Bitcoin ve Etherium gibi kripto paralar block zincir üzerindeki işlemleri doğrulamak için kompleks matematik problemlerini çözebilecek bilgisayar işlem gücü gerektiriyor. Kripto para madenciliği için kullanılan büyük sunucu çiftlikleri elektriği megawatt’larca yiyip bitiriyor.<img src="https://images.aposto.com/2021/8/4/1632996965631.png" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.76" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Görsel: Seattle Business MagazineŞimdi bahsedeceğimiz ve bu konuya odaklanan ilk akademik <a fr-original-style="" href="https://newsroom.haas.berkeley.edu/magazine/summer-2021/power-hungry/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">araştırma</a> olan çalışma kripto para madenciliğinin yapıldığı bölgelerdeki yerel toplum üzerinde olumsuz etkilerini araştırmış. New York bölgesinde yürütülen çalışma, kripto madenciliğinin bireysel elektrik kullanıcısı üzerinde yıllık 79 milyon USD, küçük işletmeler üzerinde ise 165 milyon USD ekstra yük oluşturduğunu gösteriyor. Kripto para madencilerinin kullandığı enerjiyi bireysel elektrik kullanıcısı ve küçük işletme sahibi ödüyor. Sormamız gereken tek soru var: peki onlar bunu biliyor mu?

