Yerel Kadın Muhabir Ağı Bülteni'ne hoş geldiniz!Kadınların iş hayatına girmesi, erkek egemen alanda çalışan kadınların mücadelesi kadınların mücadele tarihinin önemli bir parçasını oluşturmaktadır. Kadınlar erkek egemen alanlarda çalışıyorsa toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin kalıp yargılarıyla yüz yüze gelmekte, varlığını ortaya koymak için çeşitli bedeller ödemektedir. Kadın gücü erkek gücü kıyası, kadınların iş hayatında hırçın ve verimsiz görülmesi önkabulü, süt izni, ebeveynlik iznindeki eşitsizlikler gibi sebeplerle kadınlar hem iş arkadaşları hem de patronları tarafından çıkarılan birçok zorlukla mücadele etmiştir ve edecektir de.Ülkemizde mecliste kendi çalışacakları katta kadın görevli istemeyen partiler olduğu sürece, süt izni alacağı muhtemel görüldüğü için favorisini erkek çalışanlardan seçen patronlar olduğu sürece, kadınların iş hayatındaki yeri devlet, kanunlar, işveren politikaları ile topyekün desteklenmediği sürece kadınlar çalışma hayatındaki varlığı için dik durmaya devam edecektir.Bu haftaki bültenimizde erkek egemen alanda çalışan kadınlarla görüştük, yaşadıklarını ve tecrübelerini anlamaya çalıştık. Keyifli okumalar dileriz!Ceren Kurt &amp; Özlem Kadıköylü

Uçan Süpürge'nın Muhabirler Ağı, toplumsal cinsiyet eşitliğini ana odağa alarak kadınların sesinden haberlere ulaştırır.

Yerel Kadın Muhabirler Ağı

Akademi, taşımacılık ve inşaatta çalışan üç kadınla söyleşi

Erkek Egemen Mesleklerde Kadınlar

Yerel Kadın Muhabirler Ağı Bülteni'ne hoş geldiniz!Kadın olmak, tarihin ilk yıllarından beri direnişi hayatının doğal bir parçası hâline getirmek demektir. Kadınlar insanlık tarihi boyunca her yüzyılın kendi koşullarına göre var oluş mücadelesi vermekte, hakları için savaşmaktadır. Bir gün yoktur ki kadınlar yolda yürürken arkasına dönüp bakmama hakkı için mücadele etmemiş olsun, bir gün yoktur ki kadınlar erkek iş arkadaşı tarafından "sorunlu, verimsiz" görülmemek için hakkını aramamış olsun, bir gün yoktur ki evde babasına, abisine varlığını kabul ettirmek için yılmamış olsun, ve daha nicesi.Ülkemiz tarihinde de kadınların var oluş mücadelesi büyüyerek devam etmiş, günümüzde en etkili ve örgütlü muhalif güçlerden biri hâline gelmiştir. Bir şekilde hayatını herhangi bir ideolojik mücadeleye adamış herkesin kadın mücadelesinden, direniş geçmişinden öğreneceği çok şey var. Bu direnişi farklı açılardan ele aldığımız "Kadın ve Direniş" temalı sıradaki sayımızda, kendi hayatınızdaki direnişin bir parçasını bulmanızı dileriz.Keyifli okumalar!Ceren Kurt &amp; Özlem Kadıköylü

Uluslararası hukuktan sanata, Ankara'dan Van'a direniş hikâyeleri

Direniş Hikâyeleri

Yerel Kadın Muhabirler Ağı Bülteni'ne hoş geldiniz!14 Mayıs 2023 tarihinde gerçekleşen seçimler neticesinde cumhurbaşkanlığı seçimleri ikinci tura kalınca Türkiye iki haftalığına ikinci tura kenetlendi.Uyuşmayan ıslak imzalı tutanaklar, YSK, anketler, ajanslar, değişen seçim stratejileri, meclise giren bazı gerici partiler, sandık görevlisi olmanın önemi gibi konularla geçen iki haftalık bir süreç yaşıyoruz. Her ne kadar bu hafta bültenimizin temasını seçim üzerine kurgulamamış olsak da Türkiye gündeminde bulunan "fil" nedeniyle bu sayımızda da seçim temasına yer verdik. Her alanda olduğu gibi, seçimler konusunda da işin bir “kadın yüzü” var. Gerek seçmen gerekse sandık görevlisi olarak kadınlar yine ayrımcılığa maruz kaldı, sandık başında çeşitli sıkıntılar yaşadı. Seçim vaatlerinde yalnızca bir kılıf olarak yer alan kadınlar, bazı partilerin meclise girmesiyle ikinci tura hem öfkeyle hem de kararlılıkla kilitlendi. Yerel kadın muhabirlerimiz birinci turdan sonra ve ikinci turdan önce kadınların deneyimlerini ve sesini size aktarmak istedi. Van’dan Samsun’a, Antalya’dan İzmir’e kadınların seçime dair yaşadıklarını bu bültende sizlerle buluşturuyoruz.Keyifli okumalar dileriz,Ceren Kurt &amp; Özlem Kadıköylü

Umutsuzluğa karşı dayanışma üzerine üç söyleşi

Mücadeleye Tutunmak

Yerel Kadın Muhabir Ağı Bülteni'ne hoş geldiniz!Ülkemizin tarihinin ikinci yüzyılına nasıl başlayacağının belirleneceği önemli bir seçime yaklaşıyoruz. İki kutuplu ilerleyen seçim süreci boyunca taraflar birçok konuda birbirinin tam zıttı politikaları ortaya koyarak yurttaşlardan oy istedi. Emekliler, deprem, memurlar, soğan, ittifaklar, mitingler, gazeteciler, Z kuşağı...İki taraflı bu siyasetin özünü ortaya koyan konu ise "kadınlar"dı. Adayların kadın hakları ve kadın mücadelesindeki tutumları/vaatleri 14 Mayıs seçimlerinin belirleyici faktörlerinden biri olacak. Toplumun yarısını oluşturan kadınların rutin hayatta hep unutulduğunu, haklarının gasp edildiğini ve seçim malzemesi hâline getirildiğini görüyoruz. Hiçbir zaman "birey" niteliği hatırlanmayan kadınların, sadece seçimler öncesi hatırlanmasına da karşı çıkıyoruz.Siyasette eşit temsil yokken ve siyaset ortamı bu kadar erilken, kadınların seçimi konusunda yerel kadın muhabirlerimizin haberlerini sizlerle buluşturuyoruz. Seçimlerin heyecanıyla nefesimizi tuttuğumuz anlarda ikinci bültenimizi "kadınlar ve seçim" temasında sizler için oluşturduk.&nbsp;İstanbul Sözleşmesi'nin 12. yıl dönümünden keyifli okumalar dileriz,Ceren Kurt &amp; Özlem Kadıköylü

Siyasi katılım, seçim beyannamelerinde kadın sağlığı, LGBTİ+

Kadınların Seçimi

Uçan Süpürge Vakfı’nın Yerel Kadın Muhabirler Ağı Bülteni'ne hoş geldiniz!Her ne kadar bu bültenin ilk sayısı olsa da, Yerel Kadın Muhabirler Ağı’nın çok köklü bir tarihi var.Uçan Süpürge’nin 2000 yılında kendi web sitesini kurmasının ardından gördüğü en önemli ihtiyaçlardan biri de bağımsız bir kadın haberleşme ağı kurulmasıydı. Uçan Süpürge, kadın bakış açısıyla ve toplumsal cinsiyet eşitliği duyarlılığıyla haber yazacak kadınları kendi şehirlerinde buldu ve onları yerel ortaklarıyla buluşturdu. Gazetecilik deneyimi olmayan kadınlar, kendi yaşadıkları şehrin kadın gündemini Uçan Süpürge’nin web sayfasında yayınlanan haberleri aracılığıyla Türkiye gündemine taşıdılar.Aradan geçen 20 yılı aşkın süreden sonra Uçan Süpürge Vakfı, “Yerel Kadın Muhabirler Ağı” sayfasında yeni bir başlangıç yapıyor. Kadınların adalete erişiminin önündeki engelleri kaldırmak, herkes için eşit ve adil bir dünyada yaşamak için çalışıyoruz. Kadınlar için, kadınlarla birlikte “daha fazlası, daha azı değil” diyerek haklarımız için mücadele ediyoruz.Türkiye’nin çok farklı bölgelerinde, illerinde yaşayan ve yerelden kadın haberlerini bize ulaştıracak muhabirlerimizin bu sayıda odaklandığı konu emek. 1 Mayıs İşçi ve Emekçiler Bayramı'nı birkaç gün önce kutladık, işçi sınıfının birlikteliğini gösterdik ve sınıf sömürüsünün altını tüm emekçilere birlikte bir kere daha çizdik. Ancak işçi sınıfı içinde sömürülürken dahi toplumsal cinsiyet eşitsizliğine uğrayan kadınların sesini "emek" konulu sayımızla vurgulamak istedik. Hem teknolojide hem de el işinde kendisini gösteren emek kavramını mercek altına alıyoruz. Emeği kadınlar açısından ele aldığımızda; görünmeyen emek, cam tavan, eşit işe eşit ücret talebi, ev içi emek gibi kavramlarla karşılaşıyoruz. Yani toplumsal cinsiyet eşitsizliği, emek üzerinde de kendisini gösteriyor.Kadınların gözünden ve yerelden haberleri sizlerle buluşturacağımız bültenimizin ilk sayısında keyifli okumalar,Ceren Kurt &amp; Özlem Kadıköylü

Uçan Süpürge Yerel Kadın Muhabirler Ağı'ndan yazarlar kadın emeği üzerine yazıyor.

