17 Kasım Pazar gününden herkese merhaba.Aposto'nun Türkiye Avrupa Vakfı tarafından yürütülen Sahte Haberler ve Nefret Söylemiyle Mücadelede Erken Uyarı Sistemi (SAHNE) projesi işbirliğiyle hayata geçirdiği Yankı Raporu bülteni, belediyelere yapılan kayyum atamalarının toplumdaki karşılığını araştıran &nbsp;Spectrum House Düşünce ve Araştırma Merkezi'nin araştırmasını inceliyor.Bültende ayrıca, Türkiye'de ve dünyada internet özgürlüğünü inceleyen Freedom House'un 2024 yılı “İnternette Özgürlük Raporu”nu irdeliyoruz.&nbsp;Bununla birlikte, İnternet İzleme Vakfı'nın (IWF), yapay zeka (AI) teknolojisinin çocuk cinsel istismarı nitelikli materyal (CSAM) üretiminde kullanımını araştıran raporunu mercek altına alıyoruz.Son olarak, Türkiye'de sivil toplum örgütlerine bakışın nasıl olduğunu, 6 Şubat depremlerinin bakışı nasıl etkilediğini araştıran Sivil Toplum Geliştirme Merkezi'nin araştırma sonuçlarına yer verirken, Türkiye'nin değişen yatırım haritasına bakıyoruz.İyi okumalar.Anıl

SAHNE projesi işbirliğiyle nefret söylemi ve sahte haberlere karşı veri gazeteciliği ve teyit haberciliği bülteni.

Yankı Raporu

Her dört kişiden üçü kayyum atamalarını yanlış bulurken, CHP ve DEM Parti'nin tutumunu yetersiz görenlerin oranı, yeterli görenleri geçiyor. AI ile oluşturulmuş her üç görselden biri çocuk istismarı içeriyor.

🧑‍⚖️ Kayyum'un karşılığı, AI istismarı

10 Kasım Pazar gününden herkese merhaba.Aposto'nun Türkiye Avrupa Vakfı tarafından yürütülen Sahte Haberler ve Nefret Söylemiyle Mücadelede Erken Uyarı Sistemi (SAHNE) projesi işbirliğiyle hayata geçirdiği Yankı Raporu bülteni, Yenidoğan Çetesi ile gündeme gelen sağlıkta ticarileştirmeye yönelik politikaların topluma etkisine eğiliyor.Bültende ayrıca, Allianz Trade'in küresel iflaslardaki artış trendinin önümüzdeki yıl izleyeceği seyir hakkındaki raporunun çıktılarını bulabilirsiniz.Bununla birlikte yurttaki ekonomik faaliyetlerin ve eğitim seviyesinin Doğu ile Batı arasındaki ayrımını ele alarak bölgesel eşitsizliklerin derinliğine göz atıyoruz. Son olarak ise Amedspor örneğinden yola çıkarak sporda nefret söyleminin boyutlarını tartışıyoruz.İyi okumalar.

2002’den 2022’ye kadarki 20 yılda kamu hastanelerinin sayısı beşte bir oranında artarken, özel hastanelerin sayısı ikiye katlandı. TÜİK verileri, eğitim seviyesinde bölgesel eşitsizliklerin devam ettiğini ortaya koydu.

🩺 Sağlığın ticarileşmesi, eğitimde eşitsizlik

27 Ekim Pazar gününden herkese merhaba.Aposto'nun Türkiye Avrupa Vakfı tarafından yürütülen Sahte Haberler ve Nefret Söylemiyle Mücadelede Erken Uyarı Sistemi (SAHNE) projesi işbirliğiyle hayata geçirdiği Yankı Raporu bülteni, gündeme gelen kadın cinayetlerinin ardından yıllar içindeki ölüm sayılarına ve İstanbul Sözleşmesi'nden çıkılmasının kadın cinayetlerine etkisine eğiliyor.&nbsp;Bununla birlikte, dünya çapında kadın ve çocuklarının uğradığı cinsel saldırıları araştıran UNICEF'in raporunu ele alıyoruz. Ayrıca, ABD seçimlerine çok az süre kalmışken İsrail’in Gazze’de sürdürdüğü savaşa yönelik başkan adaylarının tutumunun, karar aşamasındaki Arap-Amerikalı seçmen üzerindeki etkisini araştıran Arap Amerikan Enstitüsü'nün son anketini inceliyoruz.Son olarak Kişisel Verileri Koruma Kurumu'na, resmî ya da özel kurumlar tarafından yurttaşların kişisel verilerinin çalındığına dair yapılan bildirimleri; hangi verilerin, hangi yöntemlerle ele geçirildiğini masaya yatırıyoruz.İyi okumalar.Anıl

Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu’nun verilerine göre kadın cinayetleri son 16 yılda %293 artış gösterdi. UNICEF, dünya genelinde 370 milyondan fazla kız çocuğu ve kadının cinsel saldırıya maruz kaldığını açıkladı.

🚨 Kadın cinayetleri, veri hırsızlığı

20 Ekim Pazar gününden herkese merhaba.Aposto'nun Türkiye Avrupa Vakfı tarafından yürütülen Sahte Haberler ve Nefret Söylemiyle Mücadelede Erken Uyarı Sistemi (SAHNE) projesi işbirliğiyle hayata geçirdiği Yankı Raporu bülteni, bu hafta İstanbul Planlama Ajansı’nın (İPA) eğitim hakkına erişimi okulların türleri bakımından mercek altına alan raporuna eğiliyor. Türkiye genelinde özel okulların sayısının giderek arttığı ifade edilen rapora göre, Türkiye’deki özel lise sayısı tüm liselerin %46,2’sini oluşturuyor.&nbsp;Bununla birlikte, Türkiye ve dünyada gazeteciler içerisinde basın kartı sahibi olan kadın ve erkek oranlarını incelerken, son 20 yıl içerisinde sinema salonlarının, yerli-yabancı filmlerin ve seyirci sayısının değişimini ele alıyoruz. Bültende ayrıca, Instagram'ın erişim engeli getirilmeden önce hükümetin şartlarını yerine getirip getirmediğini, bu kapsamda kaç içeriğin, hangi gerekçelerle erişime engellediğini ve kaldırıldığını mercek altına alıyoruz.&nbsp;Son olarak, artan hayat pahalılığı, düşük gelirle yaşama mücadelesi, iş kaybetme korkusu gibi faktörlerin gençlerin ekonomik kaygılarına yönelik etkisini inceleyen Youthall tarafından yapılan Gençlerin Beklenti ve Yönelimleri Araştırması'nın&nbsp;sonuçlarını irdeliyoruz.&nbsp;İyi okumalar.Anıl

İstanbul Planlama Ajansı’nın (İPA) raporuna göre, Türkiye’deki özel lise sayısı tüm liselerin %46,2’sini oluşturuyor. İletişim Başkanlığı verilerine göre, basın kartı sahibi erkek sayısı kadınların üç katı seviyesinde.

🎓 Eğitimin özelleşmesi, gazetecilikte cinsiyet eşitliği

29 Eylül Pazar gününden herkese merhaba.Aposto'nun Türkiye Avrupa Vakfı tarafından yürütülen Sahte Haberler ve Nefret Söylemiyle Mücadelede Erken Uyarı Sistemi (SAHNE) projesi işbirliğiyle hayata geçirdiği Yankı Raporu bülteni, bu hafta Temiz Hava Hakkı Platformu’nun hazırladığı Kara Rapor 2024'e eğiliyor. Rapora göre Türkiye’de nüfusun yüzde 92’sinden fazlası, Dünya Sağlık Örgütü standartlarına göre kirli hava soluyor.Bültende ayrıca son 14 yılda suça sürüklenen çocukların sayısında artışı da mercek altına alıyor; Türkiye'nin en çok içerik kaldırma talebinde bulunan ikinci ülke olduğu X'in şeffaflık raporunu değerlendiriyoruz.Son olarak, Göç İdaresi Başkanlığı 2023 yılı verilerine göre oturma izni verilen kişilere dair veriler ve kadınların ehliyet sahipliği oranları da bültende.İyi okumalar.Anıl

Temiz Hava Hakkı Platformu’nun hazırladığı Kara Rapor 2024'e göre Türkiye’de nüfusun yüzde 92’sinden fazlası kirli hava soluyor. Türkiye, 2023 yılında 1 milyon 107 bin 32 kişiye oturma izni verdi. 

🧮 Kara rapor, oturma izni

19 Eylül Perşembe akşamından herkese merhaba.Aposto'nun Türkiye Avrupa Vakfı tarafından yürütülen Sahte Haberler ve Nefret Söylemiyle Mücadelede Erken Uyarı Sistemi (SAHNE) projesi işbirliğiyle hayata geçirdiği Yankı Raporu bülteni, bu hafta Adalet Bakanlığı verilerine göre, çocukların cinsel istismarına yönelik açılan soruşturma, dosya ve dava sayısını mercek altına alıyor.&nbsp;Bununla birlikte, ABD seçimlerine 60 günden az bir süre kala, başkan adayları Kamala Harris ve Donald Trump'ın seçim kampanyası için topladıkları bağışları&nbsp;inceliyor, tablonun neler anlattığına göz atıyoruz.Ayrıca son yıllarda enflasyonda yaşanan artışla birlikte özellikle büyükşehirlerde patlak veren kira krizinin&nbsp;etkisini inceleyen Ipsos'un yaptığı araştırmaya yer verirken, Türkiye'de düşen doğum hızı&nbsp;istatistiklerini ve nüfusa etkilerini inceliyoruz.&nbsp;Son olarak, Avrupa Rüzgar Enerjisi Birliği (WindEurope), 2024'ün ilk yarısına ilişkin verileri üzerinden, Avrupa'nın rüzgar enerjisi kapasitesini ve hedeflerin geleceğini inceliyoruz.&nbsp;İyi okumalar.Anıl

Adalet Bakanlığı verilerine göre, çocukların cinsel istismarına ilişkin açtığı dosya sayısı 2015 ile 2023 arasında yaklaşık iki katına çıktı. Ipsos, özellikle büyükşehirlerde patlak veren kira krizi etkisini inceledi. 

