• 1 Şubat'ta ordunun yönetime el koyduğu Myanmar'da polis, yasa dışı telekomünikasyon ekipmanları ithal ettiği suçlamasıyla Ang San Suu Çi'ye <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwMWE5Zjg0MzcxNTc2MDAwNjhjNTQ5MiZ1c2VyPTVlNWJlYTU3MDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZCZhdXRob3I9bnVsbCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ3d3cucmV1dGVycy5jb20lMjUyRmFydGljbGUlMjUyRnVzLW15YW5tYXItcG9saXRpY3MlMjUyRm15YW5tYXItcG9saWNlLWZpbGUtY2hhcmdlcy1hZ2FpbnN0LWF1bmctc2FuLXN1dS1reWktYWZ0ZXItY291cC1pZFVTS0JOMkEyMk5X""""""">dava açtı</a>. Suu Çi, soruşturma için 15 Şubat'a kadar gözaltında kalacak.<ul><li>Diğer yandan: G7 ülkelerinin dışişleri bakanları, ortak bir açıklama yayımlayarak Myanmar'daki darbeyi <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwMWE5Zjg0MzcxNTc2MDAwNjhjNTQ5MiZ1c2VyPTVlNWJlYTU3MDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZCZhdXRob3I9bnVsbCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ3d3cucmV1dGVycy5jb20lMjUyRmFydGljbGUlMjUyRnVzLW15YW5tYXItcG9saXRpY3MtZzclMjUyRmc3LWNvbmRlbW5zLW1pbGl0YXJ5LWNvdXAtaW4tbXlhbm1hci1pZFVTS0JOMkEzMFA3""""""">kınadı</a>. Bakanlar, orduya olağanüstü hâli derhâl sonlandırarak iktidarı demokratik seçimlerle gelen hükümete geri teslim etmeleri çağrısında bulundu.</li></ul>

Aposto Gündem

<h2>Dünya</h2>• 1 Şubat sabahı Myanmar'da ordu ülke yönetimine el koyarak 8 Kasım'da gerçekleşen seçimlerde hükümet kurabilecek çoğunluğa erişmiş Ulusal Birlik Partisi'nin lideri Ang San Suu Çi'yi ve üst düzey yetkilileri gözaltına aldı. Avrupa Birliği, Birleşmiş Milletler, ABD, Japonya, Avustralya, Endonezya, Yeni Zelanda, Almanya, İtalya ve Türkiye'den olaya ilişkin kınama ve gözaltındakilerin bırakılması çağrısı yapıldı.• Eski Avrupa Merkez Bankası Başkanı Mario Draghi, Başbakan Giuseppe Conte'nin istifa ettiği ve koalisyon ortaklarının hükümet için gerekli çoğunluğu sağlayamadığı İtalya'da Cumhurbaşkanı Sergio Mattarella tarafından teklif edilen hükümet kurma görevini kabul etti. Conte, "Draghi hükümetine engel olmayacağını" açıkladı.• Rusya'da “adli kontrol şartlarını ihlal” suçlamasıyla tutuklu yargılanan muhalif lider Aleksey Navalni'nin geçmişte yolsuzluk davası sonucunda aldığı 3,5 yıllık ertelenmiş hapis cezası normal hapis cezasına çevrildi. Ayrıca Navalni destekçilerinin yaptığı gösterilerde 4 binden fazla kişi gözaltına alındı. ABD gösterilere müdahaleleri kınarken Rusya "iç işlerine karışılmamasını" istedi.&nbsp;• ABD'de Demokrat Partili Temsilciler Meclisi üyeleri, azil davası öncesi iddianamelerinde eski başkan Donald Trump'ın "korumaya yemin ettiği cumhuriyete karşı isyanı teşvik ettiğini ve şahsen sorumlu olduğunu" ifade etti.• ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, ülkesinin Yemen'de Suudi Arabistan'a sağladığı askerî desteğe son vereceğini açıkladı. Ayrıca Sullivan, Trump yönetiminin Almanya'daki ABD askerlerini geri çekmeye ilişkin kararından vazgeçildiğini duyurdu.• Birleşmiş Milletler öncülüğünde İsviçre'de toplanan Libya Siyasi Diyalog Forumu'nda Libya'yı yönetecek geçici hükümet belirlendi. Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı "Başkanlık Konseyi Başkanı ve üyeleriyle Başbakan’ın belirlenmesini memnuniyetle karşılıyoruz," açıklaması yaptı.

