After Yang

Önerilen filmlerin anında IMDb puanına bakıp, 7.0'ın altına burun kıvıranlara daima sinir oldum. Oysa altı-nokta-bir-şeylerde tatlı ve içten filmler, değerli keşifler, izleyene kişisel olarak dokunan hikâyeler vardır.

Unutmak mı daha korkutucu, unutulmak mı? Hatırlamak mı daha zor, 'o gün' geldiğinde hatırlanmak isteğiyle bugünden çırpınmak mı? Anıları saklayıp onların yüküyle yaşamak mı, başkalarının sakladığı anıları kontrol edememek mi? After Yang'i izlerken döktüğüm her damla göz yaşıyla, haftalardır saplantılı bir şekilde dinlediğim o Batuhan Kordel şarkısı geçiyor aklımdan: Anıları Sakla.

Gitsem buralardan
Arkama bile bakmadan
Senden tek isteğim
Anılarımızı saklaman

Sevmeyi unutma
Sen güzel seversin
Olmadı diye tanrıya
İsyan edemezsin

Minimal bilim kurguları daima sevmişimdir. Kogonada'nın After Yang'i de çok uzak olmayan bir gelecekte geçen, minimal bir bilim kurgu filmi. Görsel efektlerin olabildiğine az kullanıldığı, yaratılan dünya ve gelecek algısının sadece hikâyeyle ve hislerle inşa edildiği... Küçük Mika'yı evlat edinmiş çift Jake ve Kyra'nın, ona bir kardeş olması ve kızlarına köklerini öğretmesi için Çin kültürüne dair bir veri tabanı niteliğindeki yapay zeka Yang'i de ailelerine katıyorlar. Mika, Yang'le vakit geçirerek büyüyor, onu öz abisi sayıyor. Gün geliyor, Yang arızalanıyor. Evin babası Jake, onu tamir ettirmek için çırpınıp dururken ve arızanın kaynağını araştırırken Yang'in hafızasının derinliklerine ulaşıyor. Yang'in sakladığı anılar, Yang'in saklamayı seçtiği anılar, bilim kurgu edebiyatının ve sinemasının daimi sorularından birini yeniden soruyor: Yapay zekanın hissetmesi mümkün mü? Bir de zaman döngüsü, sonlar ve başlangıçlar hakkındaki söylemleri var bu arada After Yang'in, yürek parçalayan: Lao Tzu'nun "What the caterpillar calls the end, the rest of the world calls a butterfly." sözüyle oluşuyor kafamızda yeni sorular; birinin sonu, diğeri için başlangıç mıdır - ya da hatta belki, her son bir başlangıç mıdır?

After Yang, 41. İstanbul Film Festivali'nde izlediğim en iyi iki filmden biri olmanın yanı sıra, beni ciğerim sökülürcesine ağlatan o filmlerden oldu. Yang'in sakladığı anılar, Yang'in tekrar tekrar yaşadığı sonlar ve başlangıçlar ve Yang'in tekrar tekrar yaşadığı sonlar ve başlangıçlara rağmen saklamaya devam ettiği anılar, unutmadığı anlar etkiledi beni. Hayatınızın en güzel gününü sonsuza dek saklamak için kimseye çaktırmadan çektiğiniz bir fotoğrafı en değerli hazineniz olarak saklıyorsanız, birini gizlice o anı saklamaya çalışırken yakaladığınızda kalp çarpıntılarınız yüzünüze bir gülümseme olarak taşıyorsa, sakladığınız anıları kafanızda defalarca geri sarıp oynatıyorsanız siz de ağlayacaksınız. 

Fakat ağlamadan önce, filmin açılışında ise Aska Matsumiya'nın "Welcome to Family of 4" şarkısı eşliğindeki dans sahnesinde inanılmaz eğleneceğinizi eklemek isterim.

★★★★★