9 Mayıs Cuma sabahından herkese günaydın.Dün yurt içinde çoğunlukla TCMB rezervleri, KKM stoku ve menkul kıymet istatistikleri gibi haftalık rutin istatistikleri takip ettiğimiz bir gün oldu. Bir yandan TCMB toplam rezervlerinin 140 milyar doların altına gerilediğini izlenirken, bir yandan da Hazine nakit dengesinin yılın ilk 4 aylık döneminde verdiği açığın 1 trilyon TL'yi aşmış olması dikkatimizi çekti.Yurt dışı tarafında ise ABD, "Kurtuluş Günü" sonrasında ilk büyük ticaret anlaşmasını Birleşik Krallık ile imzaladı. Anlaşmanın imzalanmasının ardından açıklama yapan Birleşik Krallık Başbakanı Keir Starmer, bunun "tarihi bir anlaşma" olduğunu söyledi.&nbsp;Bugün ayrıca bültende: 💰 Rezervlerde erime 🗣️ "Normalleşme hızlanmalı" 🇪🇺 AB'nin misilleme planıGünlük ruh gıdası dozunuz ise burada: <a fr-original-style="" href="https://open.spotify.com/playlist/2Tfwdu4Nfa1rsuT8fc9RHU?si=2a58153b5b0e42a3" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Let's Go Sunning</a>İyi okumalar.Emircan

Finans dünyasındaki tüm önemli gelişmeler ve makro-iktisadi meseleler, derinlemesine bir perspektif ve sebep-sonuç ilişkileriyle hafta içi her gün sabah 08.00'de gelen kutunda!

Finans dünyasındaki tüm önemli gelişmeler.

EXANTE

ABD, "Kurtuluş Günü" sonrasında ilk büyük ticaret anlaşmasını Birleşik Krallık ile imzaladı. Anlaşmanın imzalanmasının ardından açıklama yapan Birleşik Krallık Başbakanı Keir Starmer, bunun "tarihi bir anlaşma" olduğunu söyledi. 

🤝 "Tarihi bir anlaşma"

8 Mayıs Perşembe sabahından herkese günaydın.Yurt içinde dün oldukça sakin bir haber akışı mevcuttu. Çoğunlukla yabancı banka ve kurum ekonomistlerinden gelen değerlendirmeleri ve iş insanlarından gelen birtakım açıklamaları takip ettik.&nbsp;Yurt dışı tarafı ise çok daha dolu dolu bir haber akışı sundu. Fed'in faiz kararı ve ardından "tarifelere bağlı belirsizlik" açıklamaları yapması, ayrıca ABD Hazine Bakanı Bessent'in Çin ile ticaret görüşmelerinin Cumartesi günü Cenevre'de başlayacağını açıklaması bütün gözleri üzerine çeken kritik gelişmeler oldu.&nbsp;Günün Hikayesi'nde Prof. Dr. Erhan Aslanoğlu tarafından kaleme alınan "Altının önlenemeyen yükselişi" başlıklı yazıyı bulabilirsiniz.&nbsp;Bugün ayrıca bültende: 💰 Vergi tepkisi 📦 Serbest ticaret 🏭 Fabrika siparişleriİyi okumalar.Emircan&nbsp;

Fed'in faiz kararı ve ardından tarifelere bağlı belirsizlik açıklamaları yapması ve ABD Hazine Bakanı Bessent'in Çin ile ticaret görüşmelerinin Cumartesi günü  başlayacağını açıklaması bütün gözleri üzerine çeken kritik gelişmeler oldu.

📝 ABD Çin'le masaya oturuyor

7 Mayıs Çarşamba sabahından herkese günaydın.Dün yurt içi piyasalarda nispeten sakin bir gündem mevcuttu. Haber akışında TCMB tarafından açıklanan reel efektif döviz kuru ve yine TCMB tarafından açıklanan aylık fiyat gelişmeleri raporunu takip ettik. Bir yandan da gözümüz TCMB Başkanı Karahan'ın TBMM'de yaptığı sunuma çevriliydi.Yurt dışında ise çoğunlukla Trump tarafından veya Trump'a karşı yapılan açıklamalar ve alevlenmek üzere olan jeopolitik gerginlikleri dikkatle takip ettik.Bugünse gözler Fed'in Mayıs ayı FOMC toplantısından çıkacak karara çevrilmiş durumda. Piyasa beklentisi faizlerin sabit bırakılması yönünde olsa da toplantı sonrasında yapılacak açıklamalar, Fed'in yol haritasını anlayabilmek açısından fazlasıyla önemli.Günün Hikayesi'nde Eren Kuru tarafından kaleme alınan "Küresel piyasalarda belirsizliğin anatomisi" başlıklı yazıyı bulabilirsiniz.&nbsp;Bugün ayrıca bültende: 🗣️ TOBB'dan maliye tepkisi 💊 İlaçlara tarife 📦 Serbest ticaret&nbsp;İyi okumalar.Emircan

Bugün gözler Fed'in FOMC toplantısından çıkacak karara çevrilmiş durumda. Beklenti, faizlerin sabit bırakılması yönünde olsa da toplantı sonrasında yapılacak açıklamalar, Fed'in yol haritasını anlayabilmek açısından fazlasıyla önemli.

🏦 Gözler FOMC'de

6 Mayıs Salı sabahından herkese günaydın.Dün yurt içi piyasalarda manşet enflasyon, üretici enflasyonu ve otomotiv/beyaz eşya satışları gibi son derece kritik verileri takip ettik. Açıklanan son veriler manşet enflasyonun beklentinin altında gelmesine rağmen düşüşünün bir noktada yavaşladığını, üretici enflasyonunun ise yavaşlamaya devam ettiğini ortaya koydu.Bunların dışında Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in,&nbsp;"Her OSB'de, halde ve ana arterlerde Maliye kuracağız" açıklamaları fazlasıyla dikkat çekti.Yurt dışı tarafında ise nispeten sakin bir gündem mevcuttu. Çoğunlukla Trump tarafından yapılan açıklamalar ve AB'nin yaptığı birtakım hazırlıklar takip edildi.Bugün ayrıca bültende: 📝 TÜSİAD başkanlarına iddianame 🇨🇳 Trump ve Çin tarifeleri ⛽️ AB'nin doğalgaz alımıİyi okumalar.Emircan

Dün yurt içi piyasalarda manşet enflasyon ve üretici enflasyonu gibi kritik verileri takip ettik. Bunun dışında Hazine ve Maliye Bakanı Şimşek'in, "Her OSB'de, halde ve ana arterlerde Maliye kuracağız" açıklamaları fazlasıyla dikkat çekti.

💰 "Her OSB'ye Maliye"

5 Mayıs Pazartesi sabahından herkese günaydın.Yurt içinde dış ticaret istatistikleri, İSO imalat PMI ve yeni makroihtiyati tedbirler gibi son derece kritik açıklamaların yapıldığı, yurt dışında ise Çin-ABD arasındaki müzakerelerin başlamaya yakınsadığına dair haberler aldığımız bir hafta kapanışı yaptık. Bu sırada ABD'nin yaklaşık 2 aydır imzalamaya çalıştığı kıymetli madenler anlaşmasının bir şekilde imzalanmış olması ve Japonya'nın tarife masasında "tahvil stoku" kartını oynaması da dikkat çeken gelişmelerdi.Bu hafta ise piyasalarda yine son derece kritik veriler ön planda. Yurt içinde enflasyon, yurt dışında ise Fed’in önemli mesajlarını vermesinin beklendiği Mayıs ayı FOMC toplantısı takip edilecek.&nbsp;Bugün ayrıca bültende: ⛽️ Petrol ve doğalgaz üretimi 🔧 Hafta sonu çalışma 🇮🇷 İran petrolüne yaptırımİyi okumalar.Emircan

<h1 dir="ltr" fr-original-style="" style="font-size: 2em; margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><a href="https://bit.ly/duzenli-bagis-tema" target="_blank" rel="noopener noreferrer" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box; border-bottom: 2px solid rgb(255, 206, 20);">TEMA Vakfı ile yaşanabilir bir dünyaya</a></h1> <a href="https://bit.ly/duzenli-bagis-tema" target="_blank" rel="noopener noreferrer" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box; border-bottom: 2px solid rgb(255, 206, 20);"><img src="https://images.aposto.com/2025/4/0/1746371542571.jpeg" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; user-select: none; box-sizing: border-box;" ratio="2.01" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"></a> TEMA Vakfı, merhum “Toprak Dede” Hayrettin Karaca ve merhum “Yaprak Dede” A. Nihat Gökyiğit’in öncülüğünde kurulduğu &nbsp;günden bu yana, doğal varlıkları koruma hedefiyle çalışmalarını sürdürüyor. Siz de küçük ama düzenli katkılarla topraklarımızı, sularımızı ve ormanlarımızı koruma mücadelesine destek verebilirsiniz.TEMA Vakfı; orman, kırsal kalkınma, eğitim, çevre politikaları, iklim, örgütlenme ve gönüllülük ile biyolojik çeşitlilik alanlarında yürüttüğü çalışmalarla bugüne kadar yaklaşık 50 bin futbol sahası büyüklüğünde alanda 42 milyondan fazla fidanı&nbsp;toprakla buluşturdu. Şimdi ise Hayrettin Karaca’nın "Az ver, hep ver" çağrısıyla sizler de doğamızı birlikte korumaya davetlisiniz.TEMA Vakfı’nın çalışmalarına <a href="https://bit.ly/duzenli-bagis-tema" target="_blank" rel="noopener noreferrer" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box; border-bottom: 2px solid rgb(255, 206, 20);">buradan</a> ulaşabilir, gelecek nesillere daha yaşanabilir bir dünya bırakabilirsiniz.

5 Mayıs - TEMA - Exante

Bu hafta piyasalarda yine son derece kritik veriler ön planda. Yurt içinde enflasyon, yurt dışında ise Fed’in önemli mesajlarını vermesinin beklendiği Mayıs ayı FOMC toplantısı takip edilecek.

🇻🇮 Haftanın adı FOMC

1 Mayıs Perşembe sabahından herkese günaydın.Tüm emekçilerin 1 Mayıs İşçi Bayramı kutlu olsun!ABD'yi yeniden "büyük" yapacağı iddiasıyla yola çıkan Donald Trump'ın ilk çeyreği ekonomik daralmayla başladı. Öne çekilen ithalat ve azalan kamu harcamalarının etkisiyle çeyreklik bazda %0,3 daralan ABD ekonomisi, böylece 2022'den bu yana ilk kez küçülmüş oldu. Trump ise konuyla ilgili "Bunlar Biden'ın rakamları, enkaz devraldık" yorumları yaptı.Yurt içinde ise dış ticaret dengesi, açlık sınırı ve turizm gelirleri gibi oldukça kritik veriler takip edildi. Dış ticaret açığı Mart ayında piyasa beklentilerine paralel gelirken, turizm gelirleri ise birinci çeyrekte 9,4 milyar doları aşarak rekor kırdı.&nbsp;Bugün ayrıca bültende: 🏦 TCMB talebi izliyor ⛏️ Maden anlaşması masada 🫓 "Derin yoksulluk"Günlük ruh gıdası dozunuz ise burada:&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://open.spotify.com/playlist/37i9dQZF1DZ06evO2FGzDZ?si=eefbae34ec13497c" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">This is The Red Army Choir</a>İyi okumalar.Emircan

<h1 dir="ltr" id="isPasted" fr-original-style="" style="font-size: 2em; margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><a href="https://www.pazarlamasyon.com/gelecegin-rotasini-cizen-zihinler-new-generation-summit-te-bulusuyor" target="_blank" rel="noopener noreferrer" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box; border-bottom: 2px solid rgb(255, 206, 20);">New Generation Summit: yapay zeka ve küresel trendlerin analizi&nbsp;</a></h1> <a href="https://www.pazarlamasyon.com/gelecegin-rotasini-cizen-zihinler-new-generation-summit-te-bulusuyor" target="_blank" rel="noopener noreferrer" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box; border-bottom: 2px solid rgb(255, 206, 20);"><img src="https://images.aposto.com/2025/3/3/1746015506617.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; user-select: none; box-sizing: border-box;" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"></a> New Generation Summit;&nbsp;yapay zeka odaklı yenilikleri, güncel trendleri ve fikirleri odağına alan; aynı zamanda yapay zeka ve trendleri ödüllendiren New Generation Awards’u da kapsayan bir gün ile sahne alıyor. Yapay zeka ve küresel eğilimlerin yön verdiği dönüşümü kapsamlı biçimde ele alan etkinlik, “AI &amp; US” temasıyla 12 Haziran tarihinde Grand Pera Istanbul’da düzenleniyor.Neler var?&nbsp; Yapay zeka ve derin öğrenme teknolojilerinin insanlık üzerindeki dönüşüm potansiyeli Human+AI; yapay zekanın insan zihni ve düşünce süreçleri üzerindeki etkisi Next Paradigm; pazarlama dünyasında yapay zekanın müşteri deneyimini yeniden şekillendirme gücü AI for Marketing; sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşmada yapay zekanın hızlandırıcı rolü Green AI, makro trendlerin iş dünyası, tüketici davranışları, kültürel dönüşüm ve yeni nesil iş modelleri üzerindeki etkileri Future Trends başlığı altında analiz edilecek.New Generation Summit hakkında ayrıntılı bilgiye <a href="https://www.pazarlamasyon.com/gelecegin-rotasini-cizen-zihinler-new-generation-summit-te-bulusuyor" target="_blank" rel="noopener noreferrer" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box; border-bottom: 2px solid rgb(255, 206, 20);">buradan</a> ulaşabilirsiniz.

