Bu hafta,
🛣️ Elektrikli araçlar için değiştirilebilir pil teknolojisinden,
🖼️ Telegram’ın Ukrayna direnişi için öneminden ve
🎯 Ankara’nın elektrikli araç şarjı atılımından bahsediyoruz.
Cambridge’den selamlar!
Bu hafta Singularity Üniversitesi’nin teknoloji kurslarında bir ifadeye denk geldik: “Teknoloji kişisel gelişim için tek güçlü araç olmasının yanı sıra özünde tamamen nötrdür.”
Bizce bu teknolojiyi anlayış biçimimizle ilgili en büyük sorunlardan biri. Çoğu zaman teknolojik altyapı ve araçların aynı bizim gibi insanlar tarafından geliştirildiğini bu yüzden aynı bizim sahip olduğumuz gibi görüş ve önyargılara sahip olduğunu unutuyoruz.
İnsanların teknolojiyle nasıl ilişki kurdukları üzerine daha derinlemesine düşünmemiz gerekiyor. Teknoloji insanlıktan bağımsız bir konsept olmadığı gibi, onu üreten insanların inançları ve güç ilişkilerini de taşıyor.
Yani eski Google yöneticisi Eric Schmidt'in ünlü sözü “teknoloji insanlardan daha güvenilir çünkü fikirleri yok” sözüne katılmıyoruz. Zaten öyle olsaydı, akıllı telefonlarımız erkek eline göre tasarlanmaz ve çoğu ilaç Afrikalılar ve Asyalılarda Beyaz Amerikalılarda olduğu kadar etkili olurdu.
Yani teknoloji geliştirmek, tamamen rasyonel bir süreç değil. İlk önce bunu anlamamız gerekiyor. Daha sonra teknoloji geliştirenlerin toplumsal dokuyu ne kadar değiştirme gücüne sahip olduklarını anlamamız gerekiyor. Ve son olarak da tüm bunları göz önünde bulundurarak kanunlarımızı ve normal bulduğumuz durumları değerlendirmemiz gerekiyor. Ne dersiniz?
Elektrikli Araçlar İçin Yeni Çözüm: Değiştirilebilir Pil
Çin, elektrikli araçlar için değiştirilebilir pil üretme yarışında Musk’ı geride bıraktı.
Dünyanın en büyük pil üreticisi Çin merkezli Contemporary Amperex Technology Co. Ltd. elektrikli araçlar için değiştirilebilir pil teknolojisi için adımlar attı. Elektrikli araçların öncüsü olan Elon Musk tarafından son on yılda denenip başarılı olamayan pil değiştirme teknolojisi Çin’de uygulanmaya çalışılıyor.
- Nasıl Çalışıyor?
Sistem oldukça basit işliyor. Elektrikli araçtan bitmiş pilin çıkarılıp yerine tam şarjlı bir pil ile değiştirilmesi şeklinde oluyor. Yeni tesisler sayesinde bu süreç otomatik bir şekilde birkaç dakika içinde gerçekleşebiliyor. Maliyet genellikle hızlı şarj hizmetlerinden fazla olsa da, benzinle çalışan bir arabaya tam bir depo benzin koymaktan daha ucuz oluyor.
Avantajlarına göz attığımızda ise gözümüze ilk hız ve rahatlık çarpıyor. Youtube’da yayınlanan videolardan gözlemlediğimiz üzere, arabayı değiştirme bölmesine sokmak da dahil olmak üzere, pil değiştirme 10 dakikadan daha az sürede tamamlanabiliyor. Tesla’nın en yeni teknolojisi ile bile pilin tamamen şarj edilebilmesi en az yarım saat sürdüğü göz önünde tutulduğunda değiştirilebilir pil teknoloji oldukça kullanışlı gözüküyor.
- Kötü Polis
Tabiki bu kadar avantajının yanında dezavantajı da yok değil. Değiştirilebilir pil teknolojisi, şirketler için hızlı şarj istasyonu kurmaktan 10 kat daha maliyetli olabilir. Pilin çok pahalı olması sebebiyle çoğu pil değiştirme istasyonunun elinde sınırlı sayıda şarjlı pil bulanacak, bu da sürücülerin tam şarjlı bir paketin hazır hale gelmesini beklemekle zaman kaybedeceği anlamıyor geliyor. Bu sistemin uygulandığı varsayıldığında olası sorunlardan bir diğeri ise, kusurlu bir piilin bir kazaya veya yangına neden olmasını durumunda kimin sorumlu olacağının belli olmamasıdır. Tüm bu avantajları ve dezavantajları yakın zamanda somut bir şekilde gözlemleyebileceğiz gibi gözüküyor.
Ukrayna-Rusya Savaşı ve Telegram’ın Yükselişi
Rus birlikleri Kiev’i abluka altına almaya hazırlanırken milyonlarca Ukraynalı savaşa dair son gelişmeleri Telegram üzerinden UkraineNOW adlı kanaldan takip ediyor. Ukrayna’da işgal öncesinde dahi 500 bin üyeye sahip olan kanal, savaşın başlangıcı ile günde 8 milyon kez görüntülendi.
- Telegram Neden Tercih Ediliyor?
