Besteci Lorne Balfe, James Erskine’nin yönettiği Pantani: Bir Bisikletçinin Kaza Sonucu Ölümü (Pantani: The Accidental Death of a Cyclist) belgeselinin müziklerini hazırladı. Belgesel Pantani’nin hayatını mercek altına alırken bir yandan da bu hikâye etrafında dönemin bisiklet kültürünü ve bunların dopingle olan ilişkisini sorguluyor.

1998’de Pantani, hem Giro d’Italia’yı hem de Tour de France’ı kazandı ve neslinin en iyi tırmanışçılarından biri olarak kabul edildi. Aynı yıl her iki turu da kazanan nadir bisikletçiden biri. Bu yazıda Marco Pantani’nin hayatını da kronolojik olarak dinleyip okuyacaksınız. 

Marco Pantani, Fotoğraf: Pinterest

Ses yaratıcısının bisiklet dünyası

Lorne Balfe karakterleri ve onları somutlaştıran hikâyeleri yansıtan müzikal bir ses yaratıcısı. Besteci, bir hikâye anlatıcısı olarak çok yönlülüğünü ve yeteneğini, görsel hikaye anlatımının tüm ortamlarında inanılmaz müzikler sunarak kanıtladı. Ses ortamının önemini burada belirtmekte fayda var. Balfe albümde, acımasız yokuş tırmanışlarında gereken cesareti Pantani’yi anlatmak için özenle işlemiş ve yarış anındaki fiziksel izolasyonu yakalamada son derece başarılı bir sound yakalamış. Pantani bisikletle ilişkisini “Bir oyun olarak başladı, benim yaşımdaki diğer çocuklara karşı kendimi sınamanın neşesi… zamanla bir iş haline geldi. Baskı altındaydım. Aşağılandım. Bugün bisiklet sürmeyi kazanmakla ilişkilendirmiyorum. Bunu başıma gelen korkunç şeylerle ve yakınımdaki insanlarla ilişkilendiriyorum.” diyerek anlatıyor.

Pantani’nin hayatını 5 ayrı besteyle bölümleştiren Balfe, müzikleriyle Pantani’nin hayatını öyküleştirmiş, biz bu öyküyü hem dinleyebilir hem de okuyabiliriz. — Tabii kahraman ve süper insan etkisi görmek isteyenler belgeseli de izleyebilir. Albümde parçaların sıralaması da Pantani’nin hayat evreleri gibi, uzun ambiyans sesler, ufak dokunuşlara sahip, katman katman eklenen yapılarla kompozisyon oluşturulmuş. Bisikletçinin hayat evrelerinin müzikteki karşılıklarını duymak için albümü buradan itibaren albümü dinlemeye başlayabilirsiniz.

Marco Pantani, Fotoğraf: Pinterest

Pantani'nin kazanma ritmi

Départ Réel: Marco Pantani’nin bisiklete başladığı çocukluk dönemindeki ilk heyecanla başlayıp daha sonraları sıklaşan ritim ve eklenen vurmalılarla giderek büyüyen ve işi biraz kriminalleştiren bir sahneye dönüştürüyor. Pantani güçlü, azimli bir bisikletçi. Büyük, kondisyonlu ve patlamalı başlıyor albüm, Pantani’nin atakları gibi. Continuum* öğeleri var; sürekli, durmadan pedal çeviren yorulmayan birini temsil ediyor. Dünya çapında bir dağcının fizyolojik yapısını yansıtan, arkadaşlarıyla birlikte binmek için annesinin bisikletini ödünç alan çocuk Pantani’yle tanışıyoruz. Eklenen gitar tonları ve davullar aracılığıyla onun kendine özgü hamlesi olan tırmanışlarını takip edebiliyoruz ve 1992’de 22 yaşında Giro d’Italia’nin amatör versiyonu olan Girobio’yu kazanarak başlayan Marco Pantani’nin bisiklet yaşamının kazanma ritmine giriş yapıyoruz.