2 Mayıs - New Generation Summit - Exante

ABD'yi yeniden "büyük" yapacağı iddiasıyla yola çıkan Trump'ın görevi ekonomik daralmayla başladı. Öne çekilen ithalat ve kamu harcamalarının etkisiyle %0,3 daralan ABD ekonomisi, böylece 2022'den bu yana ilk kez küçülmüş oldu.

🇺🇸 Trump dönemi daralmayla başladı

30 Nisan Çarşamba sabahından herkese günaydın.Dün yurt içinde Bakan Mehmet Şimşek'in açıklamalarının yanı sıra ekonomik güven endeksi ve işgücü istatistiklerini yakından takip ettik. Ekonomik güven endeksi, diğer endekslerdeki düşüşlerin de etkisiyle sert bir şekilde gerilerken işsizlik oranı ise istihdam oranındaki artışın etkisiyle 2005 yılından bu yana en düşük seviyesine indi.&nbsp;Yurt dışı tarafında ise ABD-Çin arasında daha da gerilen ilişkiler ön plandaydı. Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi, BRICS toplantısında tüm üyeleri ABD'ye karşı birlik olmaya çağırdı. "Uzlaşmak zorbayı güçlendirir" diyen Wang, Çin'in ABD karşısında kolay kolay pes etmeyeceğini de bir bakıma göstermiş oldu.&nbsp;Bugün ayrıca bültende: 🇮🇹 İtalya anlaşmaları 🇺🇸 Ticaret açığında rekor 📉 Tüketici güveniGünlük ruh gıdası dozunuz ise burada:&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://open.spotify.com/playlist/1QRwbiYTrdOmSCcXNOTTmS?si=47282c0c2ab342a5" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Radio New Vegas</a>İyi okumalar.Emircan

Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi, BRICS toplantısında tüm üyeleri ABD'ye karşı birlik olmaya çağırdı. "Uzlaşmak zorbayı güçlendirir" diyen Wang, Çin'in ABD karşısında kolay kolay pes etmeyeceğini de bir bakıma göstermiş oldu.

🇨🇳 Çin direniyor 

29 Nisan Salı sabahından herkese günaydın.Dün hem yurt içi hem de yurt dışı piyasalarda nispeten sakin bir haber akışı mevcuttu. Yurt içinde TL için yapılan tahminler, iş dünyasından gelen açıklamalar ve TİM tarafından yayımlanan ihracat talep endeksi takip edilirken, yurt dışı tarafında ise çoğunlukla dış ticarete ilişkin yayımlanan raporları izledik.Günün Hikayesi'nde İstanbul'un Türkiye ekonomisi içindeki yerine değindiğimiz makalemizi bulabilirsiniz.Bugün ayrıca bültende: 📉 TL tahmini 🇺🇸 Trump girişimi 🇨🇳 Çin VS Almanyaİyi okumalar.Emircan

Dün hem yurt içi hem de yurt dışı piyasalarda nispeten sakin bir haber akışı mevcuttu. Yurt içinde TL için yapılan tahminler, iş dünyasından gelen açıklamalar ve TİM tarafından yayımlanan ihracat talep endeksi takip edildi. 

☀️ Sakin bir gün 

28 Nisan Pazartesi sabahından herkese günaydın.Borç stoku verileriyle başladığımız ve S&amp;P Türkiye değerlendirmesiyle bitirdiğimiz bir haftayı geride bıraktık. Şimdiyse önümüzde en azından veri akışı açısından bir miktar daha sakin bir hafta var gibi görünüyor.S&amp;P hafta kapanışında yayımladığı değerlendirmesinde özellikle mali istikrar, yatırımcı güveni ve döviz istikrarına dikkat çekerken anti-enflasyonist politikaların tersine dönmesi durumunda kredi notunu düşüreceğini net bir şekilde ifade etti. Enflasyonun tek haneye yakınlaşması halinde ise notun artırılabileceği vurgulandı.&nbsp;Bu hafta ise yurt içinde dış ticaret, &nbsp;istihdam ve PMI öne çıkarken, yurt dışında ise GSYH, TÜFE ve tarım dışı istihdam istatistikleri izlenecek.&nbsp;Günün Hikayesi'nde kaleme aldığımız haftalık takvimi bulabilirsiniz.&nbsp;Bugün ayrıca bültende: 🏦 Rezervlerde düşüş 📈 Enflasyon beklentileri ☎️ Telefonun başındaGünlük ruh gıdası dozunuz ise burada:&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://open.spotify.com/playlist/37i9dQZF1DX1cC4JrF1e4o?si=783c2b5e3775430c" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Crooner Classics</a>İyi okumalar.Emircan

<h1 dir="ltr" id="isPasted" fr-original-style="" style="font-size: 2em; margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><a href="https://www.garantibbvaportfoy.com.tr/para-piyasasi-serbest-fon" target="_blank" rel="noopener noreferrer" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box; border-bottom: 2px solid rgb(255, 206, 20);">Garanti Portföy Para Piyasası Serbest (TL) Fon ile potansiyel TL getiri imkanı</a></h1> <a href="https://www.garantibbvaportfoy.com.tr/para-piyasasi-serbest-fon" target="_blank" rel="noopener noreferrer" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box; border-bottom: 2px solid rgb(255, 206, 20);"><img src="https://images.aposto.com/2025/3/5/1745582352202.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; user-select: none; box-sizing: border-box;" ratio="Infinity" width="550" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"></a> Garanti Portföy Para Piyasası Serbest (TL) Fon’un kısa vadeli ve düşük riskli yatırım araçlarından oluşan portföyü sayesinde TL getiri potansiyelinden yararlanabilirsiniz. Üstelik aynı gün alım-satım&nbsp;imkanıyla.Dahası: Garanti Portföy Yönetimi A.Ş.’nin kurucusu olduğu fonu Garanti BBVA Şubeleri, Mobil ve İnternet Bankacılığından alabilirsiniz.Not etmeli: Fon serbest fon türünde olduğu için sadece Nitelikli Yatırımcılar tarafından alınabilir. Nitelikli Yatırımcılar, en az 1 milyon TL tutarında Türk ve/veya yabancı para ve sermaye piyasası aracına sahip olan gerçek ve tüzel kişilerdir.Garanti Portföy Para Piyasası Serbest (TL) Fon hakkında ayrıntılı bilgiye <a href="https://www.garantibbvaportfoy.com.tr/para-piyasasi-serbest-fon" target="_blank" rel="noopener noreferrer" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box; border-bottom: 2px solid rgb(255, 206, 20);">buradan</a> ulaşabilirsiniz.

28 Nisan - Garanti - Exante

Borç stoku verileriyle başladığımız ve S&P Türkiye değerlendirmesiyle bitirdiğimiz bir haftayı geride bıraktık. Şimdiyse önümüzde en azından veri akışı açısından bir miktar daha sakin bir hafta var gibi görünüyor.

💸 S&P enflasyon dedi, gözler istihdama çevrildi

25 Nisan Cuma sabahından herkese günaydın.Dün yurt içinde çoğunlukla reel kesim güven endeksi, sektörel güven endeksleri ve kapasite kullanım oranı gibi kritik verileri takip ettik. Eldeki veriler, Nisan ayı içinde hem reel kesim hem de hizmet, perakende ticaret, inşaat gibi sektörlerin güvenlerinin azaldığına işaret etti. Bu sırada BETAM verilerine göre hanehalkının enflasyon beklentisi de yükseldi.Yurt dışında ise aynı sırada Çin ve ABD arasındaki tarife atışmalarını izledik. Trump Çin ile yakın temasta olduklarını ve anlaşma yapmaları gerektiğini defaatle vurgularken, Çin tarafı ise müzakere iddialarını yalanlıyor.&nbsp;Günün Hikayesi'nde "Ticaret savaşının kazananı Hindistan mı olacak?" başlıklı yazımızı bulabilirsiniz.Bugün ayrıca bültende: 💸 Reel kesimin döviz açığı 🇩🇪 Alman ekonomisi için çalan çanlar 🇨🇳 Çin taviz bekliyorGünlük ruh gıdası dozunuz ise burada:&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://open.spotify.com/playlist/37i9dQZF1DWYzKmy0vGGcY?si=8e62c4b9bf9f4e18" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Soft 60's</a>İyi okumalar.Emircan

<h1 dir="ltr" id="isPasted" fr-original-style="" style="font-size: 2em; margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><a href="https://www.istanbulfintechweek.com/" target="_blank" rel="noopener noreferrer" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box; border-bottom: 2px solid rgb(255, 206, 20);">Istanbul Fintech Week 2025 fintek liderlerini biraraya getiriyor</a></h1> <a href="https://www.istanbulfintechweek.com" target="_blank" rel="noopener noreferrer" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box; border-bottom: 2px solid rgb(255, 206, 20);"><img src="https://images.aposto.com/2025/3/4/1745502702855.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; user-select: none; box-sizing: border-box;" ratio="Infinity" width="550" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"></a> 2019’dan bu yana EMEA bölgesindeki fintek sektörünü buluşturan Istanbul Fintech Week (IFW)’in 2025 edisyonu KOOP Ventures tarafından 11-12 Haziran 2025 tarihlerinde Fişekhane'de düzenleniyor. Etkinlikte “Yapay Zeka ve Web3 ile Finansın Geleceğini Yeniden Tanımlamak” teması altında küresel uzmanlar, finans profesyonelleri, bankacılar, girişimciler, yatırımcılar ve düzenleyiciler biraraya geliyor.&nbsp; Katılımcıları;<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box; margin-bottom: 10px;">Dijital Finans, Yapay Zeka (AI), Web3/Blockchain, Fintek'te Kadın (Women in Fintech) ve Ticaret Teknolojileri (TradeTech) gibi kilit alanlara derinlemesine bakış,</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box; margin-bottom: 10px;">Sektör vizyonerlerinden ana konuşmalar (keynote sunumları) ve en son trendleri ve zorlukları ele alan dinamik panel tartışmaları,</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box; margin-bottom: 10px;">Çığır açan çözümler ve girişimler sunan startup sunumları,</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box; margin-bottom: 10px;">Fintek ekosistemindeki başarıları kutlayan "Dijital Finansın Öncüleri" ödül töreni,</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box; margin-bottom: 10px;">Anlamlı bağlantılar ve işbirlikleri kurmak üzere tasarlanmış özel B2B oturumlar bekliyor.</li></ul>Istanbul Fintech Week 2025 ile&nbsp;<a href="https://www.istanbulfintechweek.com/" target="_blank" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box; border-bottom: 2px solid rgb(255, 206, 20);">buradan</a> tanışabilir, biletinizi&nbsp;<a href="https://istanbulfintechweek.eventbrite.ca/?aff=aposto" target="_blank" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box; border-bottom: 2px solid rgb(255, 206, 20);">buradan</a> alabilirsiniz.

25 Nisan - IFW - Exante

Dün yurt içinde çoğunlukla reel kesim güven endeksi, sektörel güven endeksleri ve kapasite kullanım oranı gibi kritik verileri takip ettik. Yurt dışında ise aynı sırada Çin ve ABD arasındaki tarife atışmalarını izledik.