🏡 Cinsel istismar verisi, kira krizi 

10 Eylül Salı akşamından herkese merhaba.Aposto'nun Türkiye Avrupa Vakfı tarafından yürütülen Sahte Haberler ve Nefret Söylemiyle Mücadelede Erken Uyarı Sistemi (SAHNE) projesi işbirliğiyle hayata geçirdiği Yankı Raporu bülteni, bu hafta ülkelerin ekonomik büyümesinde “orta gelir tuzağını”nı inceleyen Dünya Bankası 2024 Kalkınma Raporu'nu mercek altına alıyor.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bununla birlikte, 2024-2025 eğitim-öğretim yılı başlarken, Türkiye'deki öğretmen-öğrenci oranını inceliyor, diğer ülkelerdeki duruma göz atıyoruz.&nbsp;</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ayrıca, Türkiye ile dünyadaki ülkelerin faiz politikalarını ve enflasyon oranlarını incelerken, Türkiye Bankalar Birliği verileri üzerinden, bankacılık hizmetlerindeki bölgesel farklılıkları ve ekonomik gelişkinliğe yansımalarını irdeliyoruz.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Son olarak, Türkiye ekonomisindeki mevcut durumun tüketicilerin tatil tercihlerini nasıl etkilediğini ortaya koyan İpsos'un saha araştırmasına yer veriyoruz.</li></ul>İyi okumalar.Anıl

Dünya Bankası’nın 2024 Kalkınma Raporu ülkelerin ekonomik büyümesinde “orta gelir tuzağını” mercek altına aldı. Yeni eğitim-öğretim dönemi başlarken, öğretmen başına kaç öğrenci düşüyor?

🎓 Orta gelir tuzağı, öğretmen-öğrenci oranı

3 Eylül Salı gününden herkese merhaba.Aposto'nun Türkiye Avrupa Vakfı tarafından yürütülen Sahte Haberler ve Nefret Söylemiyle Mücadelede Erken Uyarı Sistemi (SAHNE) projesi işbirliğiyle hayata geçirdiği Yankı Raporu bülteni, bu hafta Eleman.net'in çalışanların kültürel etkinliklere katılımı ve katılamayanların gerekçeleri üzerine yaptığı anketi mercek altına alıyor.&nbsp;Almanya'daki eyalet seçimlerinde aşırı sağın özellikle gençler arasındaki yükselişinde TikTok'un etkili olup olmadığına veriler üzerinden bakıp Türkiye'de internet kullanımını ve hangi sosyal medya uygulamasının daha çok kullanıldığını inceliyoruz. Son olarak 30 büyükşehir belediyesinin afetlere ayırdığı bütçeleri inceleyen Kamu Harcamalarını İzleme Platformu'nun (KAHİP) raporuna yer veriyoruz.İyi okumalar.Anıl

Eleman.net'in anketine göre, çalışanların yüzde 53'ü son bir yılda hiçbir kültürel etkinliğe katılamadı. Türkiye, dünyada faizde 2'inci, enflasyonda 3'üncü sırada. 

🎟️ Sosyalleşme anketi, afet bütçesi

26 Ağustos Pazartesi gününden herkese merhaba.Aposto'nun Türkiye Avrupa Vakfı tarafından yürütülen Sahte Haberler ve Nefret Söylemiyle Mücadelede Erken Uyarı Sistemi (SAHNE) projesi işbirliğiyle hayata geçirdiği Yankı Raporu bülteni, bu hafta TÜİK verilerine göre ne eğitimde ne istihdamda olan gençlerin oranını ve genç işsizliğini mercek altına alıyor.&nbsp;Ayrıca uzmanların "eli kulağında" dediği İstanbul depremine ilişkin İPA'nın hazırladığı raporu, olası senaryoları ve çözüm önerilerini inceliyoruz. Ek olarak, ikinci el ürünlerin tercih oranlarını ve karbondioksit emisyonuna etkilerini irdeliyor; Türkiye'de Instagram yasağının ardından yeniden gündeme gelen VPN servislerine, performanslarına ve ülkede hangilerinin erişime engelli olduğuna bakıyoruz.&nbsp;Son olarak, 2024 yılının ilk 6 ayında yerli fintech girişimlerine ne kadar yatırım yapıldığını inceleyen Türkiye Startup Ekosistemi Yatırım Raporu&nbsp;da bültende.İyi okumalar.Anıl

TÜİK verilerine göre Türkiye'de her 4 gençten 1'i ne eğitimde ne istihdamda. İstanbul Planlama Ajansı, olası İstanbul depremine yönelik senaryoları ve çözüm önerilerini açıkladı. 

🏡 Ev gençleri, deprem hazırlıksızlığı

18 Ağustos Pazar gününden herkese merhaba.Aposto'nun Türkiye Avrupa Vakfı tarafından yürütülen Sahte Haberler ve Nefret Söylemiyle Mücadelede Erken Uyarı Sistemi (SAHNE) projesi işbirliğiyle hayata geçirdiği Yankı Raporu bülteni, bu hafta hidrojen ve nükleer santraller için elektrik üretim maliyetlerini&nbsp;ve&nbsp;en ekonomik yenilebilir enerji kaynaklarını mercek altına alıyor.&nbsp;Bu hafta ayrıca Niğde ile Altındağ'dan gelen görüntülerle alevlenen sokak hayvanları tartışması, Türkiye'nin gündeminde olmaya devam etti. 20 ülkede yapılan bir araştırmaya göre&nbsp;sokakta yaşayan hayvan sayısını ve çözüm önerilerini inceliyoruz.Ek olarak, sosyal medya üzerinden il jandarma komutanlıklarının yürüttüğü "sanal devriye"yi ve bu kapsamda kaç hesabın erişime engellendiğini&nbsp;irdeliyor;&nbsp;yurt içinde çeşitli alanlarda ortaya çıkan resesyon belirtilerinin ardından Borsa İstanbul'da ve diğer alanlarda yabancı yatırımcı tercihlerinin nasıl değiştiğine bakıyoruz.&nbsp;Son olarak, savunuculuk örgütü GLAAD'ın ABD'deki mevcut siyasi söylemin etkilerini ve LGBTİ+'ların medyadaki görünürlüğünü incelediği rapora yer veriyoruz.&nbsp;İyi okumalar.Anıl

Mars Grubu, 20 ülkede sokak hayvanlarına ilişkin saha araştırması yaptı, çözüm önerilerini sundu. GLAAD, ABD’deki LGBTİ+’lara yönelik toplum desteğinini, mevcut siyasi durumun LGBTİ+’lar üzerindeki olumsuz etkilerini inceledi.

