Spektrum Kuş Bakışı'ndan&nbsp;herkese merhaba,Bu hafta Türkiye'de yine seçimlerin tarihi ve Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın aday olup, olamayacağı tartışıldı.&nbsp;İsveç'te aşırı sağcı Stram Kurs partisinin kurucusu Rasmus Paludan, Türkiye'nin Stockholm Büyükelçiliği önünde Kur'an-ı Kerim yaktı. Eylem hem Türkiye'de hem de dünyada tepki topladı.&nbsp;Altılı Masa 11. toplantısını gerçekleştirdi; aday hâlâ açıklanmadı.&nbsp;ABD Başkanı Joe Biden'ın evinde gizli belgeler ortaya çıktı, Peru ve İsrail'de protestolar devam etti.&nbsp;İyi okumalar!&nbsp;-İlkim Emirler

Her çarşamba 12.00'de Spektrum, her perşembe 12.00'de Spektrum Pusula, her cuma 10.00'da Spektrum Kuş Bakışı e-posta kutunda. 

Türkiye'yi yakala, dünyayı anla.

Spektrum

Kur'an yakma provokasyonu, Erdoğan'ın adaylığı, İsrail ve Peru'da protestolar, Ukrayna'ya tanklar

Kuş Bakışı: İYİ Parti'de istifa, donan NATO müzakereleri

Spektrum Pusula'dan herkese merhaba,Bu hafta İlkim, partilerin programlarında çevre konusunun nasıl ele alındığını inceledi.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Öneri: Bu bültende yer almayan Yeşiller Partisi'nin örüşlerini, kriz tanımlarını, çözüm önerilerini ve giderek ivmelenen küresel Yeşiller hareketiyle ilişkilerini, kurulması engellenen partinin Eş Sözcüsü Koray Doğan Urbarlı ile konuşmuştuk. Röportajı <a fr-original-style="" href='https://link.apos.to/c/Xu0V6VTa5afv?c=sTwYueDbirrumu0CgOBLj&s=web' rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">buradan</a> okuyabilirsiniz.&nbsp;</li></ul><ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bizi <a fr-original-style="" href='https://link.apos.to/c/upMrMefu28FT?c=sTwYueDbirrumu0CgOBLj&s=web' rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Twitter</a> ve <a fr-original-style="" href='https://link.apos.to/c/eLak3rCvDKB_?c=sTwYueDbirrumu0CgOBLj&s=web' rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Instagram</a>'dan da takip edebilirsiniz.</li></ul>Önümüzdeki sayıda görüşmek dileğiyle,Bartu Özden

<h1 dir="ltr" fr-original-style="" style="font-size: 2em; margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href='https://link.apos.to/c/cTASdnsDRc6L?c=N6aftm2B78oxQP1PSMEQH&s=web' style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">İkinci Yüzyılın İktisat Kongresi</a>: Geçmişin birikimi geleceğe yön veriyor</h1><img src="https://s3.eu-central-1.amazonaws.com/images.aposto.com/2023/0/3/1674670740735.jpeg" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="2.67" alt="Geçmişimizi Anlıyoruz Buluşması dün gerçekleşti" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Geçmişimizi Anlıyoruz Buluşması dün gerçekleştiİzmir Büyükşehir Belediyesi&nbsp;tarafından “Geleceğin Türkiye’sini inşa ediyoruz” sloganıyla 15 - 21 Şubat’ta düzenlenecek <a fr-original-style="" href='https://link.apos.to/c/sm1XFxe_4EzE?c=N6aftm2B78oxQP1PSMEQH&s=web' style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">İkinci Yüzyılın İktisat Kongresi</a>’nin hazırlık çalışmaları devam ediyor.<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Neler oldu?</h3>10 Ağustos ve 1 Aralık 2022 tarihleri arasında ilk safhayı oluşturan Paydaş Buluşmaları ile çiftçi, işçi, sanayici, tüccar ve esnaf örgütlerinin katıldığı oturumlar yapıldı.İkinci aşama Uzman Toplantıları ise “Döngüsel kültür” anlayışını oluşturan birbirimizle, doğamızla, geçmişimizle ve gelecekle uyum kavramlarından esinlenerek kurgulandı.İlk toplantı ‘Birbirimizden Razıyız’ 13 Ocak’ta, ‘Doğamıza Dönüyoruz’ 20 Ocak’ta, <a fr-original-style="" href='https://link.apos.to/c/sjllNOZK3Twl?c=N6aftm2B78oxQP1PSMEQH&s=web' rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">‘Geçmişimizi Anlıyoruz’</a> ise 25 Ocak’ta gerçekleşti. Yeşilova Höyüğü’ndeki buluşmada birçok tarihçi, arkeolog, uzman ve akademisyen bir araya geldi.<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Sırada ne var?</h3>Son Uzman Toplantısı 4 Şubat’ta ‘Geleceği Görüyoruz’&nbsp;başlığıyla yapılacak. Ardından, 15 - 21 Şubat’ta İkinci Yüzyılın İktisat Kongresi düzenlenecek ve yeni yüzyıla yön verecek politika önerileri Türkiye'yle paylaşılacak.Ayrıntılı bilgi için <a fr-original-style="" href='https://link.apos.to/c/4ois8q0BP-r6?c=N6aftm2B78oxQP1PSMEQH&s=web' rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">bu bağlantıyı</a> ziyaret edebilirsiniz.

26 Ocak - İkinci Yüzyılın İktisat Kongresi - Spektrum

Siyasi partilerin iklim kriziyle mücadele ve çevre politikalarını inceledik. 

Pusula: Partilerin çevre politikaları

Spektrum'dan herkese merhaba,&nbsp;Bu hafta Minnesota Üniversitesi'nden Deniz Kaptan, küresel ekonomik sistemin günümüzdeki sorunlara karşı yetersizliğinin gündemde olduğu Davos 2023 Zirvesi'nde konuşulanları yazdı. Zirvenin çıktılarını değerlendirdi.&nbsp;Ayrıca bu hafta da siyasete ve Türkiye'nin değişen sosyolojisine dair kamuoyu araştırmalarını özetledik. Önemli raporları derledik.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bizi <a fr-original-style="" href='https://link.apos.to/c/tZwKpygXIWcN?c=h68eGbamf4cmoQu_s63xa&s=web' rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Twitter</a> ve <a fr-original-style="" href='https://link.apos.to/c/DWlgpmqeNHAQ?c=h68eGbamf4cmoQu_s63xa&s=web' rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Instagram</a>'dan da takip edebilirsiniz.</li></ul>Önümüzdeki sayıda görüşmek dileğiyle,Bartu Özden&nbsp;

AK Parti'nin oy artışı, halkın SADAT algısı, küresel kutuplaşma ve karamsarlık, İtalya'nın gizli hapishaneleri

Davos 2023'te konuşulanlar, Türkiye'nin Eğilimleri

Spektrum Kuş Bakışı'ndan herkese merhaba!&nbsp;Bu hafta Cumhurbaşkanı Erdoğan, seçim tarihi için 14 Mayıs'ı işaret etti. Gezi eylemleri sırasında dövülerek öldürülen Ali İsmail Korkmaz cinayetine ilişkin davada yargılanan polis memuruna "basit yaralama" suçundan ceza verildi.&nbsp;Yeni Zelanda Başbakanı Jacinda Ardern şubat ayında görevi bırakacağını duyurdu. Ukrayna'daki helikopter kazasında 16 kişi hayatını kaybetti.&nbsp;Brezilya'da eski Devlet Başkanı Bolsonaro hakkında destekçileri tarafından düzenlenen Kongre baskınını "kışkırttığı" suçlamasıyla soruşturma başlatıldı. İsrail'de Başbakan Netanyahu karşıtı eylemler devam etti. Peru'daki protestolarda öldürülenlerin sayısı 53'ü aştı.&nbsp;ABD'de hükümeti, Türkiye'ye 20 milyar dolar değerinde yeni F-16 savaş uçaklarının satışı ve mevcut F-16'ların modernizasyon kitlerinin gönderilmesiyle ilgili olumlu karar bildirdi, satış kararını Kongre'nin onayına gönderdi.&nbsp;Suriye hükümeti, Türkiye ile görüşmelere başlanması için Türkiye'nin Suriye'den çekilmesini şart koştu.&nbsp;İyi okumalar!-İlkim Emirler

Ali İsmail Korkmaz cinayetine "basit yaralama" cezası, Ardern'in istifası, Suriye'nin şartı

Kuş Bakışı: "Mayıslar bizimdir"

Spektrum Pusula'dan herkese merhaba,Bu hafta İlkim, siyasi partilerin programlarında son dönemde kayyum atamaları ve belediye başkanlarına yönelik yargı kararlarıyla gündeme gelen yerel yönetimler konusuna nasıl baktıklarını özetledi.&nbsp;Önümüzdeki sayıda görüşmek dileğiyle,Bartu Özden

Siyasi partiler programlarında yerel yönetimlere nasıl bakıyor? 

Pusula: Yerel yönetimler

Spektrum'dan herkese merhaba,Bugün ben, Gelecek Partisi lideri Ahmet Davutoğlu'nun Altılı Masa'daki partilerin liderlerinin geçiş sürecinde sahip olacağı imza yetkisine dair sözleri üzerine doğan tartışmaları konu aldım. Belirsizlik ortamının aşılması ve temsilde adaletin sağlanması konuları üzerinde durdum.&nbsp;Ayrıca seçim gündemi ve ekonomiye dair anketleri özetledik. Küresel gelir eşitsizliği, popülizmin geriletilmesi ve Rusya'ya uygulanan yaptırımların sonuçları konulu raporları derledik.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bizi <a fr-original-style="" href='https://link.apos.to/c/5DHtNZhd-KGC?c=JFpHPp4xB74x_UyNewvs8&s=web' rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Twitter</a> ve <a fr-original-style="" href='https://link.apos.to/c/SlKl-GMuAsC0?c=JFpHPp4xB74x_UyNewvs8&s=web' rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Instagram</a>'dan da takip edebilirsiniz.</li></ul>Önümüzdeki sayıda görüşmek dileğiyle,Bartu Özden&nbsp;

Yaptırımların Rusya'ya maliyeti, küresel servet eşitsizliği, popülizmin geriletilmesi

İmza yetkisi, belirsizlik ortamı ve temsilde adalet

Spektrum Kuş Bakışı'ndan herkese merhaba;&nbsp;Bu hafta HDP kendi adayıyla seçime gideceğini açıkladı. CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu'ya dair önemli belgeler paylaştı. İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu hakkında yeni bir dava açıldı.&nbsp;Türk Tabipleri Birliği Başkanı Şebnem Korur Fincancı tahliye edildi. CHP ve İYİ Parti, AK Parti'nin anayasa değişikliği görüşmelerine ilişkin ziyaret talebini reddettiDışişleri Bakanlığı, Brezilya'da Jair Bolsonaro'nun seçim yenilgisini kabul etmeyen destekçilerinin Kongre baskınını kınadı. İran'da iki protestocu daha idam edildi.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bizi <a fr-original-style="" href='https://link.apos.to/c/6y4ON92mILnm?c=ldUsQz6VlQtBpSU-vyyIq&s=web' rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Twitter</a> ve <a fr-original-style="" href='https://link.apos.to/c/9mWMEeVH1dKK?c=ldUsQz6VlQtBpSU-vyyIq&s=web' rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Instagram</a>'dan da takip edebilirsiniz.</li></ul>İyi okumalar!&nbsp;-İlkim Emirler

