2019 yılında <a fr-original-style="" href="https://www.aiga.org" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">AIGA</a>’nın (The American Institute of Graphic Arts) Dünya Kadınlar Günü onuruna tamamı kadın yazı tasarımcıları tarafından tasarlanmış on yazıyüzünü <a fr-original-style="" href="https://t.co/QOlW2R6pgC" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">öne çıkarması</a>; ardından Jan Tschichold ile yazı tasarımı, László Moholy-Nagy ve Herbert Bayer ile tasarım üzerine çalışan Bauhaus’un bilinen tek kadın tasarımcısı Söre Popitz (Irmgard Sörensen-Popitz) hakkında yayımladığı <a fr-original-style="" href="https://t.co/XHuZBqN6h5" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">yazısı</a> gibi gelişmeleri okurlarımıza duyurmuştuk.&nbsp;<img src="https://images.aposto.com/2021/11/0/1639920429652.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.47" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Daha sonra 2020 yılında <a fr-original-style="" href="http://yulia-popova.com" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Yulia Popova</a>’nın <a fr-original-style="" href="https://www.onomatopee.net/exhibition/how-many-female-type-designers-do-you-know/#publication_13145" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">“Kaç tane kadın yazı tasarımcısı tanıyorsunuz? (How many female type designers do you know?)”</a> adlı kitabının yayımlanması somut bir gelişme olarak öne çıkmıştı. Yazı tasarımı alanında toplumsal cinsiyet konusu üzerine yapılan araştırmalara ilişkin genel bir bakış sunan kitapta, on dokuzuncu ve yirminci yüzyılın başlarında çalışan kadın yazı tasarımcıların biyografilerinin yanı sıra Veronika Burian, Louise Fili, Zuzana Licko ve Fiona Ross gibi öne çıkan birçok kadın yazı tasarımcılarıyla yapılan röportajlar yer aldı. Aynı yıl, İsveç’ten <a fr-original-style="" href="https://twitter.com/carolina_laudon" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Carolina Laudon</a>, <a fr-original-style="" href="https://atypi.org" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">ATypI</a>’nin (Association Typographique Internationale) ilk kadın başkanı oldu. <a data-type="embed" fr-original-style="" href="https://youtu.be/rsr4Bo9RKj8" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank"><img src="https://embed.apos.to/assets/2021/11/2021-12-19T13:31:53.722Z.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.77" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"></a> 2021 yılındaki gelişmeler, yazı sektöründe kadınların rolüne ilişkin daha kapsamlı araştırmalardan elde edilen bulguların açıklanmasıyla hız kazandı. Önce <a data-href="https://link.aposto.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0by5jb20vY2xpY2s/c291cmNlPXdlYiZwdWJsaXNoZXI9NjEyOGE4ZjFiNTQxMjQwMDA2NTI4MGM5Jm5ld3NsZXR0ZXI9NjEyYjMyNzlkYjU5ZDAwMDA3N2RiODk2Jmlzc3VlPTYxODE5OWEzMGQ0OTYzMDAwNjdlNTBiZCZzdWJzY3JpYmVyPXVuZGVmaW5lZCZzdG9yeT02MTk2NjBhYjQ0NjgwNjAwMDdjMTkwZWUmYXV0aG9yPW51bGwmdXJsPWh0dHBzJTI1M0ElMjUyRiUyNTJGd3d3LnJlYWRpbmcuYWMudWslMjUyRnR5cG9ncmFwaHklMjUyRnN0YWZmJTI1MkZwcm9mZXNzb3ItZmlvbmEtcm9zcw==" fr-original-style="" href="https://link.aposto.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0by5jb20vY2xpY2s/c291cmNlPXdlYiZwdWJsaXNoZXI9NjEyOGE4ZjFiNTQxMjQwMDA2NTI4MGM5Jm5ld3NsZXR0ZXI9NjEyYjMyNzlkYjU5ZDAwMDA3N2RiODk2Jmlzc3VlPTYxODE5OWEzMGQ0OTYzMDAwNjdlNTBiZCZzdWJzY3JpYmVyPXVuZGVmaW5lZCZzdG9yeT02MTk2NjBhYjQ0NjgwNjAwMDdjMTkwZWUmYXV0aG9yPW51bGwmdXJsPWh0dHBzJTI1M0ElMjUyRiUyNTJGd3d3LnJlYWRpbmcuYWMudWslMjUyRnR5cG9ncmFwaHklMjUyRnN0YWZmJTI1MkZwcm9mZXNzb3ItZmlvbmEtcm9zcw==" rel="noopener" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Prof. Fiona Ross</a> koordinatörlüğünde, <a data-href="https://link.aposto.