26 Temmuz Cuma sabahından herkese günaydın.Yurt içinde dün, her Perşembe olduğu gibi TCMB ve BDDK'dan gelen veriler yoğunluktaydı. Bu sırada RKGE ve sektörel güven endeksleri de takip edilerek reel sektörün nabzı da tutuldu. Yurt dışı tarafında ise ABD'nin şaşırtan ekonomik büyümesi piyasalar için kafa karıştırıcı oldu.Günün Hikayesi'nde Burak İhsan Çetinçeker tarafından kaleme alınan "Yatırımın Mühendisliği" temalı makaleyi ve Eren Kuru tarafından kaleme alınan "Şirket değerlemelerine fintechler özelinde bir bakış" başlıklı yazıyı bulabilirsiniz.<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">O sırada Aposto'da: Yeni bültenler, uzman kalemlerden makaleler ve podcast serileriyle zenginleştirmeye devam ettiğimiz&nbsp;Aposto Premium'u ilk aya özel sadece 6 TL'ye denemek için&nbsp;Siesta2024 kodunu&nbsp;<a data-saferedirecturl="https://www.google.com/url?q=https://link.apos.to/c/bOgv8g37ClwW?c%3Dvp5mCdiae1t2gvcHkaeZl%26sub%3D619fa6858f738c00061f0ece%26s%3Demail&source=gmail&ust=1722025010710000&usg=AOvVaw20YZZAkS0JvtyhH-4FLCkJ" fr-original-style="" href="https://link.apos.to/c/bOgv8g37ClwW?c=vp5mCdiae1t2gvcHkaeZl&sub=619fa6858f738c00061f0ece&s=email" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">kullanabilirsiniz</a>.</li></ul>Günlük ruh gıdası dozunuz ise burada: <a fr-original-style="" href="https://open.spotify.com/playlist/37i9dQZF1DX8shr5OgBdbQ?si=50489b8eda1e4d7f" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Sea Shanties</a>İyi okumalar.-Emircan

<h1 id="isPasted" fr-original-style="" style="font-size: 2em; margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><a href="https://open.spotify.com/show/4A3ira1hbAZJLmZwgVIngh?si=36539b5f1b7c4076" target="_blank" rel="noopener noreferrer" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box; border-bottom: 2px solid rgb(255, 206, 20);">Sürdürülebilir Geleceğe Adım</a>&nbsp;podcast serisi</h1> Aposto'nun çevre, iklim ve sürdürülebilirlik yayını Angst, Yapı Kredi’nin Sürdürülebilir Tercih Programı Step işbirliğiyle hazırladığı Sürdürülebilir Geleceğe Adım&nbsp;podcast serisine imza atıyor.Nedir? Alara Demirel’in hazırlayıp sunduğu Sürdürülebilir Geleceğe Adım podcast serisi bireysel ve toplumsal sürdürülebilir tercihlere odaklanıyor, her bölümde hayatın farklı alanlarındaki tercihlerin nasıl geleceği de düşünerek dönüştürülebileceğini tartışıyor ve her ay başka bir temayı mercek altına alıyor.İlk bölüm: Serinin ilk bölümünün konusu nitelikli eğitim. Eğitim araçlarının sürdürülebilirliğe etkilerinin incelendiği ve dijital eğitim araçlarının çevresel etkilerinin tartışıldığı bölümü <a href="https://open.spotify.com/episode/4Alx27YrZiXREIak8UiAji?si=kur7xJTKQKyv3SMuv9OlMA" target="_blank" rel="noopener noreferrer" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box; border-bottom: 2px solid rgb(255, 206, 20);">buradan</a> dinleyebilirsiniz.&nbsp;İkinci bölüm:&nbsp;Bu bölümde döngüsel ekonomiye&nbsp;kulak vermemiz için Hollanda Başkonsolosluğu'nda sürdürülebilirlik ve döngüsel ekonomi alanlarında kıdemli ticaret uzmanı olarak görev yapan&nbsp;Tunç Karabayer&nbsp;konuk oluyor. Tunç ve Alara döngüsel ekonomi modellerinin tercihlerimizi değiştirmemize nasıl yardımcı olabileceği ve geleceğimizi şekillendirmekte bize nasıl faydalar sağlayabileceği üzerine sohbet ettiği bölüme <a href="https://open.spotify.com/episode/2Vvc8GA6hHooP89r0SLrW5?si=rMXgLzsZTnWqFlxfSEiBYw" target="_blank" rel="noopener noreferrer" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box; border-bottom: 2px solid rgb(255, 206, 20);">buradan</a> ulaşabilirsiniz.&nbsp;Yapı Kredi’nin Sürdürülebilir Tercih Programı Step&nbsp;işbirliğiyle sizlere ulaşan Sürdürülebilir Geleceğe Adım podcast serisini <a href="https://open.spotify.com/show/4A3ira1hbAZJLmZwgVIngh?si=36539b5f1b7c4076" target="_blank" rel="noopener noreferrer" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box; border-bottom: 2px solid rgb(255, 206, 20);">şuradan</a> takip edebilirsiniz. Sürdürülebilirliğe bir öğrenim alanı olarak yaklaşan&nbsp;Step ile ilgili detaylı bilgi almak içinse <a href="https://www.yapikredi.com.tr/yapi-kredi-hakkinda/surdurulebilirlik/surdurulebilir-tercih-programi-step#:~:text=Step%20Puan%20nedir%3F,projelerine%20destek%20olma%20f%C4%B1rsat%C4%B1%20sunuyoruz." target="_blank" rel="noopener noreferrer" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box; border-bottom: 2px solid rgb(255, 206, 20);">bu adresi</a> ziyaret edebilirsiniz. &nbsp;

11 Temmuz - Angst - Exante

Finans dünyasındaki tüm önemli gelişmeler ve makro-iktisadi meseleler, derinlemesine bir perspektif ve sebep-sonuç ilişkileriyle hafta içi her gün sabah 08.00'de gelen kutunda!

Finans dünyasındaki tüm önemli gelişmeler.

EXANTE

Yurt içinde dün, her Perşembe olduğu gibi TCMB ve BDDK'dan gelen veriler yoğunluktaydı. Bu sırada RKGE ve sektörel güven endeksleri de takip edilerek reel sektörün nabzı da tutuldu.

🏦 Reel kesim güveni aşağı yönlü

25 Temmuz Perşembe sabahından herkese günaydın.Dün hem yurt içinde hem de yurt dışında sakin bir haber akışı mevcuttu. Yurt içinde TCMB Suudi Arabistan ile yapılan depo anlaşmasını sona erdirdiğini duyururken, yurt dışında S&amp;P Global tarafından açıklanan PMI verileri ön plana çıktı.Günün Hikayesi'nde Pelin Cengiz tarafından kaleme alınan "Not artışları ve oturmayan taşlar" başlıklı makaleyi bulabilirsiniz.&nbsp;<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">O sırada Aposto'da: Yeni bültenler, uzman kalemlerden makaleler ve podcast serileriyle zenginleştirmeye devam ettiğimiz Aposto Premium'u ilk aya özel sadece 6 TL'ye denemek için Siesta2024 kodunu <a data-saferedirecturl="https://www.google.com/url?q=https://link.apos.to/c/bOgv8g37ClwW?c%3Dvp5mCdiae1t2gvcHkaeZl%26sub%3D619fa6858f738c00061f0ece%26s%3Demail&source=gmail&ust=1721941916687000&usg=AOvVaw17bwCBd5yKML8c4j2REgho" fr-original-style="" href="https://link.apos.to/c/bOgv8g37ClwW?c=vp5mCdiae1t2gvcHkaeZl&sub=619fa6858f738c00061f0ece&s=email" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">kullanabilirsiniz</a>.</li></ul>Günlük ruh gıdası dozunuz ise burada: <a fr-original-style="" href="https://open.spotify.com/playlist/0nFSC3l5nvpKuLEG0b3hyX?si=6aa93d465025499a" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">iced vanilla latte</a>İyi okumalar.

<h1 id="isPasted" fr-original-style="" style="font-size: 2em; margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Toplum ve siyasetin kesiştiği noktada:&nbsp;<a href="https://open.spotify.com/show/7vH9j9pBBC758PU7F9sOL5?si=5475d6ff4cb14f76" target="_blank" rel="noopener noreferrer" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box; border-bottom: 2px solid rgb(255, 206, 20);">Spektrum Podcast</a></h1> Aposto'nun politika yayını Spektrum siyaset ve toplumun kesişim noktalarına odaklanıyor. Her siyaset, akademi ve toplum kuruluşlarından, spektrumun farklı bir noktasından kişileri konuk alıyor ve politikanın hayatımıza olan etkilerini inceliyor. <a href="https://open.spotify.com/show/7vH9j9pBBC758PU7F9sOL5?si=5475d6ff4cb14f76" target="_blank" rel="noopener noreferrer" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box; border-bottom: 2px solid rgb(255, 206, 20);">Spektrum Podcast</a> de işte tam o noktadan sizlere ulaşıyor.Neler var?Yerel seçimin ardından sokağın nabzının tutulduğu <a href="https://open.spotify.com/episode/5bgHb8Iod0EjeRleeTxMQc?si=d2ef195cdd8e4a50" target="_blank" rel="noopener noreferrer" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box; border-bottom: 2px solid rgb(255, 206, 20);">son bölümde</a>; toplum ne diyor, başarıyı/ başarısızlığı kime atfediyor? milliyetçilik düşüşte mi? gibi soruların cevapları Vitrus Araştırma kurucu ortağı, siyasal iletişimci Burak Savaş ile tartışılıyor ve yaptıkları araştırmalarda öne çıkan bulgular konuşuluyor.Ayhan Bora Kaplan vakası üzerinden devlet-mafya-siyaset ilişkisi <a href="https://open.spotify.com/episode/6xS2WaO3ZKPai7tFYvwEkD?si=905e7563323148a5" target="_blank" rel="noopener noreferrer" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box; border-bottom: 2px solid rgb(255, 206, 20);">bu bölümde</a>. Gazeteci Cengiz Erdinç, Ayhan Bora Kaplan suç örgütünün devam eden yargı sürecinin siyasetin hangi yönleriyle ilişkide olduğunu anlatıyor. Erdinç ile organize suçun Türkiye’deki tarihinden başlayarak finansman kaynağı olarak uyuşturucu ticaretinden nasıl beslendiğini, kontrgerilla ve terörle bağlarını, siyasetle kurduğu ilişkiyi ve ak/kara sermaye dinamiği masaya yatırılıyor.Toplum ve siyasetin kesiştiği noktada değerli konuklarla buluşmak ve ufuk açıcı tartışmalara kulak vermek üzere <a href="https://open.spotify.com/show/7vH9j9pBBC758PU7F9sOL5?si=5475d6ff4cb14f76" target="_blank" rel="noopener noreferrer" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box; border-bottom: 2px solid rgb(255, 206, 20);">Spektrum Podcast</a>’i dinleyebilirsiniz.&nbsp;

23 Temmuz - Spektrum - Exante

Dün hem yurt içinde hem de yurt dışında sakin bir haber akışı mevcuttu. Yurt içinde TCMB Suudi Arabistan ile yapılan depo anlaşmasını sona erdirdiğini duyururken, yurt dışında S&P Global tarafından açıklanan PMI verileri ön plana çıktı.

🏦 Swaplarda yeni dönem

24 Temmuz Çarşamba sabahından herkese günaydın.TCMB Para Politikası Kurulu toplantısında bekleneni yaptı ve politika faizini sabit bırakma kararı aldı. Ancak karar sonrasında verilen mesajlar, likidite koşullarının yeniden sıkılaşabileceğine işaret etti.Öyle ki özel bir habere göre Merkez, altın/döviz karşılığı satım yönlü swaplar yoluyla piyasadaki fazla likiditeyi çekmeye hazırlanıyor. Bundan sonra farklı sterilizasyon hamlelerinin de gelebileceği tartışılıyorGünün Hikayesi'nde Prof. Dr. Erhan Aslanoğlu tarafından kaleme alınan "Merkez Bankası ne zaman faiz indirir?" başlıklı makaleyi bulabilirsiniz.<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">O sırada Aposto'da: Yeni bültenler, uzman kalemlerden makaleler ve podcast serileriyle zenginleştirmeye devam ettiğimiz Aposto Premium'u ilk aya özel sadece 6 TL'ye denemek için Siesta2024 kodunu <a data-saferedirecturl="https://www.google.com/url?q=https://link.apos.to/c/bOgv8g37ClwW?c%3Dvp5mCdiae1t2gvcHkaeZl%26sub%3D619fa6858f738c00061f0ece%26s%3Demail&source=gmail&ust=1721854091517000&usg=AOvVaw1tWjOHJ1xXqjjsZFhdfsrp" fr-original-style="" href="https://link.apos.to/c/bOgv8g37ClwW?c=vp5mCdiae1t2gvcHkaeZl&sub=619fa6858f738c00061f0ece&s=email" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">kullanabilirsiniz</a>.</li></ul>Günlük ruh gıdası dozunuz ise burada: <a fr-original-style="" href="https://open.spotify.com/playlist/09U8DOuODFnV6r2uVF318o?si=6256718e8dc94e67&nd=1&dlsi=12a053dae7f34a18" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Blueberries</a>İyi okumalar.-Emircan

<h1 fr-original-style="" style="font-size: 2em; margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Küresel girişimlerin sınırları&nbsp;<a href="http://www.innogate.org" target="_blank" rel="noopener noreferrer" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box; border-bottom: 2px solid rgb(255, 206, 20);">Innogate</a>&nbsp;ile kalkıyor<img src="https://images.aposto.com/2024/6/1/1721661475550.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; user-select: none; box-sizing: border-box;" width="550" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"></h1>İTÜ ARI Teknokent, yerli teknoloji şirketlerine ve girişimlerine sunduğu globalleştirme desteklerini genişletmeye Innogate ile devam ediyor; küresel pazarlara uygun iş modeli geliştirme metotlarından erişim destekleri ve satış/pazarlama tekniklerine kadar 360 derece bir hizmet sunuyor.Innogate Always On ile Almanya, Fransa, Birleşik Arap Emirlikleri, İngiltere ve Hollanda olmak üzere tam 5 ülkede sınırlar girişimciler için kalkıyor. Girişimlerin ihtiyaçlarına göre belirlenen bu 5 hedef pazar ile Innogate Always On, yerli girişimci ve teknoloji şirketlerine ihracata başlamak veya ihracat operasyonlarını arttırmak için küresel standartlarda donanım kazandırıyor.&nbsp;Nasıl? Türkiye’nin inovasyon ekosistemini güçlendirmeyi amaçlayan <a href="http://www.innogate.org" target="_blank" rel="noopener noreferrer" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box; border-bottom: 2px solid rgb(255, 206, 20);">Innogate Always On</a>, farklı girişimlerin hedef ve ölçeğine uygun tasarlanan üç farklı aşamadan oluşuyor. Girişimciler, 200’den fazla koordinatör, mentor ve koç ile fiziksel ve çevrimiçi yatırıma hazırlık kampı, Demo Day hizmetleri, pazar keşif haftaları ve programlarıyla yarının dünyasına atılıyor.&nbsp;Bu sayede Innogate Always On, küresel bir ekosisteme dönüşen İTÜ ARI Teknokent bünyesindeki ve Türkiye’deki girişimlerin ve teknoloji şirketlerinin küresel fırsatların fark edilip etkin bir şekilde değerlendirilmesini amaçlıyor.&nbsp;Küresele açılmak ve ölçeğini büyütmek isteyen tüm yerli teknoloji şirketleri, Innogate Always On ile ilgili ayrıntılı bilgi almak ve başvuruda bulunmak için <a href="http://www.innogate.org" target="_blank" rel="noopener noreferrer" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box; border-bottom: 2px solid rgb(255, 206, 20);">burayı</a> ziyaret edebilir.

23 Temmuz - Innogate - Quando

TCMB Para Politikası Kurulu toplantısında bekleneni yaptı ve politika faizini sabit bırakma kararı aldı. Ancak karar sonrasında verilen mesajlar, likidite koşullarının yeniden sıkılaşabileceğine işaret etti.

