Herkese vaatten merhabalar, seçim sonrasında ekip olarak kısa bir ara verip kendimizi yeni döneme hazırladık. Yerel seçimlere giderken hem de AK Parti ve MHP’nin yeni dönemde vaatlerini inceleyeceğiz. Bunun yanında 30 büyükşehir belediye başkanının vaatlerini inceleyeceğimiz rapor çalışmalarında bulunacağız. Bu süreçte de hem gündemdeki konuları vaat alanında tarihsel süreci de inceleyerek bültenlerimize devam edeceğiz. İyi Okumalar Kayra &amp; Ahmet

Vaat, isminden kendisine gelen sorumlulukla vaatleri derleyen ve inceleyen bir yayın. Her cuma saat 17.00'de.

Vaat

Türkiye'de emekliler ve memurların çektiği ekonomik sıkıntılar ve zam oranları hakkında detaylı bir bilgilendirme yaptık.

Türkiye'de Emekliler ve Memurlar

Herkese Vaat’ten merhabalar! Yoğun bir seçim sürecinin ardından geçtiğimiz pazar hepimiz sandıklardaydık. Oldukça yüksek bir katılım oranıyla gerçekleştirilern parlamento ve cumhurbaşkanlığı seçimleri, 15 Mayıs’ın erken saatlerinde hâlen sonuçlanmamıştı. Yüzlerce itiraz, çeşitli taraflardan gelen galibiyet konuşmaları ve uzun bekleyişler ancak ertesi sabah bir sonuca ulaşmış, bunun yanı sıra itirazlar salı akşamına kadar sürmüş ve süreç de parlamentoda epey değişikliğe yol açmıştı. Yeni mecliste karşımıza, Cumhur İttifakı’nın yeni ortaklarından HÜDA-PAR ve Yeniden Refah Partisi üyeleri de milletvekili seçildi. Cumhur İttifakı ortağı MHP’nin yeni paydaşlar karşısındaki çelişkili konumunu ve nispeten küçük ölçekli olan bu partilerin aşırı sağ ve İslamî söylemlerini geçen bültenlerde değerlendirmiştik. Ancak hem bu karşıtlık hem de bahsedilen partilerin ekstremist söylemleri, mecliste temsiliyet kazanmalarıyla beraber yeni bir boyuta taşınıyor. Bu yazımızda HÜDA-PAR ve Yeniden Refah Partisi’nin kadınlara ve toplumsal cinsiyet eşitliğine yönelik vaatlerini incelemeye karar verdik. İnceleyeceğimiz bu vaatler, kadınların hak ve özgürlük kazanımlarını kaybetmek endişelerinde ve mücadelelerinde haksız olmadıklarını gözler önüne seriyor. İyi okumalar dileriz,Vaat

Seçimin ilk turunun artından Cumhur İttifakının meclise yeni giren ortakları ve kadınlar üzerine verdikleri vaatleri inceledik... İyi Okumalar

Cumhur İttifakı'nın Yeni Ortakları ve Kadın

Herkese Vaat’ten selamlar!Vaatlerin havada uçuştuğu partilerin vaat söylemekten çekinmediği seçim döneminin neredeyse sonuna gelmek üzereyiz.Sesi duyulmayanlar dizimize, toplumun dezavantajları kesimlere verilmiş vaatlerin hesabını sormak adına başlamıştık. Seçim dönemlerinde sesi duyulmayanlara karşı artan ilgi ve seçim sonrası tutulmayan onlarca söz içinde, değişim umuduyla bekleyen ve sesi duyulmayan yüz binlerce insan var. Önceki yazılarımızda, <a fr-original-style="" href="https://aposto.com/i/sesi-duyulmayanlar-1-engelliler" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">engellilere</a>, <a fr-original-style="" href="https://aposto.com/i/sesi-duyulmayanlar-2-kadin" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">kadınlara</a>, <a fr-original-style="" href="https://aposto.com/i/sesi-duyulmayanlar-3-gencler" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">gençlere ve çocuklara</a> verilmiş sözleri incelemiş ve bunların ne kadarının hayata geçirildiğini değerlendirmiştik.Bu haftaki yazımızda dezavantajlı bir grubu değil, hepimizi ilgilendiren daha geniş bir sorunu gündeme getirmek istedik. Müthiş bir tahribatın içinde, iklim krizi ve soyu tükenen binlerce tür canlıyla sesini duyuramayan doğayı tartıştığımız bu yazı için iyi okumalar diliyorum.&nbsp;Daha yeşil bir dünya ümidiyle,Zeynep

Mega projelerin çevreye etkisi, uluslararası iklim kriziyle mücadele çabaları, kültürel miras

Sesi Duyulmayanlar #4: Doğa

Herkese güneşli bir Ankara gününden merhaba.Siyasi partileri birçoğumuzun merakla beklediği seçim beyannamelerini açıkladı. Günden güne tansiyon yükseliyor, seçim tartışmaları sahaya taşmaya başlıyor. Cumhurbaşkanlığı yarışında bulunan adaylar ise mitinglerine devam ediyor. Vaat İnceleme Platformu olarak bizler, her araştırmamızda ölçülebilir ve hayatta fark yaratan vaatleri derlemeye çalışıyoruz.&nbsp;Sesi Duyulmayanlar yazı dizisine, dezavantajlı gruplara verilmiş vaatleri ve bu vaatlerin ne kadarının gerçekleştiğini gözlemlemek amacıyla başlamıştık. Engelliler, yaşlılar, kadınlar gibi sesini duyuramayan ancak seçim dönemlerinde siyasetçiler için önemli aktörler hâline gelen bu gruplara verilen vaatlerin ne kadarının gerçekleştirildiğini değerlendirmenin önemli olduğunu düşünüyoruz. Dezavantajlı gruplara verilen vaatlerin ve bu gruplara yönelik uygulanan politikaların hesabının sorulabilir olması, yalnızca seçim döneminde değil, seçim dönemi dışında da bu grupların seslerinin duyulmasını sağlıyor. Bir önceki yazımızda AK Parti’nin kadınlara yönelik vaatlerini incelemiştik. Dizinin üçüncü sayısında ise AK Parti’nin 20 yıllık iktidarı boyunca gençlere neler vaat ettiğini ve bu vaatlerinin ne kadarını gerçekleştirdiğini inceleyeceğiz.&nbsp;Keyifli okumalar,Ahmet&nbsp;

Gençleri etkileyen özgürlük kısıtlamaları, ekonomik sıkıntılara yönelik vaatleri inceliyoruz

Sesi Duyulmayanlar #3: Gençler

Türkiye’de son yıllarda kadınların karşı karşıya olduğu sistematik baskı giderek artıyor. Her gün bir başka kız kardeşinin cinayet haberiyle uyananlar, iş yerinde mobbing, sokakta taciz, içlerindeki hiç bitmeyen huzursuzlukla bir hayat yaşamaya çalışıyorlar. Kadınlar yaşamda eşit olmadığından, görünürde eşit hukuki haklara sahip olsalar bile hayatları âdeta bir açık hava hapishanesi hâline geldi. İstanbul Sözleşmesi’nden çıkıldıktan sonra, kadına şiddete karşı çıkarılan 6284 Kanunu da uygulanmamaya başlandı. Kadınların yıllardır zorla, dayanışmayla, direnişle elde ettiği kazanımlar bir bir ellerinde kayıp gidiyor.Böyle bir tabloda, siyasilerin, yasa yapıcılarının ve uygulayıcılarının kadınlar üzerinden ürettiği söylemler önem kazanıyor. Bu yazı boyunca özellikle 20 yıllık iktidarın sahibi AK Parti’nin kadınların kalkınması, eşit yaşaması ve güvenliği üzerine verdiği vaatleri inceleyeceğiz.Vaat keyifli okumalar diler.

20 yıllık iktidarın sahibi AK Parti’nin kadınların kalkınması, eşit yaşaması ve güvenliği üzerine verdiği vaatleri inceliyoruz.