⚙️ Sektörel güven geriliyor

Ekonomi hakkında yayımlanmış makalaler ve yayınlar

Ekonomi

İş dünyası hakkında yayımlanan makaleler ve yayınlar

İş Dünyası

Politika hakkında yayımlanan makaleler ve yayınlar

Politika

19 Mart 2025 tarihinde Ekrem İmamoğlu’nun tutuklanmasından bugüne, Merkez Bankası’nın rezerv kaybı yaklaşık 57 milyar dolara ulaştı.19 Mart 2025 sabahı, Merkez Bankası’nın piyasalara neden 2–2,5 saat geç müdahale ettiğinin ve kurun 42,5 TL’yi görmesine neden izin verildiğinin cevabını hâlâ alamadık. Belki 22 Mayıs 2025 tarihinde, yılın ikinci Enflasyon Raporu sunumundan sonra soru-cevap kısmında bu soru sorulur ve cevabını alırız.Bu&nbsp;soru&nbsp;neden&nbsp;önemli?&nbsp;İki&nbsp;nedenle&nbsp;önemli:<ol data-end="806" data-start="630" fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li data-end="731" data-start="630" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Müdahalede geç kalınması acaba olayın yaratacağı etkinin önemsenmemesinden mi kaynaklandı? Yoksa</li><li data-end="806" data-start="732" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Merkez&nbsp;Bankası&nbsp;ile&nbsp;bankalar&nbsp;arasında&nbsp;bir&nbsp;iletişim&nbsp;kopukluğu&nbsp;mu&nbsp;yaşandı?</li></ol>Her iki durum da bence vahim. Merkez Bankası’nın kurun 42,5 seviyesini görmesine izin vermemesi gerekiyordu. Yıl sonunda beklenen kur değerinin, bir iki saat içinde kolayca görülmesi çok önemli bir sinyal etkisi yarattı.Sonrasında&nbsp;kur&nbsp;hareketine&nbsp;yönelik&nbsp;aktif&nbsp;bir&nbsp;Merkez&nbsp;Bankası&nbsp;izledik.20 Mart 2025 tarihinde acil bir ara toplantıyla TCMB; gecelik vadede borç verme faiz oranının %46’ya (koridorun üst bandı) yükseltilmesine karar verdi. Fonlamayı politika faizinden yapmayıp, koridorun üst bandından yaparak piyasadaki oynaklığı sınırlamak üzere TL ve döviz likiditesine yönelik tedbirler aldı. Bu tedbirler, kısa süreli olarak yanan ateşi azalttı ancak söndüremedi.Yaşanan tutuklama kararı sonrası gelen ilk rutin Merkez Bankası toplantısında Para Politikası Kurulu; politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının %42,5’ten %46’ya yükseltilmesine karar verdi. Ayrıca Merkez Bankası, gecelik vadede borç verme faiz oranını %46’dan %49’a, gecelik vadede borçlanma faiz oranını ise %41’den %44,5’e yükseltti. Beklenen politika faizi oranı %40 iken gerçekleşen %46 oldu. Artış sanıldığı gibi 350 baz puan değil aslında.Ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti ise politika faizinin üzerinde, %48,82 seviyesinde.5 Mayıs 2025 tarihinde ise yaşanan olaylar sonrası merakla beklenen Nisan ayı TÜİK enflasyonunu gördük. TÜİK her zamanki gibi şapkadan tavşan çıkardı ve en iyimser beklentilerin bile altında, %3 olarak Nisan ayı enflasyonunu açıkladı. Benim Nisan ayı enflasyon tahminim ise%4 civarındaydı.TÜİK’e göre yıllık enflasyon ise Mart ayındaki %38,1 seviyesinden, Nisan’da %37,86’ya geriledi. Fakat çekirdek enflasyon göstergeleri, aylık manşet enflasyondan daha fazla artmış durumda. Hem mal enflasyonunda hem de hizmet enflasyonunda artış dikkat çekici. Enflasyon artış oranının TÜİK tarafından %3’te tutulmuş olması bile bu tabloyu değiştirmeye yetmemiş.Merkez Bankası’nın Nisan ayı Para Politikası Kurulu toplantısında politika faizini %46’ya çıkardığından az önce bahsetmiştim. %46 politika faizini esas aldığımızda, politika faizinin yıllık tüketici enflasyonunun 8,14 puan üzerinde olduğunu görüyoruz.Ancak kur hareketini kesemeyen Merkez Bankası’nın, fonlamayı koridorun üst bandına (%49) yakın, %48,82 seviyesinden yaptığını da yine yukarıda belirtmiştim. Bu fonlama faizini dikkate aldığımızda, TÜFE – faiz makasının 10,96 puan olduğu net bir şekilde görülüyor.Çekirdek enflasyondaki yükseliş ise beklentilerdeki bozulmayı daha net görmemize yardımcı oluyor. Yıl sonu enflasyon beklentileri, her ne kadar Hazine ve Maliye Bakanı "Merkez Bankası tahmin aralığında enflasyon gelecek" dese de bozulmuş durumda. Ancak TÜİK enflasyonun bugünden tahmin aralığı içerisinde geleceğini garanti ettiyse, bunu bilemem.Ben&nbsp;bu&nbsp;kadar&nbsp;kesin&nbsp;bir&nbsp;konuşmayı&nbsp;ancak&nbsp;bana&nbsp;enflasyon&nbsp;rakamı&nbsp;bugünden&nbsp;garanti&nbsp;edilmiş&nbsp;olsaydı&nbsp;yapabilirdim.Merkez Bankası tahmininde medyan (ortanca) değer %24. TÜİK’in Nisan ayında enflasyonu %3 açıklamasıyla, 2025 yılının ilk dört ayının enflasyonu kümülatif olarak %13,36 oldu. Ortanca değer olan %24’e ulaşmak için, gelecek 8 aydaki enflasyonun kabaca %10,64 olması lazım. Bu da aylık bazda ortalama %1,33 enflasyon demek. Bu olur mu? Hemen olmaz demeyin. TÜİK varsa olabilir.TL varlıkları yeniden cazip hâle getirmek için mevduat faizinin düşmesi istenmiyor; ancak kur buna rağmen yükseliyor. Hanehalkının döviz mevduatları hızlı bir şekilde artıyor. Yeniden bir dolarizasyona dönüşün kuvvetli sinyalleri var.3 Mayıs 2025 Cumartesi (Cuma’yı Cumartesi’ye bağlayan gece yarısı), tıpkı daha önceki dönemlerde olduğu gibi, Merkez Bankası’ndan ‘Makro İhtiyati Tedbirler’ adı altında TL’yi teşvik etmek için; bankaların TL mevduat oranını artırmayı amaçlayan, döviz talebini azaltmayı hedefleyen, ihracat dövizlerinin bir kısmını rezerv yaratmakta kullanmayı amaçlayan, döviz işlemlerini sınırlayan, likidite baskısı yaratabilecek bir dizi önlem getirildi.Önlemlerin&nbsp;bence&nbsp;iki&nbsp;amacı&nbsp;var:<ol data-end="5317" data-start="4879" fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li data-end="5104" data-start="4879" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yakılan döviz rezervlerini, yabancı yatırımcıyı bu koşullarda getirmek mümkün olmayacağı için, ihracatçı dövizi üzerinden telafi etmeye çalışmak (Merkez Bankası eski Başkanı Şahap Kavcıoğlu döneminde yapılanların aynısı)</li><li data-end="5317" data-start="5105" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yeni artırılan politika faizinin yeterli olmadığı görülmesine karşılık, bir faiz artışı daha yapmadan dövize olan talebi kesme isteği (Merkez Bankası eski Başkanı Şahap Kavcıoğlu döneminde yapılanların aynısı)</li></ol>Bütün bunlar eskiye dönüşün bir göstergesi. Tek fark, önceki ekonomi yönetimi ekonomiyi irrasyonel temellerde yönetirken, şimdiki ekonomi yönetiminin rasyonel bir temele dayanıyor olması.Özetle: Az gittik, uz gittik, dere tepe düz gittik; bir de baktık ki başladığımız yere geri dönmüşüz.Bütün bu türbülansın sebebi ise hukukun üstünlüğünden ayrılıp, kişilere özel hukuk uygulamalarına geçmemiz. Sorunun kaynağı ekonomik nedenler değil.18 Mart’ta %28,10 olan 10 yıllık tahvil faizi, bu yazının yazıldığı gün %34,61’e ulaştı. 18 Mart’ta %39,18 olan gösterge tahvil faizi (2 yıllık), bu yazının yazıldığı gün %46,94’ü gösteriyor.Türkiye’nin 5 yıllık CDS’leri, 18 Mart 2025 tarihinde 242 baz puandayken, bu yazının yazıldığı gün 349 baz puana dayanmış durumda.Ticari kredi faizleri 10–11 puan artış göstermiş ve şirketlerin krediye ulaşımında ciddi sorunlar var. Şirketlerin sesi duyulmuyor.Gördüklerini ve yaşadıklarını hiç çekinmeden her defasında söyleyen İstanbul Sanayi Odası Başkanı Erdal Bahçıvan, Nisan Ayı Olağan Meclis Toplantısı’nda yaptığı konuşmada;“Özellikle geçen cuma günü önemli derecelendirme kuruluşlarından S&amp;P'nin yaptığı açıklamada belirtilen noktalar önemlidir. Rating notumuzda istikrarlı bir iyileşme beklenirken, son açıklamada mevcut notumuzu korumamızın bile riske girebileceği uyarısı gelmesi dikkat çekici. Ülkemizin enflasyonla mücadelesinden asla ve asla taviz verme lüksü yoktur. Ama bunu söylerken, enflasyonla mücadele konusundaki en ağır sorumluluğun yüklenmiş olduğu sanayi sektörünün; sorumlusu olmadığı ve hak etmediği böylesine yüklü bedelleri ödemesi noktasındaki kapasitesinin de, sınırının da sonuna geldiğinin her kesim tarafından iyi bilinmesi gerekiyor. Özellikle emek yoğun sektörlerimizin kaderlerine terk edilmemesi, bu sektörlerimizin yıllar içinde edindiği üretim kültürünün hasar görmemesi konusunda dikkatli ve özenli davranılmalı” diyerek reel sektörün artık dayanma gücü kalmadığını söylüyor.Şimdi soru şu: Program gerçekten yürüyor mu?Cevabı siz kendi kendinize verin lütfen.

19 Mart 2025'ten bugüne, Merkez Bankası’nın rezerv kaybı yaklaşık 57 milyar dolara ulaştı. O günden bugüne dolar/TL, gösterge faiz, enflasyon gibi pek çok kalemde önemli farklılaşmalar kaydedildi. Şimdi soru şu: Program gerçekten yürüyor mu?

Program yürüyor (mu) ?