💸 Faiz sabit, koşullar sıkı

23 Temmuz Salı sabahından herkese günaydın.Bugün günlerden Para Politikası Kurulu. TCMB'nin bugünkü toplantısında politika faizinde herhangi bir değişim yapması beklenmese de, toplantı sonrasında verilecek mesajlar kritik öneme sahip olacak. Atılabilecek olası makroihtiyati adımlar ise piyasanın seyrini değiştirme potansiyeli taşıyor.&nbsp;Günün Hikayesi'nde "Türkiye'ye akan milyarlık yatırımlar nereye gidiyor?" başlıklı yazımızı bulabilirsiniz.<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">O sırada Aposto'da: Yeni bültenler, uzman kalemlerden makaleler ve podcast serileriyle zenginleştirmeye devam ettiğimiz&nbsp;Aposto Premium'u ilk aya özel sadece 6 TL'ye denemek için&nbsp;Siesta2024 kodunu&nbsp;<a data-saferedirecturl="https://www.google.com/url?q=https://link.apos.to/c/bOgv8g37ClwW?c%3Dvp5mCdiae1t2gvcHkaeZl%26sub%3D619fa6858f738c00061f0ece%26s%3Demail&source=gmail&ust=1721764427100000&usg=AOvVaw0-928vMxnvsvd-zgj5IRln" fr-original-style="" href="https://link.apos.to/c/bOgv8g37ClwW?c=vp5mCdiae1t2gvcHkaeZl&sub=619fa6858f738c00061f0ece&s=email" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">kullanabilirsiniz</a>.</li></ul>Günlük ruh gıdası dozunuz ise burada: <a fr-original-style="" href="https://open.spotify.com/playlist/3fUovFPdOrk7IRVskGhXEZ?si=1e928ddb248a4057" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">songs like wicked game</a>İyi okumalar.-Emircan

Bugün günlerden Para Politikası Kurulu. TCMB'nin bugünkü toplantısında politika faizinde herhangi bir değişim yapması beklenmese de, toplantı sonrasında verilecek mesajlar kritik öneme sahip olacak.

🏦 Günün adı PPK 

22 Temmuz Pazartesi sabahından herkese günaydın.Yurt içi piyasalarda deli dolu bir haftayı geride bıraktığımızı söyleyebiliriz. Geride bıraktığımız haftada TCMB rezervleri 150 milyar USD seviyesini aşarak rekor üstüne rekor kırarken, KKM stoku son 23 haftanın en hızlı gerilemesini kaydetti. En önemlisiyse uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody's, Türkiye'nin uzun vadeli kredi notunu ilk kez iki kademe birden yükselterek B1 seviyesine çıkarttı.&nbsp;Bu hafta ise piyasalarda TCMB'nin Temmuz ayı PPK kararı ve ABD çekirdek PCE gibi önemli veriler takip ediliyor olacak. &nbsp;Günün Hikayesi'nde kaleme aldığımız haftalık takvimi bulabilirsiniz.<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">O sırada Aposto'da: Yeni bültenler, uzman kalemlerden makaleler ve podcast serileriyle zenginleştirmeye devam ettiğimiz Aposto Premium'u ilk aya özel sadece 6 TL'ye denemek için Siesta2024 kodunu <a data-saferedirecturl="https://www.google.com/url?q=https://link.apos.to/c/bOgv8g37ClwW?c%3Dvp5mCdiae1t2gvcHkaeZl%26sub%3D619fa6858f738c00061f0ece%26s%3Demail&source=gmail&ust=1721660265872000&usg=AOvVaw2ODE8ZnBrTQH_unTAR9IYR" fr-original-style="" href="https://link.apos.to/c/bOgv8g37ClwW?c=vp5mCdiae1t2gvcHkaeZl&sub=619fa6858f738c00061f0ece&s=email" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">kullanabilirsiniz</a>.</li></ul>Günlük ruh gıdası dozunuz ise burada: <a fr-original-style="" href="https://open.spotify.com/intl-tr/album/4ZwpuaVQpP2Pyy1xKPgBC1?si=wS2KuA3cQAuElO7hm7J_Ow" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Türk Valsleri</a>İyi okumalar.-Emircan

<h1 dir="ltr" id="isPasted" fr-original-style="" style="font-size: 2em; margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><a href="https://www.daikin.com.tr/100-yasimiza-ozel-firsatlar-11937" target="_blank" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box; border-bottom: 2px solid rgb(255, 206, 20);">Yaz sıcaklarına karşı 100 yıllık Daikin gücü</a></h1><h1 fr-original-style="" style="font-size: 2em; margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><a href="https://www.daikin.com.tr/100-yasimiza-ozel-firsatlar-11937" target="_blank" rel="noopener noreferrer" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box; border-bottom: 2px solid rgb(255, 206, 20);"><img src="https://images.aposto.com/2024/6/6/1720878803476.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; user-select: none; box-sizing: border-box;" width="550" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"></a></h1>Önümüze sıcaktan ağlayan kedi videoları düşerken bu yıl da kulağımızda “nem çok nem” söylemleri yankılanıyor. Ferahlatacak haberlere, havamızı değiştirecek yeniliklere ihtiyaç duyuyoruz.&nbsp;İmdadımıza 100 yıldır evlerin her köşesine serinlik getiren Daikin yetişiyor ve güzel bir haber veriyor: Daikin, klimalarda 31 Temmuz’a kadar geçerli 3+3 yıl garantisi ve&nbsp;<a href="https://www.daikin.com.tr/100-yasimiza-ozel-firsatlar-11937" target="_blank" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box; border-bottom: 2px solid rgb(255, 206, 20);">100. yılına özel fırsatlar</a> sunuyor.&nbsp;Neden Daikin?&nbsp;Çünkü Daikin klimaların arkasında;<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box; margin-bottom: 10px;">100 yıllık uzmanlık ve dünyada 1 numara olmanın getirdiği öncü yaklaşım var. O yüzden “Herhangi bir klima değil, Daikin” diyoruz.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box; margin-bottom: 10px;">Tasarruf Teknolojisi, havayı temizleyen eşsiz Flash Streamer ve üzerinize esmesini engelleyen Akıllı Termal Göz Teknolojisi gibi ileri Japon teknolojilerinin gücü var.</li></ul>Başka neler var?<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box; margin-bottom: 10px;"><a href="https://www.daikin.com.tr/100-yasimiza-ozel-firsatlar-11937" target="_blank" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box; border-bottom: 2px solid rgb(255, 206, 20);">Daikin’in split klima sistemleri</a>, tüm iç mekânlara ve yaşam tarzlarına uygun şık çözümlerde üstün performans, enerji verimliliği ve konfor sunar. Kapsamlı ürün yelpazesi, daha düşük maliyetler ve çevre duyarlılığı için Daikin teknolojisini kullanıyor.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box; margin-bottom: 10px;">Daikin'in&nbsp;enerji tasarrufu ve yüksek konfor sunan yeni nesil klimaları, ferahlatıcı bir yenilik sunuyor. Soğutmada son derece tasarruflu olan bu cihazlar, A++ sınıfına varan sezonsal verimlilik değerleriyle dikkat çekiyor.&nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box; margin-bottom: 10px;">Uzaktan kontrol&nbsp;özelliğiyle nerede olursanız olun ONECTA uygulaması sayesinde klimayı internet üzerinden kolayca kontrol etme imkânı sunuyor.&nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box; margin-bottom: 10px;">Sessiz performansı sayesinde evinizde&nbsp;sessiz ve huzurlu bir ortam sağlıyor.</li></ul>Herhangi bir klima değil, Daikin. Bu çok özel klimalar 25.990 TL’den başlayan fiyatlarla Daikin bayilerinde ve <a href="https://www.daikin.com.tr/100-yasimiza-ozel-firsatlar-11937" target="_blank" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box; border-bottom: 2px solid rgb(255, 206, 20);">Daikin.com.tr</a>’de.

14 Temmuz - Daikin

Moody's, Türkiye'nin kredi notunu ilk kez iki kademe birden yükselterek B1 seviyesine çıkarttığını açıkladı. Not artışının arkasındaki ana dinamikler nelerdi?

📈 İki kademe birden artış

19 Temmuz Cuma sabahından herkese günaydın.Dün yurt içi haber akışında çoğunlukla TCMB tarafından gelen veriler takip edilirken, yurt dışında ECB'nin Temmuz ayı Yönetim Konseyi toplantısı ön plandaydı. Konsey toplantısından piyasa beklentilerine paralel olarak pas geçme kararı çıksa da, Eylül ayında düzenlenecek toplantıda faiz indirimlerinin sürebileceği düşünülüyor.&nbsp;Bugün ise özellikle yurt içinde gözler uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody's tarafından açıklanacak olan Türkiye değerlendirmesine çevrili olacak. Genel beklenti kurumun Türkiye'nin kredi notunu bir kademe artırması yönünde olsa da, notun iki kademe artırılabileceğini söyleyen hatırı sayılır bir kitle de mevcut.&nbsp;Günün Hikayesi'nde Eren Kuru tarafından kaleme alınan "Batı bölgesindeki fintechlerin borçluluk durumu" başlıklı yazıyı bulabilirsiniz.&nbsp;<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">O sırada Aposto'da: Yeni bültenler, uzman kalemlerden makaleler ve podcast serileriyle zenginleştirmeye devam ettiğimiz Aposto Premium'u ilk aya özel sadece 6 TL'ye denemek için Siesta2024 kodunu <a data-saferedirecturl="https://www.google.com/url?q=https://link.apos.to/c/bOgv8g37ClwW?c%3DqP2d2F3U2UUm3tCphWRBj%26sub%3D619fa6858f738c00061f0ece%26s%3Demail&source=gmail&ust=1721318036730000&usg=AOvVaw23kgoYghEQMMBsJOpZ6FFa" fr-original-style="" href="https://link.apos.to/c/bOgv8g37ClwW?c=qP2d2F3U2UUm3tCphWRBj&sub=619fa6858f738c00061f0ece&s=email" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">kullanabilirsiniz</a>.</li></ul>Günlük ruh gıdası dozunuz ise burada: <a fr-original-style="" href="https://open.spotify.com/playlist/37i9dQZF1DZ06evO0zv0by?si=3375997b7d524ce4" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">This is Emre Aracı&nbsp;</a>İyi okumalar.-Emircan

Bugün ise özellikle yurt içinde gözler uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody's tarafından açıklanacak olan Türkiye değerlendirmesine çevrili olacak.

👀 Gözler Moody's tarafında

18 Temmuz Perşembe sabahından herkese günaydın.Dün haber akışında özellikle TCMB ve TÜİK tarafından gelen veriler takip edilirken, AA ve Bloomberg gibi kaynaklara yapılan açıklamalar da dikkat çekti. Yurt dışı tarafında ise Fed'in yayımladığı Bej Kitap raporu ve Avro Bölgesi/İngiltere'den gelen enflasyon verileri izlendi.Bugün ise gözler Avrupa Merkez Bankası'na çevrili olacak. Bankanın faiz oranlarında herhangi bir indirime gitmesi beklenmemekle birlikte, toplantı sonrasında verilecek mesajlar hayati öneme sahip olacak.Günün Hikayesi'nde Doç. Dr. Filiz Eryılmaz tarafından kaleme alınan "Trump trade: Trump politikaları kime yarar, kime yaramaz?" başlıklı yazıyı bulabilirisiniz.<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">O sırada Aposto'da: Yeni bültenler, uzman kalemlerden makaleler ve podcast serileriyle zenginleştirmeye devam ettiğimiz&nbsp;Aposto Premium'u ilk aya özel sadece 6 TL'ye denemek için&nbsp;Siesta2024 kodunu&nbsp;<a data-saferedirecturl="https://www.google.com/url?q=https://link.apos.to/c/bOgv8g37ClwW?c%3DqP2d2F3U2UUm3tCphWRBj%26sub%3D619fa6858f738c00061f0ece%26s%3Demail&source=gmail&ust=1721318036730000&usg=AOvVaw23kgoYghEQMMBsJOpZ6FFa" fr-original-style="" href="https://link.apos.to/c/bOgv8g37ClwW?c=qP2d2F3U2UUm3tCphWRBj&sub=619fa6858f738c00061f0ece&s=email" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">kullanabilirsiniz</a>.</li></ul>Günlük ruh gıdası dozunuz ise burada: <a fr-original-style="" href="https://open.spotify.com/playlist/37i9dQZF1DWVHdYf9Bwcjq?si=050ea511b737482b" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Hafif Müzik</a>İyi okumalar.Emircan

<h1 dir="ltr" id="isPasted" fr-original-style="" style="font-size: 2em; margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Türkiye’den listelerde yer alan tek kurum:&nbsp;<a href="https://edu.sabanciuniv.edu/tr/kuruma-ozel-programlar-siralamasi" target="_blank" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box; border-bottom: 2px solid rgb(255, 206, 20);">Sabancı Üniversitesi Yönetici Geliştirme Birimi (EDU)</a>&nbsp;</h1><img src="https://images.aposto.com/2024/4/3/1716984067896.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; user-select: none; box-sizing: border-box;" width="550" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">EDU, kuruma özel programlar alanında dünyanın en iyileri arasında.Neler oluyor? Profesyonellere yönelik gelişim programları sunan <a href="https://edu.sabanciuniv.edu/tr/kuruma-ozel-programlar-siralamasi" target="_blank" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box; border-bottom: 2px solid rgb(255, 206, 20);">Sabancı Üniversitesi Yönetici Geliştirme Birimi (EDU)</a>,&nbsp;Financial Times&nbsp;tarafından her yıl ilan edilen Kuruma Özel Programlar 2024 dünya sıralamasında bu yıl da yükselişine devam ederek&nbsp;34’üncü sıraya yükseldi.Katılımcıların ihtiyaçlarına uygun program tasarımı, akademik bilgiyle iş pratiği arasındaki denge, kullanılan yöntem ve araçların güncelliği, yeni beceri ve bakış açısı kazandırma, kuruma yaratılan değer, katılımcıların aynı kurumu gelecekte tekrar tercih etmesi gibi önemli kriterlerin tamamında da EDU yükselişini sürdürdü.Türkiye’den listelerde yer alan tek kurum olma başarısı gösteren <a href="https://edu.sabanciuniv.edu/tr/kuruma-ozel-programlar-siralamasi" target="_blank" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box; border-bottom: 2px solid rgb(255, 206, 20);">EDU</a>, dünyadaki gelişmeleri izleyerek yenilikçi öğrenme araçları ve tasarladığı programlarla&nbsp;22 yıldır iş dünyasına katkıda bulunmaya devam ediyor.Financial Times Kuruma Özel Programlar 2024 dünya sıralamasını incelemek için <a href="https://rankings.ft.com/rankings/2955/executive-education-custom-2024" target="_blank" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box; border-bottom: 2px solid rgb(255, 206, 20);">burayı</a> ziyaret edebilirsiniz.

30 Mayıs - Sabancı Üniversitesi - Pareto

Bugün gözler Avrupa Merkez Bankası'na çevrili olacak. Bankanın faiz oranlarında herhangi bir indirime gitmesi beklenmemekle birlikte, toplantı sonrasında verilecek mesajlar hayati öneme sahip olacak.

🏦 Gözler ECB'ye çevrildi

17 Temmuz Çarşamba sabahından herkese günaydın.Dün veriden ziyade açıklamalardan beslenen bir haber akışı mevcuttu. Özellikle AK Parti Grup Başkanı Güler'in Vergi Paketi'nin ayrıntılarını açıklaması ve Enerji Bakanı Bayraktar'ın Bloomberg'e verdiği demeçler oldukça dikkat çekti. Bu sırada altı aylık bütçe açığı da 740 milyar TL seviyesini çoktan aştı.&nbsp;Yurt dışında ise Avro Bölgesi'den gelen veriler ve Fed tarafından yapılan açıklamalar dikkatle takip ediliyor.&nbsp;Günün Hikayesi'nde Türkiye'ye gelen doğrudan yatırımların nereye dağıldığına dair makalemizi bulabilirsiniz.<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">O sırada Aposto’da: Yeni bültenler, uzman kalemlerden makaleler ve podcast serileriyle zenginleştirmeye devam ettiğimiz Aposto Premium’u ilk ay sadece 6 TL’ye denemek isteyenler için özel kod, bültenin sonunda.</li></ul>Günlük ruh gıdası dozunuz ise burada: <a fr-original-style="" href="https://open.spotify.com/intl-tr/album/4edbR88lESCV93dr2fQ3ia?si=8xzM-DE8S3KqvFNSEcnOxQ" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Russia's most beutiful tunes</a>İyi okumalar.-Emircan

Hazine ve Maliye Bakanlığı merkezi yönetim bütçe dengesi verilerini açıkladı. Açıklanan verilere göre yılın ilk altıncı ayında bütçe açığı 740 milyar TL seviyesini aştı.