Jurnal

Yıl, 1992. Hollanda’nın Maastricht şehrinde zaman zaman Avrupa Birliği’nin (AB) kurucu anlaşması olarak da anılan Maastricht Antlaşması imzalanırken avronun da temelleri atılıyor. AB’nin ekonomik ve parasal birliğe doğru evrildiği o günlerde avro, sadece anlaşmanın hükümlerinde geçen bir ihtimal. Hatta büsbütün bir hayal bile denebilir. Nitekim, AB’nin uzun yıllar mücadelesini verdiği ortak para birimini&nbsp;hayalden gerçeğe dönüştürmek epey bir zaman alıyor. Şu anda 19 ülkenin resmî para birimi olan avro, 1999’da tanıtılırken 2002’de ise ilk defa fiziki banknotlar ve madeni paralarda vücut buldu. 18 yıl sonra, Ekim 2020’de ise Avrupa Merkez Bankası (ECB), yayımladığı bir raporla dijital avro çalışmalarına başladığını <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmODU4ZmVkMzFmM2VjMDAwNzU1YWI0MSZ1c2VyPTVmMTJmNTMxMTM5MzllMDAwODlkYjRmNCZhdXRob3I9NWVjMTM4ZTgwMTU3NTkxNmExYzgxN2ExJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5lY2IuZXVyb3BhLmV1JTI1MkZldXJvJTI1MkZodG1sJTI1MkZkaWdpdGFsZXVyby5lbi5odG1s""">duyurdu.</a> 12 Ekim itibarıyla dijital avro projesini hayata geçirip geçirmeme konusunda kamuya açık görüşmeler ve denemeler yapacak olan ECB, “Dijital avro ne zaman ve hangi şartlarda piyasaya sürülmeli?” sorusunun cevabını arıyor.<ul><li>Nedir?&nbsp;ECB Başkanı Christine Lagarde’ın “Avronun dijital çağa uygun olduğundan emin olmalıyız” diyerek açıkladığı dijital avro projesi, hâlihazırdaki avro banknot ve madeni paralarının ECB garantörlüğündeki elektronik versiyonunu piyasaya sürmeyi <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmODU4ZmVkMzFmM2VjMDAwNzU1YWI0MSZ1c2VyPTVmMTJmNTMxMTM5MzllMDAwODlkYjRmNCZhdXRob3I9NWVjMTM4ZTgwMTU3NTkxNmExYzgxN2ExJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5ibG9vbWJlcmcuY29tJTI1MkZuZXdzJTI1MkZhcnRpY2xlcyUyNTJGMjAyMC0xMC0wMiUyNTJGZWNiLWxhdW5jaGVzLXB1YmxpYy1jb25zdWx0YXRpb24tYW5kLWV4cGVyaW1lbnQtb24tZGlnaXRhbC1ldXJvJTI1M0ZzcmVmJTI1M0Q0VEFINzlOYQ==""">amaçlıyor.</a> Dijital avro vasıtasıyla normal şartlarda sadece ticari kredi verenlerin, hükümetlerin ve merkez bankalarının hesap açabildiği ECB'de sıradan vatandaşlar ve banka dışı şirketler de doğrudan hesap açma hakkına sahip olacak. ECB ve ulusal merkez bankalarından uzmanlar, dijital avronun kolay erişilebilir, sağlam, güvenli, verimli ve yasalara uygun olması için bir dizi temel şart belirledi. Bu şartların sağlanması durumunda tüm vatandaşların erişimine açılacak olan dijital avronun günlük hayatta nakit para yerine kullanılabilmesi planlanıyor. Dijital avroların üretilmesi ve transferinde ise diğer kripto paralarda olduğu gibi blokzincir teknolojisi kullanılacak. &nbsp;</li><li>Neden şimdi? AB’nin bu denli büyük bir adım atmasının arkasında elbette Bitcoin ve Etherium gibi kripto para birimlerinin son yıllarda ivmelenmesinin etkisi var. Pandemi döneminde dijital ödeme yöntemlerine artan rağbetin normal şartlarda daha uzun vadede yaşanacak olan gelişmeleri tetiklediği ise aşikâr. Zira ECB raporu, siber saldırıların, doğal afetlerin ve pandeminin&nbsp;ödeme yöntemlerinin dayanıklılığının önemini bir kez daha gösterdiğini <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmODU4ZmVkMzFmM2VjMDAwNzU1YWI0MSZ1c2VyPTVmMTJmNTMxMTM5MzllMDAwODlkYjRmNCZhdXRob3I9NWVjMTM4ZTgwMTU3NTkxNmExYzgxN2ExJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5kdy5jb20lMjUyRmVuJTI1MkZ0aGUtZXVyby1wcmVwYXJlcy1mb3ItYS1kaWdpdGFsLW1ha2VvdmVyJTI1MkZhLTU1MjE2OTQy""">vurguluyor.</a> Nakit algısının değişmesi ve özel girişimler tarafından geliştirilen kripto paraların Avro Bölgesi’ndeki kullanımının giderek artması da para politikalarını sıkı tutmak isteyen ECB için dijital avro hamlesini gerekli kılıyor. &nbsp;</li><li>Hedefler:&nbsp;AB, dijital avro projesiyle ekonomi ve para politikalarını desteklerken Avro Bölgesi’nde finansal istikrarı&nbsp;ve iktisadi ve mali egemenliği de korumak istiyor. Başkan Lagarde, yakın tarihli bir konuşmasında, Avrupa'daki birçok ödeme hizmeti sağlayıcısının yabancı kökenli olduğunu ve "korumacı politikalardaki olası artışın" bölgede ödeme sistemlerinde kesintiye yol açabileceğini vurgulamıştı. Dolayısıyla dijital avronun ana hedefinin, AB içinde faaliyet gösteren özel ödeme teknolojisi şirketlerinin eylemleri nedeniyle ödeme ekosisteminde yaşanacak olası bir problemin önüne geçmek olduğunu söyleyebiliriz. &nbsp;</li><li>Tasarım:&nbsp;ECB raporu, dijital avro için eş zamanlı piyasaya sürülecek iki tasarım önerisi sunuyor: çevrim dışı ve çevrim içi. Çevrim dışı dijital avro, herhangi bir üçüncü tarafın müdahil olmadığı, yalnızca denetlenen aracılar tarafından dağıtılan aygıtlar aracılığıyla kullanılabilen ve dolayısıyla siber saldırılara karşı bireyleri koruyan, işlemlerin tamamen anonim olarak gerçekleştiği bir model. Kullanımı herhangi bir cihaza bağlı olmayacak olan çevrim içi dijital avro ise normal bir para birimi gibi kullanılmasının yanı sıra denetlenen aracılar vasıtasıyla katma değerli finansal hizmetler sunacak. ECB ve aracı şirketler tarafından anlık olarak kontrol edilebilecek olan bu versiyonun en büyük dezavantajı ise çevrim dışı kadar anonim bir yapısının olmaması. &nbsp;</li><li>Riskler:&nbsp;Dijital avro hamlesi, bireylerin ECB garantörlüğündeki dijital avroya geçerken diğer banka hesaplarını kapatmaları ihtimalinden dolayı Avrupa’daki bankacılık sistemi için risk unsuru taşıyor. Özellikle kriz dönemlerinde özel bankaları korumak isteyen ECB, dijital avro varlıklarını zaman içinde değişen bir oranda, kademeli bir ücret sistemi kullanarak veya kullanıcıların elinde tutabilecekleri dijital avro miktarı ve işlem sayısını sınırlandırarak bu durumu engellemeyi planlıyor. &nbsp;</li><li>Şimdi ne olacak?&nbsp;ECB’nin halka açık görüş alışverişleri 3 ay, eş zamanlı deneyler ise 6 ay sürecek. Bu aşamada dijital avro, 1992’deki fiziki avro gibi sadece bir ihtimal olarak kalacak. Gerçeğe dönüşüp dönüşmeyeceğine ise 2021’in ortalarında karar verilecek. Kararın olumlu olması durumunda hem finansal hem de yapısal bir değişim sürecine girecek olan ECB’nin 3-4 yıl içinde dijital avroyu dolaşıma sürmesi bekleniyor. Başkan Lagarde’ın sözleri ise AB’nin temkinli tavrını ortaya koyuyor: “Dijital avro nakit paranın yerini almayacak ama tamamlayıcı görevi görecek.”</li></ul>

Aposto Gündem

Ekim başında dijital avro projesini açıklayan Avrupa Merkez Bankası, kamuya açık görüşmeler ve deneylerle dijital avronun ne zaman ve hangi şartlarda piyasaya sürülmesi gerektiğini araştırıyor.

Etherium ile ilgili hikayeler