Doğada yaşadığımız her türlü iklim olayı daha şiddetli oluyor, daha geniş alanlarda ve farklı coğrafyalarda görülür hale geliyor. İstatistikler, meydana gelen şiddetli hava olaylarının sayısında dünya çapında artış olduğunu gösteriyor. Başlangıçtan bugüne tüm kaynakları ile &nbsp;sonsuz cömert olan dünyamız bize uyarılar veriyor. İnsanlık olarak bu uyarıları dinleme ve gerekli önlemleri alma zamanı. Dünyamız yuvamız. Yuvamızı korumak için <a fr-original-style="" href="https://www.youtube.com/watch?v=Y1fMRGEY7Fo" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">#birgünartıkbugün</a>. &nbsp;Bu sayının <a fr-original-style="" href="https://open.spotify.com/playlist/65hhqZsbG5bDJjVHsoVNWN?si=b98ceac205ed46f9" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">müzik listesi</a> sonbahar enerjinizi artırsın!&nbsp;

Dünyahali bültenine hoşgeldiniz!
Burada sadece iklim krizinden değil; havadan sudan da konuşuyoruz. 
Yuvamız dünyamızdan bahsediyoruz. O zaman, haydi başlıyoruz!

Güncel haberlerden döngüsel ekonomiye, ilham verenlerden sanata dair içerikler ile yuvamız dünyadan bahsediyoruz.

Dünyahali

Doğal Felaketlerin Rolü, Atık Piller, İzmir Flamingo Festivali, İleri Dönüşüm

114: Doğa Yürüyüşü

Ve Sonbahar geldi. Eylül ayının ilk gününden herkese merhaba!&nbsp;Doğanın renkleri değişmeye başlıyor. Dünyanın geçirdiği en sıcak yazı geride bırakırken,&nbsp;doğa yürüyüşleri bu mevsimde yapılabilecek en güzel aktiviteler arasına girsin, sonbaharın kokusu içimizi doldursun. Gelin doğayla nefesimizi uyumlayarak zihnimizi ve kalbimizi yumuşatalım, gelen mevsimi sevgiyle karşılayalım.Sizin için seçtiğimiz&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://open.spotify.com/playlist/37i9dQZF1DX7UE7qrnkvsf?si=M2iZkfVaS5GW9nl3eEH_WA" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">müzik listemiz</a> de eşlikçiniz olsun..

<h1 id="isPasted" fr-original-style="" style="font-size: 2em; margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><a href="https://www.bmwgroup.com/en.html" target="_blank" rel="noopener noreferrer" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box; border-bottom: 2px solid rgb(255, 206, 20);">Geleceğin mobilite anlayışı</a></h1>Geleceğe yönelik vizyonla daha sürdürülebilir elektrikli otomobil konseptleri.BMW Group bünyesindeki uzmanlar, gelecekte yola sürebilecekleri “daha sürdürülebilir bir elektrikli otomobil” için her gün yeni konseptler üzerinde çalışıyor. Bunu başarmak için, geleceğe yönelik bir vizyona sahip olmak şart. Uzmanların en çevreci otomobil konusunda vizyonlarını aşağıda bulabilirsiniz.&nbsp;•&nbsp;Magdalena Lippenberger, BMW Group’ta üretimde sürdürülebilirlik alanında çalışıyor. “BMW iFACTORY” konseptinin gelecekteki üretim vizyonunu en iyi şekilde temsil edebileceğine inanıyor:“Burada sade, çevreci ve dijital olmak üzere üç odak noktamız var.”Bu; yenilenebilir, yeşil enerji kullanırken verimliliği yüksek, standartlaştırılmış ve aynı zamanda esnek bir süreç izlemek ve dijitalleşmenin sunduğu fırsatlardan en iyi şekilde yararlanmak anlamına geliyor. • Tüm otomobillerin çevreci ve dönüştürülebilir olduğu bir gelecek hayal edin: Frank Hansen’in geleceğe yönelik mobilite vizyonuna hoş geldiniz. Hansen, BMW Group’ta sürdürülebilirlik ve mobilite için kurumsal strateji alanında çalışıyor. BMW iX’ten, şehir içinde bisiklet benzeri özellikler sunan ve daha uzun sürüşler için enduro benzeri bir motosiklete dönüşen elektrikli BMW Vision AMBY’ye kadar BMW Group ürün yelpazesinin potansiyelini ve bunların daha sürdürülebilir kentsel mobiliteye nasıl katkıda bulunabileceğini öngörüyor. Hansen’in vizyonuna göre, yarının en çevreci otomobili bugünün BMW Group otomobillerinin bazı temel özelliklerini devralacak:“Çok az karbon ayak izine sahip ve tamamen elektrikli sürüş sunan, amaca yönelik üretilmiş bir şehir otomobili.”• BMW Group’ta döngüsel ekonomi ve sürdürülebilirlik alanında kıdemli proje yöneticisi Maik Schwalm, vizyonunu yalnızca en çevreci otomobile değil, aynı zamanda daha fazla bitki ve yeşil alan sayesinde daha yaşanabilir bir geleceğin şehirlerine odaklanarak özetliyor:“Varış noktanıza daha kısa sürede ulaşabileceğiniz ve yaşam kalitenizden bugünden daha fazla keyif alacağınız bir şehir.”• BMW Group’un Almanya’daki&nbsp;Unterschleißheim geri dönüşüm ve parçalara ayırma merkezinin başkanı Alexander Schuell, dünyamızın yaşanabilirliğini korumak için enerji tüketimini azaltmayı en çevreci otomobil vizyonunun son derece önemli bir parçası olarak görüyor:“Otomobil üretiminde mümkün olduğunca az enerji tüketmek ve mümkün olduğunca çok döngüsel malzeme kullanmak.”• Daha radikal bir sürdürülebilir yaklaşım benimseyen BMW Group Tasarım bölümü sürdürülebilirlik başkanı Daniela Bohlinger, BMW i Vision Circular’ı yeniden düşünmenin ve onu bir sonraki seviyeye taşımanın zamanının geldiğine inanıyor. Bohlinger’in vizyonuna göre, en çevreci otomobil, lüks ve markanın döngüsel ekonomiyle buluştuğu noktada tasarlanacak. Çevre üzerinde sıfır etki ile daha doğal malzemelerin kullanıldığı, amaca yönelik tasarıma sahip bir otomobil.“i Vision Circular’ı tekrar tasarlayacak olsaydım, muhtemelen sadelik, basitlik ve doğal kaynaklarla daha ilgili olma konusunda daha da radikal olurdum.”Geleceğin neler getirebileceğine dair cevaplar bulmaya çalışmak, insan doğasında geçmişten bu yana var olan bir özellik. Bugün dünyamızın karşı karşıya olduğu zorluklara bakıldığında, daha sürdürülebilir bir gelecek için yeni fikirler geliştirme ihtiyacının önemi ortaya çıkıyor. <a href="https://www.bmwgroup.com/en.html" target="_blank" rel="noopener noreferrer" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box; border-bottom: 2px solid rgb(255, 206, 20);">BMW Group</a> ve çalışanlarının en çevre dostu elektrikli otomobili üretme hedefiyle, bugün bildiğimiz şeylerin farklı olabileceği bir dünya hayal etmeleri çok önemli.

1 Eylül - BMW i - Dünyahali

Karbon Denkleştirmeleri, Kayıp Ağaçlar Adası, Joan’ın Gökyüzü Bahçesi, Alplerin Erimesi

113: Gökyüzü Bahçesi

Dünyahali'nden herkese merhaba!<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Leylekler gidiyor: Kuzey yarım kürede soğukların yaklaşmasıyla birlikte leylekler göç için harekete geçerek Afrika'ya doğru yola çıktılar. Gözünüz gökyüzünde olsun!</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Haftanın önerisi: Daha İyi Bir Dünya için Konuşalım podcast serisinin <a fr-original-style="" href="https://open.spotify.com/episode/5DJNkU4t7cmlSYWCDWtDBm?si=88f2e975ca5f4b9f" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">dördüncü bölümünde</a>, Yuvam Dünya Bilim Kurulu Üyesi Utku Perktaş biyoçeşitliliğin önemini, insanın biyoçeşitliliğe etkisini ve bu etkileri nasıl azaltabileceğimizi anlatıyor.</li></ul>Keyifli okumalar!

Dünyahali, Yuvam Dünya ve Boğaziçi Üniversitesi İklim Değişikliği ve Politikaları Araştırma Merkezi iş birliğinde, BMWi’nin desteğiyle yayınlanmaktadır. BMWi sürdürülebilir mobilite için kapsamlı çözümler sunar.

Ocak/Şubat - BMW - Dünyahali

Emisyon Ticaret Sistemi, Doughnut Ekonomisi, Günümüzde Balıkçılık

112: Onarma ve Etki Çağı 🌎

Dünyahali'nden herkese merhaba. Kısa bir mola ardından tekrar bir aradayız. Seçkiye geçmeden:<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Prof. Dr. Levent Kurnaz eğitmenliğinde, Yuvam Dünya İklim Akademisi'nin İklim Değişikliği: Sebepleri ve Çözümleri eğitimi <a fr-original-style="" href="https://www.neoskola.com/egitimler/iklim-degisikligi-sebep-ve-cozumleri" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Neo Skola'da yayında</a>!</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Tarım, ekonomi, sanat, müzik, spor, insan, hayvan, bitki.. Dünyada ne varsa iklim kriziyle mücadele ediyor. Bu hikayeyi anlatan Daha İyi Bir Dünya için Konuşalım&nbsp;podcastimizin ilk 5 bölümüne&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://open.spotify.com/show/4PNhIRwoiv2BnemrMRPvKd?si=8e15d857cca74ecf" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">buradan</a> ulaşabilirsiniz.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Sıcaklarda sağlığımız için gereken önlemleri <a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/p/CumK0YsMud4/?utm_source=ig_web_copy_link&igshid=MzRlODBiNWFlZA==" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">birlikte</a> hatırlayalım.</li></ul>Keyifli okumalar!

