Twitter'ın malum gidişatıyla birlikte en çok ilgi çeken ve giderek kullanıcı sayısını katlayan platformlardan birisi <a fr-original-style="" href="https://www.newslabturkey.org/2022/10/31/mastodonu-taniyalim/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Mastodon</a> —ve genel olarak onunla federasyon hâlindeki diğer platformların oluşturduğu <a fr-original-style="" href="https://the-federation.info/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">fediverse</a>. Mevcut ivme ile sadece Mastodon'daki toplam kullanıcı sayısı yakında <a fr-original-style="" href="https://mastodon.social/@mastodonusercount/109999346494000360" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">10 milyon sınırını geçecek</a> ama yakın zamanda yaşanan kimi gelişmeler büyümeyi daha da hızlandıracak gibi görünüyor.Bu gelişmelerden ilki yeni açılan Mastodon sunucuları. Yayın platformu Medium, bir süredir test ettiği <a fr-original-style="" href="https://me.dm/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">me.dm</a> Mastodon sunucusunu ücretli üyeliği olan <a fr-original-style="" href="https://medium.com/blog/join-mastodon-with-medium-e2d6d814325b" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">tüm kullanıcıları için aktifleştirdi</a>. Eğer Medium hesabınız varsa oradaki hesabınızı da bağlayarak kullanmanız mümkün. Mozilla'nın da geçtiğimiz aylarda duyurduğu Mastodon sunucusu <a fr-original-style="" href="https://mozilla.social/about" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">aktif görünüyor</a> fakat henüz resmi bir duyuru yok.Diğer büyük gelişme ise Meta tarafından geldi. Platformer'ın haberine göre Meta içerisinde P92 olarak bilinen ve Instagram hesaplarına bağlı tamamen metin odaklı sosyal medya platformu projesi <a fr-original-style="" href="https://www.platformer.news/p/meta-is-building-a-decentralized" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">hızlı bir şekilde geliştiriliyor</a>. Açıkça Twitter rakibi olarak düşünülen bu platform Mastodon'un temelini oluşturan ActivityPub protokolünü de destekleyecek, yani fediverse içerisinde yer alacak. Platformun ne zaman kullanıma açılacağı ve genel olarak nasıl karşılanacağı belirsiz. Ancak bu haber ile birlikte fediverse üzerinde bir şeyler yapmak isteyenlerin sayısının katlanarak artacağı şimdiden belli oldu.Alışık olduğumuz sosyal medya platformlarının giderek birbirine benzemeye ve kontrolü elimizden alıp tamamen algoritmalara vermesiyle olsun, gazetecilerden risk altındaki kullanıcılarına kadar <a fr-original-style="" href="https://www.niemanlab.org/2023/03/social-media-policies-are-failing-journalists/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">kimseyi koruyamamaları</a> (ve hatta korumak <a fr-original-style="" href="https://twitter.com/elonmusk/status/1632681788941139972" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">istememeleri</a>) olsun durumun iyiye gitmediği ortada. Üstüne bir de sırf dikkat çekmek için her yere yapay zeka ekleme <a fr-original-style="" href="https://www.theverge.com/23632371/social-network-future-ai-automated-chatbot-posts-linkedin" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">çabasıyla</a> bu durum daha da kontrolden çıkacak gibi görünüyor.&nbsp;Yeni alternatiflerin sayısının giderek artmasının ve kullanıcıların buralara kaymaya başlamasının sebebi tam da bunlar. ActivityPub üzerindeki platformların oluşturduğu fediverse, teknik olarak sağladığı potansiyel ve yeni imkanlar ile bu dönüşüm döneminde öncü olacağını da herkese gösterdi.&nbsp;Elbette bu yeni sosyal medya döneminin nasıl bir internet yaratacağını şu anda kestirmek zor. Ama en azından bu internetin nerede kurulacağı netleşmiş gibi görünüyor.

n okuyoruz|

Başka bir sosyal medya mümkün olabilir.

Fediverse Artık Sosyal Medyada Kalıcı

<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Mastodon Büyümeye Devam Ediyor</h2>Twitter'ın durumu iç açıcı sayılmaz. Özellikle moderasyon ve güvenlik kısmında daha fazla insanın <a fr-original-style="" href="https://www.theguardian.com/technology/2023/jan/07/twitter-reportedly-makes-more-cuts-to-online-safety-teams" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">işten çıkarılması</a>, uygulamada ve sitede teknik sorunların artması, algoritmik akışın zorunlu hâle gelmesi ve cuma sabahından bu yana popüler üçüncü parti uygulamaların <a fr-original-style="" href="https://9to5google.com/2023/01/12/twitter-api-appears-to-be-down-breaking-tweetbot-and-third-party-clients/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">çalışmamaya başlaması</a> son zamanlarda yaşananlar arasında.Bu gidişat geçtiğimiz aylarda en çok öne çıkan alternatiflerden birisi olan Mastodon'a olan ilgiyi ve desteği de artırmaya başladı. Daha kullanışlı uygulamaların artması, aktif kullanıcı sayısının yükselişi ve giderek daha fazla popüler ismin de denemeye başlaması ile Mastodon ve ActivityPub sistemi <a fr-original-style="" href="https://www.techdirt.com/2022/12/29/some-tricks-to-making-mastodon-way-more-useful/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">giderek büyüyor</a>.Daha önce platformu ActivityPub ile entegre edeceğini söyleyen Medium, bunun öncesinde hem Mastodon'a sponsor oldu hem de Medium yazarlarına özel bir <a fr-original-style="" href="https://blog.medium.com/medium-embraces-mastodon-19dcb873eb11" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Mastodon sunucusu açtı</a>. Cloudflare de kullanıcılarının birkaç basit adımda kendi Mastodon/ActivityPub sunucularını kurmasını sağlayan <a fr-original-style="" href="https://github.com/cloudflare/wildebeest" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">bir özellik duyurdu</a>. Bu da özel sunucular kurmak isteyenlerin ihtiyaç duyduğu teknik bilgi seviyesinin ciddi bir şekilde azalması demek.Alakalı: Twitter'ın bir diğer rakibi Post.News ciddi bir ilerleme kaydetmekte ve ilgi çekmekte zorlansa da ABD'nin büyük gazetelerinden USA Today'i platformu aktif şekilde kullanmaya <a fr-original-style="" href="https://pressgazette.co.uk/social_media/usa-today-first-major-publishing-partner-on-twitter-alternative-post/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">ikna etmiş</a>.

todon ile ilgili hikayeler