Sesi Duyulmayanlar #2: Kadın

Seçim heyecanını iliklerimize kadar hissettiğimiz bu günlerde İYİ Parti, Türkiye Tarih Yazacak başlıklı seçim beyannamesini 16 Nisan 2023 tarihinde açıkladı.İYİ Parti Seçim Beyannamesi ve Milletvekili Adayları Tanıtım Toplantısı’na Vaat ekibi olarak katılım sağladık. Salonun tamamının dolduğunu, hatta bazı milletvekili adaylarına yer kalmadığını gözlemledik. Toplantı, Mete Han’dan günümüze Türklerin tarih boyunca elde ettiği başarıları konu alan 5 dakikalık bir video ile başladı. Türkiye’nin hep tarih yazdığı, bundan sonra da yazmaya devam edeceği mesajı vurgulandı. Daha sonra mikrofonu alan Meral Akşener 2023 Seçim Beyannamesi’nin çeşitli vaatleri aktaran bir konuşma yaptı.Vaat ekibi olarak bu ana başlıklardan sığınmacılara yönelik olan ve ekonomi alanında öne çıkan vaatleri sizin için inceledik.Keyifli okumalar,Kayra &amp; Ahmet

İYİ Parti'nin Millet İttifakı'ndan bağımsız yayımladığı seçim beyannamesine yakın bakış

İYİ Parti ne vaat ediyor?

Oldukça hareketli bir haftanın sonuna geldik. Hafta boyunca tüm partiler teker teker aday listelerini ve seçim beyannamelerini açıkladı, mitingler başladı. Uzun zamandır içinde olduğumuz seçim atmosferinin bütün parçaları birleşmekte. Öte yandan muhalefet kanadında aylardır çalışmalar yürütülüyor, birçok vaat paylaşılıyordu. İktidar partisinin bu hareketliliğe tepkisiz kalması ise bizleri epey şaşırtmıştı. AK Parti seçimlere sadece 32 gün kalmışken bu salı günü seçim beyannamesiyle vaatlerini paylaştı. Biz de Vaat ekibi olarak “HEDEF 2023” sloganını yıllardır kullanan hükümetin 2023 seçimleri için neler vadettiğini özellikle ekonomi, hizmetler ve özgürlükler bağlamında bu yazımızda incelemek istedik.&nbsp;İyi okumalar dileriz.Zeynep ve Ahmet

Güzel bir İstanbul Baharından herkese merhabalar. Artık sadece birkaç siyasi partinin seçim beyannamelerini açıklamadığı bir süreçten geçiyoruz. Bu haftanın en tartışmalı konusu AK Parti'nin seçim vaatleri üzerine.

AK Parti'nin 2023 Vaatleri Bize Neleri Gösteriyor?

Seçim beyannamelerinin açıklanmasına günler kaldı. Günden güne tansiyon yükselmeye ve seçim tartışmaları sahaya taşmaya, adaylar mitinglerine başladı. Vaat olarak bizler, her araştırmamızda ölçülebilir ve hayatta fark yaratan vaatleri derlemeye çalışıyoruz.İlk içeriğini şu an okuduğunuz bu yazı dizisinde dezavantajlı gruplara verilmiş sözleri ve bu vaatlerin ne kadarının gerçekleştiğini gözlemlemek istedik. Engelliler, yaşlılar, kadınlar, işsiz gençler gibi sesini duyuramayan ancak seçim dönemleri siyasetçiler birden önemli aktörler oluveren bu gruplara sosyal devletin görevini yerine getirip getirmediğini değerlendirmenin önemli olduğunu düşünüyoruz. İyi okumalar,Zeynep ve Ahmet&nbsp;

Bu hafta sizlere vaat sayfalarında köşede kalanların sesi oluğumuz serimiz sesi duyulmayanların ilk bölümüyle karşınızdayız.

Sesi Duyulmayanlar #1 Engelliler

Seçimlere 45 gün kala cumhurbaşkanı adayları belirlenmiş, partiler listelerini paylaşmaya hazır, bu sırada ittifaklar da büyüyor. Geçen haftalardaki yazımızda Cumhur İttifakına katılan yeni partilerin, ittifakın dayandığı temel prensipleri ve yeni üyelerin bunlarla ilişkisini tartışmaya açtığını söylemiştik. Bu bağlamda yeni üye HÜDAPAR’ın Cumhur İttifakı’nın diğer birleşenleriyle olan ilişkisini konuşmuştuk. Bu hafta uzun zamandır hangi ittifaka dahil olacağı belirsiz kalmış olan ve son düzlüğe girerken Cumhur İttifakına eklenen Yeniden Refah Partisini incelemeye aldık.Keyifli okumalar,Zeynep ve Ahmet&nbsp;

Cumhur İttifakı'na ve yeni üyelerine ve bu partilerin programlarının içerisindeki farklılıklara yakın bir bakış.

Cumhur İttifakı'na Yakın Bakış #2 Yeniden Refah Partisi

Herkese vaat’ten merhabalar. Bahar havasını burnumuzdan göğsümüzün içine doğru hissettiğimiz bu günlerde Türkiye olarak seçim dönemine giriş yaptık. Bu seçim dönemi toplumun tamamı için çok fazla derin anlam ve öneme sahipken bizler de vaat olarak sizleri vaate boğmaya devam etmek istiyoruz (makarnacı şakasıdır üzerimize gelmeyiniz). Özellikle çalışma koşulları bu ülkede çok partili siyasal hayata geçildiğinden beridir bir siyasi vaat ve toplumun büyük bir kısmının kalite gözlemesine rağmen erişemediği bir durum. Bu hafta Türkiye’de her seçim dönemi ismi bir şekilde hatırlanan ILO standartlarından bahsedeceğiz.&nbsp;Zeynep ve Kayra

Vaat olarak Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) standartları ve Türkiye'deki Siyasi Partilerin bu alandaki vaatlerini inceledik

