Sabahın erken saatlerinde, henüz tam uyanamadan damı çimle kaplı evden çıkıyoruz. Günlerdir Faroe’de olmama rağmen hâlâ çatıları çim kaplı evlere ve ağaçsız, dev bir futbol sahasına benzeyen bu ülkeye alışabilmiş değilim.Uğur direksiyona oturuyor. Ben sabah insanı olmadığım için yağışlı ve sisli havada araba kullanmam iyi bir fikir gibi gelmiyor. Bence uyanamama nedenlerimden biri birkaç gündür mucizevi şekilde açık ve güneşli olan havanın griye dönmesi. Onlarca irili ufaklı adadan oluşan Faroe’nin dar yollarında kuzeye doğru sürmeye başlıyoruz. Hedefimiz Klaksvik limanı. Liman dediysem vapur iskelesinden hallice. Birbirimizi uyandırmak için kötü şakalarla bezeli derin bir muhabbetteyiz. Çevremizden artık sıradanlaşan çayır ve otlayan koyun manzaraları akıp gidiyor.<img src="https://images.aposto.com/2022/8/2/1663076278762.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.80" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Çim çatılar<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Faroe’nin insanı kendine yabancılaştırmasının bir başka nedeni ise ağaçsızlık. Çorak yerlerdeki ağaçsızlık hissi gibi bir durum değil bu. Bu kadar yeşil, sulak bir yerin ağaçsızlığının verdiği absürt his insanın algılarıyla oynuyor. Ancak doğadaki her şey gibi bunun da çok mantıklı bir nedeni var. Kuzey Atlantik’te sürekli fırtına, deniz serpintisi ve rüzgara maruz toprağın yapısı çok tuzlu, dolayısıyla ağaç yetişmesine imkan vermiyor.Yaklaşık bir saatlik yolculuk sonrası Klaksvik şehrine giriyoruz. Başkent Thorsavn’dan sonra 5 bin kişilik nüfusuyla ikinci büyük kent Klaksvik’in sokakları sabahın 7’si olması nedeniyle epey sakin. Hızla limana yöneliyoruz. 3 gün önce başımıza gelen sıra dışı kalma mevzusunu yaşamamak için bu sefer tüm planlarımızı yapmış durumdayız. Sabah 8 feribotu için 7’de sıradayız. Üstelik önümüzde sadece bir araba var. Günde 3-4 sefer yapan 12 araçlık feribot adeta bir fetiş nesnesine dönüşmüş durumda. Hepimiz Kalsoy&nbsp;adasına gitmek için can atan turistçikleriz. Kısa süre sonra sıra kalabalıklaşıyor; kalabalıktan kasıt, son 1-2 arabalık yer kalıyor elbette. Onlar Kalsoylu biri gelirse dışarıda kalacaklar. Çünkü feribotta öncelik ada sakinlerinin.<img src="https://images.aposto.com/2022/8/2/1663076333622.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.75" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Klaksvik liman<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Uyku sersemliği ve Akdenizliliğin verdiği fevrilikle&nbsp;“ulan bu nasıl iş koy ring seferi, 20 dakikalık yol zaten. Sanki hayrına yapıyorlar.”&nbsp;diye düşünüyorum. Ancak benzincide içtiğim birkaç yudum kahveden sonra kafam çalışmaya ve beynime kan gitmeye başlıyor. Uğur’la yapılan şeyin doğruluğunu konuşmaya başlıyoruz. Toplam nüfusun 40’ı geçmediği bir adaya turistler ilgi gösterse de limitli insan ve araç sokmanın sürdürülebilirliğini övüyoruz. Üstelik ada sakinlerine tanınan öncelikle halk turizme ezdirilmiyor. Turizmin hatta her türlü tüketimin düsturu olması gereken limit kavramının nefis bir uygulamasıyla karşılaşıyoruz.8’e doğru arabaya geçiyoruz. Kısa süre sonra feribot geliyor. Adaya gitmek için geçirdiğimiz bir haftalık sürenin en fırtınalı ve rüzgarlı gününü seçmemiz harika olmuş. Cep boy feribotta kısa süre için arabadan çıktığımda adeta dayak yiyorum. Mürettebatın arabaların tekerleklerinin altına kaymamaları için kauçuk tutacaklar yerleştirdiklerini o anda fark ediyorum.