Küresel Kaynama, Açık Büfe Psikolojisi, Stüdyo Steam

111: Dünya Yeterince Isınmadı Mı? 🌡️

Bu sayıyı okuyorsanız, sporun gücünün farkındasınız.Sporun kendimize ve dünyaya bakış açımızı değiştirdiğini biliyorsunuz. Evet, bizce de spor, bizi ortak bir dille bağlar; bir oyunun heyecanı, hareket etmenin kazandırdığı güç, derin nefes almanın getirdiği dinginlik ve rahatlama ya da koşmanın getirdiği neşe ile spor, zihni açar, kalbi güçlendirir.Spor, neslimizin hikayesinde her zaman toplumsal değişim için en güçlü katalizörlerinden biri olmuştur. Bugün değişen dünya koşulları ve hava dinamikleri sonucu ortaya çıkan iklim krizi, pek çok alan gibi sporun geleceğini de tehdit ediyor.&nbsp;Oysa spor bizi ileriye taşır. Her zaman böyle olmuştur ve olacaktır. Tıpkı Nelson Mandela’nın dediği gibi: “Sporun dünyayı değiştirme gücü var. İlham verme gücü var. İnsanları birleştirme gücüne sahip. Bunu başka bir şey yapamaz. Spor, gençlere anladıkları dille hitap ediyor. Bir zamanlar sadece çaresizliğin hüküm sürdüğü yerlerde umut oluyor. Hükümetlerden daha büyük bir güce sahiptir. Spor, her türlü ayrımcılığa gülme zevkidir.”Peki kuraklık biniciliği etkiliyor olabilir mi? Değişen rüzgarlar yelken sporunun yönünü mü değiştiriyor? Yapay kar ile kış sporları nereye kadar gidebiliyor? Yüksek sıcaklıklarla sokak kültüründen yükselen meşhur yıldızlarla efsaneleşen futbol gibi bir spor branşlarında yetenekler nasıl şekilleniyor? Bu ve benzer pek çok sorunun cevabı milli ve olimpik sporcularımızın anlatımıyla sizleri bekliyor.&nbsp;Keyifli okumalar!Merve Selamet &amp; Kübra G. Dağtekin

İklim krizi sporun geleceğini nasıl etkiliyor?

110: İklim Dostu Spor Hareketi

Dünyahali'nden herkese merhaba.Kanada’da devam eden 400’den fazla orman yangının dumanı, ABD eyaletlerine kadar ulaşarak hava kalitesini alarm veren düzeylere çıkardı. Bu durumdan en fazla etkilenen eyaletlerin başında gelen New York’ta <a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/p/CtOg46mq3lg/?utm_source=ig_web_copy_link&igshid=MzRlODBiNWFlZA==" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">şaşırtıcı görüntüler</a> oluştu.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Günün çalma listesi: <a fr-original-style="" href="https://open.spotify.com/playlist/37i9dQZF1DXa1BeMIGX5Du?si=3addf754b9814ea9" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Coffee + chill</a>.</li></ul>Keyifli okumalar!

50. Yılda Çevre Günü, Güzelliğin Görünmeyen Yüzü, İklim ve Alerji

109: Greta Devlere Karşı 🌳

Ani yağışlarla şaşırdığımız Mayıs günlerinden herkese merhaba.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Dünya Meteoroloji Örgütü, 2027'ye dek 1.5 derece eşiğini aşma ihtimalimizin &nbsp; %66 oranında olduğunu açıkladı. El Niño hava olayı etkisiyle önümüzdeki iki yıl küresel sıcaklıklarda önemli artışların yaşanması ve aşırı hava olayları giderek şiddetini artırması bekleniyor.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Günün çalma listesi: <a fr-original-style="" href="https://open.spotify.com/playlist/37i9dQZF1DWV0gynK7G6pD?si=21926572a03e42f9" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Classical New Releases</a>.&nbsp;</li></ul>Keyifli okumalar!

1.5 Derece Eşiği, Kırmızı Ringa Balığı Yanıltmacası, Kitap Önerileri

108: El Niño'ya Hazır mıyız?

Dünyahali'nden herkese merhaba.Bu sayıyı iklim krizi ve sağlık ilişkisini farklı açılardan ele alarak derledik.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Kayıp, Hasar ve Umudun Melodisi İngilizce versiyonu ile <a fr-original-style="" href="https://www.youtube.com/watch?v=uv5g6y3TBxk" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">yayında</a>.</li></ul>Keyifli okumalar!

Sağlık Bilimleri Konferansı, Füzyon Enerjisi, Doğadaki Canavarların Şifası

107: "Önce Zarar Verme" İlkesi

Dünyahali'nden herkese merhaba.Umarım günleriniz keyifli geçiyordur. Sayıya geçmeden birkaç heyecanımızı paylaşmak istiyoruz:<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Nesli tükenen ve artık seslerini duyamadığımız kuşlar Dodo, Kauai, Po’ouli’nin ve nicelerinin hikayesini 22 Nisan Dünya Günü'ne özel anlattık: <a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/reel/CrVWmj7qW2B/?utm_source=ig_web_copy_link" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Kayıp, Hasar ve Umudun Melodisi</a>.&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yuvam Dünya Kitaplığı'nın ilk çocuk kitabı <a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/p/CrDW3iAK2ZK/?utm_source=ig_web_copy_link" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Greta Devlere Karşı</a> çıktı!</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Sayının şarkısı: <a fr-original-style="" href="https://open.spotify.com/track/0VcVy0kpfwyd5rMS5URyVD?si=54c32db156bf4ac7" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Joyride, Adam Melchor</a>.</li></ul>Keyifli okumalar!

Antik Kentler İklim Krizi ve Kadınlar, Yeşil Akdeniz Diyeti

106: Doğa Nasıl Bir Sığınak Olur?

Dünyahali'nden herkese merhaba.&nbsp;Dünya Ayı içerisinde, Dünya Günü'ne yaklaşırken dünyayı farklı yönlerden kutladığımız bir seçkiyle geldik.Birlikte nicelerine diyor, keyifli okumalar diliyoruz!

<h1 fr-original-style="" style="font-size: 2em; margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">X5'ten ilham alan hidrojenli bir otomobil: BMW iX5 Hydrogen</h1><img src="https://images.aposto.com/2023/3/3/1682516336646.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="Infinity" width="550" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">BMW Group, uluslararası medya temsilcilerine bu yıl hizmete girecek pilot otomobil filosunda yer alan ilk otomobilleri tanıttı. Dört yıl süren geliştirme çalışmasının ardından&nbsp;BMW iX5 Hydrogen otomobili ve geliştirme projesi bir sonraki kritik aşamaya geçti.100’ün altında otomobilden oluşan filo, daha sonra çeşitli hedef gruplar için tanıtım ve test sürüşü amacıyla uluslararası olarak kullanılacak. Dolayısıyla bu aktif sürüş deneyimiyle, geliştirme sürecinde yer almayan kişiler, BMW iX5 Hydrogen’in sunduğu özellikler hakkında ilk kez doğrudan izlenim edinme şansı buldu.BMW AG Yönetim Kurulu Başkanı Oliver Zipse, “Hidrojen, enerji geçiş sürecinde ve dolayısıyla iklimin korunmasında kilit rol oynayan çok yönlü bir enerji kaynağı. Ne de olsa yenilenebilir enerjileri depolamanın ve taşımanın en verimli yolları arasında yer alıyor. Bu potansiyeli mobilite sektörünün dönüşümünü hızlandırmak için de kullanmalıyız. Emisyonsuz mobilite söz konusu olduğunda, hidrojen yapbozdaki eksik parçayı oluşturuyor. Tek başına hiçbir teknoloji, dünya genelinde iklim nötr bir mobilite sağlamak için yeterli olmayacaktır.’’ diyor.Mevcut BMW X5 modeli temel alınarak geliştirilen BMW iX5 Hydrogen, ilk kez 2019 yılında gerçekleşen IAA Fuarı’nda konsept otomobil olarak tanıtıldı. Hidrojen yakıt hücresi sistemi, BMW Group’un elektrikli motor teknolojileri alanında öncü geliştirme uzmanlığının bir diğer kanıtını oluşturuyor. BMW Group, gelecekte yerel emisyonsuz bireysel mobilite için ek bir seçenek olarak hidrojen yakıt hücresi teknolojisinin geliştirilmesi konusunda sistematik olarak ilerleme kaydediyor.<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">FCEV teknolojisiyle daha az karbon ayak izi&nbsp;</h3>Science Based Targets girişimi tarafından hayata geçirilen “1,5°C’ye Yönelik İş Hedefleri Kampanyası”na katılan ilk Almanya menşeli otomobil üreticisi olan BMW Group, değer zinciri boyunca iklimsel açıdan tamamen nötr olma hedefine ulaşma konusunda kararlı. Bu süreçteki bir sonraki adım, BMW Group’un 2030 yılına kadar her bir otomobilin tüm yaşam döngüsü boyunca (tedarik zinciri, üretim ve kullanım aşaması) neden olduğu CO2 emisyonunu 2019’a kıyasla en az yüzde 40 azaltma planını içeriyor.BMW Group, 2022 yılında dünya genelinde 215.000’den fazla tamamen elektrikli otomobil satışı gerçekleştirdi; bu da bir önceki yıla göre neredeyse yüzde 108’lik bir artışı temsil ediyor. Geçen yıl tamamen elektrikli otomobil satışları, toplam satış hacminin %9’unun biraz altında kalırken, 2023’te bu oranın %15’e çıkması bekleniyor. BMW Group, en geç 2030 yılına kadar tamamen elektrikli otomobillerin şirketin toplam satış rakamının yüzde 50’sinden fazlasını oluşturduğu bir duruma ulaşmayı hedefliyor. BMW Group, FCEV teknolojisini bataryalı-elektrikli otomobillerde kullanılan sürüş teknolojisine potansiyel bir katkı olarak görüyor.<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Emisyonsuz mobilite</h3>Uluslararası Enerji Ajansı’nın (IEA)&nbsp;raporuna göre hidrojen, küresel enerji değişim faaliyetleri kapsamında geleceğin enerji kaynaklarından biri olarak önemli bir potansiyel sunuyor. Sunduğu depolama ve taşıma kapasitesi sayesinde hidrojen çok çeşitli uygulamalar için kullanılabiliyor.Bu nedenle sanayileşmiş ülkelerin çoğu hidrojen stratejilerini benimsiyor ve bu stratejileri yol haritaları ve somut projelerle destekliyor. Taşımacılık sektöründe, sürdürülebilir bireysel mobiliteyi uzun vadede şekillendirmek için bataryalı-elektrikli mobilitenin yanı sıra hidrojen bir diğer teknoloji seçeneği haline gelebilir. Bununla birlikte bunun gerçekleşmesi yeşil enerjiden yeterli miktarda hidrojenin rekabetçi şekilde üretiminin yanı sıra birçok ülkede hâlihazırda yoğun şekilde izlenen ilgili dolum altyapısını genişletme politikasına bağlı olacak.BMW Group, Almanya ve Avrupa’da bir hidrojen ekonomisi oluşturmaya ve yeşil hidrojen üretimini hızlandırmaya yardımcı olacak inovasyonu teşvik etmeye yönelik faaliyetleri memnuniyetle karşılıyor ve destekliyor. Bu faaliyetler özellikle Ortak Avrupa Çıkarlarına Yönelik Önemli Projeler (IPCEI) olarak sınıflandırılan büyük ölçekli hidrojen projelerini içeriyor. Almanya’da Federal Ekonomi Bakanlığı ve Federal Ulaştırma Bakanlığı tarafından desteklenen bu Avrupa Birliği girişimi kapsamındaki projeler, hidrojenin üretimi ve taşınmasından sektördeki uygulamalara kadar tüm değer zincirini kapsıyor. Doğru koşullar sağlandığında, hidrojen yakıt hücresi teknolojisi, BMW Group’un yerel CO2 emisyonsuz mobiliteye yönelik hareketli aksam portföyünde bir başka önemli kilometre taşı olma potansiyeline sahip.