Brezilya'da Kongre baskını, İmamoğlu'na yeni dava, Fincancı'ya tahliye, İran'da idamlar, CHP-İYİ Parti'den AK Parti'ye ret

Kuş Bakışı: Özel'den Soylu belgeleri, HDP'den aday kararı

Spektrum'dan herkese merhaba,Bu hafta muhalefet partilerinin göçe ve sığınmacı meselesine bakışını konu almaya devam ediyoruz.&nbsp;Abdullah HDP, Demokrat Parti ve Saadet Partisi'nin göç konusuna yaklaşımlarını anlattı. Muhalefet partilerinin göç politikalarının yetersizliği üzerine bir değerlendirme kaleme aldı.Ben ise ittifak kurması gündemde olan Zafer Partisi ve Memleket Partisi'nin programlarını inceleyerek konuya bakışlarını özetledim.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bizi <a fr-original-style="" href='https://link.apos.to/c/od1zWH4cC1OO?c=rxhVmFIdp_CWQ1nVIjihh&s=web' rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Twitter</a> ve <a fr-original-style="" href='https://link.apos.to/c/nX-WLkEOJ7mM?c=rxhVmFIdp_CWQ1nVIjihh&s=web' rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Instagram</a>'dan da takip edebilirsiniz.&nbsp;</li></ul>Önümüzdeki sayıda görüşmek dileğiyle,Bartu Özden

HDP, DP ve SP, Memleket Partisi ve Zafer Partisi'nin göç meselesine bakışı

Pusula: Muhalefet ve göç #2

Spektrum'dan herkese merhaba,Bu sayıda Abdullah, dosya haberinde Türkiye'de savunma sanayinin son 20 yılda yaşadığı değişimi, yeniden yapılandırılma sürecini kaleme aldı. Savunma sanayiinin geçirdiği değişim ile AK Parti'nin yarattığı otoriter rejim arasındaki ilişkiyi de incelerken kurulan yapının iktidara sağladığı rantı özetledi.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Dinlemeyi unutmayın:&nbsp;Son Düzlük'te bu hafta Siyasi İletişim Uzmanı Dr. Gülfem Saydan Sanver ile 2023 seçimlerine giderken seçim stratejilerini konuştuk. Hem muhalefetin hem iktidarın hamlelerini ve kampanyalarını değerlendirdik. Bölüme buradan ulaşabilirsiniz.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bizi Twitter'dan <a fr-original-style="" href='https://link.apos.to/c/ZzLQnejBZHH4?c=uK4cptmjA5jpD1jrepfzG&s=web' rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">takip edebilirsiniz.</a>&nbsp;</li></ul>Önümüzdeki sayıda görüşmek dileğiyle,İyi okumalar.&nbsp;-İlkim Emirler

Türkiye'de savunma sanayinin son 20 yılda yaşadığı değişim, yeniden yapılanma süreci ve iktidarın yarattığı otoriter rejimle ilişkisi. 

Türk Savunma Sanayii: rant ve sermaye

Spektrum Kuş Bakışı'ndan herkese merhaba,&nbsp;Bu hafta Türkiye'de en çok konuşulan konulardan biri seçimin erkene çekilmesi tartışmasıydı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, mevsim şartları nedeniyle seçimin "birazcık erkene çekilebileceğini"&nbsp;belirtti.Danıştay, Türkiye'nin İstanbul Sözleşmesi'nden çekilmesini 'hukuka uygun' buldu. Türkiye, İstanbul Sözleşmesi'nden resmen çıkmış oldu. İBB Başkanı İmamoğlu, İçişleri Bakanı Soylu'nun iddialarına cevap verdi, kendi sorularını yönetti ardından da suç duyurusunda bulunacaklarını söyledi.&nbsp;Brezilya'da Lula da Silva, devlet başkanlığı görevine başladı. Eski başkan Bolsonaro ise ABD'nin Florida eyaletinde fast-food yerken görüntülendi.&nbsp;Hırvatistan, 1 Ocak itibarıyla Avrupa Birliği'nin Schengen serbest dolaşım bölgesine girdi ve yerel para birimi kuna'yı bırakarak avro'ya geçti.&nbsp;İyi okumalar!&nbsp;-İlkim

Günaydın. Cumhurbaşkanı Erdoğan, mevsim şartları nedeniyle seçimin "birazcık erkene çekilebileceğini" belirtti. Brezilya'da Lula da Silva, devlet başkanlığı görevine başladı. Türkiye, İstanbul Sözleşmesi'nden resmen çekildi. 

Kuş Bakışı: Erken mi seçim? 

Politics related articles and publications

Politics

<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">AK Parti&nbsp;</h2>AK Parti, parti programında "çevre sorunlarına hem sağlıklı bir ortam sağlanması, hem de ulusal maliyetlerin azaltılması açısından" baktığını ifade ediyor. Sanayileşme ve kırsaldan kente göçün çevre sorununu ortaya çıkardığının vurgulandığı programda partinin, bir yandan sürdürülebilir bir kalkınmayı hedeflediği, öte yandan bu kalkınmanın çevreye maliyetinin asgari düzeyde tutulmasına özen göstereceği belirtiliyor. Bu amaç çerçevesinde aşağıdaki politikaların izleneceği ifade ediliyor:<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Türkiye ne kendi ürettiği, ne de başka ülkelerden ithal edilen çevreye zararlı atıkların mezarlığı olmayacaktır. Çevreyi kirleten hiçbir kalkınma ya da üretim modeline müsamaha gösterilmeyecektir.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bilhassa eko-sistemler üzerinde toksik ve kalıcı etkileri bulunan endüstri atıklarının kontrol altına alınması ve arıtımının sağlanması suretiyle kirlenme oranı asgariye indirilecektir.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Çevre sorunları çoğunlukla yerel düzeyde ortaya çıktığından, çevre politikalarının oluşturulması ve hayata geçirilmesinde de yerel yönetimlerin önemi büyüktür. Bu nedenle partimiz, çevre ile ilgili planlarını merkezden değil, yerinden yönetimler aracılığıyla gerçekleştirmeyi ve politikalarını katılımcı demokrasi anlayışı ile bütünleştirerek uygulamayı esas alacaktır.&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Çevre konusunda vatandaşlardan gelen her türlü şikayet dikkatle incelenecektir. Çevre konularında faaliyet gösteren sivil toplum örgütleri ile işbirliğine gidilecek, çevre sorunlarının çözümünde vatandaşların inisiyatif alması teşvik edilecektir.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Çevre ile ilgili uluslararası örgütlerin talepleri ve çalışmaları dikkate alınacaktır.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Küçük yaşlardan itibaren vatandaşlara çevre bilinci kazandıracak bir eğitim programının yaygınlaştırılması öncelikli görevlerimizdendir.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Tarım alanlarında kimyasal gübre, ilaçlama ve hormon kullanımında standartlar geliştirilecek, bu standartlara dayalı kontrol mekanizması oluşturulacaktır. Küçük ve büyük baş hayvan yetiştiriciliğinde hormon kullanımı önlenecektir.</li></ul><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">MHP&nbsp;</h2>"Temiz ve sağlıklı bir çevrede yaşama hakkı her insanın
temel haklarından birisidir." ifadeleriyle başlayan parti programında MHP, çevre sorunlarını kalkınma-çevre koruma ikilemi yerine, akılcı bir koruma, kullanma ve geliştirmeyi öngören sürdürülebilir kalkınma modeli ile aşmanın, gelecek nesillere temiz, yaşanabilir doğal ve kültürel değerleri korunmuş bir çevrenin intikalinin politikalarının esasını oluşturduğunu söylüyor.&nbsp;Doğal, tarihî ve kültürel değerlerin kirlenmesini, tahrip
edilmesini ve yok olmasını önlemek için, bilim ve aklı esas alan inanç ve millî menfaatlerle çatışmayan bir bakış açısı ile yaklaşılacağı vurgulanıyor. Ekonomik ve sosyal politikalar ile çevre politikası arasında uyum sağlanacağı, kalkınma gerçekleştirilirken insan sağlığı, ekolojik denge, kültürel, tarihî ve estetik değerlerin korunacağı belirtiliyor.&nbsp;Çevre duyarlılığının geliştirileceği, eğitim müfredatının zenginleştirileceği, yatırımlarda çevre dostu teknoloji kullanımının teşvik edileceği ifade ediliyor. 119
kıyı alanı planlaması ve yönetiminin uygulanacağı, su, hava,
toprak ve denizi birlikte dikkate alan entegre çevre politikaları geliştirileceği belirtilirken verimli tarım topraklarının korunacağı, amaç dışı kullanımı ve erozyon önleneceği de belirtiliyor.&nbsp;Türkiye'nin sahip olduğu biyolojik çeşitliliğin ve genetik
kaynakların araştırılması, korunması ve ekonomik değer kazandırılmasının sağlanacağı, biyogüvenlik ve genetiği değiştirilmiş organizmalar konusundaki risklerin en aza indirilmesi için
tarım, çevre ve teknoloji politikalarının birlikte ele alınacağı bildiriliyor.

Cumhur İttifakı, çevre düzenlemelerine nasıl bakıyor? 

