Web sitelerinde arkamızda bıraktığımız dijital ayak izlerimizin bir bölümünü “çerezler” oluşturuyor. Kullanıcının bilgisayarı ile web sunucusu arasında takas edilen küçük veri parçalarını içeren dosyalara “çerez” adı veriliyor. “Çerezler”, web sitelerindeki tercihlerimizi hatırlayarak deneyimimizi iyileştiriyor ve daha isabetli reklamlar görmemizi sağlıyor. Arama motorumuza yazdığımız her kelime, kullandığımız her web sitesi ve sepete attığımız her ürün alışkanlıklarımızı belirleyerek şirketlerin bize özel reklam sunmalarına olanak tanıyor.Her ne kadar dilimizde motamot karşılığı “kurabiyeler” olsa da Türkçe’ye “çerezler” olarak yerleşen “cookies”, ilk olarak web tarayıcı programcısı Lou Montulli tarafından 1994 yılında yaratılmış. Lou Montulli, bu ismi kullanırken Unix işletim sistemlerinde ve C programlama dilinde iletişim programları arasında küçük veri paketlerini iletmek için kullanılan “magic cookie” teriminden esinlenmiş. “Magic cookie” teriminin kökenine dair ise ortak bir kanıya varılamamış da olsa, LSD referansı olduğunu söyleyenlerden tutun da Hansel ve Gretel’den alındığını savunanlara kadar, bu konuda birkaç farklı teori mevcut. Bazı kaynaklar bu terimin “fortune cookie”, Türkçe ifadesiyle “şans kurabiyesi”nden gelmiş olabileceğini de ifade ediyor.Her ne kadar “çerezler”, başkalarının eline geçmedikçe zararsız olsa da bazı durumlarda kişileri rahatsız edebiliyor. Bu rahatsızlığı belki de en çok yaşayanlardan biri, <a fr-original-style="" href="https://www.huffingtonpost.co.uk/entry/women-affected-by-miscarriage-and-infertility-are-being-targeted-with-baby-ads-on-facebook_uk_5d7f7c42e4b00d69059bd88a" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Melissa Elliott</a>. Anne olacağını öğrenince hemen internette araştırma yapmaya başlayan Melissa’nın sosyal medya platformları, kısa bir süre içinde hamilelik ve annelikle ilgili reklamlarla doluyor. Ancak zor bir hamilelik dönemi geçiren Melissa, iki bebeğini kaybettikten sonra da uzun bir süre daha bu reklamları görmeye devam ediyor. Hedef kitle pazarlaması sayesinde sponsorlu gönderilerini belirli bir demografiye yönlendiren işletmeler, “çerezler” kullanarak Melissa gibi kişilere stresli anlar yaşatabiliyor.

Lou Montulli ile ilgili hikayeler