Güneşin verdiği yetkiye dayanarak bu haftayı şenlikler, festivaller ve konserlerde geçiriyoruz.&nbsp;Bu yıl da yayıncılıkta dayanışmanın adı Kıraathane Kitap Şenliği&nbsp;olacak. Bir başka şenlik, Müze Gazhane'deki Upcycle Istanbul Art &amp; Design Festival, atıklarla dost olmayı öneriyor ve öğretiyor.Warhaus&nbsp;ve Alabaster dePlume&nbsp;şehirde; Tamino ise yeni albümüyle sonbaharda gelişini müjdeledi. Emiran'ın yeni projesi Sleepover, izleyiciyi uykuya ve rüyalar alemine davet ediyor.Şehir Hafızası&nbsp;kanalında sanat tarihçi Fırat Şenol, İstanbul'un pasajlarında sürdürdüğü hafıza turuna bu hafta Atlas ve Krepen pasajlarını&nbsp;ekliyor.İyi okumalar. Seren

İstanbul'dan ve dünyadan seçilmiş etkinlikler, kültür-sanat ajandası, şehir gündemi, tematik rehberler ve şehrin sınırlarından taşmaya değecek davetler her hafta e-posta kutunda.

İstanbul'un ve dünyanın sunduğu tüm hediyeleri keşfetmek, evden çıkmaya değecek deneyimlerin peşine düşmek için.

Aposto İstanbul

Karanlık romantizmin buğulu sesi Warhaus ve Londra avant caz sahnesinden Alabaster dePlume şehirde. Çevreyle dost festival Upcycle Istanbul bu yıl yeniden Müze Gazhane'de. 

🪐 Warhaus 'Karaoke Moon', çevre dostu festival

11 Mayıs Pazar gününden herkese merhaba.Ziyaretçilerine her köşe başında keşfedilmeyi bekleyen bir başka brasserie, butik ve ikinci el mağazası vadeden&nbsp;ışıklar kenti Paris'te raylarını ilkbaharın gelişiyle yeşeren dalların sardığı, 1,5 asırlık demiryolu hattı La Petite Ceinture'ün izini sürüyor; kulüp, kafe ve kültürel alanlara dönüştürülen eski istasyonlarını keşfediyoruz bugün.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">La Petite Ceinture, Manhattan’daki High Line ya da kuzey Londra’daki Parkland Walk'dan farklı olarak kentlileri yaban hayatıyla buluşturmak için kısmen kendi hâline bırakılmış bir rota vadediyor.</li></ul>Havalar ısınmaya, yaz tatili planları yapılmaya başlamışken, Yunanistan ve İtalya'nın domine ettiği "Avrupa'nın en iyi 50 plajı" listesine göz attık; Türk lirasının hızla değer kaybetmesine rağmen yeme içmenin hâlâ daha hesaplı olduğu Yunan adalarının sevilen restoranlarının menülerini inceledik.Bültende ayrıca: 🧃 Japonya'nın çöp kutusu sorunu 🚉 Fransa'nın yeni trenleri 👩‍🦳 Amsterdam'da Tilda Swinton'la buluşma 📷 Sagrada Familia'nın yeni selfie noktası 🎤 Lorde turnesi 👨‍🎨 Edvard Munch'ın Londra ziyaretiYolunuz açık olsun. Deniz

Onlarca yıldır kaderine terk edildikten sonra Paris'e geri kazandırılan tarihî demiryolu hattı La Petite Ceinture'ün izini sürdük. Avrupa'nın en iyi plajlarına, Yunan adalarının sevilen restoranlarının menülerine göz attık.

🚂 Paris'in 1,5 asırlık tren yolu, yaz düşleri

Bu ay sahnede toplumsal rollerimiz ve kimliklerimiz var. Ait olduğumuz, ait olduğumuzu düşündüğümüz ya da aidiyet hissetmediğimiz yerlerden topluma ve içimize bakacağız.&nbsp;Bulaşıkçılar ilk kez sadece kadın oyuncularla sahnede; Nezaket Erden ve Hakan Emre Ünal ikilisi En Sevdiğinden Başla ile yeni bir oyunda bir arada.Cesur, tahmin edilemez ve yenilikçi koreograf Alexander Ekman'ın, Avrupa'nın önde gelen çağdaş dans topluluklarından GöteborgsOperans Danskompani için yarattığı üçüncü eseri Hammer, art arda üç akşam şehre geliyor.İyi okumalar, iyi seyirler. Seren

Bu ayın merakla beklenen yeni oyunlarından Bulaşıkçılar prömiyerini yaptı. En Sevdiğinden Başla ile sevdiğimiz ikiliyi yeni bir hikayede izliyoruz.

🧽 Tiyatro Rehberi #Mayıs2025

Baharın çiçeklendiren coşkusuna en çok ilham veren keşifler yakışıyor. Tazelik, canlanma, uyanış temaları sanata sirayet ediyor, sergiler aracılığıyla keşfettiklerimiz hayatlarımıza daha bir dokunuyor, renkler daha da canlanıyor sanki.Mayıs sergilerinde Banu Birecikligil, John Armleder ve Semiramis Öner'in tüm renkleri tarafından kucaklanmaya hazırlanıyoruz. 20. Mediterranea Bienali'ne Türkiye'den davet edilen iki genç sanatçının eserleri bienal öncesinde İstanbul'da izleyici karşısına çıkıyor. Rahmi Aksungur'un Retrospektif&nbsp;sergisinde, sanatçının pratiğinde heykel sanatının geçmişine bir yolculuğa çıkıyoruz.🐈‍⬛ &nbsp;Ayın öne çıkanı #1:&nbsp;Salt Beyoğlu'ndaki Hayvanların Yaşamı, insan ve hayvan arasındaki ilişkiye çok boyutlu bir bakış sağlıyor.🪟&nbsp;Ayın öne çıkanı #2:&nbsp;Nuri Kuzucan, Galerist'in yer aldığı, Tepebaşı'nda konumlanan ve 19. yüzyıldan kalma Passage de Petits Champs, diğer ismiyle Pinto-Fresko Pasajı’nda yarattığı deneyim alanına davet ediyor.İyi okumalar. Seren

<h1 dir="ltr" id="isPasted" fr-original-style="" style="font-size: 2em; margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><a href="http://www.akbanksanat.com" target="_blank" rel="noopener noreferrer" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box; border-bottom: 2px solid rgb(255, 206, 20);">Akbank Sanat’ta yeni sergi: ‘nokta/çizgi/nokta: S.O.S’</a></h1>&nbsp;<a href="http://www.akbanksanat.com" target="_blank" rel="noopener noreferrer" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box; border-bottom: 2px solid rgb(255, 206, 20);"><img src="https://images.aposto.com/2025/3/5/1744987128623.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; user-select: none; box-sizing: border-box;" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"></a> Mors alfabesinde acil evrensel bir yardım çağrısı olan “S.O.S” sinyalinden yola çıkan “nokta/çizgi/nokta: S.O.S’’ sergisi, 15 Mart - 09 Mayıs 2025 tarihleri arasında Akbank Sanat’ta sanatseverlerle buluşuyor.Sergi, Prof. Dr. Hasan Bülent Kahraman’ın küratörlüğünde, Deniz Aktaş, Arda Diben, Tuğçe Diri ve Lara Sayılgan’ın eserlerinden oluşuyor. Bir nokta, bir çizgi ve bir noktanın yan yana gelerek bir çığlık, bir kurtuluş umudu yarattığı fikrini merkezine alan sergi, nokta ve çizginin sonsuz uzamının barındırdığı kurtuluş çözümlerini sorguluyor.Akbank Sanat’taki “nokta/çizgi/nokta: S.O.S” sergisiyle ilgili ayrıntılı bilgiye <a href="http://www.akbanksanat.com" target="_blank" rel="noopener noreferrer" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box; border-bottom: 2px solid rgb(255, 206, 20);">buradan</a> ulaşabilirsiniz.

25 Nisan - Akbank - Duende

Baharla birlikte canlanacağımız ayda Banu Birecikligil, John Armleder ve Semiramis Öner'in renkleri tarafından kucaklanacağız. Salt Beyoğlu'nda ortak yaşam ihtimallerini arayacak; Galerist'in mekanını Nuri Kuzucan ile deneyimleyeceğiz. 

🐈‍⬛ Sergi Rehberi #Mayıs2025

27 Mart Dünya Tiyatro Günü'nden herkese merhaba.Bu yıl Dünya Tiyatro Günü Ulusal Bildirisi'ni Hayati Asılyazıcı&nbsp;yazdı ve bildiriyi şu sözlerle bitirdi:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(52, 125, 121); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(52, 125, 121); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">"Tiyatroya sahip çıkmak umuda, geleceğe, insana ve insanlığa sahip çıkmaktır. Dünyayı sevginin kurtaracağını bilmektir. Dünya 'Tiyatro Günü' izleyicisine, emekçilerine, onlarla dayanışma içinde olup tiyatroyu sadece eğlence, ekonomi olarak algılamayan herkese ve insanlığa kutlu olsun."</blockquote>Umuda, geleceğe, insana ve insanlığa sahip çıktığımız, dünyayı sevginin kurtaracağını unutmadığımız günlerden geçerken biz de bu ay Bahar Çuhadar'ın kaleminden çıkan seçkiyle dayanışmayı tiyatro sahnesinden yücelten, birlikte düşünmeye, düşündürmeye teşvik eden oyunları bir daha hatırlayalım istedik.Sevgiyle, Seren

Bu ay sezondan, dayanışmayı tiyatro sahnesinden yücelten, birlikte düşünmeye, düşündürmeye teşvik eden oyunları yeniden hatırlıyoruz.

🫂 Tiyatro Rehberi #Nisan2025

Kitap okumak sizin için de problemli bir hâle geldi mi? Zihinler dağınık, uyaran çok, vakit az. Çevremdeki birçok insan verimli kitap okuyabildiği yılları özlüyor, yeniden ısınmaya çalışıyor, yöntemler geliştiriyor ama ben en çok birlikte okumanın ve okumayı sürdüren kişilerle birarada olmanın olumlu etkisine inanıyorum. Bu hafta Kadıköy'de&nbsp;roman ve öykü günleri&nbsp;var; farklı başlıklar altında sevdiğimiz yazarlar, sektörden tecrübeli isimlerle birlikte ortamın havasını solumak size iyi gelebilir.Müzikseverler içinse bundan sonrası hava durumundan bağımsız hep günlük güneşlik. Yeni konser müjdeleri devam ederken bu hafta Patrick Watson ve Axel Rudi Pell ile kulakların bayramı devam edecek.Tiyatro sahnesinde uzun soluklu müzikal Seni Seviyorum Mükemmelsin, Şimdi Değiş&nbsp;ve komedi türündeki oyun Ölünce Ara, ilişkiler dair eğlenceli dakikalar vadediyor.Bahar Çuhadar'ın kaleminin ucunda ise bu hafta&nbsp;Sen Ne Güzeldin Aşkımızın Şehri&nbsp;var.İyi okumalar. Seren

Hava durumu edebiyat için elverişliyken Kadıköy Cumhuriyet Roman ve Öykü Günleri'ndeyiz. Patrick Watson uzun bir aradan sonra şehre geliyor. Samih Rifat'ı hem anıyor hem anlıyoruz.

🔔 Patrick Watson'la kavuşma, Samih Rifat'ı anlamak

Isınan havaların hakkını verircesine şehrin ajandası bu hafta çok kalabalık.Akbank Kısa Film Festivali'yle 21. kez buluşuyoruz. Evimin yanı başındaki Beylikdüzü Atatürk Kültür Merkezi'ndeki gösterimlerle beni hem şaşırtan hem de sevindiren festival, Beyoğlu ve Kadıköy'le beraber şehre gerçekten yayılıyor.Sansasyonel performansı ve müziğiyle, duyurulduğu günden beri merakla beklenen Istanbul Ghetto Club,&nbsp;underground Berlin havasını nihayet şehre getiriyor. Edebiyatseverleri sevindirecek bir etkinlik de var bu hafta: Akdeniz Konuşuyor: İtalya-Türkiye Edebiyat Festivali iki günlüğüne Yapı Kredi Kültür Sanat'ta.Bu sayıda İstanbul'un listening barlarını&nbsp;Deniz Aytekin ile, James Baldwin'in İstanbul'unu ise Deniz Yılmaz Akman ile adımlıyoruz.İyi okumalar. Seren

<h1 dir="ltr" id="isPasted" fr-original-style="" style="font-size: 2em; margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><a href="https://www.darussafaka.org/bagis?c=bayram-bagisi&utm_source=qr&utm_medium=qr&utm_campaign=bayram_bagisi&utm_id=bayram_bagisi" target="_blank" rel="noopener noreferrer" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box; border-bottom: 2px solid rgb(255, 206, 20);">Ramazan Bayramı bağışlarınızla Darüşşafakalı öğrencilere destek olun</a></h1> Paylaşmanın, yardımlaşmanın, dostluk ve kardeşlik duygularının en yoğun yaşandığı Ramazan ayında Darüşşafaka’ya yapacağınız bayram bağışlarınızla, öğrencilerin eğitimlerinin yanı sıra beslenme, barınma, giyim, sağlık, cep harçlığı gibi tüm ihtiyaçlarına destek olabilirsiniz.Darüşşafaka Cemiyeti, 1863 yılından beri “Eğitimde Fırsat Eşitliği” misyonuyla yaşamları değiştiriyor. Bugün İstanbul Maslak’taki okulda 1.000’i aşkın babası ve/veya annesi hayatta olmayan, maddi olanakları sınırlı, başarılı çocuğa tam burslu, yatılı, İngilizce ağırlıklı eğitim olanağı sunuyor; onları yaşam boyu öğrenen, evrensel değerleri benimsemiş, özgüven sahibi, ülkesine ve topluma karşı görev ve sorumluluklarının bilincinde lider bireyler olarak yetiştiriyor.Ayrıntılı bilgiye <a href="https://www.darussafaka.org/bagis?c=bayram-bagisi&utm_source=qr&utm_medium=qr&utm_campaign=bayram_bagisi&utm_id=bayram_bagisi" target="_blank" rel="noopener noreferrer" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box; border-bottom: 2px solid rgb(255, 206, 20);">buradan</a> ulaşabilir, bağışlarınızla çocuklara destek olabilirsiniz.