💰 Bütçede açık 700 milyarı aştı

15 Temmuz Pazartesi sabahından herkese günaydın.2016'da düzenlenen darbe girişiminde hayatını kaybedenleri saygıyla anıyor, Demokrasi ve Millî Birlik Günü'nü&nbsp;tebrik ediyoruz. Türkiye için Atatürk ilke ve inkılaplarına bağlı, demokratik bir gelecek temenni ediyoruz.&nbsp;Bu hafta yurt içinde gözler Moody's tarafına, yurt dışında ise Avrupa Merkez Bankası'na çevrilmiş durumda. İki taraftan gelecek veriler de piyasalar için hayati öneme sahip olacak.&nbsp;Günün Hikayesi'nde kaleme aldığımız haftalık takvimi bulabilirsiniz.&nbsp;<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">O sırada Aposto’da: Yeni bültenler, uzman kalemlerden makaleler ve podcast serileriyle zenginleştirmeye devam ettiğimiz Aposto Premium’u ilk ay sadece 6 TL’ye denemek isteyenler için özel kod, bültenin sonunda.</li></ul>İyi okumalar.Emircan

<h1 dir="ltr" id="isPasted" fr-original-style="" style="font-size: 2em; margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Alarm kuruldu:&nbsp;<a href="https://www.amazon.com.tr/primeday/?_encoding=UTF8&ref_=pdlu_5f5141e1&pf_rd_r=XADQX2BGFVQGAQRF9A23&pf_rd_p=46154939-77e8-4b12-9247-a991b49afbe3&pd_rd_r=469172bf-bb1a-4fa8-a0e8-1b9c54814457&pd_rd_w=zanz5&pd_rd_wg=qzpZf" target="_blank" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box; border-bottom: 2px solid rgb(255, 206, 20);">Amazon Prime Day</a>&nbsp;yarın başlıyor</h1><img src="https://images.aposto.com/2024/6/5/1720799410701.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; user-select: none; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="Infinity" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Amazon’un 2015’ten bu yana, tüm dünyadaki Prime üyelerine kullanıcılarına en özel indirimler, fırsatlar ve ürünler sunduğu <a href="https://www.amazon.com.tr/primeday" target="_blank" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box; border-bottom: 2px solid rgb(255, 206, 20);">Prime Day</a>, bu yıl&nbsp;16 – 22 Temmuz tarihleri arasında gerçekleşecek. Listeler hazırsa, Prime Day’de bizi neler bekliyor bakalım.&nbsp;Prime Day boyunca Prime üyeleri, <a href="https://www.amazon.com.tr/primeday?_encoding=UTF8&pd_rd_r=469172bf-bb1a-4fa8-a0e8-1b9c54814457&pd_rd_w=zanz5&pd_rd_wg=qzpZf&pf_rd_p=46154939-77e8-4b12-9247-a991b49afbe3&pf_rd_r=XADQX2BGFVQGAQRF9A23&ref_=pdlu_5f5141e1" target="_blank" rel="noopener noreferrer" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box; border-bottom: 2px solid rgb(255, 206, 20);">Amazon.com.tr</a>’de elektronikten mutfak ürünlerine, modadan ev ve yaşama, kitaptan evcil hayvan ve kişisel bakıma, tüm kategorilerde en çok talep edilen 300 bini aşkın üründe kaçırılmayacak indirimler bulacaklar. Geçen yıl olduğu gibi, bu yıl da indirime girecek ürün ve markalar Türkiye’den gelen talepler doğrultusunda belirlendi.Nasıl mı? “Ah keşke indirime girse” dediğiniz ürünler için talepler, içerik üreticileri ve Türkiye’nin önde gelen internet platformlarından oluşan Prime Day İndirim Avcıları&nbsp;tarafından toplandı. Berk Keklik&nbsp;(@uberkuloz), Danla Bilic (@danlabilic), Elvin Levinler (@elvin), Nisan Hakan (@nisanhakan),&nbsp;Tuğba Yılmaz Karakaş (@heytuvba) ve Berfu Yenenler (@berfuyenenler), takipçilerinin Prime Day’de görmek istedikleri indirimli ürünleri ve markaları öğrenirken; Cimri ve Ekşi Sözlük’ün ise ziyaretçilerinden topladıkları indirim talepleri belirlendi. Ayrıca 25 Haziran - &nbsp;7 Temmuz tarihleri arasında amazon.com.tr’de alışveriş listenize eklediğiniz ürünler de indirim talebi olarak değerlendirildi ve toplamda 1,7 milyon indirim talebi toplandı.Prime üyelerinin kitap kategorisinde&nbsp;gelen indirim isteklerini de karşılıksız bırakmayan Amazon.com.tr, indirim kapsamında sunulacak kitaplar için Prof. Dr. İlber Ortaylı’ya danıştı.Dahası: Amazon Türkiye, Prime Day boyunca “Ya aldığım ürünün fiyatı daha da düşerse?”&nbsp;kaygısı olmadan alışveriş yapabilmeniz için seçili ürünlerde indirim oranı tutarında ücret iadesi garantisi sunuyor. Yani, seçili ürünlerde fiyat düşerse aradaki fark hediye kartı olarak Amazon hesabınıza tanımlanacak.Aklınızın bir köşesinde bekleyen ihtiyaçları tamamlamak veya hayallerinizde buluştuğunuz ürünleri kaçırmamak için 16 - 22 Temmuz’da <a href="https://www.amazon.com.tr/primeday?_encoding=UTF8&pd_rd_r=469172bf-bb1a-4fa8-a0e8-1b9c54814457&pd_rd_w=zanz5&pd_rd_wg=qzpZf&pf_rd_p=46154939-77e8-4b12-9247-a991b49afbe3&pf_rd_r=XADQX2BGFVQGAQRF9A23&ref_=pdlu_5f5141e1" target="_blank" rel="noopener noreferrer" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box; border-bottom: 2px solid rgb(255, 206, 20);">Amazon.com.tr</a>’ye davetlisiniz.

15 Temmuz - Amazon Türkiye

Bu hafta piyasalarda yurt içinde gözler Moody's tarafına, yurt dışında ise Avrupa Merkez Bankası'na çevrilmiş durumda. İki taraftan gelecek veriler de piyasalar için hayati öneme sahip olacak.

📈 Yeni not artırımı kapıda mı?

12 Temmuz Cuma sabahından herkese günaydın.Dün yurt içinde TCMB, TÜİK ve BDDK tarafından gelen veriler ilgiyle takip edilirken, TÜSİAD Yüksek İstişare Konseyi ve Türkiye Bankalar Birliği Genel Kurulu toplantılarında yapılan konuşmalar ise dikkatleri üzerine çekti. Etkinliklerde TÜSİAD Başkanı Orhan Turhan ve Türkiye Bankalar Birliği Başkanı Alparslan Çakar'ın yanı sıra Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek de söz aldı.Yurt dışı tarafında (ve genel olarak dünya genelinde) bugünün majör verisi ABD'nin Haziran ayı enflasyonu oldu. Verinin beklentilerin altında gelmesi üzerine Fed'in ilk faiz indirimine dair beklentiler öne çekilirken, piyasalarda iyimser beklentilerin tam aksine bir seyir izlendi. S&amp;P 500 günü %0,88 kayıpla tamamlarken, Nasdaq Composite ise %1,95 kayba uğradı.&nbsp;Günün Hikayesi'nde Eren Kuru tarafından kaleme alınan "Fintechlerin finansallarındaki riskli varlıklar"&nbsp;başlıklı yazıyı bulabilirsiniz.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">O sırada Aposto'da: Yeni bültenler, uzman kalemlerden makaleler ve podcast serileriyle zenginleştirmeye devam ettiğimiz Aposto Premium'u ilk ay sadece 6 TL'ye denemek isteyenler için özel kod, bültenin sonunda.</li></ul>Günlük ruh gıdası dozunuz ise burada: <a fr-original-style="" href="https://open.spotify.com/playlist/37i9dQZF1DX4OzrY981I1W?si=a037406f7eb9469b" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">my life is a movie</a>İyi okumalar.-Emircan

<h1 dir="ltr" id="isPasted" fr-original-style="" style="font-size: 2em; margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">İK yönetimi için ihtiyacınız olan her şey tek platformda:&nbsp;<a href="https://www.layersup.com/" target="_blank" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box; border-bottom: 2px solid rgb(255, 206, 20);">Layers HR</a></h1><img src="https://images.aposto.com/2024/6/2/1720532494229.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; user-select: none; box-sizing: border-box;" width="550" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Geleneksel İK süreçlerinin yerini bütünsel bir yaklaşıma bıraktığı ve tüm hizmetlerin entegre olabildiği sistemlerin öne çıktığı yeni dünyada <a href="https://www.layersup.com/" target="_blank" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box; border-bottom: 2px solid rgb(255, 206, 20);">Layers HR</a>, yapay zekâ desteğiyle karmaşık insan kaynakları süreçlerini kolaylaştırarak şirketlerin daha çevik ve rekabetçi olmalarını sağlıyor.Yapay zekâ destekli&nbsp;yeni nesil insan kaynakları ve işgücü yönetimi platformu&nbsp;<a href="https://www.layersup.com/" target="_blank" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box; border-bottom: 2px solid rgb(255, 206, 20);">Layers HR</a>, şirketlerin ihtiyacı olabilecek tüm İK operasyonlarını tek bir uygulamada birleştiriyor. İhtiyaca göre özelleştirilebilen, sade, kullanıcı dostu yepyeni bir İK yönetim platformu sunuyor. Hem web hem de mobil üzerinden erişim sağlanabilen çoklu dil desteğine sahip modülleriyle çalışanların İK yaşam döngüsünü uçtan uca yönetmelerini sağlıyor. Bulut tabanlı SaaS yazılım ile küçük, orta ve büyük ölçekli işletmelerin dijital insan kaynakları dönüşümünü gerçekleştiren <a href="https://www.layersup.com/" target="_blank" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box; border-bottom: 2px solid rgb(255, 206, 20);">Layers HR</a>, uygun maliyetli ve kolay erişilebilir bir platform olarak öne çıkıyor.Neler var? <a href="https://www.layersup.com/" target="_blank" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box; border-bottom: 2px solid rgb(255, 206, 20);">Layers HR</a> personel veri tabanı, iç iletişim portalı, işe alım merkezi, raporlar, oryantasyon, OKR ve KPI performans yönetimi, 360 geri bildirim merkezi, eğitim merkezi, oyunlaştırma gibi insan kaynaklarının tüm fonksiyonlarının yönetilmesini sağlıyor.Dünyanın ilk çalışan odaklı,&nbsp;yapay zekâ destekli İK süper uygulaması <a href="https://www.layersup.com/" target="_blank" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box; border-bottom: 2px solid rgb(255, 206, 20);">Layers HR</a> ile buradan tanışabilir ve <a href="https://www.layersup.com/demo-request" target="_blank" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box; border-bottom: 2px solid rgb(255, 206, 20);">demo talebinde</a> bulunabilirsiniz.

12 Temmuz - Layers HR - Quando

ABD enflasyonunun beklentilerin altında çıkması üzerine faiz indirimlerine dair beklentiler öne çekilirken, piyasada iyimser beklentilerin tam aksine bir seyir izlendi. S&P 500 günü %0,88 kayıpla tamamlarken, Nasdaq ise %1,95 kayba uğradı.