<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">CHP&nbsp;</h2>CHP parti programında, çevre hakkının temel insan hakları arasında yer aldığını ifade ediyor. Büyüme, sanayileşme ve kentleşme stratejilerinde doğal kaynakların sınırlılığının dikkate alınacağı, küresel ısınma ve iklim değişikliği, çölleşme, kuraklaşma, deniz kirliliği ve erozyon süreçlerini yakın geleceğin evrensel tehdidi olarak algılayan, yaşanabilir ve sürdürülebilir çevreyi mümkün kılan kalkınma ve toplumsal yapıyı oluşturma anlayışının toplumun her kesimine benimsetilmesine çalışılacağının sözü veriliyor.&nbsp;CHP, Türkiye'nin çevre envanterinin çıkarılması gerektiğini savunurken, &nbsp;Türkiye Çevre Eylem Planı'nın hazırlanıp uygulanacağını, çölleşme ve erozyonla mücadele planının geliştirileceğini, ısınma, ulaşım gibi enerji kullanılan alanlarda çevre bilinciyle hareket edileceğini vadediyor.&nbsp;Ana muhalefet partisi, programında kaynakların kullanımında tasarrufun öneminin altını çizerken "kirleten öder" ilkesine işlerlik kazandırılmasını, çevreyi kirletenlerin bedel ödemesini savunuyor. Çevresel etki değerlendirmesi (ÇED) uygulamasına önem veren CHP, sanayi ve enerji tesislerinin çevre standartlarına uymak zorunda olduğunu belirtiyor. Çevresel yatırımların yönetilmesi için Çevre Ajansı kurulmasının sözünü veriyor.&nbsp;Devletin imzaladığı çevre korunması konulu uluslararası belgelere uyulması için kararlılık gerektiğini ifade eden CHP, bu alanda çalışan sivil toplum kuruluşlarının tecrübesinden faydalanılması gerektiğini de söylüyor.&nbsp;Programında kömürden çıkışa yer vermeyen CHP, yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımının teşvik edileceğini belirtiyor.&nbsp;<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">İYİ Parti&nbsp;</h2>İYİ Parti, programında sağlıklı ve dengeli yaşam hakkının çevre politikalarının temelini oluşturduğunu ifade ediyor. Kalkınma politikaları ile
çevre politika ve uygulamaları arasında uyum sağlanacağı vurgulanıyor. İklim değişikliğinden zarar görmemek için her türlü tedbirin alınacağı, biyolojik çeşitliliği azaltan faaliyetlerle mücadele edileceği, temiz ve sağlıklı çevrede yaşama hakkının insan hakkı olarak değerlendirileceği belirtiliyor.&nbsp;Kirlenmeye yol açan kimyasalların kullanımına kesin sınırlamalar ve yaptırımlar getirileceği, uluslararası çevre politikaları ile uyumluluk arz edecek anlaşma ve sözleşmelerden doğan hakların korunacağı, sürdürülebilir çevre,
kalkınma ve refahın birlikte değerlendirileceği belirtiliyor. Çevreyi kirleten bütün unsurlara karşı en ağır ve caydırıcı
yaptırımların uygulanacağı, HES projelerinin çevreye olan etkilerinin bütüncül olarak değerlendirileceği ifade ediliyor. Çevrenin değerinin müfredat programına yerleştirileceği bildiriliyor.&nbsp;<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">DEVA Partisi&nbsp;</h2>DEVA Partisi parti programında artan nüfusun kentleşme ve sanayileşme; ormanların yok olmasına, emisyonların artmasına, yenilenemeyen kaynakların tükenmesine, nehirlerin kirlenmesine, çölleşmeye, su baskınlarına ve uzun dönem iklim değişikliğine neden olduğunu ifade ediyor. İklim değişikliğinin de insanlar, diğer canlılar, çevre ve ekonomi üzerindeki geniş kapsamlı ve yıkıcı etkileriyle insanlığın karşılaştığı en büyük ve en acil sorunlardan biri hâline geldiği belirtiliyor. DEVA Partisi çevreye ilişkin hedeflerini "Vatandaşlarımızın sağlık ve refahının çevre ile ilgili risklere karşı korunması için, kirliliğin önlenmesi ve doğal kaynakların ekolojik dengeye zarar vermeyecek biçimde kullanılması temel hedefimizdir."&nbsp;ifadeleriyle açıklıyor.&nbsp;Yeşil bir ekonomiye geçişin öngörüldüğü, kaynak verimliliğine dayalı, kapsayıcı ve sürdürülebilir bir çevre politikasının hedeflendiğinin ifade edildiği programda, okul öncesi eğitimden başlayarak bireylere pratik alışkanlıkları oluşturmayı hedefleyen güçlü bir çevre eğitimi bilinci verilmesinin sağlanacağı, başta enerji olmak üzere, sanayi, tarım, ulaştırma gibi diğer politika alanlarını çevre ile daha uyumlu hâle getirileceği, sanayide çevre dostu teknolojilerin kullanılmasının destekleneceği, yeni yerleşim yerlerinde merkezi ısıtma sistemlerinin teşvik edileceği, yeşil alanların artırılacağı, hava kirliliğini azaltan tedbirlerin uygulanacağı belirtiliyor.Denizlerdeki petrol kirliliği, atıkların artışı ve aşırı, düzensiz balıkçılık gibi unsurların deniz canlılarının sağlığını ve çeşitliliğini olumsuz etkilediğinin belirtildiği programda, deniz kirliliğiyle etkin şekilde mücadele edileceği bildiriliyor. Evsel ve sanayi atık suları için ortak atık su arıtma tesisleri yaparak, arıtılan suların sulamada kullanılmasını teşvik edileceği ifade ediliyor.&nbsp;Tarımda suyu az tüketen bölgenin durumuna göre kuraklığa dayanıklı bitki türlerine yönlenmesinin teşvik edileceği, tarımda su kullanımının etkinleştirilmesi için yeni teknolojilerin kullanılmasının destekleneceği belirtiliyor. Tarımda su kullanımının etkinleştirilmesi için yeni teknolojilerin kullanılmasının destekleneceği bildiriliyor. Üretilen atıkların bir tehdit olmaktan çıkarılıp ekonomi için bir girdiye dönüştürülmesinin amaçlandığı, biyolojik çeşitliliği ve gen kaynaklarını gelecek kuşakları da gözeterek koruyacakları belirtiliyor.&nbsp;Hayvan haklarının korunması ve hayvanların kötü muamele ve şiddete maruz kalmalarının engellenmesinin önemli ve hassas toplumsal bir kural olduğunun vurgulandığı metinde, Hayvan Hakları Evrensel Bildirgesi gibi ilgili uluslararası enstrümanların benimsediği norm ve standartları tüm düzenleme ve uygulamaların göz önünde bulundurulacağı ifade ediliyor. Hayvanların şiddet ve işkenceden korunması için hayvanlara karşı işlenen suçlar kapsamına giren fiilleri ve cezaları bu doğrultuda düzenleyecekleri belirtiliyor.&nbsp;Orman ve korunan alanların genişletileceği, millî parklar, tabiat parkları, tabiat anıtları, tabiatı koruma alanları, uluslararası öneme sahip sulak alanlar, yaban hayatı geliştirme sahaları ile hassas bölgelerin korunacağı, orman, mera ve tarım alanlarının ekonomik getiri ve rant uğruna kullanımlarına izin verilmeyeceği ifade ediliyor. Çölleşme ile mücadele de havza bazlı, sürdürülebilir arazi yönetiminin sağlanması ve yok olan toprakların kaybının önlenmesi için gerekli yasal çerçevenin oluşturulacağı, Ulusal Eylem Planları hazırlanacağı belirtiliyor.&nbsp;Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi, Paris Anlaşması, Avrupa Birliği Çevre Programları ve taraf olunan diğer uluslararası anlaşma ve sözleşmelerin yakından takip edileceği vurgulanıyor. Küresel ısınmanın Türkiye'deki coğrafi ve ekonomik etkilerinin tüm yönleriyle araştırılacağı; çevreyi kirleten bütün kurum, kuruluş ve şahıslara, kirleten öder ilkesi doğrultusunda, en ağır ve caydırıcı yaptırımların uygulanacağı, çevreye zarar veren faaliyetler üzerindeki vergileri, harçları ve ücretleri arttırılacağı belirtiliyor.&nbsp;Çevreye ilişkin politikalar, planlar ve projeler belirlenirken; kamu kurumları, özel sektör temsilcileri ve sivil toplum örgütlerini sürece dahil edileceği, merkezî ve yerel bütçeleme süreci ile politikaların oluşturulmasında iklim ve çevresel hedefleri de dikkate alınacağı da ifade ediliyor.&nbsp;

Altılı Masa çevre düzenlemelerine nasıl bakıyor? 

<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">HDP&nbsp;</h2>HDP'nin parti programında "çevre",&nbsp;"Ekoloji ve yaşam mücadelesi" başlığı altında inceleniyor. Partinin halkın mücadele gücünden ilhamla,&nbsp;"kapitalizmin doğayı, doğal varlıkları ve yaşamı metalaştırarak sömürmesine karşı, insanı doğanın efendisi değil, bir parçası"&nbsp;olarak gördüğü ifade ediliyor.&nbsp;Programda suyun ve doğanın ticarileştirilmesine, piyasa temelli enerji politikalarıyla ve projeleriyle mücadele edileceği, insani ihtiyaçlar için gereken ve geçimlik tarımda kullanılan suya parasız, temiz ve yeterli miktarda erişim hakkının güvence altına alınmasını savunulduğu ve bunun gerçekleşmesinin hedeflendiği belirtiliyor. Partinin su kullanım hakkı anlaşmalarına, karbon ticaretine, HES (Hidroelektrik Santralleri) projeleri ile termik, nükleer gibi enerji politikalarına ve ekolojik yıkıma yol açan maden işletmeciliğine karşı olunduğu ve yasaklanması için mücadele edileceği bildiriliyor.&nbsp;"Kapitalizmin doğayı, doğal varlıkları ve yaşamı metalaştırarak sömürmesine, yaşam alanlarını yok etmesine karşı, doğanın, insanın, hayvanların ve tüm canlıların yaşam haklarının güvence altına alınması için mücadele edildiği" belirtilirken kentsel dönüşüm projelerine, &nbsp;tarihi, kültürel varlıkların ve kamusal alanların gasp edilmesine; yıkıcı kır ve kent politikaları ile çevresel hizmetlerin özelleştirilmesine ve piyasalaştırılmasına karşı mücadelenin sürdürüleceği bildiriliyor. Her yurttaş için insan onuruna yakışır barınma ve ulaşım hakkının savunulduğu belirtilirken doğal, tarihi ve kültürel varlıklara ilişkin korumaları kaldırmayı amaçlayan mevzuat saldırılarının da karşısında olarak, deprem, sel ve toprak kayması gibi doğal felaketlere karşı gerekli tedbirlerin alınması için mücadelenin de sürdürüleceği ifade ediliyor.&nbsp;<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">TİP&nbsp;</h2>TİP, yerkürenin ciddi bir ekolojik bunalım içinde olduğunu vurguladığı programında doğa tahribatına karşı işçi mücadelesinin ekolojik bir konum almak zorunda olduğunu söylüyor. "Kapitalizm, kâr odaklı ve sermaye birikimine dayalı, büyüme ya da yok olma ikilemine hapsolmuş bir sistemdir." denilen programda kapitalizmin büyüme isteği sonucunda bugünün ve gelecek kuşaklarının kaynaklarını geri dönüşsüz şekilde tükettiği vurgulanıyor. "Sanayi Devrimi’nden bu yana kapitalist etkinliklere bağlı aşırı kaynak tüketimi, ormansızlaşma, fosil yakıt kullanımı, karbon salımı vb. olguların, küresel iklim değişikliği, çevre kirliliği gibi yakıcı sorunlara yol açtığı görülmektedir." denilen programda, "Sermaye kendi mantığıyla işlediği sürece gelecekte insanlığı açlık, susuzluk, çölleşme, tarım alanlarının ve pek çok canlı türünün yok olması, buzulların erimesiyle sular altında kalacak kentler, kitlesel göçler ve kaynak savaşları beklemektedir." deniyor. Bu sorunların çözümü için tasarruf önlemleri aramanın ve teknolojik ilerlemelere bel bağlamanın yeterli olmadığı ifade ediliyor. Doğanın kurtuluşunun yolunun sosyalist düzen kurulmasından geçtiği vurgulanıyor.&nbsp;Programda, parti, kentleri gasp eden betonlaşmayı ve mega projeleri durdurmayı hedeflediklerini belirtiyor. Ekolojik yıkıma yol açan enerji politikalarının karşısında durulduğu, enerji kaynaklarının planlı kullanımının desteklendiği, temiz su ve gıdaya erişimin temel insani hak olarak görüldüğü, &nbsp;çevrenin ve doğanın talan edilmesine, kentsel alanların ve kamusal mekânların yağmalanmasına karşı mücadele yürütüldüğü ifade ediliyor. Üretim araçlarının özel mülkiyetine son verileceği, tüm toplumsal kaynakların tüm yurttaşların katılımına dayanan merkezî planlama yoluyla kullanılacağı belirtiliyor.&nbsp;

Emek ve Özgürlük İttifakı, çevre düzenlemelerine nasıl bakıyor?