Partiler ve ILO Vaatleri

Politika hakkında yayımlanan makaleler ve yayınlar

Politika

Sosyal farkındalık hakkında yayımlanan makaleler ve yayınlar

Sosyal Farkındalık

Haber

EmeklilerTürkiye'de emeklilerin maaşları, yaşanan ekonomik değişimler ve sosyal güvenlik sisteminin durumu gibi birçok faktöre bağlı olarak belirleniyor. 2022 yılında Türkiye'deki emeklilerin maaşları, belirli bir dizi düzenlemeye tabi tutulmuş ve bu düzenlemeler emeklilerin yaşam standartlarını ciddi oranda etkilenmesine sebep olmuştur. 2022'de Türkiye'deki emeklilerin maaşlarını etkileyen temel faktörlerden belki de en önemlisi enflasyon oranlarındaki artış oldu. Enflasyonun yüksek olduğu bir dönemde, emekliler alım güçlerini yüksek enflasyona karşı koruyamadı. Bu durum, zaten sürekli geçim konusunda sorunlar yaşayan emeklilerin sorunlarının artmasına neden oldu. Hükümet, emeklilerin maaşlarını enflasyona endekslemek ve enflasyonun üzerinde artışlar yapmak için adımlar attı, ancak bu adımlar çoğu zaman enflasyonun artış hızından dolayı yetersiz kaldı. Özellikle 2023 Genel Seçimler’inden önce çıkan EYT yasası ile birlikte pek çok insanın çok erken yaşlarda emekli olduğu bir dönemde yaşarken, emekli kesiminin geçim sorunlarına AK Parti’nin 2015’ten itibaren nasıl yaklaştığına göz atalım.2015<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 69, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 69, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Geçmişte olduğu gibi önümüzdeki süreçte de düşük düzeyde maaş alan emeklilerimizin gelir seviyesini alacağımız tedbirlerle yükselteceğiz.” &nbsp;(AK Parti 2015 Seçim Beyannamesi)</blockquote><blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 69, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 69, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Bu çerçevede; Temmuz ayında emekli maaşlarına rutin olarak yapacağımız artıştan sonra maaşı 1.000 liranın altında kalan SSK ve Bağ-Kur emeklilerimize seyyanen 100 lira zam yapacağız.” (AK Parti 2015 Seçim Beyannamesi)</blockquote><blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 69, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 69, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Maaşı 1.000 lira ile 1.100 lira arasında olan emeklilerin maaşını da 1.100 liraya tamamlayacağız. Bu artıştan emeklilerimizin yaklaşık yüzde 60’ının istifade etmesini sağlayacağız. “ (AK Parti 2015 Seçim Beyannamesi)</blockquote>2015 yılından itibaren yapacağımız kıyasın bugün ile açıklanabilir olmasını sağlamak adına o dönemin dolar kurunu bilmemiz ve buna göre bir karşılaştırma yapmamız gerekiyor. 2015 yılında dolar kurunun<a fr-original-style="" href="https://paracevirici.com/doviz-arsiv/merkez-bankasi/gecmis-tarihli-doviz/2015/amerikan-dolari" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">&nbsp;2-3 arasında değiştiğini söyleyebiliriz.</a> Mevzubahis vaatlere bakıldığında yüzde 60 oranında emeklinin 1100 lira maaş alacağı vaat edilmiş. Bu da dönemin kuruyla ortalama 400-500 dolar arası bir tutara denk geliyor. Bu vaatin verilmesinden tam 8 sene sonra 2023 yılı için emeklilerimizin aldığı maaşlar ise 250-350 dolar bandında gidiyor. Vaatler geleceğe yönelik sözlerdir ve AK Parti bu vaatlerinin 2015-2018 arası gerçekleştirse bile şu an ki durum söz konusu olduğunda bu vaat gerçekleşti veya gerçekleşmedi demek biraz kafa karıştırıcı oluyor.<a fr-original-style="" href="https://www.ntv.com.tr/galeri/ekonomi/zamli-emekli-maaslari-ne-kadar-oldu-ne-zaman-yatacak-ssk-bag-kur-tahsis-numarasina-gore-emekli-maasi-odeme-tarihleri,vAS_FZigIUuSYWXonAcw_g/W4MTUYe_nkaaOKpK4-kYmg" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Bu bülteni hazırlarken devam eden açıklamalarla birlikte 2023 yılının temmuz ayında emeklilere yüzde 25 zam yapılacağı açıkland</a>ı. Bu zam ile birlikte ortalama bir emeklinin maaşı 350-450 dolar bandına çıktı. Tabii istikrarsız dolar kuru önümüzdeki dönemde ne gibi bir değişime sebebiyet verir bilinmez. Bu karar ile birlikte memurlar ve emekliler arasındaki fark ciddi oranda açılmış oldu. Memurlar enflasyona karşı ezdirilmemeye çalışıldı denebilse bile emekliler için maalesef aynı şeyi söyleyemez hale geldik.MemurlarTürkiye'deki memurlar da emekliler gibi alım güçleri enflasyona bağlı olarak düşmektedir. Yüksek enflasyon oranları, memurların maaşlarının alım gücünü önemli ölçüde düşürmekte. &nbsp;Enflasyonun artış oranının devam ettiği durumda, memurların yaşam standartları daha da kötüleşmesi beklenilmektedir. Hükümetin sürdürülebilir bir enflasyon politikası benimsemesi ve maaş artışlarını enflasyonun üzerinde tutması bu sorunu çözebilecek yegane durumdur. Ancak hükümetin enflasyon ile mücadelede benimsediği metod, iktisat biliminin rasyonel zeminin çok uzak olduğundan halkın enflasyona karşı ezilmemesi için maaşlara zamlar ile bu sorun çözmeye çalışılıyor; enflasyon düşmediği sürece zamların da bir sonu olması gerekecek ve halk geçim sıkıntısı çekmeyi sürdürecek. &nbsp;Bu konuda Ak Parti’nin memurlar ile ilgili verdiği vaatlere ve izlediği tutumları inceleyelim.<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 69, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 69, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">2002 yılı sonundan 2015 yılı Ocak ayı sonuna kadar enflasyon yüzde 185 oranında artarken; aile yardımı ödeneği dahil en düşük memur maaşı yüzde 435 artarak 2.097 TL’ye yükselmiş ve reel olarak yüzde 88 artmıştır.(AK Parti 2015 Seçim Beyannamesi)</blockquote><blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 69, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 69, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">Net asgari ücret reel olarak 2002-2014 yılları arasında yüzde 61,6 oranında artış kaydetti. Net ele geçen ortalama memur maaşlarını ise aynı dönemde reel olarak yüzde 48,3 oranında arttırdık. (AK Parti 2015 Seçim Beyannamesi)</blockquote><blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 69, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 69, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">İktidarımız döneminde kamu çalışanlarımıza enflasyonun üzerinde reel maaş artışı sağladık. 2002 yılı sonundan 2018 yılı Ocak ayına kadar enflasyon yüzde 286 oranında artarken; aile yardımı ödeneği dahil en düşük memur maaşını yüzde 566 arttırarak 2.614 TL’ye yükselttik ve en düşük memur aylığında reel olarak yüzde 73 artış sağladık.(AK Parti 2018 Seçim Beyannamesi)</blockquote>Emeklilerin dünü ve bugünü ile ilgili kıyası yaparken dikkate aldığımız unsur olan dolar kurunu burada değerlendirmek zorundayız. Lakin yıllar değişkenliğe sahip olduğundan bu vaatlerin ve yapılanların sunulduğu yıllardaki dolar kurunu da kabaca hesaplamamız gerekebilir.&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://bigpara.hurriyet.com.tr/doviz/haber/dolar-kuru-gune-nasil-basladi_ID1451748/#:~:text=Dolar%20fiyatlar%C4%B1%202018%20y%C4%B1l%C4%B1n%C4%B1%205.29,g%C3%BCne%205.29%20TL%20seviyesinden%20ba%C5%9Flad%C4%B1." style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">2018 yılını dolar 5.29 TL’den tamamlamış</a>. Günümüzde yaşayanlar için bu rakam ne kadar da garip ama aslında sadece 5 yıl önce idi.&nbsp;Memurların, işçilerin ve emeklilerin aylıklarına 2023 ve 2024 yıllarında enflasyonun üzerinde en az büyüme oranında refah payı artışı vereceğiz.(AK Parti 2023 Seçim Beyannamesi)<a fr-original-style="" href="https://www.ahaber.com.tr/haberleri/memur-maasi" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">AK Parti, Torba Kanun teklifini Meclis'e sundu. Teklife göre en düşük memur maaşı 22 bin 17 TL'ye yükseltilecek. Memurlara yüze 17,55 zam oranının yanı sıra seyyanen 8 bin 77 lira artış yapılacağı duyuruldu.</a>AK Parti’nin 2015 vaatlerini incelediğimizde en düşük memur maaşını 2097 TL’ye yükselttiklerini belirtiyor. O dönemin kurunu 2.8 TL’den hesapladığımızda en düşük emekli maaşının 748 dolar gibi bir ücret olduğunu görebiliyoruz. 2018’ yılına baktığımızda 2614 TL’ye yükseltilen emekli maaşının 500 dolar bandında olduğunu gözlemliyoruz. En düşük emekli maaşının bir hafta öncesine kadar 11.000 TL olduğunu söylersek de son gelen yeni zamdan hemen önce memurlarımız 300 dolar bandında bir maaş alıyorlardır. AK Parti’nin seçim beyannamelerinde TL olarak sürekli arttırdığını ifade ettiği ücretler aslında dolar bazında incelendiğinde enflasyon karşısında nasıl ezildiğini görmemiz kolaylaşıyor. Son gelen zamlarla birlikte en düşük memur maaşı 22.000 TL oldu bu da dolar olarak şu an 840 dolar gibi bir ücret yapıyor lakin doların istikrarsız tutumu bir dahaki yıl veya seçim döneminde memur maaşlarını ne hale getirmiş olacak birlikte göreceğiz. Bu haftaki bültenimizde toplumda seçim zamanı en çok hoş tutulmaya çalışılan iki kesim olan memur ve emeklilerin yükselen enflasyon karşısında ne durumda olduğunu ve ne duruma doğru gittiğini göstermeye çalıştık. Seçimi ve sonrasını çokca meşgul eden bu konuların yavaş yavaş sonuca bağlandığı günlerde umarız ki bu iki kesime de gelecek zamlar, ekonomik sıkıntılardan insanlarımızı biraz daha uzaklaştırıp rahat bir hayat yaşamalarını sağlar.

