<div data-page-number="1" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Şiirin hayatımızdan uçup gitmesi en büyük kayıplarımızdan birisidir. Bir yoksullaşma, yavanlaşma, bozarma işaretidir. Odadaki lavanta kokusu azalırken bayat havanın yerleşmesidir. O havanın içinde doğup büyümüş olanlar ne dediğimi anlayamazlar. Zaten en ağır kayıplarımız, kaybettiğimizi bilmediklerimizdir. Kazancakis’e sorun: Ege’nin maviliğine yelken açmamış olanlar neleri kaçırdıklarının farkında olabilirler mi? Şiirin gündelik hayattan uçup gitmesi yalnızca bize özgü değil. Batı ülkelerinin çoğunda da durum böyle. Büyük şairler yetiştirmiş Avrupalılar artık ezberden şiir okumuyorlar. Hatta hiç şiir okumuyorlar. Ve bu yüzden daha da tatsızlar. Ama böyle olmayan ülkeler de var. Bunların çoğu doğumuzdalar. Bazı yerlerde şiir hâlâ hayatın harcında, mısralar sabah yelinde uçuşuyor… </div>Hafız, hafızalarda yaşıyorÜç-beş yıl kadar önce İran gezimiz için Şiraz’a uçarken yakınımda oturan kadın yolcuya sordum: “Hafız’ı hâlâ okuyor musunuz?” Malum Şiraz, 800 yıl önce yaşamış olan büyük şair Hafız’ın şehridir. Ve Hafız, Şirazlı Hafız olarak bilinir. Şehirle şair özdeşleşmiştir. Kadın “Tabii okuyoruz,” dedi. “Hele gençler. Kimileri Hafız’ın divanından sayfa açıp günün falına bakıyorlar.” “Şiirin hayatın harcına karışması” derken böyle bir bütünleşmeyi kastediyorum. Yapay değil, doğal. Olması gerektiği gibi... Ondan birkaç yıl önce de Baku’da bir Azeri ressam arkadaş beni otomobille dolaştırırken sürekli ezberinden şiir okumuştu. Belli ki orada yapılması gerekeni yapıyordu. Hayat her fırsatta şiir okunan bir yolculuktu. ‘Yarin dudağından getirilmiş’Ben şiir okunan bir evde büyüdüm: Asker emeklisi babam bazen sofrada: “Yarin dudağından getirilmiş bir katre alevdir bu karanfil” gibilerden bir mısra patlatırdı. Bursa’da lisedeyken arkadaşlarımın hemen hepsi şiir yazardı. Ben de orada başladım. Şiirlerimizi Bursa gazetelerinin genç yetenekler sayfalarında yayımlardık! Okullardaki şiir matineleri çok popülerdi. “Şairin dediği gibi” günlük konuşmalarımızda çok kullandığımız bir deyişti. “Şairin dediği gibi, ‘Gel gör beni aşk neyledi.’”Alaturka musiki ile Divan şiiri arasındaki yakınlık şiir dağarcığımızı zenginleştiren kaynaklardan biriydi. Her insani duruma ışık tutan bir mısra ya da beyit bulunurdu belleğimizin derinliklerinde. O yüzden daha renkli, nükteli ve güzel konuşurduk. Bunun kaybolması yaşamın lezzeti açısından ağır bir kayıp değil midir?Tembelleşen belleklere şiirOkullarda şiir ezberletirlerdi. Pek çoğumuz istemezdik. “Ezberci eğitim sisteminin” bir uzantısı sayardık. Ve ezberciliğe karşıydık! Artık ezber yok! Ezber şiir de yok! Şiir yok! Ve işin en ilginci, nörologlar son yıllarda çok yaygınlaşan bellek zayıflaması ve kaybına karşı insanlara şiir ezberlemesini tavsiye ediyorlar. Ezberledikleri şiirleri sık sık tekrarlamalarını öneriyorlar... Hey gidi Eflatun, 2.400 yıl önce Phaedrus’ta, “yazı”yı tam da bu nedenle eleştirmemiş miydi? “Yazı ruhları tembelliğe alıştırır, unutkanlığa yol açar!” dememiş miydi? Şimdi de dijital teknoloji belleklerimizi tembelliğe alıştırıyor: Aslında “elektronik beyin” dediğimiz aletin gerçek bellek değil, bir yardımcı, bir kolaylaştırıcı olduğunu unutuyoruz! Sonuç: Gittikçe yaygınlaşan bir bunama hâli!Nörologlara göre çözümlerden birisi: Bol bol şiir ezberlemek! “Güneş giren eve doktor girmez” diyenler gibi biz de “Şiir okunan eve nörolog girmez!” diyebilir miyiz?<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"> <ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Haluk Şahin'e İpek Yolu Uluslararası Şiir Ödülü:&nbsp;Akademisyen, gazeteci, televizyoncu, romancı Haluk Şahin’e Çin’den “İpek Yolu Uluslararası Şiir Ödülü” verildi. Ödül, Arnavutköy Sanat Galerisi’de bir okuma ile kutlandı. Şahin, Büyüyor Üzümler Bağlarda adlı kitabındaki kısa şiirlerin Bozcaada adlı minievrenden hayat sahneleri olduğunu söyledi ve “Onlar benim minimalist hâlimi temsil ediyorlar” dedi.</li></ul>

