Tasarımın ikinci çağı: Bağlılık, kararlılık, dünya odaklılık

Kırılgan Olmayan, Spekülatif, Politik: Toplulukları Etkinleştirmek İçin Tasarım oturumu, MRK Studios Kurucu & Direktörü Mirko Tattarini’nin katılımıyla gerçekleşti.

Anafikir: Beklenmedik olayları öngörmese de hayatta kalabilen esnek yapılar inşa edebilir, sonunda daha dirençli hareket eder hâle gelebiliriz. Mesele, riski almaya ve göğüslemeye hazır nesneler tasarlamak. Hiçbir riskle karşılaşmayan bir sistem asla gerçekten hazır olamaz ve kırılgan bir nesne olarak kalır. 

Kırılgan olmayan tasarım; gündelik gerçekliğimizi alt üst eden büyük felaketler sonrası sistemin farklı etki ve sorunlarla baş etme gücünü ve kendini geliştirebilme becerisini anlatıyor. Ana çıktılardan biri darbe aldıktan sonra yalnızca ayakta kalabilmek değil, öncekinden daha güçlü hale gelmek.

Kırılgan sistemlere büyük bankalar üzerine kurulmuş ekonomiler örnek olarak gösterilebilir, Tattarini 2008 Krizi’nin unutulmayan bir kara kuğu örneği olduğunu belirtiyor. 

Tasarım unsurları kendilerini geliştirebilmeli. Zamanın etkisi bazı şeylerin tadını, dokusunu güçlendiriyor biz de zamanın testinden geçebilecek tasarımlar oluşturabilmeliyiz. Yıllanmak, yıl alabilmek nesnelerin ve sistemlerin önemli bir özelliği.

Fazla telafi kavramı da; bir yıkıma verilen tepkinin ardından daha iyi bir konuma gelmek için gerekenden daha fazla efor sarfederek telafi etmenin ötesine geçme eylemi, bu da risk öngörüsü ve risk yönetimi konusunda bir devrim yaratmayı amaçlıyor. 

Tasarım çoğu zaman lüks ürünlerle ilişkili oluyor, bu anlaşılır bir şey. Ama her şeyin değiştiği bir dönemdeyiz, “kabul edilebilir lüks” gibi bir pratik geliştirilebilir. Lüks odaklı tasarımlarla devam etmemiz mümkün değil,  yeni araçlar geliştirerek olağan dışı normale karşı direnmemiz gerekiyor.vElastik davranışları tespit ederek ve toplumun zayıf da olsa verdiği sinyalleri takip ederek harekete geçilebilir.

Örneğin: İkinci Dünya Savaşı sonrası Piaggio şirketi eline geçen motorları kullanmak için yeni bir ürün düşünüyor ve Vespa motoru üreterek toplumda yepyeni bir davranışı aktive ediyor. İtalyanlar ikinci dünya savaşı sonrasında günübirlik tatili keşfediyor, Vespa sayesinde motora atlayıp deniz kenarına gitme alışkanlığı ediniyor. Vespa, aslında en başta küçük toplumlarda lokal birtakım aktiviteleri harekete geçiren bir ürün olarak ortaya çıktı, tek bir fikir topluluğu harekete geçirdi ve insanların değişimi birlikte yaşamasını sağladı.

Amaç, vizyonu yönlendirecek ideolojik birtakım heyecanlar yaratmak, insan zihnini aktive etmek. Tattarini'nin değerlendirmesine göre, şimdi hep birlikte tasarımın ikinci çağına giriyoruz; ilki ergonomi, zenginlik, lüks üzerine kuruluydu ve sona erdi, artık toplumları gerçek anlamda aktive edecek unsurlar bunlar değil. İkinci tasarım çağı bağlılık, kararlılık, meta hikayeler ve dünya odaklı bir değişim üzerine kurulu olacak.