Emekliler ve Memurlar

Doğanın tahribatı yeni değil elbette ancak gündem maddesi hâline gelmesine yeni diyebiliriz. İnsanlık olarak doğaya verdiğimiz zararı ancak bu zarar gözümüze batmaya başladıktan sonra anlayabildik. Ekoloji örgütlerinin on yıllardır verdiği mücadeleyi anlamamız için belki de geri dönülemez bir yola girmemiz gerekti ve bu yolun sonunda çevre artık değişimden bahsederken en temel gündemlerimizden biri oldu. Son yıllarda Türkiye’de bu sorunu gözümüze sokan çok büyük birkaç olay yaşadık: Marmara denizindeki müsilaj ve geçen yaz boyu Akdeniz'i&nbsp;çepeçevre saran orman yangınları, bununla beraber sürekli kirlenen hava, sularda ve karada azalan canlı çeşitliliği, yanlış politikalar sebebiyle sular altında kalan binlerce yıllık Hasankeyf ve Tuz Gölü çevresinde&nbsp;ölü bulunan 5 binin üzerinde flamingo... Bütün bunlar bize bir şey söylüyor: Çevre politikalarımızı güçlendirmeli, bunu ana hedeflerimizden biri hâline getirmeli ve doğal mirasa bütünlüklü bir şekilde sahip çıkmalıyız. Bunu aklımızda bulundurarak gelin son yirmi yılda çevre adına neler vaat edilmiş, neler yapılmış, neler yapılmamış beraber inceleyelim.<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">"Ormanları Arttıracağız" Vaadi&nbsp;</h3>AK Parti, 2023 Vizyonu&nbsp;isimli belgesinde ormanlar adına şunları söylüyor:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 69, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 69, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;"><ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Kent ormanı sayısını ise iki katına çıkaracağız.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Orman alanlarımız, ülkemizin yüzde 30’u olan 23,3 milyon hektara ulaşacak.</li></ul></blockquote>Öte yandan 6831 sayılı Orman Kanunu&nbsp;olarak da bilinen kanunun verdiği hukuki alan ile ormanların “kamu yararı”, “ mecburiyet” gibi gerekçelerle ormanları kullanıma açma izni hükümette. Cumhuriyet gazetesi yazarı Miray Özbilek’in <a fr-original-style="" href="https://www.cumhuriyet.com.tr/haber/orman-yasasi-akp-doneminde-40a-yakin-degisiklige-ugradi-1825056" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">haberine göre</a> 2013-2021 yılları arasında AK Parti iktidarı ormanlık alanların 334 bin 35 hektarlık kısmını "kamu yararı” için kullanıma açtı. Bu, orman arazisi olup farklı amaçlarla kullanılan arazilerin yüzölçümünü 2021 yılı itibariyle 739 bin hektara çıkarmıştı."Orman alanlarımızı ülkemizin yüzde 30’una çıkaracağız" vaadi oldukça yapılabilir görünüyor. Öte yandan bu çok büyük bir atılıma da işaret etmiyor çünkü zaten Tarım ve Orman Bakanlığı'nın üç yıl önceki verilerinde dahi orman alanları ülkenin %29.4’ünü kapsıyor. Dolayısıyla bu vaat yaklaşık 4 milyon 700 bin hektar alanın ormanlaştırılmasını vaat ederken bir yandan da bu alanın hemen hemen yüzde 15’i kadar hâlihazırda ormanlık olan alanları da özel teşebbüslere açıyor.Kent ormanlarımızın dönüşümüne ise belki İstanbul örneği üzerinden bakmak faydalı olacaktır. Elbette ki şehirleşme, sanayileşme ve yoğun göç koşulları altında bir şehrin çehresinin değişmemesini beklemek imkânsız olur ancak doğru politikalarla ve bütüncül, ekosisteme saygılı ve planlı bir şehirleşmeyle de bugün "Avrupa’nın en büyük kenti" diye nitelendirilen megakentte yaşanan birçok sorun minimize edilebilirdi.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Editörün notu: 20 yıllık iktidar süresince ormanların durumu hakkında bir trend yakalanabilirdi. Giderek azalan ve artık ciddi bir risk altında olan Kuzey Ormanları'nı korumak için birleşen Kuzey Ormanları Savunması, üçüncü havalimanı, üçüncü köprü, Kanal İstanbul gibi “mega projelerin” bütün ekosisteme geri dönülemez yaralar açtığını söylüyor, bu rant projelerini “sermayenin yaratıcı yıkımı” olarak değerlendiriyordu.&nbsp;</li></ul>6566 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı şöyle diyordu:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 69, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 69, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Rize ili, Çamlıhemşin ilçesi sınırları içerisinde bulunan Ayder Yaylası Doğal Sit Alanı’nın koruma statüsünün değerlendirilmesi sonucunda, ekli kroki ile listede sınır ve koordinatları gösterilen alanın kesin korunacak hassas alan olarak tescil ve ilan edilmesine 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 109’uncu maddesi gereğince karar verilmiştir.”</blockquote>Ancak AK Parti, 2023 seçimleri için yayımladığı vaatlere şunu da ekledi:&nbsp;<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 69, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 69, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Ayder Yaylamızda, doğal dokuyu korumak amacıyla içme suyu, kanalizasyon, yağmur suyu, otel ve yeraltı otoparkıyla; 2023 yılının ilk çeyreğinde milletimizin istifadesine sunacağız.”</blockquote>Buna karşın herhangi bir proje örneği veya metot bu vaadin içinde sunulmamıştı. “Böyle bir sit alanının oteller, otoparklar ile donatılması bu bölgeyi riske edecek mi?” sorusunun yanıtı da maalesef belirsiz.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bir adım geriden:&nbsp;Bu sırada bir de İkizdere Yaylası'nda yaşananları hatırlayalım: 2021 yılında İkizdere Yaylası yakınında kurulacak taş ocağına karşı yerli halk ayaklanmış, böylesi bir projenin yayla boyunca ekili bütün araziye zarar vereceğini, bölgede üretilen çayın kalitesini ciddi oranda düşüreceğini ve halkı ekonomik bir çıkmaza sokacağını söylemişlerdi. Hukuki süreç hâlâ devam ediyor ve İkizdere Yaylası’nın akıbeti hâlen belli değil.</li></ul>Sesi duyulmayanların geçmiş sayılarında da birçok kez AK Parti’nin özellikle dezavantajlı gruplar adına verdiği vaat ve gerçekleştirdiği icraatın Avrupa Birliği (AB) ilişkileriyle doğrudan bağlantılı olduğunu belirtmiş, AB’ye üyelik gündeminin askıya alınması sonrasında değişen icraatları incelemiştik. Bu durum, çevre konusunda da pek farklı değil.&nbsp;AK Parti “HEDEF 2023” sloganıyla yaymnladığı 2011 Seçim Beyannamesinde çevre konusu ve AB kesişimi adına şunları söylüyordu:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 69, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 69, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;"><ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">&nbsp;“Avrupa Birliği’nin taraf olduğu ‘Uluslararası Çevre Sözleşmeleri ve Protokollerine’ dahil olma işlemleri tamamlanacaktır. ”</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">“Avrupa Birliği’ne tam üyelik sürecinde, mevzuat uyumu öncelikli bir konu olarak gündemde yer alacaktır. Türkiye; 300’ü direktif şeklinde olmak üzere 560’ı aşkın mevzuatı bünyesinde bulunduran Avrupa Birliği Çevre Müktesebatı’nın gereklerine tamamen uymaya ve bunları uygulamaya yansıtacak koşulları sağlamaya devam edecektir.”</li></ul></blockquote>2023 yılına geldiğimizde ise beyannamede sadece&nbsp;“Taraf olduğumuz Paris Anlaşması kapsamında 2053 net sıfır emisyon ve yeşil kalkınma hedefimizi dünyaya ilan ettik.”&nbsp;diyor ancak Paris İklim Anlaşması haricinde AB’yi de ilgilendiren herhangi bir anlaşmadan bahsedilmiyor - ki Paris İklim Anlaşması da zaten Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi kapsamında imzalanmıştı.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Geniş açı: Çevre adına büyük kazanımlar yaratabilecek anlaşmalar ya da bunları uygulamamıza alan sağlayacak kanunlar Türkiye’nin dış politikasında değişim sebebiyle askıya alındı ve çevre bu bağlamda ana odak değil, ikincil bir kazanım durumuna sokuldu.</li></ul><h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Hasankeyf: “Bu gerçek ve içten bir veda”</h3>Bu yazıyı bitirirken değinmeden geçemeyeceğimiz en önemli olaylardan biri Hasankeyf’in sular altında kalmasıydı. Olay 2020 yılında, yakındaki barajın taşması sonucu olmuştu, yerel yönetimlerde HDP’li Belediye Başkanı Mehmet Demir’in tutuklanmasının ardından onun yerine atanan vali Hulusi Şahin vardı. Bu sırada Yeni Hasankeyf bölgesinde su kaynağından, mal kayıplarının telafisine kadar birçok güncel gündem problem hâline gelmişti.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Dahası:&nbsp;Çevre sadece ormanlardan, sadece sularımızdan ibaret değil, onun üstünde var olan bütün canlılar, bütün ekosistem ve buralarda yüzyıllar boyu sürüp gelmiş, kurulmuş kültürel mirası da içinde barındırıyor. Belki de bu yüzden, Hasankeyf’in önce yanlış sulanma sebebiyle sular altında kalması sonrasında bölgenin imarına dair çıkan şaibeler bize önemli bir şey söylüyor. 12 bin yıllık köprünün sular altında kaldıktan sonra beton kaplanmasının gösterdiği bir şey var: yasa yapıcılar, uygulayıcılar, 12 bin yıldır sürüp gelmiş insanlık mirasını koruma bilincinde değiller.</li></ul><h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><img src="https://images.aposto.com/2023/4/5/1683287232809.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.79" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"></h3><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Bu yazı boyunca AK Parti’nin bu seçim döneminde verdiği bütün çevre vaatlerini inceleyemedik. Bu vaatlerin bir kısmı önceden verilmiş vaatlerin devamı, bir kısmı da yeni olan ancak ölçülemeyen vaatlerdi. Örneğin:&nbsp;<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 69, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 69, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;"><ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">“Marmara Denizi’ne gelen kirlilik ve besin yükü kademeli olarak azaltılacaktır.”&nbsp;</li></ul></blockquote><blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 69, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 69, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;"><ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">“Yeşil bina ve yerleşmeler hakkında toplumsal farkındalığın oluşturulmasını ve yeni yapılacak orta ve büyük ölçekli kamu binalarının Ulusal Yeşil Sertifika almasını sağlayacağız.”&nbsp;</li></ul></blockquote>Bu gibi vaatler, bahsedilenlerin nasıl, hangi zaman sürecinde yapılacağı gibi kritik bilgileri içermiyor.&nbsp;Çevre konusunda bilinci arttırmak, STK'ların ve aktivistlerin göz ardı edilemez çabaları bu konunun çözümünde çok önemli bir yer tutuyor. Ancak bu çabalar yasalarla, yaptırımı yüksek ceza ve regülasyonlarla desteklenmedikçe, bu kadar küresel ve büyük ölçekli bir sorunda çözüme ulaşmamız zorlaşıyor. Bu bağlamda politika yapıcıların üzerinde çok büyük bir görev var ve her siyasetçinin de bu görev bilinciyle hareket etmesi gerekiyor. Umuyoruz ki durum daha da çığırından çıkmadan, çevre için somut ve sürdürülebilir adımlar atılır, yaşadığımız bu dünya ile barışırız.