26 Nisan - BMWi - Dünyahali

Dünya Günü, Afet Sonrası Kültürel Miras, Türlerin Hikayeleri

105: Dünya Ayı 🌍

Science related articles and publications

Science

Sosyal farkındalık hakkında yayımlanan makaleler ve yayınalr

Sosyal Farkındalık

78.sayımız yine dopdolu içeriklerle sizlerle buluşuyor. Bu haftaki podcastimizi değerli Gülsün Zeytinoğlu'nun sesinden dinliyoruz..  Bu hafta dergimizde neler var?  İklim Masası Kanalı'nda Çağla Fadıllıoğlu'ndan haberler,  Köşe Bucak Dünya Kanalı'nda Prof. Dr. Levent Kurnaz iklim krizinin ne kadar hızlandığını anlatıyor,  Arkadaşım Dünya Kanalı'nda Sima Özkan'dan Kendi Salatanı büyütme önerisi,  Yuvayı Kurtarma Sanatı'nda Ebru Özmen Biter'den ilk kez düzenlenecek Kommagene Bienali'ne davet,  Yeni Kanalımız Dünyayla İlişkimiz'de Uzm. Psk. Özüm Demirel'den birbirimize ve biricikliğimize ihtiyacımız olduğunu vurguluyor,  Yeşil Köşe'de konuk yazarımız Ela Naz Birdal'dan,Buket Uzuner'in dörtlemesi ile ilgili güzel bir yazı sizleri bekliyor.  Keyifli dinlemeler diliyoruz..

İklim Krizi Hızlanıyor ⏳ - Gülsün Zeytinoğlu

77. sayımızda birbirinden keyifli konularla karşınızdayız..  İklim Masası Kanalı'nda Çağla Fadıllıoğlu'ndan İklim Krizi'nin neden olduklarıyla ilgili haberler.   İyi ki Varlar Bölümü'nde Aslı Sözdinler'den yaşayan ve dönüşebilen bir eğitim ile ilgili yön gösterecek güzel bir okul önerisiyle karşınızda.   Arkadaşım Dünya Kanalı'nda ise Doğada Hayatta Kalma Sanatı ile ilgili güzel bir kitap önerisi bulunuyor.   Değerli Can Remzi Ergen'in sesiyle keyifli dinlemeler dileriz.  📷 @idiosynkratisk

Doğada Hayatta Kalmak ⛺

Dünyahali'nin 76.bülteninde;  Çağla Fadıllıoğlu İklim Masası'nda iklim krizinin neden olduğu değişimleri ile ilgili bilgiler veriyor  İlham veren girişimler bölümünde Yeşil İş Ödülü Fİnalistleri'nden UnoMoi kurucu üyesi Ayşe Kefli ile keyifli bir röportaj yer alıyor  Yuvayı Kurtarma Sanatı'nda Ebru Özmen Biter,  iklim krizi ve ekolojik yıkımı odağına alan ve insan faaliyetlerinin doğaya verdiği zarara dikkat çeken  Müzede Sahne: "Dünya 419 PPM Bir Sahne" programını anlatıyor.  Arkadaşım Dünya bölümünde ise Sima Özkan Dünya’mızın iyiliğini gözetmek adına, her yaştan çocuklara ilham verecek kitaplarla dolu bir içerik ile bizlerle..  Yuvam Dünya Derneği'nin yeni üyesi değerli Sinem Bozoklar'ın sesinden bu hafta dergimizi dinliyoruz.   📷 Tran-Tuan-Viet-TranTuanViet_SwimintheFloodingSeason-scaled

Doğanın 'Taklidini' Yapmak - Sinem Bozoklar

Dünyahali dergimizi bu hafta değerli Burcu Esmersoy'un sesinden dinliyoruz...  İklim Masası'nda Çağla Fadıllıoğlu'ndan İklim Krizine dair çarpıcı haberler,  Köşe Bucak Dünya Köşesi'nde Prof. Dr. Levent Kurnaz değişimin her zaman bireyden ve bireyin talep etmesiyle başlayacağını anlatıyor ve Muz Ne kadar Kötüdür? adlı kitabı okumanızı önemle tavsiye ediyor.  Yeşil Köşe'de konuk yazarımız Hakan Bulgurlu tüketim alışkanlıklarımızı ciddi anlamda değiştirmemiz gerektiğini gösteren çarpıcı bilgiler sunuyor.  İlham veren Girişimler'de ise Yeşil İş Ödülü Finalisti Zeero'nun kurucu üyesi Büşra Nazlı Erten bizlerle buluşuyor.  Dopdolu seçkimizi keyifle dinlemenizi dileriz..  📷: DesertifiKation, Antonio Aragon Renuncio, 2019

 Birlikte Başarabiliriz 🌎- Burcu Esmersoy

Yazın en sıcak günlerini yaşadığımız şu günlerde; Dünyahali'nin 74. sayısını çıkarmanın mutluluğunu yaşıyoruz..  Bu keyifli sayımızda;  - Çağla Fadıllıoğlu'ndan İklim Değişikliği'nin Avrupa'ya etkisi  - Prof. Dr. Levent Kurnaz'dan Avrupa'nın birden niye bu kadar ısındığı ile ilgili bilgiler bulunuyor.  - Sanat bölümü'nde ise Ebru Özmen Biter 27-28 Ağustos'ta Adatepe Taşmektep'te Buket Uzuner ile buluşmaya davet ediyor.  Bu keyifli sayıyı Atalay Taymaz'ın sesinden dinliyoruz.

Sıcak Havalar Burada - Atalay Taymaz

2 haftalık tatil sonrası Dünyahali dopdolu içeriklerle sizlerle buluşuyor..  73.sayımızda;  İklim Masası kanalımızda yüksek sıcaklıklarla ilgili bilgiler bulunuyor.  Yeşil Köşe'de değerli konuk yazarımız Akdeniz Koruma Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Zafer Kızılkaya, Akdeniz'in karşı karşıya olduğu tehditler hakkında çok kıymetli bilgiler veriyor.  Köşe Bucak Dünya kanalımızda Uçuruma doğru gitmemizle ilgili çarpıcı bilgiler,  İlham veren girişimlerde Yeşil İş Ödülü Finalistlerinden Lindos’un kurucusu Deniz Akdemir ile röportajımız,  Sanat kanalımızda, atölyesini bir laboratuvar gibi kullanan ve deneysel çalışan bir sanatçı Nergiz Yeşil ile röportajımız yer alıyor.  Birbirinden nitelikli içeriklerimizi değerli Zafer Kızılkaya'nın sesinden keyifle dinlemenizi diliyoruz..

Uçurumdan Sesleniyoruz - Zafer Kızılkaya

deniz ücelehan

Dünyahali'nin 71. sayısı sevgili Zeynep Özler'in sesiyle sizinle buluşuyor...  Bu haftaki sayımızda;  Çağla Fadıllıoğlu'ndan Yenilenebilir enerji 2022 Küresel Durum Raporu ve erken dönemde Avrupa ve ABD'de etkili olan şiddetli sıcak hava dalgası hakkında bilgiler Özgül Öztürk'ten 25 Haziran'da katılabileceğiniz CIF Dialogues etkinliği önerisi Ebru Özmen Biter'den Silvia Bener’in “Yüzeyin Ötesinde: Su” başlıklı sergisi ile ilgili detaylı bilgiler bulunuyor. Keyifli dinlemeler..

