğu oldukça travmatik şekilde doğurdu.Aynı dönemde kadın bedeninin ihtiyaçlarının farkında olmayan erkek egemen bir doğumhane anlayışı gelişirken ebeler de geri planda kalmaya başladı. Hâliyle o dönemin kadınlarının aktaracakları güzel doğum deneyimleri olamadı.Ataerkil toplumsal yapı, kadın doğum pratiğini nasıl etkiliyor? Kadın doğum alanındaki bilgi üretimi kimler tarafından şekillendiriliyor?Erkekler tarafından şekillendirildi ve büyük ölçüde öyle devam ediyor.&nbsp;Obstetrik bakış, doğumu kadına ait özel bir deneyim olarak değil de bedensel bir acı, patolojik bir durum olarak algılar. Bu da doğuma tıbbi müdahalenin gerekliliğini meşrulaştırır. Tıbbi uygulamalar, kadının doğurma eylemine el koyar.&nbsp;Bir ülkede kadın haklarının göstergelerinden biri de ebelerdir. Ebe, bir kadın doğum uzmanın yanında yardımcı elemanı gibi çalışıyorsa bu bize çok şeyi anlatıyor aslında. Esasında kadınların güçlü olduğu toplumlarda ebeler de güçlü ve mesleklerinde başat rol üstleniyorlar. Sorumluluk alarak vajinal doğumun gerçekleşmesi için çalışıyorlar; bir zorluk ya da riskli bir durum olduğunda, medikal yardım ve operasyon ihtiyacı doğduğunda ise işi jinekologlara bırakıyorlar. Buna uygun altyapısı olan ülkelerde vajinal doğum sayısı da daha yüksek oluyor.Doğum ve doğurganlık üzerine medya ya da siyasetçiler tarafından dile getirilen “en az üç çocuk” gibi söylemlerin&nbsp;kadınlar üzerindeki etkisini nasıl değerlendiriyorsunuz?Bu söylemlerin kadınların daha doğurgan olmasını sağlamadığı aşikar. Bunu toplam doğurganlık hızımıza bakarak net olarak söyleyebiliriz.&nbsp;Hayat koşulları, kapitalizmle beraber giderek zorlaşıyor. Tek maaşla geçinmek mümkün olmadığı gibi iki maaşla ancak temel ihtiyaçlarını karşılayabiliyor insanlar. Ayrıca çalışan kadın için bebeğin bakımını üstlenecek kurum ve kuruluşlar yeterli değil ve olanlar da kapatılmaya çalışılıyor.&nbsp;Bunun arka planında, kadınların özel alanda—yani evde—kalması ve asli görevlerinin çocuk doğurmak ve bakımını üstlenmek olması gerektiği fikrini yaygınlaştırma çabası var.Doğum sırasında yapılan epizyotomi, suni sancı, sezaryen gibi müdahalelerde hastaya bilgi verme ve rıza alma süreçleri nasıl işliyor sizce?Eskisine göre çok daha iyi noktadayız. Bilgiye ulaşmak kolaylaştı. Şimdilerde kadınlar internet ortamından çok şey öğrenebiliyor; çeşitli uygulamalardan haberdar olup, çevrimiçi eğitimler alabiliyorlar ve doktorlarını, tıbbi uygulamaları sorgulayabiliyorlar. Hasta memnuniyetinin önemsenmesi, gelen taleplerin karşılanması ihtiyacı ile beraber tıbbi uygulamaların sorgulanır olması karşısında doktorlar da bilgi verme ve onay alma noktasında daha özenli ve dikkatli hâle geldi.&nbsp;Tabii sadece hasta memnuniyetine dayalı bir sistemin başka sorunlar yarattığını da unutmamak lazım. Kanıta dayalı bilimsel bir yol izlemek çok önemli. Gerektiğinde tıbbi müdahalelerin yapılacağı konusunda doktoruna güvenen bir kadın, doğum sürecine de güvenle yaklaşacağı için süreç çok daha rahat ilerleyecektir.&nbsp;Yani bu konuda karşılıklı güzen ilişkisinin &nbsp;kurulması çok değerli. Doktor da hastasına güvenmek ister. Doğum süreci öyle öngörülemezdir ki dakikalar içerisinde değişebilir; doktorun ayrıntılı bilgilendirme yapmak için gerekli zamanı olmayabilir.