<a fr-original-style="" href="https://www.linkedin.com/in/leventkurnaz/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Prof. Dr. Levent Kurnaz</a>Milton Kasırgası, 2024 yılında Atlantik kasırga sezonunda ortaya çıkan ve dikkatleri üzerine çeken olağanüstü bir doğa olayı olarak öne çıktı. Kasırga, yalnızca gücüyle değil, aynı zamanda izlediği olağandışı rota, hızla güçlenmesi ve çevresel faktörlerin etkisiyle uzmanlar arasında büyük bir endişeye yol açtı. Milton’un sahip olduğu özellikler, onu hem nadir hem de özel bir kasırga haline getirdi.&nbsp;<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="font-style: italic;" style="font-style: italic; box-sizing: border-box;">Milton’un özel olmasının en belirgin sebeplerinden biri, kısa sürede kat ettiği güçlenme yolculuğu. </li></ul>Kasırga, başlangıçta nispeten zayıf bir fırtına olarak gelişti. Ancak, inanılmaz bir hızla yoğunlaştı ve yalnızca 10 saat içinde minimal seviyedeki bir kasırgadan, kategori 5 düzeyine ulaşan dev bir kasırgaya dönüştü. Bu tür bir hızda güçlenme, kasırgalar arasında oldukça nadir görülen bir durum. Milton, saatte 290 km’ye ulaşan rüzgar hızlarına sahip oldu ve&nbsp;barometrik basıncı, Meksika Körfezi’nde yılın bu döneminde kaydedilen en düşük değerlerden birine ulaştı. Basınç seviyesi bir kasırganın genel gücünün bir göstergesi olarak Milton’un potansiyel gücünün en şiddetli kasırga seviyesine çok yakın olduğunu gösterdi. Milton böylesine güçlü bir kasırga olabilmek için gereken tüm koşulları taşıyordu.&nbsp;<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="font-style: italic;" style="font-style: italic; box-sizing: border-box;">Kasırganın bu kadar hızlı ve şiddetli bir şekilde güçlenmesi, küresel iklim değişikliği ile de doğrudan ilişkili. </li></ul>Okyanus yüzey sularının olağandan daha sıcak olması, bu gibi kasırgaların enerji toplamasına katkı sağlıyor. Özellikle de Atlantik Okyanusu’nun orta kesimlerindeki deniz suyu sıcaklıklarının aylardır çok yüksek olması adeta böylesi bir kasırganın gelişinin habercisiydi.Milton’un izlediği rota da onu diğer kasırgalardan ayıran bir diğer önemli özellik. Kasırga, Meksika Körfezi’nde doğu yönünde ilerledi ve nadiren görülen bir patika izledi. Kasırgalar genellikle Meksika Körfezi’nde batıya veya kuzeye doğru hareket eder, ancak Milton’un doğuya doğru yönelmesi, 1848 yılından bu yana kaydedilen en güçlü kasırga rotalarından biri olmasının da nedeni oldu. Tampa gibi 3 milyonun üzerinde nüfusa sahip bölgelerde böylesine güçlü bir kasırganın görülmemiş olması, Milton’un oluşturduğu tehdidi daha da büyüttü. Tampa, yaklaşık 100 yıldır büyük bir kasırganın doğrudan etkisine maruz kalmamıştı, bu da şehrin kasırgaya karşı yeterince hazırlıklı olmama riskini ortaya çıkardı.<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="font-style: italic;" style="font-style: italic; box-sizing: border-box;">Milton’un bu kadar güçlü olmasının arkasında yatan en önemli sebep, deniz suyu sıcaklıklarının mevsim normallerinin üzerinde olması. </li></ul>Kasırga, Meksika Körfezi’nin güneybatısındaki Campeche Körfezi’nde oluştu. Başlangıçta, bu hava kütlesinin bir kasırgaya dönüşmesi beklenmiyordu, ancak suyun yüzey sıcaklığı yaklaşık 30.5 dereceye ulaştığında, Milton hızla güç kazandı. Normalden yaklaşık 1 derece daha yüksek olan bu sıcaklık kasırganın enerji toplamasını da hızlandırdı.Deniz suyu sıcaklıklarının bu denli yüksek olmasının nedeni büyük ölçüde insan kaynaklı küresel ısınma. Milton, bu sıcak sulardan enerji toplayarak devasa bir kasırgaya dönüştü. Bu durum, gelecekte iklim değişikliğinin kasırgalar üzerinde nasıl bir etki yaratacağını daha net bir şekilde görmemizi sağlayabilir. Küresel ısınma, denizlerin sıcaklığını artırdıkça kasırgaların hem sıklığı hem de şiddeti artma potansiyeli taşıyor.<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Milton Kasırgası, yalnızca nadir görülen rotası ve olağanüstü gücüyle değil, aynı zamanda iklim değişikliğinin kasırgalar üzerindeki potansiyel etkilerini göstermesi açısından da önemli.&nbsp;</li></ul>Florida açısından bakıldığında Helene Kasırgası’nın hemen ardından yakın bir bölgeyi hedefleyen Milton Kasırgası oluşan hasarın da artmasına ve uzun süreye yayılmasına neden oldu. İlk kasırgada zarar gören ve özellikle zararlı kimyasallara sahip olan tesislerden çıkan maddeler ikinci kasırgayla kalıcı olarak daha geniş alanlara yayıldı. Bundan sonra da büyük kasırgalar ve sellerin ardından bu tür zararlı maddelerin uzun vadeli etkilerine daha fazla dikkat etmemiz gerekiyor.Sonuç olarak, Milton Kasırgası, sadece mevcut hava koşullarıyla değil, aynı zamanda küresel iklim dinamikleri ve insan kaynaklı faktörlerle de beslenen, özel bir kasırga olarak tarihe geçti. Ne yazık ki bizlerin hataları neden olduğumuz iklim değişikliği ile birleştiğinde çok daha kötü sonuçlara yol açıyor.

efwefw ile ilgili hikayeler