11 Mart - Darüşşafaka - İstanbul

Bu hafta Akbank Kısa Film Festivali'yle kısaların etkili ve vurucu dünyasına davetliyiz. Istanbul Ghetto Club güneşe inat şehre Berlin havası getiriyor.

🎥 Akbank Kısa Film Festivali, Istanbul Ghetto Club

Mart ayından herkese merhaba.Bu ay bizi acayip alemlere sürükleyen Marcel Dzama, Ay Işığında Dans başlıklı sergisinde yıkımları ve savaşlarıyla yaşadığımız dünyaya ayna tutacak. Kuşbakışı Filistin, renkler ve desenleri bir kenara bıraktığımızda Dzama'nın fikirlerini olanca gerçekliği ve çarpıcılığıyla tamamlayacak.Bu ayın en heyecan verici sergilerinden Ufuk Çizgisinden Öteye, İstanbul Modern'de izleyiciyle buluşacak. Sergi, daimi bir arayış ve keşif heyecanıyla sürekli üreten, 2010 yılında aramızdan ayrılan Ömer Uluç'un 300'ü aşkın eserini biraraya getirecek.İyi okumalar. Seren

Bu ay kuşbakışıyla Filistin'e uzanıyor, Marcel Dzama'nın renkli, absürt ve karanlık dünyasına konuk oluyoruz.

🌚 Sergi Rehberi #Mart2025

4 Mart Salı akşamından herkese merhaba.Yarattığı özgün tınıyla Kiefer Trio bu hafta Babylon Sahnesi'nde; Eric Satie'yi ölümünün yüzüncü yılında anmak için yola çıkan Hollandalı gitarist Thomas Hilbrandie ve Alman kontrbasçı Andreas Metzler'in Macrocosmos&nbsp;konser serisinin ilkine davetliyiz.Pera Film'in 8 Mart Dünya Kadınlar Günü’ne özel hazırladığı Başka Bir Yerde seçkisiyle, kadın karakterlerin hayal, mücadele, özlem ve kayıplarla biçimlendirdiği içsel ve dışsal yolculuklarına tanıklık edeceğiz.Üç hafta sürecek İzmir Avrupa Caz Festivali için Ege'ye doğru yola çıkarken bir yandan da Temmuz ayında 32. kez şehre dönecek İstanbul Caz Festivali'nin programı için heyecan doluyuz.Bu sayıda Bahar Çuhadar Gözbağcı&nbsp;ve Suha Çalkıvik Tatavlada Son Dans&nbsp;oyunlarına dair yorum ve gözlemlerini yazdı. Ayrıca Olkan Özyurt, İstanbul’un Su Mirası Turu'yla Roma, Bizans ve Osmanlı imparatorlukları bu sorunu çözmek için su hatları, kemerler, hamamlar, çeşmelerle birlikte koca bir kültürün peşine düştü.İyi okumalar. Seren

Bu hafta, Pera Film'in 8 Mart'a özel gösterim programı "Başka Bir Yerde", Béjart'ın "Ballet For Life" gösterisi ve Kiefer'ın ses manzaraları için heyecanlıyız. "Gözbağcı", "Tatavlada Son Dans" ve İstanbul’un Su Mirası Turu da bültende. 

🪄Hokkabaz değil 'Gözbağcı', Kiefer Trio

Hareketli bir tiyatro ayına merhaba.Bu ayın rehberinde üç prömiyer, ilk gösterimleriyle izleyiciden tam not almış iki oyun var. İlk oyunların heyecanının yanına ise Maurice Béjart'ın ilk kez ülkemize gelen Ballet For Life gösterisininkini koyuyoruz. Mayıs ayında üç gün art arda şehrimizde sahnelenecek Hammer için de geri sayıma başladık bile.Peyk ve Hamiyet ekibi, geçen Kasım ayında kaybettiğimiz İrfan Alış'ı sahnede bir gösterimle anmaya hazırlanıyor; biz de <a fr-original-style="" href="https://www.youtube.com/watch?v=5UME8I8kOnU" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">güzel sesini</a> anımsayalım. İyi ki müzik, iyi ki kayıt, iyi ki hatırlamak var.Emrah Akbaş, Kısık Ateşte Düdüklü Tencere oyunuyla bizleri şaşırtan, müzikten sonra tiyatro yazarlığında da başarısını kanıtlayan Emir Taha ve oyunun yönetmeni İrem Kalaycıoğlu ile konuştu, bu sayıda.İyi okumalar. Seren

Bu ay tiyatro sahnesindeki prömiyerlerin yanına, ilk kez tanışacağımız "Ballet For Life" ile dansı da koyuyoruz. Yakınlarda kaybettiğimiz İrfan Alış'ı "Hamiyet" ile anıyoruz.

🩰 Tiyatro Rehberi #Mart2025

Sanat hakkında yayımlanan makaleler ve yayınlar

Sanat

Kültür hakkında yayımlanan makaleler ve yayınlar

Kültür

Seyahat

Hem Osmanlı İmparatorluğu’nda bankerlik yapan Ermeni-Katolik bir aile hem de İstanbul’a yaptığı seyahatle dönemin keyfini süren James Baldwin, farklı zamanlarda anılar bırakarak geçtiler Atlas’ın koridorlarından.Atlas Pasajı, Köçeoğlu ailesinin önde gelen üyelerinden, hem Abdülmecid hem de Abdülaziz dönemlerinde bankerlik yapan Agop Köçeoğlu tarafından, 1870 yılında kışlık bir konut olarak yaptırıldı. Bu dönemde Beyoğlu’ndaki apartmanlaşma süreciyle birlikte toplu konutların yanı sıra Palazzo tarzı müstakil yapılar da inşa edilmeye başlanmıştı. Köçeoğlu ailesi de bu yapıyı birçok Beyoğlu sakini gibi kışlık konut olarak kullanıyor; yazın ise Boğaz’ın serinliğine kendilerini bırakıyorlardı.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Beyoğlu’nun yanı sıra Kadıköy, Çengelköy, Bebek ve Adalar gibi birçok bölgede de yaşam süren Köçeoğlu ailesi, İstanbul’un gündelik hayatında önemli roller üstlenmişti. Yaşam tarzları ile konuşulan aile, saray ile yakın ilişkiler kurmuş; inşa ettirdikleri binalarla Osmanlı dönemi İstanbulu’nun toplumsal yapısına etki etmiş ve kamusal alana katkılara bulunarak ön plana çıkmışlardı.</li></ul>Ailenin kışlık konutu daha sonra Vosgeperan Ermeni Kilisesi’ne devredilmiş, ardından 1930’ların başlarında Ahmet ve Aziz Bornovalı kardeşlere satılmıştı. 1950’lerden önce, yapının arka kısmında yer alan ahırlar bir sirk alanına dönüştürülmüş ve birçok Beyoğlu konutu gibi bir geçit açılarak pasaj hâline getirilmişti.Atlas Sineması&nbsp;olarak bildiğimiz alan, 1948 yılından itibaren Jean Cocteau gibi tiyatro topluluklarına ve Alman Operet Topluluğu gibi opera ekiplerine ev sahipliği yapmaya başladı. Daha önce Garden Bar’da sahneye çıkan Josephine Baker, 1959 yılında burada da sahne aldı. 1951 yılında ise pasajın önemli bir konuğu olacaktı: Küçük Sahne Tiyatrosu. Muhsin Ertuğrul tarafından kurulan tiyatronun ilk oyunu, John Steinbeck’in Fareler ve İnsanlar adlı eseri oldu.Pasaj girişinin sol tarafında, 1948’de tiyatronun yönetmeni Galip San tarafından kurulan ve Beyoğlu eğlence mekanlarının öncülerinden sayılan Kulis Bar bulunuyordu. Burası muhtemelen Beyoğlu’nun ilk Amerikan barı olma özelliğini taşıyordu. Mekanın ilk müdürü, Aleksander adında bir Rus’tu. Oyuncu Mücap Ofluoğlu’nun tasvirine göre Aleksander,&nbsp;“Sabahtan akşama kadar durmaksızın içer, saatler geçtikçe yüzü gittikçe kızarırdı.”Aleksander’ın ardından George dönemi başladı. I. ve II. George'un müdürlükleri sırasında Kulis Bar yükselişe geçmeye başlasa da özellikle II. George katı bir tutum benimsedi. Meyhane-bar ayrımını belirginleştirmek amacıyla rakıyı yasakladı. Ancak daha sonra bu yasak, müdavimlerin karşı çıkması sonucu kaldırıldı. Kulis Bar’ın en sıkı müdavimleri arasında Aliye Berger, Özdemir Asaf, Erol Günaydın, İsmet Ay, Sait Faik, Çetin Altan, Yaşar Kemal, Sadri Alışık ve Amerikalı yazar James Baldwin bulunuyordu.1960’ların sonlarına doğru kapanan Kulis Bar, 1973’te tekrar açılmış fakat dört yıl sonra yeniden kapanmıştı. 1985’te “Eski Kulis” adıyla tekrar açılmış olsa da 2009 yılında kapılarını tamamen kapamıştı.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Krepen Pasajı: Edebiyatçıların dünyasından sahaflara</h2>Günümüzde Aslıhan Pasajı olarak bilinen ve özellikle sahaflarıyla tanınan bu mekanın özgün adı Passage Crespin. 1934’teki Türkçeleştirme politikalarıyla ismi “Krizantem Pasajı”na çevrilmiş olsa da pek çok İstanbullu “Krepen Pasajı” adını kullanmaya devam etmişti.19. yüzyılın sonlarında pasajlar inşa edilirken bu yapı da Crespin ailesi tarafından yaptırıldı ve semt sakinleriyle ziyaretçilere Çiçek Pasajı, Avrupa Pasajı ve Krepen Pasajı, İstiklal Caddesi, Sahne Sokak ve Meşrutiyet Caddesi arasında geçiş imkanı sundu.Bu arazilerin bir kısmını kapsayan Naum Tiyatrosu’nu yaptıran Duhani ailesinin bir üyesi olan Said Naum Duhani, bu pasajı yaptıktan sonra misafirlerini şu şekilde sıralamıştı: İki piyano yapımcısı (Herr Commendiger ve Herr Lahner) ve birçok ayakkabıcı. Özellikle Amiralis, Bone ve Dimitris Detzzos bu ayakkabıcılar arasında öne çıkıyordu. Dimitris Detzzos’un hüzünlü hikayesi, arkasında bıraktığı&nbsp;“Geldim, gördüm, gittim” yazılı mektubuyla anılır.1930’lardan itibaren meyhaneler yavaş yavaş açılmaya başladı ve Krepen’in de bir meyhane olarak kullanıldığı bir dönem oldu. Tomris Uyar burayı şöyle anlatıyordu:&nbsp;<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(52, 125, 121); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(52, 125, 121); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Yaşamlarını profesyonelce, yani dünyadan ne istediklerini, neyi seçtiklerini bilerek, belli bir tükenme çizgisi içinde bitirmek isteyenlerin barınağı.”</blockquote>1934’te Krizantem açıldı, 1941’de İmroz. Ardından 1952’de Yorgo Okumuş adında bir komi mekana adım attı ve zamanla İmroz’un ortağı oldu. 1982’de diğerleri gibi meyhanesini Nevizade’ye taşıdı. Günümüzde ise burada Beyoğlu’nun son kitapçıları, sizi kitap ve müzikle dolu bir geçmişe davet ediyor.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Dünya Ölmeme Günü</h2>Krepen Pasajı, bir dönem edebiyat tarihimizin en önemli isimlerini misafir etmişti. Bu yönüyle İstanbul’un alametifarikalarından biri olarak değerlendirilebilir.“Dünya Ölmeme Günü”nü burada ilan eden isimler arasında Can Yücel, Edip Cansever, Tomris Uyar, Turgut Uyar, Muhteşem Sunter, Dürnev Tunaseli, Nezihe Meriç, Salim Şengil, Ömer Uluç, Mehmetcan Köksal, Pertev Tunaseli yer alıyordu. Bu anıları, o masanın şahitlerinden biri olan İsa Çelik aktarmıştı.Gazeteci Nilay Örnek, İsa Çelik’le yaptığı röportajda bu hikayeyi günümüze taşıdı. Çelik’in aktardığına göre “Dünya Ölmeme Günü” ismi Tomris Uyar’ın önerisiydi. Bir gün pasajın tombalacısı İsmet, onların masasına gelmiş; Tomris Uyar da ona açılmamış bir rakı verip şöyle demişti:&nbsp;<blockquote fr-original-style="" style="margin: 0px 0px 1em; border-left: 2px solid rgb(94, 53, 177); box-sizing: border-box;">“Gelecek yıl aynı gün getir, beraber içelim.”&nbsp;</blockquote>İsa Çelik, rakı şişesinin üstünü bir kağıtla kapladı ve o masadaki herkesin imzasını aldı. Bir yıl sonra aynı masada, o rakı şişesi tekrar açıldı. Böylece “Dünya Ölmeme Günü” ortaya çıktı.Not: Ümit Nar tarafından yazılan ve Mesut Varlık editörlüğünde yayımlanan Krepen Pasajı Nerededir? – Pera Tarihine Bir Uğrayış… adlı kitap, yaşanmışlıklar ve bir mekanın analizi açısından tavsiye edilir.

İstanbul pasajlarını anlattığımız yazı dizisinde bu ay, İstiklal Caddesi’nin gösterişli girişlerinden Atlas ve edebiyat tarihinin kritik anlarına tanıklık eden Krepen pasajlarında geçmişe doğru bir yolculuğa çıkıyoruz.