📈 Enflasyon içeri, piyasalar dışarı

Ekonomi hakkında yayımlanmış makalaler ve yayınlar

Ekonomi

İş dünyası hakkında yayımlanan makaleler ve yayınlar

İş Dünyası

Politika hakkında yayımlanan makaleler ve yayınlar

Politika

Resmi verilere göre Türkiye’de yüz yetmişin üzerinde mühendislik fakültesi, bu fakültelerin altında ise yüzlerce bölüm var ve her yıl on binlerce yeni mühendis üniversitelerden mezun oluyor. İstatistiklere baktığımızda en çok tercih edilen mühendislik türlerinin havacılık ve uzay mühendisliği, kimya mühendisliği, inşaat mühendisliği, bilgisayar mühendisliği, elektrik elektronik mühendisliği, makine mühendisliği, biyomedikal mühendisliği ve çevre mühendisliği olduğunu görüyoruz.Tüm bu mühendisliklerin dışında, bilhassa son iki yılda borsamızda revaçta olan başka bir mühendislik türü var ki, bu mühendisliği icra eden meslek erbabının hareketleri milyonlarca insanın portföyünü, dolayısıyla hayatını etkiliyor.Evet, tahmin edebileceğiniz üzere endeks mühendisliğinden bahsediyorum.Gösterge endeksler, bir ülkenin borsasında işlem gören şirketlerin piyasa değerine dayanan, ilgili borsanın geniş bir temsilidir. Söz konusu endekste yer alan şirketler endekste belirli bir ağırlığa sahip olurlar ve sonuç olarak ağırlığı yüksek olan şirketlerin fiyat hareketleri, düşük olan şirketlerle kıyaslandığında endeksin üzerinde daha büyük bir etkiye sahip olur.&nbsp;Misal, şu an&nbsp;BIST 30 Endeksi’ndeki ilk on şirketin toplam ağırlığı endeksin yaklaşık %67’sini oluştururken, bu oran&nbsp;BIST 100 Endeksi için %48 civarındadır.Peki bu bilgiler bize ne ifade eder? Yahut ben nereye varmak istiyorum?Burada belki de öncelikle&nbsp;Market Proxy kavramı üzerine düşünmek ve konuşmak gerekir.&nbsp;Akıllı para diye tabir edilen sermaye bir ülkenin borsasına akmaya başladığında, ki bu duruma Market Proxy diyoruz, bunu genellikle likiditesi yüksek blue chip hisse senetleri ya da pasif yönetilen, yönetim ücreti düşük endeks fonları üzerinden yapmayı tercih eder. Bu hisse senetlerine veya fonlara girdikten sonra ise beklentisi endeksin yukarı gitmesi yahut en azından yatay kalmasıdır.&nbsp;Yani kazan ya da kaybetme.Bu sermaye akışını gören yerli ve bilhassa kurumsal yatırımcılar da endeksin yukarı yönlü hareket edeceğine dair beklenti sebebiyle bizzat endekste yahut endeksi yukarı götürecek, kötü günlerde dahi onu yüzdürmeye yetecek ağırlıktaki hisse senetlerinde pozisyonlanmaya başlarlar. Birkaç satır yukarıda aktardığım oranların gösterdiği üzere, yalnızca on - on beş hisse senedi bu iş için yeterlidir.Ve bir noktada iş öyle bir sarmala döner ki, burada kısa bir mola verip başka iki kavramdan -hisse seçimi (stock picking) ve Keynesyen güzellik yarışması&nbsp;(Keynesian beauty contest)- bahsetmek yazımın kurgusu açısından elzem hâle gelir.Hisse seçimi, bir analistin veya yatırımcının belirli bir hisse senedinin iyi bir yatırım olacağı ve bu nedenle portföye eklenmesi gerektiği sonucuna varmak için sistematik bir analiz sürecine başvurmasıdır.Hisse senedi seçmek pek çok analiz gerektirir. Yatırımcılar ve analistler bir şirketin bilançosunu, gelir tablosunu ve nakit akış tablosunu incelemek için mali tablolarını irdelerler. Şirketin gelirlerine, maliyetlerine ve kârlarına bakarlar. Nakit seviyelerini ve borç seviyelerini inceler, bunun yanı sıra çeşitli finansal oranları dikkate alırlar. Daha sonra şirketin sektördeki konumunu görmek için tüm bu bilgileri şirketin emsalleri ile karşılaştırırlar.&nbsp;Yalnız bunlar da yetmez. Mali tabloların incelenmesinin yanı sıra şirketle ilgili davalar veya varsa gelecekteki yatırımlar gibi diğer ilgili hususlardan da haberdar olurlar.Yeter mi? Hayır.&nbsp;Aynı zamanda şirketin içinde bulunduğu sektörü incelenmesi, o sektördeki güçlü ve zayıf yönlerin, şirketin kısa ve uzun vadeli görünümünün anlaşılması gerekir.Özetle, ölme eşeğim ölme.Keynesyen güzellik yarışması&nbsp;ise, katılımcıların kişisel yargılarda bulunmak yerine çoğunluğun yahut eli güçlü olanların seçimlerini tahmin ederek kazanç elde etmeyi umduğu davranışsal finans kavramıdır.Hisse senedi piyasasına uygulandığında, yatırımcıların gerçek değerine göre iskontolu olanlardan ziyade popüler olacak hisse senetlerini tahmin ederek daha fazla kâr elde ettiğini ancak bu sürecin irrasyonel fiyat hareketlerine yol açtığını öne sürer.John Maynard Keynes’in ünlü sözünde belirttiği üzere:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(51, 126, 72); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(51, 126, 72); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Başarılı yatırım, başkalarının beklentilerini öngörmektir.”</blockquote>Ne var ki, ilk ve kısmen başarısız borsa hamlelerinin ardından Keynes, odak noktasını piyasa eğilimlerini zamanlayarak hızlı para kazanma çabasından uzaklaştırmıştır. Kısa vadeli fiyatların, diğer irrasyonel aktörlerin nasıl davranacağına ilişkin beklentiler tarafından belirlendiği göz önüne alındığında Keynes, bu hareketleri zamanlamaya çalışmanın beyhude olduğunu anlamış ve bunun yerine, sonrasında başka bir paradigma hâline gelecek olan şeyi keşfetmiştir: Değer yatırımı.Bu anlayışı benimsedikten sonra, uzun vadede piyasadan daha iyi performans gösteren bir yatırımcı olmuştur.Biraz karıştı değil mi? Daldan dala…Endişeye mahal yok. Noktaları birleştireceğiz.Market Proxy&nbsp;hadisesi, ki buna “yabancı gelecek beklentisi” de diyebiliriz, bireysel ve kurumsal pek çok yatırımcıyı Keynesyen güzellik yarışmasının jüri koltuğuna oturtuyor. Bunun tezahürünü en çok ve açık şekilde bazı aracı kurum raporlarında ve portföy yönetim şirketlerinin yönettiği hisse senedi yatırım fonlarında görüyoruz.&nbsp;Bu durumda hisse seçimi tali bir uğraş hâlini alırken, değer yatırımı hoş bir seda olarak gök kubbedeki yerini alıyor. Pek çok günde küçük ve orta ölçekli şirketlerin hisseleri seansı kan kırmızı kapatırken, yukarı potansiyelinin sınırlı olduğu aklı başında herkesin malumu olan bazı hisselerin bahar dalları gibi yemyeşil bir gün sonu yaptığına şahitlik ediyoruz.Peki bu durumda ne yapmalı? Bu durumla nasıl başa çıkmalı?Çözümün her gün sosyal medyada şirketlere, tahtalara, patronlara, suyun başında oturanlara, endeks mühendisliği yapanlara sinkaflı küfürler etmek, yetkilileri göreve çağırmak, feryat figan etmek olmadığı açık.Sıklıkla denendi, hiçbir faydası olmadı.Meşhur&nbsp;Stoa Duası&nbsp;şöyle der:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(51, 126, 72); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(51, 126, 72); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Tanrım, bana değiştiremeyeceğim şeyleri kabullenmek için kuvvet, değiştirebileceğim şeyler için cesaret ve bu ikisini birbirinden ayırmak için akıl ver.”</blockquote>Endeks mühendisliği, müesses nizam içinde değiştirebileceğimiz bir şey değil. Öncelikle bunu kabullenmek gerekiyor. Fakat bunun için kuvvet lazım. İşte o kuvvet, portföyünüzün bir kısmını endeks fonlarında tutmak olabilir. Böylece yaşanan süreç sizin için daha az sinir bozucu, daha az yıpratıcı ve dahi katlanılır olabilir.Portföyünüzün uzun vadeli getirisi, sizin seçimlerinize bağlı ve dolayısıyla değiştirebileceğiniz şeylerdir. Bunun için gerekli olan cesareti ise kalan kısmı değer yatırımına inanan ve uygulayan fonlara yatırım yaparak kazanabilirsiniz. Tabii şahsi hisse seçimi yeteneklerinize güveniyorsanız bunu kendiniz de yapabilirsiniz fakat psikolojik sebeplerle çoğu zaman aynı sonucu vermez.Tek bir ihtiyacınız kaldı, bu ikisini birbirinden ayırmak için gerekli olan akıl.Neyse ki o akıl yaradılışta veriliyor yani pakete dahil.Lütfen kullanın.&nbsp;

Resmi verilere göre Türkiye’de yüz yetmişin üzerinde mühendislik fakültesi, bu fakültelerin altında ise yüzlerce bölüm var ve her yıl on binlerce yeni mühendis üniversitelerden mezun oluyor. Tüm bu mühendisliklerin dışında, bilhassa son iki yılda borsamızda revaçta olan başka bir mühendislik türü var ki, bu mühendisliği icra eden meslek erbabının hareketleri milyonlarca insanın portföyünü, dolayısıyla hayatını etkiliyor.

Yatırımın mühendisliği: Güzellik yarışması mı, değer yatırımı mı?

Türkiye'deki fintech şirketleri de diğer ülkelerdeki benzerleri gibi çeşitli yöntemler kullanarak şirket değerlemelerini gerçekleştirmektedirler. Bu değerlemeler, yatırımcıların, şirket sahiplerinin ve diğer paydaşların doğru kararlar almasına yardımcı olmak için yapılır.&nbsp;Dünya ve Türkiye’de genel üç farklı değerleme metodu ile şirketlerin adil değerleri bulunur. Bunlardan biri girişim sermayesi metodu, ikincisi piyasa çarpanları metodu ve diğeri de indirgenmiş nakit akış metodudur. Gelin birlikte terimselden ve güncel örnekler üzerinden kısa bir fintech şirketinin değerlemesini gerçekleştirelim.&nbsp; <p contenteditable="false" fr-original-class="custom-button-wrapper fr-deletable" fr-original-style="text-align:center" style="text-align: center; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><a bgcolor="#337e48" color="#f9f9f4" contenteditable="false" fr-original-class="custom-button-link" fr-original-style="background-color:#337e48 !important;color:#fafbfc !important" href="https://aposto.com/s/sirket-degerlemelerine-fintechler-ozelinde-bir-bakis?a=customButton" rel="noreferrer" style="background-color: rgb(51, 126, 72) !important; color: rgb(250, 251, 252) !important; text-decoration: none; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">DEVAMINI OKU</a>

Türkiye'deki fintech şirketleri de diğer ülkelerdeki benzerleri gibi çeşitli yöntemler kullanarak şirket değerlemelerini gerçekleştirmektedirler. Bu değerlemeler, yatırımcıların, şirket sahiplerinin ve diğer paydaşların doğru kararlar almasına yardımcı olmak için yapılır.

Şirket değerlemelerine fintechler özelinde bir bakış

Türkiye'deki fintech şirketleri de diğer ülkelerdeki benzerleri gibi çeşitli yöntemler kullanarak şirket değerlemelerini gerçekleştirmektedirler. Bu değerlemeler, yatırımcıların, şirket sahiplerinin ve diğer paydaşların doğru kararlar almasına yardımcı olmak için yapılır.&nbsp;Dünya ve Türkiye’de genel üç farklı değerleme metodu ile şirketlerin adil değerleri bulunur. Bunlardan biri girişim sermayesi metodu, ikincisi piyasa çarpanları metodu ve diğeri de indirgenmiş nakit akış metodudur. Gelin birlikte terimselden ve güncel örnekler üzerinden kısa bir fintech şirketinin değerlemesini gerçekleştirelim;<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">İndirgenmiş Nakit Akışı</h3>Bu yöntem, şirketin gelecekteki serbest nakit akışlarını tahmin eder ve bu nakit akışlarını belirli bir iskonto oranı kullanarak bugünkü değere indirger. DCF yöntemi detaylı bir analiz gerektirir ve gelecekteki finansal performans hakkında tahminler yapılmasını içerir.&nbsp;<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Girişim Sermayesi Yöntemi</h3>Özellikle erken aşama fintech şirketlerinde kullanılan bu yöntem, gelecekteki olası çıkış (exit) değerini ve beklenen getiriyi dikkate alarak bugünkü değerlemeyi yapar. Bu yöntem, startup'lar ve hızla büyüyen şirketler için uygundur.Değerleme sürecinde dikkate alınan diğer faktörler; fintech şirketlerinin faaliyet gösterdiği pazarın büyüklüğü ve rekabet durumu, şirketin sunduğu teknolojinin ve inovasyonların sektördeki konumu, aktif müşteri sayısı ve bu müşterilerin şirkete sağladığı gelir, gelirler, kâr marjları, nakit akışları ve finansal projeksiyonlar, finansal sektörün regülasyonlarına uyum sağlama durumu, şirketin yönetim kadrosunun tecrübesi ve yetkinliği gibi faktörlerdirTürkiye’de fintechler halka açık olmadığı için değerlemelerini dışarıdan bakan biri olarak yapabilmek çok güç. Ancak yurt dışındaki emsallerine bakarak, kabaca değerleme gerçekleştirilebilir. Bu yüzden halka açık fintechlerden Square (Block)’i örnek olarak seçtim. Square’i geçmiş yazılarımdan aşina olabilirsiniz, hem ödeme hizmetleri tarafında faaliyet gösteriyor, hem de Türkiye’deki fintechlere emsal şirket düşünebiliriz.&nbsp;Girişim sermayesi yöntemi, bir girişimin gelecekteki çıkış (exit) değerine ve yatırımcının beklediği getiriye dayanarak hesaplanır. Bu yöntemi kullanarak değerleme yapmak için şu adımları izleyelim.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Çıkış Değerinin Hesaplanması: Şirketin gelecekteki değerinin tahmini. Bu değer genellikle benzer şirketlerin piyasa çarpanları kullanılarak hesaplanır.</li></ul>2023 geliri: 21,915.62 milyon USD Ortalama P/E oranı: 20 (sektör ortalaması)Finansal teknoloji ve ilgili sektörler için p/e değerleri; bilgi teknolojileri için 32.92, kredi hizmetleri 19.09, yazılım ve uygulama 56.63 ve internet içerikleri için de 24.12 olarak kullanılmaktadır. (Fullratio, Eqvista)Çıkış değeri: Ciro x Ortalama P/E oranı = 21.915,62 x 30: 657.468,6 Milyon USD<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yatırımcıların Beklediği Getiri: Yatırımcıların yıllık getiri beklentisi.</li></ul>Yatırımcıların yıllık getiri beklentisi genellikle %20 ile %30 arasında değişir. Bu oranlar, sektöre, yatırımın aşamasına ve piyasa koşullarına bağlı olarak değişebilir. Cambridge Associates'ın girişim sermayesi getirileri üzerine yaptığı araştırmalar, erken aşama yatırımlar için yıllık getiri oranlarının genellikle %25 civarında olduğunu belirtmektedir. PitchBook, girişim sermayesi yatırımları üzerine yaptığı analizlerde, fonların hedef getiri oranlarının %20 ile %30 arasında olduğunu rapor etmektedir.Bu nedenle, %25 yıllık getiri beklentisi, yüksek riskli girişim sermayesi yatırımları için makul bir tahmin olarak kabul edilebilir. Ancak, daha spesifik bir yatırım stratejisi ve sektör analizi yapmak için güncel piyasa verilerine ve sektörel raporlara başvurmak her zaman en iyi uygulamadır.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Gelecekteki Değerin Bugüne İndirgenmesi: Gelecekteki değerin bugünkü değeri hesaplanır.</li></ul>Bugünkü Değer: Çıkış Değeri/(1+ Beklenen Getiri)^3 = 657.468,6/(1+0.25)^3 = 336.640,6 Milyon USD<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">İndirgenmiş Nakit Akımı Yöntemi</h3>Gelecekteki nakit akışlarının tahmini, şirketin geçmiş performansı, büyüme trendleri ve sektörel beklentiler dikkate alınarak yapılır. Square'ın 2023 yıl sonu finansalları üzerinden gelecekteki nakit akışlarına gelin birlikte bakalım.Square'ın geçmiş yıllardaki finansal performansı incelenir. Gelir artışı, karlılık oranları, işletme giderleri gibi metrikler analiz edilir. 2023 yılı sonu finansalları üzerinden şu adımlar izlenebilir:2023 Gelir: 21.915,62 milyon USD2023 Net Kâr: 9,77 milyon USD2023 EBITDA: 3.524,60 milyon USDGeçmiş yıllarda elde edilen büyüme oranları ve sektör ortalamaları kullanılarak belirlenir. Örneğin, Square'ın geçmiş yıllardaki ortalama yıllık büyüme oranı %20 olabilir. Peki büyüme oranı nasıl hesaplıyoruz?Büyüme Oranı: Bu Yılın Geliri – Geçen Yılın Geliri/Geçen Yılın Getiri x 100<img src="https://images.aposto.com/2024/6/4/1721936348835.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="2.04" width="550" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Bu hesaplamalar, Square'ın geçmiş yıllardaki büyüme oranlarının önemli ölçüde değiştiğini gösterir. Ortalama büyüme oranı yaklaşık %51,93 olarak hesaplanır. Ancak, tahminlerde genellikle daha konservatif bir oran kullanılır. Dolayısıyla, %20 gibi daha muhafazakâr bir büyüme oranı, gelecekteki nakit akışlarının tahmininde kullanılabilir.2024 tahmini: 2023 Gelir x 1,20 = 26.298,74 Milyon USD<img src="https://images.aposto.com/2024/6/4/1721936483539.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.33" width="550" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Yukarıda gelecekteki nakit akışlarını görmektesiniz. Bu tahminler ile terminal değerini bulalım. Terminal değeri, bir şirketin belirli bir dönemin sonundaki gelecekteki nakit akışlarının süresiz olarak büyümeye devam edeceği varsayımıyla hesaplanır. İndirgenmiş nakit akışı (DCF) analizinde terminal değeri hesaplamak için genellikle Gordon Büyüme Modeli kullanılır.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Terminal Değeri:&nbsp;FCF(serbest nakit akışı) x (1+büyüme oranı)/WACC(ağırlıklı sermaye maliyeti) – büyüme oranı</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Terminal Değeri: 2.500 x (1+0,03)/0,10-0,03 = 36.785,71 Milyon USD</li></ul>Büyüme oranını neden %3 olarak kullandık?&nbsp;Sürekli büyüme oranı (genellikle terminal büyüme oranı olarak da adlandırılır), bir şirketin sonsuza dek sürdürülebilir olarak büyüyebileceği varsayılan uzun vadeli büyüme oranıdır. Bu oran genellikle konservatif (ihtiyatlı) bir şekilde belirlenir ve birkaç faktöre dayalı olarak seçilir. Sürekli büyüme oranı genellikle enflasyon oranına yakın bir değerde seçilir. Bu, şirketin nominal olarak büyüyeceği ancak reel anlamda aynı seviyede kalacağı varsayımını yansıtır. Uzun vadeli enflasyon oranları genellikle %2-%3 aralığındadır.ABD'nin güncel enflasyon beklentilerine göre 2026 yılındaki serbest nakit akışının sürekli büyüme oranını hesaplayabiliriz. Federal Reserve Bank of Cleveland'a göre 10 yıllık beklenen enflasyon oranı %2.36'dır. Bu oran, uzun vadeli enflasyon beklentilerini yansıttığı için terminal değer hesaplamalarında kullanılabilir. Fed’in enflasyon beklentisine göre terminal değeri 33.501,31 Milyon USD çıkmaktadır. Bu yüzden %3 olarak büyüme oranını kullanmak gayet makuldür.Son olarak nakit akışlarının bugünkü değerini hesaplayalım;2024: 1.500/(1+0,10)^1 ≈ 1.363,64 Milyon USD2025: 2.000/(1+0,10)^2 ≈ 1.652,89 Milyon USD2026: 2.500+36.785,71/(1+0,10)^3 ≈ 30.220,99 Milyon USDToplam indirgenmiş değer: 1.363,64+1.652,89+30.237,52 ≈ 33.237,52 Milyon USD<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Piyasa Çarpanları Yöntemi</h3>Bu yöntem, benzer şirketlerin piyasa çarpanlarını kullanarak bir şirketin değerini belirler. Genellikle fiyat/kazanç oranı ve ev/ebitda çarpanları kullanılır.Fiyat/kazanç oranını yukarıda 30 olarak kabul etmiştik. Peki sektör olarak ev/ebitda oranı nedir? Bilgi teknolojileri 15, kredi hizmetleri 14, yazılım ve uygulamalar 18 ve internet içerikleri 17 olarak karşımıza çıkmakta. (FullRatio, CSIMarket)Fiyat/kazanç oranı olarak değerleme: Net Gelir x F/K = 9.77 x 30 = 293,1 Milyon USDEV/Ebitda oranı kullanarak değerleme: EV(işletme değeri): Ebitda x ev/ebitda = 3.524,60 x 15 = 52.869 Milyon USDBu iki değerlemenin sonuçları da çok farklı çıkmaktadır. Nedeni nedir peki? F/K ve EV/EBITDA değerleri arasındaki farklar, kullanılan metriklerin ve değerleme yaklaşımlarının farklılığından kaynaklanır. P/E oranı net gelire ve yatırımcıların karlılık beklentilerine odaklanırken, EV/EBITDA oranı operasyonel performansı ve nakit akış potansiyelini yansıtır. Ayrıca, şirketin borç yapısı ve sektörel dinamikler de bu değerlerin farklı olmasına neden olabilir. Bu nedenle, değerleme yaparken her iki oranı da dikkate almak ve sektörel ve şirket özelinde analiz yapmak önemlidir.Böylece üç farklı metod ile Square şirketini üstün körü değerlemiş olduk. Piyasa çarpanları ile indirgenmiş nakit akışı yöntemi ile çıkan sonuçlar birbirine yakın iken, girişim sermayesi yöntemi ile hesaplama çok yüksek fark oluşmaktadır. Girişim Sermayesi Yöntemi ile yapılan değerlemelerin yüksek çıkmasının temel nedeni, bu yöntemin yüksek büyüme beklentilerine ve yatırımcıların yüksek getiri taleplerine dayanmasıdır. İndirgenmiş nakit akışı ve piyasa çarpanları yöntemleri ise daha muhafazakâr ve gerçekçi tahminlerle çalışır. Bu nedenle, VCM genellikle erken aşama ve yüksek büyüme potansiyeline sahip şirketler için kullanılırken, DCF ve piyasa çarpanları daha olgun ve stabil şirketler için daha uygun olabilir.

