2000’li yılların başında internetin yaygınlaşması, pek çok hizmete erişimi akıl almaz bir hızla kolaylaştırdı. İnternet devrimi yeme içmeden sağlığa, ulaşımdan konaklamaya tüm hizmet sektörlerinde köklü değişikliklere yol açtı. Eğitim de bu değişikliklerden faydalanan büyük sektörlerden biri oldu. Değişen nesiller ve gelişen teknolojiler, eğitimde yenilikçi yaklaşımları beraberinde getirdi. Söz konusu yenilikçi çözümlerden birisi de 15 yıldır hayatımızda olan Chegg. Öğrencilerin paylaşarak öğrenebileceği ve öğretebileceği bu platform, eğitime yaptığı katkıların yanında oluşturduğu etik kaygılarla da gündemde yer alıyor.<ul><li>Arka plan: Kaliforniya merkezli&nbsp;eğitim teknolojileri şirketi Chegg, Temmuz 2005’te&nbsp;kuruldu. Chegg, lise ve üniversite öğrencilerinin mühendislik, ekonomi, temel bilimler gibi birçok farklı alanda birbirlerine soru sormalarını ve çözümlerini paylaşmalarına olanak sağlıyor. Öğrenciler, platform üzerinden dijital veya fiziksel ders kitabları kiralabiliyorlar ve zorlandıkları derslere yardımcı olmaları için özel eğitmenlerle birebir çalışabiliyorlar. Uzun yıllardır öğrenciler arasında ünü yayılan Chegg, pandemi döneminde borsadaki performansıyla yatırımcıların da dikkatini çekmiş durumda. &nbsp;</li><li>Finansallar: Chegg, halka arzını Kasım 2013’te New York Borsası'nda gerçekleştirmişti. 2019 mali raporlarına göre 411 milyon dolar geliri bulunan şirket, gelirlerini bir önceki yıla oranla %28 artırdı. Aynı dönemde abone sayısını da %29 artırarak toplam 4 milyona yakın aboneye ulaşan Chegg'in hisseleri bu yılın başında 40 dolar civarında seyrediyordu. Hisseler, pandemi etkisiyle bugünlerde neredeyse 80 doları bulmuş durumda. Bu ralliyle birlikte Chegg’in piyasa değeri de 10 milyar doları aştı. Şirketin hisse piyasalarındaki performansını bir başka SaaS (software as a service) şirketiyle karşılaştıracak olursak Chegg, piyasada yıllık gelirinin 11 katından işlem görürken dünyanın en büyük SaaS girişimlerinden biri olan Salesforce için bu katsayı 7-8 arasında. &nbsp;</li><li>Etik kaygılar: Dünyada çevrim içi eğitimin devam ettiği bu dönemde Chegg gibi platformlar sadece öğrencilerin değil, eğitimcilerin de dikkatini çekiyor. Binlerce kitaptaki soruların çözümlerinin olduğu ve okullarda verilen ödevlerin cevaplarının bulunabildiği site, etik açıdan kaygılar yaratıyor. Eğitimcilerin Chegg'le ilgili en büyük sorunu, öğrencilerin ödevlerde ve sınavlarda soruları kendilerinin yapıp yapmadığını kontrol edemiyor olmaları. Şirket çalışanlarından Sanghamitra Deb, Chegg'in onur kurallarını ihlal eden kullanıcıların sistemden kaldırılacağını ve bu konuda okullarla iş birliği içinde olduklarını <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmZDEwNTNkMDk1MmFiMDAwODY0M2JhMSZ1c2VyPTVlZjQ3ZDM4MjNmYzJiMDAwODcwZjAzNiZhdXRob3I9NWVjNTg0NzE1NDU4ODc0MTBlNzAzNTcxJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5lZHN1cmdlLmNvbSUyNTJGbmV3cyUyNTJGMjAxOC0wMy0wMS1jaGVhdGluZy1vbi1jaGVnZy1tYXliZS1ub3Qtb24taXRzLXR1dG9yaW5nLXBsYXRmb3Jt"">söylüyor</a>. Diğer yandan okullar da sınavlar öncesi veya esnasında birtakım önlemler alıyor. Sınav öncesinde öğrencilerden okulun akademik etik kurallarına uyacaklarını beyan etmeleri ve beyanlarını imzalamaları bekleniyor. Sınav esnasında ise ekran paylaşımı yaptırılarak dış kaynaklar kullanıp kullanılmadığı tespit edilmeye çalışılıyor. Ne var ki, bu çözüm eğitimcilerin etik kaygılarını gidermeye bir nebze yardımcı olsa da öğrenciler için de gizlilik endişeleri başlıyor. Sınavlarda öğrencilerin bilgisayarını kontrol altına alan, tarayıcı kullanımlarını ve bilgisayarda açılan uygulamaları görüntüleyen yazılımların kullanılıyor olması kişisel verilerin korunması ilkelerine ters düşüyor.</li></ul>

Aposto Gündem

ABD merkezli eğitim teknolojileri uygulaması Chegg, yararları kadar oluşturduğu etik kaygılarla da gündeme geliyor.