Müthiş bir tahribatın içinde, iklim krizi ve soyu tükenen binlerce tür canlıyla sesini duyuramayan doğaya yönelik vaatler neler?

Gençleri etkileyen özgürlük kısıtlamaları, ekonomik sıkıntılara yönelik vaatleri inceliyoruz.

Sesi Duyulmayanlar: Gençler

<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">“Ailenin dayanağı” olarak kadın</h3>AK Parti, iktidara geldiği 2002 seçimlerinden itibaren, kadın sorununu aile kurumunun bir uzantısı olarak görmüş ve seçim beyannamelerinde kadını, ailenin hemen yanında konumlandırmıştı. “En az üç çocuk!” şiarıyla yıllar boyu genç nüfusu arttırmak ve muhafazakâr, geleneklerine bağlı, ideal Türk tipi aileyi kurmak adına politika geliştiren AK Parti’nin bu bakışı elbette ki tesadüf değil. Bu bakışlarını ilk kuruluş politikalarından dahi görebiliriz:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 69, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 69, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“PARTİMİZ, sağlıklı nesillerin yetiştirilmesi ve ailede mutluluğun sağlanması için kadın sorunlarının giderilmesine önem vermektedir.” (AK Parti 2002 Seçim Beyannamesi)</blockquote>Bu bakış açısını anlamak, Türkiye’de kadınların son yıllar içinde kaybettikleri kazanımları anlamak açısından önemli. Kadını sadece anne, eş olarak görmek, kadınlara özgü toplumsal cinsiyet temelli eşitsizlikleri daha da derinleştirmekten başka bir işe yaramıyor. Kadın sorunu; bekâr, boşanmış, evli ancak çocuksuz, genç ve yaşlı kadınların hepsini kapsayan bu kadınlar arasında bir statü farkı yaratmayan politikalar sayesinde çözülebilir.<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">İstanbul Sözleşmesi, 6284 Kanun, kadına şiddet</h3>İstanbul Sözleşmesi ve bu sözleşmeye uyum yasası olarak çıkartılan 6284 numaralı Kanun, 2011 yılında AK Parti hükümeti tarafından imzalanmış ve 2020’ye kadar yürürlükte kalmıştı. 10 yıla yakın sürede yasayı uygulayan ve parti bundan hâlen övgüyle bahsediyor:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 69, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 69, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Türk Ceza Kanunu’nda kadına karşı şiddet konusunda gerekli düzenlemeleri hayata geçirdik. Ailenin Korunması ve Kadına Yönelik Şiddetin Önlenmesine Dair 6284 Sayılı Kanun’u çıkardık.” &nbsp;(AK Parti Seçim Beyannamesi 2023)</blockquote>2020 yılında ise AK Parti hükümeti ani bir kararla İstanbul Sözleşmesi’nden çekilme kararı almıştı. 6284 uzun zamandır kadınları korumaktan farklı amaçlar için uygulamaya konuluyor. Kadın cinayetleri ise uygulanmayan ve böylece faili cezasız bırakan yasalarla her geçen gün artıyor. İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun hafta içi yaptığı "2021 yılında toplam hayatını kaybeden kadın sayısı 309. İstanbul Sözleşmesi kaldırıldıktan sonra, 2022 yılında kadın cinayeti rakamı 279. Yüzde 12 azalma söz konusu." açıklamasına karşın Anıt Sayaç’ın verilerine göre 2021 yılında 427, 2022 ylında 397 kadın, kadın olmasından doğan sebeplerle bir erkek tarafından öldürüldü. Zaten Türkiye’nin İstanbul Sözleşmesi'nden çıkışı da 2022 yılında değil, 2021’in Mart ayında gerçekleşmişti.Bundan sonraki vaatleri ise şu şekilde:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 69, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 69, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Kadına yönelik şiddetin önlenmesi konusunda farkındalık programlarını yaygınlaştıracak ve yararlanıcı kapsamını genişleteceğiz.” (AK Parti Seçim Beyannamesi 2023)</blockquote><blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 69, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 69, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Kadın haklarına ilişkin uluslararası düzeyde çalışmalara etkin bir şekilde katılım ve katkı sağlamaya devam edeceğiz.” &nbsp;(AK Parti Seçim Beyannamesi 2023)</blockquote>Yükselen güvenlik tehdidine karşı bir çözüm önerisi sunmayan bu vaatler, belirsiz olmakta birlikte ölçülebilir olmaktan uzaklar.Bu vazgeçişin aslında çok daha büyük bir anlamı var: Avrupa Birliği (AB) uyum ve üyelik sürecinden vazgeçtikten sonra, ekonomik ve diplomatik ilişkilerde yönünü İslam devletlerine çeviren hükümet için artık toplumsal cinsiyet eşitsizliği gibi gündemler bir zorunluluk olmaktan çıktı. En başta belirttiğimiz kadın sorununu bu sorunun haricindeki amaçlar adına çözmek, bu sorunu başka gündemlerin aracı hâline getirmek işte tam da bu sebepten riskli bir hâl alıyor.<img src="https://images.aposto.com/2023/3/5/1682674785413.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.56" width="550" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Kaynak: Çatlak Zemin<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">AK Parti'nin toplumsal hayata katılım konusunda söyledikleri:</h3>AK Parti’nin 2023 Seçim Beyannamesi’nde özellikle çalışan kadınlar adına şöyle vaatler var:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 69, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 69, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;"><ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">“Hem çalışmak hem çocuğuyla ilgilenmek isteyen kadına uzaktan çalışma/ kısmi çalışma gibi alternatif çalışma imkânlarını artıracağız.”</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">“Kadınlar için iş ve aile yaşamını uyumlaştıracak politika ve uygulamaları geliştirmeye devam edeceğiz.”</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">“Kadınlar için iş ve aile yaşamını uyumlaştırma politikalarını hayata geçirdik. Bu kapsamda doğum nedeniyle ücretsiz izinde geçen sürelerin memuriyet kıdeminde değerlendirilmesini sağladık.”</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">“Kadınların iş ve aile yaşamının uyumlaştırılmasını destekleyen, işgücüne katılımı artıran ve ulaşılabilir, ekonomik ve kaliteli erken çocuk bakım hizmetlerine erişimini kolaylaştıran teşvik mekanizmalarını güçlendireceğiz.”