Annemizin tarifini izleyerek bir yemek yapmak, mobilyacıdan aldığımız bir kitaplığı inşa etmek, hatta bir labirentte yolunu bulmak bile algoritmik işlerdir.Tekrar edilebilir kolay adımların izlenmesi işlemi olarak algoritma ise adını, Orta Çağların en büyük matematikçilerinden birinden almıştır.Harezm, (eski) Aral Gölü’nün güneyinde, günümüzde kısmen Özbekistan ve kısmen Türkmenistan sınırları içinde bulunan tarihî ve coğrafî bir bölgedir.Bölgenin isminin nereden geldiği tartışılır olmakla beraber, düşük rakımından dolayı “alçak (yükseklikteki) bölge” anlamında bir Farsça veya Avestaca tabirden <a fr-original-style="" href="https://en.wikipedia.org/wiki/Khwarazm" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">geliyor olabilir</a>. Tarih boyunca hem İrani hem de Türki dilleri konuşan halklara ev sahipliği yapan Harezm bir sürü aydını da doğurmuştur.Bu&nbsp;aydınlardan biri,&nbsp;Ebû Ca'fer Muhammed bin Mûsâ el-Hârizmî,&nbsp;ya da kısaca Hârizmî&nbsp;isimli matematikçi, gökbilimci, ve coğrafyacıdır.<img src="https://images.aposto.com/2022/3/2/1650967837864.jpeg" style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="1.79" width="550" fr-original-style="display: block; float: none; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Hârizmî,&nbsp;trigonometri, aritmetik, coğrafya ve astronomideki başarılarının yanında, eserleri yoluyla Avrupa’ya ondalık sayı sistemini ve Hint-Arap rakamlarını <a fr-original-style="" href="https://archive.org/details/concisehistoryof0000stru_m6j1" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">tanıtan kişidir</a>.Trigonometri ve geometri alanlarında pratik problemlere kolayca anlaşılabilen adımsal işlemler geliştirmiştir. Kendisinin ardından bu adımsal yönteme Hârizmî yolu&nbsp;denir.el-Hârizmî’nin adı, Orta Çağ Latincesine algorismus&nbsp;olarak geçirilmiştir. Eski Fransızcaya alınırken ilk başta sadece Hint-Avrupa rakamlarının ondalık sistemini ifade eden algorisme,&nbsp;zamanla her türlü adımsal çözüm yöntemi anlamına genişler.Orta İngilizceye algorism&nbsp;olarak geçerken, Çağdaş İngilizcede yanlış olarak Yunanca “sayı” kelimesi arithmós αριθμός&nbsp;bir bağ kurulup, algorithm yazılışına <a fr-original-style="" href="https://www.etymonline.com/word/algorithm#etymonline_v_8145" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">evrilir</a>. Günümüz Türkiye Türkçesinde de benzeri bir yazım tekrarlanmaktadır algoritma kelimesinde.Hârizmî’nin büyük şaheseri, Türkçeye “Tamamlama ve Dengeleme Yoluyla Hesaplama Hakkında Kapsamlı (Özlü) Kitap” olarak çevirebileceğimiz, nam-ı diğer el-Cebir&nbsp;(al-Jabr&nbsp; ٱلجبر) <a fr-original-style="" href="https://wblog.wiki/tr/The_Compendious_Book_on_Calculation_by_Completion_and_Balancing" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">eseridir</a>. Bu isim Latince yoluyla Avrupa dillerine algebra kelimesini <a fr-original-style="" href="https://www.etymonline.com/word/algebra#etymonline_v_8140" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">bağışlamıştır</a>.Cebir farklı anlamlar ifade eden, yaşlı bir Arapça <a fr-original-style="" href="https://www.amazon.com/Dictionary-Modern-Written-Arabic-Arabic-English/dp/B075B5TNDB" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">kelimedir</a>. “Kırık kemikleri bir araya getirme” anlamından mecazlama ile “toplama” olarak karşımıza çıkar. Başka bir anlamı ise “güç, zor”dur. Gençliğe Hitabe’de “cebren ve hile ile” ifadesindeki anlamı “güç kullanarak, zor kullanarak” demektir.Bu yazılar da her hafta algoritmik yazılıyor desek yeri midir, yoksa yanlış mı anlaşılır :)

trigonometri ile ilgili hikayeler