Telegramın bu kadar sık tercih edilmesindeki en önemli sebep hükümetin doğrudan vatandaşlarına an be an savaşın seyrine dair bilgileri sansürsüz bir şekilde paylaşabilmesinden geliyor. Kullanıcılar, Ukrayna cumhurbaşkanı Vladimir Zelenski ve Kiev belediye başkanı Vitali Klitschko gibi kişilerin oluşturdukları Telegram kanallarına üye olup son dakika gelişmelerini takip edebiliyor. Telegramın özellikle Doğu Avrupa ülkelerinde içeriklerin sansürsüz yayınlanabileceği bir platform olarak ön plana çıkmıştı.
- Ukraynalıların Telegram Sevgisi
Ukraynalıların Telegrama olan bağlılıkların savaşın öncesine dayanıyor. 2014 yılında Rusya hükümeti Pavel Durov’dan bir başka girişimi olan popüler video yükleme kanalı VK’dan Ukraynalı protestocuların kişisel bilgilerini Rusya güvenlik güçleri ile paylaşmasını talep etti. Durov ise bu talebi açıkça reddettiğinden dolayı CEO'luk görevinden alınmış ve daha sonrasında siyasi baskılar neticesinde ülkeyi terk edip sonrasında Telegram’ın merkezini Berlin’e taşıdı. Bu durum Telegram’ı Ukrayna’nın en popüler mesajlaşma uygulaması haline getirdi.
- Telegramın Getirdiği Riskler
Öte yandan, Telegram’ın içeriklere müdahil olmamasının bedellerini hesaba katmak gerekiyor. Stratejik Diyalog Enstitüsü’nden analist Ciaran O’Connor’a göre Rusya Telegram üzerinden Ukrayna’yı Nazilerden arındırdığını ve Ukrayna ordusunun zayıfladığına dair haberlerle dezenformasyona ön ayak oluyor. Telegram’ın kurucusu Pavel Durov ise bütün kanallardaki bilgilerin doğruluğunu kontrol etmek için fiziksel imkanlarının bulunmadığını ifade etti. Üstelik DW Türkçe’nin haberine göre Alman hükümeti Telegram’a kurduğu baskı sonucunda nefret ve terör suçunun işlendiği 64 kanalı kapattırdı. Ayrıca Signal’in kurucusu Moxie Marlinspike 25 Şubat’ta Telegram’ın mesajları özel kanallarda dışında şifrelemediğini ve bu durumun Ukraynalılar açısından ciddi güvenlik tehditlerine mal olabileceğine dair tweet attı.
Ankara Otoparklarına Elektrikli Araç Şarjı Zorunluluğu
4 Mart 2022’de Resmi Gazete’de beyan edilen kanuna göre yeni binaların inşaat ruhsatı alabilmeleri için otoparklara elektrikli araç şarj yeri koymaları şart koşuldu.
Türkiye elektrikli araç atılımı için çok önemli bir adım atıldı. Resim verilere göre 2021 başından beri elektrikli araba satışları %237 artarak 2 bin 846’ya ulaştı. Hibrit arabalar ise %105,1 artışla 49 bin 493’e yükseldi. Böylece elektrikli ve hibrit araç oranı Türkiye genelinde %8,8’e ulaştı. Fakat elektrikli araçlarla ilgili en büyük sorun, altyapının geride kalması. Yollar ve otoparklar elektrikli araçları destekleyen şekle gelmezse beklenen atılım gerçekleşemeyecek.
- Yeni Yönetmelik
Bu nedenle, Ankara’dan gelen habere çok sevindik. Otopark Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğe göre, yeni binalarda bulunan 80 m2 altındaki her 3 daire için 1 adet, 80-120 m2 arasındaki her 2 daire için 1 adet, 120-180 m2 arasındaki her daire için 1 adet ve 180 m2 üzeri her daire için 2 adet park yeri olması gerekiyor.
- Neden önemli?
Konut projelerine ek olarak alışveriş merkezlerinin otoparklarında da asgeri %10 oranında elektrikli araçlarla uyumlu park yeri bulma şartı getirildi. Bütün bu hukuki düzenlemeler, elektrikli araç alımını teşvik edebilecek ve alışkanlıkların değişmesinin önünü açıcaktır. Yeşil teknolojilerin hızla hayata uyum sağlaması için fiyatların düşmesi ve alışkanlıkların değişmesi elzem. Ankara’dan gelen bu haber iki faktöre de hizmet ediyor.
Azeem Azhar’ın “The Exponential Age” kitabını okumaya başladık. Fikrine güvendiğimiz birinin yorumu şöyle oldu: “hep konuştuğumuz konuları çok yalın ve güzel anlatmış.”
Başlangıç Noktası’ndan bu haftalık bu kadar! Bu bülteni Alptuğ Kaan Temir, Hale Ceren Zeytinoğlu, Nilay Şahinoğlu ve Yasemin Büşra Karakuş’un katkılarıyla derliyoruz.
🔗 Linkedin: https://www.linkedin.com/company/baslangic-noktasi/
🕸️ Web: https://baslangicnoktasi.org/
🐦 Twitter: https://twitter.com/B_Noktasi