İz Bırakmayanlar

70. bölümden herkese merhaba! Bu sayıda;  Çağla Fadıllıoğlu'ndan "Haberler", Hakan Bulgurlu'dan Yeşil Dönüşümün Anahtarı: Enerji Verimliliği Prof. Dr. Levent Kurnaz'dan Suçlu İklim mi? Şehir mi? yazılarımız değerli Ferah Türel'in seslendirmesi ile sizlerle! Keyifli dinlemeler...

Bizi Neler Bekliyor? - Ferah Türel

Herkese merhaba! Bu haftaki podcastimiz sevgili Ayça Kavak'ın sesiyle bizlerle buluşuyor. •	Çağla Fadıllıoğlu'ndan iklim değişikliği ve hastalıkların yayılması arasındaki ilişki, 2022 Enerji İlerleme Raporu ve Sürdürülebilir Tarım ile ilgili bilgiler, •	Yeşil Köşe'de değerli Özüm Demirel'den hepimizin yanıtını aradığı soru olan "Birey Olmak Ne demektir?" sorusuna psikolog gözüyle verdiği cevaplar, •	Köşe Bucak Dünya köşemizde, Prof. Dr. Levent Kurnaz'dan karşılaştığımız kavram kargaşası ile ilgili çarpıcı yorumlar, •	Yuvam Dünyalılar N'apıyor'da ise Özgül Öztürk'ten Altın Karınca Ödülleri 2022'yi takip etme önerisiyle karşınızdayız. Keyifli Dinlemeler..

Kolektif Dönüşüm - Ayça Kavak

<a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/sima_ozkan/?hl=en" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Sima Özkan</a>“Kuş göçü, yaklaşık 50 milyar hayvanın katıldığı dünya çapında bir fenomen.” Bugün okuduğum kitaptan bu cümle, &nbsp;Ağaçların Gizli Yaşamı’nın yazarı, hayatını ormanları korumaya adayan Peter Wohlleben’ın Türkçeye en yeni kazandırılan kitabı Doğanın Gizli Ağı’ndan. Bu cümlenin altını çizdim çünkü aklımda bu hafta sonu göreceğim, dinleyeceğim kuşlar ve kuşlara dair öğreneceklerim, keşfedeceklerim var. Şehrime Flamingo Festivali geliyor.&nbsp;20. Türkiye Kuş Konferansı ile başlayan üç güne yayılan <a fr-original-style="" href="https://instagram.com/izmirizdoga?igshid=MzRlODBiNWFlZA==" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Flamingo Festivali,</a> 15-17 Eylül tarihlerinde, Doğa Derneği ve İzmir Büyükşehir ev sahipliğinde, İzmir’in kuş cenneti Gediz Deltası, Mavişehir Balıkçı Barınağı ve İzmir Tarımı Geliştirme Merkezi - İZTAM’da gerçekleşecek. Üstelik tüm kuş severler festivalin gecelerini delta içindeki kamp alanında birlikte geçirebilecek. Dahası, festival kapsamında İzdoğa Turizm tekne ve otobüslerle &nbsp;“Flamingo Yolu” turları gerçekleştiriyor olacak. Daha önce bu turlara katılmış biri olarak, uzman kuş gözlemcileri, kuş bilimcileri ve Türkiye’nin her yerinden gelen doğa tutkunlarıyla deltada gözleme çıkmak, profesyonel saha çalışmalarına katılabilmek festivalin en özel yanlarından olacak.&nbsp;Peki, bu üç günde bizi neler &nbsp;bekliyor?&nbsp;Doğa Koruma ve Milli Parklar, Doğa Derneği, İzdoğa, BirdlLife, eKuşbak, eBird, İstanbul Kuş Rasathanesi Derneği, Alakır Nehri Kardeşliği, &nbsp;kuş fotoğrafçısı dostumuz Alper Tüydeş ve daha nice yerli ve yabancı uzman ve dernek festivalde yer alırken, kuş gözlemciliğinde vatandaş biliminin önemi, Osmanlı’da kuş gözlemi gibi çok çeşitli sunumlar olacak. İlk gün İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer’in açılış konuşmasından sonra akşam programı “İki kuş iki dans" adlı Flamenko-semah-İzmir Flamenko Atölyesi’nin gösterisi ve “Kuşlar ve İnsanların Göçü” üzerine sohbetli eğlence ile devam edecek. Son gün ise flamingo gölge oyunu ve uçurtma şenliği &nbsp;yapılacak.&nbsp;Siz bu yazıyı okurken ben günümü kuşlara adamış, kanatlarımın altında size anlatacaklarımı çoktan biriktirmiş olacağım. Belki, her neredeyseniz, düşersiniz yollara göçmen kuşlar gibi ve İzmir’in ilk sakinleri olan flamingoların festivaline kanatlanırsınız. &nbsp;

Kuşlara dair öğreneceklerimiz, keşfedeceklerimiz var.

İzmir Flamingo Festivali’ne Kanatlanın!

<a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/aysemargossian/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Ayşe Erenel Margossian</a>Ailece uzun mesafe uçmamaya, uçacaksak da bunu senede bir kereden fazla yapmamaya özen gösteriyoruz. Uzun mesafe uçtuğumuzda da kalacağımız yerde uzun süre konaklamayı hedefliyoruz. Bu sebeple yaz tatilimizin tümünü Amerika’da geçirecek şekilde planladık. Tatilimizin sonuna doğru ömrü biten pilleri, Türkiye’de ve İngiltere’de yaptığım gibi markete giderken yanımda götürdüm, pil dönüşüm kutusu aradım ama bulamadım. Çaresiz arayışımı gören bir Whole Foods görevlisi yanıma yaklaştı. Ona pil geri dönüşüm kutusunu sorduğumda, garipseyen bir ifadeyle böyle bir geri dönüşüm kutusu olmadığını ve neden çöpe atmadığımı sordu! Hangimiz daha çok şaşırdık emin değilim. Akabinde gittiğim Publix ya da Target gibi süpermarketlerden de farklı bir yanıt alamadım. Evin yakınlarında bir hırdavatçıya gitmekte buldum çareyi ama ondan da farklı bir yanıt gelmedi. Yaşadıkları bölgede pilleri çöpe attıklarını, daha önce hiç böyle bir şey duymadığını, belki bir ihtimal aradığımı şehrin dışındaki atık merkezlerinde bulabileceğimi söyledi.&nbsp;Ev atıklarının arasında bertarafında en fazla özen gösterilmesi gerekenlerden birinin, içerdiği zararlı kimyasallar yüzünden tehlike yaratan kullanılmış piller olduklarını bilmiyorlar mıydı? Evet piller kullanım sırasında bir zarara yol açmasa da ömürleri bittiklerinde diğer çöplerle atılırlar ise dış kaplarında delinme olasılığı oluşuyor. Bu da içlerindeki metal ve kimyasalların toprağa, suya karışmasına ve çevreyi kirletmesine yol açıyor. İçerdikleri ağır metaller ise besin kaynaklarına karışarak insan ve çevre sağlığını tehdit ediyor.&nbsp;Ülkemiz her ne kadar gelişmekte olan ülkeler sınıfında olsa da&nbsp;geri dönüşüm konusunda kimi gelişmiş ülkelerden çok daha bilinçli.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Atık piller ve bunların insan sağlığını ve çevreyi nasıl etkilediği konusunda detaylı içeriklere <a fr-original-style="" href="https://tap.org.tr/pil-atik-pil/sss/atik-pillerin-bertaraf-ve-geri-donusumu/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">bu</a> <a fr-original-style="" href="https://evrimagaci.org/atik-piller-ve-bunlarin-geri-donusumu-konusundaki-eksikler-insan-sagligini-ve-cevreyi-nasil-etkiliyor-12564" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">bağlantılardan</a> ulaşabilirsiniz.&nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Geri dönüşüm için <a fr-original-style="" href="https://181.csb.gov.tr/geri-donusum-icin-alo-181-i-arayabilirsiniz-haber-64185#:~:text=PTT%20%C5%9Eubeleri%2C%20okullar%2C%20%C3%BCniversiteler%2C,at%C4%B1k%20pil%20toplama%20noktalar%C4%B1%20bulunmaktad%C4%B1r." style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">ALO 181</a>’i arayabilirsiniz!</li></ul>Lütfen ömrü dolmuş pillerinizi doğru şekilde ayırın ve PTT şubeleri, okullar, üniversiteler, organize sanayi bölgeleri, muhtarlıklar, camiler, marketlerde bulunan atık pil toplama noktalarına bırakın! &nbsp;

Atık pilleri toplama noktalarına bırakın!