Türkiye'deki fintech şirketleri de diğer ülkelerdeki benzerleri gibi çeşitli yöntemler kullanarak şirket değerlemelerini gerçekleştirmektedirler. Bu değerlemeler, yatırımcıların, şirket sahiplerinin ve diğer paydaşların doğru kararlar almasına yardımcı olmak için yapılır. 

Geçen hafta uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s’in Türkiye’nin kredi notunu iki kademe birden artırarak “B3” seviyesinden “B1” seviyesine yükseltmesiyle birlikte Türkiye’nin kredi notu değerlendirmeleri tekrar gündeme taşındı.Diğer kredi derecelendirme kuruluşlarından Standard&amp;Poor's (S&amp;P) en son Mayıs 2024’te, Fitch Ratings ise Mart 2024'te Türkiye'nin kredi notunu artırma kararı almıştı.Fitch Ratings, 9 Mart'ta aldığı kararla Türkiye'nin kredi notunu “B”den “B+”ya yükseltirken, not görünümünü “durağan”dan “pozitif”e çıkartmıştı.S&amp;P ise 3 Mayıs tarihinde verdiği kararla Türkiye'nin kredi notunu “B”den “B+”ya yükseltirken, hâlihazırda pozitif olan kredi notu görünümünü aynı şekilde korumuştu.Moody’s’ten gelen son artışlarla birlikte Türkiye, dünya devi kredi derecelendirme kuruluşlarının ortak görüşte olduğu bir durumla yatırım eşiğinin hâlâ dört kademe altında yer alıyor.Her ne kadar tablo çok olumlu bir duruma işaret etmese de son kredi notundaki artış iktidar kanadında sevinç yarattı.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Rating kuruluşlarının da sorguladığı üzere, rezervler arttı mı, bütçe disiplini sağlanabildi mi, gerçekçi bir para politikası uygulanabildi mi ya da enflasyonla anlamlı bir mücadele içine girilebildi mi?</li></ul>Her şeyden önemlisi not artışlarının yurttaşlar nezdinde hiçbir hissedilir faydasının olmayışı. Türkiye’nin en ciddi sorunlarının başında gelen gelir adaletsizliği, yüksek enflasyon ve yanlış ekonomi politikalarının sonucu olarak giderek keskinleşti. Oysa ücretli kesimlerin, sabit gelirlilerinin kazançlarının yaşam standardını koruyacak şekilde ayarlanması toplumsal barış için olmazsa olmazdır.Enflasyonun %72, işsizliğin %9 seviyesinde olduğu, gelir dağılımının giderek bozulduğu, emekli maaşlarının asgari ücret seviyesinde kaldığı, üretimin yavaşladığı bir ülkede yabancı sermayenin sömürüsüne davetiye çıkartılıyor olabilir mi?Sosyal adalet, eşitlik ve temel haklar açısından bu not artışıyla aslında ne oldu sorusu üzerinden ekonomistlerle konuştuk, birbirine paralel ancak kritik noktalara dikkat çeken önemli değerlendirmeler aldık.“Bu not artışı bize anlatıyor” diye sorduğumuz ekonomist Güldem Atabay’ın yanıtı şöyle oldu:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(51, 126, 72); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(51, 126, 72); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Varılması gereken yer yatırım yapılabilir ülke. Ancak yatırım yapılabilir ülke olduğu zaman halk hissetmeye başlıyor. Onun için hem daha çok zamanımız var, hem de ne yapacağımızı bilmediğimiz bir süreç var. Oraya varacağımızın da bir garantisini görmüyorum. Not artırıldı, ancak bunun ötesinde ortada bir yenilikçi, çağı yakalayacak bir reform planı yok. Not konusunda bizi mutlu sona erdirecek bir durum yok. Artması artmamasından daha iyi ancak bunun bizim hayatlarımız açısından çok da bir anlamı yok.”</blockquote><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Mehmet Şimşek yapabileceklerinin doğal sınırına geldi</h2>Bu artışın Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in ikinci bakanlık dönemine ilişkin neler anlattığına dair Atabay, şu değerlendirmeleri yapıyor:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(51, 126, 72); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(51, 126, 72); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Bana göre Mehmet Şimşek yapabileceklerinin doğal sınırına geldi. Çünkü para politikasında hızlı yol alabildi. Genelgeçer ortodoks bir para politikası uygulandı ama iş maliye politikasına gelince gördük ki tasarruf tedbiri diye bir şey yok. Bütçe açığındaki ve harcamalardaki yavaşlamanın tek nedeni, yerel seçimlerin bitmesi ve her seçimden sonra olduğu gibi gaza basılan dönemi frenin takip etmesi. Onun ötesinde iddia edildiği gibi bir mali disiplin yok. Tasarruf paketinde zaten hiçbir şey yok. Vergi üzerinden bir gelir yaratmaya çalışıyorlar. Tasarruf yok, harcamaya devam edecekler, kaynak yaratımını da vergi artışları yoluyla yapmaya çalışacaklar.&nbsp;TL’nin baskılanması, carry trade sayesinde rezervlerin artışı kalıcı mı dersek... Kısmen kalıcı ama eninde sonunda sıcak para. Yarın Donald Trump tekrar seçilir, Ortadoğu’da farklı gelişmeler olur, o zaman 15-20 milyar dolar birden piyasadan çıkar. Ya da erken bir faiz indirim olur yine buradan para çıkar. Bu zaten kırılgan bir denge. Enflasyonun maliyet tarafında baskılanma olacak. Enflasyon konjonktürel olarak %25-35’lik bir banda oturacak. Onun altı da mümkün değil. 75’lerden 40-45’leri görürüz, hatta %30’ları da görürüz ancak onun altı zaten istenmiyor gibi…Yapılabilecek her şey yapıldı onun ötesinde hayatı kolaylaştıracak, düşük gelirlilerin, ücretlilerin hayatını daha da kolaylaştıracak herhangi bir değişim görmek mümkün değil. Yine emekli maaşları, asgari ücret tarafında da… Kamu gelirlerini ve harcamalarını disipline etmek gerekiyor ki, bu sistem sürdürülebilir olsun. O yapılmadığı için emekli maaşları yıllarca sorun olmaya devam edecek. Şirketlerin rekabet gücü verimlilik odaklı bir değişim politikası gerekli. 20 yıllık bir sanayi politikası ve kalkınma politikası yapılmadığı için ya ücretler baskılanacak ya da TL baskılanacak ki rekabet edebilsin.&nbsp;Hiçbir yere varmadığımız ve patinaj yaptığımız bir süreç bu. Mehmet Şimşek gitse daha kötüsü olur. Ama Mehmet Şimşek’in misyonu bitti. Ortada bir program yok. Bir vizyonları olmadığı için bu kadar, daha ilerisi yok.Rezerv artışları, not yükselişi ve TL’nin istikrarı gibi gelişmelerin hepsi Mehmet Şimşek’in konumunu AKP içindeki karşı gruplara göre güçlendirdi. Onun görevden alınması çok büyük oynaklık getirir. Yabancı yatırımcı ve piyasalar açısından Şimşek’in hâlâ orada tutuluyor olması iktidar için güzel bir konfor alanı yaratıyor.”</blockquote><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Not artışı gelir eşitsizliğine dair hiçbir şey içermiyor</h2>Aynı soruyu ekonomist Arda Tunca’ya da yönelttik, Türkiye’nin not artışı ne anlama geliyor? Ortada gerçekten sevinilecek bir durum söz konusu mu?Tunca’nın değerlendirmeleri ise şöyle:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(51, 126, 72); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(51, 126, 72); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Türkiye’nin notunun iki kademe yükselmesiyle Türkiye’nin geldiği yerdeki ülkelere de bir bakmak lazım. Fiji, Benin, Tanzanya… Az gelişmiş statüsündeki ülkeler. Bu gözle bakıldığında da bu not artışının bir anlamı yok. Yabancı sermaye tarafında da çok önemli bir not değil. Kısa vadeli uluslararası sermayeye yönelik. Bu dünyadaki pek çok gelişmekte olan ülkenin başına bela olmuş bir durum. Kısa vadeli sermaye bir ülkeye giriyor, o ülkenin varlık fiyatlarını suni olarak şişiriyor. Buradaki tek kabahat uluslararası sermayede değil, bu sermayenin özelliği bu. Esas hata bu sermayeye kendini bağımlı hâle getiren gelişmekte olan ülkeler. Bir nevi vizyonsuzlukları ya da kendi kendilerine yarattıkları çaresizlik durumu.Bu not değerlendirmeleri tamamen bu kısa süreli sermayenin girişine ve çıkışına yönelik. Bu hiçbir şekilde bir ülkenin sosyal unsurlarını dikkate almıyor. O ülkelerdeki gelir dağılımındaki eşitsizliğe ilişkin hiçbir şey barındırmıyor. Not artışları tamamen piyasaya yönelik. Buradan herhangi bir iktisadi kalkınma için bu değerlendirmelerle yola çıkamazsınız, Türkiye’deki durum da bu. Piyasacı yaklaşımlardan bir an önce kurtulması, sıcak para bağımlılığından kurtulması. Çünkü bu sıcak paranın yarattığı, sanayiden ticarete doğru bir kayma oldu. Son 50 yılın sorunu bu.&nbsp;Çünkü ithalatı ucuz hâle getirdiği için, kuru değerli hâle getiriyor, varlık fiyatlarını şişiriyor. Bunun içinde sanayi yok ve çok sayıda ülkede kısa vadeli sermaye girişleri ülkelerin finansal piyasalarını şişirdi, buradan sağlanan kaynağı da tüketime yönlendirdi. Tamamen hammadde ve ara malında ülkeyi dışa bağımlı hâle getiren bir yapı yaratıyor. Çünkü kur değerli hâle geldikçe ithalatı yukarı çekiyor, içerideki sanayi öldürüyor, sanayiden tamamen ticarete kaymış bir ülke hâline getiriyor bu ülkeleri.”</blockquote><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Dünyada globalleşme biterken korumacı politikalar artıyor</h2>Türkiye’ye giren yabancı sermayenin niteliği de son derece önemli. Türkiye’nin yapısal sorunlarına çare olacak, üretim ve kalkınmaya katkı sağlayacak bir sermaye girişi maalesef göremiyoruz. Türkiye, dünyadaki trendlerin aksine hareket ediyor.Türkiye’deki son durumu Tunca, şu ifadelerle tanımlıyor:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(51, 126, 72); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(51, 126, 72); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Türkiye, tamamen kısa vadeli popülist politikalarla kendini kısa vadeli sermayeye bağımlı hâle getirdi. Üstelik, bu dönemde artık dünyada globalleşmenin neredeyse bittiği ve korumacılık eğilimlerinin arttığı bir dönemdeyiz. Sanayi politikaları uygulanmaya başladı. Bunu kısa vadeli sermayeyi ‘globalleşiyoruz’ diyerek pompalayan gelişmiş ülkeler yapıyor. Türkiye gibi ülkeler, gelişmiş ülkelerin korumacılık eğilimleri karşısında tekrar çaresiz. Yoksulluk ve çaresizlik çemberini bu ülkelerin kırması lazım. Bunun için kalkınma lazım, büyüme değil. Çünkü kalkınma dediğinizde içinde hukuk var, eğitim var.&nbsp;Türkiye yabancı sermaye gelirken kalitesine ve niteliklerine hiç bakmadı. Eğer biz Türkiye’de yarattığımız şirketleri, bankaları yabancıya satıyorsak bu niteliksiz bir doğrudan yabancı sermaye. Eğer geliyorsa temel atmaya gelsin, istihdam yaratmaya gelsin.”</blockquote><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Mehmet Şimşek’in herhangi bir programı yok</h2>Hatırlanacağı üzere, hükümetin seçim döneminde “yerli ve millî” sloganıyla tanıttığı TOGG için fabrika yatırımı yapıldı, hedefler kondu. Yerli otomobili korumak için Çinli üreticilerin vergisi yükseltildi. Ancak, Manisa’ya 1 milyar dolarlık fabrika yatırımı yapacak Çin merkezli elektrikli araç üreticisi BYD’ye geçen günlerde büyük vergi avantajı sağlandı.&nbsp;Korumacılıktan bahsederken Tunca, bu örnekle ilgili olarak şu paylaşımlarda bulundu:&nbsp;<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(51, 126, 72); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(51, 126, 72); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Yerli TOGG elektrikli araba yapılıyordu. Herkes kendini korumaya alırken, bütün dünyada korumacılık eğilimleri artarken, ülkeler kendi sanayi kuruluşlarını desteklemeye çalışırken, geçtik kendimizi korumayı, biz daha da açıyoruz. Üstelik, yerli ve millî olacağız diye reklamı yapılan bir sektörden golü yedik.Maalesef Mehmet Şimşek’in bir programı yok, sadece yapılan bazı açıklamalar var. Yapılan açıklamalarda da kısa vadeli sermayeyi Türkiye’ye çekme talebinin ötesinde başka hiçbir şey yok. Not artışının bu kadar olumlu değerlendirilmesinin de zaten nedeni bu. Vergiler tarafında da pek çok şey söylüyor ancak orada da piyasacı bir yaklaşımla ilerliyor. Kayıtsız ekonomiyi halledemediğiniz için burada zenginin üzerine yeteri kadar gidemiyorsunuz. 22 yıl bunun için boşa harcanmış bir süre. Karşımızda kayıtsız ekonomiyi kayıtlı hâle getirmek için hiçbir şey yapmamış bir hükümet var. Adalet sağlayacak bir vergi planlaması yapamıyorlar. Vergiler yine ülkenin ücretli, sabit gelirlilerin üzerine biniyor.”</blockquote>

Geçen hafta uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s’in Türkiye’nin kredi notunu iki kademe birden artırarak “B3” seviyesinden “B1” seviyesine yükseltmesiyle birlikte Türkiye’nin kredi notu değerlendirmeleri tekrar gündeme taşındı.