</li></ul></blockquote>Bu vaatlere baktığımızda hedef kitlenin sadece çalışan anneler olduğu görüyoruz. Öte yandan kadınların iş yerlerinde uğradıkları taciz, mobbing, cinsiyete dayalı ücret eşitsizliği ve cam tavan sorunu1 gibi problemlere değinilmiyor Bu konular üstü kapalı bir şekilde sadece şöyle geçiyor:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 69, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 69, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Kadınların istihdama erişimleri ve olanakları artırırken bu imkânlara ulaşımı engelleyen toplumsal ve zihinsel bariyerleri de aşmak için gereken eğitim ve bilgilendirme çalışmalarını artıracağız.” (AK Parti Seçim Beyannamesi 2023)</blockquote>Öte yandan yine 2023 Beyannamesi’nde AK Parti, kadın istihdamında müthiş bir sıçrama yaşandığını şöyle ifade ediyor:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 69, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 69, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Uygulanan politikaların etkisiyle, kadınların işgücüne katılım oranı, 2002 yılındaki yüzde 27,9 seviyesinden, 2022’de yüzde 35,8’e yükselmiştir.”(AK Parti Seçim Beyannamesi 2023)</blockquote>Ancak burada belirsiz bir nedensellik ilişkisi ve gözden kaçırılan sorular bulunuyor. Örneğin kadınlar çalışma hayatına, yaşam pahalılığı ve yoksullaşmanın bir sonucu olarak mecburen mi katıldı? Bu kadınlar hangi pozisyonlarda çalışıyor, çalıştıkları pozisyonlarda erkek çalışma arkadaşlarıyla eşit ücret alıyorlar mı? Çalıştıkları pozisyonlardaki erkek çalışma arkadaşlarıyla kendileri arasında bir eğitim veya deneyim seviyelerinde fark var mı? Bu sorular yanıtlanmadan 20 yıl içinde artan kadın istihdamını yorumlamak epey zor ve bunun toplumsal cinsiyet eşitsizliği üzerinde yarattığı etkiyi de bu yüzden yorumlama şansımız yok.<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Eğitim</h3>AK Parti’nin ilk defa iktidara geldiği dönemde kadınların başörtüsüyle üniversitelere alınmaması yakıcı gündemlerin başında geliyordu. 1997’de Yükseköğretim Kurulu'nun (YÖK) aldığı kararla üniversitelerde başörtüsü yasaklanmıştı. Zannedilenin aksine dönemin hükümeti merkez sağ partilerden biri olan Anavatan Partisi'nin öncülüğünde kurulmuş bir koalisyondu ve dönemin cumhurbaşkanı da Türkiye sağ siyasetinin önemli aktörlerinden Süleyman Demirel’di. Bu sorunu uzun yıllar gündeme getiren AK Parti hükümetinin de başörtü yasağını kaldırma hamlesi ikinci kez seçildikleri 2007 seçimlerinden de sonraya, 2008’in Şubat ayına denk geliyor. Bu da akıllara AK Parti’nin zaten hâlihazırda merkez sağdan devraldığı başörtüsü sorununa samimi bakıp bakmadığı sorusunu getiriyor. Bu konuda eyleme geçmekte geç kalmak, bugün hâlen, artık bu başörtülü kadınların günlük hayatta karşılaştığı bir problem değilken bile, bunu tekrar tekrar gündeme getirmek AK Parti’nin bir anlatı kurmak ve merkez solu hedef göstermek adına başörtüsünü kullandığını gösteriyor.Başörtü yasağı bir tarafa, kadınların eğitim alanında bu 21 yıl içinde -yine çoğu AB üyeliği adına da olsa- büyük kazanımları var. AK Parti bu kazanımları şöyle sıralıyor:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 69, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 69, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;"><ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">“6 yaş ve üzeri kadınlarda okuryazarlık oranını 2002 yılında yüzde 79,9’dan 2022 yılında yüzde 95,7’ye yükselttik.”</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">“ ‘Haydi Kızlar Okula’ ve ‘Ana Kız Okuldayız’ kampanyaları ile binlerce kadınımızın okuma yazma öğrenmesini sağladık.”</li></ul></blockquote>Kadın istihdamın artması ve kadınların özgürleşmesi için eğitimin önemli olduğu aşikâr. Artan genç nüfusu, zorunlu eğitim ve şehirlere akın eden kitleler düşünüldüğünde aslında bu sayıların zaten zorunlu olarak artacağı da öngörülebilir. Ancak aklımızda tutmamız gereken bir nokta da şu: AK Parti hükümetleri ile beraber açılan onlarca yeni üniversite ve arttırılan kontenjanlarla Türkiye’de yükseköğrenime erişim büyük oranda arttı. Euronews’un <a fr-original-style="" href="https://tr.euronews.com/2021/11/16/avrupa-da-nufusa-gore-en-cok-universite-ogrencisi-turkiye-de-grafik" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">haberine</a> göre Avrupa’da nüfusa göre en çok üniversite öğrencisi Türkiye’de. Öğrenci nüfusunu bu denli arttıran bir ülkede kadınların eğitime erişimi de doğal olarak artacaktır. Öte yandan, OECD’nin Evrensel Temel Beceriler Değerlendirmesi’ne göre Türkiye 76 Ülke arasında <a fr-original-style="" href="https://www.dogrulukpayi.com/iddia-kontrolu/senal-sarihan/turkiye-uluslararasi-alanda-egitimin-kalitesi-egitimde-basari-oranlari-egitim-sisteminin" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">41. sırada</a>. Dolasıyla kadınların erişebildiği eğitimin niteliği, iş dünyası ve entelektüel kazanımlar bağlamında soru işaretleri var. Yine de kadınların eğitime katılması, en azından okuryazar olmayan kadın sayısının azalması, bu devrin ihtiyacı olan bir kazanım olarak değerlendirilebilir.<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Sonuç Yerine</h3>Ataerkil ve eşitsiz bir dünyada yaşadığımız ortada. Buna karşın 21. yüzyıl bizden yalnızca sanayileşen, üreten, büyüyen ekonomiler değil aynı zamanda eşitsizliklerini minimize eden toplumlar bekliyor. Toplumsal cinsiyet eşitsizliği, hukuki, politik, ekonomik ve kültürel bir sorun ve doğru politikalar aracılığıyla bu alanda fark yaratılabilir. Daha önce de belirttiğimiz gibi, bu konuya bakışın samimi ve temelde eşitsizliği giderici olması, sorunun sürdürülebilir çözümü için en kritik rolü oynuyor.AK Parti’nin kadın politikalarına baktığımızda her vaadin ve eylemin partinin kendi programı için, yaratmayı istediği toplumsal yapı için birer araç hâline geldiğini görüyoruz. AB gündeminde İstanbul Sözleşmesi’nin ilk imzacısı olanlar, bu gündem geride kaldığında sözleşmeden kolaylıkla vazgeçiyor. Bazı kazanımlarsa Türkiye’ye özgü olmayan, teknolojinin gelişmesi, erişim ve iletişimin her alanda genişlemesiyle doğal bir süreç sonucunda elde ediliyor. Tam da bu yüzden kadınların elde ettikleri kazanımlar da bundan sonrası için hükümetin vaatleri de bütüncül olmaktan uzak, belirsiz ve muğlak kalıyor. Bu yazı boyunca muhalefet partilerinin vaatlerine bakmadık ancak eşitsizliklerin çözümüne talip olmanın gerçekten de o eşitsizliği çözme amacı taşıması gerektiğini anlamış olduk. Samimi ve çalışkan bir muhalefetin bunu gözetmesi gerektiğini rahatlıkla söyleyebiliriz. Unutmayalım ki “Hepimiz özgür olana kadar hiçbirimiz özgür değiliz.”<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">[1] Cam tavan sendromu, kadınların mesleki başarılarına ve yeteneklerine bakmaksızın, üst yönetim kademelerine terfi etmesi yönünde var olan belirsiz ancak aşılması güç engeller olarak tanımlanmaktadır. (Ayrancı ve Gürbüz, 2012, s. 128)