<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Memleket Partisi</h2>Memleket Partisi parti programında Türkiye'deki hızlı ve dengesiz nüfus artışı, göç hareketleri, plansız sanayileşme, plansız kentleşme ve çevreye ilişkin yanlış ve rant amaçlı uygulamaların çevreyi, ekolojik dengeyi tehdit ettiğini ifade ediyor. Bu çerçevede yanlış uygulamalara "dur" denmesinin ve küresel ısınma ile iklim değişikliğinin yol açtığı sorunlara hazırlıklı olunmasının çevre politikalarının merkezinde yer aldığı ifade ediliyor.&nbsp;Ekonomik kalkınma politikalarının merkezine "çevrenin sürdürülebilirliği" ilkesinin yerleştirileceği, uluslararası iklim müzakarelerinde Türkiye'nin önemli roller üstlenmesinin sağlanacağı, doğanın ve doğal kaynakların öncelikli korunacağı, toprakların çölleşmesine, yanlış gübre ithalatı- gübreleme politikaları yüzünden tarım soykırımı yapılmasına müsade edilmeyeceği, verimli toprakların yanlış imar uygulamalarıyla yok edilmesine son verileceği, artan sel ve taşkın zararlarına karşı önlem alınacağı, mera, tarım ve orman alanlarını rant ve haksız zenginleşme aracı olmaktan çıkarılacağı, yenilenebilir enerji kaynaklarına yoğunlaşılacağı, toplu taşımada elektrikli araçların tercih edileceği, evsel ve sanayi atık suyunun yeniden kullanılması için kamu yatırımı kullanılacağı, millî eğitim politikalarının bir parçası olarak ekolojik yaşam korumaya yönelik eğitimleri ekleyecekleri ifade ediliyor.&nbsp;Parti çevre politikalarında su politikaları&nbsp;ve atık politikalarından&nbsp;da bahsediyor. Su politikalarında öncelikle su kaynaklarının kirlenmemesi için her türlü önlemin alınacağı ifade edilirken deniz taşımacılığının neden olduğu petrol kirliliği ve düzensiz balıkçılıkla mücadele edileceği, çevre politikalarında AB'nin temel ilkelerinin benimseneceği, bir güvenlik sorunu olan su konusunda devletçi ve millî su politikaları oluşturacağı, katılımcı bir yaklaşımla "Su Kanunu" hazırlanacağı, su yönetimindeki çok başlılığa son verileceği, sorumlu tüketime geçileceği, su havzaları koruma altına alınacak ve imara yasaklanacak, yeni yerel su kaynaklarının araştırılacağı, su verimliliğini artırmak için çalışmalar yapılacağı belirtiliyor.&nbsp;Atık politikalarında ise plastik kirliliği ile mücadelenin taviz verilmeden sürdürüleceği, yeni bir "Küresel Plastik Sözleşmesi" oluşturulacağı, plastik poşet gibi doğada çözülemeyen maddelerin kullanımına ilişkin tedbirler alınacağı, sahil ve denizlerdeki atıkları toplamak amacıyla "Sıfır Atık Mavi Deniz Projesi" başlatılacağı, katı atıklar ve çöpten yenilenebilir enerji sağlamak için gerekli depolama, bertaraf ve üretim tesisleri kurulacağı ifade ediliyor.&nbsp;<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Zafer Partisi&nbsp;</h2>Zafer Partisi, programında küresel, millî ve yerel meselelerin başında çevre sorunlarının geldiğini ifade ediyor. Programda insanlığın yanlış uygulamalarla yaşadığı çevreyi ağır şekilde tahrip ettiği, bu nedenle bir iklim değişikliği sürecine girildiği söyleniyor. "Zafer Partisi, çevre politikasını Türk Milleti ve Türkiye Cumhuriyeti’nin varlık mücadelesinin parçası olarak görmektedir." ifadelerine yer verilen programda, partinin çevre konusundaki temel yaklaşımının&nbsp;"vatan sevgimize dayanan Vatan Toprağı Kutsaldır; kirletilemez, hor kullanılamaz ve sömürülemez." olduğu belirtiliyor. Tabiatın korunarak gelecek nesillere en güzel şekilde devredilmesinin bir yükümlülük olduğu vurgulanarak "Bu anlamda, nasıl ki dünyanın her neresinde olursa olsun tek damla su kıt kaynak bakımından değerlidir ve heba edilemez, her karış vatan toprağı da kaderine terk edilemez, iktidarların geçici heva ve heveslerine feda edilmez."&nbsp;deniyor.&nbsp;Vatan toprağının, havasının ve suyunun kirletilemeceği, yaşamanın çevre için de bir hak olduğu ifade ediliyor. Günümüzdeki iktidarın ülke ekolojisini talan ettiği, yeşil alanların betona dönüştürüldüğü belirtiliyor. Çevrenin gelecek nesillere bırakılması gereken bir miras olduğunu vurgulayan parti, "Bu nedenle çevreye olan duyarlılığın artırılması için en küçük eğitim kurumlarında başlanarak her aşamada eğitici faaliyetlerle duyarlılık artışı sağlanacak, çevreye ve doğaya karşı işlenen suçlarda ağır ceza ve yaptırımlar getirilecektir." ifadelerini kullanıyor. &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;Gündelik hayatta plastik/naylon poşet/malzeme kullanımına son verileceği, ‘kullan at’ mantığı yerine uzun süre kullanılabilecek ve çevreye atık olarak zarar vermesi mümkün olmayan bez torba, cam vb. malzemelerin kullanımının yaygınlaştırılacağı, Marmara Denizi'nin temizlenerek doğal yaşamın sürdüğü bir deniz hâline getirileceği, Hazine'ye ait tarıma uygun olmayan arazilerde endüstriyel ormanlar kurularak, bölgelerdeki köylerde ve ilçelerde insanlarımıza ekonomik katkı ve istihdam sağlanacağı, çöplerin organik ve geri dönüştürülebilir atıklar gruplandırılarak toplanacağı, ayrıştırılacağı ve çöplerin içindeki ekonomik değeri olan malzemelerin geri dönüşümü sağlanacağı belirtiliyor.<table fr-original-style="" style="border-collapse: collapse; border: none; empty-cells: show; max-width: 100%; box-sizing: border-box;"><tbody fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;"><tr fr-original-style="" style="user-select: none; box-sizing: border-box;"></tr><tr fr-original-style="" style="user-select: none; box-sizing: border-box;"></tr></tbody></table>

Memleket ve Zafer, çevre düzenlemelerine nasıl bakıyor?