🚨 Sanal devriye, sokak hayvanları

Haber

İnternet İzleme Vakfı (IWF), yapay zeka (AI) teknolojisinin çocuk cinsel istismarı nitelikli materyal (CSAM) üretiminde kullanımı üzerine yeni bir rapor yayımladı.“<a fr-original-style="" href="https://www.iwf.org.uk/about-us/why-we-exist/our-research/how-ai-is-being-abused-to-create-child-sexual-abuse-imagery/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Yapay Zeka Çocuk Cinsel İstismarı Raporu</a>” isimli rapor, AI teknolojisinin çocuk istismarı için kullanımı ile bu alandaki tehditlerin her geçen gün arttığını gözler önüne serdi.AI teknolojisinin suçlular tarafından giderek daha fazla kullanıldığına dikkat çeken rapor, AI’ın özellikle görsel içeriklerde çocuk istismarı amacıyla manipüle edildiğini belirtti.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">İlk kez tamamen yapay zekayla üretilmiş istismar videosu üretildi</h2>Rapora göre suçlular, AI araçlarını kullanarak yasa dışı çocuk istismarı içeriklerini üretmek konusunda çok daha başarılı hale geldi. Raporda, hızla gelişen AI teknolojisi sayesinde oluşturulan görüntülerin %90’ının gerçek görüntüler kadar gerçekçi olduğu ve yasa dışı olarak değerlendirilebileceği vurgulandı.Raporda, 2023’te özellikle “dark web”de yaklaşık 20 bin AI destekli CSAM görüntüsünün paylaşıldığı, 2024'te ise bu sayının azalmasına rağmen paylaşılan içeriklerin daha ciddi suç kategorilerine girdiği belirtildi.&nbsp;Bununla birlikte raporda, 2024’te ilk kez AI ile üretilmiş cinsel istismar videolarına rastlandığı kaydedildi. Bu videoların çoğunun "deepfake" olarak bilinen, gerçek görüntülerin AI ile manipüle edilmesiyle oluşturulan içerikler olduğu ancak tam sentetik videoların da üretilmeye başlandığı ifade edildi.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">AI araçları ile çocuk istismarı mağdurları bir kez daha istismara uğruyor</h2>Raporda, AI tabanlı video üretiminde kaydedilen ilerlemelere de dikkat çekildi ve Google Veo ile OpenAI Sora gibi gelişmiş AI video üretim araçlarına değinildi. Bu gibi araçların metinden görüntüye ya da metinden videoya içerik üretebilme kapasitesiyle suçluların elinde tehlikeli birer araç haline geldiği vurgulandı. Raporda, “Bu modeller, AI destekli çocuk cinsel istismarı materyallerinin yayılmasını hızlandırabilecek potansiyele sahip” dendi.Ayrıca suçluların, bilinen çocuk istismarı mağdurlarını ya da ünlü çocukları içeren görselleri AI teknolojisi ile yeniden canlandırdıkları tespit edildi. Raporda bunun için “Bu, mağdurların bir kez daha istismar edilmesine yol açarken özellikle AI'ın sağladığı olanaklar sayesinde bu görüntülerin sürekli olarak yeniden üretilebilmesi, mağdurların travmalarının sürekliliğini artırıyor” ifadeleri kullanıldı.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">AI ile oluşturulan her beş içerikten biri suç teşkil ediyor</h2>Rapor kapsamında bir IWF analisti, yapay zeka kullanılarak oluşturulmuş görseller için yapılan şikayet bildirimlerini de izledi.Buna göre Nisan 2023 ile Mart 2024 arasında, kamuya açık internet sitelerinde yer alan ve AI ile oluşturulmuş 375 içerik için bildirim yapıldığı tespit edildi. Analiz sonucunda, bu 375 bildirimin 70’inde yer alan içeriklerin CSAM olduğu ve Birleşik Krallık yasaları uyarınca “çocuk istismarı” suçunu meydana getirdiği belirlendi. Bu, AI ile oluşturulmuş her beş içerikten birinin CSAM olduğu anlamına gelirken bu içeriklerin kaldırılmaları için işlem yapıldı.Aylara göre AI ile oluşturulmuş içerik ve bunlardan kaçının CSAM olduğunu gösteren grafik şöyle:<img src="https://images.aposto.com/2024/10/4/1731618846413.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.74" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Buna göre CSAM, şubat ayında zirve yaparken IWF, bunun için şu yorumu yaptı:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 206, 20); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 206, 20); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Özellikle, ‘gerçek’ çocuk görüntüleri yerine, herkese açık internet sitelerinde AI CSAM görüntülerinin paylaşıldığını gördük. Bunlar arasında ticari siteler ve bağlantılı dosya barındırma sitelerine [WeTransfer, Google Drive vb.] sahip forum sayfaları yer aldı. Bu durum, AI ile üretilmiş içeriğin ve AI CSAM’in halka açık internette yayıldığına dair kanıtlar sunuyor.”</blockquote><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">AI ile oluşturulmuş her üç görselden biri çocuk istismarı içeriyor</h2>Rapor kapsamında, adını vermediği popüler bir yeraltı forumunu da izleyen IWF, AI ile oluşturulan ve Mart-Nisan 2024’te forumda paylaşılan 12 bin 148 görseli analiz etti.12 IWF analisti, 130 saat süren incelemenin sonunda bu görsellerin toplam 3 bin 512’sinin&nbsp;(%29) CSAM olduğunu tespit etti.Bunların 2 bin 985’inin (%25) Birleşik Krallık yasalarınca “müstehcen”, 527’sinin (%4) ise “yasaklanmış” olduğu belirlendi. “Yasaklanmış” ifadesiyle çizgi film, çizim, animasyon vb. görseller ifade edildi.<img src="https://images.aposto.com/2024/10/4/1731618943942.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.69" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">AI ile üretilen CSAM görseli sayısı arttı</h2>IWF, bu sonucu, aynı çalışmayı yaptığı Eylül 2023’te elde ettiği verilerle kıyasladı.&nbsp;Buna göre söz konusu forumda paylaşılan AI ile oluşturulmuş görsel sayısının bu dönemde azaldığını belirten IWF, buna karşın AI ile oluşturulmuş CSAM görseli sayısının ise arttığını ifade etti.<img src="https://images.aposto.com/2024/10/4/1731618977405.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.67" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"> <h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">İstismara konu olan görsellerde 11 ila 13 yaşındaki çocuklar kullanıldı</h2>IWF analistleri, AI ile oluşturulmuş CSAM görsellerindeki çocukların tahmini yaşlarını da analiz etti.Buna göre, 11 ila 13 yaş aralığındaki çocuklar ile 14-15 yaşlarındaki çocukların kullanıldığı görsel sayısı, Eylül 2023 dönemine kıyasla ortalama %10 artış gösterdi.<img src="https://images.aposto.com/2024/10/4/1731618652311.png" width="550" height="317" style="width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.70" fr-original-style="width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Hükümetlere ve şirketlere çağrı: AI ile mücadele için acil eylem gerekli</h2>İnternet İzleme Vakfı (IWF) CEO’su Susie Hargreaves, hükümetleri ve teknoloji şirketlerini yapay zekanın kötüye kullanımına karşı acilen harekete geçmeye çağırdı.AI'ın kontrolsüz gelişimiyle birlikte çocuk cinsel istismarının yeni ve korkunç boyutlara ulaştığını belirten Hargreaves, "Gelecekte yapay zekanın kontrolsüz gelişiminin önüne geçilmezse AI ile üretilen çocuk istismarı içeriklerinin kontrolü neredeyse imkansız hale gelebilir” dedi.Hargreaves, hükümetlerin ve uluslararası kuruluşların yapay zekanın kötüye kullanımını önlemek amacıyla daha güçlü işbirliği yapmaları gerektiğini belirtti.* Bu içerik Avrupa Birliği'nin maddi desteği ile hazırlanmıştır. İçerik tamamıyla Aposto’nun sorumluluğu altındadır ve Avrupa Birliği'nin görüşlerini yansıtmak zorunda değildir.

Yayımlanan yeni bir rapora göre yapay zeka kullanılarak oluşturulan her üç görselden biri çocuk istismarı içeriyor. IWF’ye göre bilinen istismar mağduru çocukların görselleri yapay zekayla canlandırılarak yeni istismar görsellerinde kullanılıyor.

AI ile oluşturulmuş her üç görselden biri çocuk istismarı içeriyor

Freedom House, her yıl düzenli olarak yayımladığı ve ülkelerin internet özgürlüklerini çeşitli parametrelere göre sınıflandırdığı “İnternet Özgürlüğü Raporu”nun 2024 yılı sonuçlarını paylaştı. 72 ülkenin analiz edildiği raporda, sosyal medya paylaşımları gerekçesiyle verilen hapis cezaları, erişim engelleri, içerik kaldırma kararları ve dezenformasyonun yayılması nedeniyle Türkiye’de internet özgürlüğünün zarar gördüğü belirtildi.&nbsp;“AK Parti, sansür ve gözetimi artıran ve çevrimiçi söylemi suç haline getiren çeşitli yasaları yürürlüğe koydu” denilen raporda, çevrimiçi trol ağlarının hükümet yanlısı dezenformasyon yaymaya devam ettiği; gazetecilerin, aktivistlerin ve sosyal medya kullanıcılarının da paylaşımları nedeniyle hukuki suçlamalara maruz kaldıkları&nbsp;vurgulandı.&nbsp;<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Türkiye, dünya ortalamasının altında&nbsp;</h2>100 puan üzerinden yapılan değerlendirme; erişimin önündeki engeller, içerikle ilgili sınırlamalar ve kullanıcılara yönelik hak ihlalleri olmak üzere 3 temel başlıkta ele alındı.&nbsp;Geçen yıl 30 puan alan Türkiye, bu yıl 31 puan alarak, “özgür olmayan ülkeler” kategorisinde yer alırken; 33 puan olan dünya ortalamasının da altında kalarak&nbsp;72 ülke arasında 56. sıraya yerleşti. &nbsp;Türkiye, özgür olmayan ülkeler arasında da 17. oldu. En az özgür olan 5 ülke şöyle sıralandı:&nbsp;<ol fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Myanmar</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Çin</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">İran</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Rusya</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Küba</li></ol><img src="https://images.aposto.com/2024/10/5/1731713620330.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.31" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">40-69 puan arası alan ülkeler “kısmi özgür”, 40 puandan aşağı alan ülkeler “özgür olmayan” olarak sınıflandırıldı.Öte yandan 100 ila 70 puan alan 19 ülke, özgür ülkeler kategorisinde yer aldı. En yüksek puanı alan 5 ülke şöyle oldu:&nbsp;<ol fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">İzlanda</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Estonya</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Kanada</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Şili</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Kosta Rika</li></ol><img src="https://images.aposto.com/2024/10/6/1731716541408.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.19" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Türkiye, Avrupa’da özgür olmayan tek ülke&nbsp;</h2>31 puan alan Türkiye, Avrupa’daki ülkeler arasında da özgür olmayan tek ülke konumunda yer aldı, 10 ülke arasından sonuncu sıraya yerleşti. Avrupa’daki ülkeler arasında Türkiye’nin puanına en yakın olan ülke, 69 puan ile Macaristan oldu. Macaristan, 1 puan ile özgür olan ülkeler kategorisi yerine “kısmı özgür ülkeler” sınıfında yer aldı.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2024/10/6/1731716525440.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="2.31" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Türkiye, 31 puanı nasıl aldı?&nbsp;</h2>Türkiye, ‘erişimin önündeki engeller’ kategorisinde 25 puan üzerinden 14 puan alabildi. Bu kategoride; erişimin önündeki altyapısal, ekonomik ve siyasi engeller değerlendirildi.&nbsp;"İçerikle ilgili sınırlamalar" kategorisinde 35 puan üzerinden 10 puan alınabildi. Bu bölümde de içerikle ilgili yasal düzenlemeler, web sitelerinin engellenmesi, diğer sansür ve otosansür biçimleri çevrimiçi ortamın canlılığı ve çeşitliliği, sivil seferberlik için dijital araçların kullanımı incelendi.Kullanıcı hakları ihlalleri başlıklı bölümde de Türkiye, 40 puan üzerinden yalnızca 7 puan alabildi. Bu kategoride, ifade özgürlüğüne ilişkin yasal korumalar ve kısıtlamalar, gözetim ve mahremiyet, çevrimiçi faaliyetlerin takibi, siber saldırılar ile bunların yasal ve yasadışı yansımaları ele alındı.Türkiye özelinde yapılan değerlendirmede,&nbsp;“2002'den bu yana Türkiye'yi yöneten Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve AK Parti, son yıllarda giderek otoriterleşti, anayasa değişiklikleri yoluyla ve muhalifleri ve eleştirmenleri hapse atarak önemli ölçüde güç kazandı. Derinleşen ekonomik kriz, yıkıcı deprem ve Mayıs ayında yapılan seçimler, hükümete 2023 yılında muhalefeti bastırmak ve kamusal söylemi sınırlamak için yeni teşvikler verdi” yorumu yapıldı.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Dünyadan öne çıkan bulgular &nbsp;</h2>Araştırma raporunda yapılan genel değerlendirmede, küresel internet özgürlüğünün üst üste 14. yılında da gerilediği belirtildi. 72 ülkenin 27'sinde çevrimiçi insan haklarına yönelik korumaların azaldığı, 18'inde iyileşme kaydedildiği vurgulandı.Rapora göre; seçim düzenleyen veya seçime hazırlanan 41 ülkenin en az 25’inde seçmenler sansürlenmiş bir bilgi alanıyla mücadele etti. Birçok ülkede sansür, muhalefetin seçmenlere ulaşma kabiliyetini kısıtlamak, güvenilir haberlere erişimi azaltmak veya oylama usulsüzlükleriyle ilgili endişeleri bastırmak için kullanıldı. Bu ülkelerin en az 21'inde, hükümet yanlısı yorumcular çevrimiçi bilgileri manipüle ederek, yaklaşan sonuçların doğruluğuna ilişkin şüpheleri körükledi ve demokratik kurumlara yönelik uzun vadeli güvensizliği besledi.72 ülkenin yüzde 75’inde internet kullanıcıları şiddet içermeyen ifadeleri nedeniyle tutuklanmayla karşı karşıya kaldı. En az 43 ülkede rekor düzeyde kişi, çevrimiçi faaliyetlerine misilleme olarak fiziksel saldırıya uğradı ya da öldürüldü.* Bu içerik Avrupa Birliği'nin maddi desteği ile hazırlanmıştır. İçerik tamamıyla Aposto’nun sorumluluğu altındadır ve Avrupa Birliği'nin görüşlerini yansıtmak zorunda değildir.