Eğitimde paylaşım ekosistemi: Chegg

Millî Eğitim Bakanlığı, Türkiye'de Covid-19 vakalarının artması sonucunda 23 Mart'ta ilkokul, ortaokul ve liseler için başlatılan çevrim içi eğitim uygulamasının 22 Ocak 2021'e kadar devam edeceğini duyurdu. Bu süreçte eğitim sisteminde var olan fırsat eşitsizlikleri ise daha da derinleşti. 530 bin öğrencinin bulunduğu Şanlıurfa’da, Eğitim Bilişim Ağı (EBA) sistemi üzerinden yürütülen uzaktan eğitime katılım oranı %15 düzeyinde&nbsp;<a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmZTQ2OTcyNmY1ZDQ2MDAwOTkzMjVhNyZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9NWYzZDgyOGU4MjUwNjEwMDA3ZjA5MDQwJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5nZW5lbC1pcy5vcmcudHIlMjUyRnNhbGdpbi1lZ2l0aW1kZWtpLWVzaXRzaXpsaWtsZXJpLWRlcmlubGVzdGlyZGklMjUyQzIlMjUyQzQzMjgwJTI1MjMuWDlfYTVTX09uT1I="">kaldı</a>.<figure class="image"><img src="https://images.aposto.com/images-2020-12-24T10:11:15.917Z.jpeg" alt="Kaynak: BirGün"><figcaption>Kaynak: BirGün</figcaption></figure><ul><li>Rakamlar: Pandemi nedeniyle hayatın akışı tüm dünyada değişirken eğitim bu değişimden en çok etkilenen alanlardan biri oldu. Yüz yüze eğitime ara verilmesiyle dünyada tüm eğitim düzeylerinden öğrenci nüfusunun yaklaşık yarısına karşılık gelen 1,6 milyar öğrencinin eğitimi kesintiye uğradı.&nbsp;Türkiye'de eğitimi kesintiye uğrayan öğrenci sayısı yaklaşık 25 milyon olurken bunun 16,5 milyonu ilk ve ortaöğretim düzeyindeki öğrencilerden oluşuyor. Türkiye İstatistik Kurumu'nun 2018 Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması'na göre "göreli yoksulların" toplam nüfus içindeki oranı %13,9. Türkiye'de mart ayında başlanan uzaktan eğitimin önündeki en önemli engellerden biri de bu yoksulluk. 16,5 milyon öğrencinin bir kısmı uzaktan eğitime hiç ulaşamıyor ya da ulaştığı eğitimden tamamen yararlanamıyor. &nbsp;</li><li>Temel haklar:&nbsp;Fırsat eşitliği, “herhangi bir alandaki bir girişime, bir seçmeye katılanlar arasında eşit koşulların ve olanakların bulunması durumu” olarak&nbsp;<a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmZTQ2OTcyNmY1ZDQ2MDAwOTkzMjVhNyZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9NWYzZDgyOGU4MjUwNjEwMDA3ZjA5MDQwJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnd3dy5wZWdlbS5uZXQlMjUyRkFrYWRlbWklMjUyRmtvbmdyZWJpbGRpcmlfZGV0YXkuYXNweCUyNTNGaWQlMjUzRDEyMjkwNw=="">tanımlanıyor</a>. İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi'nde “her bireyin eğitim görme hakkı vardır” ifadesiyle eğitimde fırsat eşitliği sağlanması gerektiği belirtilirken Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 42. maddesinde “Kimse, eğitim ve öğrenim hakkından yoksun bırakılamaz. Öğrenim hakkının kapsamı kanunla tespit edilir ve düzenlenir. İlköğretim, kız ve erkek bütün vatandaşlar için zorunludur ve devlet okullarında parasızdır,” ifadeleri yer alıyor. &nbsp;</li><li>Pandemi öncesi eşitlik: Ebeveynlerin ve çocuklarının eğitim düzeyleri arasındaki ilişki, eğitimde fırsat eşitliğininin ne derece sağlandığına dair temel bir gösterge olarak kabul ediliyor. Buna göre, çocukların eğitim düzeylerinin ebeveynlerin eğitim düzeylerinden az etkilendiği toplumlarda eğitimde fırsat eşitliğinin