Parçalanmış Bir Dünyada İşbirliği&nbsp;(Cooperation in a Fragmented World) sloganıyla düzenlenen 53'üncü Davos Zirvesi, 52’si devlet başkanları/başbakanlar olmak üzere, 130 ülkeden devlet, şirket ve uluslararası organizasyon bazında yaklaşık 2 bin 500 lideri bir araya getirdi. Bu yazıda, 16-20 Ocak tarihleri arasında gerçekleşen buluşmanın öne çıkan temalarını irdeleyeceğim.Dünya Ekonomik Forumu (WEF), 1971'de İsviçre, Cenevre merkezli uluslararası bir vakıf olarak kuruldu. Bini aşkın üye şirketi olan vakıf, bu şirketlerin katkılarıyla finanse ediliyor. Kovid-19 ve Ukrayna savaşı gibi dünya ekonomisine etki eden gelişmeler devam ederken, bu yıl ülke ve şirket liderleri, ekonomik resesyon riski altında bir araya geldi.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Yılın ana temaları</h2>Birbiriyle bağlantılı temalar arasında yeni enerji, iklim değişikliği, istihdam, turizm, sağlık, teknoloji ve bankacılık vardı.İklim krizinin ilerlemesinin yanında Rusya ve İran gibi ülkelere yönelik özellikle son dönemde değişen söylem ve uygulanan yaptırımların etkisiyle, sürdürülebilir ve uygun fiyatlı yeni enerji kaynağı ihtiyacı hem şirketleri hem de bireyleri korumak açısından gündemin en önemli maddelerinden biriydi. Öte yandan iklim değişikliği konusundaki oturumda konuşma yapma şansı bulan gençler küresel olarak hareket etmek gerekliliğini belirtirken, gerçekleşmesi şart olan değişimlere dikkat çekti.Özellikle Kovid-19’un etkilerinin devamı ve ayrıca Ukrayna’nın işgalinin sonucu olarak sekteye uğrayan üretim zinciri, istihdam konusunu farklı açılardan önemli kılıyor. Turizm teması yine Kovid-19 ile bağlantılı sorunları ele alırken, sağlık temasıyla bu yıl kadın sağlığını ve küresel çapta nelerin değiştirilebileceği irdelendi. Teknoloji teması altında yapay zekanın, geniş çapta yaşanan yangınların önceden tahmin edilmesi ve engellenmesi konusundaki yenilikleri üstünde duruldu. Son olarak bankacılık teması altında ticaretin dijitalleşmesi ve dünya ihtiyaçlarına cevap verebilmesi konusu irdelendi.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Biden hükümetinin etkisizliği dikkatleri çekti</h2>Farklı hesaplamalara göre dünyanın en büyük 1'inci veya 2'nci ülke ekonomisini yöneten ABD hükümetinden Başkan Joe Biden, Başkan Yardımcısı Kamala Harris ve Dışişleri Bakanı Anthony Blinken’ın yokluğunun yanında, foruma katılan üç Bakanlar Kurulu Danışmanı açılış konuşması yapmadı. Biden hükümeti tarafından Davos 2023’ün sessizlikle karşılandığı konuşuldu. Bloomberg yazarı Saleha Mohsin, eski ABD Başkanı Donald Trump’ın Davos’a iki kere katılan tek ABD Başkanı olduğunu belirterek, Biden’ın daha çok Amerikan işçi sınıfından destek aldığını ve destekçilerine "elit bir forum olan Davos’un kendi tarzına uymadığını gösterdiğini" <a fr-original-style="" href='https://link.apos.to/c/c0QtSbzufXs8?c=LEzZuMooTyigMuY7_40Rq&s=web' style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">yazdı</a>.Öte yandan, ABD dışında G-7 ülkelerinden sadece Almanya’dan Şansölye Olaf Scholz’un katılması yine üzerinde durulan konulardan biri oldu. Eski siyasi danışman Ed Owen, çoğu hükümet temsilcisinin yoğun ajandalarını gerekçe göstermelerine rağmen, aslında birçok ülkede siyasilerin halk geçim sıkıntısı çekerken "küresel finans elitleriyle görünmeyi" göze alamadığını <a fr-original-style="" href='https://link.apos.to/c/V07IKjUr-N2F?c=LEzZuMooTyigMuY7_40Rq&s=web' style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">belirtti</a>.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Yükselen güçler Davos’ta da öne çıktı</h2>Şirketler, bankalar, büyük uluslararası organizasyonlardan katılanlar batılı devletlerin etkisini yine forumda göstermiş olsa da özellikle G-7 ülkelerinin hükümetlerinden katılımın az olmasıyla Çin ve Hindistan gibi son dönemde ekonomik ve siyasi güçlerini kararlılıkla yansıtan ülkeler forumda daha geniş bir etki alanı yaratmış gibi duruyor.Hindistan odaklı enerji dönüşümü, cinsiyet eşitliği gibi ekonomisi ve sosyal dönüşümünü etkileyecek konulardaki konuşmalar forumda öne çıkan başlıklar arasında yer aldı. 2035 yılında dünyanın 10 trilyon doları geçen üçüncü ekonomisi olacağı öngörülen Hindistan, bu yılın temalarının çoğunun bir arada tartışıldığı önemli ülke ekonomilerinden biri olarak <a fr-original-style="" href='https://link.apos.to/c/cjzFsptKnhJD?c=LEzZuMooTyigMuY7_40Rq&s=web' style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">kaydedildi</a>.Öte yandan Çin hükümetine bağlı haber ajansı Xinhua, Davos 2023’te Rusya’dan katılımcı olmamasına ve Avrupalı ülkeler, temsilciler ve şirketler tarafından Rusya’yı yalnızlaştıracak politikaların savunulduğunun altını çizerken Çin’in önemli bir katılımcı olarak etki bıraktığını <a fr-original-style="" href='https://link.apos.to/c/cB71WK1Zoig9?c=LEzZuMooTyigMuY7_40Rq&s=web' style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">yazdı</a>. Davos 2023’te odak noktasının ekonomik büyümeden dirençli olmaya kaydığını gözlemleyen Xinhua haberi, ayrıca bir kez daha "kalıcı ilerlemelerin ve uzun dönemli hedeflerin ancak birliktelikle ulaşılabileceğinin" forumdan çıkarılan bir ders olduğunu belirtti.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Ukrayna gündemden uzak kalmadı</h2>Önemli konu başlıklarından biri de Ukrayna’daki son durumdu. Devlet Başkanı Volodimir Zelenski’nin eşi Olena Zelenska’nin Davos Zirvesi’nde Çin delegasyonuna "Pekin ile diyalog kurmak için bir davet" niteliğinde bir mektup verdiği <a fr-original-style="" href='https://link.apos.to/c/jwStKYhY-20w?c=LEzZuMooTyigMuY7_40Rq&s=web' style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">kaydedildi</a>. Uluslararası kamuoyu şekillendirme ve siyasette önemli oyunculardan biri haline gelen Çin’in, dengeleri Rusya’nın aleyhine çevirebileceği düşünülüyor. Böylece, sadece iklim krizi gibi küresel felaket senaryoları değil, bölgesel krizler için de birlikteliğin önemini Davos Zirvesi sürecinde yine gözlemledik.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Davos 2023 çözüm sunabilir mi?</h2>Tekil ülke perspektiflerinin ötesine geçersek, Türkiye'den DEVA Partisi lideri Ali Babacan'ın da katıldığı Davos 2023’ün gözler önüne serdiği en önemli nokta, küresel ekonomik sistemin bugünkü siyasi ekonomik konjonktüre yetersiz kaldığı ve sorunlar yarattığıydı. Dolayısıyla yenilenebilir enerji, enerji güvenliği ve iklim değişikliği gibi son dönemin endişe verici konuları hakkında birçok konuşmaya tanık olduğumuz Davos 2023’ün pratikte neler değiştirip değiştiremeyeceği bahsedilmesi gereken bir konu.Hem kısa dönemli hem de uzun dönemli politika önerileri konusunda bir platform oluşturan forum, ayrıca takip eden yayınlarında bu konuları işlemeye devam ediyor, 2030’u hedef göstererek büyük bir küresel dönüşüme girdiğimizi <a fr-original-style="" href='https://link.apos.to/c/LsCNJGhQNMXl?c=LEzZuMooTyigMuY7_40Rq&s=web' style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">belirtiyor</a>. Fakat "elitlerin buluşması" olarak eleştirilen Davos Zirveleri, yapılan konuşmalar ve yayınlar, çoğunlukla pratiğe etki etmeye yetmiyor.&nbsp;Bunun bir sebebi katılımcıların hali hazırda ekonomik gelişme için doğayı tahrip eden ülkelerden ve büyük şirketlerden gelen temsilciler olması. BM Genel Sekreteri Guterres bu konuya parmak basarak "fosil yakıt üreten şirketlerin iş modellerinin doğanın ve insan hayatının devamının gerekliliklerine ters düştüğünü gayet iyi bildikleri halde üretimi genişletmek için yarıştıklarını" belirtti. Guterres, bu sözlerle Dünya Ekonomik Forumu’nun sınırlarının altını çizmiş oldu. Fikirlerin ortaya atıldığı ve tartışıldığı bir platform olan Davos Zirvesi’nin ardından pratikte gerçekleşecek değişimleri ve dolayısıyla da katılımcıların samimiyetini önümüzdeki süreçte gözlemleyeceğiz.

Davos 2023: "Elitlerin buluşmasında" neler konuşuldu?

<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">AK Parti</h2>İktidar partisi, yerel yönetimlere ilişkin politikalarına Kamu Yönetimi başlığı altında yer veriyor. Parti programında "Çağımız bir yönüyle küreselleşme çağı, diğer yönüyle yerelleşme ve yerel yönetimlerin devlet sistemleri içindeki ağırlıklarının arttığı bir çağdır." ifadelerine yer veren AK Parti, demokrasinin sadece seçme ve seçilme rejimi olmadığını; aynı zamanda katılım ve iş birliği rejimi olduğunu, bu katılım ve işbirliğini gerçekleştirecek temel birimlerin de yerel yönetimler olduğunu belirtiyor. AK Parti, mahalli idareler alanında asıl sorunun demokrasinin derinlikten yoksun olması olduğunu ifade ediyor ve yapılması gerekeni şöyle anlatıyor:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(37, 44, 60); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(37, 44, 60); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">"Yapılması gereken, katılımcı ve çoğulcu demokrasinin günümüzde yaygınlık kazanan ilke ve uygulamalarını yine günümüz iktisat ve kamu yönetimi anlayışları çerçevesinde mahalli idareler alanına taşımaktır."&nbsp;</blockquote>Parti programında bu doğrultuda;&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Mahalli idarelere yerel ihtiyaçlara göre yönetim biçimlerini geliştirme yetkisi vereceklerini,&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yerel yönetimlerin kendi görevlerini yerine getirebilmeleri için gerekli harcamaları karşılayacak düzeyde ve çeşitlilikte mali güce kavuşmalarını sağlayacaklarını&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yerel yönetimlerin karar alma süreci ve bazı faaliyetlerine sivil toplum kuruluşlarının katılımını sağlayacaklarını,</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Kendi alanlarıyla ilgili düzenlemelere gidilmeden önce yerel yönetimlere danışılması ilkesini getireceklerini,</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartı'na uygun olarak, anayasal sisteme yerel yönetim hakkının dahil edilmesini sağlayacaklarını,</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yerel yönetimlerin yargı yoluna gidebilme hakkı dahil ilgili tüm düzenlemeleri gerçekleştireceklerini,&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yerel yönetimlerin denetim ve gözetiminin, korunmaya çalışılan çıkarların önemi ile orantılı olması ilkesini gözeteceklerini,&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Büyükşehir belediyesi kurulmasına objektif kıstaslar getireceğini, Büyükşehir ve ilçe belediyeleri arasındaki görev-yetki paylaşımını hizmetlerde aksamaya yol açmayacak şekilde yeniden düzenleneceğini,</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Belediye sınırlarının mülki sınırlar olarak belirlenmesine yönelik bir değişimin yapılmasını esas alacak yerel yönetim reformunu gerçekleştireceğini ifade ediyor.</li></ul><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">MHP&nbsp;</h2>Cumhur İttifakı ortaklarından Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) de parti programında yerel yönetimlere "Kamu Yönetimi" başlığı altında yer vermiş. MHP, programında yerel yönetimlere ilişkin yalnızca şu ifadelere yer veriyor:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(37, 44, 60); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(37, 44, 60); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">"Yerel yönetimlerin hizmet kapasitesinin artırılması Bazı kamu hizmetlerinin; erişimini kolaylaştırmak,
kalitesini ve etkinliğini artırmak suretiyle yerel düzeyde
vatandaşa arzını sağlayacak bir anlayışla sunumu esas
olacaktır. Bu amaçla yerel yönetimlerin hizmet kapasitesi
artırılacaktır."</blockquote><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">BBP&nbsp;</h2>Cumhur İttifakı'nın bir diğer ortağı olan Büyük Birlik Partisi (BBP) ise yerel yönetim anlayışını "Yerinden Yönetim ve Yerel Yönetimler"&nbsp;başlığı altında açıklıyor. BBP, parti programında "Vatandaşlar ve yönetim arasında, günlük hayattaki bağı kuracak yerel yönetimlerdir. Yerinden yönetim ilkesi prensibi kapsamında ise hantallıktan kurtulmak adına merkezî idarenin belli yetkileri belediyelere devredilecektir. Üniter devlet anlayışı ile çelişmemek kaydıyla yerel yönetimlerin güçlendirilmesi sağlanacaktır." ifadelerine yer veriyor. Çağdaş demokrasi anlayışının seçme ve seçilme hakkı ile sınırlı kalamayacağını ifade eden BBP, katılım ve işbirliğinin öncelikle yerel yönetimlerde hayata geçirileceğini ifade ediyor. BBP "Yerel yönetimler reformumuzda, 'Büyükşehir Yasası'nın' uygulamasıyla
ortaya çıkan olumsuzluklar ortadan kaldırılacak, yeni il ve ilçe merkezleri oluşturulacak
ve tarihsel yerleşim geleneğinin çekirdeği olan köylerin statüsü mutlaka muhafaza
edilecektir." ifadelerine yer veriyor.&nbsp;

Cumhur İttifakı yerel yönetimlere nasıl bakıyor? 