&nbsp;Öte yandan günümüzde doğum yapan bir kadının desteklenmesi için çok daha fazla olanak sunulabilir. Gebeliği sırasında vücudunun doğuma hazırlanması için yoga, pilates gibi çeşitli egzersizler, ağrı ile baş etme yöntemleri, doğum destekçileri, birebir ebe desteği, gerekirse epidural anestezi gibi... Bu imkanlar sağlanmadan kadınların vajinal doğuma zorlanması büyük bir haksızlıktır.Kadın doğum uzmanlığı, doğrudan kadın bedenine ve deneyimine odaklanmasına rağmen alandaki erkek hekim sayısının çok yüksek olmasını nasıl değerlendiriyorsunuz?Aslında kadın doğum uzmanları arasında kadınların sayısı hiç de az değil hatta İstanbul’da yarı yarıya diye hatırlıyorum. Fakat yöneticiler erkek olduğu için erkek egemen bir yönetim altında kadınların ihtiyaçlarının daha az görünür olduğunu düşünüyorum.&nbsp;Ebelere gelince, onlar oldukça pasif bir rollerdeler. Doktorun bir yardımcısı gibi, doğumda sorumluluk alamaz hâldeler. Sistem buna izin vermiyor çünkü. Ebelerin aktif katılımı olmadan vajinal doğumun artmasından söz edemeyiz.Tarihsel olarak kadınların sahip olduğu bir doğum bilgisine dayanan ebelik bugün neden ikincil bir konuma düşürüldü peki?Tarihsel süreçte doğumun ebelerin elinden alınması 19. ve 20. yüzyıllarda başlıyor. Gülhan Balsoy’un bu süreci anlattığı Kahraman Doktor İhtiyar Acuzeye Karşı kitabını okumanızı öneririm.&nbsp;Bu dönemde gelişen teknolojik imkanlar, doğumu medikal bir alana taşıdı; doğumda doktor sayısı arttıkça başat rolü doktorlar almaya başladı. Tabii buna paralel olarak doğumda anne ve bebek kaybı da azaldı. Tıbbi müdahaleler hayat kurtarıcı oldu. Fakat bu bakış açısı aynı zamanda kadının kendi bedeniyle olan ilişkisinde, doğal bir şekilde doğum yapabilmesine alan tanımakta problematik olmaya başladı. Her doğumu medikal bir olay olarak algılar olduk.&nbsp;Sağlık sisteminin özelleşmesiyle, kadınlar doğuma girecek doktoru kendisi seçip onun 7/24 hazır olmasını talep etmeye başladı; ebelerle ilişkiler ise zayıfladı. Doğumun medikal bir olay olarak tanınması, merkeze sadece doktoru koydu ve "onsuz olmaz" algısını yarattı.Sisteme karşı alternatif doğum modelleri ya da bakım biçimleri geliştiren kadın profesyonellere karşı ne tür tepkiler gözlemliyorsunuz? Kadın sağlık çalışanlarının sesinin duyulmasının önünde ne tür engeller var?&nbsp;Doğumun tüm sorumluluğunu üstlenen doktor olduğu için her şey bir noktada doktorun uygulamalarına bağlı olarak değişiyor. Doktorların aldığı eğitim daha çok müdahale üzerindedir. Doğal, fizyolojik süreçlerin yönetiminde ebeler ve doğum destekçileri (doula) kadının yanında yer alır.&nbsp;Yakın zamanda, ebelerin de desteğiyle, doulaların sahadan çekilmesine karar verildi. Bu iyi bir gelişme olmadı; sayıca ve koşulları bakımından sınırlı olsa da doulalar doğumda kadınlara destek olma konusunda kritik bir rol üstleniyorlardı. Ebeler ise son yıllarda daha aktif olma yolunda adımlar atmaya başlasa da doğumun yönetiminde sorumluluk alma konusunda daha alacakları çok yol var. Sağlığın ticarileşmesiyle doktorun yükünün arttığı bu sistem içinde ebelerin yerlerini alması oldukça zor görünüyor.Kendi mesleki deneyiminiz üzerinden bakarsanız kadınların doğum süreçlerinde güçlendirilmesi için ne gibi değişimlere ihtiyaç var?Öncelikle doğumhanelerin kadınların ihtiyaçlarına göre yeniden düzenlenmesi lazım. Doğum odaları soğuk ve medikal alanlar olarak tasarlanıyor. Odaların ısısı artırılmalı, sessizliği sağlanmalı. Tercih edilen bir müzik katkı sağlayabilir. Dekorasyon önemli. Ev gibi, güvende hissettirecek doğum odaları gerekiyor. Bir sıcak su havuzu olmalı; suda doğum imkanı, çeşitli pozisyonlar için olanaklar sağlanmalı.&nbsp;Her kadın, gebeliğin başlangıcından itibaren kendisine destek olabilecek bir ebe ile çalışmaya başlamalı; doğuma hazırlık eğitimlerine partneriyle beraber katılmalı. Bu eğitimlerle beraber kendi seçimlerini yapabilme şansını bulabilir. Desteklenmiş, doğumuna sahip çıkan bir kadın süreçte motive olur, doğuma da daha aktif katılır.

