Etnomüzikolojiyi en geniş tabiriyle müziğin sosyal ve kültürel bağlamda incelendiği bir disiplin olarak <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwMWZkYmZhMzcxNTc2MDAwNjlhZTA0NyZ1c2VyPTVmZmZmZDI0NTY4NjBmMDAwOGZmMjM5MiZhdXRob3I9bnVsbCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ3d3cuZXRobm9tdXNpY29sb2d5Lm9yZyUyNTJGcGFnZSUyNTJGQWJvdXRFdGhub211c2ljb2wlMjUyMyUyNTNBJTdFJTI1M0F0ZXh0JTI1M0RFdGhub211c2ljb2xvZ3klMjUyNTIwaXMlMjUyNTIwdGhlJTI1MjUyMHN0dWR5JTI1MjUyMG9mJTI1MkNFdGhub211c2ljb2xvZ3klMjUyNTIwaXMlMjUyNTIwaGlnaGx5JTI1MjUyMGludGVyZGlzY2lwbGluYXJ5Lg=="">tanımlayabiliriz</a>. Meali de bir örnekle açıklamak gerekirse şudur; Satie’nin <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwMWZkYmZhMzcxNTc2MDAwNjlhZTA0NyZ1c2VyPTVmZmZmZDI0NTY4NjBmMDAwOGZmMjM5MiZhdXRob3I9bnVsbCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZvcGVuLnNwb3RpZnkuY29tJTI1MkZ0cmFjayUyNTJGMmZUbkk2ZlhBbVpPS3NTYjdIb1FtQSUyNTNGc2klMjUzRDVCNTNZeGw1VEN1YU9ZVFNpZWMwdWc="">Gnosienne No.1</a>’ni formsal olarak analiz etmek o eseri anlamak için önemlidir; fakat o eserin yazıldığı dönemin ve o dönemki Satie’nin ne şartlar altında yaşadığını bilmek, eserin yazıldığı günden şu ana onlarca reklamdan filme bir sürü farklı mecrada kullanılmasından <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwMWZkYmZhMzcxNTc2MDAwNjlhZTA0NyZ1c2VyPTVmZmZmZDI0NTY4NjBmMDAwOGZmMjM5MiZhdXRob3I9bnVsbCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZvcGVuLnNwb3RpZnkuY29tJTI1MkZ0cmFjayUyNTJGNkY1dUtaaXVlWThMbm5tU05BMHpyOSUyNTNGc2klMjUzRGlnV3FwM00xVGV5QzhjZVViNWtSb2c="">pop şarkısı olarak Türkçe sözle dahi yorumlanmasına</a> gelen süreçte ne gibi değişimler yaşadığını değerlendirmek de şu an dinleyen bir kulağın ne duyduğunu anlamak için bir o kadar önemli. İşte tüm bu beşerî ve sosyal etkenlerle beraber müziği dinlemeye ve düşünmeye başladığınızda fark etmeden etnomüzikolojinin bakış açısından görmeye de başlamış oluyorsunuz.&nbsp;Etnomüzikoloji kelimesi, jargona resmi olarak 1950 senesinde <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwMWZkYmZhMzcxNTc2MDAwNjlhZTA0NyZ1c2VyPTVmZmZmZDI0NTY4NjBmMDAwOGZmMjM5MiZhdXRob3I9bnVsbCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ3d3cuYnJpdGFubmljYS5jb20lMjUyRmJpb2dyYXBoeSUyNTJGSmFhcC1LdW5zdA=="">Hollandalı akademisyen Jaap Kunst</a> tarafından hediye edilmiş. Peki müzikoloji, müzik bilimleri alanında kendi başına bir disiplinken etnomüzikoloji diye yeni bir alana ve isme neden ihtiyaç duyulmuş? Pek çok bilim dalı gibi, müzikolojinin de Avrupa temelli bakış açısı ve metodolojilere sahip olması, Klasik Batı Müziği dışındaki müzikleri “diğer” ve hatta kimi zaman aşırıya kaçarak “ilkel” olarak değerlendirmesine yol açmış. Fakat bazı geniş görüşlü araştırmacılar, dünyadaki her bir müziğin Batı notasyonu veya metodolojileriyle incelenmesinin ne