Washington merkezli uluslararası insan hakları kuruluşu Freedom House'un 2024 yılı “İnternette Özgürlük Raporu” yayımlandı. Türkiye, 100 puan üzerinden 31 puan alarak “özgür olmayan ülkeler” kategorisinde yer aldı ve incelenen 72 ülke arasında 56. sıraya yerleşti.

Türkiye, internet özgürlüğünde sınıfta kaldı: Avrupa’da sonuncu, dünyada 56’ncı

Spectrum House Düşünce ve Araştırma Merkezi,&nbsp;Kürt seçmenlerin kayyum atamaları ile ilgili algı, tutum ve beklentilerini incelemek amacıyla 15-28 Ekim tarihleri arasında yaptığı saha araştırmasının sonuçlarını açıkladı.Ağrı, Antep, Batman, Bingöl, Diyarbakır, Hakkari, Mardin, Şırnak, Van, İstanbul, Ankara ve Mersin'i kapsayan araştırma kapsamında, kendini Kürt olarak tanımlayan 18 yaş ve üzeri toplam 1.725 katılımcıya görüşleri soruldu. Araştırmaya yanıt veren katılımcıların %51,4’ünün erkek, %48,6’sının ise kadınlardan oluştuğu belirtildi.İlk bölümde katılımcıların demografik ve sosyoekonomik veriler ışığında Kürt seçmenin profilini anlaşılmasını sağlayacak sorular, ikinci bölümde ise Kürt seçmenin kayyum atamalarına yaklaşımı ve Kürt sorununun çözümü noktasındaki etkisi üzerinde duruldu.Araştırmada ayrıca, Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi’nin (DEM Parti) yanısıra Cumhuriyet Halk Partisi’nin (CHP) de kayyum uygulaması karşısındaki tutumunun Kürt seçmende nasıl algılandığı ele alındı."2023 Milletvekili Genel Seçimleri'nde kime oy verdiniz?" sorusuna, araştırmaya katılanların, %40,4'ü DEM Parti'ye, %22,3'ü AKP'ye, %10'u CHP'ye oy verdiğini söyledi. Oy kullanmadığını belirtenlerin oranı ise %22,1 olarak kaydedildi.<img src="https://images.aposto.com/2024/10/5/1731671670875.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="2.03" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Araştırmada, "Kayyum atamaları hakkında ne kadar bilgi sahibisiniz?" sorusuna, "Bilgi sahibiyim" diyenlerin oranı %64,8, "Bilgi sahibi değilim" diyenlerin oranı %23,2, "Ne bilgi sahibiyim ne değilim" diyenlerin oranı ise %12 olarak ölçüldü.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Kayyumlar hakkında en çok MHP seçmeni bilgi sahibi</h2>Araştırmada, katılımcıların kayyum atamaları hakkında bilgi sahibi olup olmadıkları yönündeki soruya, "Çok bilgi sahibiyim" diyenlerin %40'ının MHP'li seçmen olması dikkat çekti. DEM Parti seçmeninin %37,3'ü kayyumlara dair "Çok bilgi sahibiyim" derken, %43,1'i ise "Biraz bilgim var" yanıtını verdi.<img src="https://images.aposto.com/2024/10/5/1731671691401.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.81" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Katılımcıların kayyum atamaları hakkında bilgi sahibi olup olmadığıyla bağlantılı olarak, "Belediyelere kayyum atanmasını nasıl değerlendiriyorsunuz?" sorusu yöneltildiği araştırmada, "bilgi sahibi olduğunu" belirten katılımcıların %83,9'u "Yanlış buluyorum" derken, %10,5’lik bir dilim "Doğru buluyorum" yanıtı verdi.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">%74,2’si kayyum atamalarını yanlış buluyor</h2>Araştırmada, "Belediyelere kayyum atanmasını nasıl değerlendiriyorsunuz?" sorusuna&nbsp;katılımcıların %74,2'si "Yanlış buluyorum", %14’ü "Ne yanlış ne doğru buluyorum", %11,8’i ise "Doğru buluyorum" yanıtını verdi.<img src="https://images.aposto.com/2024/10/5/1731671760746.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="2.01" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Araştırmada, "Kayyum atamalarının neden yapıldığını düşünüyorsunuz?" sorusuna, katılımcıların %61,5'i, "Kürt halkının iradesini yok saymak" diye yanıtladı. Söz konusu bölümde, katılımcıların %5,7’si "Güvenlik ve terörle mücadele" dedi.<img src="https://images.aposto.com/2024/10/5/1731671784185.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.88" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">"Kayyum atamalarının Kürt meselesinin çözümüne etkisi nedir?" şeklindeki soruya, katılımcıların %79,1'i "Kürt meselesinin çözümünü zorlaştırır" dedi. İlgili bölümde, kararsız olduğunu belirtenlerin oranı %13,7 olurken, Kürt meselesinin çözümünü kolaylaştıracağını düşünenlerin oranı %7,2’de kaldı.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Her dört kişiden biri, DEM Parti’nin tutumunu yetersiz buluyor</h2>"DEM Parti’nin kayyum atamaları konusundaki tutumunu nasıl buluyorsunuz" yönündeki soruya, katılımcıların %24,6’sı "Yetersiz görüyorum", %23,7’si "Yeterli görüyorum" cevabını verdi. Söz konusu bölümde ayrıca DEM Parti’nin kayyum atamaları konusundaki tutumunun bölge bazlı incelemesinde, "Türk illerinde" yeterli görenlerin oranı "Kürt illerinde" yeterli görenlerin oranına göre daha fazla olarak kaydedildiği belirtildi.<img src="https://images.aposto.com/2024/10/5/1731671805901.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="2.10" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">CHP’nin tutumu da yetersiz görülüyor&nbsp;</h2>Araştırmada kayyum atamaları konusunda DEM Parti’nin yanı sıra CHP’nin tutumunun nasıl görüldüğü de soruldu. Katılımcılara, "Ana muhalefet partisi olan CHP’nin kayyum atamaları konusundaki tutumunu nasıl buluyorsunuz?" sorusu yöneltildi. Soruya, katılımcıların %36,1'i "Yetersiz görüyorum", %15,8'i "Yeterli görüyorum" yanıtını verdi.* Bu içerik Avrupa Birliği'nin maddi desteği ile hazırlanmıştır. İçerik tamamıyla Aposto’nun sorumluluğu altındadır ve Avrupa Birliği'nin görüşlerini yansıtmak zorunda değildir.

Spectrum House’un kayyum atamalarına yönelik yaptığı saha araştırmasında, katılımcıların %74,2’si kayyum atamalarını yanlış bulduğunu ifade etti. Katılımcıların %79,1'i "Kürt meselesinin çözümünü zorlaştırır" dedi.