Kadınların doğurganlık ve doğum süreçlerinde özne olma hakkının sınırlandığı, “normal” olanın ne olduğuna ilişkin kadınlar hariç herkesin sesinin duyulduğu, ataerkil normların tıbbi pratikler aracılığıyla yeniden üretildiği bir alanın ortasında duran kadın doğum uygulamalarının ardındaki sistemik yapıyı Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Gülnihal Bülbül ile konuştuk.

Rahim muharebeleri: Kahraman erkek 'anormal' doğuma karşı, kadınların ihtiyaçları nerede?

İstanbul’u sarsan 6,2 şiddetindeki deprem, 1999’daki Marmara depreminin üzerinden 26 yıl geçmesine, 6 Şubat Kahramanmaraş depremlerinin üzerinden henüz 2 yıl geçmiş olmasına ve yaraların bugüne kadar sarılamamasına rağmen ne kadar hazırlıksız olduğumuzu bir kez daha yüzümüze vurdu.Hazırlıklı olunduğu için değil, depremin şiddeti ve süresi nedeniyle can ve mal kaybı yaşanmadı ancak kısa sürede unutulacak, aslında milyonlarca insanın kalbinde saklı büyük korku kendini anımsattı.Depremin ilk saniyelerinde kendilerini dışarıya atanlar nereye gideceğini bilemedi. Sokaklar, caddeler binalarla kuşatılmıştı ve bu tabloda evde olmakla olmamak arasında da büyük bir fark yoktu.&nbsp;Toplanma merkezlerini önceden bilenler de garip manzaralarla karşılaştı. Toplanma merkezi tabelasının bulunduğu kimi yerlerde inşaat vardı ve alanın çevresi kapatılmıştı, kimi yerlerde de toplanılacak yerin kapıları kilitliydi. Taksim Meydanı, Gezi Parkı&nbsp;gibi alanlara çıkabilecek şansı olanlar, bu geniş alanlarda güven içerisinde bekleyebildi. Ancak yansıyan görüntüler, insanların sokaklarda, caddelerde beklemek zorunda kaldıklarını açıkça gösterdi.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Hatay ve Malatya örneği</h2>Buradan Hatay’a, yerle bir olan Antakya’ya uzanmak şart. Zira depremden kurtulmak için binadan çıkmak yeterli olmuyor.Yüzlerce kişi, binadan çıktıktan sonra enkazla dolu sokaklarda ilerleyemedikleri için yıkılan farklı binaların enkazı altında hayatını kaybetti.Yüzlerce kişi, evinden çıktıktan sonra yandaki binanın yıkılması nedeniyle enkaz altında kaldı ve saatler sonra çıkartılabildi.Malatya Doğanşehir bir başka örnek, 6 Şubat depremlerinden ilki yaşandığında Doğanşehir’de hava sıcaklığı yaklaşık eksi 20 dereceydi. İnsanlar evlerinden çıktı ancak uzaklaşamadı zira açık alanda durmak imkansızdı.Bir depremzede olanları şöyle anlatıyordu:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(78, 74, 74); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(78, 74, 74); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Aslında ilk depremden sonra yıkım azdı. Yine ölenler oldu ama ikinci depreme göre azdı. Ama çok soğuktu. Attık kendimizi sokağa. Yerde kar. Mübarek yağmadı yağmadı yağacağı tuttu. Kadınları arabaya bindirdik. Arabası olan bindirdi. Olmayan aileler, evlerinin önünde ateş yaktı, evleri yıkılmayanlar, evden de çok uzaklaşmamıştı. Sonra öğlen o ikinci deprem olunca kaç aile altında kaldı binaların...”</blockquote><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">133 AVM'den 95'i toplanma alanlarının üzerinde</h2>İstanbul Planlama Ajansı’nın (İPA), Temmuz 2024 tarihli çalışmasına göre, İstanbul’daki 133 AVM’den 95'i toplanma alanı olarak belirlenen yerlerin üzerinde yapıldı. Bu AVM’lerin her biri 20 bin metrekarenin üzerinde alan kaplıyor.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">İnşaat Mühendisleri Odası’nın verilerine göre 1999-2003 arasında deprem toplanma alanı olarak belirlenen ancak daha sonra imara açılan noktalarda bugün dev AVM’ler yükseliyor.&nbsp;</li></ul>Buna rağmen hâlâ "toplanma alanları" arasında AVM'lerin önündeki meydanlar gösteriliyor. Mezarlıklar da geçici toplanma merkezlerinden. Millet bahçeleri, stadyumlar, meydanlar, açık spor alanları, parklar, askerî alanlar, spor tesisleri de diğer toplanma alanları. Ancak yıkıcı bir depremde insanların buralara nasıl ulaşacağı meçhul.&nbsp;<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Felaket senaryoları</h2>Deprem uzmanları, 6 Şubat Kahramanmaraş depremlerinin hemen ardından, başta Hatay olmak üzere deprem kentlerindeki yıkımın büyüklüğünü ve depremin ardından yaşanan kaosu işaret ederek yeniden, “Artık zaman kalmadı” uyarısında bulundular. Kimi deprem uzmanları yıkıcı bir deprem beklemediklerini söylese de tam aksini söyleyenlerin sayısı çok daha fazla.&nbsp;Hatay’da yaşananlar, yaşanabileceklerin habercisi.&nbsp;Ilgım Apartmanı, Hatay’da yıkılan, 85 kişinin yaşamını yitirdiği, depremin simge binalarından. Simge binalardan biri, zira bu apartman 2017’de yeni deprem yönetmeliklerine göre hazırlanmış. Savcılık soruşturması kapsamında Karadeniz Teknik Üniversitesi tarafından hazırlanan raporda binanın yönetmeliğe uygun inşa edildiği, demir ve beton kalitesinin yeterli olduğu ve binanın yıkılmasında “asli sorumlu” kimsenin bulunamadığı belirtiliyor.&nbsp;Konya Teknik Üniversitesi’nin raporu da buna paralel: “Deprem bu kadar şiddetli olmasaydı, bina yıkılmazdı” sonucuna ulaşılmış. Kahramanmaraş depremlerinin ardından açılan davalarda sanık sandalyesinde müteahhitler ya da yapı denetim elemanları yer alıyor. Aslında 1999’dan çok da farklı değil. Tek fark, o günkü hukuki karmaşanın bugün biraz daha az olması.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Sistemi değiştirecek davalar, 1999’da olduğu gibi bugün de açılamıyor. Belediyelere, bakanlıklara, AFAD’a karşı açılmış dava neredeyse yok.&nbsp;</li></ul>Cumhurbaşkanlığı, İçişleri Bakanlığı aleyhine açılan tazminat davaları da mahkemeler tarafından “hasım olmadıkları” gerekçesiyle geri çevriliyor. Binaların yapıldığı zemin, imara açılan alanlar, riskli alan olmaktan çıkartılan bölgeler konusunda da neredeyse açılan dava yok.&nbsp;Türkiye’deki sistem, binaların depreme dayanıklılığı konusunda yapı denetim firmalarına dayanıyor. Bir yapı denetim firmasının, farklı alanlarda uzman mühendisler çalıştırması zorunlu. Tek bir mühendisin bütün binaya onay vermesi mümkün değil. Ancak koşullar düşünüldüğünde yapı denetim firmaları da bu maliyeti karşılamakta güçlük çekiyor. Bu nedenle kullanılan yöntem "diploma kiralama." Genellikle genç ya da emekli mühendislerin diplomaları kiralanıyor.&nbsp;Bugün İstanbul Taksim’de, ortalama bir binanın gerçek anlamda güçlendirme bedeli, müteahhitlik firmaları tarafından “50 bin dolar” olarak ifade ediliyor. Binanın yıkılıp yapılması için de 80-100 bin dolar arası bir fiyat biçiliyor. İnsanların ödemesinin mümkün olmadığı rakamlar... Yönetmelik sorunlu, denetim sorunlu, kurtarma faaliyetleri sorunlu, trafik sorunlu.Depreme gerçek anlamda hazır olabilmek için sistemi baştan sona değiştirmek gerekiyor ancak bu konuda fazla bir umut ışığı da görünmüyor.