Teknolojiden El İşine Kadın Emeği

Social issues related articles and publications

Social Issues

İnşaat ve kerestecilik sektöründe çalışan Newroz Ürün, erkek egemen alanlardaki başarılarıyla ilgili Yerel Kadın Muhabirler Ağı'na konuştu.<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Newroz Ürün hakkında:</h3>Şırnaklı olan Ürün, 90’lı yıllarda ailesiyle Van’a yerleşiyor ve eğitim hayatına burada devam ediyor. İki üniversite bitiren Ürün, sosyolog olarak bir kamu kuruluşunda çalışmaya başlıyor. Fakat daha sonra KHK kararı ile mesleğinden ihraç ediliyor ve bir yıl cezaevinde kalıyor. İhraç edildikten sonra kerestecilik sektöründe uluslararası çalışmaya başlıyor.<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">"Zorlukların temeli güven sıkıntısı"</h3>Bir kadın olarak erkek egemen alanda çalışmaya nasıl yöneldiniz diye soruyoruz, şöyle cevaplıyor:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(240, 129, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(240, 129, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">Kerestecilik sektörüne bilerek ve isteyerek yönelmedim, tamamen bir tanıdığımın telefonu üzerine, tesadüfen yöneldim. Ama bu alana yöneldikten sonra aslında çok da zor olmadığını öğrendim. İlk süreçlerde evet, teknik anlamda bazı zorluklar yaşadım ama bu iş alanında çalışmaya başlayınca başarılar da birbirini takip etti. Türkiye’de bir çok il, ilçe, kasaba ve köyden kereste temin ettim. Ukranya’dan ve Belerus’tan da. Bunları Orta Doğu'nun belli bölgelerine ve Avrupa’ya gönderdim.</blockquote>Van Doğu Anadolu İhracatçılar Birliği şubesi, Newroz Ürün'ün Van'da ihracat yapan tek kadın olduğunu söylüyor.<img src="https://images.aposto.com/2023/5/2/1686045694342.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.34" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">İnşaat ve kerestecilik sektöründe bir kadın olmanın nasıl zorluklar ve tepkiler ile karşılaştınız sorumuza şöyle yanıt veriyor:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(240, 129, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(240, 129, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">Erkek egemen alanlarda çalışıyoruz, zorlukların temeli güven, işi aldığımız firmalar işi bitiremeyeceğimizi ve başaramayacağımızı düşünüyorlar, fakat bir kadın olarak o işi büyük bir titizlik ile yaptığım için gerçekten erkeklerden daha iyi bir başarı sergiliyoruz.Zorluğu şudur, alanını gerçekten çok daraltıyorlar. Sen uygulamanı yaptığında, mesela hak edişini yapacaksın orda bir muhatap alınmama durumun var, çünkü buna alışılmamış, buna alıştırıncaya kadar 'Sen hangi firmanın elemanısın? Pazarlamacı mısın? Ya da müdürü müsün?' diye soruyorlar. 'Hayır, iş benimdir' dediğin zaman, büyük bir şaşkınlıkla karşılıyorlar. Tümüyle muhatap alınma anlamında bir zorlukla karşılaşıyorum ama sonrasında onlar da karşılarında bir kadını muhatap olarak görmeye alışıyorlar.</blockquote>Erkek egemen alanlarda çalışacak kadınlara mesajını sorduğumuzda ise şunları söylüyor:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(240, 129, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(240, 129, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">"Aç gezen tilki,tok yatan tavuktan iyidir" yazısı gerçekten benim hayat felsefem. Çıkmak, gezmek, araştırmak, imkânlar oranında ilişkilenmek lazım. Sonuçta inşaat sektörü kapitalizmin bel kemiklerinden biridir. Bu yüzden de insanlar bu alana yatırım yapıp, zamanla yarışıyorlar. Ne kadar kısa sürede bitirirlerse o kadar kısa zamanda paralarını alırlar. Bu anlamda zamanı iyi değerlendirir ve işinizi sağlam yaparsanız, çok iyi başarılara imza atarsınız.</blockquote><img src="https://images.aposto.com/2023/5/2/1686045706302.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.75" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">

İnşaatta çalışan kadınlar için temel zorluk "güven sıkıntısı"

Yazı: Gülbin Çakmak<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Melahat Bademci 14 yıldır direksiyon başında. Taksi, otobüs derken bir süredir tır şoförlüğü yapıyor. Bademci, ''Kadın olmak hayatın her alanında zor ama bizi güzelleştiren mücadele devam ettiği sürece zor diye bir şey olmuyor.''<img src="https://images.aposto.com/2023/5/2/1686050975577.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.81" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Bademci, Yerel Kadın Muhabirler Ağı'na şoförlük hayatını anlattı.Mesleğe ne zaman başladınız?2009'da Ankara'da taksi şoförü olarak başladım.Neden şoförlüğü tercih ettiniz?Direksiyon başında olmayı seviyorum. Ve "Neden mesleğim olmasın ki?" dediğimde başladım taksiciliğe. Kendi işimin patronu da olmak istedim açıkçası. O gün bugündür direksiyon başındayım.Mesleğinizin sizi değiştirdiğini düşünüyor musunuz?Elbette değiştirdi. Konuşmam, el kol hareketlerim, bir erkeksilik oluyor, oldu. Bir bakıma olmakta zorunda. Ben mesleğe ilk başladığım yıllarda kimse yanıma yanaşamıyordu. Asık suratlı, sert mizaçlı bilinirdim ki hâlâ da öyle. Bu bir nevi kendimi dışarıya karşı koruma kalkanıydı aslında. Sert durunca kimse size bir şeyleri söyleme cesaretini bulamıyor, ama bazen o da çözüm olmuyor.Yolcularınızın ilk tepkileri nasıl oluyordu?Şaşırıyorlardı, o yıllarda bu kadar çok kadın yoktu direksiyon başında. Bazen soru soruyorlardı, bazen de mizacımdan dolayı konuşmaya çekinenler oluyordu.Meslektaşlarınızın çoğu erkek, onların tepkileri peki?Yolcular gibi tepki vermediler. Karşılıklı çekinsek de sonra beraber durakta oturup çayımızı içip, sohbetimizi yapıyorduk. Trafikte görünce şaşırsalar da bir yerden sonra normalleşti durumum.Sektöre ilk başladığınızda ne gibi zorluklar yaşadınız?&nbsp;İnanın ben hiç zorluk yaşamadım. Ankara'da taksi şoförlüğü yaptım uzun yıllar. Üç yıl Yalova'da otobüs şoförlüğü yaptım. Sahil şehri, tursitlerin tercih ettiği bir yer olmasına rağmen Ankara'dan daha çok garipsendim orada. "Aa, kadın şoför" şaşkınlığı, Yalova'da "Kadından şoför mü olur!?"a evrilmişti. Bu beni şaşırtmıştı.Şoförlük kadınlar için zor bir meslek mi?Kadın olmak hayatın her alanında zor ama bizi güzelleştiren mücadele devam ettiği sürece zor diye bir şey olmuyor. İşinizi benim gibi severek yaparsanız, kendinize güvenirseniz her türlü zorluğu aşarsınız. Aşılıyor bir şekilde.Taksi, otobüs, tır derken artık uzun yol şoförü kadın arkadaşlarımız var, bununla ilgili ne düşünüyorsunuz?Hoşuma gidiyor. Taşıma sektörü de erkek egemenliğinin bittiği bir sektör artık. Çalıştığım firmada (Ekol) 17 kadın tır şoförüyüz biz, yalnız değilim. Sayının tüm firmalarda artmasını istiyorum.Bir süredir tır şoförlüğü yapıyorsunuz, taksi şoförlüğünü özlüyor musunuz?Hiç özlemiyorum. Taksi, dolmuş şoförlüğü yaptım, tır şoförlüğü kadar rahat değillerdi. Aracım benim evim gibi. Kimse de şoförlüğümü eleştiremez, iyi bir şoförüm. Trafik ve bazı müşteri profilleri beni taksiden soğutmuştu, bu yüzden özlem duymuyorum.Mesleğinizle ilgili keşkeniz var mı?Benim bir&nbsp;keşke'm var, keşke 2009 yılında ehliyetimi yükseltmiş olsaydım ve tır şoförü ehliyetini keşke 2009 yılında almış olsaydım.Mesleğinizi diğer kadın arkadaşlara tavsiye eder misiniz?Kesinlikle tavsiye ediyorum. Her mesleğin dediğim gibi zorluğu var ama güzel bir meslek bence. 1960'ların Şoför Nebahat’ları, hayatın her alanında daha çok olalım. Biz çok oldukça güzelleşecek çünkü her şey.