Mekanlardan insanlara Beyoğlu pasajları: Atlas ve Krepen

27 Mart Dünya Tiyatro Günü’nü sokaklardan, meydanlardan, kampüslerden, evlerin camlarından yükselen "hak, hukuk, adalet" seslerine selam veren oyunlar eşliğinde kutluyoruz. Mücadelenin ve dayanışmanın kıymetini anımsatan, kaydını tutan, umudumuzu da diriltmeyi salık veren oyunlardan oluşan bir seçki…

Sahnelerden selam: Mücadelenin kaydını tutan, umudumuzu dirilten oyunlar

Yakın dönem Türkiye tarihine dair hikayeler anlatmayı, oyunlar kurmayı bilhassa sevdiğini düşündüğüm bir yazar Sema Elçim. Gabriel’in Düşü'nde Midilli Adası’nda geçen, 6-7 Eylül olaylarına uzanan bir hikaye anlatmış; güncel mülteci meselesiyle yakın geçmişin göç mefhumunu harmanlamıştı. Feramuz Pis’te, Mardinli Süryani bir aileyi merkeze alırken bir yandan da "özel bir çocuğun" varoluş hikayesini anlatıyordu. Sadece yakın tarihe değil, o tarihin içinden geçen bizlerin, toplumun hassas noktalarına dokunmayı da seviyor kalemi…&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bu sezonun yenilerinden ve tek kişilik işlerinden olan Sen Ne Güzeldin Aşkımızın Şehri’nde ise izleyicisini 90’lar Türkiyesi'ne çağırıyor yazar.</li></ul>Bursa’dan, tutucu diyebileceğimiz bir ailenin evinden çıkıp üniversite okumak üzere İstanbul’a giden Ebru’yu takip ediyoruz&nbsp;bu kez. Ebru, çocukluk senelerinden itibaren, kafasında kahramanlaştırdığı, Avrupa’ya siyasi mülteci olarak gitmiş dayısının izinde… Üniversite sürecinde de onun izini sürüyor hâliyle. Dayısından kalan kitapları okuyarak, onunla mektuplaşarak geçirdiği ilkgençlik yıllarının üstüne "devrim kokan" İstanbul Üniversitesi’ne adım atıyor; dönemin Beyazıt Meydanı’na, öğrenci evlerine, eylemlerine, karanlık karakol odalarına uzanan bir 90’lar deneyiminin içine "düşüyor" Ebru…<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Tek kişilik, çok boyutlu bir oyun</h2>Sema Elçim’in yazıp, Nagihan Gürkan’ın yönettiği oyunu, Naz Çağla Irmak’ın tek kişilik performansıyla&nbsp;izliyoruz. Tek kişilik ama çok boyutlu bir anlatı bu. Müzik, görüntü (video) ve dekor tasarımıyla hayalle gerçek arasında kendini var eden bir enstalasyon kurulu sahnede.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Başak Bugay’ın sahne tasarımı, Utku Kara’nın ışıklarıyla birlikte Ebru’nun Bursa’daki odasından başlayarak İstanbul’da yaşayacağı akraba evindeki odasına, otobüslere, vapurlara, hatta eylem alanlarına dönüşecek bölmeler/köşeler/açık mekanlar hayata geçirilmiş.</li></ul>Ebru rolünde canlı, dinamik, kıpır kıpır ve seyirciyle sık temas hâlinde bir performans sunan Naz Çağla Irmak, dekorun farklı alanlarını kullanarak anlatıyor öyküsünü. Dekorun yüzeyleri aynı zamanda Vehbi Can Uyaroğlu imzalı ses ve müzikler eşliğinde önümüzde akan Kaan Temizkan’ın video tasarımına da alan olarak hizmet ediyor. Ki oyunun en güçlü öğelerinin, metnin ve oyunculuğun da önüne geçecek şekilde ses, efekt ve görüntü tasarımı olduğu kanısındayım. Dekor kullanımında yer yer göze gereksiz görünen, fazla göstermeci detaylar (Adalar sahnesi için hazırlanan parça gibi) olsa da dekor, ses, video birbirini bütünlükle tamamlıyor.&nbsp;<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">90’ların politik atmosferine ‘düşen’ bir genç kız</h2>Yukarıda konuyu özetlerken Ebru için "düşüyor" dedim zira—beni oyun boyunca bir parça rahatsız etmekle birlikte bilinçli bir tercihle yapıldığını düşündüm—90’larda solculuğa öykünen bir üniversite öğrencisi olarak pek çok deneyimi ve anı, safça bir şaşkınlıkla karşılıyor Ebru. Anların, olayların, kişilerin, fraksiyonların, tartışmaların, isyanların içine bir şekilde "düşüyor" sanki.Bu şaşkın hâlleri, bazen üniversite kapısında başörtüsünün üstüne peruk takan bir hemcinsinin gerçekliğinde ve söyleminde bazen bir heves girdiği üniversite kulübünde yaşadığı politik karşılaşmalarda çıkıyor karşımıza. Ebru’nun el yordamıyla "örgütlü" olmaya çalışırken girdiği ortamlarda her şeyi o anda, çocukça bir merakla keşfetme hâli, yer yer biraz karikatürize geliyor izlerken.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Susurluk Kazası’ndan Manisalı gençlere, Alevi-Sünni gerginliğinden başörtülü öğrencilerin gasp edilen eğitim haklarına, YÖK eylemlerinden örgütlü sol hareketin polis şiddetiyle bastırılışına, öğrencilerin siviller tarafından fişlenmesine ve avlanmasına 90’lara dair aklınıza gelecek çok sayıda tarihsel gerçekliği sıralıyor metin Ebru’nun deneyimi üzerinden.&nbsp;</li></ul>Ya da bunların hiçbiri aklına gelmeyecek zira aklında zaten hiç yeri olmamış olan yeni kuşağa, 90’lardan bahsetmeye çalışıyor. Ama bunu yaparken galiba niyet dışı da olsa didaktik bir "90’ları keşfediyoruz/hatırlıyoruz" hissiyatı yaratıyor. Lise yılları boyunca uzaktaki mülteci/kaçak dayısına öykünüp Marx’ları Brecht’leri hatmetmiş bir genç olduğu hâlde Ebru’nun üniversiteye geçtiğinde "solcu ortamların" saf, şaşkın kızı olarak çizilmesi ve oyunun, dönemin politik konjonktürünü aktarırken ana başlıkları madde madde sayma dinamiği, bende bu hissi yaratan iki ana sebep oluyor.Üniversiteye adım atmadan önce sosyalist külliyata Ebru kadar bile değmemiş ama Ebru’yla aynı senelerde İstanbul Üniversitesi’nin "devrim kokan" amfi ve koridorlarında "büyümeye çalışmış" biri olarak, karakterin olan bitenden, ülke gündeminden bu kadar bihaber olma ve her şeyi karşılaştıkça keşfetme hâlini de çok ikna edici bulamadım maalesef.&nbsp;Ebru’nun o çocuksu heyecanı ve merakı eşliğinde yaşadıkları, evet, oyunun mizah boyutunu oluşturuyor. Ama yine de bu saydıklarım sebebiyle oyunun kurmak istediği hatta rahatça dolaşamıyorum. Ebru’nun anlatımı yer yer konudan konuya atlama hissi de veriyor. Bu da hem öğrenci hareketleri enerjisiyle hem de polis-devletin şiddetiyle örülü 90’lar atmosferinin doğal bir şekilde sunulmasına mani oluyor. Dönemin başat olaylarını sıralayan bir "ders aktarma" kıvamına çekiliyor oyun.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Oyun son 10 dakikada kalbinize yerleşiyor</h2>Metnin dayıyla bağlantılı kısmı ise oyun boyu alttan yürüyen bir aks çiziyor. Finalde ise bizi hem Ebru’nun deneyiminin hem de başta beri bahsedilen dayının öyküsünün kesiştiği etkileyici bir patlama noktası bekliyor.&nbsp;Oyunun anlatım dili, başlardaki çocukluk anılarında (din dersi faslı, misal) yer yer uzar, sarkar, ana gövdeyi oluşturan üniversite sürecindeyse tariflemeye çalıştığım didaktiklik tuzağına takılırken son 10 dakikada beklenmedik şekilde etkileyici, akılda kalıcı ve çarpıcı bir forma giriyor. Sadece olayların birbirine bağlanışı ve hikayenin akışı değil, Naz Çağla Irmak’ın oyun boyu gereğinden fazla kuklavari bulduğum oyunculuk tercihi de “Şimdi oldu işte!” dedirtiyor.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Aşırı reji okuması yapıyor da olabilirim ama oyuncu için oyun boyu seçilen beden formunun final sahnesinde göreceklerimizden kaynaklandığını düşündüm. Hareket tasarımını yapan Salih Usta’nın bilinçli tercihi olsa gerek.&nbsp;</li></ul>Öte yandan Naz Çağla Irmak, yazarın çizdiği Ebru karakterini, tüm o çıplak merakıyla, saf ve inanmaya hazır haliyle, küçük isyanları ve şaşırmalarıyla başarıyla taşıyor sahneye.Sen Ne Güzeldin Aşkımızın Şehri finalde öyküyü bağlayış şekliyle, Vehbi Can Uyaroğlu’nun "Bekle Bizi İstanbul"a yaptığı müthiş düzenleme ve Nazlı Serra Yıldırım’ın bu versiyonu yorumlayan, kulağımdan haftalardır gitmeyen vokaliyle, dekora yansıyan video tasarımıyla kucağımıza bir bomba bırakıyor adeta. 90’ların tekinsiz, karanlık atmosferini kucaklatıyor. “Beni bul anne”&nbsp;dedirtiyor. Burada metnin sürprizleri kadar yönetmen Nagihan Gürkan’ın reji tercihleri de kalpten yakalıyor seyirciyi.Oyun boyu sorguladığım tiyatral pürüzler o son 10 dakikada buhar olup uçuyor sanki. Sadece 90’larda değil, gençliğinde veya bugün de umudun peşinde koşanların yüreğine incecik bir sızı yerleştiriyor; insanı içindeki mücadeleyle, öfkeyle, üzüntüyle baş başa bırakıyor Sen Ne Güzeldin Aşkımızın Şehri…<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Not almalı:&nbsp;11 Nisan Cuma, 20.30’da Metrohan’da.</li></ul>

Sema Elçim’in yazıp Nagihan Gürkan’ın yönettiği "Sen Ne Güzeldin Aşkımızın Şehri", Naz Çağla Irmak’ın sahnelediği tek kişilik ama tasarımları sayesinde çok boyutlu bir oyun. Sadece 90’larda değil, gençliğinde veya bugün de umudun peşinde koşanların yüreğine incecik bir sızı yerleştiriyor; insanı içindeki mücadeleyle, öfkeyle, üzüntüyle baş başa bırakıyor.


Beni bul, beni bul anne: ‘Sen Ne Güzeldin Aşkımızın Şehri’