Not artışı ve oturmayan taşlar: Şimşek politikalarının sonuna mı gelindi?

Ekonomi yönetimi tarafından da sık sık enflasyon beklentilerinin düşmeye devam ettiği ve dezenflasyon vurgusunun yapıldığı bir ortamda, Eylül - Ekim ayından itibaren TCMB’nin faiz indirim beklentileri muhtemelen fiyatlanmaya başlayacaktır. Bu görüşümüzü uzun süredir korumamızın nedenlerinden bir tanesi de TCMB’nin 2025 sonu enflasyon tahminini %14 olarak koruması diyebiliriz.&nbsp;Sonbahar aylarından itibaren yaklaşık 15-16 aylık bir süreçte enflasyonu %14 seviyesine indirmeyi öngören Merkez Bankası'nın faizi %50’de tutması çok zor olacak. Bu nedenle faiz indirimlerinin başlayacağını, fakat bunun ne boyutta olacağını daha çok konuşacağımız bir sürecin geldiği kanaatindeyiz.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">İç talepte zayıflama sinyalleri artıyor</h2>Bu yazıyı TCMB'nin Para Politikası Kurulu kararından önce yazmaya başladık. Önce geriye dönüp bir bakalım. Hatta çok uzağa gitmeyelim, son iki TCMB toplantısı basın duyurusunu hatırlayalım. Merkez bankamız enflasyona ilişkin risklerin devam ettiği vurgusunu hemen her toplantı sonrası yapıyor. Son iki toplantıda da bunları yapmaya devam etti. Neleri risk olarak görüyor? Hizmet enflasyonundaki katılığı, gıda fiyatlarındaki riski, jeopolitik riskleri ve talep baskısının hâlâ devam ettiğine dair gözlemlerini…Son bir ayda gelen verilere baktığımızda, bu risklerden talep baskısına ilişkin gelişmelerde hafif bir gerileme olduğunu söyleyebiliriz. Gerek anekdotal bilgiler, örneğin tatil beldelerinin geçtiğimiz yıllara göre daha boş olması gibi, gerek tüketici güven endeksleri gibi veriler iç talepte yavaşlama sinyalini daha güçlü vermeye başladı. Bloomberg HT Tüketici Güven Ön Endeksi, &nbsp;Temmuz ayı verilerine göre Haziran sonu ile karşılaştırıldığında %13 düşüş gösterdi.&nbsp;Yine endeksin alt kırılımlarından, içinde bulunduğumuz dönemde alışveriş yapmanın uygun olup olmadığını ölçen tüketim eğilim endeksi %16 gibi sert bir düşüş ile geldi. TCMB - TÜİK tarafından yayınlanan Temmuz ayı Tüketici Güven Endeksi de de dün gelen verilerle %3 üzerinde bir düşüşle 75 seviyelerine geriledi. &nbsp;Arka arkaya gelen iki Tüketici Güven Endeksi verisi de iç talep zayıflaması konusunda benzer ve görece güçlü sinyal vermiş oldu. Bunun dışında, yaşanan kuraklık ve aşırı sıcaklar gıda fiyatlarındaki enflasyon riskini özellikle sonbahar aylarından itibaren maalesef arttırmış durumda. Hizmet fiyatlarındaki baskı devam ediyor. Jeopolitik risklerin azaldığını söylemekte çok kolay değil. İsrail’in durmak bilmeyen Gazze &nbsp;saldırıları, ABD’de seçim sürecinin artan belirsizlikle devam etmesi gibi bir çok gelişme jeopolitik risk algısında düşüşünü engelliyor. Altın fiyatlarının yukarı seyri yönlü seyri de bunu bir ölçüde destekliyor.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">TL’de reel değerlenme ve enflasyon beklentileri&nbsp;</h2>Yine TCMB‘ nin son kararlarına bakacak olursak, oldukça iddialı olan enflasyon tahminlerine ulaşmak için üç ana çıpa olduğunu görüyoruz. Bunlardan birincisi, iç talebin zayıflatılması, ikincisi TL’nin reel olarak değerlenmesi, üçüncüsü ise enflasyon beklentilerinin TCMB tahminleri ile yakınsaması. Bu çerçevede bakıldığında, bir önceki toplantıya göre iç talepteki zayıflama konusundaki sinyallerin artması TCMB'nin önündeki belirsizlikleri bir miktar azaltmış olabilir. Yine, TCMB piyasa katılımcıları anketine göre yılsonu enflasyon beklentisinin %43’lere gerilemesi, %38 olan TCMB tahminine oldukça yakın olması yine Merkez Bankası açısından olumlu değerlendirebilecek bir adım gibi görünüyor. TL’nin reel olarak değerlenmesi ise güçlü bir şekilde devam ediyor. TL’deki değerlendirmenin çok sürdürülebilir olduğunu düşünmemekle birlikte, Merkez Bankasını politika çerçevesinin işlediğine dair ikna edecek gelişmelerin arttığını söyleyebiliriz.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Hizmetler ve gıda enflasyonu riski yüksek</h2>Yazının sonlarına doğru aldığımız Temmuz ayı TCMB para kurulu karar metni de &nbsp;bu görüşü destekliyor görünüyor. İç talepte yavaşlamanın biraz daha güçlendiğine dair tespitleri Merkez Bankası da paylaşıyor. Kur politikası reel değerlenmeyi destekliyor. Beklentiler konusunda da Merkez Bankası’nın çok kaygılı olmadığı kanaatindeyiz.&nbsp;Bununla birlikte, özellikle hizmet fiyatlarındaki katılık, yönetilen yönlendirilen fiyatların getirdiği baskı, gıda fiyatlarındaki yükseklik ve jeopolitik riskler Merkez Bankası'nın ihtiyatlı duruşunun arkasındaki önemli faktörler olarak görünüyor. Yıllık olarak sert düşüş yaşansa bile aylık enflasyonda görece hızlanma ihtimali Merkez Bankası’nın temkinli duruşunu desteklemiş görünüyor. Önümüzdeki birkaç ayda yıllık enflasyonda görece sert düşüşler izleyeceğiz. Aylık enflasyon da Ağustos ayından itibaren benzer bir eğilime girerse Merkez Bankası’nın Eylül, en geç Ekim ayından itibaren faiz indirme olasılığının güçlü olduğu kanaatindeyiz.&nbsp;Yazımızın başında da belirttiğimiz gibi 2025 sonu %14 enflasyon beklentisi Merkez Bankası’na harekete geçirebilecek en önemli faktör olarak görünüyor. Bununla birlikte Merkez Bankası’nın ufak adımlar atacağını yıl sonunda politika faizini %45 seviyelerine indirebileceğini tahmin ediyoruz. Normal koşullarda yılbaşına kadar faizin inmemesi gerektiğini düşünen birisi olarak, indirimler ne kadar sınırlı kalırsa enflasyonla mücadeleye verilecek zarar o kadar azaltılabilir düşüncemizi de koruyoruz.

Sonbahar aylarından itibaren yaklaşık 15-16 aylık bir süreçte enflasyonu %14 seviyesine indirmeyi öngören Merkez Bankası'nın faizi %50’de tutması çok zor olacak. Bu nedenle faiz indirimlerinin başlayacağını, fakat bunun ne boyutta olacağını daha çok konuşacağımız bir süreç kapıda. 

Merkez Bankası ne zaman faiz indirir?

Adam Samson’ın Financial Times’da yayımlanan son makalesi “Yatırımcılar Türk lirası piyasasına milyarlar akıtıyor” başlığıyla çıktı. Makalede Türkiye’nin geleneksel ekonomi politikalarına dönmesinin ardından yabancı yatırımcıların Türkiye’yi öncelikli olarak tercih ettiği ifade edilirken, Samson’a konuşan bir fon yöneticisi “Lira çok popüler bir trade haline geldi” ifadelerini kullandı. Samson’ın ulaştığı ancak ismini vermek istemeyen bir bürokrat ise Türkiye’ye yapılan girişlerin çoğunlukla kısa vadeli yatırımlardan oluştuğunu ve bunun da ülkenin dış ekonomik krizlere karşı kırılganlığını artırdığını söyledi.<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Altı buçuk ayda 10 milyar dolarlık DİBS yatırımı</h3>Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından yayımlanan menkul kıymet verilerine göre yabancı yatırımcılar 2023’ün yıl sonundan 2024’ün 12 Temmuz haftasına kadar yurt içi piyasalardan toplam 9,7 milyar USD’lik net alım gerçekleştirdi. Bu tutar, son yılların en yüksek yabancı girişlerinden biri olarak kayıtlara geçti. Bu süre zarfında TL cinsinden devlet iç borçlanma senetlerine 10,5 milyar USD’lik bir giriş kaydedilirken, şirket tahvillerine ise 384,5 milyon USD’lik bir giriş oldu. Bu noktada yabancı yatırımcıların tahvil piyasasındaki payı %0,6’dan %6,7’ye kadar çıkarken; hisse senedi piyasasından ise 1,2 milyar USD’lik net çıkış oldu.Yine TCMB tarafından yayımlanan verilere göre Haziran ayına kadar eurobond ihraçları yoluyla yurt dışından toplam 11,3 milyar USD’lik net borçlanma gerçekleştirildi. Söz konusu net kaynak girişinin 2,7 milyar USD’lik kısmı genel yönetim tarafından gerçekleştirilirken, 7,2 milyar USD’lik kısmı bankalar, 1,4 milyar USD’lik kısmı ise diğer sektörler tarafından gerçekleştirildi. Söz konusu zaman zarfında spot piyasadan 6,5 milyar USD’lik eurobond alımı yapılırken, bu alımların 1 milyar USD’lik kısmı genel yönetim ihraçları, 5,5 milyar USD’lik kısmı ise özel sektör tarafından yapılan ihraçlardan oluştu.<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Hızlanan portföy girişi, yavaşlayan doğrudan yatırımlar</h3>Verilere bakıldığında, yabancıların Türkiye’ye olan ilgisinin uyanmış olduğu çok bariz bir şekilde göze çarpıyor. Özellikle 2020-2022 arası dönemde düşük faiz oranları nedeniyle neredeyse “0” net girişin kaydedildiği DİBS’lere 6-7 ay içinde 10,5 milyar USD’lik net yatırımın girmesi bunun en önemli göstergesi.Ancak, Türkiye’nin Ocak-Mayıs döneminde toplam 19,1 milyar USD’lik portföy yatırımı kaydettiği bu ortamda, yatırım sermayesi olarak giriş yapan doğrudan yatırımların tutarı ise yalnızca 2,3 milyar USD düzeyinde kaydedildi.&nbsp;Son bir yıllık periyotta Türkiye’ye gelen yabancı sermayede çoğunlukla carry trade dinamiği öne çıktı. Özellikle Bank of America, Citibank, Deutsche Bank ve JPMorgan gibi kurumlar, yüksek faiz farkı ve kur istikrarı nedeniyle kısa vadeli tahviller ve forward sözleşmeleri gibi yatırım araçları yoluyla TL’de uzun pozisyon almayı önerdi. Bu sırada yabancı yatırımcıların, giderek yavaşlayan ekonomik koşullar nedeniyle Türk borsasına girmekten ya da Türkiye’ye doğrudan yatırım yapmaktan kaçınmakta olduğu da dikkat çekti.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Uzmanlar ne diyor?</h2><h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">“En fazla reel yabancı para faizi ödeyen ülkeyiz”</h3>Konuyla ilgili Aposto’ya konuşan <a fr-original-style="" href="https://www.linkedin.com/in/ozanozkural/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Tanto Capital Partners Kurucusu Ozan Özkural</a>, Türk varlıklarına yönelik yabancı yatırımcı ilgisinin artışta olduğunu, ancak yine de güven konusunda birtakım problemlerin yaşandığını söyleyerek, “Özellikle ortodoks para ve maliye politikasına dönüşün ardından Türk varlıklarına olan ilgi arttı. Ancak bu dönüşümün kalıcı olduğuna inanmaları biraz daha zaman alabilir” ifadelerini kullandı.&nbsp;Özkural, yabancı yatırımcıların son dönemde hisse senedi piyasasından çok tahvil piyasasında yönelmesinin sebeplerini ise şöyle açıkladı:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(51, 126, 72); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(51, 126, 72); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“TL nispeten stabil bir kur dengesinde seyrettiği için reel anlamda en fazla yabancı para faizi ödeyen ülkeyiz. Bu sırada hem borsa getirileri yeterince yüksek değil, hem de ani bir kur düzeltmesine karşı hedge etme imkanı yok ya da çok pahalı. Kur tarafında turizm sezonundan sonra muhtemel piyasaya uygun değerlemelerin oluşması ve olası faiz indirimlerinin ardından borsa gibi daha riskli yatırım araçlarına talebin artması mümkün.”</blockquote><h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">“Borsaya ilginin sonbahara doğru tekrar canlanacağını düşünüyoruz”</h3>Konuyla ilgili görüşlerini Aposto’yla paylaşan <a fr-original-style="" href="https://www.linkedin.com/in/tunc-yildirim-52bb723/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">ÜNLÜ &amp; Co Kurumsal Satış Yönetici Direktörü Tunç Yıldırım</a>, yabancı yatırımcı ilgisinin yalnızca Hazine tahvilleri için değil eurobondlar için de canlandığını, bu ilginin arkasındaki ana dinamiklerin ise TL’deki stabil durum, CDS primlerindeki gerileme ve yüksek reel faizler olduğunu söyleyerek şöyle konuştu:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(51, 126, 72); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(51, 126, 72); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“31 Mayıs 2023’ten 15 Mayıs 2024’e kadar geçen yaklaşık bir yıllık süreçte, borsaya yabancı yatırımcılardan 4 milyar dolarlık bir para girişi olduğu tespit edilirken, bu süreci takip eden 7 haftalık dönemde ise BİST’ten yaklaşık 2 milyar dolarlık yabancı çıkışı yaşandığı görülüyor. Bunda, şirketlerin mali sonuçlarının zayıflaması ve Morgan Stanley Capital International Gelişmekte Olan Piyasalar Endeksi’nin dolar bazında %40’ın üstünde getiri sağlamasının neden olduğu kâr satışlarının etkili olduğu söylenebilir.”</blockquote>Borsada yabancı takas oranının da istikrarlı bir şekilde artmakta olduğuna dikkat çeken Yıldırım, “Yaşanan not artışları, para politikası yönetimi gibi etkenler yabancı yatırımcının güvenini tazeliyor. Orta vadede borsada yabancı paylarında yükseliş sürecektir. Borsaya ilginin canlanmasında, Haziran ayındaki düşük enflasyon verisinin ardından, Temmuz ve Ağustos sürecinde gerçekleşecek enflasyon rakamları kritik önem taşıyacak” açıklamasında bulundu.&nbsp;Yıldırım ayrıca, ekonomik program kapsamında yabancı yatırımcıya güven aşılamanın da büyük önem taşıdığını söyleyerek şöyle dedi:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(51, 126, 72); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(51, 126, 72); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Özellikle 2025 yılı için makroekonomik beklentilerle birlikte, şirket beklentilerinin de netleşmeye başlamasıyla yabancı yatırımcı ilgisinin sonbahara doğru tekrar canlanacağını öngörüyoruz. FED’in Eylül ayında faiz indirimlerine başlaması da söz konusu olursa, bu noktada olumlu bir etki sağlayacağı kanısındayız. Ayrıca, Sermaye Piyasası Kurulu’nun BİST’te açığa satış yasağını kaldırma yönünde atacağı adımlar da piyasada aktif olmayan yabancı ‘hedge fonları’ dediğimiz serbest yatırım fonlarını da çekecek gibi duruyor.”</blockquote><h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">“Yetkililer rotayı değiştirmezse; yabancı, borsaya da gelebilir”</h3>Konuyla ilgili Aposto’ya konuşan <a fr-original-style="" href="https://www.linkedin.com/in/nickstadtmiller/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Medley Advisors Piyasa Araştırma Başkanı Nick Stadtmiller</a> ise dönüşen politikalarla birlikte yabancının Türkiye’ye dönüşünün de başladığını, ancak bu dönüşün şimdilik büyük ölçüde kısa vadeli yatırım araçlarına yönelik olduğunu ifade ederek şöyle konuştu:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(51, 126, 72); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(51, 126, 72); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Mehmet Şimşek'in ekonomi yönetimine yeniden itibar kazandırmasıyla yabancı yatırımcılar arasında Türkiye'ye yönelik güven önemli ölçüde arttı. Lira’nın istikrarlı olması ve yüksek faiz oranları yabancı yatırımcıyı Türkiye’ye çekti. Durum umut verici görünüyor, ancak şu ana kadar para yöneticileri büyük ölçüde carry trade ve kısa vadeli lira cinsinden tahviller gibi kısa vadeli yatırımlara bağlı kaldılar. Uluslararası yatırımcıların reformların kalıcı olacağından emin olmaları için enflasyonda sürekli bir yavaşlama ve mali sıkılaştırmanın uygulandığına dair kanıtlar görmeleri gerekecek”</blockquote>Stadtmiller reformlarla ilgili kilit noktayı ise, “Reformların inandırıcılığının test edileceği kilit nokta, yetkililerin bu yıl içinde büyümede yaşanacak bir yavaşlama karşısında sıkı para ve maliye politikasını sürdürüp sürdürmeyeceği olacaktır” diye ifade etti.&nbsp;Yatırımcıların Türkiye’ye yatırım yaparken çoğunlukla hisse senedi değil DİBS alımı yapmasının sebebini, “Lira tahvillerine yüksek girişin nedeni kur istikrarı ve son derece yüksek faiz oranları. Hisse senetlerindeki duyarlılık daha çok konjonktüre bağlı ve büyümenin bu yıl negatife dönmesi muhtemel olduğundan, yatırımcılar haklı olarak bu noktada Türk hisse senetlerine girmekte tereddüt ediyor” diyerek açıklayan Stadtmiller, “Ekonomik yavaşlamanın derinliği anlaşıldığında ve yetkililerin buna tepki olarak politika rotasını değiştirmediği varsayıldığında yabancı yatırımcılar Türk hisse senedi piyasasında pozisyon almak isteyebilirler” diye de ekledi.&nbsp;<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(51, 126, 72); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(51, 126, 72); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Yetkililer Türk hisse senedi piyasasına yabancı ilgisini teşvik etmek için çok çalışıyorlar, ancak bu bir zamanlama sorunu. Gelişmekte olan piyasalardaki hisse senedi yatırımcıları yatırımlarını konjonktüre göre zamanlamayı tercih ederler. Türk ekonomisindeki büyümenin önümüzdeki çeyreklerde daha düşük seyretmesi muhtemel olduğundan, yabancı yatırımcılar hisse senedi piyasasına girmeden önce sabırlı olacaklardır. Politika tercihlerindeki iyileşme devam eder ve büyüme yörüngesi bir gerilemenin ardından pozitife dönmeye başlarsa, yabancı portföy yöneticilerinin yatırım yapması için koşullar olgunlaşır”</blockquote>