"Kim demiş şoförlük erkek mesleği diye?"

İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Dr. Öğretim Üyesi Gizem Bilgin Aytaç, Yerel Kadın Muhabirler Ağı’na konuştu. Akademide kadın olmaktan bahsettiğimiz söyleşimizde “uluslararası güvenlik” kavramı içinde kadın konusuna değindik.Aytaç, Uluslararası İlişkiler gibi erkek egemen bir alanda, güvenlik gibi yine erkeklerin egemen olduğu bir konuda üretiyor. Öncelikle kendine bunun zorluklarını sordum:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(240, 129, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(240, 129, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">Aslında kadın akademisyen sayısı çoğaldı Türkiye’de. Özellikle sosyal bilimlerde, akademisyen olmanın cazibesi çok arttı. Ama yüksek seviyelere çıkma yani doçent olma, profesör olma daha düşük. Türkiye’de tüm kadınların yaşadığı o “cam tavan” akademide de var. Hele de siyaset bilimi ve uluslararası ilişkilerde bu daha zor. Bu alanlarda üretim yapabilmek için saha çalışmaları da yapmak gerekiyor ama olmuyor. Mesela ben 10 sene önce Irak’a gittim, sonra çocuğum oldu ve daha gidemediğim için hâlâ beni besleyen şey Irak çalışmam… Sosyal bilimlere verilen desteğin az olmasının da payı var tabii. Eğer güvenlik alanında ana akım teoridense feminizm gibi eleştirel teorilere biraz daha eğilimliyseniz tıkanabiliyorsunuz çünkü uluslararası örgütler, politika yapıcılar, üniversite bileşenleri çok anlamlı bir yere koymuyorlar bunu.Ama yine de kadın hareketinin tabandan alana girdiği, politika yapmaya yöneldiği her ses duyuluyor. Kadın hareketi ister siyaset bilimi ister uluslararası ilişkiler olsun örgütlü şekilde baskı yaparsa, karar yapıcıları zorlarsa alandaki hâkimiyet değişiyor. O yüzden umutsuz bir yerden bakmıyorum. Evet, akademide kadın olmak zor ama yanınıza yol arkadaşlarınızı alırsanız birçok engel aşılabilir.</blockquote><img src="https://images.aposto.com/2023/5/3/1686152231529.jpeg" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="0.67" width="550" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Kadınların, akademide sayılarının artmasının politika üzerinde nasıl bir etkisinin olacağını sorduğumda Aytaç şöyle yanıtlıyor:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(240, 129, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(240, 129, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">Uluslararası İlişkiler zaten dış politikada popülist-milliyetçi alana karmış durumda. Dolayısıyla Türkiye’deki popülist siyaseti de artık sadece iktidar üzerinden okumuyorum. Muhalefet de iktidar da zamanın ruhuyla iki kutuba kaymış durumda. Böyle bir yerde göç çalışmak da feminizm çalışmak da güç. Artık 11 Eylül ile değişen dönemde değiliz, o koşulları taşımıyoruz.Bu konuda bölgesel çatışmaların devam etmesi ve Batı’nın kendisini koruma siyasetinin kadınların kendini temsil etme sürecini zorlaştırdığını da ifade ederek, araştırmacı adına alanların genişlediğini ancak feminizm gibi alternatif teorilerin saha çalışması yapmasının zor olduğunu çünkü sivil toplum kuruluşlarının da çatışma alanlarından etkilendiğini vurguluyor.</blockquote>Aytaç, merkez siyasetin içinde sivil toplum eğer öteki konumundaysa, bunun örgütlenmeye de etki ettiğini; bunda hem pandeminin, hem de dönemin konjonktürel koşullarının etkisi olduğu belirtiliyor ve devam ediyor:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(240, 129, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(240, 129, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">Sosyal medya bu anlamda özgürleştiriyor. Sosyal medya olmasaydı İran’da kadınların sesi bu kadar duyulmazdı. Keşke daha fazla duyulsaydı. Biraz da duymak isteyen kulaklar gerekli tabii. Uluslararası örgütler duymak istiyor mu istemiyor mu? Bunun alternatifi, karar mekanizmalarında daha fazla etki edecek güce sahip olmaktır.</blockquote>Ben de bu konuyla devam etmek istiyorum. Kadın temsiliyeti hâlâ gerek dünyada gerek Türkiye’de sorun olmaya devam ediyor ve sağlanabilmiş değil. Bununla ilgili ne söylemek istersiniz?<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(240, 129, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(240, 129, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">Kadın hareketi yediği baskılarla sürekli dönüşebilen bir şey. Bu konuda Queer teorinin de etkili olduğunu düşünüyorum. Avrupa’daki cinsiyet eşitliği düzenlemeleri Türkiye’deki ilişkilerin yansıması anlamında çok görünür değil. Toplumsal cinsiyet artık 90’lardaki ya da 2000’lerdeki gibi değil. Batı’da çalışan konfeksiyon işçisinin de durumu, temsiliyeti benden farklı mı çok emin değilim. Bir kere o temsiliyet için ekonomik özgürlük gerekli ve içinde bulunduğumuz küresel krizde bu alanın sağlanması çok zor.&nbsp;Liberal feminizmin tıkandığı bir noktadayız aslında. Fırsat eşitliğinin sağlanabilmesi için ekonomik eşitlik, sınıf ve cinsiyeti kapsamalı. O yüzden dediğine katılıyorum, hiçbir yerde eşitlik kavramı, ne retorik ne de norm olarak tam anlaşılmış değil. Ama kadınlar bunu yerine mutlaka getiriyor. Dağılıyoruz, yeniden toplanıyoruz.Türkiye’deki en soğukkanlı kavrayış Queer teoride bence. Ötekileştirilmiş bir hareket olsa da öyle… Artık 80’lere, 90’lara dönmeyeceğiz. O yüzden bence umuda ihtiyacımız var… Kadınların sesini duymak zorundalar. En birleşik sesi kadınlar verir. Türkiye’nin feminist dış politikaya ihtiyacı var. Sorunlar o kadar fazla ki sivil toplum her şeyi kümeledi. Günün sonunda direniş mutfaktan başlıyor. Taksim kapatılsa da kadınlar yine buluşur. Çünkü kadınların kaybedecek bir şeyi kalmadı artık. Kadınlar güvenlik istiyor, hayatta kalmak istiyor ve bunu isterken de sabahtan akşama kadar çalışıyor; tarlada çalışıyor, fabrikada çalışıyor, akademisyen olarak çalışıyor. Bunun bir sınıfı yok.&nbsp;</blockquote>Hemen hemen her kadının yaşadığı bir “feminist uyanışı” dönemi var. Bazılarımız kendi deneyimlediklerimiz sonucunda o uyanışı yaşıyoruz bazılarımız da dışarıdaki kadınların yaşadıklarını algılayarak o uyanışı yaşıyor. Güvenlik de o anlamda duygusal olarak yıpratıcı bir alan bence. Sizi güvenlik alanında çalışmaya iten etmenler neler oldu?<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(240, 129, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(240, 129, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">Hem bireysel hem toplumsal etmenleri var. 80’lerde doğan bir çocuktum ve annem feminizm çalışan bir kadındı. Bence bu en büyük sebep. Ama dönüp baktığımda gördüğüm etmen kaygıydı. Üçüncü dünyanın güvenlik sorunlarıydı. Bu alanda üretim yapan kadınları okudum. İstanbul Üniversitesi Siyasal’da okumuş bir kadındım, Türkiye’de boşluk olan bir alan olarak gördüm.Asistan oluyorsunuz, doktora yapıyorsunuz, artık akademisyen oluyorsunuz, sesiniz yine duyulmuyor. Ona rağmen “futbol siyasetinin” domine ettiği bir alanda, hepimizin feminist olması gerektiği düşüncesine vardım, sesimizi duyurmak zorundayız. Türkiye’de Avrupa Siyaseti çalışan kadınlar genelde feminizm çalışırdı, dış politikada çalışan kadın akademisyenleri buldum. Tabii, Şirin Tekeli’nin bölümünün asistanıyım… Onun eğitiminden geçen hocalarım oldu. Akademik feminizmi Türkiye’ye getiren isimdi o. O geleneği devam ettirenlerden biriyim.Tüm kadın akademisyenler birbirini etkiliyor,&nbsp;bir kız kardeşlik ilişkimiz var. Feminist bakış interdisipliner olmayı gerektiriyor, kapsayıcı olmayı gerektiriyor.&nbsp;Yalnızca devletlerin alanı olarak okuyorsunuz, bu yüzden güvenlik çalışmaktan korkmayın… Kadınları dinlediğimiz zaman güvenlik korkulacak bir şey değildir, gereklidir.</blockquote>Son olarak, erkek egemen alanlarda çalışan kadınlara söylemek istediğiniz bir şey var mı?<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(240, 129, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(240, 129, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">Öfkemizde, kırgınlığımızda, yılgınlığımızda çok haklıyız ama her şey 8 Mart’ın sloganında var zaten: Öfkeni örgütle… Kadınlar olarak örgütleneceğiz.</blockquote>

