Görsel betimleme: Rooze Boss’un çizdiği görselde okul bahçesinde resim yapan, oyun oynayan, müzik çalan birçok çocuk yer alıyor.<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: medium none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Hak temelli çalışmalar yapmak eğitimin tüm paydaşlarıyla bir araya gelerek mümkün. Sınıf ortamında öğrencilerin ihtiyaç ve isteklerini dikkate almak, sorunları yalnızca yetişkinlerin önerileriyle değil, sınıf ortamındaki tüm bireylerle birlikte çözmek, karar alma süreçlerine sınıf ortamındaki herkesin katılımını sağlamak, farklı kurum ve kişilerle işbirliği yapmak, sınıfın ihtiyacına yönelik kaynakları kullanmak, sınıftaki her bireyi haklarla tanıştırmak, neler yapabileceklerini anlatmak ve bakım veren-okul ilişkisini güçlendirmek hak temelli eğitim ortamları oluşturmak için başlıca yapılabilecek şeyler.İnsan Hakları Sözleşmesine ek olarak Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Sözleşmesi’nde yer alan eğitimin amaçlarını ve hedeflerini dikkate almak, bize hak temelli eğitim ortamlarını oluşturmak için bir çerçeve sunuyor. Bu çerçevede, eğitimin amaçları arasına eğitimin insan kişiliğinin ve onurunun gelişmesine katkı sunacak şekilde olması, insan hakları ve temel özgürlükleri güçlendirmesi, özgür bir topluma etkin bir şekilde katılmayı sağlaması, anlayış, hoşgörü ve dostluğu geliştirmesi, barışın korunmasını sağlayacak faaliyetlerin yapılmasını öncelikli olarak sayabiliriz.Özgürlük için Friedrich Naumann Vakfı (FNF), ihtiyacı olan kesimlere insan hakları eğitimi veren ve sadece insan hakları bilgisinin yaygınlaştırılmasına yönelik değil, insan hakları sorunlarına hassasiyet geliştirilmesine yönelik farklı türden programlar da planladığı <a fr-original-style="" href="https://insanhaklariakademisi.org/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: currentcolor none medium; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">İnsan Hakları Akademisi</a>’yle iyi örneklerden biri.&nbsp;Eğitim Reformu Girişimi kolaylaştırıcılığında 14 sivil toplum kuruluşu tarafından imzalanan <a fr-original-style="" href="https://www.egitimreformugirisimi.org/egitimde-haklar-projesi-yayinlari/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: currentcolor none medium; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Eğitimde Haklar çalışmaları</a> sonucunda ortaya çıkan “Çiftdillilik ve Eğitim”, “İlköğretimde Haklarımız Var!: İlköğretimde Haklar ve Hak Arama Yolları” ve “İlköğretimde Haklarımız Var!: İlköğretimde Haklar ve Hak Arama Yolları” gibi kaynaklar eğitim ortamlarında kullanılabilecek başlıca kaynaklardan.Sosyoloji ve Eğitim Çalışmaları Merkezi (SEÇBİR) ve Sosyal Politikalar, Cinsiyet Kimliği ve Cinsel Yönelim Çalışmaları Derneği (SPoD) ortaklığında gerçekleşen “<a fr-original-style="" href="https://secbir.org/eek-lgbti/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: currentcolor none medium; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Eğitime Eşit Katılım: LGBTİ Hakları İçin Eğitim Stratejileri</a>” projesiyle LGBTİ+ bireylerin eğitime eşit katılımı için hazırlanan poster, video ve sosyal medya kartları da eğitim ortamlarında kullanılabilecek örneklerden.&nbsp;Tohum Otizm Vakfı ve SEÇBİR ortaklığı Sabancı Vakfı desteğiyle, okul öncesi ve ilkokul seviyesinde engelliliğe yönelik olumsuz algı ve tutumların dönüştürülmesi, eğitim ortamında engelliliğe dayalı ayrımcılığın azaltılmasına katkı sunulması amacıyla hayata geçen Eğitimde Engelli Hakları projesinin aileler ve tüm eğitimcilere yönelik hazırlanan kaynaklarına <a fr-original-style="" href="http://egitimdeengellihaklari.org/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: currentcolor none medium; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">buradan</a> ulaşabilirsiniz.