Yazı: Deniz Yılmaz Akmanİstanbul, tarih boyunca yalnızca Türkiye’nin farklı bölgelerinden göç edenlerin değil, sürgünlerin, arayışta olanların ve kentlerinden koparılanların da sığınağı olur. Takvimler 1961’i gösterdiğinde, çalkantılı bir atmosfere giren Türkiye’de kendi “evini” bulan isimlerden biri de James Baldwin’dir.Amerikalı aktivist ve yazar, 1924’te Harlem’de doğar. 60’larda Amerika’da giderek artan homofobik söylemlere ve siyahilere yönelik ırkçılığa karşı kendi üslubunda direnmeyi seçmiş bir başkaldırandır. Bazen ailevi sorunları bazen de ülkesinde kendini güvende hissetmemesi sebebiyle yer yer içine çekilerek duygularını yazılarıyla, kaleme aldığı tiyatro oyunlarıyla dışa yansıtmayı tercih eder.&nbsp;"Letter from a Region in My Mind" adlı yazısında, New York’ta gezerken bir polisin ona “Siz zenciler neden kendi mahallenizde kalmıyorsunuz?” diye sormasından bahseder. Bu soru, ülkesini terk etme arzusunu ateşleyen nedenlerden sadece biridir. Bir süre yaşadığı Fransa’yı da ardında bırakarak, her gün yeni bir siyasi gelişmenin yaşandığı 60’lar Türkiyesi’nde&nbsp;bulur kendini. Yıllardır üzerinde çalıştığı fakat bir türlü bitiremediği Another Country kitabını da İstanbul’da tamamlar.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Türkiye, 27 Mayıs 1960&nbsp;darbesinden yeni çıkmış; ekonomik sıkıntılarla boğuştuğu, üst üste idam kararlarının alındığı, koalisyonların kurulduğu, öğrenci hareketlerinin yükseldiği, sağ ve sol örgütlerin çatıştığı, askerin siyasetteki etkisini sürdürdüğü zorlu bir dönemden geçiyordur.</li></ul>Peki yazarı böyle bir atmosferde, dünyanın en kaotik şehirlerden birinde üretmeye iten, birçok röportajında “Türkiye hayatımı kurtardı” ifadesini kullanmasına neden olan ve aidiyet duygusunu kendi ülkesinden çok daha fazla hissetmesini sağlayan nedir? Hikayeyi en başa saralım ve 60’ların İstanbulu'na uzanalım.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">İstanbul’a ilk adım: Doğu ile Batı arasında&nbsp;</h2>Geçen ay, New York’taki Brooklyn Halk Kütüphanesi’nde Turkey Saved My Life: Baldwin in Istanbul, 1961-1971 (Türkiye Hayatımı Kurtardı: Baldwin İstanbul’da, 1961-1971) isimli bir sergi açıldı. Sergide, yazarın yakın arkadaşı, fotoğraf sanatçısı Sedat Pakay’ın&nbsp;çektiği karelerle Baldwin’in İstanbul yıllarını izlerken üstte sıraladığım sorular da zihnimi meşgul etti. Yazarın o dönemde geçtiği sokakları, ziyaret ettiği yapıları, kaldığı evleri, yakınlık kurduğu isimleri, kaleme aldığı yazılarını araştırmaya koyulurken, İstanbul’un bazıları için nasıl da iyileştirici olabileceğini anladım.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Baldwin, aslında İstanbul’u eliyle koymuş gibi ilk seferde seçmemiş. Öncesinde Fransa’da bir süre vakit geçirmiş, ki röportajlarından anladığımız üzere orada da pek mutlu olmamış. Avrupa’nın ikiyüzlü tavrını dobraca eleştirmiş. Sonrasında İsrail’e yaptığı yolculuk, kendi tabiriyle "tam bir hayal kırıklığı" olmuş. Orada gördükleri, tellerle çevrili sınırlar ve Filistin halkının yaşadıklarından o dönemki yazılarında açıkça bahsetmiş. 1961’de adım attığı ve ona 1971’e dek bir eşik mekanı olan İstanbul ise istediklerini vermiş.</li></ul>Baldwin, New York’tayken 1956’da Giovanni’s Room adlı romanını yayımlar. Roman, Paris’te geçen bir aşk hikayesini anlatır. Bu romanın sahneye uyarlandığı dönem, bir provada Giovanni karakterini canlandıran Engin Cezzar ile tanışır. Hatta Engin Cezzar, 1957’de Baldwin’in The Amen Corner adlı oyununda Broadway’de başrol oynar. Bu tanışıklık zamanla dostluğa dönüşür. Cezzar, 1961’de Baldwin’i İstanbul’a davet eder ve ona evinin kapılarını açar. Cezzar’ın partneri ve daha sonradan evleneceği Gülriz Sururi, otobiyografik kitabı Bir An Gelir’de&nbsp;James Baldwin’den de bahseder. Kitapta, Baldwin’in İstanbul’daki yıllarına, Engin Cezzar ile dostluğuna ve birlikte geçirdikleri zamanlara dair anılarını aktarır. Baldwin’le ilk karşılaşması içinse şöyle der:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(52, 125, 121); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(52, 125, 121); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Engin'in Amerika'dan en yakın arkadaşı ünlü yazar James Baldwin davetimize biraz geç olarak yetişiyor. Ama bu ilk Türkiye'ye gelişinde ünlü değil pek o kadar ve cebinde de beş parası yok. Bir davet veriyoruz evde, evliliğimizi kutluyoruz. İlk görüşte çok çirkin bulduğum Jimmy'ye alışınca onu gü­zel bile buluyorum. İçinin güzelliği dışına vuran insanlardan. Ta­nıdığım, dost olduğum ilk zenci. Engin'in Actor's Studio'dan ar­kadaşı. Orada Jimmy'nin bir oyununda oynamış Engin ve öyle baş­lamış dostlukları.”</blockquote>Her ne kadar o dönem ülke çalkantılar içinde olsa da İstanbul’un kimliğindeki bazı unsurlar Baldwin’i ruhen besler. Ne de olsa İstanbul, tarih boyunca her daim korunaklı bir bölgedir; özellikle de sanatçı ve entelektüeller için. Gündeme değer ama onu elinde uzun süre tutmaz. Bu şehre ilk kez gelen bir yabancı, ülkenin ekonomik koşullarını, buhranını, siyasi çatışmalarını hemen ilk görüşte algılayamaz.&nbsp;Hayat bir şekilde şehrin büyük çarkında dönmeye devam ediyordur. Tiyatrolar, sinemalar, insanların günlük eğlence alışkanlıkları sekteye uğramaz kolay kolay. Baldwin’in de Cezzar çifti vesiylesiyle içine girdiği sanat ortamı onun beslenmesine, yeri geldiğinde daktilosunun başına çekilip yazdıklarına odaklanmasına yardımcı olur. Another Country&nbsp;dışında, The Fire Next Time ve No Name in the Street&nbsp;isimli eserlerini buradayken tamamlar.&nbsp;Ayrıca 1969’da John Herbert’ın Fortune and Men’s Eyes isimli tiyatro oyununu İstanbul’da sahneye koyar. Erkek oyuncuların kadın kılığına girdiği, Baldwin’in Fransa’da birkaç gün hapiste kaldığı günleri de aktaran oyun, adeta Baldwin’in bu şehirde prangalarından kurtulmasının bir yansıması gibidir.<img src="https://images.aposto.com/2025/2/1/1741627427961.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.01" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Fotoğraf: Sedat PakayŞehirdeki Doğu-Batı sentezi, Müslüman-Hıristiyan melezi tarihî yarımadanın nimetleri; camiye çevrilmiş eski Bizans yapıları ve kapalı çarşılar, Haliç’in kayıkları, sokak satıcıları, büfeler, ahşap masalarda tavla oynayıp çay içenler… Tüm bu sahnelerin içinde yabancı hissetmez kendini yazar. Arkadaşı Sedat Pakay’ın çektiği karelerde de İstanbulluların arasında oldukça rahat tavırlarıyla görürüz onu. Kameraya poz veriyor olsa bile doğal anın içinde, “orada”dır.Magdalena Zaborowska’nın&nbsp;kaleme aldığı James Baldwin’in Türkiye'de 10 Yılı: Sürgünün Erotizmi kitabında yazarın ABD'den uzaklaşarak ne kadar doğru bir karar aldığına değinilir. Ayrıca yazarın 1963’te verdiği bir röportajda artık toplum tarafından düşmanlaştırılmadan üretebildiği, ölüm tehlikesi yaşamadan acılarını yazıyla aktarabildiği belirtilir.Baldwin, İstanbul’daki sanat camiasından birçok tiyatrocunun yanı sıra Yaşar Kemal, Cevat Çapan, Zeynep Oral gibi isimlerle de dostluklar kurar. Bu defa “zenci” değil “Arap Jimmy” lakabıyla anılsa da bunu bir şaka olarak algılar ve lakabını kendi ülkesindekinin aksine ırkçılık olarak yorumlamaz.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2025/2/1/1741627578134.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.40" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Amerikalı yazar İstanbul’a taşındıktan sonra gazeteler adından sıkça söz eder, fotoğrafları yayımlanır. Bir fotoğraf karesinde Boğaz’da rakı-balık keyfi yapar, İstanbul’a davet ettiği Marlon Brando ve diğer dostlarıyla. Bir başka fotoğrafta Yaşar Kemal’le birlikte gülerek poz verir, bir diğerinde mutfağında balık kızartırken kameraya yansımıştır. Baldwin için 1961-1971 arasındaki İstanbul yılları, kendisine gösterilen ilginin dozunda olduğu, özgürlüğünün kısıtlanmadığı, dilediği gibi yaşayabildiği ve hatta cinsel kimliğini saklamak zorunda kalmadığı bir dönemdir.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Boğaz’ın kıyısında, daktilosunun başında</h2>Baldwin, aralıklarla on yıl geçirdiği Türkiye dönemi boyunca kâh Cezzar çiftiyle Bodrum’a tatile gider kâh partneriyle Erdek’te vakit geçirir. Şehrin karmaşası onu yormuş mu bilinmez ama Karadeniz kıyılarında, Kilyos’ta arkadaşlarıyla biraraya geldiği de olur. Şehre adım attığı ilk zamanlarda Gülriz Sururi ve Engin Cezzar çiftinin Gümüşsuyu’ndaki evlerinde kalır. Sonradan arkadaşları tarafından, kendisine Boğaz kıyısında, Rumelihisarı'nda bir ev bulunur.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Gazeteci Nilay Örnek’in Gülriz Sururi’nin manevi kızı Zeynep Miraç Özkartal’dan aldığı bilgiye göre yazar, Tell Me How Long the Train’s Been Gone&nbsp;kitabını da bu evde tamamlar.</li></ul>Rumelihisarı’ndaki evinde verdiği davetlerde yakın çevresinden arkadaşlarını ve Robert Koleji’nden tanıdıklarını ağırlar. Yurt dışından bu eve gelen konuklardan biri de Baldwin’in hayatında büyük önem taşıyan Amerikalı ressam Beauford Delaney’dir. Baldwin’in daveti üzerine&nbsp;İstanbul’a gelen ressam, şehrin ve Baldwin’in dostlarının ona verdiği ilhamla 1966’da yeni resimler yapmaya başlar. James Baldwin’in portresi dışında Delaney’in resimlerinden birinde Gülriz Sururi’yi de görürüz. Bu portre, 2022’de Londra’da yüksek bir meblağ karşılığında satılır.<img src="https://images.aposto.com/2025/2/1/1741627756706.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.79" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">İstanbul’da kurulan yepyeni arkadaşlıklar, bitirilen kitapların ardından James Baldwin’in şehirdeki bu uzun yolculuğu 1971’te sona erer. Yazar, 1984’te 63 yaşındayken Fransa’nın Saint Paul de Vence kasabasında kanser sebebiyle vefat eder. Yazarın İstanbul günlerinden bize Sedat Pakay'ın karelerinden bize bakan bir çift haylaz göz, bir de Gülriz Sururi, Engin Cezzar ve James Baldwin’in el ele tutuşup, gençlik çağlarındaki gibi umarsızca kameraya gülümsedikleri Galata Köprüsü fotoğrafı kalır.

İstanbul, tarih boyunca yalnızca Türkiye’nin farklı bölgelerinden göç edenlerin değil, sürgünlerin, arayışta olanların ve kentlerinden koparılanların da sığınağı olur. Takvimler 1961’i gösterdiğinde, çalkantılı bir atmosfere giren Türkiye’de kendi “evini” bulan isimlerden biri de James Baldwin’dir.

James Baldwin’in İstanbul’u

Geniş ve seçkin bir plak arşivi, hi-fi ses sistemi, turntable ve dingin bir ortam vadeden, odyofillerin uğrak mekanları listening bar'lar, bir süredir dünyada yükselişte. Tabii İstanbul sokakları da bu akımdan geri kalmıyor. Kentin sevilen listening barlarından bir seçki.