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0by5jb20vY2xpY2s/c291cmNlPXdlYiZwdWJsaXNoZXI9NjEyOGE4ZjFiNTQxMjQwMDA2NTI4MGM5Jm5ld3NsZXR0ZXI9NjEyYjMyNzlkYjU5ZDAwMDA3N2RiODk2Jmlzc3VlPTYxODE5OWEzMGQ0OTYzMDAwNjdlNTBiZCZzdWJzY3JpYmVyPXVuZGVmaW5lZCZzdG9yeT02MTk2NjBhYjQ0NjgwNjAwMDdjMTkwZWUmYXV0aG9yPW51bGwmdXJsPWh0dHBzJTI1M0ElMjUyRiUyNTJGdHdpdHRlci5jb20lMjUyRmFsaWNlc2F2b2ll" fr-original-style="" href="https://link.aposto.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0by5jb20vY2xpY2s/c291cmNlPXdlYiZwdWJsaXNoZXI9NjEyOGE4ZjFiNTQxMjQwMDA2NTI4MGM5Jm5ld3NsZXR0ZXI9NjEyYjMyNzlkYjU5ZDAwMDA3N2RiODk2Jmlzc3VlPTYxODE5OWEzMGQ0OTYzMDAwNjdlNTBiZCZzdWJzY3JpYmVyPXVuZGVmaW5lZCZzdG9yeT02MTk2NjBhYjQ0NjgwNjAwMDdjMTkwZWUmYXV0aG9yPW51bGwmdXJsPWh0dHBzJTI1M0ElMjUyRiUyNTJGdHdpdHRlci5jb20lMjUyRmFsaWNlc2F2b2ll" rel="noopener" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Dr. Alice Savoie</a> ve Dr. Helena Lekka tarafından yürütülen <a fr-original-style="" href="https://link.aposto.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0by5jb20vY2xpY2s/c291cmNlPXdlYiZwdWJsaXNoZXI9NjEyOGE4ZjFiNTQxMjQwMDA2NTI4MGM5Jm5ld3NsZXR0ZXI9NjEyYjMyNzlkYjU5ZDAwMDA3N2RiODk2Jmlzc3VlPTYxODE5OWEzMGQ0OTYzMDAwNjdlNTBiZCZzdWJzY3JpYmVyPXVuZGVmaW5lZCZzdG9yeT02MTk2NjBhYjQ0NjgwNjAwMDdjMTkwZWUmYXV0aG9yPW51bGwmdXJsPWh0dHBzJTI1M0ElMjUyRiUyNTJGd3d3LndvbWVuLWluLXR5cGUuY29tJTI1MkY=" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Women in Type (Yazıdaki Kadınlar)</a> araştırma projesinin ağ sayfasının açıldığı duyuruldu. Reading Üniversitesi Tipografi ve Grafik İletişim Bölümünde 2018–2021 yılları arasında yürütülen üç yıllık bir araştırmanın ürünü olan proje, 1910 ila 1990 yılları arasında Monotype Corporation ve Linotype Limited&nbsp;gibi iki büyük İngiliz firmasında çalışan kadınların yazı tasarımı ile üretimindeki rollerini ve sorumluluklarını inceledi. Daha sonra <a fr-original-style="" href="https://twitter.com/Bethany_Qualls" rel="noopener ugc nofollow" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Bethany Qualls</a>, San Francisco’daki <a fr-original-style="" href="https://oa.letterformarchive.org/" rel="noopener ugc nofollow" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Letterform Archive</a>’ı kullanarak taşınabilir yazı döneminde kadın yazı tasarımcılarının geçmişlerini daha erişilebilir kılmak için yaptığı çalışmaları <a fr-original-style="" href="https://youtu.be/rsr4Bo9RKj8" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">sundu</a>. Qualls, proje kapsamında Letterform’un kataloğu için 688’den fazla ciltlenmiş yazı numunesini listeleyerek bu erken yazıları tasarlayan kadınlar hakkında bulabildiği tüm materyali incelemiş. İngilizce kaynaklarda tartışılmayan Rus kadın yazı tasarımcıları hakkında materyallerin ortaya çıkması, projenin ilgi çeken sonuçlarından birisi.İlerleyen günlerde kadınların rolüne ilişkin çalışmaların artacağını ve yeni yayınların ortaya çıkacağını düşünüyoruz. Prof. Elizabeth Resnick editörlüğünde grafik tasarımda kadınların rolüne ilişkin makalelerin yer alacağı ve kurucu üyemiz Ömer Durmaz’ın da bir makalesinin olacağı kitap, bunun işaretlerinden birisi. Türkçe Tipografi Topluluğu olarak bizler de, Sevimli Ay dergisinin dokuzuncu sayısında yer alan Mehmed Said’in yazdığı kadın hattatlarımız ile ilgili bölümün Türkçeye transkripsiyonu önümüzdeki günlerde yayımlayacağız.&nbsp;