Altın fiyatları tahminleri de aşan bir boyutta yukarı gidiyor.&nbsp;Bunun ana nedeni elbette Trump’ın peş peşe gelen ve tahmin edilmesi çok zor hamleleri. Normal koşullarda altın fiyatlarını yukarı götüren ana faktör belirsizliktir, risklerdir, enflasyon beklentileridir. Bütün belirsizlik endeksleri roket hızıyla tarihi zirvelere gidiyor. 2008 krizinden bu yana inişli çıkışlı ama sürekli yukarıyı zorlayan bir altın fiyatı gördük. İlk etapta güçlü çıkışlar olmasına rağmen, küresel enflasyonun çok da güçlü gelmemesi altın fiyatlarını 2008 krizinden bir süre sonra duraklatmıştı. Bununla birlikte, Trump‘ın birinci dönemi ile başlayan ticaret politikaları, pandemi dönemi, artan savaşlar ve en son Trump‘ın ikinci dönemiyle ortaya çıkan belirsizlikler ve riskler altını çok ciddi boyutta yukarılara taşıyan ana faktörler oldu.<h2 data-end="1876" data-start="1095" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">ABD’ye olan güven kaybı, doların tahtını sallıyor</h2>Burada özellikle Trump‘ın attığı adımların Amerika’ya, Amerikan ekonomisine, ABD Doları’na olan güveni sarsması da son derece öne çıkan bir faktör oldu. Küresel ekonomi kötü gittiğinde para güvenli limanlara yönelir; bunlardan birisi her zaman altın olmuştur. Bunun yanında gümüş, platin, paladyum gibi değerli madenler de kısmen payını alır. Normal koşullarda altın kadar, hatta zaman zaman altından da değerli güvenli liman ABD Doları’dır. Dünya ticaretinin ve yatırımlarının %60 civarında payına sahip olan Amerikan Doları’nın rezerv para olma özelliği, ABD krize dahi girse dolar basıp ödeyebilmek lüksünü de getiriyor. Fakat yaşadığımız süreçte ABD’ye, kurumlarına olan güvenin ciddi sarsıldığı bir ortamdan geçiyoruz.<h2 data-end="2772" data-start="1878" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">ABD ekonomisi yavaşlıyor</h2>Birkaç ay önce ABD’nin %3 civarında büyümesi beklenirken, şimdi beklentiler eksilere çekildi. Aynı zamanda bundan birkaç ay önce Fed’in, Trump‘ın uygulayacağı genişletici maliye politikaları nedeniyle ortaya çıkacak enflasyon nedeniyle çok da gevşemeye gidemeyeceği, dolayısıyla doların güçlü getiri sağlamaya devam edeceği beklentisi hakimdi. Trump içeride vergileri indirerek büyüme vaat etmişti. Bu adımları atamadı. Borsalarda sert düşüşler, büyük servet kayıplarına yol açtı; iç talebi zayıflatma potansiyeli arttı. Büyüme beklentileri negatife döndü. Normal koşullarda faiz indirmesi beklenen Fed’in, artan enflasyon riskleri, mevcut belirsizlikler ve dolardan kaçışı hızlandırmama gayretleri ile faize dokunamadığını izledik. Bu da son dönemlerde izlediğimiz gibi Trump‘ı öfkelendiren ve Powell’ı görevden alma tehdidine kadar götüren bir süreci yarattı.<h2 data-end="3270" data-start="2774" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Altın alternatifsiz kalmaya başladı</h2>Dolara ve ABD’ye olan güveni daha da sarsıcı gelişmeleri peş peşe yaşamaya devam ediyoruz. Euro-Dolar paritesi 1,14’ler civarında dolanıyor. Doların da alternatif oluşturamadığı bir noktada altın tek başına kaldı. Gümüş gibi sanayinin kullandığı ürünler, ekonomilerdeki yavaşlama beklentisiyle sanayi tarafından talep azalması yaşayınca ve güvenli liman özelliğiyle altınla karşılaştırılmayacak bir boyutta olmaları nedeniyle altın daha da destek aldı.<h2 data-end="4528" data-start="3272" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">1970-1980 arası altının ons fiyatı 20 katına çıktı</h2>Sonuç olarak, tüm dünyada büyük yatırımcıların ciddi biçimde alternatif olarak altına yöneldiğini görüyoruz. Talep artışı gerçek kişi ve kurumsal firmalardan gelse de, önemli bir talep unsuru merkez bankalarının rezervlerinde altının payını artırması oldu. Merkez bankalarının toplam rezervlerinde altının payı %6’dan %14’lere geldi. Çin’in rezervlerinde altının payı son yıllarda %1,5’tan %7’lere geldi. Tüm gelişmeler altını destekliyor. Bundan yaklaşık 55 yıl önce, 1970’lerin başında altının ons fiyatı 40 dolardı. 1970’lerde yaşanan Arap-İsrail savaşı ve OPEC ülkelerinin petrol arz kesintisi ile 6 dolardan 45 dolara giden petrol fiyatları stagflasyon yarattı ve altının ons fiyatı 1970’lerin ortalarında 120 dolara geldi. Arkasından gelen İran Devrimi ile fiyatlar 800 dolara çıktı. 10 yılda 20 katına, 5 yılda 7 katına çıkan altın fiyatları için o günler referans gösterilerek çok uçuk tahminler yapılıyor. Kimse bilemez ama mevcut dinamikler altın fiyatları için yön yukarı diyor. Hiçbir varlık fiyatı düz bir çıkış gösteremez. Önümüzdeki günlerde önemli düzeltmeler olabilir. Ama yakın olmasa da bugünler geride kaldıktan sonra altın kalıcı sert düşüşler gösterme potansiyeli de taşıyor.<h2 data-end="5394" data-start="4530" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">1980 yılında zirve yapan altın fiyatı, 30 yıl boyunca oraya geri dönemedi</h2>Altın fiyatı 1980’lerin başında 800 doları gördükten sonra, takip eden 35–40 yıl boyunca 500 doların altında seyretmiş. Altının fiyatı çok daha yukarılara çıkabilir; olabilir ama bugünkü riskler geride kalmaya başladığında, daha iyimser bir tablo ortaya çıktığında altın muhtemelen uzun süreli ve kalıcı gerileyecektir. İşte o zaman ne zaman olur onu şu anda, bu toz bulutta kestirmek gerçekten zor ama çok yakın olmadığını düşünüyoruz. Piyasalar son dönemde en kötüyü fiyatlıyor ve karamsarlık çok yaygın. Çok da haklı gerekçeler var. Ama unutmayalım: Piyasaların ana yönü kısa vadede genellikle çoğunluğun beklediği yönde gitmez. Küçük haber akışları bile piyasanın yönünü hızla değiştirebilir. Sadece altın değil, tüm finansal varlıklar için dalgalı süreçte kalmaya devam edeceğiz.

Altın fiyatları tahminleri de aşan bir boyutta yukarı gidiyor. Bunun ana nedeni elbette Trump’ın peş peşe gelen ve tahmin edilmesi çok zor hamleleri.

Altının önlenemeyen yükselişi

2025 yılının ikinci çeyreğine girerken, dünya piyasalarında alışıldık bir istikrardan söz etmek zor. ABD’nin agresif gümrük politikalarıyla alevlenen ticaret savaşları, sadece emtia fiyatlarını ya da sektör bazlı değerlemeleri değil; yatırımcı psikolojisini, ülkeler arası sermaye korelasyonlarını ve stratejik risk algısını da yeniden şekillendiriyor.Piyasalarda hâkim olan korku sadece geçici bir oynaklık değil, sistematik bir güvensizliğin yansıması. Başkan Trump’ın “Liberation Day” olarak adlandırdığı yeni gümrük tarifeleri, kısa vadeli ulusal çıkar hesaplarına dayansa da, uzun vadede ABD’nin kendisini küresel piyasalardan kademeli olarak izole ettiğini gözler önüne seriyor.<h2 data-end="1049" data-start="994" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Kazanç revizyonlarında 2020’ye dönüş: Kırmızı alarm</h2>Eylül 2022’deki enflasyon kaynaklı düşüşten bile daha kötü bir tablo çizen kazanç revizyon momentumları, nisan ayında pandemi döneminden bu yana en düşük seviyesine geriledi. ABD’de revizyonlarda üst üste 10 haftalık düşüş serisi yaşanırken; Meksika, Çin ve Fransa gibi ülkelerde de kazanç tahminleri sert şekilde aşağı yönlü güncellendi. Bu veriler, şirketlerin önümüzdeki 12 ay için gelir ve kârlılık konusunda ne denli kötümser bir tablo çizdiğini ortaya koyuyor.Kazanç revizyon momentumunun ölçümünde pozitif güncelleme alan şirket sayısından negatif güncelleme alan şirket sayısı çıkarılıyor ve toplam revizyonlara oranlanıyor. Bu oranın negatife kayması, analistlerin şirketlere güvenini kaybettiğini ve risk primi taleplerinin artacağını gösteriyor.<h2 data-end="1884" data-start="1816" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Enerji düşerken teknoloji ayağa kalktı</h2>Yılın ilk çeyreğinde piyasaların yıldızı olan enerji sektörü, Nisan ayında büyük bir düşüş yaşadı. Gelişmiş ülkelerde enerji hisselerinde çift haneli değer kayıpları görüldü; küresel enerji endeksi %9,1 geriledi. Bu düşüşün arkasında, küresel ticaret hacmindeki daralma ve petrol talebine yönelik olumsuz beklentiler yatıyor.Diğer yandan teknoloji hisseleri, özellikle gelişmiş pazarlarda toparlanma sinyalleri verdi. ABD ve Avrupa'da teknoloji hisseleri yükselişe geçerken, Çin’de teknoloji sektörü %8,8 düşüş yaşadı. Bu da yatırımcıların jeopolitik risklere karşı bölgesel ayrışmalara dikkat ettiğini ortaya koyuyor.Kamu hizmetleri (utilities) ve temel tüketim ürünleri (consumer staples) sektörleri ise riskten kaçınma eğilimiyle öne çıktı. Çin hariç tüm piyasalarda kamu hizmetleri hisseleri pozitif getiriler sundu. Özellikle İsviçre, Hollanda ve Birleşik Krallık gibi piyasalarda bu sektörlerdeki iskontolar dikkat çekici seviyelere geldi.<h2 data-end="2906" data-start="2842" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">ABD dışındaki piyasalar öne geçti</h2>İronik bir şekilde, ticaret savaşının hedefinde olan Kanada, Meksika ve Çin gibi ülkeler yıl başından bu yana ABD’ye kıyasla daha güçlü performanslar gösterdi. Özellikle Meksika, Nisan ayında dünyanın en iyi performans gösteren borsası oldu. ABD ise 23 büyük ekonomi arasında yalnızca altıncı en kötü performansı sergiledi.ABD borsalarının, Kanada ve Meksika gibi komşu piyasalara olan korelasyonu yüksek kalmaya devam ederken; Avrupa, Japonya ve Güney Kore gibi bölgelerle olan ilişkisi tarihsel ortalamaların oldukça altına düştü. Bu kopuş, yatırımcıların ABD'yi artık farklı bir dinamikte fiyatladığını ve risklerin büyük ölçüde içsel nedenlerle şekillendiğini düşündüğünü gösteriyor.<h2 data-end="3655" data-start="3603" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Korelasyon verileri: Korku sistematik hale geldi</h2>Piyasa korelasyonları, yatırımcı davranışlarının en rafine göstergelerindendir. Bloomberg World Index kapsamında yapılan analizde, hisse senetleri arasındaki 30 günlük ortalama korelasyon 0.265’e çıktı. Bu değer, 2018 sonrası ortalamanın 2,1 standart sapma üzerinde ve pandemi dönemindeki zirvelere oldukça yakın. Bu durum, yatırımcıların sektörel ayrım yapmaksızın panikle satış yaptığını ve portföy çeşitlendirmesinin etkinliğinin azaldığını ortaya koyuyor.Bölgesel olarak en yüksek korelasyon seviyeleri Japonya, Latin Amerika ve Tayvan'da görülürken; Kanada, Hindistan ve Güney Kore'de bu seviyeler daha düşük kaldı. Ancak düşük kalan ülkelerde bile değerler ortalamanın en az 1,5 standart sapma üzerinde, yani global korku her yerde hissediliyor.<h2 data-end="4492" data-start="4417" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Değerlemelerdeki çarpıklık: ABD hala primli, gelişenler büyük iskontolu</h2>Değerlemeler açısından da çarpıcı bir tablo söz konusu. ABD hâlâ gelişmiş ülke ortalamalarına göre primli işlem görürken; Brezilya (%47), Meksika (%14), Güney Afrika (%26) ve Birleşik Krallık (%10) gibi ülkelerde ciddi iskontolar dikkat çekiyor. Bu ülkelerin pandemi öncesi dönemde premium işlem gördüğü düşünülürse, mevcut seviyeler uzun vadeli yatırımcılar için cazip fırsatlar sunabilir.Sektörel anlamda ise sağlık ve tüketici ürünleri alanında önemli değerleme fırsatları mevcut. Japonya, İsviçre, Birleşik Krallık ve Suudi Arabistan gibi ülkelerdeki büyük ölçekli sağlık hisseleri, 10 yıllık fiyat/kazanç (F/K) oranlarının 1,5 standart sapma altında. Roche, Novartis ve AstraZeneca gibi devlerin iskontolu işlem görmesi, piyasa katılımcılarının kısa vadeli korkulara fazlaca odaklandığını düşündürüyor.<h2 data-end="5354" data-start="5310" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Düşük beta stratejileri yeniden parlıyor</h2>2000 yılından bu yana yaşanan yedi büyük piyasa düşüşünde düşük beta ve düşük volatilite stratejilerinin pozitif getiri sunduğu görülüyor. Özellikle son düzeltme döneminde, long/short düşük beta stratejileri %11,5 getiri sağlarken; düşük volatilite stratejileri %7,7 getiri sağladı. Bu da bize piyasa düşüşlerinde agresif büyüme yerine, dengeli ve defansif yatırımların öne çıktığını gösteriyor.Bu stratejilerin geçmişteki krizlerde de (2000, 2009, 2011) yüksek getiriler sunduğu düşünüldüğünde, bugünkü belirsizlik döneminde yatırımcılar için güçlü bir rota sunabileceği söylenebilir.<h2 data-end="5995" data-start="5950" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Sonuç olarak: Piyasalarda geri sayım başladı mı?</h2>Küresel piyasalarda korku seviyesinin bu denli yükselmesi, aslında bir yönüyle potansiyel bir fırsat kapısını da aralıyor olabilir. Geçmiş krizlerde olduğu gibi, korelasyonların zirve yaptığı, değerlemelerin dip yaptığı dönemler genellikle güçlü toparlanmaların habercisi olmuştur.Ancak bu kez siyasi müdahalelerin yoğunluğu, belirsizlikleri daha da derinleştiriyor. Ticaret savaşlarının kazananı yok; bu gerçeği artık sadece ekonomistler değil, yatırımcılar da fiyatlamaya başladı.Piyasaların yeniden güven kazanması için hem merkez bankalarının netlik sağlaması hem de politik karar vericilerin öngörülebilirlik çerçevesine dönmesi şart. Aksi halde, küresel finans sahnesi bir süre daha “defansif modda” kalmaya devam edecek.