Adam Samson’ın Financial Times’da yayımlanan son makalesi “Yatırımcılar Türk lirası piyasasına milyarlar akıtıyor” başlığıyla çıktı. Makalede Türkiye’nin geleneksel ekonomi politikalarına dönmesinin ardından yabancı yatırımcıların Türkiye’yi öncelikli olarak tercih ettiği ifade edilirken, Samson’a konuşan bir fon yöneticisi “Lira çok popüler bir trade haline geldi” ifadelerini kullandı.

‘Türkiye'ye akan milyarlık yatırımlar’ nereye gidiyor?

Olumlu geçen bir haftanın ardından yurt içinde bu hafta TCMB’nin faiz kararı göz önüne çıkıyor olacak. Yurt dışında ise çekirdek PCE verileri ön planda.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Yurt içi piyasalar</h2>Bu hafta yurt içinde majör gelişme Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) 23 Temmuz Salı günü saat 14.00’da açıklayacağı Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısı kararı olacak. Merkez’in toplantıda herhangi bir faiz artış kararı alması beklenmiyor. Ancak toplantı sonrasında yapılacak açıklamalar ve atılabilecek birtakım potansiyel markoihtiyati adımlar piyasa için kritik öneme sahip olacak.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">PPK toplantılarının normalde Perşembe günleri düzenlenmesi beklenir. Ancak TCMB Başkanı Fatih Karahan’ın yurt dışı programı sebebiyle toplantı bu hafta Salı gününe alındı.&nbsp;</li></ul>PPK toplantısının yanı sıra bu hafta yurt içi piyasalarda;&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">22 Temmuz Pazartesi günü TCMB tarafından açıklanacak piyasa katılımcıları anketinin Temmuz ayı sonuçları ve Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından açıklanacak olan &nbsp;Merkezi Yönetim Brüt Borç Stoku,</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">23 Temmuz Salı günü TÜİK tarafından açıklanacak olan tüketici güven endeksi ve TÜİK/Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından açıklanacak olan &nbsp;turizm istatistikleri&nbsp;</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">24 Temmuz Çarşamba günü TCMB tarafından açıklanacak olan finansal hizmetler güven endeksi,</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">25 Temmuz Perşembe günü ise TCMB ve BDDK tarafından açıklanacak olan haftalık para-banka/bankacılık sektörü istatistikleri ile yine TCMB tarafından açıklanacak olan reel kesim güven endeksi ve TÜİK tarafından açıklanacak olan sektörel güven endeksleri takip ediliyor olacak.</li></ul><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Yurt dışı piyasalar</h2>Yurt dışı piyasalarda bu haftanın majör verisi 26 Temmuz Cuma günü açıklanacak olan Çekirdek Kişisel Tüketim Harcamaları Endeksi (PCE) verisi olacak. Veri, Fed’in en çok dikkat ettiği gösterge olarak da biliniyor. Verinin piyasa beklentilerine paralel gelmesi halinde Fed’e ilişkin beklentiler daha da sağlamlaşabilir.Bunun dışında yurt dışı piyasalarda bu hafta;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">22 Temmuz Pazartesi günü ABD’de Chicago Fed Ulusal Aktivite Endeksi ile Almanya’da perakende satışlar,</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">23 Temmuz Salı günü Avro Bölgesi’nde tüketici güven endeksi,</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">24 Temmuz Çarşamba günü ABD’de ve Avro Bölgesi için açıklanacak imalat ve hizmet PMI verileri,</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">25 Temmuz Perşembe günü ABD’de ekonomik büyüme ile dayanıklı mal siparişleri ve Almanya’da Ifo İş İklimi Endeksi</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">26 Temmuz Cuma günü ise ABD’de Michigan Üniversitesi tüketici güven endeksi takip ediliyor olacak.</li></ul>

Olumlu geçen bir haftanın ardından yurt içinde bu hafta TCMB’nin faiz kararı göz önüne çıkıyor olacak. Yurt dışında ise çekirdek PCE verileri ön planda.

Haftalık takvim: Yurt içinde TCMB, yurt dışında PCE

Fintech sektörü, finansal hizmetlerin dijitalleşmesiyle hızla büyüyen ve gelişen bir alan. Bu alanda faaliyet gösteren şirketler, inovasyon ve teknolojiyi kullanarak geleneksel bankacılık ve finans hizmetlerini daha erişilebilir ve kullanıcı dostu hale getiriyor. Ancak, bu hızlı büyüme ve genişleme süreci, beraberinde bazı finansal riskler ve borç yönetimi zorluklarını da getiriyor.Borç yönetimi, fintech şirketlerinin sürdürülebilir büyüme ve finansal sağlıklarını korumaları için kritik öneme sahip. Fintech'ler, genellikle yeni teknolojiler ve iş modelleri geliştirmek için büyük miktarda sermayeye ihtiyaç duyuyor. Bu sermaye ihtiyacı, borçlanma yoluyla karşılandığında, şirketlerin borç/özkaynak oranlarını dikkatle yönetmeleri gerekiyor. Yüksek borçlanma oranları, faiz ödemeleri ve geri ödeme yükümlülükleri nedeniyle finansal baskı yaratabiliyor ve bu da şirketlerin operasyonel esnekliğini azaltabiliyor.Makroekonomik koşullar, fintech sektöründe borç yönetimini doğrudan etkileyen önemli faktörler. Örneğin, artan faiz oranları, borçlanma maliyetlerini artırarak şirketlerin finansal yüklerini ağırlaştırabilir. Ayrıca, ekonomik belirsizlikler ve piyasa dalgalanmaları, yatırımcı güvenini sarsarak sermaye akışını da olumsuz etkileyebilir. Bu durum, fintech şirketlerinin finansal stratejilerini yeniden değerlendirmelerini ve borç yönetim politikalarını gözden geçirmelerini gerektirebilir.Gelin birlikte ABD ve AB’deki şirketlerin borçluluk durumunu ve borçların ağırlığını nereye aloke edildiğine bakalım;<ol fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="font-weight: bold;" style="font-weight: bold; box-sizing: border-box;"><h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Square (Block, Inc.)</h3></li></ol>Borç/Özkaynak Oranı: %50Square, nakit akışını optimize ederek ve borçlanma maliyetlerini minimize ederek güçlü bir finansal yapı sürdürüyor. Şirket, büyüme ve genişleme stratejilerini finanse etmek için borçlarını dikkatle yönetiyor.<ol fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" start="2" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="font-weight: bold;" style="font-weight: bold; box-sizing: border-box;"><h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">PayPal</h3></li></ol>Borç/Özkaynak Oranı: %30'un altındaPayPal, finansal esnekliğini korumak ve borç ödeme kapasitesini artırmak için borçlarını düşük seviyede tutuyor. Şirket, büyüme stratejilerini özkaynak finansmanı ve operasyonel gelirler ile destekliyor.<ol fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" start="3" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="font-weight: bold;" style="font-weight: bold; box-sizing: border-box;"><h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Robinhood</h3></li></ol>Borç/Özkaynak Oranı: %40Robinhood, son yıllarda artan kullanıcı tabanı ve işlem hacmi ile hızlı bir büyüme gösteriyor. Şirket, bu büyümeyi finanse etmek için borçlanma stratejisini dikkatli bir şekilde yönetiyor.<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">4. SoFi</h3>Borç/Özkaynak Oranı: %55SoFi, öğrenci kredileri ve kişisel kredilerde lider fintech şirketlerinden biri. Şirket, yüksek büyüme oranlarını finanse etmek için borçlanma stratejisini optimize ediyor.<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">5. Revolut</h3>Borç/Özkaynak Oranı: %60Revolut, hızlı genişleme ve büyüme stratejilerini finanse etmek için borçlanma oranını yüksek tutuyor. Şirket, büyüme fırsatlarını finanse etmek için çeşitli finansman kaynaklarını kullanıyor.<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">6. Klarna</h3>Borç/Özkaynak Oranı: %70Klarna, BNPL (Buy Now, Pay Later) hizmetleri ile hızlı bir büyüme gösteriyor. Şirket, yüksek büyüme oranlarını finanse etmek için borçlanma stratejisini dikkatli bir şekilde yönetiyor.<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">7. N26</h3>Borç/Özkaynak Oranı: %50N26, Avrupa'nın önde gelen dijital bankalarından biri. Şirket, genişleme stratejilerini finanse etmek için borçlarını dikkatle yönetiyor ve finansal sağlıklarını korumak için borç/özkaynak oranını optimize ediyor.<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">8. TransferWise (Wise)</h3>Borç/Özkaynak Oranı: %45TransferWise, uluslararası para transferi hizmetleri sunan lider bir fintech şirketidir. Şirket, borçlanma stratejisini dikkatle yöneterek finansal esnekliğini korumaktadır.Toplu halde bakarsak, kabaca aşağıdaki gibidir;<img src="https://images.aposto.com/2024/6/4/1721341123061.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="2.84" width="550" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Kabaca borçluluğunu sürdürebilir şekilde yönetenlerin ortalaması %50’nin altında diyebiliriz. Peki, yönetemeyenler nasıl bir performans sergiledi?&nbsp;<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">1. LendingClub</h3>2016 yılında LendingClub, CEO'sunun zorunlu olarak istifa etmesine ve düzenleyici sorunlarla karşılaşmasına yol açan büyük bir kriz yaşadı. Şirket, büyük miktarda borç biriktirmiş ve yatırımcı güvenini kaybetmişti. Bu durum, hisse değerinde ciddi düşüşe neden olmuştu. Sonrasında şirket, iş modelini yeniden yapılandırarak toparlanmaya çalışmıştı.&nbsp;<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">2. OnDeck</h3>Küçük işletmelere kredi sağlayan OnDeck, yüksek faiz oranları ve düşük geri ödeme oranları nedeniyle finansal zorluklar yaşadı. Şirket, borç yönetiminde başarılı olamaması sonucunda 2020 yılında Enova International tarafından satın alınmak durumunda kaldı .<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">3. Kabbage</h3>COVID-19 pandemisinin etkileriyle borç yönetiminde zorlanan Kabbage, operasyonlarını durdurmak zorunda kaldı. Şirket, American Express tarafından satın alınarak faaliyetlerini yeniden yapılandırdı.<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">4. Monedo (Eski adıyla Kreditech)</h3>Almanya merkezli Monedo, yüksek riskli krediler nedeniyle büyük borç birikimi yaşamış ve 2020 yılında iflas başvurusunda bulunarak operasyonlarını durdurmuştu.<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">5. Funding Circle (Bazı bölgesel operasyonlar)</h3>İngiltere merkezli Funding Circle, bazı bölgesel operasyonlarında borç yönetiminde zorlanmış ve bazı pazarlardan çekilmek zorunda kalmıştı. Şirket, stratejik değişiklikler yaparak operasyonlarını yeniden yapılandırdı.<img src="https://images.aposto.com/2024/6/4/1721341456899.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="4.58" width="550" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Özetlersek, borçlarını sürdürebilir bir şekilde yöneten fintech şirketleri, dikkatli borç yönetimi stratejileri, nakit akışını optimize etme ve finansal esneklik sağlama konularında başarılı oldu. Bu şirketler, borçlarını dikkatle yöneterek büyüme ve genişleme stratejilerini finanse edebilmeyi başardı.Buna karşın, borçlarını yönetemeyen fintech şirketleri, yüksek borç birikimi, düşük geri ödeme oranları ve düzenleyici sorunlar nedeniyle finansal zorluklar yaşadı. Bu şirketler, borç yönetimindeki başarısızlıkları nedeniyle operasyonlarını durdurmak veya yeniden yapılandırmak zorunda kaldı. Bu durumlar, borç yönetiminin fintech sektöründe ne kadar kritik bir öneme sahip olduğuna işaret ediyor.

Borç yönetimi, fintech şirketlerinin sürdürülebilir büyüme ve finansal sağlıklarını korumaları için kritik öneme sahip. Bu sermaye ihtiyacı, borçlanma yoluyla karşılandığında, şirketlerin borç/özkaynak oranlarını dikkatle yönetmeleri gerekiyor.