Son yıllarda yazı sektöründe kadınların rolüne ilişkin ortaya çıkan bulgular, internet sitelerine ve kitaplara dönüşüyor.

Yazı tasarımında kadınların rolüne ilişkin araştırmalarda artış var.

<img src="https://images.aposto.com/2021/10/4/1637245148596.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="2.08" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Yazı tasarımı ve üretiminde kadının rolü&nbsp; <a data-href="https://www.reading.ac.uk/typography/staff/professor-fiona-ross" fr-original-style="" href="https://www.reading.ac.uk/typography/staff/professor-fiona-ross" rel="noopener" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Prof. Fiona Ross</a> koordinatörlüğünde, <a data-href="https://twitter.com/alicesavoie" fr-original-style="" href="https://twitter.com/alicesavoie" rel="noopener" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Dr. Alice Savoie</a> ve Dr. Helena Lekka tarafından yürütülen, 1910 ila 1990 yılları arasında Monotype Corporation ve Linotype Limited gibi iki büyük İngiliz firmasında çalışan kadınların yazı tasarımı ile üretimindeki rollerinin ve sorumluluklarının incelendiği <a data-href="https://www.women-in-type.com" href="https://www.women-in-type.com/" rel="noopener" target="_blank" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;"></a><a fr-original-style="" href="https://www.women-in-type.com" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Women in Type (Yazıdaki Kadınlar)</a> araştırma projesinin ağ sayfası açıldı. Women in Type, <a data-href="https://www.reading.ac.uk/typography/" fr-original-style="" href="https://www.reading.ac.uk/typography/" rel="noopener" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Reading Üniversitesi Tipografi ve Grafik İletişim Bölümü</a>nde Mart 2018–Kasım 2021 tarihleri arasında yürütülen üç yıllık bir araştırmanın ürünü. 🇬🇧 <hr fr-original-style="" style="height: 0px; overflow: visible; border-bottom-style: none; clear: both; -webkit-user-select: none; break-after: page; box-sizing: border-box;"> <img src="https://images.aposto.com/2021/10/4/1637245370172.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.94" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Font mühendisliği ve göremediklerinizin önemiBir fontun nihai ürün olarak bir yazılım olduğu gerçeği çoğu zaman göz ardı edilebiliyor. Monotype’ın kusursuz bir font için esas olduğunu belirttiği font mühendisliği hakkındaki <a fr-original-style="" href="https://www.monotype.com/resources/expertise/font-engineering-explained" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">yazısı</a>, bu açıdan okunmaya değer. Monotype, font mühendisliğinin, tasarımcıların işini bitirdikten sonra font dosyalarının kendisinin yani oluşturulan ve kullanıcıların makinelerine indirilen asıl yazılımın, tasarımların kusursuz şekilde sunmasını sağlamak için tasarımdan sonraki en önemli adım olduğunu söylüyor. 🇬🇧

Kasım ayında yaşanan önemli gelişmeler arasında yazı tasarımı ve üretiminde kadınların rolünü belgelemeyi amaçlayan projenin yanı sıra dikkat çeken bir dizi gelişme var.

Monotype Corporation ile ilgili hikayeler