Akademideki "cam tavan" üzerine bir söyleşi

Sosyal medyada örgütlenmenin ve yeni medya araçları üzerinden kamuoyu yaratmanın önemini yakın geçmişte 6 Şubat depremlerinde tekrar gördük. Fakat son zamanlarda, deprem gerçeğinden de bağımsız olarak, kadın cinayetlerinin sosyal medya aracılığı ile gündem olabilmesi, faillerin Twitter hashtag'leriyle "cezalandırılması", hukuk düzeni ile sosyal medya kavramlarını birbirine bağımlı hâle getirmeye başladı. Peki ne eksik? Bir cinayetin failini bulmak için ya da bir cinsel şiddet failinin ceza alması için neden sosyal medyada yankı uyandırmak gerekiyor?Teknolojinin gelişmesi ve beraberinde radyo, televizyon, gazete gibi ana akım medya araçlarına alternatiflerin ortaya çıkmaya başlaması, günümüzün dijital feminizm kavramını ortaya çıkardı. Kadınların, yaşadıkları cinsel taciz ve şiddet olaylarını sosyal medya aracılığıyla gündeme getirmesi bu kavramın temelini oluşturdu. #MeToo hareketi ile Kuzey Amerika’da gördüğümüz üzere tüm dünya kadınları sosyal medyayı “görünmeyeni” ortaya çıkarmak için kullanmaya başladı.<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Taciz ve şiddet olaylarında sosyal medya</h3>Sosyal medya, demokratik rejim temelinin sağlam olmadığı ve cinsiyet eşitsizliğinin daha yoğun olduğu ülkelerde daha sık kullanılıyor. Böyle ülkelerde tahakküm altına alınmış geleneksel medyada, kadın hakları konusunda konuşmanın tabu hâline geldiğini göz önüne alırsak, sosyal medyaya neden bu kadar anlam yüklendiğini görebiliyoruz.We Are Social Platformu’nun Şubat 2023 Türkiye&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://datareportal.com/reports/digital-2023-turkey" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">raporuna&nbsp;</a>göre 62.55 milyon sosyal medya kullanıcısının %40.4’ü kadın. Bu oranın, kentte yaşayan kadınlar lehine olduğu düşünülse de, sosyal medyanın varlığı, özellikle adaletin sağlanması ve hukuka erişim konusunda gün geçtikçe daha da önem kazanıyor.2015 yılında Özgecan Aslan’ın öldürülmesinden sonra hukukçu ve akademisyen İdil Elverişli’nin başlattığı <a fr-original-style="" href="https://sendeanlat.harassmap.org/tr" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">#sendeanlat</a> kampanyasında bunu <a fr-original-style="" href="https://bianet.org/bianet/medya/162349-sendeanlat-tag-ini-baslatan-idil-elveris-anlatti" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">görebiliriz</a>. Uluslararası Af Örgütü’nün de <a fr-original-style="" href="https://www.amnesty.org/en/latest/press-release/2021/05/turkey-women-across-the-world-demand-reversal-of-decision-to-quit-genderbased-violence-treaty/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">belirttiği</a> gibi, 2018 yılında İstanbul Sözleşmesi’nin feshedilmesi, hem Türkiye’de kadınların sosyal medyadan örgütlenip sokağa çıkmalarına neden olmuş hem de bu siyasi tavır, dünyadaki diğer kadınların da yine sosyal medya üzerinden Türkiye’deki kadınlara destek verdiği büyük bir harekete dönüşmüştü. Benzer şekilde Pınar Gültekin ve Şule Çet’in faillerinin ceza alıp, adaletin sağlanmasında; 6 yaşında evlendirilen H.K.G’nin davasında da sosyal medyanın önemini görmüştük.Türkiye’de kadın hakları savunuculuğu yapan derneklerin de sosyal medyanın önemini vurguladığını belirtelim. Bunların başında, işlenen kadın cinayetlerinin sansürsüz verilerini sosyal medyada paylaşan, bu yüzden en son, hükümetin radarına yakalanan <a fr-original-style="" href="https://kadincinayetlerinidurduracagiz.net/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu</a> geliyor. <a fr-original-style="" href="https://sesdernegi.org/projelerimiz/kadin-sesi/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">SES Eşitlik ve Dayanışma Derneği</a> ise yürüttükleri “Kadın SES’i” projesi ile birlikte, ana akım medyanın erkek tahakkümü altında olduğunu belirterek, kadın gazetecilerin, akademisyenlerin ve aktivistlerin geleneksel medya yoluyla görünürlük sağlayamadığını, bu nedenle değişen dijital koşullarda sosyal medyanın kadın hareketi içerisinde yer aldığını vurguluyor. Birleşmiş Milletler Türkiye Kadın Birimi’nin&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://turkiye.un.org/tr/160760-birle%C5%9Fmi%C5%9F-milletler-kad%C4%B1n-birimi-kad%C4%B1nlara-y%C3%B6nelik-%C5%9Fiddete-kay%C4%B1ts%C4%B1zkalmay%C4%B1n-%C3%A7a%C4%9Fr%C4%B1s%C4%B1nda" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">#kayıtsızkalmayın</a>&nbsp;kampanyasının da kadına yönelik şiddete karşı çevrimiçi bir kanal görevi oluşturması konuyla ilgili örnekler arasında verilebilir.<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Bir "kadın kamuoyu"na doğru</h3>Teknolojinin gelişmesi ve yeni araçlar meydana getirmesi, toplumda bugüne kadar görünürlükleri kabul edilmeyen kesimlerin kendilerini ifade etme yolu olmaya başladı. Kadınlar, bu kesimlerin başında geliyor. Bu kapsamda da mevcut siyasi düzende kendilerine yönelik politikalardan memnun olmadıklarında, kadın bakış açısıyla kamuoyu yaratmak konusunda sosyal medyanın, geleneksel medyanın önüne geçebiliyor.Kadınlar, adaletin sağlanmasında gerekli otoritelere güven duymadıkları, yargı bağımsızlığına inanmadıkları ve hukukta erkek egemen bakış açısının hakimiyetini gördükleri için sosyal medyada adalet arayışına geçiriyor. Bu nedenle, kadınların güven duyacakları bir hukuk mekanizmasına ihtiyaç var. Feshedilen İstanbul Sözleşmesi, kaldırılmak istenen 6284 yasası kadınlara güvenceler veriyordu.Kısacası sosyal medyanın, kadınlar için bir vakit geçirme amacı taşımaktan ziyade cinsiyet politikalarına yön verme, adaletin yerine getirilmesi, gündelik pratiklerde eşitsizliklerin daha kolay ve hızlı şekilde duyurulması, “kadın kamuoyu” yaratma amacına giden yolda nitelikli bir araca dönüştüğünü görüyoruz.

Neden failleri bulmak için sosyal medyaya mecburuz?