yüksek olduğu savunuluyor. Sabancı Üniversitesi öğretim üyeleri tarafından Türkiye genelinde 4.500 katılımcıyla gerçekleştirilen bir anket çalışmasına göre katılımcılar arasında babası ilkokulu bitirmemiş çocuklardan kendileri üniversite mezunu olanların oranı sadece %3 olurken babası üniversite mezunu olan çocuklarda bu oran %72'ye <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmZTQ2OTcyNmY1ZDQ2MDAwOTkzMjVhNyZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9NWYzZDgyOGU4MjUwNjEwMDA3ZjA5MDQwJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRnNhcmthYy5vcmclMjUyRjIwMjAlMjUyRjA1JTI1MkZ0dXJraXllZGUtZWdpdGltZGUtZmlyc2F0LWVzaXRzaXpsaWdpJTI1MkY="">yükseliyor</a>.&nbsp;Bununla birlikte anket sonuçları, doğudan batıya gidildikçe eğitimde fırsat eşitliğinde belirgin bir artış olduğunu ortaya koyuyor. Araştırmacılar, bulguların ışığında Türkiye'de eğitimde fırsat eşitliğininin yetersiz olduğu sonucuna varıyor ve bireylerin sosyoekonomik çevrelerinden bağımsız olarak kaliteli eğitime erişimini sağlayacak politikalar geliştirmenin bu sorunu çözmekte önemli rol oynayacağını belirtiyor. &nbsp;</li><li>Akılda kalması gerekenler: TÜİK verilerine göre Türkiye’de hanelerin %49,1'i sabit geniş bant bağlantıyla, %86,9'u ise mobil geniş bant bağlantıyla internete erişim sağlıyor. Bölgesel dağılıma baktığımızda Ortadoğu Anadolu (%25,6), Kuzeydoğu Anadolu (%25,8) ve Güneydoğu Anadolu'daki (%27,2) hanelerde sabit geniş bant sahipliğinin ülkedeki en düşük oranlarda olduğu <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmZTQ2OTcyNmY1ZDQ2MDAwOTkzMjVhNyZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9NWYzZDgyOGU4MjUwNjEwMDA3ZjA5MDQwJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRmRlcmdpcGFyay5vcmcudHIlMjUyRmVuJTI1MkZkb3dubG9hZCUyNTJGYXJ0aWNsZS1maWxlJTI1MkYxMTk1Njc4"">görülüyor</a>. Bu verilerin yanı sıra uzaktan eğitim olanaklarına hiç erişimi olmayan Romanlar, mevsimlik tarım işçiliği yapan ailelerin çocukları ve mülteci çocuklar gibi gruplar dijital uçurumu daha da belirginleştiriyor. Sonuç olarak evinde uzaktan eğitim için gerekli araçlara ulaşabilen ve ulaşamayan öğrenciler arasında büyük farklar ortaya çıkıyor. &nbsp;</li><li>Yazarın yorumu: Bu yazıda söyleyebileceğimiz en kesin şey, suçun uzaktan eğitimde olmadığıdır. 21. yüzyılda hayatımıza giren uzaktan eğitim modelleri, eşitliğin sadece bir ilke değil aynı zamanda hayatın bir parçası olduğu toplumlarda yüz yüze eğitimden istatistiksel olarak bir farklılık bulundurmamaktadır. Aksine pek çok modelde günlük hayatta mesafenin getirdiği fiziksel engelleri aşarak pek çok öğrenciye daha iyi bir eğitim modeli sunmanın en iyi&nbsp;<a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTVmZTQ2OTcyNmY1ZDQ2MDAwOTkzMjVhNyZ1c2VyPTVlNWJlYWEwMDhlZGE3NzU0MjFhZmY4ZiZhdXRob3I9NWYzZDgyOGU4MjUwNjEwMDA3ZjA5MDQwJnVybD1odHRwcyUyNTNBJTI1MkYlMjUyRmRlcmdpcGFyay5vcmcudHIlMjUyRmVuJTI1MkZkb3dubG9hZCUyNTJGYXJ0aWNsZS1maWxlJTI1MkYxMjQwMjk0"">yoludur</a>. Burada modelin başarısız olduğu nokta, Türkiye'nin sosyoekonomik koşullarında sınıflar arası uçurumun artması ile uzaktan eğitimin belli sosyoekonomik sınıflara hiç ulaşamamasıdır.</li></ul>

çevrim içi eğitim ile ilgili hikayeler