Batı bölgesindeki fintechlerin borçluluk durumu

Suikast girişimi sonrasında tüm dünyada Trump’ın seçimleri kazanacağına yönelik beklentinin arttığını görüyoruz. Yatırımcılar Trump kazanırsa piyasa fiyatlamaları nasıl değişir diye düşünerek "Trump Trade"i&nbsp;başlatmış gibi görünüyor.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bu bağlamda herkesin cevabını merak ettiği sorular: Trump’ın kazanması hangi politikaları gündeme getirir, bu politikalar hangi ekonomik sonuçları doğurur ve en nihayetinde bu ekonomik sonuçlar yatırım araçlarını nasıl etkiler?</li></ul>Trump’ın seçimi yeniden kazanması durumunda tıpkı ilk döneminde olduğu gibi güçlü korumacı politikalar uygulaması bekleniyor. Hatta öyle ki göreve gelir gelmez yurt dışından ithal edilen ürünlere %10’a varan bir gümrük vergisi koyacağı tahmin ediliyor. Korumacı politikaların ABD ekonomisine en büyük zararı enflasyonda düşüşün yavaşlaması ve belki de enflasyonun yeniden yukarı yönde ivmelenmesi şeklinde olabilir.&nbsp;Korumacı politikaların yanı sıra Trump’ın özellikle güneyde uygulayacağı katı sınır politikalarının da enflasyonu yeniden yukarı çekmesi muhtemel görünüyor. Trump’ın göçmen girişini önleyen sınır politikalarının yanı sıra var olan göçmenleri evine gönderme politikaları da ABD’de işgücü arzına ciddi zarar verebilir. Bu durumda hâlihazırda enflasyonun en önemli ana kaynaklarından biri olan ücretler yeniden yukarı ivmelenebilir ve bunun sonucunda enflasyon yeniden yükselişe geçebilir.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bu olasılıklar bağlamında Trump politikaları sebebiyle enflasyon öncü göstergesi olan çekirdek PCE’nin 2025 yılında %1 artacağını öngörenler bile var.</li></ul>Tabii konu enflasyon olunca iş dönüp dolaşıp Fed’e geliyor. Eğer Trump yönetiminde ABD’de enflasyondaki düşüş yavaşlayacak ve hatta enflasyon yükselişe geçecekse o zaman Fed ne yapacak?&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Rasyonel bir tahminde bulunmamız gerekirse, Trump sonrası ABD’de eskisine göre daha şahin bir Fed olasılığı artabilir. Kimileri de tam tersi bir beklentiye sahip. Bu kesime göre enflasyon eskisine göre artışa geçse bile, Trump Fed’e faizleri indirmesi için baskı yaparak, daha fazla faiz indiriminin kapısını aralayacaktır. Bu nedenle Trump ile Fed’in faiz indirimleri hızlanacaktır diye düşünen bir kesim var. &nbsp;</li></ul>Hatta bu kesime göre Trump bir dahaki sefere Powell’ı başkan olarak atamayabilir bile. Bu konuda Trump’ın Haziran sonunda söylediği fakat bu hafta ortaya çıkan söyleminde, Powell eğer doğru şeyi yapıyorsa Merkez Bankası'ndaki görev süresini tamamlamasına izin verecekmiş. Bir kesime göre Trump’ın bu sözleri bile büyük bir tehdit. Trump'ın Powell'ın görev süresi dolmadan yerine yenisini getirme yönündeki çabaları olsa bile muhtemelen hukuki zorluklarla karşı karşıya kalabilir, ama buna rağmen bu söylemlerle bile FED konusundaki tartışma ve belirsizlikler piyasalarda ciddi oynaklıklar yaratabilir.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2024/6/4/1721274772034.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.80" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Fotoğraf: Getty ImagesMesela dün Financial Times’ta “Trump, Fed Başkanı'nı seçimden önce faiz indirimine gitmemesi konusunda uyardı”&nbsp;başlıklı bir <a fr-original-style="" href="https://www.ft.com/content/11bc931f-5c5e-4e3c-9ceb-9bdca25430ad" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">haber</a> çıktı. Bu haber sonrasında piyasada tartışmalar daha şimdiden başladı bile.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bu örnekte de görüldüğü üzere, Trump sonrasında rasyonel düzlemde kısa vadede karşılaşılması mümkün olan en olası senaryo Fed ve para politikasına dair artan belirsizlikler olacaktır. Tabii bu senaryo bile başlı başına varlık fiyatlamalarında volatilite yaratmaya aday görünüyor.</li></ul>Trump’ın korumacı politikalarının bir diğer önemli sonucu da daha güçlü dolar teması olacaktır. Korumacı politikalarla artan enflasyon sonrasında, eskisine göre daha yüksek düzeylerde kalması beklenen faizlerle dolar güçlü konumda olacaktır. Doların daha güçlü olması özellikle de gelişmekte olan ülke paralarını aşağı yönlü baskılayıcı bir sonuç doğurabilir.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Hafta sonu Trump'a suikast girişimi sonrasında Pazartesi piyasaların açılması ile bunun küçük bir fragmanını&nbsp;yaşadık. Güçlenen dolar endeksi ile başta gelişen Asya ülke para birimleri olmak üzere gelişen ülke paraları dolar karşısında değer kaybına uğradı.&nbsp;</li></ul>Özellikle Asya ülke para birimlerindeki değer kaybının bir diğer nedeni de yine beklenen korumacı politikalar. ABD piyasası bu ülkeler için önemli bir ihracat pazarı olduğundan, korumacı politikalarla ihracatı azalan bu ülkelerin cari dengelerindeki bozulma da para birimleri üzerinde baskı yaratan bir diğer unsur olacaktır.&nbsp;Trump politikalarının bir diğer önemli sonucu, ABD’de artan bütçe açıkları&nbsp;olabilir. Trump’ın göreve gelmesiyle uygulaması muhtemel büyüme yanlısı ve kamu harcamalarını artırıcı politikaları, ABD’de hâlihazırda var olan ve sürdürülebilir olmaktan uzak olan bütçe açıklarını daha da artırmaya aday görünüyor.&nbsp;Haliyle Trump trade ekseninde başta uzun vadeliler olmak üzere, tahvil faizlerinde yükselişler&nbsp;gündeme gelebilir. Yine Pazartesi günkü Trump trade fiyatlaması ile ABD 30 yıllık tahvil faizlerindeki güçlü yükseliş sonrasında, 2 yıllık ile 30 yıllık tahvil getiri eğrisinin pozitif bölgeye geçtiğine şahit olduk.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Şurası kesin ki Trump trade’in en çok etkileyeceği piyasaların başında tahvil piyasaları&nbsp;geliyor. Hatta daha kötümser senaryolara göre Trump’ın kazanması ile bu piyasada ciddi çalkantılara da hazır olmak gerekir.&nbsp;</li></ul>Trump trade’in en çok yarayacağı piyasaların başında hiç kuşkusuz kripto borsaları&nbsp;geliyor. Hem Trump’ın hem de başkan yardımcısı olarak seçtiği J. D. Vance’in, kriptolara olumlu bakış açısı ve daha az kısıtlayıcı tutumlarının olacağı fiyatlaması, hafta başından bu yana başta Bitcoin olmak üzere kriptolara yaramış görünüyor. Bitcoin suikast girişimi sonrasında 59.207 dolar seviyesinden %10.1 artarak 66.051 dolar seviyesine kadar yükseldi. Kriptolardaki bu olumlu havanın bir diğer nedeni de Trump’ın kazanması sonrasında FED kaynaklı parasal gevşemenin ve büyüme yanlısı maliye politikalarının da etkisi ile likiditenin güçlenecek olması.Trump politikalarının yarayacağı başka bir piyasa, hisse senedi piyasaları&nbsp;olabilir. Trump’ın hem büyüme yanlısı politikalar uygulaması hem de kurumsal vergileri düşürücü ve aynı zamanda vergi istisnaları konusunda şirketlere kolaylıklar sağlayacağı beklentisi ve fiyatlaması borsalara olumlu yansıyabilir.&nbsp;Tabii burada her sektör ve hisse özelinde olumlu etki de beklememek gerekir. Örneğin bu hafta Trump trade&nbsp;fiyatlaması ile silah şirketlerinin ve hapishane hizmetlerine ait şirketlerin&nbsp;hisselerinde yükselişler görüldü, sebebi Trump döneminde bu şirketlere ait faaliyetlerde artış beklentisi.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Öte yandan Trump’ın yine ve yeniden Çin ile ticaret savaşını başlatacağı fiyatlaması da Çinli şirket hisselerini baskıladı. Trump’ın iklim değişikliğine inanmaması, bu nedenle iklim politika ve anlaşmalarına karşı çıkması nedeniyle de güneş enerjisi, yeşil ve temiz enerji gibi yenilebilir enerji şirketlerinde de ciddi düşüşler gördük.</li></ul>Son tahlilde:&nbsp;Her ne kadar Trump’un seçimi kazanma olasılığı şimdilik oldukça güçlü görünse de seçime daha 4 ay var. Bu bağlamda portföylerini Trump trade’e göre ayarlayacak yatırımcıların her ihtimale karşı temkinli hareket etmelerinde fayda var. Unutmamak gerekir ki siyaset arenasında bir günde bile çok şey değişebiliyor.

Suikast girişimi sonrasında tüm dünyada Trump’ın seçimleri kazanacağına yönelik beklentinin arttığını görüyoruz. Yatırımcılar da bu durumda oluşabilecek piyasa fiyatlamaları üzerinden “Trump Trade"i başlatmış gibi görünüyor.

'Trump Trade' geri döndü: Trump'ın kazanması yatırımcıları nasıl etkiler?

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından açıklanan son verilere göre 2024 yılının ilk beş ayında Türkiye’ye gelen doğrudan yatırımların tutarı 4 milyar USD seviyesine yaklaştı. Peki gelen bu doğrudan yatırımlar en çok nereye gitti?<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Yatırımların %34’ü gayrimenkul alımlarından oluştu</h2>TCMB verilerine göre 2024 yılının Ocak-Mayıs döneminde yurt dışından 3 milyar 833 milyon USD’lik doğrudan yatırım girişi kaydedilirken, yurt içinden yurt dışına 2 milyar 329 milyon USD’lik doğrudan yatırım gerçekleştirildi. Dolayısıyla söz konusu dönemde net doğrudan yatırım girişleri 1 milyar 504 milyon USD seviyesinde kaydedildi.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">2023 yılının aynı döneminde net yükümlülük oluşumu (doğrudan yatırım girişi) 4 milyar 507 milyon USD seviyesindeyken, net varlık edinimi (yurt dışına doğrudan yatırım) ise 2 milyar 389 milyon USD düzeyindeydi. Bu dönemde net doğrudan yatırım girişi ise 2 milyar 118 milyon USD seviyesinde kaydedilmişti.</li></ul>Uluslararası Yatırımcılar Derneği (YASED) tarafından paylaşılan verilere göre yılın ilk beş ayında gelen toplam doğrudan yatırım girişlerinin 2 milyar 285 milyon USD’lik kısmı yatırım sermayesi girişi olarak kaydedilirken, 1 milyar 437 milyon USD’lik kısmı yabancıların gayrimenkul alımı, 547 milyon USD’lik kısmı borçlanma araçlarından oluştu. Bu dönemde 436 milyon USD’lik yatırım ise tasfiye edildi.<img src="https://images.aposto.com/2024/6/2/1721141371550.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="4.95" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Geçen yılın aynı döneminde yatırım sermayesi girişi 2 milyar 294 milyon USD, gayrimenkul alımları 1 milyar 958 milyon USD seviyesindeydi. 2022 yılının yine aynı döneminde ise yatırım sermayesi girişleri 3 milyar 370 milyon, gayrimenkul alımları ise 2 milyar 277 milyon USD düzeyindeydi.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">En çok yatırım alan sektör toptan ve perakende ticaret oldu</h2>TCMB verilerine göre 2024’ün ilk beş ayında Türkiye’ye gelen doğrudan yatırımın 2,3 milyar USD’lik kısmı yatırım sermayesi olarak geldi. Bu yatırımların 1 milyar 413 milyon USD’lik kısmı hizmet sektörüne yapılırken, 796 milyon USD’lik kısmı sanayi sektörüne, 75 milyon USD’lik kısmı ise tarım, ormancılık, balıkçılık sektörüne yapıldı.<img src="https://images.aposto.com/2024/6/2/1721141726234.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="3.48" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"> Alt sektör gruplarına ilişkin yayımlanan verilere bakıldığında Ocak-Mayıs döneminde en çok yatırımın 486 milyon USD ile toptan ve perakende ticaret sektörüne yapıldığı görüldü. Toptan ve perakende ticaret sektörü, bir önceki yılın aynı döneminde de en çok yatırım yapılan alt sektör olarak kayıtlara geçmişti.&nbsp;Ticaret sektörünü 314 milyon USD’lik yatırımla finans ve sigorta sektörü takip etti. Onu da 311 milyon USD’lik yatırımla ulaştırma ve depolama, 171 milyon USD’lik yatırımla madencilik ve taşocakçılığı, 169 milyon USD’lik yatırımla bilgisayar ve elektronik ürünlerin imalatı ve 142 milyon USD’lik yatırımla bilgi ve iletişim sektörleri izledi.&nbsp;<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">En fazla yatırım 452 milyon dolarla Hollanda’dan geldi</h2>TCMB verilerine göre Ocak-Mayıs döneminde yatırım sermayesi olarak gelen doğrudan yatırımın 1 milyar 633 milyon USD’lik kısmı Avrupa’dan gelirken, 378 milyon USD’lik kısmı Amerika’dan, 273 milyon USD’lik kısmı ise Asya’dan geldi. Bu dönemde Afrika’dan gelen doğrudan yatırım ise yalnızca 1 milyon USD tutarında gerçekleşti.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bir önceki yılın aynı döneminde Avrupa’dan gelen yatırım sermayesi 1 milyar 658 milyon USD tutarında gerçekleşirken, Amerika’dan gelen sermaye 75 milyon USD, Asya’dan gelen yatırım ise 558 milyon USD tutarındaydı.</li></ul><img src="https://images.aposto.com/2024/6/2/1721141521744.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="3.20" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Ülke dağılımına bakıldığında ise 2024 yılında da en çok doğrudan yatırımı sağlayan ülkenin 452 milyon USD ile Hollanda olduğu görüldü. Hollanda geçen yılın aynı döneminde de en çok doğrudan yatırım yapan ülke olmuştu.Hollanda’yı 371 milyon USD’lik doğrudan yatırımla ABD, 231 milyon USD’lik yatırımla Norveç, 223 milyon USD’lik yatırımla İngiltere ve 215 milyon USD’lik yatırımla Almanya takip etti. Bu dönemde Rusya’nın gerçekleştirdiği doğrudan yatırımın 12 milyon USD’ye gerilemesi ise dikkat çekti. Rus yatırımcılar 2023’ün ilk beş aylık döneminde Türkiye'ye 259 milyon USD’lik sermaye yatırımı gerçekleştirmişti.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Türk yatırımcılar en çok nereye yatırım yaptı?</h2>Yurt dışından gelen yatırımın hangi alanlara aktığını inceledik. Peki yurt içi yerleşik yatırımcılar yurt dışında en çok hangi ülkeleri ve hangi sektörleri tercih ediyor?TCMB tarafından yayımlanan verilere göre yurt içi yerleşik yatırımcıların yılın ilk 5 ayında 1 milyar 665 milyon USD ile en çok Avrupa’ya yatırım yapmayı tercih etti. Avrupa’yı 520 milyon USD ile Amerika ve 298 milyon USD ile Asya takip etti. Bu dönemde Afrika’ya yapılan yatırımlar ise sadece 38 milyon USD düzeyinde gerçekleşti.<img src="https://images.aposto.com/2024/6/2/1721141806395.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="3.03" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Söz konusu dönemde en çok yatırım yapılan ülke 506 milyon USD ile ABD olurken, ABD’yi 427 milyon USD ile Hollanda, 318 milyon USD ile İngiltere, 206 milyon USD ile Almanya ve 170 milyon USD ile Birleşik Arap Emirlikleri takip etti.&nbsp;İlk 5 ayda yurt içi yatırımcıların yurt dışında en çok yatırım gerçekleştirdiği sektör ise 1 milyar 861 milyon USD ile hizmet sektörü oldu. Bu dönemde sanayi sektörüne 662 milyon USD’lik yatırım yapılırken, tarım sektörüne ise yalnızca 2 milyon USD yatırım yapıldı.Alt sektör gruplarına bakıldığında, ilk 5 ayda en çok yatırım yapılan kalem, 1 milyar 62 milyon USD’lik yatırımla Türk vatandaşlarının yurt dışındaki gayrimenkul alımlarını da kapsayan gayrimenkul faaliyetleri kalemi oldu.Bu kalemin hariç tutulması hâlinde Türk yatırımcıların ilk beş ayda en çok yatırım yaptığı sektör 374 milyon USD'lik doğrudan yatırım ile madencilik ve taşocakçılığı sektörü oldu. Bu sektörü 249 milyon USD’lik yatırımla inşaat sektörü, 140 milyon USD’lik yatırımla finans ve sigorta sektörü, 112 milyon USD’lik yatırımla toptan ve perakende ticaret sektörü ve 84 milyon USD’lik yatırımla elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi sektörü takip etti.

TCMB tarafından açıklanan son verilere göre 2024 yılının ilk beş ayında Türkiye’ye gelen doğrudan yatırımların tutarı 4 milyar USD seviyesine yaklaştı. Peki gelen bu doğrudan yatırımlar en çok nereye gitti?