2025 yılının ikinci çeyreğine girerken, dünya piyasalarında alışıldık bir istikrardan söz etmek zor. ABD’nin agresif gümrük politikalarıyla alevlenen ticaret savaşları, sadece emtia fiyatlarını ya da sektör bazlı değerlemeleri değil; yatırımcı psikolojisini, ülkeler arası sermaye korelasyonlarını ve stratejik risk algısını da yeniden şekillendiriyor.

Küresel piyasalarda belirsizliğin anatomisi

2024 boyunca süren yüksek faiz ortamı ve ekonomik yavaşlama, Borsa İstanbul’da hem yerli hem yabancı yatırımcının nispeten temkinli bir duruş benimsemesine neden olmuştu. Özellikle yabancı yatırımcı cephesinde yaşanan yaklaşık 3 milyar dolarlık net çıkış, piyasa dinamiklerinin büyük ölçüde iç dinamiklere sıkıştığına işaret etmişti.Ancak faiz indirimlerinin başladığı ve Trump hikayesinin başladığı 2025’in ilk çeyreğinde bu tablo kısmen değişti ve uzun süredir çıkışta olan yabancı sermaye sınırlı da olsa yeniden ülkemize giriş yaptı. TÜYİD - Turkish IR Society tarafından Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) verilerinden yaralanılarak hazırlanan <a fr-original-style="" href="https://www.tuyid.org/files/yayinlar/BTR_2025_1C.pdf" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Borsa Trendleri Raporu’nun</a>&nbsp;birinci çeyrek sayısı, söz konusu dönemde portföy tercihlerinden yatırımcı sayısına, ülke dağılımından endeks bazlı yönelimlere kadar pek çok alanda ne tarz hareketler yaşandığını ortaya koyuyor.&nbsp;<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Hem yerli hem yabancı yatırımcı sayısında azalma var</h2>TÜYİD raporuna göre yılın birinci çeyreğinde BIST TÜM Endeksi’nde yer alan şirket sayısı bir önceki çeyreğe kıyasla 11 adet artarak 563’e yükselirken, halka açıklık oranı %43 düzeyinde sabit kaldı. Aynı dönemde piyasa değeri 17 milyar USD azalışla 361 milyar USD’ye, toplam işlem hacmi ise yıllık bazda %11 azalışla 9,1 trilyon TL’ye kadar geriledi. USD bazında işlem hacmi ise 251 milyar USD ile 2024’ün ikinci çeyreğinden bu yana en düşük seviyede kaldı.TÜYİD tarafından yayımlanan verilere göre yılın birinci çeyreğinde Borsa İstanbul’da saklanan toplam portföy değeri, bir önceki çeyreğe kıyasla %2,3 artışla 5 trilyon 848 milyar TL’ye yükseldi. Bu portföy büyüklüğünün 3,7 milyar TL’lik kısmı yerli yatırımcıların portföyünden oluşurken, 2,1 milyar TL’lik kısmı ise yabancı yatırımcının portföyünden meydana geldi. Birinci çeyrekte BIST 100 endeksinin piyasa değeri içindeki yabancı payı %36,0 ile çeyreklik bazda 1 puan azalırken, yıllık bazda ise 2,0 puan azalış gösterdi.Bu dönemde toplam yatırımcı sayısı çeyreklik bazda %2; yıllık bazda ise %19 azalarak 6 milyon 648 bin kişiye geriledi. Aynı dönemde yerli yatırımcı sayısı yıllık bazda %19 azalışla 6 milyon 618 bin kişiye inerken, yabancı yatırımcı sayısı ise %5 azalarak 29 bin 216 kişiye geriledi.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Birinci çeyrekte satışlar tersine döndü</h2>2024 yılı boyunca toplamda 2 milyar 978 milyon USD tutarında net satış gerçekleştiren yabancı yatırımcılar, 2025’in ilk çeyreğinde bu eğilimi tersine döndürerek 381 milyon USD net alış kaydetti. Bu veri, 2024’te büyük ölçüde çıkışa geçen yabancı sermayenin faiz indirimlerinin de etkisiyle 2025’in ilk çeyreğinde yeniden borsaya ilgi göstermeye başladığına işaret etti.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ancak özellikle birinci çeyreğin ardından yaşanan bazı gelişmeler ve TCMB’nin paylaştığı haftalık menkul kıymet verileri, şimdilik bu veriye bakarak genel bir yorum yapmanın anlamlı olmayabileceğini gösteriyor.</li></ul>Rapora göre yabancı yatırımcı birinci çeyrekte neredeyse bütün sektörel endekslerde portföyünü büyütmeyi başardı. Bu endeksler arasından BIST Teknoloji Endeksi’nde yabancı yatırımcı portföyü %88 büyürken, BIST Hizmetler Endeksi’nde %22’lik artış kaydedildi. Aynı dönemde BIST Holding ve Yatırım Endeksi’nde yer alan yatırımcıların portföyü ise %14 küçüldü.&nbsp;Yine aynı rapora göre birinci çeyrekte yabancı yatırımcıların borsa içindeki aktifliği de arttı. Raporda yer alan verilere göre 2025’in ilk üç ayında BIST genelinde işlemler içindeki yabancı payı bir önceki yıla kıyasla 6 puan, bir önceki çeyreğe kıyasla ise 4,9 puan artarak %34,9 düzeyine yükseldi.&nbsp;<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Katarlı yatırımcı portföyünü 14 milyara çıkardı</h2>TÜYİD verilerine göre 2025’in birinci çeyreğinde hâlihazırda ülkemizde yatırımda bulunmuş olan yabancı yatırımcı grupları arasından borsa yatırımlarını en çok artıran grup, portföyünü yıllık bazda %533 büyüterek 6,4 milyar USD seviyesine çıkaran İspanyol yatırımcılar oldu. Aynı dönemde İspanyol yatırımcıları, portföylerini %39 büyüterek 4,3 milyar USD’ye çıkaran Hollandalı yatırımcılar ve %21 büyüterek 1,1 milyar USD’ye çıkaran Cayman Adaları vatandaşı yatırımcılar takip etti. Çeyreklik bazda bakıldığında ise portföylerini en çok büyüten yatırımcılar %21,1 ile Katarlılar oldu.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Söz konusu dönemde ABD’li yatırımcılar portföylerini %19 küçülterek 11,3 milyar USD düzeyine indirirken, Avusturyalı yatırımcılar %21, Singapurlu yatırımcılar %28, İrlandalı yatırımcılar ise %54 oranında portföy küçülttü.&nbsp;</li></ul>Birinci çeyrekte yabancı yatırımcılar arasından ülkemizde en büyük portföy büyüklüğüne sahip olanlar 14,3 milyar USD’lik portföy ile Katarlı yatırımcılar oldu. Katarlı yatırımcıların birinci çeyrekte toplam yabancı borsa yatırımlarından aldığı pay %25 olarak hesaplandı. Onları 11,3 milyar USD’lik portföy büyüklüğü ve %20 pay ile ABD’li yatırımcılar ve 6,4 milyar USD’lik portföy ve %11,0 pay ile İspanyol yatırımcılar takip etti.&nbsp;<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Yabancı, Kurumsal Yönetim ve Teknoloji’yi tercih etti</h2>Raporda yer alan bilgilere göre yabancı yatırımcılar birinci çeyrekte 428 milyon USD’lik net alımla en çok BIST Kurumsal Yönetim Endeksi’ni tercih etti. Onu 331 milyon USD’lik net alımla BIST Teknoloji Endeksi, 314 milyon USD’lik net alımla BIST Sınai Endeksi ve 17 milyon USD’lik net alımla BIST Sürdürülebilirlik Endeksi takip etti.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Aynı dönemde BIST Ticaret Endeksi’nden 476 milyon USD’lik net yabancı çıkışı yaşanırken, BIST Mali Endeksi’nden 196 milyon USD’lik, BIST Holding ve Yatırım Endeksi’nden ise 158 milyon USD’lik çıkış kaydedildi.</li></ul>Uyruk bazında işlem hacmi verilerine göre ise birinci çeyrekte yabancıların en yüksek işlem hacmi payına sahip olduğu sektörel endeks %41 ile BIST Ticaret Endeksi oldu. Onu %39 pay ile BIST Kurumsal Yönetim Endeksi ve %38 pay ile BIST Sürdürülebilirlik Endeksi takip etti. Aynı dönemde işlem hacminde en düşük yabancı payına sahip olan endeks ise %34 ile BIST Sınai olarak kaydedildi.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Sonuç olarak</h2>2025’in ilk çeyreği, Türk sermaye piyasaları açısından uzun süredir beklenen “dönüş sinyallerinin” yavaş yavaş belirmeye başladığı bir dönem oldu. 2024 yıl genelinde 3 milyar USD’ye yakın net çıkış yapan yabancı yatırımcılar, bu çeyrekte 381 milyon USD’lik net alım yaparak pozitif sinyallerini verdiler. Ancak bu olumlu sinyallerin sürdürülebilirliği, finansal istikrar ve birtakım siyasi gelişmelere fazlasıyla duyarlı hale gelmiş gibi görünüyor.&nbsp;Mart sonunda yaşanan siyasi gerilimler, tarife krizi ve hemen ardından yaşanan sert yabancı sermaye çıkışı, yabancı yatırımcının hala "içeride değil, kapı eşiğinde" durduğuna işaret etti. Merkez Bankası’nın dalgalanmanın ardından hemen yaptığı faiz artışı ve sık sık tekrar edilen finansal istikrar mesajlarıyla bir rahatlama sağlansa da, kalıcı güven için daha fazlası gerekiyor olabilir. Birinci çeyrekte alınan pozitif sinyallerin ardından ikinci çeyreğe geçişte yaşanan büyük sermaye çıkışları, Türkiye’nin yeniden "izlenen" bir piyasa olduğunun işareti olarak da yorumlanabilir.&nbsp;Görünüşe göre faiz indirimleri ve Türkiye’nin GOÜ’ler arasında pozitif ayrışmasıyla birlikte birinci çeyrekte yabancı için bir hikaye başlamıştı. Ancak bu hikayenin devamı bu kez sadece rakamlara değil, iradeye bağlı olacak gibi görünüyor.&nbsp;

Faiz indirimlerinin başladığı ve Trump hikayesinin başladığı 2025’in ilk çeyreğinde tablo değişti ve uzun süredir çıkışta olan yabancı sermaye sınırlı da olsa yeniden ülkemize giriş yaptı. TÜYİD - Turkish IR Society tarafından MKK verilerinden yaralanılarak hazırlanan Borsa Trendleri Raporu’nun birinci çeyrek sayısı, söz konusu dönemde portföy tercihlerinden yatırımcı sayısına, ülke dağılımından endeks bazlı yönelimlere kadar pek çok alanda ne tarz hareketler yaşandığını ortaya koyuyor.

Kapının eşiğinde: Yabancı borsada nasıl hareket etti?