8 Kasım'da gerçekleşen seçimlerde Ang San Suu Çi'nin liderliğindeki Ulusal Birlik Partisi’nin (NLD) ulusal meclisteki 346 sandalyeyi kazanarak hükümet kurabilecek çoğunluğu elde ettiği Myanmar’da, 2008 anayasası gereği parlamentoda USDP tarafından temsil edilen ordu seçimlerin hileli olduğunu öne sürmüş ve hükümete parlamentoyu daha geç bir tarihte toplaması yönünde baskı yapmıştı. Myanmar’da parlamento 1 Şubat Pazartesi günü bu tartışmaların gölgesinde toplanacak, yeni hükümet resmîleşecekti. Fakat ülke 1 Şubat sabahına başka bir gerçekle uyandı. Ordu, Myanmar’da yönetime el koyarak üst düzey yetkilileri gözaltına aldı.<ul><li>Neler oldu? Bengal Körfezi kıyısında; Bangladeş, Çin, Hindistan, Laos ve Tayland arasında yer alan 53 milyon nüfuslu Myanmar'da dün, silahlı kuvvetlere ait televizyon kanalında iktidarın kıdemli general Min Ang Hlaing'e devredildiği ve askerî yönetimin bir yıl süreceği ilan edildi. Darbe, ordunun yönetime el koyacağına yönelik iddiaların bir süredir konuşulduğu ülkede ordunun "anayasaya uyulacağını" ve "yasalara göre hareket edileceğini" ifade ettiği ve yabancı medya kuruluşlarını suçladığı açıklamaların ardından geldi. Ang San Suu Çi'nin partisi Ulusal Demokrasi Birliği (NLD) sözcüsü Myo Nyunt; Reuters'a Myanmar'ın fiili lideri Ang San Suu Çi, Devlet Başkanı Win Myint ve iktidar partisinden diğer üst düzey isimlerin gözaltına alındığını açıkladı. &nbsp;</li><li>Ang San Suu Çi: 1919'dan 1937'ye dek İngiltere sömürgesi olan Myanmar'ın bağımsızlık mücadelesinin önderlerinden olan ve 1947'de öldürülen Ang San'ın kızı olan Ang San Suu Çi; tarihi darbelerle, diktayla ve ayaklanmalarla örülen Myanmar'da ve uluslararası siyasette "insan hakları aktivisti" olarak tanınıyor. 1989-2010 yılları arasında tutuklu kalan, 1990'da gerçekleşen seçimlerde galibiyeti ordu tarafından tanınmayan ve 1991'de Nobel Barış Ödülü'ne layık görülen Suu Çi’nin lideri olduğu NLD, 2015'te Myanmar'ın 25 yıl sonraki ilk serbest seçimini kazanmıştı. Ordunun seçim sonuçları ne olursa olsun parlamentoda dörtte bir sandalyeyle temsil edildiği ve İçişleri, Savunma ve Sınır İşleri Bakanlıkları'nın yönetimini yürüttüğü ülkede son seçimler 8 Kasım'da gerçekleşmiş, seçimlerden önce Arakanlı Müslümanlara yönelik insan hakları ihlallerine sessiz kalması gerekçesiyle etnik grupların desteğinin azalacağı yorumlarında bulunulan Suu Çi'nin partisi NLD hükümet kuracak çoğunluğa ulaşmıştı. &nbsp;</li><li>Arakanlı Müslümanlar: Suu Çi, Birleşmiş Milletler tarafından ülkede Arakanlı Müslümanlara yönelik insan hakları ihlallerinin "suç ortağı" olarak tanımlanıyor. 2018 yılında Uluslararası Af Örgütü de Myanmar Ordusu'nun Arakanlı Müslümanlara "açıkça zulmettiğini" söyleyerek Suu Çi'ye ülkesinde verdiği barış ve demokrasi mücadelesi için layık gördüğü Vicdan Elçisi Ödülü'nü geri çekmişti.