Atık Pillerin Bertaraf ve Geri Dönüşümü

Atlantik, Pasifik ve Hint Okyanuslarındaki dev fırtınaları adlandırmak uzun süredir alışık olduğumuz bir gelenektir. Hatta çok fazla zarar veren fırtına isimleri emekliye ayrılıp bir daha kullanılmaz,&nbsp;Katrina veya Sandy gibi. Son senelerde böylesi fırtınalar Avrupa’yı da etkilemeye başladığı için öncelikle haber kaynakları bu fırtınalara isim verilmesini istediler. İşte isim konulan bu fırtınalardan bir tanesi,&nbsp;Daniel, çoğumuz için ciddi sorunlara neden oldu.2012’de ABD’nin Doğu kıyılarını ve özellikle de New York şehrini ve çevresini etkileyen&nbsp;Sandy Kasırgası yaklaşık 70 milyar dolar maddi hasara yol açtı. Ama belki de daha önemlisi, bu kasırganın büyüklüğü yaklaşık 1600 kilometreye ulaştı. Yani, 1600 km çapında bir daire düşünün, bu dairenin uçlarından içeriye doğru gittikçe hem yağış, hem de rüzgarın hızı artsın. İşte öyle bir felaketti Sandy. Bunu anlatmamın nedeni, bu tür fırtınaların ne kadar geniş bir alanda etki yaratabileceğini gözünüzde canlandırabilmek.Daniel elbette Sandy kadar dev bir fırtına değildi, ama Sandy’den farklı olarak Akdeniz’in ortasında, birkaç gün dönüp durdu. Bu dönüşü sırasında Yunanistan’da aşırı yağışlara ve buna bağlı sellere yol açtı. Bizde Çanakkale, İkitelli ve Kırklareli’de görülen aşırı yağışlar da bu Daniel fırtınasının etkileriydi. Daniel’in bu duraklama sonrasında ne yöne doğru hareket edeceği hepimiz açısından merak konusuydu, çünkü doğuya doğru ilerleyecek olsa bizim güney sahillerimiz açısından ciddi bir tehdit oluşturması söz konusuydu. Ancak modeller günler önceden Daniel’in doğu veya kuzeydoğu değil güneydoğu yönünde ilerleyeceğini gösterdi. Bizler rahat nefes aldık ama bu fırtına hızla Libya’nın Bingazi bölgesine doğru yöneldi. Altyapısı nispeten sağlam, yönetimi de düzgün işleyen Yunanistan’da bile ciddi hasara yol açan bu fırtına Libya’yı vurduğunda oluşturduğu hasarın boyutu bölgemizde ancak büyük depremlerde görülebilecek seviyedeydi. Hatta bu fırtınadan birkaç gün önce Fas’ta meydana gelen 6,8 büyüklükteki deprem bile bu fırtınanın yarattığından daha az can kaybına neden oldu.&nbsp;Peki neden?İklim krizinden bahsederken sürekli tekrarladığımız şey, bu sorunun aşırı hava olaylarının şiddetini ve sıklığını artırdığı ve görüldükleri alanları genişlettiğidir. Libya veya Suudi Arabistan ve sel birlikte duymaya alışkın olmadığımız kelimelerdir. Bunun sonucu olarak da o bölgeler aşırı yağışa karşı dirençli bir altyapıya sahip değillerdir. Bu nedenle de Yunanistan’da sel felaketine yol açan bu yağışlar Libya’da sel felaketinin çok ötesinde büyük can kaybına neden oldu. Bunun nedenleri ise sadece altyapının yetersiz olmasının çok ötesinde. Elbette bu kadar yağış alacağı düşünülmeden yapılan bir barajın çökmesiyle Derna şehri sular altında kaldı ve önemli can kaybı yaşandı. Ama yıkılan bu barajla şehrin arası 12 kilometre. Bu kadar yağış geleceği günler önceden biliniyor. Bu kadar yağış geldiğinde o barajın dayanmayacağını öngörebilmek hiç de zor değil çünkü son 70 yılda o baraj nedeniyle en az 5 kere su baskınları yaşanmış.&nbsp;Yani felaket sürpriz değil, göre göre gelmiş, o zaman neden kimse bir şey yapamamış?Afet yönetimi bu açıdan çok önemli.Ne zaman gelebileceği bilinmeyen depremleri bir kenara bıraktığımız zaman geleceği saatler ve bu durumda olduğu gibi günler önceden belli bir afeti durdurmak mümkün olmayabilir, ama can kaybını oldukça azaltmak mümkündür. Bu bağlamda yapılması gereken en önemli şey, kişileri mümkün olduğunca önceden durumun ciddiyeti konusunda haberdar etmek ve bulundukları yerden kaçmalarını sağlamaktır.&nbsp;Libya’da da, bizde de olan fazla sayıda can kaybına baktığımızda bunların&nbsp;gelişmiş haberleşme ağı ile azaltılabileceğini görüyoruz. Hadi diyelim Libya’da senelerdir süren bir iç karışıklık ve buna bağlı olarak çökmüş bir altyapı var, ama bizdeki özür ne? Şanlıurfa’da gündüz vakti yağan yağmurda 17 canı kaybetmemizin özrü ne? Ya da Bozkurt’ta? Ya da İkitelli’de. Hele İkitelli bize 2009 Eylül ayında bir de uyarı vermişti, “geliyorum” diyerek. 31 can kaybı vardı o gün. Peki, bu arada biz ne öğrendik? Hani altyapı zorluklarını kısmen kabul edebilirim,&nbsp;ama insanları uyaracak bir sistem kurabilmek için aradan geçen 14 senede ne yaptık?&nbsp;Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün yayımladığı afet uyarıları diyorsanız lütfen yorulmayın, MGM’nin elinde çok daha faydalı kaynaklar var, öncelikle de hepimizde bulunması gereken akıllı telefon uygulaması var. Ama telekom şirketlerinin elinde tüm telefonların o anda nerede bulunduğuna dair veri var. Bu iki sistemi birleştirerek “bulunduğunuz noktada önümüzdeki bir saat içinde sel baskını görülmesi ihtimali var” mesajı göndermek bu kadar zor olmamalı. Libya’da, Derna’da bu mesaj gönderilmiş olsa binlerce insan hala sağ olurdu.Doğanın bize tüm yeryüzündeki uyarıları şiddetleniyor.&nbsp;Hemen, bugün, acilen, bu uyarılara kulak verip gerekli sistemleri kurmaya başlamamız gerekiyor. Yarın canlar gittiğinde çok geç olacak harekete geçmek için. &nbsp;

Doğanın uyarıları şiddetleniyor. 

Neler Oluyor Dünya'da?

Yeni bir&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://phys.org/news/2023-09-plant-based-food-alternatives-shift-global.html" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">araştırmaya</a> göre,&nbsp;2050 yılına kadar et ve süt ürünlerinin yüzde 50'sinin bitki bazlı alternatiflerle değiştirilmesi, tarım ve arazi kullanımına bağlı sera gazı salımlarını yüzde 31 oranında azaltabilir ve orman ve doğal arazilerin bozulmasını durdurabilir.Nature Communications dergisinde&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://www.nature.com/articles/s41467-023-40899-2" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">yeni yayımlanan bir çalışmaya</a> göre, et ve süt ürünleri yerine bitki bazlı alternatifler ikame edildiğinde hayvancılıktan arta kalan arazilerin yeniden ağaçlandırılmasıyla iklim ve biyoçeşitlilik açısından ek faydalar elde edilebilir, bu da iklim faydalarını iki katından fazla artırabilir. Ek olarak, 2050 yılına kadar ekosistem bütünlüğünün gelecekteki azalmasını yarıya indirebilir.Vermont Üniversitesi'nden (UVM) çalışmanın eş yazarı Eva Wollenberg, "İklim değişikliğine neden olan küresel sera gazı salımlarını azaltmak için 'Etsiz Pazartesiler'den çok daha fazlasına ihtiyacımız olacak ve bu çalışma bize ileriye dönük bir yol gösteriyor" dedi. Wollenberg ayrıca şunları söyledi: "Bitki bazlı etler sadece yeni bir gıda ürünü değil, aynı zamanda dünya çapında sağlık ve biyoçeşitlilik hedeflerine ulaşırken gıda güvenliği ve iklim hedeflerine ulaşmak için kritik bir fırsattır. Bu tür geçişler zorludur ve bir dizi teknolojik yenilik ve politika müdahalesi gerektirir."UVM, Uluslararası Uygulamalı Sistem Analizi Enstitüsü (IIASA), Bioversity International İttifakı ve CIAT araştırmacıları tarafından yapılan çalışma, gıda sistemlerinin karmaşıklığını göz önünde bulunduran büyük ölçeklerde bitki bazlı et ve süt tüketiminin küresel gıda güvenliği ve çevresel etkilerini inceleyen ilk çalışma.IIASA'da araştırmacı olan çalışmanın başyazarı Marta Kozicka, "Beslenme biçimindeki değişimlerin etkilerini anlamak, sera gazı salımlarını azaltma seçeneklerimizi genişletiyor. Diyetlerin değiştirilmesi biyoçeşitlilik için de büyük gelişmeler sağlayabilir." dedi.Yazarlar, yüzde 50'lik bir değişim senaryosunun 2050 yılına kadar gıda sistemlerinin doğal çevre üzerindeki artan etkilerini önemli ölçüde azaltacağını bulmuşlardır. 2020 ile karşılaştırıldığında öngörülen etkiler ise şu şöyle:<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Orman ve diğer doğal alanlardaki azalma neredeyse tamamen durur.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Küresel tarım alanı orman ve doğal alanların tarım arazisine çevrilmesinin durması ile &nbsp;genişlemek yerine yüzde 12 oranında azalır.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Tarım arazilerine azot girdisi tahminlerin neredeyse yarısına iner</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Su kullanımı artmak yerine yüzde 10 oranında azalır</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yetersiz beslenme, referans senaryodaki yüzde 3,8'e kıyasla küresel olarak yüzde 3,6'ya düşebilir yani yetersiz beslenen insan sayısı 31 milyon azalabilir.</li></ul>Yazarlar sığır eti, domuz eti, tavuk eti ve süt için bitki bazlı tariflere dayanan diyet değişiklikleri senaryoları geliştirmiştir. Bu tarifler, orijinal hayvansal kaynaklı protein ürünlerine besinsel olarak eşdeğer ve mevcut gıda üretim kapasiteleri ve küresel olarak mevcut üretim bileşenleri için gerçekçi olacak şekilde tasarlanmış.IIASA Biyoçeşitlilik ve Doğal Kaynaklar Programı Direktörü Petr Havlík "Analiz edilen diyet değişiklikleri iklim ve biyoçeşitlilik hedeflerine ulaşmada güçlü bir destekleyici olsa da, tam potansiyellerini ortaya koyabilmeleri için hedeflenen üretim tarafı politikaları ile desteklenmeleri gerekmektedir. Aksi takdirde, üretimin genişlemesi ve bunun sonucunda ortaya çıkan sera gazı ve arazi kullanım verimliliği kayıpları nedeniyle bu faydalar kısmen kaybolacaktır" diyor.