<h1 dir="ltr" id="isPasted" fr-original-style="" style="font-size: 2em; margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><a href="https://datassist.com.tr/" target="_blank" rel="noopener noreferrer" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box; border-bottom: 2px solid rgb(255, 206, 20);">Datassist: Teknoloji merkezli bordro ve İK hizmetleri</a></h1> <a href="https://datassist.com.tr/" target="_blank" rel="noopener noreferrer" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box; border-bottom: 2px solid rgb(255, 206, 20);"><img src="https://images.aposto.com/2025/3/5/1743772424541.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; user-select: none; box-sizing: border-box;" width="550" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"></a> Türkiye’nin lider İK tabanlı bordro hizmet sağlayıcısı Datassist, yenilikçi platformu Dakika aracılığıyla bordro outsourcing, profesyonel işveren organizasyonu (PEO) ve bordro SaaS hizmetleri sunuyor. ADP, SdWorx, Cloudpay ve ActivPayroll gibi küresel bordro organizasyonlarıyla uzun süreli işbirlikleri kuran Datassist, özel yazılımlar ve entegrasyon araçları geliştiren ekibi sayesinde, tek bir API üzerinden sorunsuz adaptasyon ve tam kontrol sağlıyor.Neler var?<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box; margin-bottom: 10px;">Bordro Outsourcing: Özel yazılımımız aracılığıyla bordro ve çalışan yönetimi hizmetleri sunan temel iş kolumuz.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box; margin-bottom: 10px;">Çalışan İstihdamı (PEO/EOR):&nbsp;Datassist’in yasal ortak işveren olarak konumlandığı, tam kapsamlı bir insan sermayesi yönetimi (HCM) çözümü.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box; margin-bottom: 10px;">Bordro SaaS:&nbsp;Türkiye’nin ilk web tabanlı bordro platformu Dakika, maaş hesaplama, izin ve personel yönetimi hizmetleri sunmaktadır.</li></ul>Datassist ile <a href="https://datassist.com.tr/" target="_blank" rel="noopener noreferrer" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box; border-bottom: 2px solid rgb(255, 206, 20);">buradan</a> tanışabilirsiniz.

7 Nisan - Datassist - Gündem

Aposto Gündem

Silivri açıklarında meydana gelen 6.2 büyüklüğündeki deprem, İstanbul ve çevre illerden hissedildi. CHP lideri Özel'in beraberindeki vatandaşlar, polisin kurduğu barikatı aşarak Valiliğin yasaklama çabalarına rağmen Anıtkabir'e yürüdü.

📮 İstanbul’da deprem, Ankara’da barikat

Depremin ilk saniyelerinde kendilerini dışarıya atanlar nereye gideceğini bilemedi. Sokaklar, caddeler binalarla kuşatılmıştı. Toplanma merkezi tabelasının bulunduğu kimi yerlerde inşaat vardı ve alanın çevresi kapatılmıştı, kimi yerlerde de toplanılacak yerin kapıları kilitliydi. Buradan Hatay’a, yerle bir olan Antakya’ya uzanmak şart. Zira depremden kurtulmak için binadan çıkmak yeterli olmuyor.

Unutulacak büyük korku: Depreme hazırlıksız yakalanmak

Seçimleri kutsal kabul eden bir ülkede seçim yapmamak bir seçenek değil. Özellikle mevcut lider her geçen gün popülerliğini yitirirken ve ona karşı çıkacak dişli muhalif politikacılar sahnedeyken Rusya gibi göstermelik seçimlerin yapıldığı bir modele dönmek pek olası değil. Otoriter baskıyı geri püskürtecek olanın ise yeni bir siyasi düzene kapı açacak yerli ve demokratik bir seferberlik olduğu aşikar.