İranlı ve Afganistanlı bir grup hukukçu ve insan hakları savunucusu kadın, bir araya gelerek 8 Mart 2023 tarihinde uluslararası bir açık mektup <a fr-original-style="" href="https://endgenderapartheid.today/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">yayımladı</a>."Cinsiyet ayrımcılığı" (gender apartheid)&nbsp;teriminin uluslararası hukukta tanınması ve cinsiyet ayrımcılığı yapan ülkelerin, uluslararası hukuk kapsamında suç işlediklerinin kabul edilmesi üzerine yürütülen kampanya şimdiden çok sayıda imzaya ulaştı.<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">"Cinsiyet ayrımcılığı" ve "cinsiyet eşitsizliği"</h3>Cinsiyet eşitsizliği her toplumda ve hayatın her alanında kadınların sıklıkla karşılaşabildikleri bir durumken, cinsiyet ayrımcılığı, devletlerin yasalarla, sistematik bir şekilde kadınları ve erkekleri ayırmasıdır. Cinsiyet ayrımcılığına bazı örnekler şu şekilde sıralanabilir:<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Taliban rejiminde, kadınların eğitim almalarının, STK'larda ve hükümette çalışmalarının, erkek bir vasi olmadan uzun mesafeler seyahat etmelerinin yasaklanması.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">İran rejiminde kadınların birçok alanda eğitim görmelerinin, spor yapmalarının, kocalarının izni olmadan ülke dışına çıkmalarının yasaklanması.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">İran rejiminde, kadınların mahkemedeki ifadesinin erkeklerle aynı değerde sayılmaması.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">İki rejimde de kadınlara dayatılan kıyafet zorunlulukları.</li></ul><img src="https://images.aposto.com/2023/4/2/1685458565256.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.51" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Kaynak: iStock<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"><h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">"Cinsiyet ayrımcılığını bitireceğiz" kampanyası</h3>Ayrımcılık (apartheid) terimi, 1948-1990 yılları arasında Güney Afrika'da yaşanan sistematik ırkçılıkla ortaya çıktı. Bu dönemde Güney Afrika hükümeti, çıkardığı yasalarla siyah ve beyaz Afrikalıları birbirinden ayrıştıracak adımlar attı. Bundan sonra uluslararası hukuk "ayrımcılık"(apartheid) terimini, bu aksiyonları illegal hâle getirmek adına bir çatı terim olarak kullandı. Uluslararası hukuk, ayrımcılığı bir insanlık suçu olarak tanımladıktan sonra, ülkeler de buna uygun olarak Güney Amerika rejimine karşı aksiyon almak zorunda kaldılar. Dışarıdan ve içeriden gelen baskılara dayanamayan Güney Afrika hükümeti, 1991 yılında ayrımcılığı yasallaştıran yasaları yürürlükten <a fr-original-style="" href="https://legal.un.org/avl/ha/cspca/cspca.html" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">kaldırdı</a>.Aktivist kadınlar da bu yılın başından beri sürdürdükleri kampanya ile benzer bir strateji izlemeye <a fr-original-style="" href="https://www.youtube.com/watch?v=r74ZcTYNol4" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">başladılar</a>. "Ayrımcılık" terimi şu an dünyada sadece ırk ayrımcılığı özelinde tanımlanıyor ve cinsiyet ayrımcılığı konusunda herhangi bir özel yaklaşım benimsenmiyor.Kampanyanın kurucularından, insan hakları avukatı Gissou Nia kampanya hakkında şunları <a fr-original-style="" href="https://www.theguardian.com/society/2023/mar/08/campaign-calls-for-gender-apartheid-to-be-under-international-law" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">söylüyor</a>:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(240, 129, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(240, 129, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Uluslararası hukuka göre, ayrımcılık (apartheid) suçu yalnızca ırksal hiyerarşiler için geçerlidir, cinsiyete dayalı hiyerarşiler için geçerli değildir. Bu kampanya, cinsiyet ayrımcılığı sistemlerine karşı uluslararası eylemi harekete geçirmek ve nihayetinde sona erdirmek için mevcut olan ahlaki, politik ve yasal araçları genişletmeyi amaçlayacaktır.”</blockquote>Bu hareketin 2024 hedefi uluslararası hukukta cinsiyet ayrımcılığını bir insanlık suçu olarak tanımlatarak bunu uygulayan ülkelere karşı yaptırımların şeklini ve metodolojisini belirleme yönünde atılacak adımların yolunu açmak.<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Sonraki adım ne?</h3>Eğer kampanya başarılı sonuçlanırsa, İran ve Afganistan'a karşı tarafsız tutum alan ve kadınların bu coğrafyada yaşadıkları zorlukları önceliklendirmeyen ülkeler, uluslararası hukuk kapsamında aksiyon almaya zorlanabilecek.İnsan hakları aktivisti Masih Alinejad'ın çağrısı bu kampanyanın ruhunu özetler nitelikte:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(240, 129, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(240, 129, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">"Batı'nın bizi kurtarmasını istemiyoruz ama zalimlerimizi kurtarmayı bırakmalarını istiyoruz."<a data-type="embed" fr-original-style="" href="https://twitter.com/alinejadmasih/status/1601726675930480641?lang=eu" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank"><img src="https://embed.apos.to/assets/2023/4/2023-05-30T14:51:49.274Z.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.64" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"></a></blockquote><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Kampanyaya katılmak için <a fr-original-style="" href="https://endgenderapartheid.today/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">websitesini</a> ziyaret edebilirsiniz.

