Yazar: Gökçe OruçZihnin Sınırlarında Bir Rota: Fikret Muallâ sergisi 28 Şubat - 7 Eylül 2025 tarihleri arasından <a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/erimtanmuseum/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Erimtan Arkeoloji ve Sanat Müzesi</a>’nde ziyaretçilerle buluşacak.&nbsp;Sergi, Hancan Sanat Koleksiyonu’nda yer alan Fikret Muallâ eserlerini, Erimtan Müzesi ve <a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/bor.sanat/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Bor Sanat</a> işbirliğiyle biraraya getiriyor. Serginin küratörlüğünü ise <a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/ebrusulun/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Doç. Dr. Ebru Nalan Sülün</a> üstleniyor.Sergi dört bölümden oluşuyor ve seyirciye Fikret Muallâ’nın konu alındığı bir master dersi dinliyormuş tadı veriyor. Sülün’ün ifadeleriyle “tam anlamıyla bir akademik sergi” olmuş. Bolca okuma yapma imkanının olduğu sergide zaman gerçekten su gibi akıyor. İlk bölüm, “Çizginin-Tinin Ötesi” sanatseverlere Fikret Muallâ’nın Paris’e kesin olarak gittiği 1939 öncesi ve sonrasına tarihlenen ve duygu durumunu açık biçimde gözlemleme fırsatı bulunacak çizgi üslubunu ele alıyor.İkinci bölüm, İsmail Hakkı Baltacıoğlu tarafından 1 Ocak 1934’te yayın hayatına başlayan Yeni Adam dergisindeki Fikret Muallâ desen ve çizgilerini konu alıyor. 1936-1937 yılları arasında sanatçı Yeni Adam’a ekspresyonist, toplumsal duyarlılığı yüksek resim, desen ve çizgilerle katkı sağlar. "Bir Hatırlatma: Varoluşcu Bir Adam ve Yeni Adam 1936-1937" isimli bu bölümün amacı, basılı sanat yayıncılığının giderek azaldığı günümüzde Yeni Adam dergisini Fikret Muallâ desen ve çizgileri aracılığıyla hatırlanması. Bu bölümde ayrıca Fikret Muallâ’nın yazdığı günümüzde ulaşılması güç olan ya da maalesef artık ulaşamayacağımız ve sanatçı hakkında yazılan kitapların orijinallerinden çoğaltılmış nüshalarıyla karşılaştığımız bir çalışma masası görüyoruz.&nbsp;Sergilerde kitapların sergilenmesi genellikle alışık olduğumuz bir uygulama ancak genellikle sadece kapaklarını ya da içlerinden bizler için seçilen sayfaları görme fırsatımız olur. Bu çalışma masasında kopya edilen nüshaları inceleme, sayfalarını çevirme hatta oturup not defterimize not alma fırsatını bile buluyoruz. Müzecilik ve sergileme deneyimi bizlere hep dokunulmama ve salt izleme üzerine pratiği sağlarken kopya edilmiş nüshalar aracılığıyla da olsa Fikret Muallâ dünyasında sayfalar arasında dolaşma deneyimi sunması sergi ile bütünleşme adına çok önemli bir düzenleme olarak karşımıza çıkıyor.<img src="https://images.aposto.com/2025/2/0/1740946865110.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.75" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">İkinci bölümde yer alan çalışma alanından bir kesit.“Bir Gidiş Bir Paris Bir Fikret Muallâ” serginin üçüncü bölümünü oluşturuyor. Fikret Muallâ 2. Dünya Savaşı’nın başladığı dönemde Paris’e tekrar ve son kez gider. Farkında olmadan takındığı varoluşçu yaklaşımı ile savaş ve savaş sonrası Paris’inin yakın tanığı, &nbsp;bir kent ve insan gözlemcisi olmuştur. Kendine has renk ve ifade biçiminde Paris’i gözlemler, kentin insanlarını, çarşısını, pazarını, caz barlarını bir günlük tutar gibi hızlıca kaydeder resimlerine. Bu bölümde Fikret Muallâ’nın ruh ve yaşam günlüğü olan Paris resimlerini izleme fırsatı buluyoruz.Serginin dördüncü ve son bölümü ise arşiv alanı, 1967-1989 arasında Fikret Muallâ’ya dair yazı ve yorumlara yer veren gazete arşivlerini kapsıyor. Ekranlara yansıtılan gazete sayfalarını inceleme ve okuma fırsatı bulmak şahane bir deneyim. Dönem okuması yapmayı sağlarken birden bire kendinizi 1970’ten bir günün gündeminde ilginç bir sergi haberinde ya da resim yorumunda bulabilirsiniz.