Bir meşruiyet krizini anlamak: Yeni bir siyasi düzenin kapısı nasıl açılır?

Türkiye, uzun yıllardan sonra ilk kez AB’ye tam üyelik talebini yüksek sesle dillendirmeye başladı. Bu gelişmenin arka planında elbette uluslararası konjonktür var. Ancak Türkiye’ye sıcak mesajlar veren AB ülkeleri açısından da Türkiye açısından da müzakereleri yeniden başlatmak çok da kolay değil. Bu engellerin nasıl aşılacağını zaman gösterecek.Bir adım geriden: Türkiye, 1949 yılındaki 10 kurucu üyenin ardından 1950 yılında Avrupa Konseyi’nin ilk yeni üyelerinden biri oldu. 1963’te de Avrupa Ekonomik Topluluğu’nun üyesi seçildi. Ancak bu durum AB’ye üye olmasına yetmedi. 1995’te, Gümrük Birliği anlaşmasını imzalaması, AB üyeliğine atılan somut adım olarak görüldü. 12 Aralık 1999’da tam üyelik için resmen aday olarak tanındı. Sırada reformlar vardı.&nbsp;Anayasa değişiklikleri, AB paketleri ile üyelik standartları karşılanmaya çalışıldı. Tam üyelik için müzakereler 3 Ekim 2005’de başlatıldı. Ancak Türkiye, bu süreçte başka bir hatta girmişti. Paketler yavaşladı, iç tartışmalar AB’yi geri planda bıraktı.&nbsp;Katılım sürecinin tamamlanması için gerekli olan 35 fasıldan Mayıs 2016 itibarıyla sadece 16'sı açılmış ve sadece bir fasıl kapatılabilmişti. Aynı yıl, katılım müzakereleri tamamen durdu. AB, Türkiye’yi hukukun üstünlüğü ve insan hakları konusunda adım atmamakla suçluyordu.&nbsp;<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Tam üyelik söylemi geri döndü</h2>AB ile imzalanan “mülteci anlaşması” bu süreçteki somut neredeyse tek ilişkiydi. Ve bu anlaşmanın da üyelik müzakereleri ile ilgisi yoktu. AB, Suriye başta olmak üzere farklı ülkelerden gelenlerin geçişine izin verilmemesini istiyordu.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Tüm bu gelişmelerden sonra bu yıl, dünyadaki gelişmelerin etkisiyle tam üyelik söylemi geri döndü.&nbsp;</li></ul>Cumhurbaşkanı Erdoğan da bunu açıkça dile getirmeye başladı. Erdoğan, karşı karşıya bulundukları sınamaların, Avrupa'nın ekonomik güvenliği ve savunmasında, Türkiye ile AB arasındaki münasebetlerin ne denli kritik olduğunu bir kez daha ortaya koyduğunu belirterek, şöyle dedi:&nbsp;<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(224, 101, 53); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(224, 101, 53); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">"Biz tam üyelik hedefimizi çok güçlü biçimde muhafaza ediyoruz. Birliğin de artık stratejik ve vizyoner bir tutum benimsemesini, dolayısıyla üyelik müzakerelerimizin bir an önce canlandırılmasını bekliyoruz. Ümit ediyorum ki tüm yüksek düzeyli toplantıları da en kısa zamanda birlikte gerçekleştiririz. Sözlerime son verirken Ukrayna'da adil, kalıcı ve onurlu bir barışın tesisi için müzakere sürecine ev sahipliği de yapmak dahil, her türlü katkıyı yapmaya hazır olduğumuzun altını çiziyorum. Bu düşüncelerle toplantımızın barış ve istikrar yolunda hayırlı neticeler getirmesini temenni ediyorum."</blockquote>Erdoğan, son olarak Antalya’daki Diplomasi Forumu’nda da bu görüşünü şu sözlerle tekrarladı:&nbsp;<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(224, 101, 53); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(224, 101, 53); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“AB hedefimiz stratejik önceliğimizdir. Ancak kimi zaman korkulardan, kimi zaman ön yargılardan, kimi zaman da Birliği içeriden esir almış aktörlerden dolayı Avrupa Birliği, üyelik sürecimizin ilerletilmesi hususunda gereken iradeyi sergileyemiyor. Daha doğru bir ifadeyle, bugün kimi Avrupa ülkeleri, bundan üç çeyrek asır önce Avrupa Birliği'ne hayat veren ufku, cesareti ve stratejik bakış açısını maalesef ortaya koyamıyor. Diyoruz ki, eğer Avrupa Birliği mevcut sınamaların üstesinden gelmek, yeniden yapılanan küresel sistemde hak ettiği şekilde temsil edilmek istiyorsa, buna göre davranmalı, bagajlarından kurtulmalı ve Türkiye tam üye olarak birlikteki sandalyesine bir an önce kavuşmalıdır.” </blockquote><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Müzakereler başlar mı?