İran ve Afganistanlı kadınların hukuki mücadelesi

Kadınların sanatsal üretimlerini görünür kılmak, yaşamlarını hak ettikleri gibi anlatabilmek cinsiyet eşitliği mücadelesinde büyük bir öneme sahip. Tam bu nedenle, bu hafta yaratıcı endüstrilerden tiyatroda kadın direnişinin izini sürebileceğim, Antalya'daki&nbsp;Yersiz Yurtsuz Tiyatro’nun kurucusu Ruteba Doğan ile görüşüyorum.<img src="https://images.aposto.com/2023/4/3/1685528396034.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.10" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Kültür ve sanat, bir ölçüde aşkınlaştırmamız sebebiyle eşitsizliklerden azade görünse de kadınların mücadele verdiği alanların başında yer alıyor. Araştırmacı Dr. Erman M. Demir’in, 2018’de yaptığı <a fr-original-style="" href="https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/653143" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">araştırmaya</a> göre içlerinde Antalya’nın da yer aldığı 18 kentte yaratıcı emeğin yalnızca yüzde 36,73’ünü kadınlar yapıyor. Azınlık olanın dayanışma içinde var olabilmesi ise direnç göstermenin en kritik yöntemlerinden.Daha önce eğitim verdiği üniversiteden ve Antalya Şehir Tiyatrosu’ndan ayrılarak, Yersiz Yurtsuz’u kuran Ruteba Doğan, tiyatro oyunlarının metin yazarlığını, yönetmenliğini üstleniyor. Yersiz Yurtsuz Tiyatro’da mutlaka bir kadın anlatısına yer verdiğini vurgulayan Ruteba Doğan, tiyatro çevresindeki dayanışmayı şöyle açıklıyor:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(240, 129, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(240, 129, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">Suser Başaran öğrencim. Hoca – öğrenci ilişkisinden meslektaşlığa evirildi. Çok uzun zamandır Yersiz Yurtsuz’un oyuncusu. Birlikte yol alıyoruz. Sadece tiyatro yapmadık. Hayatın içinde, kadın dayanışmasını da birlikte yürüttük. Çocukluk, gençlik, yetişkinlikte kadınların karşılaştığı zorlukları birlikte paylaştık. Bir kadın daha var. Antalya Senfoni Orkestrası’ndan Çağla Bilgin. Benim için çok değerli. Çağla ile yolculuğumuz da dört seneyi geçti. Oyunlarımızda çellosu ile müzik yapıyor. Fakat bunun dışında birlikte düşünüyoruz. Birlikte yol alıyoruz, üretiyoruz.&nbsp;Yazı ile müziği buluşturduğumuz bir kardeşlik oldu bizimkisi. İki sanatın birleşmesi bizim için bir kardeşlik yarattı.&nbsp;Son olarak unutmamam gereken bir kadın daha var. Aysun Telli. Yersiz Yurtsuz’un dekor ve sahne tasarımını birlikte yürütüyoruz. O bizim sahne ressamımız.Komik olacak ama bir tür komün gibi yaşamaya çalışıyoruz. Çünkü bu bizim hem üretimlerimizi, hem de kişisel hayattaki gücümüzü, direnişimizi destekliyor. Ben kadınlarla hep üreterek karşılaştım. Bir oyun sahnelerken, bir müzik ararken, bir resme bakarken hep bir kadınla karşı karşıya geldim. Elbette kadınlarla her yerde karşılıyorum ama üretmek istediğim her an bir kadın başucumda. Bu yüzden 'Yersiz Yurtsuz’un kurucusu benim' diyemiyorum. &nbsp;&nbsp;</blockquote><img src="https://images.aposto.com/2023/4/3/1685528414486.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.87" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Daha önce farklı yayınlarla da görüştüğünü söyledikten sonra biraz duraksayan yazar, Yersiz Yurtsuz kadınlarının hiç sorulmadığını paylaşıyor benimle. Metinlerinin yanı sıra tiyatrosunun kadın direnişi için açmaya çalıştığı sahayı birlikte tekrar fark ediyoruz. Erkeklerin de kadınların gösterdiği dirence ortak olmasının ne kadar önemli olduğunun altını çizdikten sonra mücadele konusu üzerine konuşmaya başlıyor. Kültür/sanat sektöründe var olmanın güçlükleri ve kendi direnişi hakkında sorumu soruyorum ona, şöyle diyor:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(240, 129, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(240, 129, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">Dramatik yazarlık mezunuyum. Öğrenciliğimden bugüne işim yazmak. Varlık Dergisi’ne, Sözcükler’e öyküler yazdım. Gazetelere yazılar&nbsp;yazdım. Oyunlar yazdım, yazıyorum. 'Bunları nasıl kadın yazabilir?' sorusuyla hâlâ karşılaşıyorum. Mültecileri, politikayı, ekonomiyi, erki, toplumda 'ciddi konular' olarak görünenleri anlatabileceğinize inanmıyorlar. Daha naif hikâyeler bekliyorlar.Bir oyunumuzun prömiyerinde 'Küçücük bir kadınsınız. Bu oyunları hödö-mödö bir adam yazıyor sandık' demişlerdi. Bu iltifat gibi göstermeye çalışsalar da büyük bir yergi. Bunun dışında kadınların erk ile yaşadığı sorunların tamamı tiyatro yaparken de sizinle birlikte. Benim direncim de üretimle, yol arkadaşlarımla var olabilmek.</blockquote>Doğan’ın sektörde var olabilmek adına verdiği mücadelenin yanı sıra kültürel üretim ve tüketim mekânlarının nasıl yurt olabileceğini onun hikâyelerinden dinlemeye devam ediyorum:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(240, 129, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(240, 129, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">Diyarbakır turnesinde iki kadın izleyici oyunu çok yüksek sesle, kahkahalarla izlemişti, oyuncuların sesini duyamayacak noktaya gelmiştik. Oyun sonrasında yanıma geldiler. 'Biz güldük ama kendi halimize güldük. Yoksanız, yoksunuz işte. Görmüyorlar. Ağlanacak halimize güldük' dediler. Eşlerinden 'izinsiz' gelmişler.Sizin teorik metinler okuyarak anlattıklarınızı tek cümlede özetleyen kadınlarla karşılaşıyorsunuz. Onlarla birlikte var oluyorsunuz. Oyunu hayatın farklı alanlarından kadınlar yan yana izlediğinde direndiğimi, var olduğumu tekrar hissediyorum. Benim için birliktelik, bir direniş.</blockquote>Antalya’nın Yersiz Yurtsuz'u yaratıcı endüstrilerde varlık göstermeye, kadın anlatılarıyla, kadınlarla buluşmaya devam ediyor. İsmi mekânsızlığı ve dışarıda bırakılmayı temsil etse de kadınların birlikte büyüdüğü, birbirini desteklediği ve bu direnişte bir araya getiren tiyatro, Antalya’da önemli yurtlardan biri gibi görünüyor.<img src="https://images.aposto.com/2023/4/3/1685528426747.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="2.56" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">

Antalya'da bağımsız bir sahnenin direnişi

Lisans, bazen yüksek lisans, yılların iş deneyimi, mülakat, teknik mülakat gibi zorlu aşamaları geçip başladığınız işinizde ruj renginizden saç renginize ya da hiç makyaj yapmayışınıza kadar ikaz edildiğinizi düşünelim. İlk tepkiniz kurallara uymak mı olur yoksa "Beni yetkinliklerim için işe aldınız, görünüşüm için değil" demek mi? Kaç ya da savaş - bugün beyaz yakalı kadınların önündeki büyük engellerden biri dış görünüşleri.Ankara, bürokrat nüfusunun yoğunluğu, yüz binlerce beyaz yakalı ve bünyesinde barındırdığı onlarca üniversitenin kente taşıdığı gençler nedeniyle gri bir memur kenti olarak kanıksanmıştır. Düşünsel gücüyle varlık gösteren Ankaralıların buluşma noktası durumundaki Kızılay Meydanı, Çukurambar gibi lokasyonlar dış görünüşe yatırım yapılabilecek işletmelerle dolu: Kuaförler, güzellik merkezleri, kozmetik dükkânları, yaşlanmanın izlerini ortadan kaldıran plastik cerrah muayenehaneleri... Sokaklar baştan başa "Olduğun gibi yeterli değilsin" diyor.Şehrin popüler yürüyüş rotası olan Tunalı-Kızılay arasında yevmiye usulü çalışan çoğunlukla öğrenciler, güzelleştirmeyi vaat eden broşürleriyle insanları güzellik merkezlerinden birine sokmak için mücadele ediyor. Direnmeyip normlara uymayı seçmek sadece bir başlangıç. Çünkü sokaktaki çaba içeri girdiğiniz anda birden değişiyor. Güzellik otoritesi ve karşısında kendini ütopik standartlara ulaştırmak için otoriteye teslim olması gereken müşteri rolleri oluşuyor. Toplumdaki hâkim kusursuz güzellik algısının söylemleri yeniden inşa edilirken tanıtımı yapılan "küçük dokunuşlar", ulaşılması imkânsız bir güzellik standardına dönüşüyor. Öyle ki insan kendi bedeniyle barışıksa bile bunu yıkmak üzerine tasarlanmış. Aynada daha önce fark etmediğiniz mimik çizgileri için botokslar, yeteri kadar dolgun ve uzun olmayan kirpikler için uygulamalar, düşük burun ucu ve ince dudaklar için dolgular, korkunç acısı ve cilt hastalıklarına davetiye çıkaran yapısına rağmen bir kadının kendisine verebileceği en iyi hediye olarak pazarlanan lazer epilasyonlar ve niceleri… Böylelikle bir kadın için haftalık rutinde "güzelleşmeye" vakit ayırmamak ayıp, günah, yasak gibi kavramlara döşüyor.Niyetim Roxane Gay’in <a fr-original-style="" href="https://www.5harfliler.com/kotu-feministin-manifestosu/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Kötü Feministin Manifestosu&nbsp;</a>metnindeki gibi makyaj yapmayan, mini etek giymeyen, kıllarını almayan bir feminist stereotipini desteklemek değil. Ancak bir sınır yoksa hiç sınır yoktur. Bugün dolgu ve botoks artık herhangi bir rutin cilt bakımı seviyesinde görülüyor. Zaten rakamlar da bu durumu onaylar nitelikte.2018’de <a fr-original-style="" href="https://www.glamour.com/story/american-women-minimally-invasive-cosmetic-procedures" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Amerikan Plastik Cerrahi Derneği</a>’nin yaptığı bir araştırma sonucuna göre 2000-2017 yılları arasında botoks ve dolgu işlemleri yaptıranlar %186 oranında artmış. Gençler estetik yaptırmazlarsa güzel olamayacakları yanılgısına düşüyor.Uluslararası Estetik Cerrahi Derneği'nin (ISAPS) "Global Survey 2020 Raporları"na göre Türkiye, pandemi döneminde dünyada en çok estetik cerrahi yapılan 5 ülkeden biri oldu. Aynı araştırmaya göre sektör yüzde 1,8'lik bir büyüme <a fr-original-style="" href="https://www.aa.com.tr/tr/saglik/pandemide-dunya-estetik-icin-turkiyeye-kostu/2539138" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">sağladı.</a>Güzellik endüstrisinin gelişmeye en açık sektörü insanları iyi hissettirmeyi hedefleyen hizmetler anlamında kullanılan ‘well being’. Sağlık ve güzellik endüstrisinin kesiştiği bu sektör, kozmetik, dermatoloji, masaj, spor, diyet uzmanlığı, estetik cerrahi gibi alanları bünyesinde barındırıyor. Kişilerin kendilerini eksik ve yetersiz bulmasına dayanan güzellik endüstrisinde bireyin özgüvenini kaybettiği anda nerede yönlendirme nerede özgür irade devreye giriyor bilemiyoruz. Farklı bir deyişle kim suistimal ediliyor kim tercih ediyor belli değil. Ebru Güzel’in Kültürel Bağlamda Kadın ve Güzellik&nbsp;başlıklı doktora tezinde görüşülen orta ve üst sosyo-ekonomik gelir düzeyine mensup 37 kadın 13 erkek, fiziksel güzelliğin “kadına” kısa süreli ve devamı olmayan bir güç getirdiğini ve özellikle 50 yaşından sonra gergin bir yüze sahip değillerse iş yerlerindeki konumları olursa olsun ciddiye alınma oranının düştüğünü gösteriyor.Toplumu değiştirecek olan geçmişte olduğu gibi bugün de düşünce insanları ve konu kadınların omzuna bindirilen güzellik baskısıysa, direnmek yine kadınlara düşüyor. Toplumun doğaya aykırı normları değiştirilmeli. Bireyin mücadelesi kişinin gelecekteki kız kardeşlerine verdiği en önemli destek değil mi?