İyi müziğin peşinde bir şehir turu: İstanbul’un listening barları

Geçen haftalarda İstanbul’a nihayet kar yağdı. Kimimiz karın tadını çıkardı, kimimizse karla gelen zorlukları göğüslemek zorunda kaldı. Ama aklımızın bir köşesine “Barajlardaki su oranı ne kadar oldu?” sorusu da düşmedi değil. Hemen söyleyelim yüzde 72’ye yükseldi.&nbsp;Peki aklımıza bu soru neden geliyor? Çünkü İstanbul’un su sorunu o kadar sık karşımıza karşımıza çıkıyor ki ne zaman yağmur ya da kar yağsa şehrin su stoku yükseldi mi diye düşünmeden edemiyoruz.&nbsp;Söz İstanbul’dan açılınca&nbsp;“İmparatorluklar şehri, medeniyetlerin beşiği” denir. Doğrudur ama bu şehrin ezelden beri bir sorunu var: Su. İstanbul’un Boğaz’a ev sahipliği yaptığına, deniz kenarında bulunduğuna aldanmayın, tatlı su konusunda epey sıkıntılı bir yer burası. Bunu söyleyen de bir bilim insanı Radboud Üniversitesi’nden Mariëtte Verhoeven.&nbsp;<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Denizle iç içe bir şehir ama su kaynaklarına uzak</h2>Verhoeven, bir süredir meslektaşları Alvise Cecchetti, Aysel Arslan, Damla Barın, Fokke Gerritsen ve Kee-Lou Ooyman’la birlikte KarDes için İstanbul’un Su Mirası Turu için çalışıyor. Onlar, kadim şehrin su sıkıntısını çözmek için tarihsel süreçte Roma, Bizans ve Osmanlı imparatorluklarının neler yaptığını, suyun çevresinde oluşmuş tarihî bir kültürü araştırıyor.&nbsp;KarDes mobil bir uygulama. 2020 yılında kullanıma sunuldu. Hrant Dink Vakfı’nın Türkiye’nin çokkültürlü mirasını keşfetmek isteyenler için hazırlanan, kişisel hafıza tur rehberi. Malum tarih anlatısında bu coğrafyada yaşayan etnik ve dinî azınlıkların çokkültürlü mirası pek de görünür değil. KarDes de bu uygulamasıyla işte bu mirasa ışık tutmayı amaçlıyor. İstanbul’un Su Mirası Turu da KarDes’in yeni turu.Bu turun lansmanı geçen günlerde tam da yoğun kar yağışı altında yapıldı. Lansman sırasında turun içeriğini hazırlayan ekiple bir de söyleşi düzenlendi. Radboud Üniversitesi’nden Mariëtte Verhoeven işte bu söyleşide İstanbul’un ezelden beri su sıkıntısı çektiğini anlattı ve “İstanbul’un kayda değer nehirleri ve tatlı su sağlayacak gölleri yok. Bunun için tatlı suyu şehre uzak mesafelerden getirmek gerekiyordu” dedi.&nbsp;<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Roma, Bizans ve Osmanlı su sıkıntısını aşmak için neler yaptı?</h2>Peki koca koca imparatorluklar bu sorunu nasıl çözmüş? Roma İmparatoru Hadrianus, Belgrad Ormanı’nda bulunan pınarlardan su temin etmek için 20 km’lik bir hat inşa ettirmiş. Sonrasında Doğu Roma İmparatoru Valens, Danamandıra ve Pınarca’daki suyu şehre getirmek amacıyla kendi adıyla anılan, MS 373’te tamamlanan 200 km’lik başka bir hat yaptırmış.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2025/2/2/1741106017902.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.50" width="550" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Bozdoğan KemeriŞehir genişledikçe ve su yetmemeye başlayınca bu hat, Kırklareli’deki Vize yakınlarında bulunan Pazarlı’ya kadar uzatılmış. Ki bu hattın tamamının 564 km’ye uzunluğunda olduğu tahmin ediliyor. Valens hattı kalıntıları bugün büyük ölçüde Trakya’daki ulaşılması zor ormanlık alanlanlarda bulunuyor ama bu hattan günümüze kalan bir yer var ki İstanbul’un simgelerinden biri. Unkapanı’ndaki 971 metre uzunluğundaki Bozdoğan Kemeri.&nbsp;<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Fatih Sultan Mehmet’in ilk işlerinden biri su hattına el atmak</h2>Lakin hat inşa etmekle bitmiyor iş. Bu hatların sürekli bakımını yapmak, onarmak da gerekiyor. Valens hattı, uzunluğu nedeniyle bu onarımlar zamanla problem olmaya başlamış. Hele hele Avarlar, İstanbul’u kuşattığında yine bu hattı keserek şehir halkının susuz kalmasına neden olunca bu hat gözden düşmüş, ilk yapılan Hadrianus hattı tekrar gözde olmuş.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2025/2/2/1741106506509.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.28" width="550" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Hadrianus/Kırkçeşme hattı (sarı) ile Valens hattı (mor) karşılaştırması. Haritada görüldüğü üzere, Valens hattı şehrin yüksek kesimlerini tatlı suyla destekleyen ilk hattır. Mesela Fatih Sultan Mehmet, İstanbul’u fethettiğinde ilk yaptırdığı işlerden biri Hadrianus hattının restorasyonunu yaptırmak. Ki o zamanlar şehrin nüfusu 70 bin civarında. Kırkçeşme adı verilen çeşmeler de bu restorasyon sırasında yapılmış. Mimar Sinan daha sonraki yıllarda Kırkçeşme’yi genişleterek Osmanlı’nın en kapsamlı su temim sistemini inşa etmiş.&nbsp;Modern zamanlarda artık bu hatlar kullanılmıyor. Lakin su kemerleri, su kuleleri, sarnıçlar, su terazileri, hamamlar, çeşmeler Roma’dan Bizans’a, Bizans’tan Osmanlı’ya aktarılan suyla oluşan koca bir kültürün şehrin belli başlı yerlerinde kendini hatırlatan unsurları. İşte İstanbul’un Su Mirası Turu da bu kültürü anlatarak kadim şehirde suyun nasıl çokkültürlü bir hafıza ve kültür oluşturduğunu anlatıyor.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">15 duraklık 3.75 km’lik bir tur</h2>Bu tur 15 duraktan oluşuyor. Çok değil 3.75 km’lik bir tur. Zeyrek Sarnıcı’ndan başlıyor. Pantokrator Sarnıcı olarak da bilinen bu sarnıcın 6. yüzyılda inşa edildiği düşünülüyor. Sonra sırada Çinili Hamam var. Osmanlı mimarisinin nadide örneklerinden olan yapı İstanbul’un en iyi korunmuş hamamlarından. Çinili Hamam’dan sonra turun rotasında Valens hattının gözdesi Bozdoğan Kemeri bulunuyor. İstanbul’un simgelerinden biri ve şehre suyun nasıl getirildiğinin de anıtsal yapılarından.&nbsp;Tezgahçılar Maksemi, Ayşe Sultan Çeşmesi, Şehzadebaşı Su Terazileri, Roma Hamamı, Seyyid Hasan Paşa Sebili ve Çeşmesi, Bayezid Hamamı, Gediklipaşa Su Sarnıcı, Ayios Yeoryios Ayazması, Kumkapı Surp Harutyun Kilisesi, Kumkapı Limanı ise diğer duraklar.&nbsp;<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Patrona Halil İsyanı’nın planları Bayezid Hamamı’nda yapıldı</h2>Her durak aslında hikayeleriyle tarihe açılan bir kapı. Mesela turun duraklarından Bayezid Hamamı, 1730’da çıkan Patrona Halil İsyanı’nın planlandığı yer. Çünkü Patrona Halil bu hamamda çalışıyormuş. İsyanı hamamda arkadaşlarıyla buluşarak planlamış.&nbsp;Kumkapı Surp Harutyun Kilisesi’nin sembolü olan gümüş balık maketinin de güzel bir hikayesi var. Rivayete göre balıkçılar ağlarına pek balık takılmadığı bir dönemde kilisenin papazından özel bir ayin düzenlenmesini rica ediyor. Papaz da kırmıyor onları ve ayin yapılıyor. Ayin sonrası sefere çıkan balıkçıların ağları balıkla dolup taşıyor. Balıkçılar da minnettarlıklarını sunmak için kiliseye gümüş balık maketi hediye ediyor.&nbsp;<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Bozdoğan Kemeri’nin altındaki ejderhayı kim öldürdü?</h2>Şehzadebaşı’nda Şehzade Camii’nin Saraçhane Meydanı’na bakan kapısının bitişiğinde bulunan Ayşe Sultan Çeşmesi, 3. Murad’ın kızlarından Ayşe Sultan tarafından eşi Damat İbrahim Paşa için yaptırılmış bir çeşme. Ki Damat İbrahim Paşa tarihte Kanije Fatihi olarak biliniyor. İstiridye kabuğu süslemesiyle akıllarda kalan bu çeşme, uzun zamandır haraptı lakin yakın zamanda restore edildi ve çeşmesinden su akmaya başladı. Ama Şehzade Camii’nin avlusundaki Dördüz Çeşme, Ayşe Sultan Çeşmesi kadar şanslı değil. Ne muslukları kalmış geriye ne de suyu akıyor.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2025/2/2/1741106726527.jpeg" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.51" width="550" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Ayşe Sultan ÇeşmesiBu tür tarihî çeşmelerin zaman zaman önünden geçiyor olmanız muhtemel. Çünkü 1.000'den fazla Osmanlı çeşmesi günümüze kadar ulaştı. Ama kaçının hikayesi günümüze kaldı derseniz, o işte hazin bir konu. Ki aynı şey Bozdoğan Kemeri için de geçerli. İstanbullular sıklıkla bu su kemerinin altından geçiyor. Ama burada kahramanı ejderha olan bir efsaneden ne kadar haberdarlar? Efsaneye göre Bizans İmparatoru 5. Konstantin suyun gelişini engellediği için burada bir ejderha öldürmüş.&nbsp;<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Sakaları hatırlayan var mı?&nbsp;</h2>Mesela bugün sakaları da pek hatırlayan yok. Oysa onlar Osmanlı döneminde suyu evlere taşıyan insanlardı. Modern su tesisatı kurulmadan önce su, şehrin dışından mahallelere kadar getiriliyordu. Sakalar da tulumlarıyla bu suları evlere taşıyordu. Bazıları sokakta dolaşıp susayan insanlara su ikram ediyordu. Osmanlı İmparatorluğu'nun çokkültürlü yapısı sakalarda da kendini gösteriyormuş.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">İstanbul’un Su Mirası Turu’ndan, Türk sakaların varlıklarını duyurmak için “Saka”&nbsp;diye bağırdığını, Rum sakaların “Krio nero!” (Soğuk Su), Ermeni sakaların ise “Var mı su?”&nbsp;diye çığırtkanlık yaptıklarını öğreniyoruz.&nbsp;</li></ul>Hikayelerin devam var. Ama turun sürprizi bozulmasın. Nihayetinde bu tur bize su mahrumu kadim bir şehrin yokluktan nasıl bir kültürel zenginlik yarattığını gösteriyor. Oysa şimdilerde sadece barajlardaki su stokunu merak ediyoruz.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Meraklısına KarDes</h2>KarDes’in mobil bir uygulama olduğunu söyledik. App Store ya da Google Play’den ücretsiz indirebiliyorsunuz. İçinde şimdilik 27 tur rotası var. Kadıköy, Adalar, Sultanahmet, Sirkeci, Süleymaniye, Beyoğlu, Samatya, Yeşilköy, Pera, Tatavla, Galata, Karaköy, Balat, Büyükdere, Sarıyer’i bu uygulama ile kişisel olarak gezebilirsiniz.&nbsp;Kadıköylüler şanslı. Çünkü uygulamada Kadıköy’le ilgili üç ayrı tur var: Kadıköy Moda Turu, Kadıköy Bahariye Turu, Kadıköy Rıhtım Turu. Elinizde akıllı telefon ve kulağınızda kulaklık tur hattına gidince açıyorsunuz uygulamayı. Uygulama, lokasyonunuzu algılıyor ve siz hangi durağa geldiyseniz orayla ilgili bilgi veriyor. İsterseniz anlatılanları dinleyebilirsiniz, isterseniz telefondan okuyabilirsiniz.&nbsp;Uygulama Türkçe ve İngilizce dil seçenekleri de sunuyor. Denemenizi tavsiye ederim. İstanbul’un tarihine bir pencere açıyor!

Su, İstanbul’un en büyük sorunlarından biri. Üstelik sadece günümüzde değil şehir kurulduğundan beri var olan bir sorun. Roma, Bizans ve Osmanlı imparatorlukları bu sorunu çözmek için su hatları, kemerler, hamamlar, çeşmelerle birlikte koca bir kültür inşa ettiler. İstanbul’un Su Mirası Turu bu kültürün izini sürüyor. Bu kültürde bazen bir ejderha çıkıyor karşınıza bazen de bir isyan!

İstanbul'un suyunu kesen ejderhayı kim öldürdü?

“Siz isteyin biz yok edelim!”&nbsp;Seyirciyi hep gülümseyen dudaklarının içinde incelttiği, samimi bir sesle içeri buyur ediyor Kübra. Seyircinin yerleşmesini beklerken, onları küçük temaslarla tek kişilik oyununa ısındırıyor. Yukarıda tırnak içinde yazan "slogan" tamamen onun icadı. Az sonra kapağını kaldıracağı ayaklı, ahşap valizinin üstünde beliriyor bu cümle. Kendi işlemiş. Daha iyisini bulana kadar, sloganı bu.&nbsp;Düğünlerde, özel günlerde, kutlamalarda numaralarını yaparak ekmek parasını kazanmaya çalışıyor. Numaraları da az sonra bu ahşap valizin içinden birer birer çıkacak. Karşımızdaki, en fazla 20’lerinin sonunda gösteren bu Ankaralı genç kadın bir "sihirbaz". Büyücü ya da hokkabaz da diyebilirsiniz. Anları uçuşturan küçük mucizelerin erbabı diyelim biz. Ona sorarsanız, mesleği "gözbağcılık"…İlk bakışta, yaşama neşeyle tutunmaya çalışan bir sihir erbabı, Kübra. Dış görünüşüne—her yerini kapatan uzun elbisesine, başındaki örtüye—takılırsanız hakkında, bu ülkede, toplumda çizilmiş kalın sınırlar hasebiyle kafanızda bir yargı belirebilir hızlıca. Ama tam öyle değil Kübra’nın öyküsü. Ne ilk anda sanıldığı gibi neşeli bir öyküsü var ne de başörtüsü, ilk andan sanılabileceği bir kalın sınır çiziyor "diğerleriyle" ve hayatla arasına.<img src="https://images.aposto.com/2025/2/2/1741087089792.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.67" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"> Geleceği parlak bir oyuncu: Deniz Ekinci</h2>Genç ekiplerden Animus Tiyatro’nun yeni oyunu Gözbağcı, başörtülü bir kadın sihirbazın, doğumundan oyun zamanına kadar olan öyküsünü anlatmaya niyetleniyor. Sertaç Sayın’ın yazıp Melih Salgır’ın yönettiği, sade ama işlevsel bir tasarımla sahnelenen bu tek kişilik oyun, iyi bir fikri ve gelecekte adını sahnelerde çok daha fazla duyacağımızı fark ettiren bir oyuncuyu buluşturuyor sahnede. Sayın’ın kağıda düşen fikri pek çok açıdan cezbedici, tezatlıklarını en baştan sunarak meraklandırıyor: Kamusal alanda, özel günlerde sihirbazlık yaparak hayatını kazanmaya çalışan, sempatik, neşeli bir başörtülü genç kadın.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Salgır’ın rejisi ve Kübra rolündeki Deniz Ekinci’nin performansı gerçek "sihirbazlık numaralarını", Sayın’ın öyküsüne dengeli bir şekilde yerleştiriyor. Üstelik oyun, açılış sahnesinden itibaren seyirciyle sıcak bir iletişim kurmayı, finale giden yol boyunca seyirciyi sık sık güldürüp, aralarda da şaşırtıp sürekli zinde tutmayı başarıyor. Bu açıdan fikir, metin, oyunculuk ve yönetmenlik, çemberi layıkıyla tamamlıyor diyebiliriz.</li></ul>Kübra’nın bize, sandığımız kadar neşeli bir öykü anlatmayacağını&nbsp;çok kısa sürede fark ettirerek düğümlerini atmaya başlıyor oyun. Ses efektleriyle, arkadaki renkli panoya yansıyan ışık oyunlarıyla baş gösteren kulak çınlamaları ve Kübra’nın geçmişindeki en önemli kişileri tamamen unutma arzusu, öykünün ilk merak çentiklerini atıyor. Kübra bize öyküsünü; doğumundan, bir imam tarafından yuvaya teslim edilmesinden ve ardından dini bütün bir ailece evlat edilmesinden başlayarak kronolojik bir sırayla anlatmaya başlıyor.&nbsp;Kübra’nın, dolayısıyla yazarın, muzip bir dili var; dinlerken dikkat kesilmemek mümkün değil. Ki zaten çocukluğundan ve ilk gençliğinden anlattığı her kesiti, türlü sihirbazlık numarasıyla sarıp sarmalıyor Kübra. Hem onu bugüne getiren yolu hem de sihirbazlığa nasıl merak sardığını canlı bir dille anlatıyor böylece. (Keşke aralarda, tek kişilik oyunların düşebildiği bir "tuzak" olan, “Onu mu? Anlatçam, anlatçam onu da…” vb. ifadelerine hiç gerek duyulmasa…)<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Kostüm tasarımı da 'sihirli'</h2>Kübra’nın hayatında belli dönüm noktaları/kişiler var: Sihirle ilk tanıştığı mekan olan çocuk yuvası, ona tüm zorlukları Kur’an’dan alıntılarla aşmayı telkin eden, başını örttüren, sihre merakınaysa şiddetle karşı çıkan annesi, ilk gençliğindeki flörtleri ve ailesinin seçtiği kocasıyla yaşadığı zorlu evlilik hayatı… Tüm bunları anlatırken en acılı yolları bile hep özgün bir mizah ve sihir marifetiyle hafifletiyor Kübra. Kübra’yı dinlerken, onu buraya getiren yolculuğunu anlatışına eşlik eden kulak çınlamalarına ve şu anda neyi/neden unutmak istediğini de çözmeye çalışıyoruz seyirci olarak.Esin Nazlı Çınar’ın kostüm tasarımı, Deniz Ekinci’nin vücudunun, kıyafetinin gizli saklı köşelerine minik sürprizler yerleştirmiş. Oyunun mizahına yaratıcı fiziksel birer katkı, bu detaylar. Seyirci için pek eğlenceli anlar yaratılmış böylece.&nbsp;Lakin bizi taze bir fikirle ve geleceği parlak bir oyuncuyla buluşturan Gözbağcı’nın metni, yer yer fazla pişmiş bir yemek tadı&nbsp;veriyor. İzlerken/dinlerken birden fazla yerde, gereğinden fazla ateşte kalmış bir yemekle karşılaşmış gibi hissediyorum, “Şuralarda biraz altı kısılsaymış keşke…” diye geçirdiğim anlar yaşıyorum.&nbsp;Öte yandan hikayenin bütününde de, her ne kadar finali yine sürprizli bir dille yapmayı başarsa da "unutmak/kulak çınlaması" merakının yanıtı yeterince güçlü gelmiyor. Çocuk yuvası anekdotlarının ağırlığı, öykünün geneline fazla geliyor. Kübra’nın çocukluk kahramanı/ilhamı olarak bahsi geçen karakter ya da kocasıyla ilişkisi gibi daha hayati parçalar yeterince ağırlık koyamıyor anlatıya. Ama mesela "seküler", "solcu", "fantezi oğlan" isimlerini takarak anlattığı flört denemeleri çok daha düşünülmüş espriler, benzetmeler, toplumsal tespitler içeriyor. Kübra’nın "gözbağcılık" yapamadan duruşu, her engele inat içinden coşkun bir akar su gibi sızarak çıkan bu tutkusu, oyuncunun da maharetli yorumu sayesinde çok akıcı anlatılabiliyorken; ara ara tekrar ettiği “Ben nereye aitim?” sorusunun altı tam dolmuyor.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><img src="https://images.aposto.com/2025/2/2/1741087445054.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.70" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"> Salondan iyi duygularla uğurluyor</h2>Deniz Ekinci, naçizane fikrimle, biraz daha demlenip işlenmeye ihtiyaç duyan metin içinde seyirciyi hemen her anda yakalamayı başarıyor. Sadece duru, ikna edici bir anlatıcı oyuncu olarak ya da yer yer yaptığı, yakınlarının taklitlerde değil, hatta bence onlardan da daha fazla, seyirciyle kurduğu doğal iletişimle yapıyor bunu. Oyunun en büyük avantajı olan sihirbazlık damarı ise ritmi zaten her an yukarıda tutuyor.Gözbağcı seyirciyi mutlu hissettiren, salondan iyi duygularla uğurlayan bir oyun. Genç ekiplerin üretimini takip etmeniz üzere, tüm muzipliğiyle sizi bekliyor.Not almalı: Gözbağcı&nbsp;6 ve 7 Mart’ta, saat 20.30’da Kadıköy’deki Pax Sahne’de.

