<a fr-original-style="" href="https://www.educationcannotwait.org/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Gordon Brown, Yasmine Sherif</a>Taliban'ın Aralık 2022'de genç kadınların üniversiteye gitmesini yasaklayan kararnamesinden bu yana geçen haftalarda Afganlar bu son rezaleti sineye çekmeyeceklerini gösterdiler. Cesur kız öğrenciler darp, tutuklanma ya da daha kötüsünü göze alarak bir direniş kampanyası başlattı ve erkek meslektaşları ile birçok profesör de sınav salonlarını terk ederek dayanışma gösterdi.Taliban her ne kadar kız çocuklarının ve kadınların haklarını ezmeye çalışsa da nihai bir ‘zafer’ elde etmesi pek olası değil. Afgan kız çocukları ve kadınlar, Taliban'ın 2021'de iktidara gelmesinden önceki yıllarda eğitim hakkına sahipti ve artık ne gözdağı ne de hapis cezaları onları susturamaz. Özgürlüğün ne demek olduğunu bildiklerinden alternatifini de kabul etmezler.Taliban, kadınları gıda ve sağlık hizmeti sağlayan STK'ların çalışmalarından dışlamaları hâlinde, bu kuruluşların ülkeyi terk etmekten başka çareleri kalmayacağı konusunda uyarıldı ve bu mesaj geçtiğimiz hafta Birleşmiş Milletler Genel Sekreter Vekili Amina Mohammed tarafından da vurgulandı. Ancak değişimi gerçekleştirmenin bir başka yolu daha var; o da Taliban rejimini uluslararası hukukun tüm gücünü kullanarak tehdit etmek. Taliban'ın kadınlara ve kız çocuklarına yönelik acımasız ve insanlık dışı muamelesi uluslararası bir mahkeme tarafından soruşturulmayı gerektirmekte. Rejim, kabul ettiği çocuk ve kadın haklarıyla ilgili uluslararası sözleşmeleri açıkça ihlal etmekte. Dünyada başka hiçbir ülke kadınların ve kız çocuklarının eğitim almasını engellememekte ve başka hiçbir ülkede devlet eliyle toplumsal cinsiyet zulmü bu denli acımasız bir şekilde uygulanmamakta.BM Küresel Eğitim Özel Temsilcisi sıfatıyla birçok Afgan öğrenciyle konuştum ve hissettikleri hayal kırıklığını kelimelerle ifade etmek mümkün değil. Dünyanın en yoksul ve en savunmasız çocukları, şu anda en büyük adaletsizliklerden biri olan kız çocuklarının ve kadınların haklarının inkârına karşı küresel mücadelede en ağır yükü omuzladıklarını biliyorlar. Afgan kız çocuklarının okullara erişimi engellenmiş, kamusal alanlara girmeleri veya yanlarında bir erkek refakatçi olmadan seyahat etmeleri yasaklanmış ve kendilerini tepeden tırnağa örten burkalar giymeye zorlanmış durumda.Üniversitelerin kapatılmasıysa bir süredir gündemdeydi. Taliban'ın 2021'de yönetimi ele geçirmesinden sonra üniversiteler sınıfları ve giriş kapılarını cinsiyete göre ayırmış ve kız öğrencilerin sadece kadın profesörler ya da yaşlı erkekler tarafından eğitilebileceğini ilan etmişti. Ardından Ekim 2022'de Taliban, kadınların okumasına izin verilen derslere kapsamlı kısıtlamalar getirdi. Veterinerlik, mühendislik, ekonomi, gazetecilik ve tarım, kadınlara yasaklı bölümler kapsamına alındı.Ancak yetkililer tutarsız davranışlar sergiliyor, bu da rejimin yeni kısıtlamaların arkasında birleşmediğini gösteriyor. Örneğin, üç ay önce binlerce kız çocuğu ve kadının üniversite giriş sınavlarına girmesine izin verilirken, bu kararın hemen ardından bu sefer de üniversite sınavlarına girmeleri yasaklandı. Bu durum muhtemelen kızların evde oturması yerine sınıflarda olmasını tercih eden eğitim bakanlığı ile dinî liderler arasındaki gerilime işaret ediyor.Rejim içindeki bölünmeler de politikaların uygulanmasındaki dengesizliğe yansımakta. Ülkenin bazı bölgelerinde eğitim merdiven altı olarak ya da ev okullarında -ve yetkililerden pek az direnç görerek- devam ederken, diğer bölgelerdeyse Taliban'ın emirlerine açıkça meydan okunuyor ve kızların normal okullara gitmesine hâlâ izin veriliyor. Halk sağlığı bakanının sağlık sektörü için geçerli olmadığını iddia ettiği bir politika olan kadın STK çalışanlarına yönelik yasaktan da iç çatlaklar çıkabilir.Tüm bu örnekler, yetkililerin güçlü bir pozisyondan yasama yapmadıklarını göstermekte. Aksine, kadınların güçlenmesinden duydukları korkuyla hareket ediyorlar. Sonuçta, bu tür politikalar için inandırıcı başka bir gerekçe yok. İslam, eğitimi teşvik eder ve Afganistan'ın tüm komşuları da kız çocuklarını okula göndermekte. Çünkü kız çocuklarının eğitiminin sadece İslami öğretiye uygun olmadığını, aynı zamanda ekonomik refah için de gerekli olduğunu anlıyorlar.Dahası, Afganistan'ın kendisi de kız çocuklarının eğitiminden yararlanma geçmişine sahip. Ülkenin kendi geçmişi, Taliban'ın baskı yoluna devam etmesi hâlinde Afganların ihtiyaç duydukları doktor, hemşire ve öğretmenlerin sadece yarısına sahip olacaklarını gösteriyor. Ve eğer Afganistan'ın beşerî sermayesinin yarısı heba edilirse, baştan inşa edilmesi gereken ekonomileri de dünyanın en kötü performans gösteren ekonomileri arasında yer almaya devam edecektir.2021 öncesinde kız çocuklarının eğitim gördüğü Afgan okullarına yaptığım ziyaretler sırasında, hem kırsal kesimde hem de şehirlerde evrensel eğitime yönelik yaygın bir heves olduğuna birinci elden şahit oldum. Taliban'ın pek çok yasağı temel insani arzulara ters düşmektedir. İnsanlar her yerde daha fazla özgürlük istiyor, daha az değil.Taliban'ın kız çocuklarının ve kadınların eğitimine ilişkin politikası ne gerçek Afganistan'ı ne de gerçek İslam'ı temsil etmekte. Uluslararası toplumun ve özellikle de Müslüman dünyanın, haklarını savunan genç Afgan kadınlarını desteklemek üzere bir araya gelmesi aciliyet arz etmekte.<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Birleşik Krallık eski başbakanlarından Gordon Brown, Education Cannot Wait'in (Eğitim Bekletilemez) Üst Düzey Yürütme Grubu Başkanıdır. Yasmine Sherif ise Education Cannot Wait'in Direktörüdür. ©&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://www.project-syndicate.org/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Project Syndicate</a>, 2023.

Aposto Gündem

“Mümkün müdür ki bir toplumun yarısı topraklara zincirlerle bağlı kaldıkça, diğer kısmı göklere yükselebilsin”

Taliban kadınları yenemeyecek

Aposto Business

Amina Mohammed ile ilgili hikayeler