Ankara'nın güzellik endüstrisi

Çok eski tarihlere gitmeden şimdi içinde bulunduğumuz bu yüzyılda kadınlar neler yaşıyor, özellikle günümüzde kadını dört duvar arasına sıkıştırmaya çalışan, ona şiddet uygulayan, hatta yaşama hakkını elinden alan düzene karşı kadınlar nasıl bir mücadele ve direniş sergiliyor? Bu konuda aktivist ve medya çalışanı Rojbin Bor ile söyleşi yaptık.Bor, Van’da faaliyet yürüten Star Kadın Derneği’nin kurucularından. Bor hakkında 16 ayda 28 soruşturma açıldı. Bor'un "#GercusteNelerOluyor" hashtag'iyle yaptığı “Musa Orhan’larınızı korumaya devam mı? Kürtlere karşı topyekun savaşınızda, yeni özel konseptiniz bu mu?” paylaşımı nedeniyle hakkında “halkı kin ve nefrete sürüklemek” iddiasıyla dava açıldı.Bor, "Kadının hapsedildiği, kapatıldığı ve belki köleleştirildiği bir gerçeklik algısının varlığından ve köklü oluşundan bahsedebiliriz. Bu kadınlar gerçekten de güvencesiz, ne bir emekliliğe, sağlık güvencesine, gelire ulaşabiliyorlar ne de toplumsal olarak bir kazanım elde ediyorlar. Aslında sadece oraya hapsolan, mecbur olan ve mahkum olan bir kadın gerçekliği ortaya çıkıyor"&nbsp;diyor.HÜDA PAR'ın "Kadınlar narindir" söylemlerini sorduğumuzda şu yanıtı veriyor:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(240, 129, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(240, 129, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">"Sadece HÜDA PAR değil, bu ülkede birçok faktör kadınları bu noktaya çeken bilhassa mutfak ve yatak odası arasında bir yaşam alanı belirleyen bir gerçeklik içerisinde. Partinin geldiği anlayışın geleneğine baktığımızda, örnek veriyorum 'Kadınlar erkek doktora muayene olamasın, erkek personelden hizmet almasın,' aslında 'Kadın hasta olsun ölsün, dışarı çıkmasın, sosyal yaşam içinde herhangi bir erkekle temas içerisinde olmasın' mantığına eviriliyor."</blockquote>Van'da erkek şiddeti ve kadın cinayetlerini sorduğumuzda Bor şunlara dikkat çekiyor:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(240, 129, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(240, 129, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">"Kadına yönelik bir nefret suçu işleniyor. Biz buna artık sadece şiddet ve katliam diyemeyiz. Bu çok kurumsallaşan, örgütleşen, birbirini besleyen ve kollayan, kollamak derken 'bir kadını kollamak, kadın yaşam alanını sağlamaya çalışmak'tan bahsetmiyorum, erkeğin erkeği, devletin erkeği, dinin erkeği, nerdeyse tüm dünyanın erkeği koruduğu bir gerçeklik var."</blockquote>Kadınları kısıtlamaya, dört duvar arasına, özel alana hapsetmeye çalışan bu mantıkla Van'da artan şiddet, cinayet ve şüpheli ölümlere ilişkin neler düşündüğünü ve bunlara karşı kadınların nasıl bir direniş ve mücadele yürütmesi gerektiğini soruyoruz:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(240, 129, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(240, 129, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">"Van'da hem feodal kodlar çok güçlü, eğitim oranı düşük, hem de Van çatışmalı bölgede olmasından kaynaklı her türlü işgale, gaspa, mahrum bırakılmaya maruz kalmış bir pozisyon içindedir. Van’da özellikle artan kadın cinayetleri, şüpheli kadın ölümleri &nbsp;ve kadına şiddet var, tüm bunları nereye oturtmak gerekiyor, bence en başlıca sebebi mevcut iktidarın cezasızlık politikası ile erkeğe sunduğu cüret üzerinden tanımlamak gerekir. Toplumlar, fikirler, yaklaşım ve algılar değişebilir ama bunun için tabii ki caydırıcı bir gücün, mekanizmanın olması gerekiyor.Bugün Van'da kadına yönelik şiddet erkek eliyle gerçekleşirken aynı zamanda toplum eliyle de örtülmeye çalışılıyor. Kadın şiddetle karşılaştığında, bunun şikâyetini yaptığında bunun evin bir sorunu olduğu ve dışarıya yansımaması gerektiği gibi algılar var.Van bir milyon yüz binin üzerinde bir nüfusa sahip, kentte tek bir tane sığınma evi var ve kapasitesi 48 kişilik. Van'da 52 tane kadın kurumu vardı, her ilçede bir kadın sığınma evi vardı. Ama kayyumlar kadın kurumlarını kapattı. Kadınlar birçok şeyden mahrum kalabiliyor, yeterince beslenemiyor ve kalacak yer bulamıyor. Bu kadınlar mobbing'e maruz kalıyor ve özellikle kolluk gücünün ısrarı ile evlerine, şiddet gördükleri yerlere geri dönmek zorunda kalıyorlar. Bu kadınlar kendilerini çok alternatifsiz hissediyorlar."</blockquote><img src="https://images.aposto.com/2023/4/3/1685528296629.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.75" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Rojbin Bor<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Kadın örgütlerinin bu durumda neler yapabileceğini soruyoruz:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(240, 129, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(240, 129, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">"Bunu Van özelinde ele aldığımızda, yıllardır kadın mücadelesi yürüten ve bu alanda çalışan biri olarak, özellikle Van’da kadın örgütleri çok farklı bir noktaya çekiliyor, yaptıkları her faaliyet örgüt üyeliği, örgüt propagandasına bağlanan bir yerde tutuluyor.Artık kadın örgütlerinin doğrudan devlet üzerinde, mekanizmalar üzerinde bir etkisinden çok bahsedemiyoruz. Kadın örgütleri kadınlara gereken desteği ancak bireysel ilişkiler nezdinde geliştirebiliyorlar. Örneğin bir kadının sığınma ihtiyacı olduğunda bunu kendi aramızda denkleştirerek kalabileceği yer temin edebiliyoruz.Ne yapmak gerekiyor? Gerçekten mücadeleden hiçbir zaman vazgeçmemek gerekiyor, yani sonucu ne olursa olsun, bizi birbirimize, birbirimizi de kendi mücadelemize emanet etmek gerektiğine inanıyorum. Her şey geçecektir, ama ast olan kadının kendisidir.”</blockquote>