&nbsp;Tohum Otizm Vakfı tarafından yayınlanan “<a fr-original-style="" href="https://www.tohumotizm.org.tr/wp-content/uploads/2019/07/Egitim-Hakki-El-Kitabi.pdf" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: currentcolor none medium; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Eğitim Hakkı El Kitabı</a>”, otizm spektrum bozukluğu tanısı olan çocukların eğitim hakkına yönelik hazırlanan önemli bir kaynak.&nbsp;Hayata Destek Vakfı tarafından üretilen “<a fr-original-style="" href="https://www.hayatadestek.org/basin-bultenleri/cocuk-akli-cocuk-hakli/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: currentcolor none medium; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Çocuk Aklı / Çocuk Haklı</a>” oyunu, Çocuk Haklarına Dair Sözleşme’nin 15 hak maddesine odaklanıyor.&nbsp;Avrupa Liberal Forumu (ELF) tarafından FNF desteğiyle yayınlanan “<a fr-original-style="" href="https://www.stgm.org.tr/e-kutuphane/turkiyede-multeci-cocuklarin-egitim-hakkini-karsilikli-uyumu-destekleyen-yaklasimlar" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: currentcolor none medium; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Türkiye’de Mülteci Çocukların Eğitim Hakkını ve Karşılıklı Uyumu Destekleyen Yaklaşımlar, Politikalar ve Uygulamalar Raporu</a>” mülteci çocukların eğitim hakkını odağa alan uygulama önerileriyle eğitimcilere iyi örnekler sunuyor.Sulukule Gönüllüleri Derneği, Tohum Otizm Vakfı, Eğitimde Görme Engelliler Derneği, Hey Akademi, AÇEV gibi kuruluşlar farklı alanlarda eğitim hakkı için çalışan kurumlar. Tüm bu örneklerin yanında paydaşlarımıza sorduğumuz “nasıl” sorumuza verilen cevapların da herkese iyi örnek olacağını düşünüyoruz:<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 255, 255); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 255, 255); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left: 4px solid rgb(255, 255, 255); box-sizing: border-box;">“Konu hak temelli eğitimken, eğitim sistemimiz içerisinde eksik olan insan hakları eğitimini yaygınlaştırma amacıyla kurulmuş ‘İnsan Hakları Akademisi’ iyi örneklerden biri olabilir. Türkiye’deki insan hakları temel bilgisinin geliştirilmesini ve yaygınlaştırılmasını sağlamayı amaçlayan Akademi, çeşitli alanlarda çalışan ve insan hakları eğitime ihtiyaç duyan bireylere, insan hakları eğitimi sunmaktadır. Akademi ile ilgili detaylı bilgiye <a fr-original-style="" href="https://insanhaklariakademisi.org/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: currentcolor none medium; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">insanhaklariakademisi.org</a> üzerinden ulaşabilirsiniz.” - Elif Güney Menderes, Proje Koordinatörü</blockquote><blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 255, 255); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(255, 255, 255); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left: 4px solid rgb(255, 255, 255); box-sizing: border-box;">“Bu sefer ne hep söylediğim engelleri söylemek ne de sistemik problemlere dikkat çekmek istemiyorum. Bunun yerine bu bülteni okuyanlara ilham vereceğine de inanarak, öğrenmeyeceğine inan(dırıl)manın da eğitim hakkının hayata geçmesine engel olduğuna işaret etmek istiyorum. Jo Boaler’ın Sınırsız Zihin ve Angela Duckworth’ün Azim kitapları, bu meseleyi çocukların eğitimiyle de ilişkilendirerek hem güncel araştırmaları anlatıyorlar, hem de ilham verici hikâyeler paylaşıyorlar. Kendileri yazarken bu kitapları eğitim hakkı bağlamında düşünmüşler midir, bilemiyorum. Ama ben zihinimizdeki eğitim hakkı engellerini kaldırmadan toplumdaki eğitim hakkı engelleriyle savaşabileceğimize inanmıyorum. Zaten bir alanda savunuculuk yapmanın, aktivist olmanın ilk koşulu da değişime kendinden başlamak değilse nedir?” - Özgenur Korlu, Araştırmacı</blockquote>

İnsan Hakları Sözleşmesine ek olarak Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Sözleşmesi’nde yer alan eğitimin amaçlarını ve hedeflerini dikkate almak, bize hak temelli eğitim ortamlarını oluşturmak için bir çerçeve sunuyor.

Özgürlük için Friedrich Naumann Vakfı ile ilgili hikayeler