Bitki bazlı gıda alternatifleri küresel sürdürülebilir geçişi destekleyebilir.

Bitki Bazlı Gıdalar

<a fr-original-style="" href="https://twitter.com/Perktas?ref_src=twsrc%5Egoogle%7Ctwcamp%5Eserp%7Ctwgr%5Eauthor" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Prof. Dr. Utku Perktaş</a>Son sekiz yılda gerçekleşen volkanik patlamalar ve kontrol edilemeyen yangınlar, küresel ısınmayı şaşırtıcı bir şekilde yaklaşık beşte bir oranında dengelemiş durumda. Bu etki, çevresel değişikliklerin karmaşıklığını ve doğanın kendi dengeleyici mekanizmalarını yansıtan ilgi çekici bir keşif niteliğinde. Ancak insan faaliyetleri ve fosil yakıt kullanımı nedeniyle atmosfere o kadar çok sera gazı salınıyor ki, doğanın kendi döngüsüyle iklim değişimini dengelemesi pek mümkün değil. Bu nedenle, sera gazlarının yoğun salınımı, iklim değişiminin doğal dengeyi aşarak bir iklim krizine dönüşmesini kaçınılmaz kılıyor.&nbsp;Stratosferik Soğutma Etkisi: Araştırmanın TemeliPengfei Yu ve Jinan Üniversitesi ekibinin çalışması, Tibet platosu ve ABD üzerinde yüksek irtifa balonları kullanarak volkanik patlamaların ve yangınların yarattığı stratosferik&nbsp;soğutma etkisini ayrıntılı bir şekilde incelemiş. Bu öncü çalışma, atmosferin üst katmanlarında gerçekleşen olayların gezegenimizin iklimine nasıl etki edebileceğini aydınlatan bir pencere sunuyor. Araştırmanın sonuçlarına göre, 2014 ile 2022 arasında gerçekleşen volkanik patlamalar ve orman yangınları ∼3.2 milyon ton sülfür dioksit ve 0.8 milyon ton duman aerosolünü stratosfere enjekte etmiş. Bu etkileyici miktarlar, doğanın kendine özgü güçlerini ve etkileyici süreçlerini gözler önüne seriyor.Stratosferik Etkinin SürekliliğiSülfür dioksit ve duman aerosolleri daha düşük enlemlerden ve yüksek irtifalardan enjekte edildiği için, bu etkilerin simüle edilen ömürleri 2005-2013 dönemi volkanik patlamaların yarattığı etkilere göre yüzde 50 daha uzundur. Bu faktör, stratosferik etkilerin küresel iklimdeki dengeleri nasıl etkileyebileceğini açık bir şekilde gösteriyor.&nbsp;Gezegenimizin Soğuma Reçetesi: Stratosferik Enjeksiyonların RolüÖzellikle 2015 yılında Şili'nin güneyindeki Calbuco volkanının son faaliyetinden 42 yıl sonra patlaması ve 2019 ile 2020 yıllarında meydana gelen Avustralya orman yangınları, atmosfere duman ve gaz enjekte ederek gezegenin ısısını düşürmeye yardımcı olmuş, zira güneşten gelen ışınların Dünya’ya girişini engellemiş. Bu olaylar, doğal olayların küresel ısınma üzerindeki etkilerini gösteren önemli bir örnek.&nbsp;Sera Gazları ve Geleceğin İklimi: Soğutma Etkisinin GeleceğiBu ilginç sonuçlara karşın aynı araştırma, gelecekte sera gazlarının şiddetli artışının, volkanik patlamalar ve yangınlar gibi doğal soğutma etkilerini azaltacağını gösteriyor. Bu durum, iklim değişikliğiyle mücadelede sadece doğal süreçlere değil, aynı zamanda insan faaliyetlerine dayalı stratejilere de odaklanmanın önemini vurguluyor.Bu ilginç araştırmanın sonuçları, gezegenimizin karmaşık ekosistemi içinde stratosferik etkilerin nasıl işlediğini anlamamıza yardımcı oluyor. Gelecekte, daha dengeli ve sürdürülebilir bir iklim için doğal etkileri anlamak ve insan müdahalesinin rolünü belirlemek büyük önem taşımakta. Ve başta söylediğim gibi tabii ki kömür ve petrol ürünleri gibi fosil yakıtlardan vazgeçmek zorundayız. Aksi durumda geleceğin iklimi için iç açıcı bir tablo çizmek pek mümkün görünmüyor.

Volkanik patlamalar ve yangınlar iklim krizini küresel ısınmayı nasıl etkiliyor?

Doğal Felaketlerin Sıra Dışı Rolü

<a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/banubinbasaran/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Banu Binbaşaran Tüysüzoğlu</a>Doğa yürüyüşü gündelik koşturmacadan uzaklaşıp, doğayla bağ kurmak ve doğayı gözlemleyerek yeni keşifler yapmak için harika bir yoldur. Üstelik doğa yürüyüşü yapmak için bir bahane ya da özel bir gündeme ihtiyacımız yoktur. Yaban hayatının peşine düşebilir, su birikintilerini keşfedebilir, yenilebilen bitkilerin tadına bakabiliriz. Ya da yalnızca dolaşıp, derin nefes alıp, sonbaharın renk şöleni eşliğinde temiz havanın keyfini çıkarabiliriz. Üstelik ihtiyacımız olan tek şey hava şartlarına uygun giysiler! Sırt çantamızda yeterince su, atıştırmalık ve bir de büyüteç ya da dürbün varsa yürüyüşümüz daha bile keyifli hale gelebilir.Dünya üzerinde yaklaşık 10.000 kuş türü yaşadığını biliyor muydunuz? Peki ya balıklara ne demeli? 40.000’in üzerinde balık türü yaşadığı düşünülüyor. 282.000 civarında da çiçekli bitki olduğu biliniyor. Kaç farklı böcek türü olduğunu söylesem kulaklarınıza inanamazsınız: 5 milyon olduğu tahmin ediliyor. Ve daha fazlası da var. Bilim insanları yeryüzünde yaklaşık 10 milyon farklı canlı türünün yaşadığını düşünüyor! Işte gezegenimizde yaşamı mümkün kılan da bu biyolojik çeşitlilik.Elbette bu canlıların hepsi aynı yerde yaşamıyor. Farklı kıtaların farklı bölgelerine dağılmış durumdalar. Bazı canlı türleri Kuzey Amerika’da, bazıları Avrupa’da, bazıları da Asya’da yaşıyor. Yalnızca adalarda, ya da dağların zirvelerinde yaşayan pek çok canlı türü var. Sıcağı sevenler tropik bölgelerde, soğuğu sevenler kutuplarda yaşıyor. Tüm canlılar yaşadıkları yerin koşullarına uyuyor, o koşullara göre özellikler ediniyorlar. Siz de yakınlardaki bir doğal alanda doğa yürüyüşü yaptığınızda o bölgede yaşayan çeşitli canlılarla karşılaşırsınız. Örneğin, Kilyos sahilinde yürürken koruma altına alınmış kum zambaklarını görebilirsiniz. Abant gölünde nilüfer çiçeklerini inceleyebilir, Belgrad ormanında canavarotunun peşine düşebilirsiniz. Ormanda yürürken kızılgerdan, ispinoz, karatavuk, mavi baştankara ve tüm diğer kuşların şarkılarına da kulak verin mutlaka. Küçük beyaz melek ve yırtık pırtık kelebeklerinin çiçekten çiçeğe dansını izleyin. Yırtık pırtık diye kelebek ismi mi olur demeyin! Daha yakından bakın, kanatları size ipucu verecek.Doğa Yürüyüşü Yuvam Dünya Kitaplığı’nda yerine aldı!Muhteşem bir doğa yürüyüşü macerasını konu alan “<a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/p/CxKzn1TqW4e/?igshid=NzZhOTFlYzFmZQ==" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Doğa Yürüyüşü</a>” resimli kitabı Yuvam Dünya Kitaplığı’nda yerine aldı. Yeni İnsan Yayınevi tarafından basılan Doğa Yürüyüşü&nbsp;artık raflarda, okurlarıyla buluşabilecek. Orijinali &nbsp;"The Hike" adıyla yayımlanan kitap doğa, bilim ve sanatın mükemmel bir karışımı. Kuzey Amerika’nın dağlık bir bölgesinde yapılan bir doğa yürüyüşünde görülebilecek canlı türlerinin çeşitliliğini gözler önüne seriyor. Üstelik, sunduğu görsel şölenle keşfetmenin keyfine bizi de ortak ediyor. Gerçek bir başarı hikayesi! Kitapta üç arkadaş, çeşitli zorluklarla ve sürprizlerle karşılaştıkları bir doğa yürüyüşüne çıkar. Kitap boyunca bu üç çocuğun yolda karşılaştığı tüm canlıları isimleriyle birlikte görebiliyor, her keyfe ortak olabiliyor ve onlarla birlikte başarmanın hazzını duyabiliyoruz.Gözlem Yap, Araştır ve Öğren! &nbsp;&nbsp;Çocukların yanlarında, gördükleri her şeyi not ettikleri gözlem defteri vardır ve kitabın sonunda bu defter bazı ekolojik terimlerle ilgili ek bilgilerin bulunduğu geniş bir sözlük olarak karşımıza çıkar. Kraliçe arının bir süre sonra işçi arıların yarısını da yanına alarak kovanı terk ettiğini biliyor muydunuz? İstridye mantarının etobur olduğunu? Bir geyiği görmesek bile ayak izinden yaşını tahmin edebiliriz! Biliyor musunuz, özellikle havası temiz yerlerde ağaçların üzerinde sıklıkla gördüğümüz likenler birden fazla canlı türünden oluşan bir yaşam birliği. Birlikte ekildiğinde daha güzel büyüyen bitkilere kardeş bitkiler denildiğini duymuş muydunuz? Peki sirüs bulutlarının yağmurun habercisi olduğunu? Bu kitabı ister çocuğunuzla birlikte resimli bir hikaye kitabı gibi okuyun, ister bir doğa yürüyüşünde karşılaşabileceğiniz canlılar hakkında bilgi edinmek için. Doğada görülecek, öğrenilecek o kadar çok şey var ki, kitabı birden fazla kez okuyabilir, her seferinde yeni bir ilhamla çevrenizdeki doğayı keşfetmenin keyfini çıkarabilirsiniz.Haydi öyleyse, doğa yürüyüşüne!