Van'da kadın direnişi: Dört duvar arasında

Sol Feminist Hareket, Cumhurbaşkanlığı seçiminin ikinci turunda “Bu karanlığa teslim olmayacağız, buradayız!” adlı bir bildiri yayımlayarak kadınları oy vermeye ve sandıkları korumaya davet etmişti. Hareket, yayımladığı bildiride "Kadına yönelik şiddetin son bulması için, LGBTİ+’ların hakları ve yaşamları için, çocukların geleceği için, İstanbul Sözleşmesi’ni geri kazanmak için, 6284 numaralı kanunu uygulatmak için, medeni haklarımıza sahip çıkmak için, yaşamlarımız ve haklarımız için mücadeleden bir adım geri atmıyoruz"&nbsp;demişti.İkinci tur seçimin de sona ermesinin ardından SOL Parti’de kadınların örgütlendiği bir alan olan&nbsp;Sol Feminist Hareket’ten Parti Meclisi Üyesi Gizem Gül Kürekçi, seçim sonucunu ve kadın direnişinin güncel durumdaki konumunu ve sonraki adımlarını değerlendirdi."Meclisteki sağcı çoğunluğu nasıl değerlendiriyorsunuz?" sorusuna "Bu önemli bir soru"&nbsp;diyor ve ekliyor:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(240, 129, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(240, 129, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">"Bu seçim, Talibancılarla kadınlar, sermaye aşıklarıyla yoksul halk kesimleri, tarikat karanlığı ve çocuklar arasında bir seçimdi ve mücadeleyi buradan kurmamız gerekiyordu. İşlevsizleştirilmiş, sağcı-gerici Meclis’in bugün Türkiye’nin geleceğine dair bir kurguda rolünün olacağını düşünmüyorum. Belirleyici olan şey, bizim toplumsal mücadelemizin ne kadar güçlü olacağıdır. Biz kadınları kendi hayatlarına sahip çıkmaya, iradesini kimseye teslim etmemeye çağırıyoruz."</blockquote>"Sol Feminist Hareket olarak ilerleyen süreçlerde neler yapmayı planlıyorsunuz?" diye sorduğumuzda ise, Kürekçi sonraki adımları şöyle aktarıyor:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(240, 129, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(240, 129, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">"Kadınlar üzerinde özellikle durmak istiyorum çünkü bizi çok parlak günler beklemiyor, kadınlar olarak zor günler yaşayacağız. Nafaka tartışmaları, çocuk yaşta evliliğin yasalaştırılması, karma eğitim tartışmasıyla kadınlara bu yolun kapatılması, çalışma hayatında ve kamusal hayattan dışlanma meseleleri&nbsp;gündeme gelecek. Yasal düzenlemelerle ve toplumsal alandan kadınları silmeye çalışacaklar. Doğal olarak kadınların burada yaşayabilmesi için başka şansı yok, bunu biliyoruz. Bu yüzden yan yana, dayanışmayı kurarak ve mücadelemizi büyüterek devam edeceğiz.Bu bizim için bir varlık mücadelesi. Bunu yan yana gelerek güçlendirebiliriz ve bu olmadan da memleketin geleceğine dair bir hamle yapabilmek mümkün değil."</blockquote>

Partilerin kadın örgütleri seçim sonrası ne yapacak?

Cumhurbaşkanlığı Seçimleri ikinci tura kalınca gözler tekrardan Kürt seçmenlere yöneldi. Özellikle son süreçte sosyal medyada Kürt seçmenlere yönelik ırkçılık ve kullanılan ayrıştırıcı dille birlikte Millet İttifakı'nın yeni stratejisiyle milliyetçi kesimi daha çok etkilemeye yönelmesi ve seçmende oluşan umutsuzluk tablosu, yaklaşık yüzde 9 bir orana sahip Kürt seçmenlerin kafalarında soru işaretlerine yol açtı. Peki bütün bu etkenler ikinci tura kalan Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Kürt seçmeni nasıl etkileyecek? Feminist aktivist ve yazar&nbsp;Zozan Özgökçe, Uçan Süpürge Yerel Kadın Muhabirler Ağı ile görüşlerini paylaştı.<img src="https://images.aposto.com/2023/4/3/1684919214118.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.48" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Zozan Özgökçe<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Özgökçe, ilk olarak seçimlerin öncelikle Kürt seçmenler ve kadınlar için önemli bir viraj olduğundan bahsetti:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(240, 129, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(240, 129, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">"Yıllarca çok ciddi ihlaller yaşadık. Birçok kişi özellikle 15 Temmuz’dan sonra KHK ile işinden oldu, kadın örgütleri kapatıldı, basın susturuldu ve sosyal yaşam çekilmez hâle geldi. Aynı zamanda İstanbul Sözleşmesi bir gecede feshedildi ve 6284 uygulanmıyor. Kadınlara hizmet veren mekanizmalar uzun bir dönemdir çalışmıyor, şiddet gören bir kadının hayatını koruma altına alabileceği ve geleceğini kurabileceği mekanizmalar yok malesef. Zaten sığınma evleri yetersizdi. Bağımsız kadın örgütlerinin ve belediyelerin sığınma evleri kapatıldı. Yani Kürt seçmenler ve kadınlar için baktığımızda bu seçimler bizler için önemliydi.Benim motivasyonum değişeceğine yönelikti. Çünkü sokağa, kadınlara veya yoksulluğa baktığımızda bundan toplum çok etkileniyor. Ekonomimiz çok kötüye gidiyor dolasıyla herkes mutsuzdu ve mutsuz bir çoğunluk varken hâlâ mecliste AKP’nin milletvekili sayısında çoğunluk alması ve MHP’nin de böyle yüksek bir oranda oy alması gerçekten beni çok şaşırttı."</blockquote><h3 fr-original-style="text-align: left;" style="text-align: left; margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">"Seçimlerde en etkin güç kadınlar"</h3>Özgökçe, seçimlerde Kürt kadın seçmenlerin neden etken güç olduğuyla ilgili şunları vurguladı:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(240, 129, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(240, 129, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">"Kürt kadınları bütün siyasi partilerin tabanından daha çok çalışıyorlar ve çok çalışan tarafta da kadınlar var. Seçmenlerin tepkili olması gerektiğini düşünüyorum. Sokakta bir tepki mevcut ama aynı zamanda bir korku da var. Bu iktidar biz kadınların ve erkeklerin üzerine genel olarak bir korku yaydı."</blockquote>Son dönemde, özellikle de 14 Mayıs seçimlerinden sonra sosyal medyada Kürt seçmenlerin karşılaştığı ırkçı saldırıları değerlendiren Özgökçe şunları ifade etti:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(240, 129, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(240, 129, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">"Bu saldırılara uğrayanlar genelde politize olmuş Kürtlerdir. Çünkü artık sosyal medyada insanlar Kürt meselesi hakkında konuşmaya korkuyorlar. Nedeni; gözaltı, ailelerin ve kişilerin fişlenmesi. O yüzden genelde politize olmuş, bir şeyler söyleyen ve yapmaya çalışan Kürtler bu seçimlerde Erdoğan’a oy vermeyip Kılıçdaroğlu’ya oy verecekler. Çünkü ırkçı her türlü yaklaşım tabi ki diğer tarafa yönlendirir.AKP ideolojik olarak gelişmemiş ve ona kendisini muhtaç kıldığı bir kesimden oy almaktadır. Biz Kürtler, cumhuriyet kurulduğundan beridir bu ırkçı yaklaşımları yaşamımızda görüyoruz. Fakat Kürt seçmenin eğilimi değişebilir. 'Kürt seçmen' bir kitle değil, hep aynı yönde aynı davranışı sergilemiyor. Ortak amaç şu anki iktidarın gitmesi."</blockquote><h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">"İkinci tura kalan Cumhurbaşkanlığı Seçimleri referandum niteliğinde"</h3>Özgökçe, 14 Mayıs seçimlerinden sonra ikinci tura kalan Cumhurbaşkanlığı Seçimleri ile ilgili şunları ifade etti:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(240, 129, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(240, 129, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">"Kürt seçmenler Kılıçdaroğlu’yu çok sevdiği ya da politikalarını benimsediği için oy vermiyor. Erdoğan gitsin ve değişimden yana adımlar atılsın diye oy veriyorlar. Bu seçim referandum niteliğinde bir seçim. Böyle bir seçim olduğu için de bu seçimlerin kazanan tarafı olması için muhalefetin adayı Kılıçdaroğlu’nun Kürt seçmenlere insani, ırkçılıktan uzak ve temel insan hakları boyutunda yapacağı söylemler önemli olacaktır. Temel yaşam haklarından tutun ifade özgürlüğüne kadar anayasal olarak güvence altına alınmış tüm haklar ihlal ediliyor ve her geçen gün haber alma özgürlüğümüzden tutun onurlu bir yaşama kadar her şey ihlal ediliyor."</blockquote><hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Zozan Özgökçe hakkında:Feminist aktivist ve yazar Zozan Özgökçe, 9 Nisan 2004'teki kuruluşundan bu yana kadına yönelik şiddetle ve ayrımcılıkla mücadele eden Van Kadın Derneği'nin (VAKAD)&nbsp;kurucularından. Şiddet gören kadınlara hukuksal, sosyal, ekonomik, psikolojik destek veren, 2011 Van depreminde zarar gören bölgelerde çalışmalar yapan VAKAD, OHAL kapsamında 677 sayılı KHK'yla 22 Kasım 2016’da kapatıldı. Özgökçe ise 2017'de “Türkiye Cumhuriyeti Devletini, devletin kurum ve organlarını aşağılama”, “örgüt propagandası” ve “Cumhurbaşkanına hakaret” iddiasıyla gözaltına alınmıştı.

Yerel Kadın Muhabirler Ağı

Yerel Kadın Muhabirler Ağı