<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">CHP&nbsp;</h2>Parti programları arasında yerel yönetimlere ilişkin en detaylı ve planlı yaklaşım benimseyen partinin Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) olduğunu belirtmek gerekiyor. CHP programında ağırlaşan kent sorunlarının çözümünde yerel yönetimlere yeni yetkiler verileceği, vatandaşların yerel yönetimlerde daha fazla söz sahibi olacağı ifade ediliyor. Partinin yerel demokrasiyi ulusal demokrasiye rakip değil, tamamlayıcı olarak gördüğünün altının çizildiği programda yerel yönetimin odağında insan merkezli bir kentsel ve toplumsal kalkınma anlayışının olduğu belirtiliyor.&nbsp;"Yeni yerel yönetim düzeni; laik cumhuriyetin, ülke bütünlüğünün, çoğulcu demokrasinin, örgütlü toplumun, bireyin gelişmesinin, insan haklarının, bireysel kültürel haklara ve kültürel mirasa duyarlılığın, korunmaya muhtaçların, çevrenin ve tüketicinin korunmasının da güvencesini oluşturacaktır."&nbsp;denilen programda, yönetimlerin bu çerçevede hareket edip etmediklerinin denetleneceği de vurgulanıyor.&nbsp;"Yerel yönetim reformu" ara başlığının altında "Demokratikleşmeyi, modernleşmeyi, çağı paylaşmayı, insan onuruna saygıyı, eşitliği temel alan çağdaş bir yerel yönetim reformu yapılacaktır." ifadesine yer veriliyor. Merkezî ve yerel idareler arasındaki görev ve kaynak paylaşımının yeniden düzenleneceği ifade edilerek, yerel ve merkezî yönetimlerin görevleri arasındaki sınırın net olarak çizilmediği vurgulanıyor. Görev paylaşımında uyulacak ilkeler şu şekilde özetleniyor:<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Görev paylaşımı objektif, önceden belirlenmiş belli ölçütlere dayanacak, açık ve anlaşılır olacak ve yerel yönetimlere verilen görevlerin tanımı yanlış anlaşılmaya meydan vermeyecek biçimde net olarak belirlenecektir.&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yerel yönetimlere görev ve sorumluluk verilirken nüfus büyüklükleri de dikkate alınacaktır. Yerel yönetimlerin kendi içlerinde görev dağılımında görevlerini etkili biçimde sunabilecek yeterli teknik ve idari kapasiteye sahip olup olmadıkları da dikkate alınacaktır.&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yerel yönetimlerin yerine getireceği hizmetlerin belirlenmesinde aşağıdaki ölçütler dikkate alınacaktır:&nbsp;<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 0px; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Öncelikle yerel halkın gereksinimini karşılamaya dönük hizmetler,&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yerel halkın katkısını gerektiren ya da yerel katkıya imkan veren hizmetler,&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bölgesel ya da ulusal düzeyde eşgüdüm gerektirmeyen işler,&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yerel yönetimlerin gücünü aşmayan yüksek kaynak ya da özel uzmanlık ve teknik altyapı gerektirmeyen işler,&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Kaynak kullanımında rasyonellik açısından daha büyük bir ölçek gerektirmeyen işler.&nbsp;</li></ul></li></ul>Öğrencilere yurt ve barınma olanağı, engellilere, kimsesiz çocuklara ve bakıma muhtaç yaşlılara destek verilmesi, kadınların toplumsal ve ekonomik hayata katılımının artırılması, müzelerin geliştirilmesini, kütüphanelerin yaygınlaştırılması, kent huzurunun sağlanması gibi birçok sosyal hizmetin yerel yönetimlerin önceliği olarak belirleneceği ifade ediliyor.&nbsp;Metropollerin yeniden belirleneceğinin vurgulandığı programda, yerel yönetimlerin zaman içinde ülkenin tüm coğrafyasını kapsaması, mümkün olduğu ölçüde bütün Türkiye'nin belediyelere dönüşmesinin hedef alınacağı belirtiliyor. "Bir yöredeki köyler, gerektiğinde birleştirilerek, Kırsal Belediyelere dönüştürülecektir. &nbsp;Ayrıca, tek tip belediye modelinden vazgeçilerek, görevleri ve gelirleri bakımından kırsal alan özelliklerini gözeten yeni bir belediye modeli oluşturulacaktır."&nbsp;deniyor. Büyükşehir belediyelerinde mesafe ölçütüne dayalı kent yönetimi karmaşasına son verileceğinin ifade edildiği programda 5447 sayılı kanun ile kapatılan belediyelerin yeniden açılacağı söyleniyor.&nbsp;Demokratik katılımcı hizmet için Semt Konseyleri, demokratik katılımlı yönetim için Başvuru Büroları ile Valilik/Kaymakamlık Koordinasyon Merkezleri kurulacağı, halk ile belediyeler arasında Sürekli İletişim ve Etkileşim Sistemi kanalları oluşturulacağı belirtiliyor. Belediye şirketlerinin yeniden ele alınacağı vurgulanıyor. Programda kentlerde oluşan değer artışlarının, saydam bir çalışmayla oluşturulacak kaynağa dönüştürülerek Kentleşme Fonu'na aktarılacağı ifade edilirken kent uzlaşma kurulları oluşturulacağı belirtiliyor.&nbsp;"Seçilen belediye başkanları ve birinci derecede yakınlarının belediyeden iş alması, belediye başkanlarının yapı-denetim şirketlerine üye olması önlenecektir."&nbsp;denilen programda belediye meclislerinin halk adına karar alıp politika üreten, denetim görevi yapan ve halkın eğilimleriyle isteklerini yansıtan bir kurum olarak değerlendirileceği belirtiliyor. "Belediye meclislerinin yanında, meslek odalarının, sendikaların, sivil toplum örgütlerinin, her düzeydeki eğitim kurumlarının ve toplumsal amaçlı kuruluşların temsilcilerinden oluşan Belediye Danışma Meclisleri ve Kent Meclisleri de etkinliğe kavuşturulacaktır."&nbsp;deniyor.Muhtarlık sisteminin en uçtaki kamu hizmet birimi olarak yeniden yapılandırılacağının belirtildiği programda, mahalle muhtarlarının belediye meclisinde aktif söz sahibi olmasının hedeflendiği ifade ediliyor. "Mahalle muhtarının başkanlığındaki Muhtarlık Meclisleri toplantılarında belediye çalışmaları ile ilgili değerlendirmeler yapılacak, mahallelinin görüş ve istekleri saptanacak, sonuçlar Belediye Meclislerine sunulacaktır." denilen programda büyük kentlerde muhtarlıkların da yeniden düzenleneceği vurgulanıyor. Köy muhtarlığı ve köy yönetimlerine de yetkileri ve sorumlulukları açısından yeni ve yapıcı bir düzenleme getirileceği ifade ediliyor.İYİ Parti&nbsp;İYİ Parti, programında direkt olarak "yerel yönetimler" başlığına yer vermiyor. "Kamu Yönetimi" bölümü altında, yerel yönetimlerden bahsediliyor. Programda kamu yönetimi politikalarının odağındaki üç esas ilkenin "demokratik katılım", "vatandaşa güven" ve "toplumsal
memnuniyet" olduğu belirtiliyor. Temel hedefin sürüdürülebilir bir refah ve huzur ortamı sağlanmış, "Mutlu Türk Milleti,
Güçlü Türk Devleti" anlayışıyla halkın hayatını kolaylaştırmayı amaçlayan, hukuka tam bağlı, katılımcı, üretken, adil, denetlenebilir, çağdaş, dinamik ve milletiyle barışık bir kamu yönetimi düzeni kurmak olduğu belirtiliyor.&nbsp;Programda çıkarılacak Kamu Hizmetleri İdari Usul Kanunu ile kamu hizmetlerinde kalite, verimlilik ve sürati sağlamak üzere kamu personelinin izleyeceği yol ve yöntemlerin, hizmetin gerçekleşme hızının, performans kriterlerinin ve kurumların stratejik planlarının düzenleneceği belirtiliyor. E-devlet kapısının geliştirileceği, vatandaşların kamu hizmetlerine erişiminin kolaylaştırılacağı ifade ediliyor. "Tek noktadan her hizmet" imkanının sunulacağı, bu hizmetlerin şeffaflığının ve hesap verilebilirliğinin artırılacağı ifade ediliyor. İl Hakem Kurulları oluşturulacağı, böylece halkın kamu hizmetlerinden doğan ihtilafları süratli bir şekilde çözüleceği belirtiliyor. Programda kamu yönetimine ilişkin 3 başlık sıralanıyor:&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Merkezî idare:&nbsp;Programda temel amacın rasyonel bir yaklaşımla merkezî idareyi, kalite ve verimlilik ilkeleriyle hizmet üreten, insan odaklı, doğal ve kültürel çevreye duyarlı bir yapıya dönüştürerek, merkez ile yerinden yönetim kuruluşları arasındaki yetki, görev ve sorumluluklar ile mali ilişkileri çağdaş demokratik ilkeler çerçevesinde düzenlemek olduğu ifade ediliyor.&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Mahalli idareler: Belediye, il özel idaresi, mahalle ve köy yönetimlerinin tümünü kapsayan Mahalli İdareler Çerçeve Kanunu çıkarılarak, mahalli idarelerin temsil, katılım ve kamuoyu denetim mekanizmalarının yeniden düzenleneceği, demokratik, katılımcı, adil ve eşit temsile dayalı, birlikte yönetim, siyasal sorumluluk ilkelerinin hakim olduğu, şeffaf ve hesap verebilir çağdaş bir mahalli idare yapılanması gerçekleştirileceği belirtiliyor.&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Personel rejimi:&nbsp;Kamu personelinin halka karşı sorumlu, siyaset kurumuna duyarlı, toplumun tüm kesimlerini temsil
edebilme niteliğine haiz, uluslararası standartlarda sosyal güvencelere sahip, grev ve toplu sözleşme
haklarıyla donanmış olması yanında, memuriyete alınmada ehliyet, liyakat ve eşitlik ilkelerinin titizlikle
uygulandığı, adil ve güvenilir bir Kamu Personel rejiminin tesis edilmesi temel öncelik olduğu vurgulanıyor.</li></ul><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">DEVA Partisi&nbsp;</h2><h4 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">DEVA Partisi programında, Türkiye'de demokrasi kültürünün gelişmesi, iktisadi ve siyasi istikrarın kuvvetlenmesi için yerel yönetimlerin güçlendirilmesi gerektiği ifade ediliyor. "Yerel yönetimlerin yeniden yapılandırılmasında temel prensiplerimiz, yerel demokrasi ve katılımın güçlendirilmesi, yerel yönetimler arasında etkili bir kademelenme ve iş birliğini garanti edecek görev, kaynak ve yetki bölüşümünün sağlanmasıdır." ifadelerine yer verilen programda yerel yönetimlerin gelir, harcama ve denetleme mekanizmalarının yeniden düzenleneceği belirtiliyor. Meclis toplantılarının, imar planı değişikliklerinin, kaynak tahsisi, borçlanmanın, ihale ve satın alma kararları ile denetim raporlarına ilişkin hususların kamuoyu tarafından şeffaf ve anlaşılabilir bir şekilde izlenebilir hâle getirileceği, bu konuda teknolojik imkanlardan en üst düzeyde faydalanılmasının sağlanacağı belirtiliyor. Belde belediyeleri için özel destek programlarının uygulanacağı, büyükşehir sınırları içinde kalan ve mahalleye dönüştürülen, ancak yeterli hizmet alamayan köylerin yaşadığı sorunların çözüleceği vurgulanıyor.</h4><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Gelecek Partisi&nbsp;</h2>Gelecek Partisi, parti programında güçlü bir merkezî yönetimin ilk şartının yerinden yönetime verilen önem ve açılan alan miktarı olduğunu öngördüklerini belirtiyor. Kamu idaresinin merkezileştikçe zayıflayan, yerelleştikçe güçlenen yapısına inandıklarının ifade edildiği programda, &nbsp;etkin yerelleşme ve yerinden yönetimin Türkiye’nin acil ihtiyacı olduğu belirtiliyor. Demokrasinin yerel yönetimlerden yayılacağının savunulduğu programda, "Yerinde halledilebilecek hiçbir başlık merkezden idare edilmek zorunda değildir."&nbsp;deniyor.&nbsp;Yerel ve merkezî yönetimler arasında bir çatışma değil, tamamlayıcılık ve bütünlük olması gerektiğinin savunulduğu programda, merkezî yönetim stratejilerinin belirlenerek yerel yönetimlerle eşgüdüm içinde çalışılmasının öngörüldüğü belirtiliyor. Yerelliğin daha kaliteli bir hizmeti ve katılımın artmasını sağlayacağı ifade edilirken yasal metinlerde belediyelerin "idari ve mali özerkliğe sahip kamu tüzel kişisi" olarak tarif edildiği; ancak bu tanıma karşılık anayasada "idari vesayet yetkisi" de konulduğu ve bunun merkezî-mahalli idare sorununa sebep olduğu vurgulanıyor.&nbsp;Programda belediyelerle ilgili en temel tartışma konularının başında gelen mahalli imar yetkisinin tamamen yerelde olması gerektiğine inanıldığı belirtilirken seçilmiş belediye başkanlarının mahkeme kararı olmaksızın kamu düzeninden sorumlu olan İçişleri Bakanı tarafından görevden el çektirilmesinin de çağdaş hukuk devleti uygulamalarıyla çeliştiği belirtiliyor. Bu çerçevede soruşturma veya somut delillerle temellendirilmeden seçilmiş belediye başkanlarının görevden alınması uygulamasına son verileceği, seçilmiş belediye başkanının ancak mahkeme kararıyla görevden alınabileceği bildiriliyor. Benzer şekilde görevden alınan belediye başkanlarının yerine kayyum atanmasının da önüne geçileceği, bunun yerine seçimle oluşturulmuş belediye meclis üyelerinden birinin seçilmesinin sağlanacağı belirtiliyor.&nbsp;

