🇸🇰 Slovakya’da hükümetin basına müdahale çabaları ülkedeki gazeteciler tarafından <a fr-original-style="" href="https://www.theguardian.com/world/2024/apr/25/we-want-to-work-freely-slovakian-journalists-protest-against-rtvs-plans" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: currentcolor; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">protesto edildi</a>.🎙️ YouTube podcast alanına daha fazla ilgi göstermeyi ve yatırım yapmayı <a fr-original-style="" href="https://blog.youtube/news-and-events/shaping-the-future-of-podcasts/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: currentcolor; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">planlıyor</a>.👋 Kapalı bir platform olarak kurulan Twitter alternatifi Post.News yeterince ilgi görmediği için <a fr-original-style="" href="https://www.theverge.com/2024/4/19/24135011/twitter-alternative-post-news-shutdown" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: currentcolor; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">kapanıyor</a>.🤝 Kaliforniya merkezli kâr amacı gütmeyen haber kurumu CalMatters, The Markup’ı satın aldığını <a fr-original-style="" href="https://www.axios.com/2024/04/18/calmatters-acquires-the-markup" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: currentcolor; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">duyurdu</a>.📰 1985 yılında Lübnan’da esir alınması ve altı yıl sonra serbest bırakılmasıyla tanınan AP muhabiri Terry Anderson 76 yaşında <a fr-original-style="" href="https://www.nytimes.com/2024/04/21/us/terry-anderson-dead.html" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: currentcolor; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">hayatını kaybetti</a>.

n okuyoruz|

<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Mastodon Büyümeye Devam Ediyor</h2>Twitter'ın durumu iç açıcı sayılmaz. Özellikle moderasyon ve güvenlik kısmında daha fazla insanın <a fr-original-style="" href="https://www.theguardian.com/technology/2023/jan/07/twitter-reportedly-makes-more-cuts-to-online-safety-teams" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">işten çıkarılması</a>, uygulamada ve sitede teknik sorunların artması, algoritmik akışın zorunlu hâle gelmesi ve cuma sabahından bu yana popüler üçüncü parti uygulamaların <a fr-original-style="" href="https://9to5google.com/2023/01/12/twitter-api-appears-to-be-down-breaking-tweetbot-and-third-party-clients/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">çalışmamaya başlaması</a> son zamanlarda yaşananlar arasında.Bu gidişat geçtiğimiz aylarda en çok öne çıkan alternatiflerden birisi olan Mastodon'a olan ilgiyi ve desteği de artırmaya başladı. Daha kullanışlı uygulamaların artması, aktif kullanıcı sayısının yükselişi ve giderek daha fazla popüler ismin de denemeye başlaması ile Mastodon ve ActivityPub sistemi <a fr-original-style="" href="https://www.techdirt.com/2022/12/29/some-tricks-to-making-mastodon-way-more-useful/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">giderek büyüyor</a>.Daha önce platformu ActivityPub ile entegre edeceğini söyleyen Medium, bunun öncesinde hem Mastodon'a sponsor oldu hem de Medium yazarlarına özel bir <a fr-original-style="" href="https://blog.medium.com/medium-embraces-mastodon-19dcb873eb11" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Mastodon sunucusu açtı</a>. Cloudflare de kullanıcılarının birkaç basit adımda kendi Mastodon/ActivityPub sunucularını kurmasını sağlayan <a fr-original-style="" href="https://github.com/cloudflare/wildebeest" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">bir özellik duyurdu</a>. Bu da özel sunucular kurmak isteyenlerin ihtiyaç duyduğu teknik bilgi seviyesinin ciddi bir şekilde azalması demek.Alakalı: Twitter'ın bir diğer rakibi Post.News ciddi bir ilerleme kaydetmekte ve ilgi çekmekte zorlansa da ABD'nin büyük gazetelerinden USA Today'i platformu aktif şekilde kullanmaya <a fr-original-style="" href="https://pressgazette.co.uk/social_media/usa-today-first-major-publishing-partner-on-twitter-alternative-post/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">ikna etmiş</a>.

