<span fr-original-class="customBullet" fr-original-style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block;" style="font-size: 24px; line-height: 12px; vertical-align: middle; display: inline-block; box-sizing: border-box;">•&nbsp; ElevenLabs’den telifsiz şarkı üretim aracı: Yapay zeka destekli ses üretim araçları geliştiren ElevenLabs, yalnızca metin komutlarından ticari kullanıma uygun telifsiz şarkılar üreten yeni hizmeti Eleven Music’i duyurdu.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Ayrıntılar: Hizmet, komuta dayalı olarak yalnızca birkaç dakika içinde sözleri ve vokali olan şarkılar oluşturabiliyor. ElevenLabs, dijital haklar için Merlin Network ve Kobalt Music Group ile yaptığı anlaşmalar üzerinden hizmete güç veren modelleri eğittiğini söylüyor.</li></ul>

Aposto Gündem

Değişim, varoluşumuzun temel bir bileşeni. Değişimi, yeniliği kabul etmek, uyum sağlamak günümüz dünyasında önemli bir yetenek olarak görülüyor. Bu da her an her duruma ayak uydurabilenlerle, yenilik ve değişim konusunda yeterince esnek davranamayanlar arasında önemli bir fark yaratıyor. Döngüsel ekonomiye geçiş sürecimiz de tam olarak aynı değişim ve yeniliğin doğru şekilde yönetilmesini gerektiriyor. Jacqueline Cramer tarafından yazılan <a fr-original-style="" href="https://circulareconomy.europa.eu/platform/sites/default/files/building-a-circular-future-jacqueline-cramer-amsterdam-economic-board.pdf" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Building a Circular Future</a> (Döngüsel Bir Gelecek İnşa etmek) kitabı tam da bu döngüsel ekonomiye geçiş sürecindeki dönüşüm, değişim ve yenilikler için nasıl bir yol izlenmesi gerektiğini anlatıyor. Kitabın tamamına değinmeyeceğiz elbette fakat dikkat çeken en önemli adımları bugünkü yazımızda tartışacağız. Hadi başlayalım. “Network” yönetimi “Network” kelimesi Türkçe’ye ağ veya iletişim ağı olarak çevrilebilir. Yine de gündelik hayatta sık sık maruz kaldığımız için network’ün tam anlamını kendisinin yansıtacağını düşünerek bu şekilde kullanıma devam edeceğiz. Değişimi network ile yönetmek kendi başına incelenmesi gereken bir alan olduğu için kısaca bahsetmekte yarar var. Döngüsel ekonomiye geçişte iş birliği ve farklı paydaşların bir arada çalışması fazlasıyla önemli. Bunun sebebi ise döngüsel ekonomide tek bir oluşumun – kurum, kuruluş, insan, stk aklınıza ne gelirse – tek başına tamamen döngüsel olmasının imkânsız olması. Atık oluşumunu önlemek tek başınıza yapabileceğiniz bir sistem değişikliği gibi görünse de bunun için farklı paydaşlarla iş birliği yapmanız gerekiyor olabilir.<img src="https://images.aposto.com/2022/5/4/1655388321819.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" alt="unsplash.com" ratio="1.50" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">unsplash.comNetwork’ü yönetmek neden gerekli? Network yönetimi sanıldığının aksine fazlasıyla karmaşıktır. Bunun sebebi ise temelde değişime doğru giden yolda paydaşların görev ve sorumluluklarını tam olarak bilmiyor olmasıdır. Döngüsel ekonomiye geçişte yeni bir sistem kurgulanır. Bu da toplumları oluşturan kamu, özel sektör, STK’lar, akademi ve göz ardı edilse de bireylerin bu yeni sistemlerdeki görev ve sorumluluklarını anlamasını gerektirir. Döngüsel Ekonomi 101 yorumu Döngüsel ekonomi toplumsal sistemlerin yeniden inşasını gerektirir. Ekonomiler, sektörler veya devletler