Bu hafta piyasalarda son derece kritik veriler ön planda. Yurt içinde enflasyon, yurt dışında ise Fed’in önemli mesajlarını vermesinin beklendiği Mayıs ayı FOMC toplantısı takip edilecek. <h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Yurt içi piyasalar&nbsp;</h2>Yurt içi piyasalarda veri akışı bu hafta bir öncekine kıyasla daha kalabalık ve bir miktar daha kritik verileri içeriyor olacak. Haftanın en çok öne çıkan verisi 5 Mayıs Pazartesi günü TÜİK tarafından açıklanacak tüketici fiyat endeksi (TÜFE) verileri olacak gibi görünüyor. TÜİK tarafından açıklanan son verilere göre Mart ayında yıllık manşet enflasyon %38,10 düzeyindeydi. AA Finans tarafından düzenlenen en son anketin sonuçlarına göre Nisan ayında bu oranın %38,18’e çıkması öngörülüyor. Ekonomistlerin aylık enflasyon beklentisi ise %3,24 düzeyinde. Şayet manşet enflasyon beklentiler dahilinde gelirse ilk dört aylık tüketici enflasyonu %13,6 düzeyine yükselmiş olacak.&nbsp;Enflasyon verileri dışında yurt içi piyasalarda bu hafta;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">5 Mayıs Pazartesi günü TÜİK tarafından açıklanacak yurt içi üretici fiyat endeksi,</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">6 Mayıs Salı günü TCMB tarafından açıklanacak reel efektif döviz kuru ve mevsim etkilerinden arındırılmış TÜFE,</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">7 Mayıs Çarşamba günü İŞKUR tarafından açıklanacak kayıtlı iş istatistikleri,</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">8 Mayıs Perşembe günü TÜİK tarafından açıklanacak finansal yatırım araçlarının reel getiri oranları, İstanbul Sanayi Odası tarafından açıklanacak ihracat iklimi endeksi, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından açıklanacak Hazine nakit dengesi ve TCMB/BDDK tarafından açıklanacak haftalık para-banka/bankacılık sektörü/menkul kıymet istatistikleri,</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">9 Mayıs Cuma günü ise TÜİK tarafından açıklanacak sanayi üretimi takip ediliyor olacak.&nbsp;</li></ul><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Yurt dışı piyasalar</h2>Yurt dışı piyasalarda bu hafta iki önemli merkez bankası toplantısı öne çıkıyor. Bunlardan en önemlisi, 7 Mayıs Çarşamba günü ABD Merkez Bankası’nın sonuçlarını açıklayacağı FOMC toplantısı olacak.&nbsp;CME Fedwatch verilerine göre Fed’in Mayıs ayı toplantısında fonlama faizini %4,25-4,50 düzeyinde sabit tutmasına %96 ile neredeyse kesin gözüyle bakılıyor. Ancak Fed’in toplantı sonrasında yapacağı açıklamalar, özellikle ekonomik daralma ve ticaret savaşı ortamında nasıl yol alınacağına dair önemli mesajlar ortaya koyacak.Mayı ayı FOMC toplantısının dışında yurt dışı piyasalarda bu hafta;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">5 Mayıs Pazartesi günü ABD’de Tedarik Yönetim Enstitüsü (ISM) PMI verileri,</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">6 Mayıs Salı günü ABD’de mal ticareti dengesi ve Avro Bölgesi’nde ÜFE,</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">7 Mayıs Çarşamba günü Almanya’da fabrika siparişleri,</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">8 Mayıs Perşembe günü İngiltere Merkez Bankası (BoE) faiz kararı, Almanya’da sanayi üretimi ve ABD’de işsizlik maaşı başvuruları,</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">9 Mayıs Cuma günü ise İngiltere’de sanayi üretimi takip ediliyor olacak. </li></ul>

Bu hafta piyasalarda son derece kritik veriler ön planda. Yurt içinde enflasyon, yurt dışında ise Fed’in önemli mesajlarını vermesinin beklendiği Mayıs ayı FOMC toplantısı takip edilecek.

Haftalık takvim: Fed haftası

Risk-On ve Risk-Off terimleri, temel olarak yatırımcıların risk iştahlarını, daha doğrusu risk alma aşamasındaki temel davranış örüntülerini sınıflandırmak adına kullanılan ifadelerdir. Risk-On ortamı, yatırımcıların geleceğe ilişkin beklentilerinin iyimser olduğu ve bu bağlamda daha riskli varlıklara yatırım yapma iştahlarının görece yüksek olduğu dönemleri tariflerken, Risk-Off tam tersi bir ortama işaret eder. Dip toplamda, terimlerden ilki risk iştahının yüksek, ikincisi ise düşük olduğu bir makro algıya işaret eder.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Sinyaller</h2>Piyasa, 24 saat yaşayan ve geçişken bir pazar yeri olduğundan, algıdaki değişimler genellikle bir günde ve tıpkı siyahla beyaz gibi net bir şekilde ayrılamaz. Geçiş dönemleri birikimli süreçlerdir ve bu süreçler içinde oluşan fiyatlama sinyalleri zamanla genel kanıya ve trende dönüşür.Risk-On ve Risk-Off dönemleri, genellikle farklı piyasa enstrümanlarında görülen fiyatlama davranışlarıyla sınıflandırılır. Hisse senedi endekslerinde, düzenli ve kalıcı bir alım dalgası Risk-On sinyallerinin başında gelir. Aksi iklimde küçük ya da büyük olumsuz haber akışlarının panik satışlarına yol açma ihtimali güçlüdür ve sert fiyat hareketleri gözlenir. Bunun yanında hanehalkı tarafından “korku endeksi” olarak bilinen volatilite endeksi (VIX) de önemli bir gösterge olarak değerlendirilir. Örneğin, 2008 ve 2020 kriz dönemleri VIX endeksinin (diğer bir ifadeyle manşet piyasa davranışı eğiliminin) olumsuzluk anlamında zirve yaptığı dönemler olarak kayda geçmiş durumda.Risk-Off dönemlerinde güvenli limanlar olarak sınıflandırılan varlıkların fiyatlarında, yatırımcıların riskten uzak durma gayretiyle gösterdiği talebe paralel olarak artışlar izlenir. Bu varlıklar temel olarak altın ve ABD tahvilleri ya da volatilitesi tarihsel olarak düşük majör para birimleri olarak sıralanabilir. &nbsp;Risk-On dönemlerinde ise genel olarak tersi bir fiyatlama mekaniği gözlenir.Bunların yanında, gelişen ekonomilere ait varlıkların fiyatlamaları da önemli birer göstergedir. Risk iştahının kaçtığı dönemlerde ilk terk edilen varlıklar genellikle gelişen ülke varlıkları olduğu için, yerel tahviller ile hisse senedi piyasalarında satışlar görülür. Yerel para biriminde değer kayıpları yaşanması ya da bu yöndeki baskının artması da önemli bir göstergedir.İklimin adının konulması için öne çıkan göstergeler bunlarla sınırlı olmamakla birlikte, bu liste genel “ruh hali” değerlendirilerek genişletilebilir. Dönemlere ilişkin karakteristik fiyatlama davranışlarını temel olarak (ki yerel haber akışları ya da değişkenler tablodaki görünümden farklılaşmış fiyatlamalara elbette ki yol açabilir) aşağıdaki tabloda özetlemek de mümkün görünüyor:<img src="https://images.aposto.com/2025/3/3/1746048673796.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="2.33" width="550" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Tarihten örnekler</h2>Genel iklimdeki değişimler ve buna bağlı olarak gelişen fiyatlamaları sadece bugünün sorunu olarak değerlendirmemek gerekiyor zira küresel ekonomik görünüm içinde gerek siyasi gerek ekonomik gerekse de bileşik etkiler sebebiyle çok sayıda dönüm noktası yaşandı. Vietnam Savaşı döneminde, 1968-70 aralığında ABD’deki enflasyonist baskı ve kamu maliyesi üzerinde oluşan yük, Dow Jones endeksinin uzun bir ayı piyasasına girmesine neden olmuştu. Bu dönemde kendini büyük oranda ABD endekslerinde gösteren olumsuz iklim küresel çapta etkiler yaratmıştı. 1987 yılında yaşanan ve modern piyasa çağının belki de ilk ani krizi olan Kara Pazartesi, küresel risk algısını saatler içinde tam tersine çevirerek güçlü bir Risk-Off fiyatlaması zincirine sebep olmuştu. Bunların yanında 1997 Asya Finansal Krizi ya da 2000 yılında yaşanan DotCom krizleri de benzer şekilde sert algı değişimlerine yol açmıştı. Bu hızlı gelişen fiyatlamaların etkileri eşliğinde endekslerde sert geri çekilmelerin ve anlık kayıpların ötesinde riskli varlıklardan kaçış eşliğinde ancak orta vadede denge bulabilen piyasa fiyatlamaları görülmüştü.Hafızalarımızda görece daha canlı olan 2008 krizi dönemi de güçlü ve uzun soluklu bir risk-off dönemini tetiklemişti. Finansal piyasaların Lehman Brothers’a veda ettiği günleri takip eden dönemde yaşanan kayıpların sonucunda bozulan algı, küresel bir resesyon dalgasına sebep olarak takip eden dönemde merkez bankalarının tarihi gevşeme adımlarına kadar uzanan bir reaksiyonu başlatmıştı.Trump’ın ilk dönemindeki ticaret savaşları ve VIX endeksinin tarihi zirvesini gördüğü salgın dönemi (ki bu dönem güçlü bir Risk-On refleksiyle kısa sürede telafi edilmişti) de küresel yatırımcı algısındaki sert dönüşlere örnekler olarak sıralanabilir.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Güncel görünüm</h2>Trump’ın seçim kampanyasında verdiği mesajlar, küresel çapta yatırımcılarda tedirgin bir tutumun benimsenmesine yol açmıştı. 2025’in başlangıcını takiben atılan adımlar, söz konusu tedirginliğin fiyatlamalara dönüşmesine yol açmış durumda. İçinden geçtiğimiz günlerde uzlaşı eğiliminin artması fiyatlama hareketlerini bir miktar yumuşatsa da genel tedirginlik halini ortadan kaldırmış değil. Küresel piyasaların en “sevmediği” akış olan “öngörülemezlik” kavramını bugünlerin manşeti olarak kullanmak yanlış olmayacaktır.ABD kaynaklı haber akışı küresel büyüme beklentilerinden, enflasyon beklentilerine ve hatta artan jeopolitik belirsizliklere kadar çok sayıda alana doğrudan etki etmiş durumda. Bu durum da merkez bankalarının politikalarında dönüşüm eşliğinde yeni bir fiyatlama mekaniğinin içinde olduğumuzu gösteriyor. An itibarıyla ana senaryo, kademeli ve kontrollü bir dengelenme sürecinin 2025’in son çeyreğinde hissedileceği şeklinde olsa da öngörülemezlik kartı tüm fiyatlamalara etki ediyor. Kısaca, içinden geçtiğimiz süreç net bir risk-off dönemi olarak sınıflandırılabilir. Piyasa fiyatlamalarında zaman zaman görülen ayrışma ise yerel haber akışları ve iç dinamiklerin yansıması olarak değerlendirilmelidir.Bugün itibarıyla yatırımcılar olası fırsatları takip ederek getirilerini maksimize etmek yerine daha düşük getirili ancak riskleri daha iyi öngörebildikleri alanlara yönelmiş durumdalar.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Ülkemiz için fırsatlar ve tehditler</h2>Ülkemiz, içinde bulunduğu gelişen ülkeler liginin karakteristiği gereği, küresel risk fiyatlamalarından yüksek oranda etkilenme potansiyeli taşıyor. Piyasada son dönemde yaşanan hareketler hem küresel hem de yerel haber akışı ile ilintili olmakla birlikte, ekonomi yönetiminin mevcut para politikası eşliğinde verdiği mesajlar da fiyatlamalara doğrudan etki eder nitelikte. Bu sebeple “risk algısı kötü satışlar geliyor ve gelecek” yaklaşımını derinleştirmekte fayda var.Öncelikle, ABD’nin tarife adımları küresel çapta sarsıntıya yol açmakla birlikte, yerel ölçekteki etkisinin eş grup ülkelerine kıyasla sınırlı olacağı fikri neredeyse tüm piyasa aktörleri tarafından satın alınmış durumda. Yani, küresel risk algısını tersine çeviren bu haber akışı temel makro göstergelerde yıkıcı bir beklenti bozulması yaratmış değil. Bunun yanında, 2023 yılında geçilen Ortodoks para politikası seti eşliğinde risk primlerindeki olumsuz ayrışmanın büyük oranda ortadan kalktığı görülüyor. Ülkemizin risk priminde son dönemde yaşanan artış, küresel eş grup ülke fiyatlamalarından büyük oranda ayrışmıyor. Bunun yanında, PPK’nın 17 Nisan tarihindeki artırım kararı da dahil olmak üzere, dezenflasyonist para politikasına gösterilen sadakat, ekonomik aktörlerin kredibilitesini desteklerken yatırımcı algısında da toparlanma fırsatı sunuyor.İçinden geçtiğimiz ve ABD’nin tetiklediği bu Risk-Off dönemi, içinde bulunduğumuz ülkeler grubundan ayrışmamız için önemli bir fırsat penceresi sunuyor. Ülkemizin, bu süreçten net bir kazançla çıkabilmesi için yukarıda sıralanan avantaj unsurlarını iyi kullanması gerekiyor. Yerel haber akışının küresel piyasa aktörlerini tedirgin etmemesi de bu gereksinimin ön şartları arasında yer alıyor. Bunun yanında, dezenflasyon sürecinde ilerleme kaydedilmesi, ödemeler dengesinde toparlanma, rezerv varlıkların korunması/etkin kullanılması, yapısal reformların hayata geçirilmesi ve öngörülebilirliğe ilişkin soru işaretlerinin asgari seviyeye indirilmesi yapılacak işler listemizin ön sıralarında yer almayı sürdürüyor.

Risk-On ve Risk-Off terimleri, temel olarak yatırımcıların risk iştahlarını, daha doğrusu risk alma aşamasındaki temel davranış örüntülerini sınıflandırmak adına kullanılan ifadelerdir.