Sesi Duyulmayanlar: Kadın

Millet İttifakı'ndaki diğer partilerin aksine İYİ Parti ek bir seçim beyannamesi yayımladı.

2002 seçimleri öncesi yakaladığı rüzgârla halka yakın, özellikle alt gelir grubunu kapsayan, dinî ve millî söylemleriyle muhafazakâr, gelenekçi kitleler içinde temsiliyet kazanan AK Parti, özellikle seçimler öncesi bu gruplar başta olmak üzere halka dağıttığı yardımlarla gündeme geldi. AK Parti’nin en çok övündüğü işleri, devlet hizmetlerinin kolaylaşması ve ulaşılabilir olması olmuştu. Bu hizmetlerin basitleşmesi, her ne kadar bilgisayar teknolojilerinin gelişmesiyle mümkün olduysa da AK Parti seçmeni bunu hantal bürokrasinin çözümü olarak görmüştü. AK Parti, uzun süre boyunca gücünü ekonomi ve devlet hizmetlerinde iyileşmeyle beraber sunduğu özgürlükçü politikalarla sağlamıştı. Ancak şunu unutmamak gerekir ki, AK Parti 2002’de iktidara gelişinden bu yana farklı kimliklerle karşımıza çıktı. İktidar, görünürde 21 senedir aynı diskurla devam ediyor ancak buna rağmen hem söylem hem de eylemde partinin zamanla müthiş bir değişime uğradığını iddia edebiliriz. 21 yıl, özellikle Türkiye Cumhuriyetinin bir yüzyıla yaklaşan ömrü düşünüldüğünde oldukça uzun bir zaman, bununla beraber en başta vadedilmişleri gerçekleştirmek için de epey yeterli bir süre. Yine de 2023 seçimlerine hazırlanan AK Parti’nin bugünkü vaatleri, yer yer iddiada gerilemiş, yer yer tekrarlanmış vaatler olarak karşımıza çıkıyor. “Yeni Türkiye” sloganıyla Türkiye’de köklü ve büyük değişiklikler yapmayı iddia eden partinin 2023 vaatlerini bugünden geçmişe bir öz eleştiri olarak okumak mümkün mü? 2023 yılı vaatleri bu uzun iktidar için ne söylüyor? <h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Kişi Başına Düşen Gelir ve Ekonomik Büyüme&nbsp;</h3>AK Parti 2002 yılında iktidara geldiğinde Türkiye kendi ekonomisini derinden sarsan 1997 krizinin etkilerini yavaş yavaş atlatmaya çalışıyordu. Bunun üzerine dünya piyasalarını yerle bir eden 2001 krizinin etkisiyle de epey yorgun düşmüştü. AK Parti, sosyal yardımları arttıracağı sözüyle ekonomik krizin ağır koşulları altında ezilmiş orta-alt gelir grubunun oyunu almayı başarmış ve bu bağlamda hükümet harcamalarını arttırmıştı.&nbsp;AK Parti bütün bu gelişmelerden 2011 yılı seçim beyannamesinde büyük bir gururla bahsediyor ve 2015 yılı hedefi olarak 14.046 dolar kişi başına millî geliri hedefliyordu.Gayrisafi Yurt İçi Hasılamızı, 2002 yılındaki 230 milyar dolar seviyesinden 2014 yılı itibarıyla yaklaşık 800,1 milyar dolar seviyesine ulaştırdık. Kişi başına millî gelirimizi ise 3.500 dolar seviyesinden yaklaşık 3 kat artırarak 10.404 dolar seviyesine ulaştırdık. 2002 yılında satın alma gücü paritesine göre kişi başına gelir açısından AB ortalamasının yüzde 36’sı kadar gelire sahip olan ülkemiz, gelir seviyesini 2013 yılında AB ortalamasının yüzde 55’ine çıkarmıştır. Sosyal devlet anlayışımızın bir gereği olarak, sosyal harcamaların genel devlet harcamaları içerisindeki payını da aynı dönemde yüzde 33’ten yüzde 45’e yükselttik, bu payın 2014 yılında da yüzde 46’ya yükselmesini bekliyoruz. (AKP 2015 Seçim Beyannamesi)2018 yılına gelindiğinde ise tablo epey değişmişti.AK Parti 2011 seçim beyannamesinde 2019 yılı için hedeflediği kişi başına düşen millî geliri 18.685 dolar olarak belirtmişti.<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">AK Parti 2011 Seçim Beyannamesi 2015-2019-2023 Hedefleri</h3><img src="https://images.aposto.com/2023/3/5/1681468699711.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="4.91" width="550" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">2023 yılı seçim beyannamesinde ise, AK Parti geleceğe dönük ekonomi politikalarını şöyle betimliyor: Sürekli ve güçlü büyüme hedefiyle, Türkiye’nin önündeki fırsat penceresini kullanarak 2024-2028 dönemi arasında yıllık ortalama yüzde 5,5 seviyesinde büyüme ile 2028 yıl sonunda 1,5 trilyon dolar millî gelir büyüklüğüne ve 16 bin dolarlık kişi başı gelir düzeyine ulaşmayı öngörüyoruz.Yeni beyanname incelendiğinde dikkat çeken unsur AK Parti’nin eski hedeflerini geriletmesi oldu. Bu açıkça eski hedeflerde başarısız olunduğunun ve bugün geçmişte hedeflenen rakamların bile aşağısının amaçlanıldığının göstergesi. AKP’nin 2023 Seçim Beyannamesi’ndeki vaatlerle daha önceki seçimlerden farklı olarak daha iyi bir hale getirmeye yönelik değil, eskiye dönme garantisi veriliyor. Sadece bu vaat bile esasında geçen 21 yılda hedeflenen gelir bağlamında büyümenin gerisinde kalınmasının eleştirisi niteliğinde. Bu noktada seçmenler elbette ilerleme olmadığının farkında, üstelik bugün geleceğe yönelik yenilik değil geçmişe dönme sözü veren bir parti ile karşı karşıya.<img src="https://images.aposto.com/2023/3/5/1681468755348.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.39" width="550" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"> <h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Özgürlükler, Demokrasi ve İnsan Hakları</h3>Ekonomi başlığında da bahsettiğimiz üzere, AK Parti’nin 2002 yılında iktidara gelişinin ardından uzun yıllar hükümette kalabilmesinin altında ilk dönemlerde otoriter ve baskıcı bir yönetim kurmaktan kaçınması yatıyordu. AK Parti toplumun her kesiminden oy istiyor, merkezleşiyor ve bu sırada özgürlük vurgusu yapıyordu. Kuruluş yıllarından sonraki on yıllara kadar partinin odağına aldığı konular ekonomiden sonra sosyal özgürlükler, demokrasinin işlenebilirliği ve insan hakları konusunda AB standartlarını yakalamaktı. Bu konularda yakaladığı başarılarla Türkiye’nin demokrasi endekslerinde cumhuriyet tarihi boyunca en yüksek sıralamaları elde ettiği ve hatta AB’ye girişin hayal olmaktan öte bir gerçekliğe kavuşmasını sağladığı bile söylenebilir. Ancak konu özgürlükler olunca da aynı ekonomideki gibi AK Parti ileriye veya durağan bir noktaya değil tam tersi adımlar atmaya başladı. Parti’nin 2007, 2011 veyahut 2015’teki 2023 vizyonu ile günümüz Türkiye’si arasında çok büyük fark var.