Pantani, Carrera bisikletiyle profesyonelleşerek 1995 Fransa Bisiklet Turu’nu üçüncü bitirdi, en hızlı tırmanış rekoruyla Alpe d’Huez etabını kazandı. 1996 yılında Milano- Torino’da çok ciddi bir kaza geçirdi, fakat bu, bisiklet kariyerine devam etmesine engel olmadı. Pantani’nin hayatı da müziği de bize
—geliyor gelmekte olan diyor.

Giro d’Italia: 1999 Giro d’Italia’da kazandığı Madonna di Campiglio etabı kariyerinin zirvesiydi, fakat birkaç gün sonra doping yaptığı iddiasıyla Giro’dan diskalifiye edilen Pantani için işler değişmeye başlamıştı — tabii ki müzik de. Korku, endişe, umut, heyecan, şaşkınlık. Bu olanlarla birlikte büyük bir depresyona sürüklenen bisikletçi, acınası bir müzikle değil de synthesizer kullanarak büyük bir dijital ses ortamıyla betimleniyor. Bu ortama kademe kademe eklenen yaylılar ve görkemli bir orkestra çalışmasıyla da zirvedeki yalnızlık hissettiriliyor. Dramın en yüksek hissedildiği anda; yaylıların güçlenip uzadığını, ezgilerin artık korkudan endişeli bir umut ve heyecana dönüştüğünü duyuyoruz. Belgeselde, Pantani’nin yaşadıkları acınası hale getirilmeye çalışılsa da Lorne Balfe sesleriyle daha sağlam ve dramayı sululaştırmayan bir ses dünyası oluşturuyor.

Mont Ventoux: Heyecanlı, emin, yükselen tansiyon, tırmanma hissi, sanki kafasında bir şey var da ona pedallıyor gibi. Süreklilik öğeleri burada da var, bir parkur gibi. Pantani yarışırken tüm yeteneklerini sergileyen bunu da en çok dağlık etaplarda gösteren bir tırmanışçı. Kreşendolarla* Pantani’nin tırmanışını dinliyoruz. — Kreşendo müzikte seslerin daha da artıp güçleneceğini belirten harekettir, bu bize Pantani’nin hayatında da tansiyonun yükseldiğini gösteriyor.

2000 yılında Fransa Bisiklet Turu’nun en unutulmaz sahnelerinden biri yaşandı; Lance Armstrong ve Marco Pantani’nin Mont Ventoux’ya tırmanırkenki rekabeti Pantani’nin kariyerindeki en imza sahnelerinden biri. Her ne kadar bu galibiyeti Armstrong, Pantani’ye “hediye” olarak verdiğini söylese de Armstrong’un bunu yapmayacak kadar hırslı olduğunu biliyoruz. Marco Pantani 1994 Fransa Bisiklet Turu 15. etabında 28 dakika 20 saniyelik Mont Ventoux rekoruna sahip. Bu rekoru daha sonra 28 dakika 5 saniyeyle, Pantani'nin rekorundan 15 saniye zaman farkıyla Quintana elde etti.

Armstrong ve Pantani’nin Mont Ventoux rekabeti, 
Fotoğraf: Cycling News

Flamme rouge: Agresif temposuyla yükselten parçadan sonra artık inişe geçiyoruz. Pantani’nin tırmanışları kadar inişleri de ani ve patlamalı oluyor. Sürüşündeki gizemli dengeyi hala korumaya çalışan bisikletçi 2003’te son yarışı olan Settimana Internazionale di Coppi e Bartali’ye katılıyor. Genel klasmanı onuncu tamamladığı yarışta bir etap ikinciliğiyle son kez podyuma çıkıyor. Bu son bayrak geçişinde de hayal kırıklığı ve umutsuzluk hakim. Parça son derece akustik ilerlerken yaylıların eklenmesiyle gizemli bir kötü sona götürüyor bizi. 