Spectrum House araştırması: Dört kişiden üçü kayyum atamalarını yanlış buluyor

Sivil Toplum Geliştirme Merkezi, (STGM), sivil toplum örgütlerine (STÖ) dair tartışmalara ve toplumda nasıl bir algı bulunduğuna ilişkin önemli veriler sunan bir rapor hazırladı. "Türkiye’de Sivil Toplum Algısı" raporu, 8 Aralık 2023 - 15 Ocak 2024 tarihleri arasında 42 ilde ve 3 bin 40 kişi ile yüz yüze görüşmelerin bulgularına dayanıyor.Rapor, 6 Şubat depremlerinin sivil topluma yönelik bakışı olumlu yönde etkilediğini gösterirken, Türkiye’nin sivil toplum örgütleriyle ilişkisinin oldukça sınırlı olduğunu da ortaya koyuyor.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">%77’si hiçbir ilişki kurmamış</h2>Raporun sonuçlarına göre, katılımcıların yaklaşık %77’si hayatları boyunca hiçbir sivil toplum örgütüyle ilişki kurmadığını söylerken, %8’lik bir kesim STÖ'lere üye olduğunu ya da gönüllü olarak destek verdiğini söyledi.&nbsp;"Sivil toplum örgütleriyle neden ilişki kurmadınız?" sorusuna, katılımcıların %50’si "bu tip faaliyetlere ayıracak zamanım yok" cevabını verdi. Katılımcıların %15,9’u maddi olanaklarının olmadığını belirtirken, %12’si "Bu tip faaliyetlere katılmaktan çekiniyorum, korkuyorum" yanıtını verdi.&nbsp;<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">İlişkisi olanların %46’sı SMS ile bağış yaptı</h2>Sivil toplum örgütleriyle ilişkisi olduğunu söyleyenlerin %46’sı SMS yoluyla bağış yaptığını, %34’ü sosyal medyada etkileşime girdiğini belirtti. Katılımcıların %29’u da ürün satın aldığını söyledi.<img src="https://images.aposto.com/2024/10/5/1731707932441.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.34" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Deprem sivil topluma bakışı olumlu etkiledi</h2>Bununla birlikte, katılımcıların yaklaşık %50’si sivil toplum örgütlerinin deprem sonrasındaki çalışmalarını gördükten sonra sivil toplum örgütlerine daha olumlu bakmaya başladığını, sivil toplum örgütlerinin depremde devlet kurumlarından daha etkin çalıştığını söyledi. Katılımcılar, devletin sivil toplum örgütlerine müdahalesi olmasaydı, örgütlerin depremde daha aktif olabileceğini söyledi.Araştırmaya katılanlar depremin sivil toplum örgütlerine üye olmak, gönüllü çalışmak ya da bağış yapmak konusundaki düşüncelerini de olumlu yönde etkilediğini söyledi. Araştırmada dikkat çeken başka bir bulgu ise, deprem sonrası algısı olumlu değişenlerin hem yaşadıkları çevredeki/mahalledeki sorunların çözümünde hem de hükümet politikalarını belirlemede STÖ'leri diğer gruba göre daha etkili bulması oldu.&nbsp;Araştırmaya katılanların %80'i kamu politikalarının belirlenmesinde ve yaşanan sorunları çözme konusunda sivil toplum örgütlerinin etkisinin olmadığını düşünüyor. Raporda bu durumun sivil toplum örgütlerinin belediyeler, bakanlıklar ve Meclis’teki süreçlere dahil olamamasından kaynaklandığı vurgulandı.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">‘En çok yoksullukla ilgili çalışan örgüte ihtiyaç var’</h2>Araştırmada katılımcılara “Türkiye’nin daha çok hangi konu ile ilgili çalışan sivil toplum örgütlerine ihtiyacı var” sorusu da soruldu. Katılımcılar bu soruya en çok "yoksullukla mücadele", "eğitim" ve "sağlık hizmetleri" cevabını verdi. "Temel hak ve özgürlükler" cevabı ise son sıralarda yer aldı.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><img src="https://images.aposto.com/2024/10/5/1731707773539.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.34" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">En çok Kızılay ve AHBAP biliniyor</h2>Deprem sivil toplum örgütlerine ilişkin algıyı olumlu yönde etkilese de araştırma sivil toplum örgütlerinin kamuoyu tarafından tanınmadığını ortaya koydu. Rapora göre sivil toplum örgütleri afet zamanlarında öne çıksa da kamuoyunda tanınırlıkları düşük.Katılımcılar "sivil toplum denilince aklınıza ne geliyor" sorusuna en çok Kızılay ve AHBAP’la yanıt verdi. Araştırma ana akım medyada kendilerine yer bulabilen LÖSEV, TEMA, Darüşşafaka gibi örgütlerin de kamuoyu tarafından en bilinen örgütler arasında yer aldığını gösterdi.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2024/10/5/1731707869019.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.34" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">En güvenilen kurum ordu, en az güvenilen kurum dini cemaatler</h2>Araştırmaya göre en güvenilen kurum ordu, en az güvenilen kurum ise dini cemaatler oldu. Güven başlığında kamu kurum ve kuruluşlarından ya da devletten hemen sonra ise sivil toplum örgütleri geldi.Ayrıca raporda, 35 yaş altı katılımcıların din adamlarına, iktidar partilerine, belediyelere ve dini cemaatlere 35 yaş üstü katılımcılara göre daha az güvendikleri tespit edildi. 35 yaş altı katılımcıların sosyal medyaya daha fazla güvendiği ifade edildi.<img src="https://images.aposto.com/2024/10/5/1731707972172.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.34" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Rapora ilişkin konuşan STGM Yönetim Kurulu Üyesi Levent Korkut, Türkiye’de Sivil Toplum örgütlenmesinin zorluğuna dikkat çekerek, özellikle kamusal alana müdahil olmak için adım atan kuruluşların engellendiğini belirtti:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9);" style="color: rgb(9, 9, 9); margin: 0px 0px 1em; border-left: 2px solid rgb(94, 53, 177); padding-left: 5px; box-sizing: border-box;">"Kamusal alana müdahil olma çok ciddi bir meseledir Türkiye’de. Kamusal alana değildiği anda orada bir engel oluşmaya başlıyor. Kamusal alana müdahale olmayan alanlarda (yardım, hayır) bir serbestiyet alanı olabilir. Sivil Toplum örgütlenmesi müdahil olsa da orada engel ortaya çıkıyor. Karar alma mekanizmaları üzerinde baskı kurmak en temel fonksiyonu olmasına rağmen orada bu engel geliyor."</blockquote>* Bu içerik Avrupa Birliği'nin maddi desteği ile hazırlanmıştır. İçerik tamamıyla Aposto’nun sorumluluğu altındadır ve Avrupa Birliği'nin görüşlerini yansıtmak zorunda değildir.

Sivil Toplum Geliştirme Merkezi'nin raporuna göre, 6 Şubat depremlerinin ardından sivil toplum örgütlerine bakış olumlu yönde değişti. Ancak sivil toplum örgütleriyle kurulan ilişki oldukça sınırlı. Katılımcıların %77'si STÖ'ler ile ilişkisinin olmadığını söyledi. 

Rapor: Deprem STÖ'lere bakışı olumlu etkilese de ilişki oldukça sınırlı

<a fr-original-style="" href="https://x.com/Sehriban_Abii" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Şehriban Abi</a>Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2023 Ulusal Eğitim İstatistikleri, eğitim seviyesinde bölgesel eşitsizliklerin devam ettiğini ortaya koyuyor. Batı illeri ve İç Anadolu, eğitim süreleri ve okuryazarlık oranları açısından Doğu ve Güneydoğu illerine kıyasla daha yüksek seviyelere ulaşmış durumda. Bu eğilim, eğitimde bölgesel eşitsizliklerin hâlâ çözülmeyi bekleyen bir konu olduğunu gösteriyor. &nbsp;<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Yükseköğretim mezunları ve bölgesel dağılım&nbsp;</h2>2023 yılı itibarıyla Türkiye genelinde 25 yaş ve üzeri nüfusta yükseköğretim mezunlarının oranı %24,6’ya yükseldi. 2008’de bu oran %9,8 iken, yıllar içinde kademeli bir artış kaydedildi. Ancak, Batı ve İç Anadolu illerindeki yükseköğretim oranları, Doğu ve Güneydoğu Anadolu illerine göre oldukça yüksek seyretti. Bu durum, eğitim seviyesindeki eşitsizliklerin farklı bölgelerde sürdüğünü gösteriyor.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2024/10/3/1730922617001.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="2.73" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">25 yaş ve üzeri nüfusun tamamlanan eğitim seviyesine göre oranı, 2008, 2023<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Ortalama eğitim süresinde farklılıklar</h2>Türkiye genelinde 2023 yılı itibarıyla 25 yaş ve üzeri nüfusun ortalama eğitim süresi 9,3 yıl oldu. Kadınlarda ortalama eğitim süresi 8,6 yıl, erkeklerde ise 10,1 yıl olarak belirlendi. Bölgeler arası karşılaştırmada, Ankara 10,7 yıl ile en yüksek ortalamaya sahipken, Ağrı 7,4 yıl ile en düşük ortalamaya sahip il oldu. Bu veriler, Doğu illerinin eğitim süreleri bakımından Türkiye ortalamasının altında kaldığını ortaya koyuyor.<img src="https://images.aposto.com/2024/10/3/1730922644665.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="4.45" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Cinsiyete göre ortalama eğitim süresinin en yüksek ve en düşük olduğu 10 il, 2023<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Okuryazarlık oranları yükseldi, ancak farklılık sürüyor</h2>2023 yılında okuryazarlık oranı 6 yaş ve üzeri nüfusta %97,6 olarak hesaplandı. Kadınlarda bu oran %96’ya ulaşırken, erkeklerde %99,2 oldu. Okuryazarlık oranlarında bölgesel dağılımlar incelendiğinde Batı illeri ve büyükşehirlerde oranların daha yüksek, kırsal alanlarda ise daha düşük olduğu görüldü.<img src="https://images.aposto.com/2024/10/3/1730922664529.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="2.41" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Cinsiyete göre okuma yazma bilenlerin oranı, 2008-2023<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Doğu illerinde artış dikkat çekici</h2>Eğitimde en dikkat çekici yükseliş ise Doğu ve Güneydoğu Anadolu illerinde ortalama eğitim süresi artışında görüldü. Şırnak %54,1 ile son on yılda en yüksek eğitim artış oranına sahip il olurken, Hakkari, Muş, Bingöl ve Siirt de yüksek artış gösteren iller arasında yer aldı. Buna karşılık, Ankara ve Eskişehir gibi Batı illeri en düşük artış oranlarına sahip oldu.<img src="https://images.aposto.com/2024/10/3/1730922680294.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="2.57" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">İllere göre ortalama eğitim süresi değişimi, 2014, 2023<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Eğitimde ebeveyn faktörü: Ebeveyn eğitimi ve çocukların eğitim başarıları</h2>Ebeveynin eğitim düzeyi, çocukların eğitim seviyesini doğrudan etkileyen önemli bir faktör olarak öne çıkıyor. Annesi yükseköğretim mezunu olan bireylerin %84,6’sı yükseköğretimi tamamlarken, babası yükseköğretim mezunu olan bireylerde bu oran %80,2 olarak gerçekleşti. Ancak, annesi ya da babası ortaöğretim altı eğitim seviyesine sahip bireylerde yükseköğretim mezunu oranı %27,9 ve %26,6 ile sınırlı kaldı. Bu veriler, eğitimde toplumsal yapının rolünü açıkça ortaya koyuyor.<img src="https://images.aposto.com/2024/10/3/1730922699674.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="2.16" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Eğitimde bölgesel destekler</h2>TÜİK’in 2023 verileri, eğitimde bölgesel farklılıkların ve ebeveyn eğitiminin çocukların eğitim seviyesine etkisinin önemini bir kez daha gözler önüne seriyor. Doğu illerinde eğitim seviyesinde kayda değer bir artış sağlanmış olsa da, eşitsizliklerin giderilmesi için eğitimde bölgesel desteklerin artırılması büyük önem taşıyor. Eğitim yatırımları ve erişim kolaylıkları sağlanarak, eğitim seviyeleri arasında denge oluşturulması hedefleniyor.* Bu içerik Avrupa Birliği'nin maddi desteği ile hazırlanmıştır. İçerik tamamıyla Aposto’nun sorumluluğu altındadır ve Avrupa Birliği'nin görüşlerini yansıtmak zorunda değildir.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2023 Ulusal Eğitim İstatistikleri, eğitim seviyesinde bölgesel eşitsizliklerin devam ettiğini ortaya koyuyor. Batı illeri ve İç Anadolu, eğitim süreleri ve okuryazarlık oranları açısından Doğu ve Güneydoğu illerine kıyasla daha yüksek seviyelere ulaşmış durumda. Bu eğilim, eğitimde bölgesel eşitsizliklerin hâlâ çözülmeyi bekleyen bir konu olduğunu gösteriyor.