kadar kısıtlı ve katı olduğunu fark etmiş ve dünyanın tüm bu diğer müziklerini kendi dinamikleri ekseninde incelemek için antropolojiden de faydalanarak etnomüzikolojinin bağımsızlığını ilan etmişler. Bu incelemeyi birinci elden yapabilmek ve olabildiğince kapsamlı veri toplamak için de müzikal eylemin gerçekleştiği yerlere giderek <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwMWZkYmZhMzcxNTc2MDAwNjlhZTA0NyZ1c2VyPTVmZmZmZDI0NTY4NjBmMDAwOGZmMjM5MiZhdXRob3I9bnVsbCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZlbi53aWtpcGVkaWEub3JnJTI1MkZ3aWtpJTI1MkZFdGhub211c2ljb2xvZ3klMjUyM0ZpZWxkd29yaw=="">alan araştırması</a> yöntemini kullanmışlar. Ve zamanla da kendi araştırma yöntemlerini kullanacak kadar ellerini kuvvetlendirmişlerdir. Günümüzde de etnomüzikolojik çalışmaların en temel yönteminin alan araştırması olduğunu ve araştırma konusunun ihtiyaç duyduğu yöntemsel bakış açısını doğrultusunda hareket ettiğini söyleyebiliriz. Tabii ki alan araştırmalarında kullanılan yöntemler ve perspektifler bahsettiğimiz gibi, çok çeşitli ve hayattaki sosyal, politik, teknolojik vs. gelişmelerde birlikte değişimler gösteren dinamik olgular. Örneğin; günümüzde bir alan araştırması yapmak için illa ki fiziksel olarak bir yere gitmek de şart değil, araştırılan konuya bağlı olarak sosyal medya ve dijital mecraların da artık birer “alan” olduğunu unutmamak gerekir. Özellikle de pandeminin hayatlarımız girişiyle, müziğin saha araştırmalarında önceleri daha çok fiziksel bir “bulunma” ihtiyacıyla hareket eden araştırma yöntemleri, masa başına da sıcak bakmak durumunda kalmış ya da değişen mecraların diliyle bu alanlara dahil olmuştur diyebiliriz. Biz de tıpkı gündelik ihtiyaçların araştırma alanlarında yarattığı değişim gibi, Müzikli Mevzular olarak pandemiyle birlikte, alışkanlıklarımıza ve tüketme biçimlerimize başka bir bakışla eğilip video serilerimizi aldığımız eğitimlerle buluşturmaya çalıştık. Bu video serisi fikrinin ilki <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwMWZkYmZhMzcxNTc2MDAwNjlhZTA0NyZ1c2VyPTVmZmZmZDI0NTY4NjBmMDAwOGZmMjM5MiZhdXRob3I9bnVsbCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ5b3V0dS5iZSUyNTJGaHZlSmlfVURmaDg="">Viral Mevzular</a>’da biz de çevrimiçi olarak bu sahayı deneyimlemeye ve olabildiğince müzikle ilişkili ve müzik dünyasından isimlerle görüşmeler yaparak anlamaya çalıştık. Sonunda yaptığımız şeyin başka birçok alanda ve akademi içinde de eş zamanlı olarak deneyimlenen bir şey olduğunu görmek, bize ikinci bir seri için, daha kavramsal bir noktadan söz söyleme cesaretini verdi. Birimiz (Turna Ezgi Toros) MİAM’da Etnomüzikoloji, diğerimiz de (Tuğçe Hakarar) İTÜ’de Müzikoloji anabilim dalında master derecesini tamamlamış iki müzik “meraklısı” olarak bakış açılarımızı buluşturup yeni sorular ve anlam noktaları edinmeyi