Risk-on / Risk-off: Yatırım iştahı ne alemde?

Geçtiğimiz hafta ons altın 3.500 dolar ile en yüksek seviyesini test ederken, gram altın da ons altından aldığı destekle 4.305 TL ile en yüksek seviyesini gördü. Bildiğimiz gibi, sene başından bu yana tarife belirsizlikleri nedeniyle riskten kaçan yatırımcıların altına yönelmesiyle sarı metal çok güçlü bir yükseliş göstermişti. Geçtiğimiz hafta Trump’ın FED Başkanı Powell hakkındaki söylemleri sonrasında Powell’ı görevden alabileceğine dair endişeler de güvenli liman talebini körükleyince, altında bu güçlü yükselişe şahit olduk.Bu haftaya geldiğimizde ise altında kısmi bir satış baskısı olduğunu görüyoruz. Bu baskı ile ons altın 3.260 dolara kadar gerileyerek tam 240 dolar düşerken, gram altın da 4.012 TL seviyesine kadar gerileyerek 293 TL’lik bir düşüş yaşadı. Söz konusu gerilemenin nedeni yine Trump’ın klasikleşen U dönüşleri. Trump’ın bu hafta başında Powell’ı görevden almak gibi bir niyeti olmadığını söylemesinin yanı sıra “Çin’e nazik davranacağız” açıklamaları, piyasalardaki gerginliği azaltınca, hali hazırda aşırı alım bölgesinde olan altında söz konusu düşüşü gördük. Ayrıca Rusya-Ukrayna barışı konusunda ayak direyen Putin’den de geçen hafta gelen ılımlı açıklamalar, altında satış yaratan bahanelerden bir diğeriydi.Yatırımcılar cephesinde şimdi asıl merak edilen konu, altında satış baskısı yani düzeltme bitti mi, yoksa düşüş devam edecek mi? Temel gerekçelere baktığımda, altın için yukarı yönlü riskler olduğu gibi aşağı yönlü risklerin de olduğunu görüyorum. Trump’ın bu hafta otomobillere yönelik tarifelerde yumuşamaya gideceğine yönelik haber akışı, altını baskılayan önemli bir nedendi. Ama öbür yandan Hindistan ile Pakistan arasındaki gerginlik ile İspanya başta olmak üzere Avrupa’daki elektrik kesintileri de güvenli liman ihtiyacını doğuruyor. Ayrıca, her ne kadar ABD “Çin ile tarifeler konusunda görüşüyoruz” dese de, Çin’in her seferinde görüşmeleri reddetmesi ve ABD ile uzlaşmaya gitmeyip ayak direyeceğine dair haberler de altını diri tutmaya aday görünüyor. Tüm bu temel gerekçelere rağmen teknik göstergeler, altının şu an için kararsız bölgede yer aldığını söylüyor. Bu hafta ABD’den Çarşamba günü gelecek olan büyüme ve PCE verileri ile Cuma günü açıklanacak olan tarım dışı istihdam verilerinde, beklentilerin belirgin üzerinde veya altında rakamlar olması durumunda altının kararsızlık bölgesinden kurtulması da söz konusu olabilir. Ama hemen şu notu da iliştireyim: Altın her ne kadar kararsızlık bölgesinden çıkıp yükseliş bölgesine geçse de, yakın vadede tarihi zirvesini yenilemesi çok kolay görünmüyor kanaatindeyim. Yine düşüşlerde de belirli desteklerde tutunma beklerim. Bu nedenle, yakın vadede her ne kadar iniş çıkış yönünde volatilite olsa da, belirli bir bant hareketiyle soluklanmaya giden altın çok da şaşırtıcı olmaz.Ons altın 3.250 dolar altına gerilerse, satış baskısının daha da arttığı bir süreç söz konusu olabilir. Sarı metalde 3.385 dolar üstü fiyatlamalar görülmedikçe satış baskısının bittiğini söylemek güç. Gram altın tarafında da 4.012 TL altı seviyelerde satışların hızlanması beklenirken, 4.180 TL üzerinde ancak ve ancak satış baskısı azalacaktır. 3.385 dolar üzerinde tutunan ons altının hedefi tarihi rekor olan 3.500 dolar iken, 4.180 TL üzerinde kalabilen gram altın da gözünü 4.305 TL hedefine dikmiş olarak kabul edilebilir.Böylesi bir ortamda, yatırımcılar cephesinde özellikle de kısa vadeli altın yatırımcısı için yüklü altın alımı riskli olabilir. Bu aralar altını alıp satmaktan ziyade, izlemede kalmanın daha doğru bir yatırım stratejisi olabileceğini düşünüyorum. Orta veya uzun vadeli altın yatırımcıları için her ne kadar her geri çekilme bir alım fırsatı olsa da, bu aralar kademeli alım yapmanın daha uygun olabileceği kanaatindeyim. Bu nedenledir ki, uzun vadeli altın yatırımcılarının altına ayırdıkları tasarrufun şimdilik en fazla 1/4’ü ile alım yapmalarının daha uygun bir strateji olduğunu düşünüyorum. Kaldı ki, uzun vadeli yatırımcılar da bir miktar risk alarak daha düşük seviyeleri bekleyebilirler; çünkü satış baskısının devamı masada durmaya devam ediyor. Örneğin, gelen haber akışlarıyla gram altın tarafında 3.940 TL altı seviyelere bir iniş görürsek, işte o zaman daha uygun bir alım fırsatı yakalanabilir.Altın demişken, altın sertifikası Altın S1’e de değinmeden geçmeyeyim. Altın S1 şu an gram altına göre %10 daha pahalı. Bu nedenle altın fiyatlarındaki baskı devam ederse, Altın S1’deki geri çekilme ons altın ve gram altın fiyatlarındaki geri çekilmeden çok daha güçlü olabilir. Bu nedenle uzun vadeli altın yatırımcısının bu fiyatlardan Altın S1 alması riskli olabilir. Kısa vadeli olarak Altın S1 almak isteyenler için kritik seviye 47 TL. Bu seviye geçilmeden pozisyon açmak yine riskli olabilir. 47 TL üzerinde ise tutunmalarda 52 TL seviyesine kadar yükseliş potansiyeli söz konusu olabilir.Uyarı:&nbsp;Bu metinde yer alan görüş, yorum ve değerlendirmeler yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Hiçbir şekilde yatırım tavsiyesi niteliği taşımaz.&nbsp;

Ons altın 3.260 dolara kadar gerileyerek tam 240 dolar düşerken, gram altın da 4.012 TL seviyesine kadar gerileyerek 293 TL’lik bir düşüş yaşadı. Söz konusu gerilemenin nedeni yine Trump’ın klasikleşen U dönüşleri.

Altın kararsız bölgede kalmaya devam ediyor

İstanbul'u konuşuyorsak sadece tarihten değil, gelecekten de sorumluyuz. Eli kulağında olan "Büyük Marmara Depremi"ne karşı şehirdeki yapı stoku acil bir dönüşüme muhtaç. Bu dönüşümü klasik proje finansmanı yöntemleriyle hayata geçiremeyiz. İstanbul'u yeniden inşa etmek için artık sadece beton yetmeyecek. Blokzincir teknolojisi ve gayrimenkul tokenizasyonu, bu devrimin şu anda elimizdeki en çağdaş anahtarı.Tokenizasyonla gayrimenkul sektörü, milyonlarca kişinin katılım sağlayabileceği kapsayıcı bir model olarak yeniden organize oluyor.<h2 data-end="1082" data-start="707" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Küresel şehirler blokzincirle nasıl yeniden şekilleniyor?</h2>Bugün Dubai, tapu sistemini blokzincire taşıdı. Miami, belediye destekli kripto projeler geliştiriyor. Londra'da fonlar, gayrimenkulleri tokenize ederek daha esnek yatırım ürünleri sunuyor. Bizim İstanbul’umuz ise, iki kıtaya köprü kurmuş tarihiyle, dinamizmiyle, benzersizliğiyle çok daha fazlasını hak ediyor.Öncelikle “Bilimsel olarak yıkılacağı tespit edilmiş binaları belirlemek gerekiyor.” Herkesin artık ezberlediği bir cümle. “Depreme karşı önlem sadece kentsel dönüşüm değildir” bir başkası. Fakat bu dev tahliye ve yeniden yapılandırma operasyonu nasıl fonlanacak?&nbsp;İşte burada gayrimenkul tokenizasyonu sahneye çıkıyor. Üniversiteden yeni mezun bir yatırımcıdan bir emeklilik fonuna kadar herkes, İstanbul'un yeniden yapılandırılması projelerine mikrodan makroya ortak olabilir. Bir apartmanın yeniden yapımı, binlerce tokenize hisseyle fonlanabilir. Süreç tamamen dijital, şeffaf ve kayıt altında ilerler. Tapu gibi geleneksel mülkiyet belgeleri, blokzincir üzerinde değişmez ve anlık güncellenebilir varlık kayıtlarına dönüşür.Bu model sadece bir finansal yenilik değil, toplumsal bir dönüşüm aracı. Yatırımcılar bu sefer sadece kira geliri veya değer artışı beklemeyecek. Aynı zamanda İstanbul'un daha yaşanabilir, daha güvenli bir şehir olması için taşın altına elini koyacaklar.Şu anda Türkiye, tapu verilerinin dijitalleşmesi, e-Devlet hizmetleri, fintek altyapısı gibi alanlarda çok önemli adımlar atıyor. Tokenizasyonla bu altyapıyı bir üst seviyeye taşımak mümkün. Yeni düzenlemelerle dijital varlıkların artık hukuk çerçevesinde gayrimenkul dijital varlık özelliği kazanması ve düzenlemelerin hızlıca tamamlanması gerekir.Küresel deneyimler gösteriyor ki tokenizasyon, sadece yatırımı demokratikleştirmiyor, şehirlerin dönüşümünü de hızlandırıyor. JPMorgan, HSBC, Deutsche Bank gibi devler bile gayrimenkul ve gerçek dünya varlığı (Real World Asset-RWA) tokenizasyonu projelerine yatırım yapıyor.İstanbul için de çok net bir yol haritamız var: • Sorunlu binaları bilimsel tespitlerle belirleyip tahliye etmek. • Boşaltılan alanların yeniden yapımı için token bazlı fonlama sistemlerinin regülasyonunun önünü açmak ve bu fonların kuruluşuna izin vermek. • Gayrimenkul, gerçek varlıklara endeksli token bazlı fonları teşvik edecek vergi avantajları sunacak yasalar çıkarmak. • Yatırımcıyı şehrin yapı stokuna doğrudan ortak ederek, finansmanı çeşitlendirmek ve blokzincir ile global pazara açmak. • Şeffaf, dijital bir tapu ve mülkiyet yapısı oluşturmak.<h2 data-end="3445" data-start="3239" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Türkiye’nin altyapısı hazır, sıra vizyon adımında</h2>Deprem sonrasında enkaz kaldırmak için milyarlar harcamaktansa, bugün daha vizyoner bir adım atarak can kaybını ve ekonomik kaybı minimize edebiliriz.İstanbul'u sadece yeniden inşa etmeyelim; daha adil, daha dirençli, daha demokratik, şeffaf ve daha akıllı bir şehir olarak yeniden tasarlayalım. Çünkü bu şehir bizim sadece mirasımız değil, geleceğimiz.<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Bu makale, Exante'nin&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://www.linkedin.com/company/finanskulup/?utm_source=aposto" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Türkiye Finans Yöneticileri Vakfı - Finans Kulüp</a>&nbsp;ile işbirliği çerçevesinde yayımlanmıştır.

İstanbul'u konuşuyorsak sadece tarihten değil, gelecekten de sorumluyuz. Eli kulağında olan "Büyük Marmara Depremi"ne karşı şehirdeki yapı stoku acil bir dönüşüme muhtaç. Bu dönüşümü klasik proje finansmanı yöntemleriyle hayata geçiremeyiz. 