Aposto Gündem

Şiirin kaybolması yaşamın lezzeti açısından ağır bir kayıp değil midir? Üstelik nörologlar bile son yıllarda yaygınlaşan bellek zayıflaması ve kaybına karşı insanlara şiir ezberlemesini tavsiye ediyorlar.

Şiir girmeyen eve nörolog girer: Şiirin kaybı ve insanlık

RÖPORTAJ: <a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/alarademirel1/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">ALARA DEMİREL</a> <a fr-original-style="" href="https://open.spotify.com/artist/6c5OFegHscPZXitA884R1b?si=qRZYAMX6RxuKadjcRBAAzw" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Paptircem</a>’in yeni teklisi <a fr-original-style="" href="https://open.spotify.com/track/0WLyMvzaAjKQd7FTAYvARW?si=e9d943c4cc324b9e" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Öl İçimde</a> çıkalı tam olarak 9 gün oldu ve o esnada 2023’ün Spotify Wrapped verileri açıklandı—evet, müzik haberlerini takip edenler için keyifli bir dönem oluyor. Şener Engin’in prodüktörlüğünü üstlendiği şarkıda 3 yıllık bir ilişkinin bitişinin ardından yaşadıklarını yansıtan Sena’yla konuştuk.Öl İçimde’nin sözlerini okurken “Bir ilişkide tek başına olmak çok zor,” diye düşündüm direkt. Hislerini içine atan kişinin sonrasında onlara kıymet verip üzerinden bir şeyler üretmiş olması çok romantik geldi kulağıma–yazarken bunu da düşündün mü? “Güçlü durmaya çalışmak” çok yorucu geliyor bana. Sıkılıyorum. Acaba şarkıyı içinden çıkarttıktan sonra daha iyi hissettin mi?Bir yandan, şu an içinde bulunduğum ilişkinin dramadan uzak ve daha huzurlu bir ilişki olmasından dolayı uzun zamandır “aşk acısı” temalı şarkılara ait hissedemiyordum. Bazen kafamda iki kişi yaratıp onları kavga ettirmeye çalışıyordum hatta. Sonra tam da söylediğin gibi—ilişkide beni tek başıma bırakan, aldatan, özür bile dilemeyen—eskilerden biri geldi aklıma. Ben de başladım yazmaya.Başta “Kaçıncı kadın tutuyor elini?” diye hesap soran, daha güçlü kalmaya çalışan bir çizgide durmayı düşünsem de o dönemki berbat hâlimi ve karşı tarafa hiçbir şey belli etmemeye çalışırken evde bir kenarda sarhoş olup ağlamaktan gözleri çıkmış Sena’yı anlatmam gerektiğini hissettim. O yüzden “Kaçıncı şişe tutuyor elimi, delirmeyeyim diye soruyor hâlimi?” sözü gibi kendimi ne kadar değersiz hissettiğime dair şeyler anlatmaya başladım. Şarkıyı yayınladıktan sonra daha iyi hissettim diyemem, bir şey değişmedi. Demek ki baya olmuş o kişi içimde öleli.<img src="https://images.aposto.com/2023/11/5/1701444879962.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.00" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Öl İçimdeHep aşk acımı bir kitap yazarak yaşarım diye düşünüyorum sonra asla kaleme almıyorum. Geçiyor o esnada herhâlde. 3 yıllık bir ilişkinin bitişini anlatan&nbsp;Öl İçimde&nbsp;özelinde şunu merak ettim: Böyle dönemlerden geçerken üretimlerine o an mı başlıyorsun yoksa sonrasında hissi kaldıysa deneyimini mi aktarıyorsun?Herhangi bir olayın, durumun veya kişinin ruhumu acıttığı dönemlerde hiçbir şey yapmayan ve kolunu bile kıpırdatmayan biriyim. Bunu “Yapamıyorum”dan ziyade “Tercih etmiyorum” şeklinde dillendirmeye çalışıyorum çünkü bu çukurdan sıkılarak çıkılabildiğine inanıyorum.