bu sistemlere verdiğimiz isimlerdir ve tüm bu sistemler toplumsal yapıların bir parçasıdır. Bireyler ise toplumların var olması için gereken tek unsurdur. Bu nedenle döngüsel ekonomiye geçiş sürecinde bireyleri yani tüketicileri göz ardı etmek, sistemin en kritik rol sahibini göz ardı etmek anlamına gelir. Döngüsel Ekonomi 101 olarak tam da bu nedenle bu içerikleri oluşturuyor ve siz değerli okuyucularımızın döngüsel ekonomiye geçişte her konuda bilgiye sahip olmasını amaçlıyoruz Network yönetiminde her paydaşın kendi üzerine düşen görevi biliyor olması, sürecin de çok daha planlı ilerlemesini sağlayacaktır. Burada en kritik nokta ise elbette paydaşlar arası iletişimdir. Bu durumu şu şekilde kafamızda canlandırabiliriz. Döngüsel ekonomiye geçiş için tüm paydaşların katılacağı yuvarlak bir masa düşünün. Bu yuvarlak masada hükümetler, özel sektör temsilcileri, STK’lar, akademiden temsilciler yer alır. Ek olarak da daha çok tüm sistemleri ekonomik bir sistem çatısı altında toplarsak eğer bireyler de tüketici rolü ile bu masada yer almalıdır.<img src="https://images.aposto.com/2022/5/4/1655388404059.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" alt="unsplash.com" ratio="1.21" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">unsplash.comMasada yer alan herkese belirli bir görev verildiği noktada dönüşüm sürecinin ilk adımı atılır. Fakat bu süreçte her paydaşın kendi görev ve sorumluluğu birçok noktada diğer paydaşlarla iletişim kurulmasını gerektirir. Hükümet özel sektörü ilgilendirecek regülasyonları hazırlarken özel sektörün ihtiyaçlarını dinlemez, akademiden teorik olarak destek almaz veya tüketicilerin ne istediğini bilmez ise bu regülasyonların işe yaramayacağı aşikâr. Bu network yönetimi mevcut sistemimiz dolayısıyla kamu otoritelerinin yürütmesi beklenen süreçlerdir. Fakat hem iklim krizi hem de döngüsel ekonomi çalışmalarına küresel boyutta baktığımızda devletlerin kendi “itici güç” rollerine sahip olmadığını görebiliriz. Döngüsel ekonomiye geçiş süreci nasıl yönetilmeli? Bu sorunun cevabı birçok farklı etkene göre değişiklik gösterecektir elbette. Fakat Cramer kitabında bizlere 10 adımlık bir yol haritası sunuyor. Gelin bu maddeleri birlikte tartışalım Dönüşüm için kıvılcım<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Hiçbir paydaşın tek başına döngüsel ekonomiye geçiş sürecini yürütemeyeceği kabul edilen bir durum. Bu nedenle ilk adım tüm paydaşların ortak bir “aciliyet” fikrini kabul etmesidir.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Döngüsel ekonominin yaratımında yeniliklerin hazırlık, inşa etme, büyüme ve herkes tarafından kabul edilen temel bir unsura dönüşmesi fazları izlenmelidir. Bu fazlar mevcut lineer ekonomideki gibi sonlu bir süreç değil, tam aksine döngünün durmadan devam ettiği, devamlı başa dönülen ve her seferinde daha iyisinin amaçlandığı bir süreçtir.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Döngüsel ekonomiye geçiş sürecinde başlatılan tüm inisiyatifler benzer metotları kullanmalıdır, fakat hepsi kendi mevcut durumlarına uygun şekilde kendi içlerinde değişiklik göstermelidir. Dünyada hiçbir şeyin tıpatıp aynısı olmadığı gibi, sistemleri değiştirmenin de tıpatıp aynı tek bir yöntemi yoktur.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Döngüsel ekonomi sistemlerini kurmak temelde açık ve net belirlenmiş bir hedefe sahiptir. Fakat hiçbir hedefe net belirlenmiş bir yolda ilerlemek mümkün değildir.