Twitter'da yaşananların ardından Mastodon ve Tumblr gibi mevcut platformlara yönelimin yanı sıra durumdan faydalanmak isteyen yeni platformların ortaya çıkışına da tanık oluyoruz. Aralarında en çok konuşulan isim ise Post.News.Gazeteciler ve medya odaklı bir platform girişimi olan Post.News daha kapalı beta sürecinde birçok sorun ve tartışmayla <a fr-original-style="" href="https://www.niemanlab.org/2022/11/post-the-latest-twitter-alternative-is-betting-big-on-micropayments-for-news/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">karşı karşıya kaldı</a>. En büyük yatırımcısının aynı zamanda Elon Musk'ın Twitter satın almasına da yatırım yapan VC olması, erişilebilirliği öncelik olarak görmemeleri, hâlâ engelleme gibi temel özelliklerin olmaması ve bir süre boyunca site kurallarında insanlara "gelir seviyesine göre ayrımcılığı" yasaklamaları bunlardan birkaçı. Ama belki de medya sektörünün en çok konuştuğu özellikleri mikro-ödeme konusunda ısrarcı olmaları.Post.News platform üzerinden gazetelere ve dijital yayınlara mikro-ödeme yaparak ödeme duvarı arkasındaki içeriklere erişimi mümkün kılacak bir sistemle birlikte geliyor. Şu anda kullanan çok az yayın olsa da bu deneme konunun <a fr-original-style="" href="https://therebooting.substack.com/p/micropayments-again" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">tekrar gündem olmasına</a> neden oldu.&nbsp;Her ne kadar mikro-ödeme modeli cazip görünse de, aslında bu gelir modelinin gazetecilik için ne kadar uygun olduğu tartışmalı. Bu tartışmaların arkasında teknik altyapı ve planlama gibi birçok sorun yatıyor. Örneğin mikro-ödeme sistemlerinin gerçekten etkili olabilmesi için teknik anlamda kolay olması lazım. Bu da birçok örnekte cihazların uygulama mağazaları ve onlara bağlı ödeme sistemleriyle mümkün oluyor. Yani kolaylaşması için bir aracıya ihtiyaç var. Aracının devreye girmesi de yayının eline geçecek paranın azalması demek.Buna alternatif olarak yayıncılar kendi sistemlerini kurmayı <a fr-original-style="" href="https://www.newslabturkey.org/2021/10/18/e-bultenlerin-ekonomik-temeli-saglamlasiyor/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">deneyebilir</a>. Ancak bu da ciddi bir yatırımı ve teknoloji geliştirme sürecini zorunlu kılıyor. Zaten zor durumda olan medya kurumlarının buna bütçe ayırabilmesi ne kadar mümkün olur bilemiyorum.Ancak en önemli sorun bu modelin <a fr-original-style="" href="https://theconversation.com/very-sneaky-tactics-we-asked-gamers-how-they-feel-about-monetisation-in-digital-gaming-173030" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">etik sıkıntıları</a>. Şu ana kadar başarılı olduğunu gördüğümüz mikro-ödeme modellerine bakarsak, bunların büyük bir kısmının kullanıcıyı kandırma, kumar benzeri bir sistem yaratma ya da ödeme almak için sürekli kullanıcının ilgisini çekecek numaralara başvurma sayesinde mümkün olduğunu göreceğiz. Çünkü normal koşullarda mikro-ödemeler ile anlamlı bir gelir elde etmek <a fr-original-style="" href="https://twitter.com/lessin/status/1597447640425586688" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">mümkün değil</a>.Peki bir gazete bunu nasıl yapabilir? İnsanları mikro-ödemeye teşvik etmek için ya tık avcılığı gibi yollara başvurmak ya da her şeyi ödeme duvarının arkasına koyduğunuz bir modele geçmek gerekecek. İlkinin dijital medya için nasıl sonuçları olduğunu çok iyi biliyoruz ve hâlâ bu sonuçlarla uğraşıyoruz. İkincisi ise ciddi bir risk almak demek. Günümüz koşullarında bu riski alabilecek kadar iyi durumda olan kurum sayısı çok az.Mikro-ödemeler konusunda karamsar bir tablo çizdiğimin farkındayım ama bunun sebebi şu anda konuştuğumuz haliyle bu gelir modelinin ciddi etik ve teknik sorunları olmasından kaynaklı. Eğer gazetecilik ve medya sektörü için benzer bir model geliştirilecekse bunun yolu başkalarının yaptığını kopyalamaktan değil, sıfırdan bir model ve sistem tasarlamakla mümkün olabilir. Aksi takdirde bu deneylerin ve formatın faydasından çok zararını göreceğiz.

Post.News ile ilgili hikayeler