<img src="https://images.aposto.com/2025/2/0/1740946892822.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.81" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Dördüncü bölüm arşiv alanından.Sergi küratörü Doç. Dr. Ebru Nalan Sülün ile Fikret Muallâ hakkında kısaca konuştuk.Fikret Muallâ’nın sizi en çok etkileyen eseri hangisi ve özel bir nedeni var mı?(İsimsiz adlı çalışmayı eliyle işaret ediyor hocam) Bu çalışma en sevdiklerimden. Odasının içinden Paris’e bakış var o eserde ayrıca farklı bir üslup da var orada.<img src="https://images.aposto.com/2025/2/0/1740946925256.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.68" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Fikret Muallâ, İsimsiz, 1939.Fikret Muallâ ve Picasso ilişkisi hakkında ne düşünüyorsunuz? Picasso’nun kendisine hediye ettiği eseri çok ucuza sattığı rivayet edilir, sizce bu doğru mu?Picasso ile ilişkisi kesinlikle doğru. Sergide bununla ilgili bir mektup var İsmail Hakkı Baltacıoğlu’nun Fikret Muallâ’ya yazdığı. Bu mektubun Picasso ile ilgili olan kesitini kanıt olarak alabiliriz.<blockquote fr-original-style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(0, 0, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px;" style="color: rgb(9, 9, 9); border-color: rgb(0, 0, 0); border-width: 4px; font-style: italic; padding-left: 10px; margin: 0px 0px 1em; border-left-style: solid; box-sizing: border-box;">“Ressam Picasso ile yakın dost olduğunu öğrenince koltuklarım kabardı. Ama bu dostluk neye yarar ki? Hüner kendini Ankara Caddesi’ndeki karikatür gazetelerine tanıtmaktır. Başım sıkışınca Picasso’yu görmeye gidiyorum diyorsun ya! Geçen gün sana bir baş çizivermiş. Ne ince adam; görüyorsun ya! Picasso’nun senin için çizdiği başı ne yaptın? Hafız Osman gibi mezata mı çıkardın yoksa? Hoş; bana gönderecek değilsin ya! Hem senden Picasso’nun başını isteyen yok ki!...”</blockquote>Ah be Fikret’im cidden bir rakı parasına sattın mı canım Picasso’yu diye sızlandığım an Egeli olduğum aklıma geliverdi…Alternatif tarihçilik yapacak olursak Fikret Muallâ’nın Hale Asaf'a âşık olduğu ama karşılık alamadığı konuşulur. Sizce aşkına karşılık almış olsaydı depresif kişiliğinde bir fark oluşur muydu ya da eserlerinde aşk temasını çokça izler miydik? Yani Muallâ’nın bir ilham perisi olsaydı durum nasıl değişirdi?Kesinlikle aşk temasını daha çok görürdük. Aksak kalması onu kadınlara karşı kompleksli yapmış. Hayatına bir kadın girseydi çok daha başka olurmuş.<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Sergi yalnızca Fikret Muallâ’ya ışık tutmuyor, bir dönemin sanatçı ilişkileri ve sanat dünyası hakkında da ipuçları barındırıyor. Zamanda yolculuk yapmak isteyen herkes sergiyi mutlaka ziyaret etmeli. Titizlikle ve uzun bir hazırlık aşamasından sonra pek çok kıymetli arşiv verisini de barındıran, Paris’ten Ankara’ya uzanan bu dolu dolu serüveni yanınızda bir kalem ve kağıt ile ziyaret edin derim. Her şeyi not etmek, karıştırmak isteyeceksiniz. Sergi kapsamında bir söyleşi dizisi de bulunuyor. 9 Mart – 4 Mayıs tarihleri arasında yapılacak söyleşi programına mutlaka göz atılmalı zira çok değerli araştırmacıları konuk edecek. Hem keyifle sanat turu yapmak hem yeni konular keşfetmek isteyen herkes etkinlik takvimlerine Erimtan Arkeoloji ve Sanat Müzesi ve Fikret Muallâ’yı eklemeli.

Aposto Ankara

Zihnin Sınırlarında Bir Rota: Fikret Muallâ sergisi 28 Şubat - 7 Eylül 2025 tarihleri arasından Erimtan Arkeoloji ve Sanat Müzesi’nde ziyaretçilerle buluşacak. Sergi açılışından izlenimlerini Gökçe Oruç yazdı.

Erimtan Müzesi ile ilgili hikayeler