</h2>Bu noktada müzakerelerin tıkandığı noktalara&nbsp;dönüp bakmakta fayda var. AB’nin müzakereleri askıya aldığı süreçte, Terörle Mücadele Kanunu’nda değişiklik yapılmaması ve yargı pratikleri temel gerekçeydi. Bu tartışma o kadar boyutlandı ki her iki taraf restleşerek masadan kalktı.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bugün, tam üyelik söyleminin yeniden ortaya çıkmasının nedeni aslında Trump yönetiminin AB’ye ve NATO’ya yönelik tavrı. Askerî olarak AB ülkelerinin NATO’ya hiçbir katkısı olmadığını söyleyen Trump, ABD desteğinin beklenilmemesini açıkça dillendirdi.</li></ul>O günden bu yana AB ülkelerinde güçlü orduların kurulması, silahlanma, savunma bütçesine yüksek pay ayrılması tartışılıyor. Dünyadaki en büyük kara ordularından birine sahip olan Türkiye’nin önemi de bu aşamada yeniden gündeme geldi. AB ülkeleri içerisinde en azından müzakerelerin başlatılabileceği görüşü oluştu.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Roth’un kritik açıklaması</h2>Ancak bir yandan da Türkiye açısından gündemden düşmeyen başlıklar var. TMK’nın değiştirilmemesi, AİHM kararlarına uyulmaması en önemli başlıklardan.Buna rağmen müzakere süreci başlatılabilir mi?Uzun yıllar Türkiye üzerine çalışan Almanya Kültür Bakanı Claudia Roth’un, T24’ten Cansu Çamlıbel’e yaptığı açıklamalar, yaklaşımın bu yönde olmadığını gösteriyor. İmamoğlu soruşturmalarına atıf yaparak şöyle diyor Roth:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(224, 101, 53); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(224, 101, 53); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Birkaç gün önce dışişleri bakanımla konuştum. Bana yakın zamana kadar Türkiye ile tam üyelik müzakerelerinin yeniden başlatılması için gerçek bir açılımın gündemde olduğunu anlattı. Ama şu anda durum çok karmaşıklaştı. Bana bunu anlattı. Yani durum şimdi farklı. Biliyorsunuz ben onlarca yıldır bunun için, Türkiye’nin AB üyesi olması için mücadele ediyorum. Ama 19 Mart'ta olanlardan sonra bu mümkün mü? Üniversitenin dekanı İmamoğlu’nun diplomasını iptal etmek için yasal bir neden olmadığını söylese de 30 yılı aşkın bir süre sonra İmamoğlu’yla beraber o kadar insanın diploması iptal edilmişken bu mümkün mü? Yargı bağımsızlığı yok, üniversitelerin bağımsızlığı yok... Türkiye'de şu anda hiçbir kurumun bağımsızlığı yok. Bütün bunlar çok yanlış. Üç kez seçilmiş bir belediye başkanının bu şekilde hapiste tutulduğu türden bir Türkiye'ye AB'nin kapısını açmamalıyız.”</blockquote>Aşılabilir mi?Roth’un yorumu bu yönde ama Türkiye umutlu. Ancak müzakerelerin başlatılması için önce tarafların bu konuda masaya oturmaları ve şartları konuşmaları gerekiyor. Kapının açılıp açılmayacağını da ancak bu kritik görüşmeler belirleyecek.&nbsp;Her koşulda Türkiye’nin hiçbir adım atmadan, AİHM kararlarını uygulamadan, yasal değişiklikler yapmadan bu yola girmesi kolay görünmüyor. Bu yüke bir de İmamoğlu soruşturması eklenmiş durumda. Bu engellerin aşılıp aşılamayacağını, aşılırsa nasıl aşılacağını da zaman gösterecek.