Death Of A Cyclist: Bisikletçi sahneden indi ve sürüklendiği ağır depresyonla insanlardan uzaklaştı. 2004 yılında aşırı doz kokainden hayatını kaybeden Pantani’nin kariyeri boyunca hiçbir doping testi pozitif çıkmamıştı. Fakat 1998 Tour de France galibi bisikletçinin EPO kullandığı ortaya çıktı. Kendisi doping kullandığını hiçbir zaman kabul etmedi. Albümün ilk parçası “Départ Réel”’de duyduğumuz gitar motiflerini son parçada da duymaya başlıyoruz. Bu sefer tedirgin bir tonla değil de yaşanan trajedinin bitişi ve son sözü olarak duyuyoruz.

Pantani kahraman mı?

Marco Pantani, bisiklet camiasına unutulmaz anlar yaşatırken bu hikayeye öfkeli tepkilerini de kattı. Sadece albümü dinlesek bile Pantani’nin dönüm noktalarını zihnimizde canlandırabiliriz. Albümdeki parça isimleriyle bu dönüm vurgulanırken albümün 17 dakika 28 saniyede tamamlanması da Pantani’nin kısa ve etkili hayatının karşılığı olmuş. Bu seslerin oluşmasında Pantani’yi her ne olursa olsun kahramanlaştırmaya çalışan İtalya halkının da payı büyük. 

Bu hikayede Pantani için tasarlanmış sesleri nasıl duyduğumuz; bizim sosyal dünyamız, Pantani’nin sansasyonelleştirilmeye çalışılan hayatına ne taraftan baktığımız ve spor dünyasındaki kahraman hikayeleriyle fazlasıyla alakalı. Pantani’yi bir kahraman olarak mı görmek istiyoruz, yoksa doping gibi spor tarihinde çözülemeyen bir sorunun akla getirdiği ilk isim olarak mı? Eski dünya şampiyonu Laurent Jalabert, Pantani’nin ölümünden sonra belki de tüm ölümlerin ardından söylenebilecek en hakkaniyetli cümleyi kuruyor: — Pantani bir dahiydi. Hayatını doping ve depresyon meseleleriyle özetlemek doğru olmaz. 

Lorne Balfe müzikleriyle Marco Pantani’nin yaşamının sadece bu meselelerden ibaret olmadığını işliyor ve biz de bunların hepsiyle birlikte anlam kazanan bir dinleme gerçekleştiriyoruz.

_{Continuum: müzikte süreklilik} 

NBA’de 2017-2019 yılları arasında iki sezonda Batı Konferansı’nı 14. ve 12. sırada noktalayan Memphis Grizzlies, şu anda batı yarı finalinde 1-1 olan Golden State Warriors serisini kazanarak konferans finaline yükselmek istiyor. Grizzlies’ın 2018’de Jaren Jackson Jr.’ı, 2019’da Ja Morant’i draft ederek başladığı yapılanma süreci, son dönemin en güzel hikayelerinden birine sahne oldu.

2021-22 normal sezonunu 56 galibiyetle ikinci sırada bitiren Memphis’te, 2020 draftında 30. sıradan seçilen Desmond Bane, ikinci yılında “En Çok Gelişme Kaydeden Oyuncu” (MIP) ödülüne aday bir performansla yeniden yapılanmanın üçüncü sac ayağı oldu. Bane, %56.5 efektif saha içi yüzdesi ve maç başına 3 üçlük isabetiyle 18.2 sayı, 1.2 top çalma istatistikleri yakaladı.

2017’de ikinci tur 45. sıradan takıma katılan Dillon Brooks ve 2019’da 21. sıradan seçilen Brandon Clarke’ın yanı sıra; cüzi fedakarlıklar karşılığında kadroya dahil olan De’Anthony Melton ve Tyus Jones, kıymetli rol oyuncuları konumunda. Bu isimlere ilaveten veteran Kyle Anderson, Steven Adams; genç Ziarie Williams, Xavier Tillman geniş kadroyu tamamlayan isimler.

NBA’de en çok rotasyon kullanan takımlardan biri olarak bu genç nüve, eski Atlanta Hawks ve Milwaukee Bucks asistan koçu Taylor Jenkins’e emanet edildi.