hedefledik. “Herkes için Etno/Müzikoloji” bu hâliyle yola çıktığından, neden “Etno/Müzikoloji” kullanımı tercih ettiğimizi de burada sizlerle paylaşmak isteriz. Türkiye’de ve dünyadan aşina olduğumuz, bu iki anabilim dalı birbirinden ayrılmalı mı, ayrılmamalı mı, hangi fakülte / kurum altında bulunmalı gibi soruları ve tartışmaları da düşününce, gündelik hayatında bunlarla karşılaşmamış olanlarımızın da bu yöne doğru bir bakış atmasını istedik. Bir yandan da sosyal bilimler yönünden düşünürsek akademinin bir uçurum gerektirmediğini, bu tür soru ve tartışmaların biraz daha görünür olmasının zenginleştirici olacağını düşündük. Özetle, hâli hazırda Müzikoloji denildiğinde bile başka birçok tanımlama ile açıklama ihtiyacı duyduğumuz kimliklerimize bir de etnografik karakter söz konusu olunca, kulaklara su kaçırmak, uzman araştırmacılarla konuşarak buraya dokunmak istedik. Akademide de zaman zaman parantez içine karşımıza çıkan Etno* ön ekini biz araya “ya da” anlamına gelen işaretle, biz sunucularını da yansıtacağını düşündüğümüz bir kullanımla “Etno/Müzikoloji” şeklinde kullanmaya karar verdik. Böylelikle, diyebiliriz ki; bu video serisiyle kendisini Müzikolog ya da Etnomüzikolog olarak kimliklendiren müzik araştırmacıları ile konuşarak bu alanlar nerelerde buluşur, nerelerde ayrılır onları anlamak için bu <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwMWZkYmZhMzcxNTc2MDAwNjlhZTA0NyZ1c2VyPTVmZmZmZDI0NTY4NjBmMDAwOGZmMjM5MiZhdXRob3I9bnVsbCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ3d3cueW91dHViZS5jb20lMjUyRmMlMjUyRk0lMjUyNUMzJTI1MjVCQ3ppa2xpTWV2enVsYXI="">video</a> / <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwMWZkYmZhMzcxNTc2MDAwNjlhZTA0NyZ1c2VyPTVmZmZmZDI0NTY4NjBmMDAwOGZmMjM5MiZhdXRob3I9bnVsbCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZzb3VuZGNsb3VkLmNvbSUyNTJGbXV6aWtsaW1ldnp1bGFy"">podcast</a> serisi hazırladık. İlk olarak çok disiplinlikten başlayarak; müziğin göçünden analizine, tarihsel serüveninden felsefi sorgulamalarına kadar birçok alanda kıymetli isimlerin rehberliğine başvurduğumuz görüşmelerimizi buradan dinleyebilir / izleyebilirsiniz. Bir süredir sosyal medya aracılığı ile; farklı eğitim basamaklarından gelen sorulardan anladığımız kadarıyla kulağa su kaçırma işi hiç de fena gitmemiş. Ne mutlu bize! İsteriz ki, sosyal ve toplumsal dünyada gündelik rutinlerden bireysele uzanan her türlü anlamsal döngüde kendine yer açan müzik anlatımları, daha çok araştırmacıyla buluşsun. Bu sayede, bizler de daha çok öğrenelim. Yaptığımız her görüşmede yeni bir imkân, soru ve alan tanımanın / öğrenmenin önemiyle bu dilekte bulunuyoruz.&nbsp;İyi seyirler ve iyi dinlemeler.&nbsp;Müzikli Mevzular&nbsp;&nbsp;* Edited by Henry Stobart, "The New (Ethno)musicologies", Scarecrow Press, 2008.&nbsp;

Gnosienne ile ilgili hikayeler