&nbsp;Madem o çukurdayız, o zaman sorumluluklarımızı bir kenara bırakalım, yattığımız yerde öylece duralım; madem öylece duruyoruz, o hâlde yattığımız yerden bir şeyler izleyelim, okuyalım diye düşünürüm. O dönemlerde de çok okurum, izlerim ve dinlerim. Kendimden bir şeyler vermek veya yeni ürünler çıkarmak değil; daha çok dünyada olup biten, ortaya çıkan şeyleri toplama zamanı olur benim için. Bence asıl maden, o acılardan sonraki çukurlarda nasıl vakit geçirdiğimizde. &nbsp;Bağımsız bir sanatçı olmak üretimlerini nasıl etkiliyor? Seni, Seda Erciyes’i, Billur Battal’ı, Dilan Balkay’ı ve arkadaşlıklarınızı düşününce kolektif bir dayanışma ağı olduğunu da hissediyorum. Nasıl gidiyor ve ilhamını nasıl koruyorsun?Bağımsız bir sanatçı olmanın ne kadar zor olduğunu anlatmakla konuyu uzatmak hiç istemem, tahmin edebileceğiniz gibi kendi işinin her şeyi olmak çok zor—sürpriz! Bu işi daha çekilir kılan, benimle aynı yolda yürüyen ve adını saymakla bitiremeyeceğim mükemmel arkadaşlarım. Hepsinin hikayesi farklı olsa da yürüdüğümüz yol ve yaşadığımız zorluklar çok benzer. Onlarla içtiğimiz bir kahve veya izlediğimiz bir film pek çok ilhamın kapısı benim için.<img src="https://images.aposto.com/2023/11/5/1701445276674.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.67" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Fotoğraf: Ahmet Emre Saka ve Kaan WalshBu soruda adından bahsetmeden edemediğim, önce her dokunuşuyla hayatımı değiştiren, beni iyileştiren canım sevgilim, prodüktörüm, en yakınım Kaan Arslan’a, sonra da hem bir sanatçı hem bir dost olarak hayatıma kattıkları için bu kadar mutlu olduğuma inanamadığım canım Dilan Balkay’ıma da buradan selam olsun.&nbsp;Son dönemde ek olarak ne yaparsam yapayım o deneyimin tamamen içinde olmaya, tüm detaylarını gözlemleyip orda olmaya çalışıyorum. En azından anksiyeteme çok iyi geldiğini söyleyebilirim bu farkında oluş hâlinin.<a fr-original-style="" href="https://open.spotify.com/track/0kQKA9E7CkYTA4l3MXbQrI?si=6daf556a8c074bde" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Padişahım</a>’dan sonra “durum”ları ifade ediş şeklinden inanılmaz hoşlandığım için soracağım: “Spotify’ın Türkiye'de ilk defa gerçekleştirdiği Radar programının temsilcilerinden olmak” ne anlama geliyor? Sen durumu nasıl betimliyorsun?Şarkı çıkarma kararı aldıktan sonra Spotify’ı kişisel günlüğüm gibi kullanmaya yemin etmiş biri olarak gönlümüzden geçeni yapıp Türkiye’de Spotify’ın desteklemeyi tercih ettiği 5 değerli sanatçıdan biri olmak yaptığımız şeyi doğru yaptığımızın güzel bir örneği gibi hissettirdi bana.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2023/11/5/1701445376559.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.67" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Fotoğraf: Ahmet Emre Saka ve Kaan Walsh“Acaba işler yolunda gitmiyor mu, bir şeyleri yanlış mı yapıyorum?” gibi şüphe ve soruları bir kenara koyup sevdiğim işi, sevdiğim ve paşa gönlümün istediği şekilde yapmaya devam etmem konusunda güzel bir hatırlatıcı diye düşünüyorum Radar’ı. “Sektörel” kaygılar, kalbimin frekansını unutturmadan, canım ne istiyorsa onu yapma özgürlüğünü elimde tutabilmek için elimden geleni yapacağımın küçük bir hatırlatması.Son soru: Spotify Wrapped çıktıların için ne diyorsun?Hayatımız akıp giderken süreçte kendini kaybedip ne kadar yol kat ettiğini, neler başardığını göremiyor ve boğuluyorsun. Wrapped, her yıl sonunda o yoğun tempodan kafamı kaldırıp neler başarmış olduğumuzu hatırlatıyor bana.

Öl İçimde ile ilgili hikayeler