Memphis Grizzlies/Twitter

En çok gelişme kaydeden oyuncu

Bu heyecan verici takım yapısı, NBA genelinde süregeldiği üzere, sürükleyici bir süperstara ihtiyaç duyuyor: Ja Morant. Sezon boyu gelişimi ve tavanı değerlendirilen, parkedeki “sihirli” anları sosyal medya akışlarını süsleyen Morant, kısa sürede kazanan bir takıma liderlik edebileceğini gösterdi.

Ja Morant, patlayıcılığını pota çevresi skor repertuarıyla birleştirdiği 2021-22 sezonunda %57.5 gerçek şut yüzdesiyle 27.4 sayı, 6.7 asist, 5.7 ribaund istatistikleri kaydetti. NBA tarihinde hem “Yılın Çaylağı” hem MIP ödülünü kazanan ilk isim olan 22 yaşındaki yıldız, havada karar verme lüksü olacak kadar atletik ve cesur. Sıradaki gelişim noktaları, gittikçe bu kararları daha doğru verme, ve hedefine ulaşmak için bazen havada kalmaya ihtiyaç duymamak.

NBA’de ortak gayenin üç sayılık atışlarla alanı açmak olduğu bir dönemde cüretkar şekilde çembere giden Ja Morant’in, kendine has bir seyir keyfi var. Ayrıca Morant, yeteneklerine ilaveten bir takımın yüzük yolunda lideri olabilecek mental özelliklere sahip olduğunu ortaya koydu.

Golden State Warriors/Twitter

Hanedanlık karşısında zorlu sınav

Bu güne üzerine koya koya gelen Memphis Grizzlies, en elle tutulur başarısına imza atmak için, yeni versiyonuna tanık olduğumuz Golden State Warriors hanedanlığıyla mücadele ediyor. Warriors’ın bir sayı farkla ev sahibi avantajını aldığı ilk maçın ardından Grizzlies, FedExForum’da ikinci maçı 18’i son çeyrekte olmak üzere 47 sayı - 8 ribaund - 8 asistle oynayan Ja Morant önderliğinde kazandı.

Koç Taylor Jenkins, Morant’in şovunu, “Bu anlar için oynuyor ve sahip olduğu enerji bulaşıcı.” sözleriyle tanımladı.

İkinci maçın henüz başında Gary Payton II’nin dirseğinin kırılmasına sebep olan “centilmenlik dışı” faulü sonucu Dillon Brooks, San Francisco’da oynanacak üçüncü maçta forma giyemeyecek. Öte yandan Payton’ın eksikliği, Golden State için seride dengeleri etkileyebilecek bir eksiklik.

Bu heyecan dolu serinin sonucu elbette Grizzlies ve Ja Morant adına çok önemli ancak henüz hikayelerinin gelişme bölümündeler. Bu yapılanmanın ileride referans noktası olup olmayacağını belirleyecek bir son yazabilecekler mi göreceğiz.

66 saniye. Sporda bu saniyeler pek çok geri dönüşü, bazı mesafelerde dünya rekorunu ya da en hızlı ulaşılan hedefleri temsil edebilir. Ancak 2 Mayıs Pazartesi akşamı Crucible Tiyatrosu’ndaki Dünya Snooker Şampiyonası finalinde bu saniyelerin başka bir anlamı vardı. Tüm turnuva boyunca sadece tek bir seans kaybederek finale kadar gelen Ronnie O’Sullivan, finalde jenerasyonunun en iyisi olarak kabul edilen Judd Trump’ı 18-13’lük skorla yenerek yedinci dünya şampiyonluğuna ulaştı. Kronometre de tam bu anda çalışmaya başladı. Masadan ayrılan Ronnie’nin ilk durağı Trump’ın yanı oldu. İkili, çoğunlukla Ronnie’nin konuştuğu 66 saniyelik bir sarılma anı yaşadı. Ronnie bu sarılmanın ardından yerine geçerken 30 yıllık kariyeri boyunca snooker masasında gösterdiği tüm hünerlerin aksine çokça saklamayı başardığı duygularını açığı çıkardı. Gözyaşları.