Animus Tiyatro yapımı tek kişilik oyun ‘Gözbağcı’, Ankaralı sihirbaz Kübra’nın küçük dünyasına davet ediyor seyirciyi. Öksüz, yetim bir başörtülü genç kadının, beklenmedik sürprizlerle, tatlı sihir numaralarıyla dolu dünyasına…

Küçük mucizelerin erbabı Kübra’nın öyküsü: 'Gözbağcı'

Tarih boyunca yaşanılan acılı dönemler asla birbiriyle karşılaştırılamaz. Ancak 6-7 Eylül 1955'te yaşananlar, ülke tarihinin en karanlık ve utanç verici sayfalarından biriydi. Saldırı olayları planlı, sistemli ve düzenli olarak gerçekleştirilmişti. On yıllar sonra bu olayları düzenleyen ve kitleleri kışkırtanlar da bunu itiraf etmişlerdi. Yağmalamalar, yıkımlar ve talanlar sadece maddi zarar yaratmamış, ülkemizin kozmopolit yapısı da paramparça edilmiş ve aslında buralı olan binlerce insan, yurtlarını, evlerini terk etmek zorunda bırakılmıştı. Cumhuriyet Dönemi Azınlık Politikaları ve Stratejileri Bağlamında 6-7 Eylül Olayları adlı kitabında Dr. Dilek Güven o günleri şöyle anlatır:&nbsp;<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(52, 125, 121); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(52, 125, 121); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">"6 Eylül 1955 günü saat 13.00'te devlet radyosu, Selanik'te Atatürk'ün doğduğu eve yapılan bombalı bir saldırı haberini duyurdu ve bu haber öğleden sonra İstanbul Ekspres&nbsp;gazetesinin iki ayrı baskısıyla yayıldı. Aynı günün öğleden sonrasının geç saatlerinde, Taksim Meydanı'nda bir protesto mitingi düzenlendi. Bu mitingin ardından, bazı gruplar İstiklal Caddesi'nde bulunan gayrimüslimlere ait işyerlerinin camlarını taşlamaya başladılar. Kısa sürede Taksim civarındaki gayrimüslimlerin geleneksel ikamet ve iş çevresi olarak bilinen bölgeler, çeşitli araç gereçlerle donanmış olarak gelen ve işyerlerini, evleri, okulları, kiliseleri ve mezarlıkları tahrip eden insan yığınlarının akınına uğradı. Aynı biçimde, İstanbul'un değişik &nbsp;semtlerinde ve hatta Adalar'da şiddet olayları meydana geldi. 6-7 Eylül Olayları, Rum, Ermeni ve Yahudilerin büyük göç dalgalarıyla ülkeden ayrılmasına neden olmuştur."</blockquote>Oyun, geçmiş ile bugün arasına sıkışıp kalmış, hayatın bütün kötülüklerine karşı direnen iki can yoldaşı kadının, Eleni ile Gül’ün dayanışmasının öyküsünü anlatıyor. İki karakterin kendi aralarında oynadıkları minik oyunlar, bellek tazelemek ile unutmak, terk edip gitmek ile yaşamakta ısrar etmek üzerine kurulu. 6-7 Eylül’deki büyük yağmanın ardından İstanbul’u yani evini terketmemekte kararlı olan Eleni’nin evi, artık yurdunu temsil etmektedir. İki kadın birbirlerinin kahkahalarına ve göz yaşlarına sığınarak eski günlerini, eski hayatlarını anarlar. Oyunun sonuna doğru Gül’ün eve yardımcı olarak girip oyun arkadaşına dönüşmesi, birlikte müzikholde çalışmaları ve yıllar sonra açığa çıkan bir sırra ortak olmaları, onları birbirlerinden kopamayacak hâle getirir.<img src="https://images.aposto.com/2025/2/2/1741088026079.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.50" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"> Kalmak ile gitmek arasında sıkışıp kalmış iki kadının tüm komşuları, akrabaları hatta çocukları ülkeden kaçıp gitmiştir. Eleni’nin kızı Anastasia Avustralya'ya, oğlu Stefano Yunanistan’a göç etmiştir. Eleni içten içe tek başına bırakıldığı için çocuklarını cezalandırmak amacıyla mektuplara cevap vermese de oyun boyunca yalnızlığı ve onlara olan hasreti yoğun şekilde hissedilir. Bu yüzden Gül yeni bir hayatın özlemini duyar. Eleni’yi gitmek için ikna etmeye çalışır. Oyunda çarpık kentleşme, kültürel erozyon ve ölme hakkı temaları üzerine sorgulamalar ve ironik göndermeler de yer alıyor.Sumru Yavrucuk’un rejisi, hiç dinmeyen bir tempoyla iki oyuncunun bütün yeteneklerini sergileyebildikleri bir alan açıyor. Ama oyuncular ölçülü oyunculuğu da hiç elden bırakmıyorlar. Sahne geçişleri, kostüm değişimleri milim milim işliyor. Neredeyse hiç "es" vermeden, soluk soluğa ilerleyen bir akışta her iki oyuncu da çok yüksek bir tamperamanla (iç enerji veya iç heyecan) oyunculuk performanslarını sergiliyorlar. Oyuncuların beden devinimlerindeki mükemmel uyum, hemen göz dolduruyor ve sahne estetiği bakımından seyrine doyum olmaz bir oyunculuk atışmasına tanık oluyoruz. Seyirciyle olan dördüncü duvarın yer yer yıkılmasıyla kurulan etkileşim, izleyenleri de oyunun atmosferine çekiyor.Sumru Yavrucuk oyunculuk kariyerinde hemen hemen her tiyatro ekolünden yapımlarda rol almış, değişik tiyatro diline sahip rejisörlerle çalışmış ve “demlenmiş” bir sanatçıdır. Tatavlada Son Dans'ta da hiçbir oyunculuk metoduna ve kalıbına sığdırılamayacak biçimde, kendine özgü samimi ve sahici tarzını, o çok sevdiği sahneye yansıtmayı başarıyor. Sumru Yavrucuk oyunculuğun sadece doğru, güzel konuşmak ve bedenini iyi kullanmaktan ibaret olmadığını bize anlatırken, yarattığı karakterin sesini ve ruhunu &nbsp;müthiş bir hünerle aktarmayı başarıyor. Sanatçı bunu yaparken “topyekûn oyunculuk” anlayışını hiç elden bırakmıyor. Yarattığı karakterin sınıfsal, fiziksel, psikolojik bütün yönlerini, toplumsal arka planını yok saymadan iliklerine kadar hissettiğini görüyoruz. Oyun boyunca avucunun içine aldığı seyircinin ilgisini sürekli ayakta tutmayı başarıyor. Bu arada Rum aksanıyla konuşmadaki başarısını da takdir etmek gerekiyor.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Sumru Yavrucuk’un bu başarısı hak ettiği bir şekilde ödüllendirildi ve Tatavlada Son Dans'taki oyunculuğuyla Türkiye’nin en prestijli tiyatro ödüllerinden biri olan 48. İsmet Kuntay Tiyatro Ödülleri’nde Yılın En İyi Kadın Oyuncusu Ödülü'ne layık görüldü.</li></ul>Gül karakterine can veren Yeşim Koçak, beden ve ses kontrolüne önem veren, duygu dışavurumlarında ölçülü olan, rolüne sımsıkı sarılan, disiplinli ve çok yetenekli bir oyuncu. Koçak’ın Sumru Yavrucuk gibi usta bir oyuncuyla bir araya gelmesi ve ikilinin birlikte yakaladıkları frekans, oyunu izleyen seyirciler için büyük bir şans. Zamanlama, sözsüz sahnelerde aralarındaki iletişim, beden ve bakış ilişkisi göz dolduruyor. Ansambl (ensemble) tek bir başrol yerine, birden fazla başrol karakterin olduğu ve hikâyenin bu karakterler arasında dengeli bir şekilde dağıldığı yapımlardaki oyuncu kadrosu anlamına gelir. Tatavlada Son Dans&nbsp;oyununda Sumru Yavrucuk ve Yeşim Koçak “iyi bir ansambl” kurabilmişler. Oyunculuk eğitiminde ilk duraklarının aynı akademik yapı olması, ortak dil tutturmada iletişimlerini kolaylaştırmış sanırım.Serkan Kavurt’un minimalist ve işlevsel dekorunda, Yalçın Konuk’un içe işleyen etkileyici müzikleri eşliğinde yaratılan dramatik atmosfer, dün ile bugün arasında kurulan köprüyü başarıyla yansıtıyor.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Oyundaki, “Bir gecede zengin olanlar, bir gecede fakir düşenler. Hepsi aynı caddede…” repliği, 6-7 Eylül 1955’te yaşatılan talan, yağma ve şiddetin boyutlarını çok iyi özetliyor.</li></ul>Günümüzde İstanbul başta olmak üzere birçok kentin beton garabetine yenik düşmesi, kültürel aşınma ve estetiğin yitirilişi, hepimizde umutsuzluk yaratsa da sokakların ruhuna işleyen o eski çokkültürlü hayatın ezgileri hiç susmayacak.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Hatırlatma: Tatavlada Son Dans oyunu 10-11 Mart 2025 tarihlerinde İzmir’de, 18 Mart’ta ise İstanbul’da House of Performance’ta sahnelenecek.</li></ul><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Sumru Yavrucuk’un tiyatro yolculuğu</h2>Yaşar Ne Yaşar Ne Yaşamaz (1989) oyunundan itibaren oyunculuk serüvenindeki başarılarını ve yükselişini takip ettiğim Sumru Yavrucuk, İstanbul Devlet Tiyatrosunda Macbeth&nbsp;oyununda Lady Macbeth, Abdülcanbaz'da Zaruhi, Olmayan Kadın'da İshak ve Kadınlardan Konuşalım'da Mattea ve Maria rolleri ile isminden söz ettirdi. Cüneyt Çalışkur’un unutulmaz rejisi Leenane’in Güzellik Kraliçesi oyunundaki (1999) Maureen rolüyle sahnede adeta yıldızlaştı ve oyunculuktaki ustalığını pekiştirdi. 10 yıldır oynadığı tek kişilik oyunu Shirley'i Türkiye’de ve dünyanın dört bir köşesinde sahnelemeye devam ediyor. Sumru Yavrucuk’un tiyatro ve sinemada kazandığı sayısız ödül, onun oyunculukta geldiği düzeyin sadece bir boyutunu gösteriyor. Çok daha önemlisi, seyircinin Sumru Yavrucuk’a olan sevgi ve ilgisi hiç eksilmiyor.Sumru Yavrucuk önce İstanbul Üniversitesi Devlet Konservatuvarı'nda (o zamanlar ismi Belediye Konservatuvarı idi) şan ve tiyatro eğitimi aldı, daha sonra özel statüde yani “harika çocuk” olarak kabul edildiği Hacettepe Üniversitesi Devlet Konservatuvarı'ndan (o zamanki adıyla Ankara Devlet Konservatuvarı) yeteneği ve çalışma azmi ile sınıf atlayarak üstün başarıyla mezun oldu. Uzun yıllar Devlet Tiyatrolarında oyuncu olarak emek verdi. Akademik anlamda tiyatro oyunculuğu eğitimi almasının yanı sıra uzun yıllar usta rejisörlere asistanlık yapmış olması, onun yönetmenlik başarısında da önemli rol oynadı. İşitme ve konuşma engelliler ile 10 yıl boyunca yaptığı çalışmalar ve yönettiği oyunlar kariyerinin en önemli halkalarından biridir.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Yeşim Koçak’ın tiyatro yolculuğu</h2>Yeşim Koçak, 1999 yılında İstanbul Üniversitesi Devlet Konservatuvarı&nbsp;Tiyatro Bölümü'nden mezun oldu. Henüz konservatuvarda öğrenci iken Kent Oyuncuları’nda çalışmaya başladı. 1998 yılından 2009 yılına kadar Kent Oyuncuları'nın birçok oyununda, oyuncu ve asistan olarak çalıştı. Yeşim Koçak’ın oyunculuk kariyerinin daha başında Kent Oyuncuları’nda Çözüm (2001) oyununda Catherine rolüyle yakaladığı üstün başarı çizgisini, aynı toplulukta Inismorelu Yüzbaşı oyununda Mairead rolünde de sürdürdü. 2009’dan itibaren Şehir Tiyatroları’na katılan Yeşim Koçak, Mephisto, Mutfak Söyleşileri, Vakti Geldi, Çürük Temel, Martı ve Nora Bir Bebek Evi oyunlarındaki başarılı performansıyla alkışlandı ve ödüllere imza attı. Koçak oyunculuğunun yanı sıra öğretim görevlisi olarak İstanbul Aydın Üniversitesi Tiyatro Bölümü'nde bilgi ve deneyimlerini oyuncu adaylarıyla paylaşıyor.

Şaban Ol’un 'Eleni ve Gül' eserinden yola çıkan ve Sumru Yavrucuk’un uyarlayıp yönettiği 'Tatavlada Son Dans' oyunu, bu sezon yenilenen yorumu ile yeniden seyirciyle buluşuyor.