Eğitimde bölgesel farklılıklar: Batı ve Doğu illerinde eşitsizlikler artıyor

<a fr-original-style="" href="https://x.com/sedatturlu" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Sedat Türlü</a>Türkiye’de derinleşen ekonomik kriz karşısında küçük ölçekli şirketler başta olmak üzere birçok şirket kapanmayla karşı karşıya kalıyor. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği'nin (TOBB) verilerine göre 2024’ün ilk 8 ayında, önceki yılın aynı dönemine göre kurulan şirket sayısı %14,2, kurulan gerçek kişi ticari işletme sayısı %28,6, kurulan kooperatif sayısı ise %13,2 azaldı. 2024’ün ilk 8 ayında yine önceki yılın aynı dönemine göre kapanan şirket sayısında ise %25,4 artış, kooperatif sayısında da %5,2 artış olurken kapanan gerçek kişi ticari işletme sayısında %36,1 azalış görüldü.&nbsp;TOBB'un yayımladığı 2024 verilerinin 2023 yılı karşılaştırmasında önemli gözlemler açığa çıkıyor. Tablolar ekonomik kalkınmanın Doğu ve Batı illeri arasında nasıl farklılaştığını gösteriyor. En çok ve en az sayıda şirket açılıp kapanan illere ait ayrıntılı veriler, bu farklılığın boyutlarını da ortaya koyuyor.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Açılan&nbsp;şirket sayısında Doğu-Batı eşitsizliği</h2>Batı illeri, 2024 yılı listelerine göre en çok şirketin açıldığı illerin başında yer almaya devam ediyor. İstanbul 2.500 yeni şirket ile listenin başında yer alırken onu 800 şirket ile İzmir ve 700 şirket ile Ankara izliyor.&nbsp;Öte yandan: Doğu'daki illerde açılan şirket sayısı oldukça düşük. Hakkâri 20, Tunceli 25 ve Ardahan 28 şirket ile en az yeni şirket açılanlar olarak öne çıkıyor. Bu fark, ekonomik merkezlerin Batı'da yoğunlaştığını da gözler önüne seriyor.<img src="https://images.aposto.com/2024/10/3/1730924651675.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.99" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">En çok ve en az şirket kapanan iller</h2>Nüfus yoğunluğu ve açılan şirketlerin çokluğu göz önünde bulundurulduğunda, kapanan şirketlerde de şaşırılmayacak biçimde Batı illeri başı çekiyor.&nbsp;TOBB verilerine göre İstanbul'da 500 işletme kapanırken, İzmir'de 200 ve Antalya'da da 150 işletmenin faaliyetlerine son verdiği görülüyor. En az şirket kapanan illerin arasında ise Hakkâri, Iğdır ve Tunceli gibi Doğu illeri bulunuyor. Bu illerde kapanan şirketlerin sayısı 5-10 arasında değişiyor.&nbsp;Nüfus yoğunluğu ve illerde açılan şirket sayıları baz alındığındaysa Doğu illerinde orantısal olarak daha çok şirketin kapandığı görülüyor.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2024/10/3/1730924678563.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="2.04" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Sermaye dağılımında İstanbul'un öncü konumu</h2>En çok sayıda şirketin kurulduğu İstanbul, sermaye dağılımında da en büyük payı alıyor. Toplam sermayenin %35'i İstanbul'da kayıtlıyken, onu %10 ile Ankara ve %7 ile İzmir takip ediyor.&nbsp;Doğu'daki illerde ise sermaye oranları oldukça düşük oranlarda kalıyor. Örneğin Hakkâri ve Tunceli toplam sermayenin yalnızca %0,1'ine sahip. Bu oranlara bakıldığında yine sermaye dağılımında da Doğu-Batı arasındaki eşitsizliğin öne çıktığı görülebiliyor.&nbsp;Üretim ve yer altı kaynakları konusunda zengin bir coğrafyaya sahip olan Doğu illerinde sermayenin payının düşük olması Doğu'nun öz kaynaklarından elde edilen gelirin Batı illerine aktarıldığı izlenimini oluşturuyor.<img src="https://images.aposto.com/2024/10/3/1730924693939.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="2.00" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Bölgesel ekonomik dengesizlikler: Doğu'ya teşvik politikaları</h2>TOBB verileri, Türkiye'deki ekonomik faaliyetin Batı illerinde yoğunlaşırken Doğu'daki illerde kısıtlı kaldığını gözler önüne seriyor. Uzmanlar Doğu'ya yönelik teşvik politikalarının ve yatırımların geliştirilmesi gerektiğini vurguluyor.&nbsp;Özel sektör yatırımlarının Doğu illerine yönlendirilmesi, bölgesel ekonomik dengesizliklerin azaltılmasının önemli bir gereksinimi olarak değerlendiriliyor. Bu adım, ülke ekonomisinin sürdürülebilir bir büyümeye ilerlemesi açısından kritik bir rol oynayabilir.* Bu içerik Avrupa Birliği'nin maddi desteği ile hazırlanmıştır. İçerik tamamıyla Aposto’nun sorumluluğu altındadır ve Avrupa Birliği'nin görüşlerini yansıtmak zorunda değildir.

Türkiye’de derinleşen ekonomik kriz karşısında küçük ölçekli şirketler başta olmak üzere birçok şirket kapanmayla karşı karşıya kalıyor. TOBB verilerine göre 2024’ün ilk 8 ayında kurulan şirketlerin, gerçek kişi ticari işletmelerin ve kooperatiflerin sayısı önceki yılın aynı dönemine göre azalırken kapanan şirketlerin ve kooperatiflerin sayısı ise arttı.

Sermaye dağılımında bölgesel orantısızlık verileri

Amedspor, Türkiye’deki futbol kulüpleri arasında 2014’ten bu yana maruz kaldığı ırkçı söylemler ve nefret söylemleriyle gündeme gelen bir takım. Bunun sebepleri arasında Diyarbakır merkezli takımın isminin "Amedspor" olması ve kulübün destekçilerinin yoğunluklu olarak Kürt taraftarlardan oluşması değerlendirilebilir.Öte yandan, Amedspor sadece bir futbol takımı olmanın ötesinde aynı zamanda 2015 sonrasındaki süreçte politik bir tavrın da adresi hâline gelmesiyle Kürt siyasetinin de parçası olmuş durumunda.&nbsp;X'te (eski adıyla Twitter) son bir yıldır&nbsp;içinde "Amedspor" anahtar kelimesi geçen tüm paylaşımları (tweet) analiz ettiğimiz bu raporda, sosyal medyada takımın etrafında gelişen konuşmaları değerlendirdik.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Amedsporun tarihî yolculuğu</h2>1972 yılında kurulan ve 1985 yılına kadar Turan Gazozları'nın sponsorluğunda Melik Ahmet Turan Spor ismiyle top koşturan takımın adı, 1985’te sponsor firmanın desteğini çekmesiyle Melik Ahmet Spor olarak değişti. 1990 yılında Diyarbakır Belediyesi bünyesine katılan kulüp, 2014 yılına kadar Diyarbakır Belediyespor, Diyarbakır Büyükşehir Belediyespor ve Diski Spor gibi isimlerle sahaya çıktı.&nbsp;23 Diyarbakırspor ile birlikte şehrin iki büyük takımından biri olan kulüp, 28 Ekim 2014 tarihinde yapılan kongrede ismini Amedspor olarak değiştirdi ve renklerini sarı-kırmızı-yeşil olarak belirledi. TFF, aynı isimde başka bir takımın daha bulunması sebebiyle bu adı geri çevirince takımın resmî adı yeniden değiştirilerek Ağustos 2015’te Amed Sportif Faaliyetler Kulübü (Amed SK) oldu. Kulübün sarı-kırmızı-yeşil olan renkleri de beyaz-kırmızı-yeşil olarak değiştirildi.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Rakamlarla sosyal medyada Amedspor</h2><img src="https://images.aposto.com/2024/10/3/1730926773691.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="2.60" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Son bir yılda Amedspor kelimesini içeren 110.771 tweet atıldığı görülüyor. Kürtçe atılan tweetler 1.563 adet ile toplam tweetlerin yalnızca %1,4'ünü oluşturuyor. Atılan tweetlerin özellikle maç günlerinde yoğunlaştığı, daha çekişmeli geçen maçlarda ise daha sık tweet atıldığı görülüyor.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Amedspor ile ilgili atılmış tweetler toplam 295.621 defa&nbsp;retweet edilmiş (yeniden paylaşılmış). Bu da her tweetin ortalama 2,67 defa retweetlendiğini gösteriyor.</li></ul><img src="https://images.aposto.com/2024/10/3/1730926804586.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="2.40" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Tüm tweetlere gelen alıntı ve yanıtlara bakıldığında yanıt sayısının 218.925, alıntı sayısınınsa 53.978 olduğu görülüyor.<img src="https://images.aposto.com/2024/10/3/1730929637828.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.25" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Amedspor, bu ismi kullanmaya başladığı 2014 yılından beri ırkçı söyleme ve nefret söylemine en çok maruz kalan takım&nbsp;oldu. Twitter verileri incelendiğinde en yüksek etkileşim alan tweetin 1,37 milyon görüntülenme ile nefret söylemi içeren "Amedspor PKK kulübüdür"’ tweeti olurken bu tweetin ardından en yüksek etkileşimi alan 5 tweetin de yine Amedspor hakkında ırkçı söylem ve nefret söylemi içeren tweetler olduğu görülüyor.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2024/10/3/1730926818951.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.10" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Kurdish Studies Center’ın yürüttüğü taraftar araştırması, kentte her dört kişiden en az birinin kendisini Amedspor taraftarı olarak tanımladığını ortaya koyuyor.Kurulduğu ilk günden bu yana çeşitli baskılara maruz kalan Amedspor, bu ismi benimsedikten sonra sadece Diyarbakır’da değil hem Güneydoğu'da hem de Türkiye genelinde bir kent takımından beklenenden daha fazla sayıda taraftara ulaştı.&nbsp;Amedspor'un bir yanıyla Kürt meselesinin yeşil sahalara yansımasına ayna tuttuğunu söylemek de mümkün. Gittiği birçok deplasman maçında ırkçı tezahüratlara maruz kalan takım, rakip tribünlerde 90’lı yılların faili meçhul cinayetlerine gönderme yapılan "Yeşil" lakaplı Mahmut Yıldırım ve "Beyaz Toros" araç görsellerinin de kullanıldığı pankartlar ile ırkçı nefretin futboldaki en büyük odak noktalarından biri hâline geldi.Tüm bunlara rağmen 2023-2024 sezonunda 2. Lig’de şampiyon olarak kendini bir üst lige taşıyan Amedspor; maruz kaldığı deplasman yasakları ile ekonomik ve siyasi ayrımcılığa rağmen elde ettiği sportif başarı ile hem Diyarbakır hem de bölge için futbol ile kurulan ilişkiyi daha da güçlendirdi. Bugün FC Barcelona Katalanlar için ne ifade ediyorsa, Amed SK da Kürtler için aynı değerleri temsil etmekte.* Bu içerik Avrupa Birliği'nin maddi desteği ile hazırlanmıştır. İçerik tamamıyla Aposto’nun sorumluluğu altındadır ve Avrupa Birliği'nin görüşlerini yansıtmak zorunda değildir.