Türkiye, uzun yıllardan sonra ilk kez AB’ye tam üyelik talebini yüksek sesle dillendirmeye başladı. Bu gelişmenin arka planında elbette uluslararası konjonktür var. Ancak Türkiye’ye sıcak mesajlar veren AB ülkeleri açısından da Türkiye açısından da müzakereleri yeniden başlatmak çok da kolay değil. Bu engellerin nasıl aşılacağını zaman gösterecek.

Türkiye’nin AB beklentisi: Kritik başlık İmamoğlu, yargı ve TMK

İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı ve CHP’nin cumhurbaşkanı adayı Ekrem İmamoğlu’nun tutuklanmasıyla başlayan olaylar, Türkiye’de yeni bir siyasi milada denk düşüyor. Eylemlerde polisin orantısız şiddeti, kitlesel gözaltı ve tutuklama süreçleri, siyasette yaşananların 50 milyar dolarlık ekonomik bedeli, boykot tartışmaları, üniversitelerden liselere sıçrayan protesto gösterileri derken Türkiye siyasi tarihine pek çok yeni not düşüldü.Öte yandan 19 Mart sonrası siyasi, ekonomik ve toplumsal boyutlarıyla tartışılan gelişmeler arasında hepimize öteden beri tanıdık bir başlık daha var: Kanal İstanbul.Erdoğan'ın özellikle seçim dönemlerinde gündeme getirdiği ve seçim vaadi olarak yurttaşa sunduğu ancak bilim insanlarının karşı çıktığı, neden yapılmaması gerektiği üzerine onlarca raporun yazıldığı Kanal İstanbul, 19 Mart sonrası tekrar başrolde.&nbsp;Bir adım geriden:&nbsp;2019 seçimlerinde İBB Başkanlığı koltuğuna oturduğu günden sonra her platformda projeye karşı olduğunu söyleyen İmamoğlu ile Erdoğan arasında Kanal İstanbul, pek çok kez gerginlik konusu oldu.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ocak 2025’te İBB, bilim insanlarının katılımıyla&nbsp;“Kanal İstanbul Bilgilendirme Toplantısı” <a fr-original-style="" href="https://kanal.istanbul/wp-content/uploads/2025/02/KANAL-ISTANBUL-BILGILENDIRME-RAPORU-2025.pdf" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">raporunu</a> yayımladı. İmamoğlu da Kanal İstanbul’un İstanbul ve Türkiye için stratejik bir beka meselesi olduğunu belirterek 135 milyon metrekarelik alanın tarım ve orman alanlarını içeren kısmının tahrip edileceğini söyledi ve “İstanbul’un korunması ve iyileştirilmesi, yalnızca yerel bir sorumluluk değil, ulusal bir görev olarak görülmelidir” dedi.&nbsp;</li></ul>Raporda, Kanal İstanbul için harcanması öngörülen&nbsp;65 milyar doların daha acil ve öncelikli ihtiyaçlara kaynak sağlamak için kullanılabileceği kaydedilmişti.İmamoğlu’nun ikinci kez İBB Başkanı seçildiği son yerel seçimlerde Cumhur İttifakı’nın İBB başkan adayı Murat Kurum, Kanal İstanbul projesiyle ilgili bir soruya, “İstanbul’un gündeminde olmayan hiçbir iş bizim de gündemimizde olmayacak” demişti. Ancak, seçimi kaybeden Murat Kurum kısa bir süre yeniden Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na getirildi. Kurum, bir süre sonra Kanal İstanbul projesinin imar planlarını da tekrar askıya çıkardı.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Kanal İstanbul’da iş makineleri tekrar çalışmaya başladı</h2>Aralık 2024’te rezerv alan sınırı ve çevre düzeni planına yönelik verilen iptal kararının ardından, Sazlıdere Barajı çevresindeki projeleri resmileştirmek amacıyla 10 Şubat 2025 tarihinde yeni 1/100 bin ölçekli Çevre Düzeni Planı ile birlikte imar planları askıya çıkarıldı. Ancak 2019 tarihli ana planın iptali doğrultusunda, bu plan da usul gerekçesiyle askıdan geri çekildi.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bu planlama süreciyle eşzamanlı olarak TOKİ, 16 Aralık 2024 - 31 Ocak 2025 tarihleri arasında 24 bin 150 konut ve 1121 dükkandan oluşan projeler için 28 ayrı ihale düzenledi. Ayrıca 13 Mart 2025’te yatırım bedeli 65 milyar 371 milyon TL’yi aşan ve altı farklı bölgede uygulanacak olan başka bir proje için “ÇED Gerekli Değildir” kararı alındı.&nbsp;</li></ul>5 Nisan 2025 itibarıyla göl havzası sınırındaki tarım alanlarında iş makinelerinin çalışmaya başladığı tespit edildi.&nbsp;İmamoğlu’nun tutuklanmasının ardından daha önce Körfez ülkelerine pazarlanan Kanal İstanbul reklam videolarının tekrar bu ülkelerde dolaşıma girmiş olması da dikkat çekici.&nbsp;Fakat iktidar, Kanal İstanbul için ne Avrupa bankalarından ne de Körfez bölgesinden fon bulabiliyor. Bu zamana kadar Arap ülkelerinden gayrimenkul alımı yapıldığını görüyoruz. Arka arkaya yargı kararları hiçe sayılarak yapılan inşaatlar ve devam eden inşaat ihaleleri de bir kez daha Kanal İstanbul’un aslında bir gayrimenkul projesi olduğunu doğruluyor.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Fuat Ercan: 19 Mart'ı anlamak için öncesine bakmak gerek</h2>Hem 19 Mart sonrası yaşananların ekopolitiği hem de Kanal İstanbul projesiyle iktidarın nasıl bir planı uygulamaya koyduğuyla ilgili fikrini sorduğumuz iktisatçı Prof. Dr. Fuat Ercan “19 Mart ve sonrasını değerlendirebilmek için 19 Mart öncesi sürece bakmak gerekiyor" diyor:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9);" style="color: rgb(9, 9, 9); margin: 0px 0px 1em; border-left: 2px solid rgb(94, 53, 177); padding-left: 5px; box-sizing: border-box;">“Merkezî iktidar, İstanbul’un sahip olduğu potansiyeli yeniden ele geçirmek istedi. Yerel seçimlerde İstanbul’u kaybetmek, Kanal İstanbul gibi projelerin merkezi olan, ülkede yaratılan katma değerin önemli bir kısmının bulunduğu İstanbul’daki mega projeleri de kaybetmeye neden oldu. Gördüklerimiz bunu yeniden ele geçirme kaygısı ve kavgası.Saraçhane eylemlerinin yanı sıra Türkiye’de hayal bile edemeyeceğimiz şekilde Rize’de, Konya’da, Trabzon’da da insanların 'yeter artık' diyerek ekonomik kriz ortamında işsizliğe, geleceksizliğe karşı çıktıklarını gördük. 