İstanbul depremine hazırlık için vizyoner bir adım: Token destekli kentsel dönüşüm

İstanbul’un Türkiye ekonomisi için önemi, pek çok kritik işletmenin, piyasa paydaşının bölgede yer alıyor olması ve sanayinin önemli bir kısmının Marmara Bölgesi’nde yoğunlaşması son birkaç yıldır farklı gerekçelerle de olsa fazlasıyla tartışılan konulardı. Özellikle aşırı yoğunlaşmanın getirdiği riskler ve bölgesel eşitsizlik gibi başlıklar bu tartışmaların temelinde yer alıyordu.&nbsp;Ancak 23 Nisan 2025 tarihinde yaşanan 6.2 büyüklüğündeki depremin ardından İstanbul’un ekonomideki ağırlığı ve potansiyel kırılganlıkları, bölgesel eşitsizlikten ziyade risk yönetimi açısından daha fazla ele alınmaya başlandı. İnsanlar bölgede büyük bir deprem yaşanması durumunda bunun Türkiye ekonomisi için ne gibi sonuçlar doğurabileceğini merak etmeye başladı.&nbsp;Peki İstanbul ve Marmara Bölgesi ekonomisi Türkiye ekonomisinin neresinde?<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">İstanbul ekonomisi ne kadar büyük?</h2>Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yayımlanan son verilere göre İstanbul Türkiye’nin gayri safi yurt içi hasılasından (GSYH) %30,4’lük dev bir pay alıyor. İstanbul’u takip eden en yakın iller olan Ankara, İzmir ve Bursa’da ise bu oranlar sırasıyla %9,6, %6,1 ve %3,8 düzeyinde yer alıyor.&nbsp;Yine TÜİK tarafından verilerine dayanarak yapılan hesaplamamıza göre Türkiye’de bulunan 4 milyon 645 bin kayıtlı işletmenin %25,3’ü İstanbul’da faaliyet gösteriyor. İstanbul bilgi ve iletişim sektörü faaliyetlerinden %64,8, finans ve sigorta faaliyetlerinden %62,5, hizmetler sektörü genelinden %40,4, toplam sanayiden ise %22,8 pay alıyor.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">İstanbul, Türkiye’nin tartışmasız finans merkezi olarak öne çıkıyor. Borsa İstanbul, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), Türkiye Varlık Fonu (TVF) bankaların genel merkezlerinin büyük bir kısmı, sigorta ve finansal teknoloji şirketlerinin çoğu İstanbul’da toplanmış vaziyette. Ayrıca Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) da yeni inşa edilen İstanbul Finans Merkezi’ne taşınması değerlendiriliyor.&nbsp;</li></ul>Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre İstanbul 2024 yılı itibarıyla 92,1 milyar dolarla en yüksek ihracatı yapan il konumunda yer alıyor. Bu tutar, İstanbul’un toplam ihracatın yaklaşık %35’ini tek başına yapmış olduğunu gösteriyor. Sektörel bazda bakıldığında ise İstanbul, toplam hazır giyim ihracatının %67’sini, kimyevi ürün ihracatının %53’ünü, çelik ihracatının %43’ünü, tekstil ihracatının %41’ini, otomotiv ihracatının ise %22’sini tek başına gerçekleştiriyor.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">2024 yılında Türkiye’ye gelen yabancı ziyaretçilerin 18,5 milyonunun yani %35,3’ünün İstanbul’u ziyaret ettiğini de not etmekte fayda var.&nbsp;</li></ul>Kayıtlı işgücünün önemli bir kısmı da yine İstanbul’da. TÜİK tarafından yayımlanan son verilerden yola çıkılarak yapılan hesaplamaya göre kayıtlı işgücünün %20,6’sı, yükseköğretim mezunu kayıtlı işgücünün ise %25,6’sı İstanbul’da istihdam ediliyor. Bu oran Ar-Ge sektöründe çalışanlar için %31,7 düzeyinde. Ar-Ge harcamalarının %28,9’u da yine İstanbul’da yapılıyor.&nbsp;GSYH büyümesine verilen katkı sıralamasında da İstanbul açık ara farkla birinci sırada geliyor. TÜİK tarafından yayımlanan son verilere göre İstanbul, 2023 yılında %5,1 olarak ölçülen ekonomik büyümeye 1,65 puanlık büyük bir katkı verdi. Onu 0,96 puanlık katkı ile Ankara ve 0,37 puanlık katkıyla Kocaeli izledi.GSYH büyümesine 1,65 puanlık bu katkı, İstanbul ekonomisinin söz konusu dönemde %5,1 büyümesi sayesinde sağlanabildi. Aynı dönemde İstanbul ekonomisinde %10’luk bir daralma kaydedilseydi GSYH’ye yapılan katkı eksi 3,2 ile oldukça negatif bir düzeyde olabilirdi.&nbsp;<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Marmara Bölgesi: Sanayinin %49’u, istihdamın %36’sı</h2>Şimdi bir de Marmara Bölgesi’nin ekonomik büyüklüğüne göz atalım.&nbsp;İstanbul, Bursa ve Kocaeli ile Türkiye’nin en büyük 5 ekonomisinden 3’ünü bünyesinde barındıran Marmara Bölgesi, toplam GSYH’den yaklaşık %45,8 pay alıyor. Toplam işletmelerin %39,7’sinin yer aldığı bölgede, toplam kayıtlı istihdamın da %36,3’ü sağlanıyor. Bölgenin toplam Ar-Ge harcamalarından aldığı pay ise %47,5 ile oldukça yüksek bir seviyede.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Marmara Bölgesi’nde toplam yükseköğretim mezunu istihdamının %40,1’i, toplam Ar-Ge personeli istihdamının ise %48,3’ü gerçekleştiriliyor.&nbsp;</li></ul>Marmara Bölgesi, Türkiye sanayisinin kalbi olarak da bilinen bir bölge. TÜİK verilerinden yola çıkılarak yaptığımız hesaplamaya göre bölgenin sanayi sektöründen aldığı pay %49,6 ile oldukça yüksek bir seviyede yer alıyor. Yine aynı verilere göre sanayi istihdamının %43,5’i de Marmara Bölgesi’nde sağlanıyor.Bölgenin sanayi dağılımına bakıldığında İstanbul’da kimyevi maddeler, tekstil/hazırgiyim, dayanıklı tüketim malları, farmasötik sanayi ve teknoloji şirketlerinin yoğunlaştığı, Kocaeli–Sakarya bölgesinde kimya, otomotiv yan sanayi ve ağır makine sanayinin güçlü olduğu, Bursa’da özellikle otomotiv ve yan sanayinin güçlü olduğu, Tekirdağ-Edirne bölgesinde ise hazır giyim, kimyevi maddeler ve demir-çelik sektörünün güçlendiği görülüyor. Son veriler özellikle Kocaeli-Sakarya-Bursa üçlüsünün toplam otomotiv ihracatının %61,4’ünü tek başına yaptığına işaret ediyor. Tüm Marmara Bölgesi rakamlarına bakıldığında ise bu oran %80’i aşıyor.&nbsp;Toplam ihracat konusunda da Marmara Bölgesi’nde bir yoğunlaşma mevcut. Ticaret Bakanlığı tarafından yayımlanan verilere göre 2024 yılında en çok ihracat yapan 5 ilden 4’ü Marmara Bölgesi’nde yer alan illerden oluşuyor. Bölgenin en yüksek ihracat tutarlarına sahip olan İstanbul, Kocaeli, Bursa ve Tekirdağ illeri Türkiye’nin toplam ihracatın %46’sını yapıyor. Marmara’nın toplam ihracat tutarına bakıldığında ise bu oran %53’e yaklaşıyor.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Sonuç olarak</h2>İstanbul ve Marmara Bölgesi’nin Türkiye ekonomisi içindeki ağırlığı, yalnızca büyüklük değil, aynı zamanda bir bağımlılık anlamına geliyor. İstanbul ve çevresinin GSYH’den ihracata, sanayiden finans sektörüne kadar birçok kritik alanda %30 ila %50 arasında değişen oranlarda belirleyici konumda olması, Türkiye ekonomisi için hem bir risk hem de bir kırılganlık unsuru olma potansiyeli taşıyor.Veriler özellikle sanayi üretimi ve ihracatta Marmara'ya bağımlılığın %50'ye yaklaşması nedeniyle, bölgesel bir şokun ulusal ekonomide çarpan etkisiyle çok daha büyük bir yıkım yaratabileceğini ortaya koyuyor.Dolayısıyla Türkiye ekonomisi için İstanbul ve Marmara Bölgesi'nin güçlendirilmesi kadar, Anadolu'da yeni üretim ve finans merkezleri oluşturulması da daha sağlıklı bir ekonomik yapı oluşturabilmek açısından kritik önem taşıyor.

23 Nisan 2025 tarihinde yaşanan 6.2 büyüklüğündeki depremin ardından İstanbul’un ekonomideki ağırlığı ve potansiyel kırılganlıkları, bölgesel eşitsizlikten ziyade risk yönetimi açısından daha fazla ele alınmaya başlandı. İnsanlar bölgede büyük bir deprem yaşanması durumunda bunun Türkiye ekonomisi için ne gibi sonuçlar doğurabileceğini merak etmeye başladı. Peki İstanbul ve Marmara Bölgesi ekonomisi Türkiye ekonomisinin neresinde?

İstanbul ekonomisi Türkiye için ne anlam ifade ediyor?

Yurt içi piyasalar bu hafta bir öncekine kıyasla daha sakin gibi. Yurt dışı piyasalar ise kritik veriler eşliğinde hareketleniyor. Yurt içinde dış ticaret, istihdam ve PMI öne çıkarken, yurt dışında ise GSYH, TÜFE ve tarım dışı istihdam istatistikleri izlenecek.&nbsp;<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Yurt içi piyasalar</h2>Yurt içi piyasalar veri akışı bakımından bir önceki haftaya kıyasla bir miktar daha sakin olacak gibi görünüyor. Haftanın en çok öne çıkan verisi 30 Nisan Çarşamba günü Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanacak Mart ayına ilişkin dış ticaret istatistikleri olacak.&nbsp;Ticaret Bakanlığı tarafından açıklanan öncü verilere göre Mart ayında dış ticaret açığı %0,5 azalarak 7 milyar 267 milyar USD’ye gerilemişti. Bakanlık verilerine göre aynı dönemde ihracatta %3,2, ithalatta %2,7 artış kaydedilmişti. İhracatın ithalatı karşılama oranı ise 0,7 puan artarak %76,3'e ulaşmıştı.&nbsp;Yurt içinde piyasaların 1 Mayıs Perşembe günü İşçi Bayramı nedeniyle tatil olacağını da not etmiş olalım.&nbsp;Bunun dışında yurt içi piyasalarda bu hafta<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">28 Nisan Pazartesi günü Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) tarafından açıklanacak ihracat talep endeksi,</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">29 Nisan Salı günü Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanacak işgücü istatistikleri ve ekonomik güven endeksi,</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">30 Nisan Çarşamba günü Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanacak turizm gelirleri ve hizmet üretici fiyat endeksi (H-ÜFE)</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">2 Mayıs Cuma günü ise İstanbul Sanayi Odası (İSO) tarafından açıklanacak Türkiye imalat PMI ve TCMB/BDDK tarafından açıklanacak haftalık para-banka/menkul kıymet/bankacılık sektörü istatistikleri takip ediliyor olacak.</li></ul><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Yurt dışı piyasalar</h2>Yurt dışında bu hafta özellikle Avro Bölgesi’nde TÜFE ve ABD’de GSYH istatistikleri ön planda. Ayrıca haftanın en çok öne çıkan verisi 2 Mayıs Cuma günü açıklanacak olan ABD tarım dışı istihdam verileri olacak gibi görünüyor.Piyasa beklentisi Nisan ayında tarım dışı istihdamın 129 bin kişi artması, işsizlik oranının ise %4,2 düzeyinde sabit kalması yönünde. Ancak tarım dışı istihdam, bir önceki ayda 228 bin kişi ile neredeyse beklentilerin iki katı büyümeyi başarmıştı.&nbsp;Bu hafta 1 Mayıs Perşembe günü İşçi Bayramı nedeniyle Avrupa ve Çin piyasalarının kapalı olacağını da not etmekte fayda var.&nbsp;Bunun dışında yurt dışı piyasalarda bu hafta;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">29 Nisan Salı günü ABD’de Conference Board tüketici güven endeksi ile mal ticareti dengesi ve Avro Bölgesi’nde tüketici güven endeksi,</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">30 Nisan Çarşamba günü ABD’de birinci çeyreğe ilişkin GSYH verileri, çekirdek kişisel tüketim fiyat endeksi ile ADP özel sektör istihdamı, Avro Bölgesi’nde GSYH, Almanya’da TÜFE ve Çin’de imalat PMI, &nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">1 Mayıs Perşembe günü ABD’de ISM imalat PMI ve işsizlik maaşı başvuruları,</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">2 Mayıs Cuma günü ise Avro Bölgesi’nde TÜFE, işsizlik oranı ve global imalat PMI verileri takip ediliyor olacak.</li></ul>

Yurt içi piyasalar bu hafta bir öncekine kıyasla daha sakin gibi. Yurt dışı piyasalar ise kritik veriler eşliğinde hareketleniyor. Yurt içinde dış ticaret,  istihdam ve PMI öne çıkarken, yurt dışında ise GSYH, TÜFE ve tarım dışı istihdam izlenecek. 