Tatavlada Son Dans: Bir gecede zengin olanlar, bir gecede fakir düşenler, hepsi aynı caddede

Zorlu PSM üç yıldır kültür sanat sektörünün deneyimli isimlerini genç yeteneklerle buluşturduğu “Kısalar” serisine imzasını atıyor. Buradaki bazı oyunlar sezonda da karşımıza çıkıyor. İşte onlardan biri Kısık Ateşte Düdüklü Tencere. Kısalar’da 20 dakika oynanan oyun sevildi, yapım desteğini aldı ve artık uzun hâliyle sahnede. Sezonun çiçeği burnunda oyununu, yazarı Emir Taha Sarı ve yönetmeni İrem Kalaycıoğlu’yla konuştuk.Nasılsınız? Prömiyer heyecanını attınız mı? Emir, Kısık Ateşte Düdüklü Tencere senin ilk yazdığın, İrem senin de ilk yönettiğin oyun oldu. Nasıl hissediyorsunuz?&nbsp;Emir Taha Sarı:&nbsp;Harika hissediyoruz! Bu süreç benim için çok değerli. Yazar olarak, prömiyer günü, uzun süre masamda yalnızca hayalini kurduğum her şeyi gerçek dünyada görmek demek. Şakalar, dramatik kırılmalar, tepe noktaları, aksiyonlar… Hepsi seyircinin tepkileriyle hayat buluyor. Kafamdaki dünyayı somut bir şekilde deneyimleme şansı elde ediyorum. İlk metnimi böylesine yetenekli bir yönetmene emanet ettiğim için çok şanslıyım. Sahne arkasındaki ekip ve oyuncular ise bu işi tüm detaylarıyla sahiplendi. Adeta bir “kumpanya” ruhu oluştu. Şimdi İrem’le birlikte bir sonraki oyunları heyecanla bekliyoruz. Şu an tadını çıkarma zamanı!İrem Kalaycıoğlu:&nbsp;İyiyiz galiba! Prömiyer heyecanını attık, şimdi sonraki gösterimlerin heyecanı sarmaya başladı. Bekir Şef'imiz Emre Yıldızlar yurtdışında olduğu için prömiyer sonrası ufak bir ara verdik gibi oldu. Hemen bir oyun daha oynayalım istiyorum. Prömiyerde yönetmen pek keyif alamıyormuş, ben ne olup bittiğini anlayamadım. Ama hafiflemiş hissettiğimi söyleyebilirim. Son bir ay hepimiz için maraton gibiydi. PSM Atölye’den prömiyere kadar geçen zamana baktığımda ne çok şey oldu diyorum. İlk işimde böyle bir ekiple çalıştığım için çok şanslı hissediyorum. Çok mutluyum kesişen tüm yollara.Zorlu PSM, Kısalar serisini üç yıldır yapıyor. Buradaki oyunların bazıları genişletilip farklı tiyatro toplulukları tarafından sahnelendi. İlk defa bu sene Zorlu PSM bir oyuna talip olup yapımcılığını üstlendi. Kısalar'dan sonra böyle bir beklentiniz olmuş muydu? Uzatıp sahnelemeyi planlıyor muydunuz? Nasıl bir yolculuk oldu sizin için?Emir Taha:&nbsp;Dürüst olmak gerekirse, bunların hiçbirini hayal bile etmiyordum. Kısa versiyonunu çalışırken İrem’le birlikte iyi bir iş çıkardığımıza inanıyorduk. Kusurlarıyla birlikte işimizi seviyorduk. Ancak kısa versiyonun temsil günü gelip de seyirciden aldığımız tepkilerle her şey değişti. Akılalmaz bir övgü yağmuruna tutulduk ve adeta sarhoş gibiydik. Bu heyecanı çabucak geride bırakıp, nelerin beğenildiğini analiz ettik. Düşündük, çalıştık ve geliştirdik. Sonrasında Zorlu PSM’den gelen o harika haberle işler resmileşti. Kısık Ateşte Düdüklü Tencere er ya da geç bir sahnede yerini alacaktı, buna emindik. Ama yuvasında, uzun hâliyle buluşması hepimiz için en güzeli oldu.İrem:&nbsp;Atölyeyi ilk yılından beri takip ediyorum. Kısalar'dan uzayan şahane oyunlar izledim. Hatta bu oyunları izlemek, yolculuklarına tanıklık etmek atölyeye katılma konusunda beni oldukça motive etti diyebilirim. Kısık Ateşte Düdüklü Tencere de bu oyunlardan biri olduğu için çok mutluyum. Kısa versiyonundan sonra böyle bir hayalimiz vardı ama nerede, nasıl sorularının içinden çıkamıyorduk. Yine de Emir metne çalışmaya başlamıştı ve sevgili süpervizörümüz/dramaturgumuz Aylin Alıveren’le oyun çıkacakmış gibi toplantılara başlamıştık. Günün sonunda Zorlu PSM yapımcılığında gerçekleşmesi ise beni sevindirmenin ötesinde umutlandırdı diyebilirim. Genç işlere alan açma konusundaki tereddütün sahnelere ve seyircilere çok şey kaybettirdiğini düşünüyorum. Kısık Ateşte Düdüklü Tencere'den sonra da nicelerini umuyorum. Her birimiz için çok keyifli bir süreç oldu, yolun devamı için çok heyecanlıyız.<img src="https://images.aposto.com/2025/1/3/1740582802129.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.50" width="550" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Fotoğraf: Cem Gültepe20 dakikalık oyun metnini 60 dakikaya çıkarırken zorlandın mı? Yoksa kafanda daha öncesinde bir plan kurmuş muydun? Bu süreçte ne zorladı?Emir:&nbsp;Oyunun uzun versiyonu hep aklımın bir köşesindeydi. Hayalini kuruyor, ihtimallerini ve potansiyelini düşünüp tartıyordum. Ancak kısa versiyon öylesine sağlam bir iskelet üzerine kurulmuş ve matematiği o kadar net belirlenmişti ki, bunu uzatmak imkansız gibi geliyordu. Yönetmenim İrem ve dramaturgum Aylin Alıveren’le haftalarca süren toplantılar, fikir tartışmaları ve hikayenin çeşitli ihtimalleri üzerine yapılan çalışmalar, metnin bugünkü hâline gelmesinde büyük rol oynadı. Kısa versiyondaki tempo, matematik ve iskeleti bozmadan hikayeyi derinleştirip uzatmayı başardım. Bu süreç, sanki bir matematik problemi çözmek ya da dikkatle jenga oynamak gibiydi.Kısık Ateşte Düdüklü Tencere&nbsp;ne anlatıyor?Emir:&nbsp;Oyun, baba mesleğinin yanı sıra babasının kaderini de sürdüren bir adamın yüzleşmelerle dolu hikayesini anlatıyor. Hayatındaki sorulara bir nokta koymaya çalışan Bekir Şef’in; yumurtalar, eriyen duvarlar, bıçaklaşan şefler, tarifler ve “tepedekiler” eşliğinde yaşadığı kara komediyle dolu bir geceyi seyirciyle buluşturuyor.İrem:&nbsp;Aslında mutfakta pişen bir baba-oğul hikayesi diyebiliriz. Kaçtıklarımızı, korktuklarımızı, yüzleşemediklerimizi anlatıyor. Kaybettiği babasının arkasından devraldığı mutfakta, onun tarifiyle yaptığı ama yukarıdaki beyefendiye bir türlü beğendiremediği poşe yumurtayla ve hayatıyla olan mücadelesinde, Bekir Şef'in mutfaktaki bir gününe eşlik ediyoruz.Başkarakter Bekir’in içsel hesaplaşması oyunun bir dinamiği. Bekir’i nasıl tanımlarsınız?Emir:&nbsp;Bekir, babasından miras aldığı her şeyi taşıyarak biraz da olsa kendisi olmayı başarmış bir karakter. Gördüğü ve sustuğu her şey, onu bugüne hazırlamış. Etrafında kuramadığı ilişkiler, hayatla olan bağını şekillendirmiş. Uçlarda gezse de dengeyi bulmayı bilen biri. Çünkü o, en nihayetinde bir şef! Yemek yapmayı, müşterileri memnun etmeyi ve kaos dolu mutfağı sakinleştirip yoluna koymayı bilmek zorunda. Ancak o zaman kendi içindeki kaosa zaman ayırabilecek.İrem:&nbsp;Bekir bence sahnede ve oyunda gördüğümüz her şey. Mutfaktaki kaostan ocağın üstündeki düdüklü tencereye, oyun boyunca uçuşan unlardan hareket eden tezgahlara kadar, hepsi Bekir. Tüm bu hesaplaşmaları arasında bağ kurabildiğim ve bence birçok insanın da bağ kurabileceği bir karakter.Oyunun neredeyse tamamı mutfakta aksiyon hâlinde geçiyor. Oyuna hazırlanırken bir restoran mutfağını izleme, inceleme şansınız oldu mu? Nelerden beslendiniz rejiyi ve metni çıkarırken?Emir:&nbsp;Metni çalışmadan önce, bu alanda üretilmiş tüm film ve diziler benim için birer referans oldu. Mutfak dünyasına kişisel olarak da ilgili biri olduğum için ekstra araştırma yapma ihtiyacı duymadım. Zaten oyunda asıl hedefim, mutfağın ambiyansını sunmaktı. Mutfağın kaosunu bir araç olarak kullanıp, anlatmak istediğim başka durumlara yönelttim. Oyuncular ise yönetmenlerinden aldıkları direktiflerle kendi araştırmalarını yaptılar. İrem ve ben de, hem bir kapı açması hem de tasarıma yardımcı olması ihtimaline karşı araştırmalarımızı sürdürdük.İrem:&nbsp;Hepimizin kafasında bir mutfak zaten vardı, birlikte kendi mutfağımızı oluşturduk. Özellikle mutfak eşyalarının kullanımı konusunda bir gözlem sürecine girdik tabİi. Her birimizin algısı ilk provalardan itibaren değişti. Evde yemek yaparken neyi nasıl kullandığına dikkat etmeye ya da restoranlardaki açık mutfakları gözlemlemeye başlamıştı herkes. Oyunda gördüğümüz mutfağın bize kabul ettirdiği başka bir dil var, o dil de dolayısıyla bahsettiğim bu gözlemlerle, birikimlerle birleşerek ekibin ve metnin getirdikleriyle oluştu.<img src="https://images.aposto.com/2025/1/3/1740582963640.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.50" width="550" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Fotoğraf: Cem GültepeOyun ekibin bir kısmı çalışmaya alışık olduğun Sarı Sandalye ekibi. Bu ekiple yola çıkarken düşüncen neydi, şu an ne? İstediğin bir rejiyi ortaya koydun mu? Yoksa oyun birkaç oyun sonra dinamiğini bulacak mıdır?İrem:&nbsp;Emir daha oyunu yazarken ikimizin de kafasında belli isimler oluşmaya başlamıştı, etrafımızdaki oyuncuları düşünerek hayal ediyorduk. Ekibin bir kısmı Sarı Sandalye'den, bunun bende duygusal bir tarafı da var tabi. Ferhat ve Yusuf'la ise bu oyun sayesinde tanıştım, sanki yıllardır birlikte çalışıyor gibiydik. Daha önce oyuncu olarak bir kısmıyla çalışmış olsam da yönetmen olarak ekibin içinde olmam hepimiz için yeniydi. Dolayısıyla yola çıkarken tabii ki korkularım vardı ama ortaya öyle güzel bir ekip işi çıktı ki şu an baktığımda, Emir oyunu sanki bu ekibe yazmış gibi hissediyorum. Tüm bunlar sayesinde de hayal ettiğim rejiyi ortaya koyabildiğimi düşünüyorum. Gidecek yolu her zaman var tabii ama oyunun oynandıkça geleceği hâl de beni heyecanlandırıyor. Şimdiye kadar içinde olduğum işlerdeki gözlemim de hep bu yönde oldu. Oyunun hem oyuncular için hem benim için yolculuğunun yeni başladığını düşünüyorum. Hala aramaya, denemeye, bulmaya devam ediyoruz.Kısık Ateşte Düdüklü Tencere oyununa seyirci neden gelsin? Emir:&nbsp;Bu oyunu yazmamın sebebi, “Beyefendi” tarafında düdüklü tencerenin içindeki hava gibi sıkışıp kalmamdı. Ailesinin kaderinden ve durumundan kopamayan bir şefin hikayesini izliyoruz. Birey olmak ve özgürlük üzerine varoluşsal sorular soran Bekir’in gecesine, kaosu dinmeyen, yüksek tempolu bir mutfak eşlik ediyor. Üstelik bu hikaye, komedi etiketiyle sunuluyor! Seyircilerimiz de aynı soruları sormak, gülerken bir yandan da kahkahayla gözyaşı dökmek istiyorlarsa, Kısık Ateşte Düdüklü Tencere&nbsp;tam onlara göre bir davet.İrem:&nbsp;Sanırım Emir'in kalemiyle tanışmak için derdim. Kurduğumuz dünyanın seyircide bir karşılığı olduğunu düşünüyorum. Mutfağın kaosu o kadar hayatımızdan ki, ister istemez birçok noktada mutfakta yaşanan bambaşka olaylarla, durumlarla empati kurabiliyoruz. Seyircinin de bu noktada bir şeyler bulabileceğine inanıyorum. Ve tabi sahne üzerinde ve arkasında müthiş bir ekip var, tanışmalarını çok isterim.<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Kısık Ateşte Düdüklü TencereYazar: Emir Taha Sarı Yönetmen: İrem Kalaycıoğlu Oyuncular: Emre Yıldızlar, İlyas Özçakır, Gül Doğa Selvi, Ferhat Teymur, Onur Akbay, Yusuf Sarıaslan Süpervizör/Dramaturg: Aylin Alıveren Yönetmen Yardımcısı: Ezgi Yazıcı Dekor Tasarım: Doğukan Taylan Vargün, Kayra Belen Yardımcı Işık Tasarım: Ammar Özçelik Ses &amp; Efekt Tasarım: Yusuf Tan Demirel Müzik: Göksu Işık, Gökhan Öcal Uygulayıcı Yapımcı: Necati Gizer, Yasemin DermeOyunun biletlerini <a fr-original-style="" href="https://www.passo.com.tr/tr/ara?searchQuery=k%C4%B1s%C4%B1k%20ate%C5%9Fte%20d%C3%BCd%C3%BCkl%C3%BC%20tencere&etkinlikdetayi=true" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">burada</a>.