Altılı Masa yerel yönetimlere nasıl bakıyor? 

<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">HDP&nbsp;</h2>HDP, parti programında yerel yönetimleri "Gündelik yaşamı ilgilendiren kararların doğrudan demokrasi ile alınacağı ve uygulanacağı özyönetimlerdir." ifadeleriyle tanımlıyor. Temsili demokrasiden ziyade doğrudan demokrasiyi savunan parti,&nbsp;"Siyasetin demokratikleştirilmesi ve topluma ait kılınması, halkların kendi kendini yönetmesiyle, güçlü, demokratik ve özerk yerel ve bölgesel yönetimlerle mümkündür." ifadelerini kullanıyor. Parti programında yerel yönetim anlayışına ilişkin şunlar sıralanıyor:&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yerinde ve yerelde yönetim modelini geliştirerek yerel demokrasiyi güçlendirmek ve özerk meclislere dayalı idari yapının benimsenmesi için mücadele etmek;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Doğrudan demokrasi ilkelerine uygun olarak, katılımcı yerel yönetim modelini yerleştirmek;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bütçesini halkın belirlediği, rantı ve hırsızlığı, taşeronlaştırmayı önleyen yerel yönetim anlayışını geliştirmek;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yerel yönetimlerde toplumsal cinsiyet eşitliğini ve ekolojik toplum yaklaşımını hakim kılmak;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Halkı mağdur eden ranta dayalı kentsel dönüşüm politikalarını durdurarak, sosyal projelerle desteklenmiş yerinde dönüşüm modelleriyle insanca yaşanabilir kentleri geliştirmek;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Çocukların, emeklilerin ve yaşlıların kent yaşamına daha rahat katılabilecekleri önlemleri üretmek;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Engellilerin kent yaşamına katılmasının önündeki zorlukları ortadan kaldırmak;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Kamusal alanda anadilinin kullanımını, çok dilli belediyeciliği yaygınlaştırmak;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Neoliberal yerel ekonomi politikaları yerine halktan ve emekten yana sosyal politikaları hayata geçirmektir.</li></ul>Programda "kent hakkı" kavramı kullanılıyor. Bu kavram "her tür kamusal hizmeti edinme; insanca yaşama; kültürel, ekonomik, sosyal, siyasal haklardan eşit olarak yararlanma; kendini ve kentini yönetme, söz ve karar sahibi olma hakkıdır." diye tanımlanıyor. "Partimiz, 'kent hakkı' kavramını geliştirerek, kırsal alanları da kapsayacak şekilde 'yerellik hakkı'nı savunur." ifadesinin yer aldığı programda yerellik hakkı "toplumsal ihtiyaçları karşılamak üzere yerel alanları biçimlendirme ve dönüştürme hakkı" olarak tanımlanıyor. Yerellik hakkını garantiye almak için yapılacaklar şöyle sıralanıyor:&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Merkezle yerel arasındaki ilişkiyi, yerinde yönetimin güçlendirilmesi yönünde düzenlemek;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yerel yönetimleri toplumsal ihtiyaçlar temelinde geliştirmek;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yerel kaynakların adil ve etkin kullanımını sağlamak;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yerelde ortak kamusal alanların çoğaltılmasını sağlayarak, toplumsal dayanışmayı desteklemek;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yerellerdeki dil, kültür, inanç ve ihtiyaç farklılıklarını gözeten çoğulcu yaklaşımlar geliştirmek ve farklı toplumsal grupların birbirleriyle ilişkilenmesini ve müzakeresini desteklemek;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Yerel hafızayı canlı tutmak;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Doğayı, suyu, ormanı, dereleri, meraları, sahilleri, tarım alanlarını, su ekosistemini korumak ve bunların sermaye birikim sürecinde kâr ve rant alanı olarak kullanımını önlemek yönünde mücadele eder.</li></ul>Programda "Türkiye'nin geneli için bir demokratik ve yerinden yönetim mekanizması" olan bölge meclislerinin oluşturulacağı ifade ediliyor. Halkın söz, yetki ve karar mekanizmalarında olduğu ve denetlediği kamu hizmeti anlayışını savunduklarının ifade edildiği programda kamusal hakların toplumsal haklar olduğu belirtiliyor. yerel yönetim anlayışında kadınlara yönelik pozitif ayrımcılığın yer alacağı ifade ediliyor. Yerel yönetimlerde kadın meclisleri oluşturulacağı bildiriliyor. Programda şu ifadelere yer veriliyor:&nbsp;<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(37, 44, 60); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(37, 44, 60); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">"Partimiz, yerinde ve yerelde yönetimi kapsayan, demokratik ve özerk yerel yönetimlerin hem Kürt halkının taleplerinin yerine getirilmesinde hem de Türkiye'nin demokratikleşmesinde, toplumsal barışın gerçekleşmesinde, halkların özgür ve gönüllü birliğinde önemli bir rol oynayacağını savunur."</blockquote><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Sosyalist Meclisler Federasyonu</h2>Sosyalist Meclisler Federasyonu'nun programında "Federasyonumuz, söz yetki ve kararın kitlelerde olduğu, kitlelerin kendi kendini yönettiği doğrudan bir demokrasi anlayışını savunur. Yönetim, üretim, yasama, yürütme ve yargının halk meclisleri tarafından sağlanmasını savunur." ifadeleri yer alıyor. Programda yerel yönetimlerin kitlelerin çıkarlarına uygun çalışmalarını sağlama, kitlelerin örgütlenmelerini güçlendirmenin aracına dönüştürme ve aynı zamanda kendi kendini yönetme ve inisiyatiflerini geliştirme temelinde ele alınmasını savundukları bildiriliyor. "Yerel yönetimlerde her bir yereldeki adayların belirlenmesinin ve kazanılan mevzilerin yönetiminin halk meclisleri aracılığıyla yürütülmesi anlayışıyla çalışmalar yürütür." ifadelerinin yer aldığı programda yerel yönetimlerin toplumun ekonomik, sosyal, kültürel ihtiyaçlarının karşılanması için konumlandırılmasını savundukları aktarılıyor.&nbsp;

Emek ve Özgürlük İttifakı yerel yönetimlere nasıl bakıyor?

<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Zafer Partisi&nbsp;</h2>Zafer Partisi programında Türkiye Cumhuriyeti'nin devletin bağımsızlığı, bütünlüğü ve üniter yapısı çerçevesinde merkezî ve yerel idareler tarafından yönetildiğini ifade ediyor. Yerel idarelerin yetki genişliği ilkesine göre yetki sahibi olduğunun belirtildiği programda devletin kurumsal yapısının çağın gereklerine uygun olarak teçhiz edileceği, kurumların etkin olması ve güçlü hizmet vermesi için gerekli yasal ve ekonomik düzenlemeler ve iyileştirmelerin yapılacağı bildiriliyor. Ayrıca programda, devletin merkezî ve yerel idarelerinin bütünlük içinde çalışmasını temin edecek tedbirler alınacağı vurgulanıyor.&nbsp;<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Memleket Partisi&nbsp;</h2>Memleket Partisi, programında "Anayasamızda yer alan “idarenin bütünlüğü” ve “yerinden yönetim” ilkelerinden hareketle yerel yönetimlere ilişkin tüm sorunları çözeceğiz." ifadesine yer veriyor. Kent yönetimine kentlinin, köy yönetimine köylünün katılmasının sağlanacağının vurgulandığı programda, yerel birimlerin ulaşım, iletişim, elektrik, su, kanalizasyon alt yapılarının güçlendirileceği belirtiliyor.&nbsp;Köyden mahalleye dönen yerleşim birimlerinin başta hizmetlere erişim olmak üzere tüm sorunlarının çözüleceğinin ifade edildiği programda yerel yönetim harcamalarının etkili bir mekanizma kurularak denetleneceği, yerel yönetimlere ilişkin tüm süreçlerin şeffaf şekilde işleyeceği, yapay zeka uygulamaları ve akıllı kent anlayışıyla yeni yerel yönetim modelleri geliştirileceği, muhtarlıkların güçlendirileceği belirtiliyor.&nbsp;

Türkiye İttifakı yerel yönetimlere nasıl bakıyor?