Amedspor, Türkiye’deki futbol kulüpleri arasında 2014’ten bu yana maruz kaldığı ırkçı söylemler ve nefret söylemleriyle gündeme gelen bir takım. Bunun sebepleri arasında Diyarbakır merkezli takımın sadece bir futbol takımı olmanın ötesinde politik bir tavrın da adresi hâline gelmesinin etkisi olduğu görülüyor.

Futbolda ırkçılık ve nefret söylemi: Amedspor örneği

Kişisel Verilerin Korunması Kanunu gereğince 2023 yılında kurum/kuruluşlar tarafından Kişisel Verileri Koruma Kurumu'na (KVKK) 50 veri ihlali bildirimi yapıldı.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Resmî veya özel kurumlar tarafından yurttaşların kişisel verilerinin çalınmasına yönelik 50 ihbarın yapıldığı bu bildirimlere göre geçen yıl en az 10 milyon 157 bin 921 kişinin verileri çalındı.</li></ul>Üstelik bu sayıya yalnızca 38 kurumun yaptığı bildirimle ulaşıldı. Zira KVKK’ya bildirim yapan 50 kurumdan 12'si, veri sorumlusu olarak tuttukları verilerin çalındığını ancak kaç kişinin verisinin çalındığını tespit edemediklerini belirtti. Dolayısıyla 12 kurum herhangi bir sayı bildirmedi.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Çalınanlar kimlik numarasından kan grubuna, banka hesap bilgilerinden ırk ve etnik köken bilgilerine, e-postadan plaka numarasına 24 farklı veri türünden oluştu.</li></ul>Bununla birlikte çalınan veriler arasında bayi verileri, yönetici bilgileri ve depo verileri de yer aldı. Veri güvenliği ihlal edilen kişiler ise çalışanlar, müşteriler ve potansiyel müşteriler oldu.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">En çok Boyner’den çalındı</h2>Kayıtlı 3 milyon 55 bin 907 kişinin verisinin çalınmasıyla, Boyner 2023’te sayı itibarıyla en fazla kişinin verisinin çalındığı kuruluş oldu. Boyner, 11 Mayıs 2023’te KVKK’ya yaptığı <a fr-original-style="" href="https://kvkk.gov.tr/Icerik/7610/Kamuoyu-Duyurusu-Veri-Ihlali-Bildirimi-Boyner-Buyuk-Magazacilik-Anonim-Sirketi" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">bildirimde</a>, şirketin SMS gönderim paneline sızıldığını ve müşterilerinin cep telefonu numaralarının çalındığını belirtti. Bildirimde, bu numaralara dolandırıcılık amaçlı kısa mesaj gönderildiği kaydedildi.İkinci sırayı ise <a fr-original-style="" href="https://kvkk.gov.tr/Icerik/7523/Kamuoyu-Duyurusu-Veri-Ihlali-Bildirimi-Reon-Saglik-Hizmetleri-Ins-Tur-San-ve-Tic-A-S-Ozel-Aktif-Hastanesi-" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Özel Aktif Hastanesi</a> (Reon Sağlık Hizmetleri) ile <a fr-original-style="" href="https://kvkk.gov.tr/Icerik/7524/Kamuoyu-Duyurusu-Veri-Ihlali-Bildirimi-Yalova-Uzmanlar-Saglik-Hizmetleri-San-Paz-Tic-A-S" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Özel Yalova Uzmanlar Hastanesi</a> (Yalova Uzmanlar Sağlık Hizmetleri) paylaştı. Bu iki hastane de 5 Ocak’ta KVKK’ya yaptıkları bildirimde siber saldırıya uğradıklarını ve saldırganlar tarafından ikişer milyon (toplamda dört milyon) hastanın kişisel verilerinin “silindiğini” duyurdu.İki hastane de ihlalden etkilenen kişilerin hastalar ve çalışanlar olduğunu belirtti. Çalışanların&nbsp;ad-soyad, kimlik numarası, adres, fotoğraf, mesleki bilgiler ve kan gruplarının; hastaların ise fatura bilgileri içerisindeki ad ve soyadlarının bu ihlalden etkilendiği kaydedildi.Üçüncü sıradaysa 1 milyon 926 bin 889 müşterisinin cep telefonu numarası çalınan Hotiç Ayakkabı yer aldı.&nbsp;Hotiç Ayakkabı San. ve Tic. AŞ, 7 Eylül’de KVKK’ya yaptığı <a fr-original-style="" href="https://kvkk.gov.tr/Icerik/7704/Kamuoyu-Duyurusu-Veri-Ihlali-Bildirimi-Hotic-Ayakkabi-San-ve-Tic-A-S-" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">bildirimde</a>, SMS ve e-posta gönderimleri için oluşturdukları izin yönetimi platformuna sızıldığını belirtti. Şirket, sızan saldırganların müşterilere dolandırıcılık amaçlı kısa mesaj gönderdiğini belirtti.<img src="https://images.aposto.com/2024/9/5/1729888945921.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.03" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">10 veri ihlalinden 9'u üç ayda yaşandı</h2>2023 yılında verisi çalınan kişi sayısının aylara göre dağılımına baktığımızdaysa Ocak, Mayıs ve Eylül öne çıkıyor. Bu üç ayda verisi çalınan kişi sayısı toplamda 9 milyon 79 bin 667 oldu. Bu, toplam sayı olan 10 milyon 157 bin 921’in %89’una&nbsp;denk geliyor.<img src="https://images.aposto.com/2024/9/5/1729888956995.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.63" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Çalınan veri sayısına bir yıllık zaman çizelgesinde baktığımızda, 5 Ocak, 11 Mayıs, 3 Ağustos, 7 Eylül, 28 Eylül, 12 Ekim, 30 Kasım ve 28 Aralık tarihlerinin öne çıktığını görüyoruz.<img src="https://images.aposto.com/2024/9/5/1729888966588.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.42" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Her beş veri sızıntısından dördü siber saldırı ve sızma sonucu yaşandı</h2>Kişisel verileri çaldıran 50 kurumun 29’unun verisi, siber saldırı yöntemiyle çalındı. Bu kurumlar, bildirimlerinde ilgili siber saldırının ayrıntılarına yer vermezken ikinci sırada 11 vaka ile sızma yer aldı.&nbsp;Bunu 4'er vaka ile oltalama ve fidye yazılım saldırıları izledi. <a fr-original-style="" href="https://kvkk.gov.tr/Icerik/7712/Kamuoyu-Duyurusu-Veri-Ihlali-Bildirimi-Defacto-Perakende-Tic-AS" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Bir şirkette</a> teknik bir hata sonucunda veri ihlali yaşanırken <a fr-original-style="" href="https://kvkk.gov.tr/Icerik/7547/Kamuoyu-Duyurusu-Veri-Ihlali-Bildirimi-Destek-Bilgisayar-ve-Iletisim-Hizmetleri-Tic-A-S-" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">bir şirket</a> ise verilerin nasıl çalındığını belirtmedi.<img src="https://images.aposto.com/2024/9/5/1729888990448.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.58" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">* Bu içerik Avrupa Birliği'nin maddi desteği ile hazırlanmıştır. İçerik tamamıyla Aposto’nun sorumluluğu altındadır ve Avrupa Birliği'nin görüşlerini yansıtmak zorunda değildir.

Resmî açıklamalara göre 2023 yılında 10 milyondan fazla kişinin kişisel verileri çalındı. Çalınanlar arasında kimlik numaralarından cep telefonlarına, banka hesap bilgilerinden kan grubu bilgilerine, 24 farklı veri yer aldı.