19 Mart ve sonrasındaki Türkiye’de, açığa çıkan çoklu kriz ortamının çok değişkenli dünyasını görüyoruz.”</blockquote>Türkiye’de seçime dayalı otoriter sistemde yaşadığımızı ifade eden Ercan, bu durumu siyaset bilimci Albert Hirschman’ın 1970’te kaleme aldığı Exit, Voice, and Loyalty (Terk, İtiraz ve Sadakat) kitabına atıfta bulunarak değerlendiriyor:<blockquote fr-original-style="" style="margin: 0px 0px 1em; border-left: 2px solid rgb(94, 53, 177); padding-left: 5px; box-sizing: border-box;">“Toplumsal yapı kendi kendini üretemediğinde üç değişkene yol açar:Biri exit, yani çıkış… Toplumun geniş kesimleri, bu durumdan çıkmak istiyor; yeni bir şey talep ediyor. Protesto eden kalabalıkların 'biz bu ortamdan çıkmak istiyoruz' talebi önemli.İkincisi voice, ses… Siyaset alanı her geçen gün daha da daralırken müdahale edilen her alandan insanlar olumsuzlukla karşılaştığında birer siyasal özneye dönüşebiliyor. Toplumun geniş kesimlerinde insanların sesini yükseltme dönemi başlıyor. Siyasette yeni özneler devreye giriyor.Üçüncüsü ise loyalty, sadakat… AKP’nin eskisi gibi kitlesel tabanı yok ama yaratılan zenginlikte egemen olan, bütün sistemden nemalanan, bu zamana kadar hukuk dışı işlerin içinde olanlar ve bu insanlar arasındaki bağlılık ilişkileri var.”</blockquote><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Sermayeyi dolaylı şekilde hareket ettirme arzusu</h2>Sadece yatırımların büyüklüğü açısından değil, sermayenin geldiği noktayı göstermesi açısından da Kanal İstanbul’un çok önemli olduğunu belirten Ercan’ın projeyle ilgili görüşleri şöyle:<blockquote fr-original-style="" style="margin: 0px 0px 1em; border-left: 2px solid rgb(94, 53, 177); padding-left: 5px; box-sizing: border-box;">“Kanal İstanbul dediğimiz yatırım alanı, sadece topraktan elde edilen kâra ve ranta işaret etmiyor; banka sermayesini, endüstri sermayesini, inşaat sektörünü, istihdamı desteklediği için siyasi iktidara yeni bir varlık alanı açmasının yanı sıra birçok alanı da aktive ediyor. Bankacılığı, 260’a yakın girdiyi barındıran inşaat sektörünü aktive ediyor; topraklar yeniden değerleme alanına giriyor. O yüzden İstanbul’un ülke genelindeki zenginlik yaratma potansiyeli de düşünüldüğünde siyasi iktidarın Kanal İstanbul gibi yatırımlardan vazgeçmesi mümkün değil. Çünkü kaynak bulmanın en iyi yollarından biri.&nbsp;65 milyar dolarlık bir yatırımdan bahsediliyor, buradan elde edilecek gelirlerin çarpan etkisi var, yatırımların kümülatif etkisi var, istihdam yaratma potansiyeli var.Dolayısıyla bu, siyasi iktidarın kaynak arayışının bir uzantısı, siyasi olarak ayakta kalma çabasının bir ürünü.İstanbul, büyük bir yatırım alanı; yerel yönetim açısından da merkezî bir alan. İktidarın üretimi, ticareti ve parayı harekete geçirecek finansmana ihtiyacı var. Onu bulamadığı için de köşeye sıkışmış durumda.Üretim sürecinde olması gereken katma değerler yaratılamadığı zaman, üretim sürecini dolaylı bir şekilde etkileyen yatırım alanlarına geçtiler. Yerin altını üstüne getirerek, kentleri yeniden dönüştürerek…Amaç, sadece Kanal İstanbul’da arazinin değerlenmesi değil, belirli bir yerde toprağın yeniden işlev kazanması değil; talep ettiklerinde gelmeyen sermayeyi mega projeyle çekebilmek. Kanal İstanbul’da bundan sonra tetiklenecek yatırım mekanizmasına bakmak lazım, hangi sermaye geliyor, hangi bankalar giriyor… Uluslararası sisteme entegre olamadıkları için sermayeyi dolaylı şekilde hareket ettirme arzusu var ve İstanbul da bu açıdan bir merkez durumunda. Siyasal iktidar, sermayenin harekete geçmediği bir alanda katalizör görevi görerek onları devreye sokuyor. O yüzden İstanbul çok önemli.”</blockquote>

Prof. Dr. Fuat Ercan, Kanal İstanbul’un tekrar tartışılmaya başlamasıyla ilgili “Burada amaç Kanal İstanbul’da arazisinin değerlenmesi değil, bir toprak parçasının yeniden işlev kazanması değil, talep ettiklerinde gelmeyen sermayeyi bir mega projeyle çekebilmek. Bundan sonra tetiklenecek yatırım mekanizmasına bakmak lazım, hangi sermaye geliyor, hangi bankalar giriyor… Uluslararası sisteme entegre olamadıkları için sermayeyi dolaylı şekilde hareket ettirme arzusu var” diyor.

Fuat Ercan: Kanal İstanbul, iktidarın ayakta kalma çabası

İmamoğlu’nun tutuklanması sonrası genelde duyguları üzerinden karar veren muhafazakar seçmenin “adalet” duygusunun sarsılmasının en azından gelecek seçimde kendi partisine oy vermeme konusunda ne kadar etkili olduğu ilk araştırmalarda ortaya çıkıyor. Bu, şimdilik ancak kararsızların dağılımıyla kazanılacak gibi görünen bir seçimde muhafazakar kararsızların ne yönde oy tercihi yapacağını tahmin etmek açısından bize bir şeyler söylüyor.