Gelecek Partisi lideri Ahmet Davutoğlu'nun&nbsp;geçtiğimiz hafta yaptığı "Altılı Masa’daki liderler de cumhurbaşkanı ile aynı imza yetkisini sahip olacak." açıklaması çok tartışılmıştı.Altılı Masa'nın aday göstereceği ismin cumhurbaşkanı seçilip genel başkanların iradesi dışında hareket etmesi durumunda "kriz" çıkacağını ve yeniden seçime gidileceğini öne süren Davutoğlu, "Ben o masadaysam söz hakkım olacak" dedi. Eski başbakan, genel başkanların cumhurbaşkanı yardımcısı olacağını, masadaki her partinin bir bakanlık alacağını ve kalan bakanlıkların partilerin oy oranına göre paylaşılacağını açıkladı.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Tepkiler gecikmedi</h2>Altılı Masa'daki diğer partilerin "kriz çıkar" söyleminden rahatsız olduğu öne sürüldü. Davutoğlu'nun altı genel başkana cumhurbaşkanının icraatları üzerinde imza yetkisi tanınacağı açıklaması, seçmenlerin yarısının fazlasından desteğiyle seçilecek bir cumhurbaşkanının karşısına dikilecek "yeni bir vesayet sistemi" olarak da yorumlandı. İYİ Parti Sözcüsü Kürşad Zorlu konuya ilişkin şu açıklamayı yaptı:&nbsp;<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(37, 44, 60); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(37, 44, 60); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">"Altılı Masa içinde söz konusu başlık altında da böyle bir değerlendirme yapılmış değildir. Ama şu vardır, bahsettiğim çerçevede bir Cumhurbaşkanı Türkiye'nin kökleşmiş, kronikleşmiş sorunlarıyla mücadele edecek. Bunu yaparken bizim muhtemelen 30 Ocak'ta lansmanını yapacağımız geçiş süreci yol haritası ve hazırlanmış olan hükümet programı çerçevesinde hareket edecektir. Orada Altılı Masa'nın ortak aklı devreye koyularak cumhurbaşkanının daha sağlıklı çalışmasının koşullarını hazırlamak. Evet, bu vardır İYİ Parti bunu desteklemektedir ama bahsettiğiniz çerçevede motamot 'Cumhurbaşkanı biz dedik şunu yapacak, biz dedik bunu yapmayacak' şeklindeki bir yaklaşımı doğru bulmayız, milletimiz de doğru bulmaz."</blockquote>Adalet Bakanı Bekir Bozdağ ise "Yürütme yetkisi/görevi, Anayasa değişikliği yapılmadıkça devredilemez, ortak kullanılamaz, ortaklık kabul etmez. Anayasa'nın bu açık hükümlerine rağmen Altılı Masa'daki liderlerin alacağı kararlar veya yapacağı uygulamalar; fiilen Anayasanın kısmen ilgası, yürütme organına sivil darbe, Cumhurbaşkanına ait yetki ve görevlerin gasbı, Cumhurbaşkanının eli, ayağı ve ağzının bağlanması olur." ifadelerini kullandı.Cumhurbaşkanı Erdoğan ise Davutoğlu’nun sözleri üzerinden muhalefete yüklenerek "Herkes bir aday ismi beklerken, masadan çıka çıka ülkeyi altı kişiyle yönetecekleri kararı çıktı. Kardeşlerim altı kaptan bir gemiyi batırır. Tek kaptanla bir gemi gider. İki şoför bir arabaya muhakkak kaza yaptırır. Parlamenter sisteme geçeceğiz diye çıktıkları yolda dünyada eşi benzeri olmayan bir sistem icat ettiler. Bunları seçtiği cumhurbaşkanı oyunu aldığı iki kişiden birini değil, masadaki altı kişiye karşı sorumlu olacakmış." açıklamasında bulundu.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Davutoğlu: “Vesayet yok”</h2>Bu tartışmaların üzerine yeniden açıklama yapan Davutoğlu, "ilkesel bir şey" söylediğini ifade etti. "Asla vesayet altında çalışacak bir cumhurbaşkanını iş başına getirmeyiz. Güçlü cumhurbaşkanı olacak; ama şimdiki cumhurbaşkanı anlayışıyla tek başına karar veremez. Genel başkanların cumhurbaşkanı yardımcısı olması konusunda mutabakata vardık. Yani genel başkanlar dışarıda bir yerde oturacaklar, Cumhurbaşkanı’na vesayet edecekler diye bir tablo yok." dedi.Açıklamalarından vesayet anlamı çıkaranların “zihnen tek kişinin tek akılla tüm yetkiye sahip olduğu Cumhurbaşkanı Hükümet Sistemi mantığına teslim olanlar” olduğunu söyleyen Davutoğlu, eski koalisyon dönemleri gibi bir ortak aklın çalışacağını ifade etti.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Muhafazakârlara güvence mi?</h2>Altılı Masa, demokrasiden yana duran sosyal demokrat, milliyetçi, merkez sağcı ve muhafazakârları bir araya getirerek otoriter Cumhur İttifakı’nı yenme iddiasını taşıyor. Bu iddiasını gerçekleştirmek için de tüm bu toplumsal kesimlerde güven uyandırma zorunluluğu hissediyor.&nbsp;Muhafazakâr kesimin CHP’ye yönelik yıllar önceden gelen güvensizliğinin aşılması ve Altılı Masa’nın Türkiye’ye sağlıklı bir geçiş dönemi yaşatacağına inanması bu hedef doğrultusunda büyük önem taşıyor. Cumhur İttifakı’ndaki çözülmeyi hızlandırmanın, kararsız muhafazakârları ikna etmenin yolu da buradan geçiyor. Bunun farkında olan CHP yönetiminin de helalleşme söylemi, partinin geçmişine yönelik özeleştirileri ve başörtüsüne yasal güvence sağlanması konusundaki girişimleri dikkat çekiyor.Hâliyle, Davutoğlu’nun sözlerini de muhafazakârlara, muhalefetin ortak Cumhurbaşkanı adayının seçimden sonra bugün verilen sözlerin dışında politikalar izlemeyeceğine dair bir garanti olarak yorumlamak mümkün. Davutoğlu, anketlerde umduğu çıkışı bir türlü yakalayamamanın verdiği heyecanla kendine eski AK Parti seçmenlerinden oluşan bir taban yaratmaya gayret ediyor.Öte yandan, Davutoğlu’nun sözleri Altılı Masa’nın karşı karşıya olduğu iki temel problemi gözler önüne seriyor.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Belirsizliğin aşılması</h2>2023 seçimi, Türkiye’nin yönetim sistemine ilişkin bir referanduma dönüşüyor. Kimileri AK Parti’nin seçimi kaybetmesi hâlinde mevcut sistemin devam etmemesinden yana tavır alacağını düşünse de muhalefet partilerinin buna güvenerek seçime hazırlanması büyük risk teşkil ediyor.Muhalefetin en büyük ortak vaadi olan Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem’in yürürlüğe girmesi için TBMM’de anayasa değiştirecek, en azından anayasa değişikliği teklifini referanduma götürecek bir çoğunluğa ulaşması gerekiyor.Bu çoğunluğun sağlanıp sağlanamayacağı, sistem değişikliği takviminin nasıl işleyeceği ve göreve gelecek Cumhurbaşkanı’nın sistem değişikliğinden önce nasıl politikalar izleyeceği, Altılı Masa’nın açıkladığı tüm politika setlerine rağmen halkın büyük çoğunluğunun kafasında şimdilik belirsizlik yaratıyor. Şubat ayında açıklanması beklenen ortak hükümet programı, geçişin yol haritası ve cumhurbaşkanı adayı ortaya çıkmadan da bu belirsizliğin giderilmesi mümkün gözükmüyor. İstikrardan, hükümetin her adımından memnun olmasa da en azından sistemin öngörülebilirliğinden yana durması muhtemel seçmenleri de belirsizliklerle dolu bir değişime ikna etmek mümkün olmuyor.Davutoğlu’nun açıklamalarındaki "kriz çıkar" vurgusu, muhafazakârlara güvence vermeye çalışırken bu belirsizliği büyütüyor, kötü senaryoları akla getiriyor ve hâlihazırda oylarını artırmakta zorlanan muhalefetin çabalarına zarar veriyor. İktidar partisinin muhalefetin yönetim becerisine dair şüphelerin ve kendi arasındaki anlaşmazlıklarının altını çizdiği iletişim stratejisinin alıcılarını çoğaltıyor. &nbsp;<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Temsilde adaletin sağlanması</h2>Altılı Masa, belki de dünya demokrasi tarihinde eşine az bulunan genişlikte bir koalisyon kurulmasının sözünü verirken temsilde adaleti nasıl sağlayacağına dair de kafa karışıklığı yaratıyor. Elbette masada oturan her partinin hükümet programına katkı yapması gerekiyor ve bekleniyor. Ancak partilerin oy oranlarına, yani halktaki karşılıklarına bakılmadan eşit söz hakkına sahip olduğu bir yönetim de temsilde adalet ilkesinin ihlâl edilmesi tehlikesini beraberinde getiriyor.Seçmenlerin %40’ından fazlasının desteğini alması muhtemel olan CHP ve İYİ Parti’nin tek haneli oy oranlarında kalması beklenen partilerden imza almadan hiçbir politikaya karar veremeyecek olması, yalnız temsilde adaleti zedelemediği gibi, parti teşkilatlarının ve seçmenlerinin motivasyonlarını da düşürme ihtimali taşıyor.Altılı Masa başarı şansını artırmak için daha fazla vakit kaybetmeden neyi nasıl yapacağını herkesin anlayacağı bir dilden anlattığı ortak bir iletişim kampanyası başlatarak ve adayını açıklayarak belirsizliğe dair soru işaretlerini gidermeli, temsilde adaleti nasıl sağlayacağını detaylandırmalı, toplumsal mutabakatı sağlamalı. Bugünkü ortamda geçen her gün muhalefete zarar yazıyor, muhalefet partilerinin kendi aralarındaki rekabetini öne çıkarıyor ve topyekun değişim ihtimalini azaltıyor.

Spektrum

Spektrum

Spektrum

SON HİKAYELER

Cumhur İttifakı, çevre düzenlemelerine nasıl bakıyor?

Altılı Masa çevre düzenlemelerine nasıl bakıyor?

Emek ve Özgürlük İttifakı, çevre düzenlemelerine nasıl bakıyor?

Memleket ve Zafer, çevre düzenlemelerine nasıl bakıyor?

Davos 2023: "Elitlerin buluşmasında" neler konuşuldu?

Cumhur İttifakı yerel yönetimlere nasıl bakıyor?

Altılı Masa yerel yönetimlere nasıl bakıyor?

Emek ve Özgürlük İttifakı yerel yönetimlere nasıl bakıyor?

Türkiye İttifakı yerel yönetimlere nasıl bakıyor?

İmza yetkisi, belirsizlik ortamı ve temsilde adalet

SON SAYILAR

26 Oca 2023

25 Oca 2023

20 Oca 2023

19 Oca 2023

18 Oca 2023

13 Oca 2023

12 Oca 2023

11 Oca 2023

06 Oca 2023