</li></ul>Bağlam/İçerik her şeydir<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Döngüsel ekonomiye geçiş sürecinde inovasyon en temel araçlardan birisidir. Fakat her inovasyon her değişimi desteklemeyebilir. Dönüşümü başlatacağımız olgu her ne ise inovasyon da bu olguya bağlam olarak uyum sağlamalıdır.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">En başta hangi unsurların değişimi destekleyeceği, hangilerinin farklı şekillerde engel çıkartacağı hesaplanmalıdır. Bu sayede değişimin kabullenişi çok daha hızlı ve kolay olabilir.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Değişim sürecinde gerçekten aktif rol sahibi olmak isteyen paydaşların belirlenmesi kritiktir. Kimler döngüsel ekonomiye geçiş için gerçekten istekli, kimler başlangıçta sistemlerin tasarlanmasına destek olmayı amaçlıyor, özenle seçim yapılmalıdır.</li></ul><img src="https://images.aposto.com/2022/5/4/1655388808942.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.50" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">unsplash.comBaşarılı uygulama<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Döngüsel ekonomiye geçişte hangi paydaşlarla birlikte çalışılıyorsa herkesi kapsayacak, herkesin yararına olacak yenilikçi bir iş modeli geliştirilmelidir. Paydaşların birlikte çalışması dikkat edilmesi gereken bir konuyken, paydaşların hepsini kapsayacak bir sistem, bir iş modeli geliştirilmesi çok daha başka bir konudur.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Döngüsel ekonomiye dönüşte genellikle inisiyatifler süreçlerin yürütülmesine aracılık etmekte. Bu da farklı inisiyatiflerin gereken noktalarda en doğru şekilde birlikte çalışmasını kritik hale getirir. Yani sadece paydaşları değil, aracıları da doğru yönetmek önemli.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Dönüşüm sürecinde rol sahibi olması zorunlu olan tüm paydaşların hep birlikte çalıştığı ve herkesin eşit iş yüküne sahip olduğu, şeffaf bir yönetim döngüsel ekonomiye uygun sistemlerin hayata geçmesi adına en önemli unsurdur.</li></ul>Tartışalım Yukarıda bahsi geçen adımlar en temelde döngüsel ekonomi inisiyatiflerine öneri gibi görünse de kitabın genel bağlamına baktığımızda devletlerin bu network ve döngüsel dönüşüm süreçlerini yönetmesi gerektiği görülüyor. Normal şartlarda bir devletin var olma amacı bu 10 adımın da takibini yapmasıyla paralel bir amaca hizmet etse de küreselde de ülkemizde de bu tarz bir devlet anlayışının gerçek hayatta teoride kaldığını görmemiz mümkün. Fakat burada Döngüsel Ekonomi 101 ekibi olarak bizim dikkatimizi çeken en önemli nokta elbette paydaşların eşit, şeffaf ve tüm rol ve sorumluluklarının belirlendiği bir sistemde birlikte çalışıyor olması. Avrupa Yeşil Mutabakatı sayesinde 2023 yılında başlanması beklenen sınırda karbon vergisi uygulaması sizce de tüm ihracatçılara sorularak mı kararlaştırıldı? İhracatçıların farklı şekillerde desteklenmesi ve kısıtlanması birlikte yapılacak bir müzakere ile ortaya çıkabilir miydi? Paris İklim Anlaşması ile alınan kararlar, COP26’da belirlenen hedefler sizce de tüm Afrika kıtasının mevcut insani sorunlarını çözecek şekilde mi tasarlandı? Yoksa bazı paydaşların geride bırakılması iklim krizi ile mücadelede alınması gereken zor bir karar mıydı?

Network ile ilgili hikayeler