Sezonun çiçeği burnunda oyunu "Kısık Ateşte Düdüklü Tencere"yi yazarı Emir Taha Sarı ve yönetmeni İrem Kalaycıoğlu’yla konuştuk.

Sahnede bir kara komedi: Kısık Ateşte Düdüklü Tencere

<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(52, 125, 121); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(52, 125, 121); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Ya kalbim kırılmış olsaydı? Ya iki çocuğum olsaydı ve onları sonsuza dek kaybedeceğime inansaydım? Ya sığınacak kimsesi olmayan bir yabancı olsaydım? Ya annem gerçekten çok üzgün olup, tuhaf davransaydı? Ya bütün gün odamda kilitli kalsaydım ve çişim gelseydi?”</blockquote>Yukarıdaki alıntı, Euripides’in kaleminden çıkıp seyirciyle ilk defa MÖ 431’de Dionysia Festivali’nde buluşan, anlatısı mitolojiden doğan Medea’ya, binlerce yıllık alışılagelmiş bakıştan bambaşka bir yaklaşım getiren uyarlamanın mimarlarından Anne-Louise Sarks’tan...&nbsp;Sarks ile Kate Mulvany’nin ortak kaleminin ürünü olan bu Medea, bilinen Antik Yunan tragedyasının merkezine, asıl anlatıda/oyunda sadece bahsi geçen "kurban edilen" çocukları koyuyor. Uğruna memleketini terk ettiği, kral babasını karşısına aldığı, kahramanlıklarına vesile olduğu kocası Iason’un ihanetine karşı intikamını, Iason’dan olan çocuklarını öldürerek alan kahraman/antikahraman/cadı/feminist/cani…&nbsp;Medea’nın intikam öyküsünü değil, öldürdüğü çocuklarının son saatini&nbsp;izliyoruz bu kez. Mitolojik anlatı ya da Euripides’in oyunundan yapılan çok sayıda uyarlamada görmediğimizi görüyoruz. Günümüzden bir Medea ile Iason’un (isimlerini bu şekilde duymasak da) okul çağındaki iki oğlunu: Leon ile Jasper’ı.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Kilitli kapının ardındaki Medea miti</h2>Basketbolu, dinozorlarları, akvaryum balıklarını, süper kahramanları, peluş oyuncakları, tenisi, kovboy ve savaş oyunlarını seven, kıpır kıpır iki erkek kardeşin odasına dönüşmüş bir sahne karşılıyor bizi. Yaşları 9 ve 12 olan iki kardeşin, son derece gerçekçi, yaşayan ortak odası burası. Yan yana yatakları, sticker’ları, süper kahraman figürleri, tahta kılıçları, oyuncak tabancalarıyla… Ha bir de, kilitli oda kapıları var. Kilitli kapının arkasında bir ev var; bir aile, şiddetli bir kavgaya tutuşmuş bir anne-baba, ihanete uğramış, yalnız bırakılmış, çıkışsız hisseden, öfkeli, dolmuş taşamamış bir anne var…&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Kocasının, çocuklarını elinden alma planı karşısında bulduğu tek çareyi hayata geçirmeye hazırlanan bir anne… Kapının arkasında koskocaman "Medea" miti var.</li></ul>Hira Tekindor’un&nbsp;(çeviriyi de kendisi üstlenmiş) yönetmenliğinde Dor Productions oyunu olarak seyirciyle buluşan Medea, binlerce yılı devirmiş bir klasiğe getirilen, başlarda yumuşacık üflediği havayla tüylerimizi diken diken eden bir uyarlama. Anne-Louise Sarks ile Kate Mulvany, yukarıda oyun kitapçığından alıntıladığım "Ya…?"&nbsp;sorularını&nbsp;çoğaltarak, çocukların dilinden öyle gerçek bir dünya kurmuş ki… Medea mitini ya da oyununu bilmenize gerek de yok: İzleyeceğiniz oyunu sadece iki çocuğun; aile kurumuna, yetişkinlerin ilişkilerine dair algıladıkları veya yetişkinlerin dünyasının onlarda nasıl tezahür ettiğine dair bir okuma olarak bile büyük bir doyum hissi yaşatacaktır.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ama ötesi var elbette; çocuk kahkahaları, şakalaşmaları ve gerçeğin tıpatıp aynısı ağabey-kardeş kavgalarıyla çınlayan bu neşeli oda; Medea’nın az sonra çocuklarını sessiz bir çığlık eşliğinde, kendi elleriyle öldüreceği oda…</li></ul>65 dakikalık oyun süresinin neredeyse tamamında, bize iki kardeşin sıradan gibi görünen 1 saatini&nbsp;izletiyor sahne. Ağabey Leon’un, kardeşi Jasper tarafından "öldürülmesinden" hemen sonra açılıyor oyun. Jasper, ağabeyini uyandırmak için elinden gelen her türlü numarayı sergiler ve en nihayet sıra ona geçince yeni macera başlar… Çocukların oyunları, hayal güçlerinden ve bildikleri masallardan da beslenerek sürer. Birbirlerine anımsatarak anlattıkları masalda Medea mitinin izini süreriz, peluş oyuncaklarına uyguladıkları şiddette öfkelerinin… Leon’un annesinden gizlediği, babasından kalma hardal rengi kazaktaysa anne-baba arasındaki gerilimin izi saklıdır.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><img src="https://images.aposto.com/2025/1/2/1740476117678.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.51" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"> Bir anne çocuklarını ne kadar sevebilir?</h2>Medea seyirciye bildik hikayenin daha önce hiç sesi duyulmamış çocuklar tarafını açıyor. Uyarlama için "çocukların gözünden" deniyor ama aslında daha çok, çocukların yaşamının "ortasından"&nbsp;anlatıyor oyun, olan biteni. Bizi onların dünyasının ortasına bırakarak… Anne odaya birkaç kez kısa kısa girip çıkıyor, odadan çıkamadıkları süre boyunca biz çocukların endişelerine, meraklarına, hayallerine, sevgi ve kıskançlıklarına konuk oluyoruz. Anne-babalarının ayrılıklarında kendilerini nereye konumlandırdıklarını, "babalarının yeni arkadaşına" dair hislerini, olası yeni hayatlarına dair heyecanlarını takip ediyoruz, şakalaşma ve sohbet aralarına.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Annenin kalbiyle ve eylemiyle ise finalde karşılaşacağız. Anne finale doğru gelecek çocukların odasına. Beklenen sonu elleriyle getirirken, uzak zamanlardan ve diyarlardan insanlar (mağaralarda yaşayan atalarımızdan uzaylılara kadar) herkes duyacak… “Bir anne çocuklarını ne kadar çok sevdiğini söylüyor” diyecekler.&nbsp;</li></ul>Anne rolünde Defne Kayalar; Medea’nın çağlar kadar büyük, dehşetli intikamını kısacık bir zaman dilimine çok sakin, çok keskin, çok duru, çok karmaşık, çok sessiz ve çok gürültülü bir dille sığdıracak. O anlardan itibaren çocukların hâllerine, şakalaşmalarına attığımız kahkahaların yerine sessiz iç çekmeler, hıçkırıklar yerleşecek.Medea, Medea mitini ya da ataerkinin tek taraflı gücü karşısında alınan intikam kararını daha iyi anlamamıza vesile olacak bir oyun/uyarlama mı emin değilim. Kaldı ki Medea’nın herhangi bir yorumunda da annenin çocuklarını öldürme eyleminin hazmedilip anlaşılması çok kolay değildir. Ama bu uyarlama "Ya…"&nbsp;diye başlayan onlarca soruyu o kadar pürüzsüz şekilde seriyor ki önümüze... Bir tragedyayı, günümüzde yaşayan iki çocuğun dünyasından öyle duru ve inandırıcı bir şekilde sahneliyor ki… Yazarları kadar, oyunu Türkiye’de ilk kez sahneleyen çevirmen/yönetmen Hira Tekindor’un da mahareti bu. (Sahneleme tercihlerine dair tek bir itirazım var, annenin finalde çocuklara getirdiği içeceğe verilen yeşil efekt…)<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Çocuk oyunculardan hayranlık uyandıran performans</h2>Hira Tekindor, oyun için dört çocuk oyuncuyla çalışıyor. Ben, Jasper rolündeki Abdullah Burak Kaya ile Leon rolündeki Ayaz Gülşen’in oynadığı versiyonu seyrettim. Ve daha ilk dakikalardan itibaren iki çocuk oyuncunun da sahneye hâkimiyetlerinden birbirleriyle olan ilişkilerindeki doğallığa ve karakterlerini üstlenişlerindeki sakinliğe, çok etkileyici bir oyuna dahil oldum. Benzer durumun diğer cast için de geçerli olduğunu, diğer ikiliyi izleyenlerden duymuştum. Öyle ki çıktığımda oyunu bir de diğer çocuklardan (Ayaz Çoban, Tarık Sarıyar) izlesem mi diye düşünürken buldum kendimi.Çocuk oyuncuların dördü de (Güldüy Güldüy Şov’da sahne deneyimi de olan Abdullah Burak Kaya dışında) sinema ve TV’de oyunculuk deneyimi olan isimler. Tarifi zor bir trajik yükü taşıyan bu anlatıyı, hem çok hafif hem de bir o kadar derin bir kıvamla anlatan bu oyunu neredeyse tamamen, çocuk oyuncular olarak sırtlanıyorlar. Hayranlık uyandırıcı sahne üstü var oluşlarının sırrının, kendilerini bu "oyuna" gerçekten dahil hissetmelerinde yattığını düşündüm.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yönetmen Hira Tekindor bu çok zorlu işin altından akılda kalıcı bir başarıyla kalkmış. Oyuncu koçu İbrahim İris ile psikolog Ceren Kaymaz’ın ve elbette çocukların oyun arkadaşı, sahnede de sinema ve TV’de de her daim enfes işler çıkaran Defne Kayalar’ın etkisinin de altını çizmeli.</li></ul>Hira Tekindor’un, seyirciyi hem Medea öyküsüne hem de güncel bir aile dramına katman katman bakmaya çağıran ve bunu iki kardeşin odalarında geçen bir kesiti izleterek yapan rejisi, sezonun en dikkat çekici rejilerinden. Ayrıca, kardeşlik hâllerini ne kadar birebir anlattıklarına da benzer yaşlarda iki kardeşle aynı evi paylaşan (anneleri olarak!) bir seyirci olarak kefilim. Oyuna yerleşen kardeşlik aksını ayrı bir hayranlıkla izledim.Medea sizi salondan karışık ve güçlü duygularla uğurlayacak bir oyun. Sezonun, iddiası kendi içinde saklı, en iddialı işlerinden. Annenin sessiz çığlığını da çocukların neşeli gürültüsünü de mutlaka görün. Not almalı: Medea, 12 Mart Çarşamba 19.00 ve 21.00’de Zorlu PSM’de.

<h1 dir="ltr" id="isPasted" fr-original-style="" style="font-size: 2em; margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><a href="https://www.instagram.com/cuba42maslak?igsh=N3RqY3JqZ3Jod3Fp&utm_source=qr" target="_blank" rel="noopener noreferrer" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box; border-bottom: 2px solid rgb(255, 206, 20);">İstanbul’da Latin rüzgarı: Cuba’da unutulmaz bir deneyim</a></h1> <a href="https://www.instagram.com/cuba42maslak?igsh=N3RqY3JqZ3Jod3Fp&utm_source=qr" target="_blank" rel="noopener noreferrer" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box; border-bottom: 2px solid rgb(255, 206, 20);"><img src="https://images.aposto.com/2025/1/2/1740474767336.jpeg" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; user-select: none; box-sizing: border-box;" ratio="2.01" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"></a> İyi yemek, iyi müzik ve iyi dansı buluşturan Cuba, Latin kültürünü İstanbul’a taşıyor. Egzotik lezzetler, büyüleyici müzik ve Küba'ya özgü dans performanslarıyla dolu bir deneyim, 42 Maslak'ta&nbsp;yer alan Cuba'da sizleri bekliyor. Küba’nın keyifli atmosferini yansıtan Cuba, Latin kültürünün Türkiye’deki temsilcilerinden ünlü perküsyon sanatçısı Ayhan Sicimoğlu'nun imzasını taşıyor.Misafirler, DJ Mehmet Ceyhan’ın Latin müziğiyle coşarken, büyüleyici gösterilerle Küba atmosferini yaşıyor. Her Cuma, Solanch de la Rosa’nın özgün performansı müzikseverlere unutulmaz anlar sunuyor. Cumartesi geceleri ise, Havana Salsa, geleneksel Küba müziğiyle modern Latin hitlerini birleştirerek dans pistinde coşkuyu zirveye taşıyor. Latin Amerika esintili tapaslar, tropikal kokteyller ve benzersiz tatlar ön planda. Ünlü Hemingway Bar, egzotik kokteylleriyle dikkat çekiyor. Havana Hibiscus, Flores Cubana, Sangria Cubana ve Hemingway Daiquiri gibi özgün tatlar, Küba atmosferini yansıtıyor. Havana’nın renkli sokaklarında dolaşıyormuş hissi veren özgün ve egzotik atmosfer, keyifli bir Latin Amerika deneyimi sunuyor.Cuba ile <a href="https://www.instagram.com/cuba42maslak?igsh=N3RqY3JqZ3Jod3Fp&utm_source=qr" target="_blank" rel="noopener noreferrer" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box; border-bottom: 2px solid rgb(255, 206, 20);">buradan</a> tanışabilir, Küba enerjisini İstanbul'da deneyimleyebilirsiniz.

25 Şubat - Cuba - İstanbul

Franz Erhard Walther'in dünyasına dalacağımız "Heykel Olma Teşebbüsü" sergisi Arter'de açılıyor. Clown Jam ile renkli ve eğlenceli bir akşamın yolunu gözlüyoruz. Bahar Çuhadar'dan "Medea"yı okuyoruz.

🗿 Heykel Olma Teşebbüsü, Clown Jam

Dor Productions'ın "Medea"sı, bildik miti bu kez, Medea’nın elleriyle öldürdüğü iki çocuğun dünyasından anlatıyor. Hira Tekindor’un, seyirciyi hem Medea öyküsüne hem de güncel bir aile dramına katman katman bakmaya çağıran ve bunu iki kardeşin odalarında geçen bir kesiti izleterek yapan rejisi, sezonun en dikkat çekici işlerinden.