Ronnie O'Sullivan, final maçının ilk seansında hakem Olivier Martell'i beyaz topun yeri konusunda zorlarken

Önce mental geri dönüş

Turnuva sırasında “İçimde hâlâ 2 kez dünya şampiyonu olacak güç olduğunu hissediyorum. Fakat şu anda zamanım çok değerli. Turnuvalara tatil gibi davranabilecek duruma gelmek için çok çalıştım. Ancak şu an büyük resme bakmak zorundayım. Tüm yumurtalarımı snooker sepetine koyamam.” şeklinde bir açıklama yapan Ronnie O’Sullivan, üzerine uzun uzun düşünmek istediğim daha pek çok sözün de sahibi. O sadece şöhretiyle temsil ettiği sporun ötesinde değil, mental olarak da sahneyi paylaştığı pek çok sporcudan farklı bir seviyede. 2011 yılında ünlü spor psikoloğu Steve Peters’i ziyaret ettiğinde snooker'ı bırakmaya hazır olan Ronnie, yaşadığı mental dönüşümün ardından yanına 92 sınıfından yakın arkadaşları Willo (Mark Williams) ve (John) Higgins’i alarak 46 yaşında dünya bir numarası oldu. Ardından snooker tarihinin en yaşlı dünya şampiyonu unvanını kazandı. Daha da önemlisi 90’lı yılları domine eden Stephen Hendry’le birlikte en çok dünya şampiyonluğu kazanan isim oldu. 

Ronnie O'Sullivan, Kaynak: Eurosport

Ronnie'nin kanatları altında snooker

Şampiyonluk sonrası “Her oyuncunun bir raf ömrü vardır ama hiçbir şey yapmadan oturmak istemiyorum, kariyerimi olabildiğince uzatmak istiyorum.” diyen Ronnie O’Sullivan, 50'li yaşlarının ortalarına kadar en yüksek seviyede oynayabileceği konusunda rakiplerini uyardı. Her zaman temsil ettiği sporu seyirci ilgisi, turnuva takvimi, genç oyuncu gelişimi ve daha pek çok konuda geleceğe taşımaya çalışan Ronnie, kuşkusuz snooker için değerli bir figür. Sadece BBC kanalında 4.5 milyon kişinin canlı takip ettiği final, 2014’den bu yana en yüksek sayı. Üstelik geçtiğimiz yıla göre %17 daha fazla. Tüm bunlar snooker’ın geleceği için umut verici. Keza altı aydır Ronnie’nin peşinde olan ve sonu mutlu biten bir hikâyenin her anını kayda alan Netflix’in hazırlayacağı belgeselin yaratacağı etki de merak konusu.

Ronnie O’Sullivan & Judd Trump, Kaynak: Telegraph

Tahtın en büyük adayı Trump mı?

Masadan ayrılmadan Judd Trump’a da bir selam gönderelim. En başta finalin gerçekten bir “final” olmasını sağladı. Ronnie O’Sullivan’ın "Olabildiğince rahat olmaya çalıştım ama bu muhtemelen birine karşı aldığım en büyük zafer.” şeklindeki sözleri de bunun en büyük kanıtı. 2019 yılında dünya şampiyonu unvanını kazanan Trump’ın hikâyesinde eksik sayfalar, hâlâ doldurulması gereken bölümler var. Ronnie’nin ona ithaf ettiği “Oyunu oynama şekliyle şimdiden tüm zamanların en iyisi.” sözü de en büyük motivasyonu. Yıllar, 66 saniyelik sarılmanın sadece duygusal bir boşalma değil, aynı zamanda snooker’ın geleceğini aydınlatan meşalenin teslimi olup olmayacağını gösterecek. Kuşkusuz o vakte kadar Ronnie’yi spot ışıklarının altında görmeye devam edeceğiz.