2023'te 10 milyonu aşkın kişinin verileri çalındı

ABD seçimlerine çok az zaman kalmışken İsrail’in Gazze’de sürdürdüğü savaşa karşı başkan adaylarının tutumu, karar aşamasındaki Arap asıllı Amerikalı seçmen için önemli bir faktör olmaya devam ediyor. Arap Amerikan Enstitüsü’nün son anketi, eski ABD Başkanı Donald Trump ile mevcut başkan yardımcısı Kamala Harris arasında geçecek yarışta iki tarafa da hemen hemen eşit bakıldığını gösteriyor.&nbsp;ABD’de Biden yönetiminin Gazze’deki savaş karşısında tutumu, başta Arap ve Müslüman vatandaşlar olmak üzere Demokrat Parti’nin bir kesiminin tepkisini çekiyor. 7 Ekim 2023’ten bu yana ülkenin tüm büyük şehirlerinde düzenlenen protesto gösterilerinde bir slogan öne çıkıyor: “Kasım’da hatırlayacağız.”<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Özellikle Arap ve Müslüman seçmen, İsrail yanlısı tutum alan Joe Biden’a oy vermeyeceklerini açıklayarak “Abandon Biden” (Biden’ı Terk Et) kampanyasını başlattı. Tablo, Biden’ın adaylıktan çekilip yerine Başkan Yardımcısı Kamala Harris’in aday olmasıyla da değişmiş gibi görünmüyor.&nbsp;</li></ul>Arap Amerikan Enstitüsü, ABD’deki Arap kökenli vatandaşların oy verme eğilimlerinin son 30 yıldır takip edildiğini ve bu süre boyunca topluluğun genellikle Demokrat Parti adayını desteklediğini aktardı. Bu oran&nbsp;son 15 yıldır 2'ye 1 rasyosunda sabitlenmişken, Biden yönetiminin Gazze tutumu desteği düşürdü; Biden ve Trump’a destek oranları %38’de eşitlendi. 7 Ekim’in hemen ardından yapılan ankette, Demokratlara oy veren Arap kökenli Amerikalıların oranı tüm zamanların en düşük seviyesi olan %23’e geriledi.Enstitü, 2 Ekim tarihli anketiyle tablonun Kamala Harris'in adaylığında değişip değişmediğini inceledi. Buna göre, Arap asıllı Amerikalılar arasında Kamala Harris ve Donald Trump’a destek %42 ile %41 oranları ile&nbsp;başa baş görünüyor.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Arap asıllı Amerikalılar hangi partiyi destekliyor?</h2>Ankete göre Arap asıllı Amerikalılar arasında kendini Demokrat ve Cumhuriyetçi olarak tanımlayanların oranı %38'de eşitleniyor.<img src="https://images.aposto.com/2024/9/5/1729888621343.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.09" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><img src="https://images.aposto.com/2024/9/5/1729888639756.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.30" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><h4 dir="ltr" fr-original-style="text-align: center;" style="text-align: center; margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">ABD Başkanlık seçimleri bugün yapılsaydı kime oy verirdiniz?</h4>Arap Amerikalı Demokratlar’ın %79’u Harris’i destekleyeceğini söylerken topluluk içinde Cumhuriyetçi olanların %89’unun Trump'a desteği devam ediyor.<img src="https://images.aposto.com/2024/9/5/1729888661066.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.06" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Arap Amerikalıların oy verme eğilimlerini incelerken Biden’a 2020’de giden destek, 2023’teki durumu ve Harris sonrası tabloya ayrı ayrı bakmak gerekiyor. 2020 yılında Trump karşısında Arap seçmenin desteğini toplayan Biden’ın 2023’te&nbsp;bu desteği kaybettiği, Harris adaylığı sonrası bir miktar toparlanma olsa da Demokratların 2020 noktasına geri dönemediği görülüyor.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Sandığa gitmek hakkında ne düşünüyorlar?</h2>Enstitü’nün verilerine göre Arap asıllı Amerikalıların sandığa gitme oranı geleneksel olarak %80 olsa da bu yıl ankete katılanların yalnızca %63’ü oy vermek konusunda hevesli olduklarını söyledi.&nbsp;Öte yandan Cumhuriyetçilerin %80’i hevesli olduklarını açıklarken Demokratlarda bu oran %67 oldu. 18-29 arasındaki genç Arap asıllı Amerikalıların ise %55’i oy verme konusunda hevesli olmadıklarını söyledi.<img src="https://images.aposto.com/2024/9/5/1729888708671.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.14" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Kasım 2024 seçimlerinde oy vermek konusunda ne kadar heveslisiniz?<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Gazze sandıkta belirleyici</h2>Ankete göre Arap Amerikalıların %81’i İsrail’in Gazze’de sürdürdüğü savaşın 2024 başkanlık seçiminde belirleyici bir faktör olduğunu düşünüyor. Daha ayrıntılı bakıldığında Arap Amerikalı Müslümanların %95’inin, Arap Amerikalı Demokratların %85’inin, Cumhuriyetçilerin ise %81’inin Gazze’yi belirleyici faktör olarak gördüğü belirtiliyor.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2024/9/5/1729888730714.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.99" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Gazze’deki kriz 2024 Başkanlık seçimindeki oyunuzda ne kadar önemli?<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Ateşkes çağrısı bir şeyleri değiştirir mi?</h2>Arap Amerikalıların %54’ü Başkan Yardımcısı Harris’in kampanya sürecinde Gazze’de ateşkes ve engellenmeyecek insani yardım&nbsp;çağrısı yapması durumunda desteklerinin artacağını söylüyor. Toplulukta kendini Trump seçmeni olarak niteleyen %35’lik kesim de bu çağrının gelmesi durumunda Harris'e desteklerinin artabileceğini belirtiyor.&nbsp;<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Gazze’nin önemi yüksek</h2>Ankete katılanlara “Aşağıdaki konulardan sizin için 2024 seçimlerinde en önemli olacak iki konu hangisidir?” sorusu sorulduğunda Gazze’deki&nbsp;kriz, ekonomiden sonra en çok seçilen ikinci konu oldu. Silah şiddeti, ırkçılık gibi konular ise Gazze’nin arkasından geldi.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2024/9/5/1729888752738.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.02" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">* Bu içerik Avrupa Birliği'nin maddi desteği ile hazırlanmıştır. İçerik tamamıyla Aposto’nun sorumluluğu altındadır ve Avrupa Birliği'nin görüşlerini yansıtmak zorunda değildir.

Arap Amerikan Enstitüsü’nün son anketine göre, Arap asıllı Amerikalılar arasında Kamala Harris ve Donald Trump’a destek %42 ile %41 oranları ile başa baş görünüyor. Seçmenlerin %81’i Gazze'nin tercihlerinde belirleyici olduğunu söylüyor.

ABD seçimleri: Arap-Amerikalılar için Gazze belirleyici faktör 

4 Ekim'de 19 yaşındaki Semih Çelik'in, 19 yaşındaki İkbal Uzuner ve Ayşenur Halil’i yarım saat arayla katlettikten sonra intihar etmesi kadın cinayetleriyle ilgili tartışmaları yeniden alevlendirdi. Bu cinayetlerin neden önlenemediğiyle ilgili konuşmalar, Türkiye'nin 2021 yılında çekildiği İstanbul Sözleşmesi'ne yönelik ihtiyacı da yeniden gündeme getirdi.&nbsp;Hükümet yetkililerinden gelen açıklamalar, kadına yönelik şiddet konusunda sıfır tolerans ilkesinin benimsendiği ve kadın cinayetlerinin azaldığı yönünde olsa da veriler, kadın cinayetlerinin giderek arttığını&nbsp;ortaya koyuyor.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu’nun verilerine bakıldığında, Türkiye’de 2008’den 2024 Eylül sonuna kadar, 4 bin 329 kadının erkekler tarafından öldürüldüğü görülüyor.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bu verilere göre 2008’den 2023 yılının tamamını kapsayan döneme kadar geçen 16 yılda kadın cinayetleri %293 artmış. 359 kadının katledildiği 2019 yılı, en çok kadın cinayetinin yaşandığı yıl olmuş. 2024’ün ilk 9 ayındaki verilere göre de kadın cinayetlerinde yine azalma olmamış; 295 kadın, erkekler tarafından öldürülmüş.</li></ul>Yıllara göre dağılım ise şöyle:&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2024/9/5/1729851082183.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.34" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Şüpheli kadın ölümlerinde son 7 yılda %85 artış&nbsp;</h2>Şüpheli kadın ölümleri verilerine de yer verilmeye başlanan 2017’den 2023’ün sonuna kadar, şüpheli kadın ölümlerinin&nbsp;%85 arttığı görülüyor. Bu yılları kapsayan süreçte 1.261 kadın, şüpheli bir şekilde hayatını kaybetti.Türkiye’nin İstanbul Sözleşmesi’nden imzasını geri çektiği yıl olan 2011’in ardından, şüpheli kadın ölümlerinde ciddi oranda artış oldu. 2024'ün ilk 9 ayında da 184 kadın, "şüpheli şekilde" hayatlarını kaybetti.Şüpheli kadın ölümlerine ait rakamlara yıllara göre şöyle:&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2024/9/5/1729851111441.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.34" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Kadınlar, en çok evli oldukları erkekler tarafından öldürülüyor&nbsp;</h2>Son yıllardaki veriler, kadınların en çok evli oldukları erkekler tarafından öldürüldüğünü gösterdi.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">2023 yılında öldürülen kadınların %41’i evli oldukları erkekler tarafından öldürüldü. 2022 yılında bu oran %46 olurken, 2021 yılında da %44 oldu.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Kadınların birlikte olduğu erkekler de ikinci sırada yer aldı. Buna göre, 2023’te öldürülen kadınların %14’ü birlikte olduğu erkekler tarafından öldürüldü. Bu oran 2022’de %10, 2021’de %13'tü.</li></ul><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Cezasızlık, suça işleme cesareti veriyor</h2>Kadın hakları savunucuları, Türkiye’nin İstanbul Sözleşmesi'nden çıkmasının ve 6284 sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun'un yeterli şekilde uygulanmamasının,&nbsp;"cezasızlık" algısını&nbsp;güçlendirdiğini düşünüyor ve yasaların yeterince caydırıcı olmadığını söylüyor.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bu noktada faillerin bazılarının adli sicil kaydının olması, “Cezasızlık, suçlulara tekrar suç işleme cesareti veriyor”&nbsp;görüşünü doğrular nitelikte.&nbsp;</li></ul>Buna göre, 2023 yılındaki kadın cinayetlerinden %10’unda&nbsp;faillerin başka bir suçtan kaydı olduğu, hüküm giydiği ya da cezaevinden izinli çıktığı anlaşılıyor. 2022’deki kadın cinayetlerinin %14’ünde faillerin adli sicil kayıtlarının olduğu belirlenirken, bu oranın 2021 yılında ise %9 olduğu görülüyor.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">İlk 9 ayında 296 kadın cinayetinin işlendiği 2024 yılında da faillerin 31'inin suç kaydı olduğu belirlenirken, bu sayı cinayetlerin %11’ine tekabül ediyor.</li></ul><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">6284 etkin bir şekilde uygulanmıyor</h2>6284 sayılı Kanun, kadınları korumak için alınacak tedbirlere dair pek çok madde içeriyor. Kanunda, uzaklaştırma kararından kadınlara maddi destek sunulmasına ve sığınaklar açılmasına kadar geniş kapsamlı tedbirler bulunuyor. Ancak kadınların tedbir kararlarına ve suç duyurularına rağmen öldürülmesi ile uygulanan ceza indirimleri ve aflar, 6284’ün etkin şekilde uygulanmadığını&nbsp;gösteriyor.&nbsp;Kadın örgütleri, İstanbul Sözleşmesi’ne geri dönülmesi ve 6284’ün etkin şekilde uygulanmasını talep ederek, “Kadına yönelik şiddeti engellemek 6284 sayılı kanunu istisnasız uygulamaktan geçiyor. Aile odaklı politikalara devam edildikçe kadınlar öldürülecek” çağrısı yapıyor.* Bu içerik Avrupa Birliği'nin maddi desteği ile hazırlanmıştır. İçerik tamamıyla Aposto’nun sorumluluğu altındadır ve Avrupa Birliği'nin görüşlerini yansıtmak zorunda değildir.

Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu’nun verilerine göre, kadın cinayetleri 2008’den bu yana %293 arttı; şüpheli kadın ölümleri ise 2017’den beri %85 oranında yükseldi. Türkiye’nin İstanbul Sözleşmesi’nden imzasını çektiği 2021 yılından sonra şüpheli kadın ölümlerinde görülen artış özellikle dikkat çekiyor.