<img src="https://images.aposto.com/2023/3/5/1681468902694.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="4.03" width="550" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"> The Economist dergisinin yayınladığı Demokrasi Endeksi Raporunda 2022 yılında Türkiye 167 ülke arasından 103. sıradaydı. Bu, 2019 endeksindeki 110. sırasına kıyasla bir gelişme olarak görülebilir ancak o yıl genel puanı 4.37 iken bu puan 2022’de 4.35’e gerilemişti. Bu bağlamda endeks, Türkiye’yi işleyen ya da kusurlu demokrasi sınıfına değil, karma rejim sınıfına yerleştiriyor ve Türkiye’nin demokratik olmadığını bildiriyor.&nbsp;AK Parti’nin 2015 Seçim Beyannamesi’nde özgürlükler, hak hukuk ve demokrasiyle iç içe görülmüştü. 2015’te AK Parti, Türkiye’nin AB üyeliği başta olmak üzere, belli standartlara ulaşmasının yolunun hukukun gelişmesi ve özgürlüklerin artmasında yattığını söylüyordu. Bu konuda verdikleri vaatler şöyleydi: &nbsp;AİHM, Venedik Komisyonu ve diğer uluslararası temel hak mekanizmaları ile mevzuat ve uygulama uyum düzeyini yükselteceğiz.&nbsp;AİHM’in 2021 yılı raporunda ise şu yazmakta:&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-60127898" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">2021'de Türkiye ile ilgili yapılan 567 farklı başvuru ile ilgili 78 karar açıklandı. Bu kararların 76'sında İnsan Hakları Sözleşmesi'nin en az bir kez ihlali söz konusuydu.</a><a fr-original-style="" href="https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-60127898" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">AİHM Türkiye ile ilgili 2021'de 31 ifade özgürlüğü, 29 özgürlük ve güvenlik hakkı ve 22 adil yargılanma hakkı ihlali tespit etti.</a>Bunun dışında kalan vaatler ise şunlardı:Temel hak ve özgürlüklere ilişkin uluslararası sözleşmelerin iç hukuka dahil edilmesine devam edecek, özgürlükçü demokratik düzen mantığıyla bağdaşmayan şerhleri kaldıracağız.Bu çerçevede, TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu, Kamu Denetçiliği Kurumu ve Türkiye İnsan Hakları Kurumunu etkinleştireceğiz. Bu kurumların, AİHM ve BM kapsamında Türkiye’nin üstlendiği sorumlulukları hayata geçirmesi için gerekli tedbirleri alacağız. &nbsp;Son yıllarda Türkiye’nin AİHM karşısındaki olumsuz tutumu sır değil. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın tutuklu Selahattin Demirtaş ile ilgili AİHM kararı için <a fr-original-style="" href="https://tr.euronews.com/2022/02/03/erdogan-bizi-baglamaz-dedigi-aihm-e-kac-kez-basvurdu" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">&nbsp;"AİHM bu kararı iç hukuk yolları tükenmeden alarak istisnai bir uygulama yapmıştır. Esasen AİHM bizim mahkemelerimizin yerine geçecek şekilde karar veremez."</a>&nbsp; sözleri hükümetin AİHM ile ilgili görüşlerini açık bir şekilde ortaya koyuyor.Öte yandan yine aynı beyannamede AK Parti özgürlükçü politikalar yürüteceğini şu sözlerle garantiliyordu:&nbsp;“Yasaklarla ve yasakçı zihniyetle mücadelemize ara vermeden devam edeceğiz. AK Parti olarak kurulduğumuz günden bu yana 3 temel alanda mücadeleyi amaç edindik. Bunlar 3Y olarak da isimlendirdiğimiz yasaklar, yoksulluk ve yolsuzluktur. 3Y’nin temel hak ve özgürlükler alanında önemle üzerinde durduğumuz kısmı yasaklardır. İktidarlarımız döneminde vesayetçi rejimlerin yasakladığı pek çok hususta özgürlük alanını genişlettik ve yasakları hayatımızdan önemli nispette temizledik, önümüzdeki dönemde de temizlemeye devam edeceğiz.”Bu vaat ister istemez akıllara 2000’li yılların ortasından itibaren zaman zaman uygulanan sosyal medya yasaklarını getiriyor. En güncelde deprem gibi hayati bir süreçte temel iletişim mekanizması olan Twitter’ın yavaşlatılması, yıllar boyu erişim engeli getirilen Vikipedi, geçen aylarda yasaklanan hâlen de erişim engeli devam eden Ekşi Sözlük ve 2008,2010,2015 yıllarında sık sık kısıtlanan Youtube akıllara geliyor. Bunlarla beraber, sosyal medya mecralarında hükümete yönelik eleştirileri sebebiyle soruşturmalar, davalar açılan gençler var.Özgürlükler anlamında bugün yaşanan sorunlara parmak basan Millet İttifakı cumhurbaşkanı adayı Kılıçdaroğlu, hem bugün ile ilgili istatistikleri önümüze koyarken hem de seçildiği takdirde izleyeceği adımları belirtiyor:“Cumhurbaşkanı olarak beni rahatlıkla eleştirebileceksiniz. O, bugüne dek 200 bin kişiye soruşturma açtırdı. En acısı, yalnızca 2021 yılında 305 çocuğu dava etti. Çocukların 101’i 12-14 yaş arasındaydı. Korkunç travmalar yaşattı çocuklara. Ben asla bunları yapmayacağım.”Ana muhalefetin cumhurbaşkanı adayının sunduğu verilere de bakıldığı zaman ülkemizde son yıllarda özgürlükler anlamında gençlerin üzerinde ciddi bir baskı var. Rekor sayılara ulaşmış cumhurbaşkanına hakaret davaları ve sosyal medya dezenformasyon yasaları gibi uygulamalar ifade özgürlüğüne büyük bir darbe vuruyor. AK Parti’nin, mücadele edeceğini vaat ettiği yoksulluk ve yolsuzluk konularında olduğu gibi yasakçı zihniyetle mücadele konusunda da sınıfta kaldığı görülüyor. Bugün geldiğimiz noktada ise yasakçı zihniyeti ortadan kaldırmaya yönelik icraatler bir yana, tam aksine hükümet bu zihniyet doğrultusunda hareket eden bir iktidara dönüşmüş durumda.

AK Parti geçtiğimiz salı seçim vaatlerini açıkladı. Oldukça tartışma yaratan bu vaatlere yakından bakmak için

AK Parti ve 2023

Bu seride partilerin dezavantajlı gruplara vaatlerine yakından bakıyoruz!

Siyasetin doğası gereği her parti ittifak yapabilir. Peki, her parti birbiriyle ittifak yapabilir mi? Siyasetin etik çerçevesi buna hayır dese de siyasetin kirli çıkarları bazen buna evet der.