<img src="https://images.aposto.com/2022/8/2/1663076498592.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.75" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Trollanes<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">20 dakika sonunda Kalsoy’a varıyoruz. İkinci denemede başarmanın gururu ile cep boy feribottan iniyoruz. 6 kişinin yaşadığı&nbsp;Syðradalur köyü arkamızda kalıyor. Faroe’nin insana hissettirdiği yaban hissi burada daha da artıyor. Gerçekten terkedilmiş, ıssız bir gezegende yolculuk hissi yaşıyor insan zaman zaman. Bizim amacımız adanın metropolüne, kaosun göbeğine gitmek. 11 kişilik Trollanes köyüne varıyoruz. Bir Faroe klasiği olarak ortalıkta in cin top oynuyor. Faroe’deki en zor şey muhtemelen kırsalda bir Faroeli görmek diye düşünüyoruz. Bu köye geliş nedenimiz aslında Kallur deniz fenerini görmek.**Spoiler içerir**James Bond’un mezarı var. Tarihin en ölümsüz sinema karakterlerinden birini öldüren yeni dünya düzeni bir de ölüm sahnesinin çekildiği noktaya mezar taşı yaptırmış. Şaka bir yana, Faroeliler böyle bir şaka ile feribot sırasını daha fazla uzatmak istemişler.**Spoiler içerir**Ancak üşengeçliğimiz ağır basıyor ve fenere yürümekten vazgeçiyoruz. Bu esnada üşengeçliğin utanılacak bir şey değil, tam tersine herkesin arada kullanabileceği temel insan haklarından biri olduğuna kanaat getiriyoruz. Onun yerine köyün sokaklarında Faroelilerin hayaletlerini kovalamak daha cazip geliyor. Köyün sokaklarında dolaşırken bir büfeye denk geliyoruz. Kahve, abur cubur gibi şeyler satan büfenin gün ortasında kapalı olmasından daha da ilginç bir şey var. Uçmaması için kayalara zincirlenmiş olması. Plaj şemsiyesini taşa bağlar gibi koca konteynırın iki taraftan iki ayrı kayaya bağlanmasını önce idrak etmeye çalışıyor, sonra gülüyoruz.&nbsp;Coğrafya kaderdir lafı sadece Ortadoğu için geçerli değilmiş neyse ki, başka coğrafyaların da başka dertleri oluyormuş.<img src="https://images.aposto.com/2022/8/2/1663076399798.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="0.75" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Zincirli büfe<hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom: none; clear: both; user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;">Denizi, sahili, hızla üstümüzden geçen bulutları, arada bulutların arasından koyu renkli denize düşen güneş ışınlarını izliyoruz. Huzur somut bir kavram olsaydı bu an olurdu diye aklımdan geçiyor. Ancak Akdenizli damarımız yine ağır basıyor. Dünyanın huzur için kaçtığımız bu uzak ve ıssız köşesinde sıkılmaktan değil de, alışmadığımız bir şeyin içinde kalmanın getirdiği garip hali yaşıyoruz. Belki de o huzur bize fazla geliyor. Arabaya binip adanın diğer taraflarına doğru yola çıkıyoruz. İnsanın garip hallerinden birinin içerisindeyiz yine. Önce kendimizde noksan olana doğru binlerce kilometre gidip, onu bulup, sindirip, sonra alıştığımıza dönmek istiyoruz.