Hepinizi bir doğa yürüyüşüne çıkmaya davet ediyoruz!

Doğada Keşif Dolu Bir Yürüyüş
“Doğa Yürüyüşü”

<a fr-original-style="" href="https://www.linkedin.com/in/hilal-%C3%B6zdemir-287428152/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Hilal Özdemir</a>“İleri dönüşüm hareketine sen de katıl” sloganıyla yola çıkan sürdürülebilir sosyal etki platformu Upcycle İstanbul, ileri dönüşümü odağına alarak bireylerde kaynakları verimli kullanmak ve sürdürülebilirlik bilinci oluşturmaya yönelik interaktif sanat ve tasarım içerikleri üretmek amacıyla 16-17 Eylül tarihlerinde Müze Gazhane’de <a fr-original-style="" href="https://instagram.com/upcycle_istanbul?igshid=NzZhOTFlYzFmZQ==" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Upcycle İstanbul Art &amp; Design Festivali</a> düzenliyor. Festival, bu yıl ikinci yaşını kutlamaya hazırlanıyorken sürdürülebilir bir hayatı ve daha yaşanabilir bir gezegeni arzulayan herkesi beraber harekete geçmeye davet ediyor.Festival’de bizi neler bekliyor?Festival, bu yıl daha fazla sanatçının katılımıyla ziyaretçileri birbirinden değerli ve farkındalık yaratan sergilerle buluşturmayı amaçlıyor. Alper Aydın, Eylem Pala, Gülnur Özdağlar, Oğul Öztunç ve Mehmet Kavukçu gibi ileri dönüşüm ve sürdürülebilirlik kavramlarından ilham alan sanatçılar ve tasarımcılar eserleriyle sanatın dönüştürücü gücünü ortaya koyacak. Ses dokuyucusu ve araştırması Dr. Oğuz Öner ile birlikte geri dönüşüm malzemelerin ses kayıtları canlı bir müzik performansına dönüşecek. Aynı zamanda festival bu yıl üniversite işbirlikleriyle yeni sanatçı adaylarına destek olurken, genç sanatçılara da çağrıda bulunarak sosyal etki odaklı eserler yaratmalarına ilham oluyor. Kısacası; iki gün boyunca birçok farklı etkinliğe ev sahipliği yapacak festival, dopdolu bir program ile bizleri bekliyor.&nbsp;Biz de DünyAhali olarak sizleri festivalde görmek istiyor ve hepimizi festivale katılmaya davet ediyoruz!

Türkiye’nin ileri dönüşüm festivali, bu yıl ikincisi ile bizlerle!

Upcycle Zamanı : Upcycle İstanbul Art & Design Festival 2023 ♻️

İklim krizi neden bu boyuta geldi biliyor musunuz? Çünkü şirketlerin yeryüzüne verdikleri çoğu çevresel zararın bir bedeli yok. Saldıkları sera gazlarının ise hiçbir bedeli yok. Dolayısıyla da çevreye zarar vermek çoğu zaman şirketlere bedavaya geliyor. O zaman neden çevreyi korumak için çaba göstersinler ki? Bizler de yaptığımız tüketici seçimleri ile çevreyi ve iklimi koruyan şirketleri desteklemeyince konu sadece şirket sahiplerinin ve bazen de paydaşlarının iyi niyetine kalıyor. İyi niyetle de ortaya çıkan durumu hepiniz görüyorsunuz.Peki, ya şirketlerin yeryüzüne verdikleri zararın bir bedeli olsa ve şirketler bu bedeli ödemek zorunda kalsalar, o zaman kazançları ne kadar azalırdı? Bu hesabın detayına girmeden önce şunu söylemek gerekiyor. Devletler bizim ödediğimiz vergilerden her sene 7 trilyon doları, dikkat milyon veya milyar değil, trilyon doları, daha fazla kömür, petrol ve doğalgaz tüketilsin diye sübvansiyon olarak veriyorlar. Zaten bu sübvansiyonlar olmasa yeryüzü kısa zamanda temizlenirdi çünkü fosil yakıt şirketleri bu sübvansiyonlar sayesinde ayakta duruyorlar. Ama bunu bir kenara bırakıp asıl sorumuza dönelim:&nbsp;Şirketler verdikleri zararın bedelini ödüyor olsalar ayakta kalabilirler miydi?İklim krizinin yeryüzüne ve insanlığa verdiği zararı nasıl fiyatlandırabiliriz?&nbsp;Bu çok zor bir soru. Mesela evdeki televizyonunun selde çalışmaz hale gelse ve ev sigortalıysa, sigorta şirketinden alacağınız para ile yeni bir televizyon almak mümkün olur. Bu şekilde bir fiyat belirlemek oldukça kolay ama ya evi sel basmasından dolayı kaybettiğiniz çocukluk fotoğraflarınız, ya da büyüklerinizden kalan hatıralar? Onların bedeli ne kadar? Hatta can kayıpları kaç para? Dolayısıyla zararın maddi bedelini belirlemek çok zor bir konu. Ama ekonomistler burada orta bir yol bularak bugün için salınan karbondioksitin tonu başına yaklaşık 190 dolarlık bir bedel öngörüyorlar. Bu noktada da verdikleri zararın olmasa bile, salmaya devam ettikleri &nbsp;sera gazlarının bedelini şirketlerden tahsil edecek olsak, bu durum şirketlerin varlıkları üzerinde nasıl bir baskı yaratır sorusuna cevap aranıyor.Elbette bu cevap şirketten şirkete olduğu kadar sektörden sektöre de değişiyor. Bazı sektörlerin yarattıkları zarar oldukça az olduğundan bunlar saldıkları sera gazı için 190 dolarlık bir bedel ödeseler bile bu bedel onların karlılıklarında önemli bir fark yaratmıyor. Ama enerji üretimi ve dağıtımı, gıda, içecek ve tütün üretimi, genel olarak malzeme üretimi ve taşımacılık sektörleri bir karbon fiyatı oluşması karşısında bugünkü kazançlarının neredeyse tamamını, hatta tamamından fazlasını da kaybedecekler. Tüm sektörler genelinde bakıldığında, yeryüzüne verdikleri zarar onlardan alınacak olsa şirketlerin kazançları ortalamada yüzde 44 azalıyor.Peki, bu durumda şirketler ne yaparlar sizce?&nbsp;Üstlerine konulan bu ek bedeli hızla tüketicilere yansıtırlar. Neden? Çünkü şirketler karlılıklarını korumak isterler. Şirketlerin karlılıkları da az sayıda kişinin daha da zengin olmasına yardımcı olur. Oysa yapılması gereken çoğu noktada şirketlerin karlılıklarının düşmesini kabullenerek çevreye verdikleri zararın azaltılmasıdır, ancak ne yazık ki içinde yaşadığımız neo-liberal sistem bu tür bir değişikliğin yapılmasını düşünmemize bile izin vermiyor.Bir de şunu unutmayalım, eğer değişim istiyorsak nereye odaklanmamız gerektiğini bu çalışma bize güzelce özetliyor. Zaten karlılıkları doğayı kirletmeye bağlı olmayan şirketleri dönüştürmek hiç de zor değil, ama bunların dönüşmesinden sağlayacağımız çevresel kazanç da oldukça küçük. Oysa çevreye oldukça büyük zarar veren enerji şirketlerinin dönüşümü oldukça zor, ama buna karşılık da elde edeceğimiz çevresel kazanç da o denli büyük olacak. O nedenle hedefimiz çok sera gazı salan ya da salınmasına neden olan şirketler olmalı, işleri zaten fazla sera gazı salmayan sektörler değil.

Neden şirketler çevreyi korumak için çaba göstersinler?