&nbsp; &nbsp;</li><li>Uluslararası yorumlar: Avrupa Birliği darbeyi kınayarak gözaltındakilerin serbest bırakılmasını talep ederken Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri António Guterres, "gelişmelerin Myanmar'daki demokratik reformlara ciddi bir darbe vurduğunu" söyledi. Beyaz Saray Sözcüsü Jen Psaki, ABD'nin Myanmar'daki darbe sürecinden "endişe duyduğunu" ve Myanmar'ın "demokratik kurumlarını güçlü bir şekilde desteklemeye devam ettiğini", "geri adım atılmazsa ABD'nin sorumlulara karşı adım atacağını" söyledi. Başkan Joe Biden ise tüm taraflara hukuk devleti esaslarına uymaları çağrısında bulunarak gözaltına alınanların serbest bırakılmasını istedi. Avustralya Dışişleri Bakanı Marise Payne gözaltılardan derin endişe duyduklarını belirterek uyuşmazlıkları yasal mekanizmalarla çözmeye davet etti ve gözaltına alınanlara serbestlik çağrısı yaptı. Japonya'dan kabine baş sekreteri Kato Katsunobu demokrasi çağrısında bulunup diyalog vurgusu yaparken Endonezya Dışişleri Bakanlığı "siyasi gelişmelerden endişe duyduklarını", Yeni Zelanda ise "halkın demokratik iradesine saygı duyulması gerektiğini" paylaştı. Almanya ve İtalya'dan da gözaltına alınanların serbest bırakılması çağrısı geldi. Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı’nın paylaştığı açıklamada "Myanmar’da halkın serbest iradesiyle oluşan yeni Parlamentonun en kısa sürede toplanması, seçilmiş liderlerin ve demokratik kurumların önüne konulan engellerin süratle kaldırılması çağrısında bulunuyoruz. Bu vahim gelişmenin Myanmar’da ağır şartlar altında yaşayan Rohingya Müslümanlarının durumunu daha da kötüleştirmemesini temenni ediyoruz." ifadeleri yer aldı. &nbsp;</li><li>Şimdi ne olacak? Min Ang Hlaing, ordunun acil durum hükümlerini uygulamayı tamamlar tamamlamaz yeni bir seçim yapacağını <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwMTgwZWI0MzcxNTc2MDAwNjg1NDIwNSZ1c2VyPTVlMzlkMTZjZGRkZjgxNDc5Zjg0ZDU5YiZhdXRob3I9NWVjMDM1ZDQ2NjQ0ZDQxNGU1ZDVkYmZjJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5pcnJhd2FkZHkuY29tJTI1MkZuZXdzJTI1MkZidXJtYSUyNTJGY291cC1teWFubWFyLW1pbGl0YXJ5LXNheXMtd2lsbC1ob2xkLW5ldy1lbGVjdGlvbi5odG1s""">söyledi.</a> Seçimin hileli olduğunu iddia eden ordunun bu açıklaması darbenin gerekçesini daha anlaşılır hâle getirse de bazı uzmanlar yaşananları şaşkınlıkla <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwMTgwZWI0MzcxNTc2MDAwNjg1NDIwNSZ1c2VyPTVlMzlkMTZjZGRkZjgxNDc5Zjg0ZDU5YiZhdXRob3I9NWVjMDM1ZDQ2NjQ0ZDQxNGU1ZDVkYmZjJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5iYmMuY29tJTI1MkZ0dXJrY2UlMjUyRmhhYmVybGVyLWR1bnlhLTU1ODg3NzM2""">karşılıyor.</a> Singapur Ulusal Üniversitesi Asya Araştırma Enstitüsü'nden Gerard McCarthy "tam bir komuta özerkliğine sahip olan ordunun sivillere yönelik savaş suçlarının da üstü örtülmüş olması" sebebiyle mevcut sistemin ordu için oldukça iyi olduğunu düşünüyor. Gazeteci Aye Min Thant, ordunun 8 Kasım seçimlerinde kaybetmeyi beklemediğini söylese de darbeye şaşırdığını belirtiyor. İnsan Hakları İzleme Örgütü'nden Phil Robertson ise darbenin Myanmar'ı yeniden "uluslararası toplumdan dışlanmış bir devlete dönüştüreceğini" düşünüyor.</li></ul>

Ang San Suu Çi ile ilgili hikayeler