Ruta

Dünyanın huzur için kaçtığımız uzak ve ıssız bir köşesi.

👻 Faroe'nin Hayaletleri

☕ Mikladalur: Kalsoy Adası’nın en büyük köyü. Çim çatılı evler, fok kadın heykeli ve Faroe köylerinde pek alışık olunmayan, açık bulabileceğiniz sevimli bir kahve var.🍲 Roks:&nbsp;Torshavn’ın en iyi lokantası. Birçok insanın Faroe’ye seyahat etmesine neden olan, ancak geçici olarak kapanan 2 Michelin yıldızlı Koks’un ekibinin şehir merkezinde açtığı mekan, müthiş bir damak şöleni sunuyor.🌅 Gasadalur:&nbsp;Faroe’nin en güneyinde, yolun bittiği noktada bulunan köy. Sadece şelalesi değil harika gün batımlarıyla da iyi bir fotoğraf noktası.

Geçtiğimiz günlerde&nbsp;Faroe Adaları'ndaki yunus avında bin 400'den fazla memeli avlandı. Kuzey Atlantik bölgesinde, fiyorta sürüklendikten sonra öldürülen yunusların eti tüketim için yerel halka dağıtıldı.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Arka plan:&nbsp;Yunus avlama uygulaması, Faroe Adaları'nda yüzyıllardır yapılıyor. Faroe hükümeti her yıl ortalama 600 balinanın uygulama kapsamında avlandığını, yunus avlama oranının ise daha düşük olduğunu söylüyor. Uygulamayı destekleyenler, doğadan yiyecek toplamanın sürdürülebilir yönüne dikkat çekerken balina avcılığının kültürel kimliklerinin bir parçası olduğunu savunuyor.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Öte yandan: Adada gerçekleşen son av, uygulamaya destek veren grupların da tepkisine neden olduğu için eleştiriliyor. Deniz biyologu Bjarni Mikkelsen, aktarılan rakamın Faroe Adaları'nda bir günde avlanan en yüksek yunus sayısı olduğunu söylüyor. Faroe Balina Avcıları Derneği başkanı Olavur Sjurdarberg de sayıyı "aşırı" olarak nitelendirse de avın yerel yetkililer tarafından onaylandığını ve hiçbir yasanın çiğnenmediğini dile getiriyor.&nbsp;</li></ul><h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Halk şaşkınlık içinde</h2>Avlamanın ticari amaçla yapılmadığı ve avcıların resmî bir eğitim sertifikası olmadan ava katılamadığı da biliniyor. Bölge milletvekili Sjurdur Skaale, insanların yunusların avlanmasına karşı tepki gösterdiğini; ancak avlamanın "doğru şekilde yapıldığı takdirde insancıl"&nbsp;olduğunu düşünüyor. Gazeteci Trondur Olsen de ulusal bir kamuoyu tepkisinin varlığına işaret ediyor. Olsen, halkın şaşkınlık içinde olduğunu söylüyor. Yunus avına devam edilip edilmeme konusunda ise halk kararsız; ancak %50’den fazlası hayır diyor. Öte yandan Olsen farklı bir anket çalışmasının da yürütüldüğünü ve bu ankette katılımcıların %80’inin avların sürdürülmesine yönelik oy kullandığını da sözlerine ekliyor. Olsen, uluslararası kamuoyunun da dikkatini Faroe'ya yönelttiğini ve yerel halkın eleştiriye karşı kendilerini hazırladığını söylüyor.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Kültürel kimliğin parçası mı?&nbsp;</h2>Yerel halk, balina ve yunus etini adalara ilk yerleştikleri zamandan kalma bir gelenek olarak görüyor. Faroe avı, Netflix'te yer alan Seaspiracy belgeselinde de gözler önüne serilmişti. Balina avcılığına karşı mücadele veren Sea Shepherd isimli şirketin CEO'su Alex Cornelissen de saldırının “dehşet verici” olduğunu ifade ediyor. Cornelissen “Pandemiden bir şey öğrendiysek, o da doğayı yok etmek yerine onunla uyum içinde yaşamamız gerektiğidir.” ifadelerini <a fr-original-style="" href="https://www.washingtonpost.com/world/2021/09/15/1500-dolphins-slaughtered-faroe-islands/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">kullanıyor</a>.&nbsp;

Faroe ile ilgili hikayeler