Şirketlerin Yeryüzüne Verdikleri Zararın Bir Bedeli Olsa

<a fr-original-style="" href="https://www.nature.com/articles/d41586-023-02649-8" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Nature bilimsel dergisinde yayımlanan yeni yazıya göre</a>, iklim finansmanını en etkin şekilde iklim çözümlerine yönlendirmek için, iklim kredilerinin, ne kadar karbonun ne kadar süreyle ve ne kadar güvenilir bir şekilde uzaklaştırıldığına göre fiyatlandırılması gerekiyor.Net sıfıra ulaşmak, sera gazı salımlarını azaltmaktan daha fazlasını yapmayı gerektiriyor. Çimento ve çelik üretimi gibi salımların azaltılmasının zor olduğu sektörlerde devam eden salımları dengelemek için karbondioksitin havadan çekilmesi ek çözüm yolları arasında görülüyor. Bunu yapmanın kimyasal yollarla doğrudan havadan karbondioksit çekmekten, ağaç ve deniz çayırı dikmeye kadar birçok yolu var. "Karbon dengeleme" piyasaları küresel olarak karbondioksit giderimini yönetmenin etkili bir yolu olabilir. Ancak bunlar sadece fiyatlar ve teşvikler doğru olduğu takdirde işe yarayabilir. Şu anda ise nasıl kuruldukları ile ilgili iki temel sorun var:<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Gönüllü piyasada işlem gören denkleştirmelerin en az yüzde 90'ı karbonu uzaklaştırmak için değil, salımını önlemek için.&nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bir ton karbonu hapsetmeye biçilen fiyat anlamsız.&nbsp;</li></ul>Karbon giderimine yönelik her yaklaşım, ne kadar ölçeklendirilebileceğine, karbondioksiti ne kadar etkili ve ne kadar süreyle giderdiğine ve maliyetlere göre farklılık gösterir. Bu nedenle farklı yaklaşımları karşılaştırmak zordur. Güncel piyasalar kullanılan yöntemin güvenilir olup olmadığını gözardı ediyor. Mevcut denkleştirmeler, ister birkaç yıl ister 100 yıl boyunca tutulmuş olsun, bir ton karbonu bir ton olarak değerlendirmekte. Bu bağlamda yapılabilecek dört eylemi aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:1. Kaliteye göre fiyat dengelemeleriTüm denkleştirmeler eşdeğer değildir. Birim miktarda karbondioksitin dengelenmesi için tek bir fiyat belirlemek yerine, karbon giderme yaklaşımlarının çeşitliliğini yansıtan bir maliyet yelpazesi kullanılmalı.&nbsp;2. Vergi ve sübvansiyonların kullanımıYüksek kaliteli olarak nitelendirilebilmek için denkleştirmelerin dayanıklı, güvenli ve doğrulanabilir karbon giderme tekniklerine dayandırılması gerekir. Yüksek kaliteli denkleştirmelere yönelik gerekli adımların atılması için yüksek ve düşük kalite tanımlarının şimdiden belirlenmesi gerekmekte. Denkleştirmelerin hem kalitesini hem de miktarını artırmak için teşviklere ihtiyaç duyulacaktır. Piyasaların en uygun şekilde tasarlanmasına yardımcı olmak için araştırma ve modellemelere ihtiyaç duyulacak.3. Mevcut gözlem ağlarının uyarlanmasıKarbon dengeleme önlemlerinin dayanıklılığının ve herhangi bir yan etki veya istenmeyen sonucun değerlendirilebilmesi için denkleştirmelerin izlenmesi, raporlanması ve doğrulanması için küresel olarak tutarlı bir çerçeve tasarlanmalı. Bu çerçeve, kamu güvenini tesis etmek ve doğrudan karşılaştırmalara olanak tanımak için birçok teknoloji ve yaklaşım arasında çalışabilmeli.4. Garantilerden yararlanılmasıGarantiler, satıcının belirttiği karbon miktarının en azından talep edilen süre boyunca güvenilir bir şekilde giderilmesini sağlamak için gereklidir. Sözleşme hukukunda ve çevresel bağlamda tazminat anlaşmaları yoluyla çevresel kirlenme veya felaketten kaynaklanan kayıp veya hasarlara karşı güvenlik ve koruma sağlamak için yaygın olarak kullanılırlar. Garantiler aynı zamanda beklenmedik yan etkiler ve diğer sorunlarla ilgili riskleri de hesaba katmalı. Örneğin, karbon yakalama ve depolama (BECCS) teknolojilerine sahip biyoenerji, arazi kullanımı konusunda gıda sektörü ile rekabet edebilir. Garantinin ölçeği, yöntemin karbonu hapsetmede ne kadar etkili olduğuna dair belirsizliğinin büyüklüğü ile doğrudan ilişkili olmalı.

Bu durumu düzeltmenin dört yolu

Karbon Denkleştirmeleri Gezegene Yardımcı Olmuyor

<a fr-original-style="" href="https://www.linkedin.com/in/mine-durusu-tanriover-53015336/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Prof. Dr. Mine Durusu Tanrıöver</a><a href="https://www.linkedin.com/in/mine-durusu-tanriover-53015336/" rel="noopener noreferrer" target="_blank" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;"></a>İnsanın toprakla olan bağı, farklı hayatlarda değişik hikayelerle karşımıza çıkıyor. Joan Carulla Figueres bu yıl 100. yaşını kutlayan ve sevgiyle hayata bağlanmış bir senteneryan, yani bir asrı geride bırakmış bir kişi. 1930’lu yıllarda İspanya iç savaşı sırasında yaşanan kıtlıkta patatesle hayatta kalıp sonrasında vejetaryen olan ve yıllar sonra şehrin ilk “çatı bahçesi”ni kuran bir toprak aşığı. Bu, öyle basit bir bahçe değil; bu bahçenin kırktan fazla meyve ağacı, yılda 100 kg üzüm veren &nbsp;asmaları, sebzeleri ve onları yokluk zamanı açlıktan kurtaran patatesleri var.&nbsp;Gökyüzündeki bu bahçe, tam bir ”şehirde permakültür” deneyim alanı. Yağmur suyunu depolayarak kurak zamanlarda bile bahçenin su ihtiyacını karşılayabiliyor, gazete dahil her türlü organik atığı gömerek kompost elde ediyorlar. Joan, takvim yaşına meydan okuyan bir enerji ile bahçesine ve hayata bağlı. Bu bağın temelinde de sevgi yatıyor. Kendisini “sevgi oluşturan bir kişi” olarak tanımlıyor ve daha on yaşındayken herkesin içinde evrensel bir sevgi yaratmaya karar verdiğini söylüyor. Zor ve acı dolu bir çocukluktan sonra onu patatesleri ile beraber dünyaya bağlayan sevgi, bu sevgiyi hayatta tutmak için bahçesine harcadığı emek ve elbette ki yediği tazecik, zehirsiz sebze ve meyvelerden oluşan vejetaryen diyeti; onun yıllarına hayat katmış gibi duruyor. Joan’ın iç ısıtan hikayesini, “<a fr-original-style="" href="https://www.youtube.com/watch?v=1yQYgbZQLnw" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Onun Yeşil Yüzyılı</a>” isimli kısa belgeselde izlemenizi öneririm.&nbsp;Joan’ın 6 dakikalık belgesele sığdırılmış &nbsp;yüzyıllık hikayesinden alacağımız pek çok ders var. Büyük acılardan ve yıkımlardan ancak sevgi ile çıkılabileceği en büyük bilgelik derslerinden birisi. Joan, kardeşin kardeşi öldürdüğü bir savaşın yasından çiçekler, ağaçlar, türlü çeşit sebze ve meyveler filizlendirmiş. Yıkımın acılarını sevgi tohumlarına dönüştürmüş ve toprağı, bitkiyi, insanı evrensel bir sevgide birleştirerek kendine bir yol çizmiş ve pek çok insana da ışık olmuş. Çocuklara, gençlere, ziyaretçilere bahçesini açık tutmuş ve böylece sosyal hayatın içinde kalmış. Ona bahşedilen her bir gün, her bir ay, her bir yıl yaşam için şükrederken hayatın her anının keyfini çıkarmış. Hiç sigara ve alkol tüketmeden vejetaryen bir diyetle beslenip bir çiftçi gibi bahçesinde çalışmış. Bu ipuçları bile uzun ve sağlıklı bir yaşamın pek çok sırrını bizlere fısıldıyor. &nbsp;Joan, Barcelona’da yaşıyor ancak senteneryanların “<a fr-original-style="" href="https://en.wikipedia.org/wiki/Blue_zone" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Blue zones (Mavi Bölgeler)</a>” olarak adlandırılan başka alanlarda yoğun olarak yaşadığını görüyoruz. İlk olarak İtalya’da Sardunya &nbsp;Adası’nın belirli bir bölgesindeki insanların, özellikle de erkeklerin, adanın geri kalanındaki insanlara göre çok daha uzun süre yaşadığı saptandı. Ardından <a fr-original-style="" href="https://shs.hal.science/halshs-00175541/file/2004%20POULAIN%20BZ%20EXP%20GERONT.pdf" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">2004 yılında Poulain ve arkadaşları</a> tarafından yayınlanan bir makalede “mavi bölge” kavramı ortaya atıldı. Bu bölgedeki insanların dağlık bir alanda, göç almayan bir toplulukta, tarımsal bir ekonomiye dayalı, geleneksel beslenme ve yaşam tarzlarını korudukları görüldü. Sonrasında, bir kaşif ve gazeteci olan <a fr-original-style="" href="https://www.bluezones.com/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Dan Buettner</a> tarafından dört mavi bölge daha tanımlandı: Japonya’da Okinawa Vilayeti, Costa Rica’da Nicoya yarımadası, Yunanistan’ın İkaria Adası ve Kaliforniya’da Lorna Linda kenti.&nbsp;Bu uzun yaşamın arka planında genetik etmenlerin de rol oynadığı yadsınamaz. Ancak, bu mavi bölgelerin ortak özelliklerine baktığımızda çevresel faktörlerin uzun ve sağlıklı bir yaşamı nasıl desteklediğini de görebiliriz. Çok büyük oranda bitkisel beslenme ve özellikle baklagil tüketimi, sigarasız bir yaşam, orta düzeyde yoğun günlük fiziksel aktivite ve gün içi dinlenme molaları, günün büyük kısmının açık havada ve doğada geçirilmesi, güçlü sosyal ve ailesel bağlar ve bir yaşam amacı. Aslında bunlar, 100 yaşındaki çınar Joan’ın hayatından çıkardığımız tüm derslerin daha büyük topluluklarda yaşam bulmuş hali. Kendi hayatlarımız için de dersler çıkarabilmek dileğiyle.