Merhaba!Bu hafta biraz çay hüpletiyoruz ve damakta duyusal keşfe çıkıyoruz. Şarap tadımlarında tanen hakkında yapılan yorumları duyanlar ve duyacaklar; “Köşeli tanen de neymiş, yuvarlanıyor muymuş?” sorusuna cevap bu sayıda! Şarabın yapı taşlarından olan taneni didikliyoruz. Arkadan çalan Grapest Hits listesi ile biraz hareketleniyoruz. Adeta&nbsp;“Kambersiz düğün, tanensiz üzüm olmaz!” diyen en yüksek tanenli üzümlerden Cabernet Sauvignon var sahnede, <a fr-original-style="" href="https://open.spotify.com/playlist/7HVT8aYegT0wYdbQJmaF4O?si=c98197302c5f48e8" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">liste burada</a>. Şarabı yeterince yudumladıysak, biraz da neden tükürdüğümüzü konuşuyoruz.Dikkat! Bu yayın alkollü içeceklerden fermente üzüm suyu olan şaraptan bahsediyor. 18 yaşından küçük okurlara fermente olmayan üzüm suyu daha uygun olabilir.Kadehimizde bu hafta:💧Tükürmek ya da tükürmemek, işte bütün mesele bu.🍷Bir Kadeh Bilgi: Tanen nedir, kimlerdendir?🎵Grapest Hits: Cabernet SauvignonŞerefe,<a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/selinosmanogluu/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Selin</a>

İnsanlar şarabı neden tükürüyorlar? Cevap çok basit : kafayı bulmamak için. Şarap tadımındaysan bol miktarda şarap tadacağın bir gezideysen, veya bir şarap fuarındaysan her tattığın şarabı yutmak biraz (!) şarhoşluğa sebep olabilir. Bu da tattığın şarapları değerlendirmeyi zorlaştırır. Çünkü bir süre sonra duyular kapanmaya başlar, algılar yavaşlar ve ne koku ne de tada yoğunlaşabilirsin. Şarabın tükürülmesinin sebebi bu. Ve evet, <a fr-original-style="" href="https://www.rottentomatoes.com/m/sideways?utm_source=aposto" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Sideways</a>’de de Paul Giamatti’nin tükürdüğü ve döktüğü litrelerce şarabın arkasındaki sebep bu.&nbsp;“Yazık olur, ben tükürmem!”&nbsp;dersen minik bir hesap ile tüketim miktarının, şarap çeşitliliğinin ve zamanın etkisini birlikte anlayalım.Bir şişe şarap 750 ml. Bir kadeh şarap yaklaşık 150 ml. Yani 1 şişe şaraptan 5 kadeh şarap çıkıyor gibi düşünebiliriz. Tabi bu kadehten kadehe, senin ne kadar servis ettiğine göre değişir. Fakat tadımlarda tadım kadehi kullanılır; ve bu kadehlere yaklaşık 60 ml&nbsp;şarap koyulur.🔎 Diyelim ki bir tadıma katıldık ve şeçkide 6 çeşit şarap var.<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">6 şarap tattık, etti size 360 ml. Neredeyse yarım şişe şarap. Bunu yarım saatte de tadabilirsin, 1 saatte de 2 saatte de.</li></ul>🔎 Diyelim ki şarap fuarındayız, veya uzun bir şarap tadımındayız. <a fr-original-style="" href="https://www.sommeliersselection.com/?utm_source=aposto" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Sommerliers’ Selection</a> gibi. Keşfedecek yüzlerce şarap var.<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">30 şarap tattın, neredeyse 2.5 şişe.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">40 şarap tattın, neredeyse 3.5 şişe.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">50 şarap tattın, tam 4 şişe.</li></ul>Bu böyle gidiyor. Tükürmek ya da tükürmemek, işte bütün mesele bu.Peki bu şarabı nereye tükürüyoruz?&nbsp;Tükürme kovası şart. Tadımlarda tükürmek veya kadehinde kalan şarabı dökmek için bir kova veya kap bulunur. Aşağıdaki fotoğraflarda elimde görmüş olduğun tükürme kovalarına bir örnek. Süreci de olduğu kadar göstermeye çalıştım, güldüğüme bakma.👁 Çok da kolay değil açıkçası, pratik istiyor!<img lazy="loading" src="https://images.aposto.com/1200xauto/2021/9/1/1633981925576.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="Infinity" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">Şarabı yudumluyoruz, ağzımızda şöyle bir çeviriyoruz. İster çay hüpletir&nbsp;gibi, ister hafif çalkalayarak, ister çiğneyerek. Evet, çiğneyerek. Yapınca ne demek istediğimi anlayacaksın. Sonra kovayı elimize alıp tükürüyoruz. “Nasıl yani? Ben bunu yutmadım, nasıl tatmak oldu bu?” diyebilirsin. Aslında şarabı tatmak için yutmana gerek yok. Koklayıp, yudumlayıp ağzında çevirirken zaten tatmış oluyorsun. Şarap damakta döndü durdu gibi düşün; o sırada zaten deneyimliyorsun. Bir de tükürdükten sonra şarabın bitişini de hissediyorsun.&nbsp;Geriye kalan duyusal etki yutmak ile aynı oldu zaten.&nbsp;“Damağında ne kaldı?" &nbsp;Meyveler, baharatlar; ama en çok keyif, mutluluk.<img lazy="loading" src="https://images.aposto.com/1200xauto/2021/9/1/1633982307071.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="Infinity" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"><a href="https://media.winefolly.com/madeline-puckette-drunk.jpg?utm_source=aposto" target="_blank" fr-original-style="" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;"></a>Evde kendi kendine kimse (genelde) tükürmüyor tabi ki, şişenin dibini görüyoruz (genelde).

Tükürmek ya da tükürmemek, işte bütün mesele bu.

BİR KADEH BİLGİ

Tanen şarabın yapısal olarak en önemli bileşenlerinden biri. Sebebine gelmeden önce kimlerden olduğuna bir bakalım. Kendileri tannik asit; birçok gıdada doğal olarak bulunan polifenoller. Tanen üzümün çekirdeğinde, kabuğunda ve sapinda bulunuyor. Fermantasyon sırasında kendini gösteriyor. Çok belirgin bir duyusal deneyim etkisi var.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">🍇 Üzüm yiyorsun ve bir anda çıt diye bir ses geldi; üzümün çekirdeğini ısırdın. Mayhoş, bitter, acımtırak, dili damağı kurutan, hafif kaşındıran bir etki olur.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">🍇 Yine üzüm yiyorsun, benim gibi bazen kabuğu etinden ayırıp sonradan yiyenlerdensin; veya özellikle soydun kabuğu ayrıca yiyorsun. Kabuğu çiğnedikçe yine mayhoş, bitter, acımtırak, dili damağı kurutan, hafif kaşındıran bir etki olur.</li></ul>İşte bu tanen etkisi. Dilini damağını kurutan, diş etlerini çeken bir etki.<img lazy="loading" src="https://images.aposto.com/1200xauto/2021/9/2/1634036476967.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="Infinity" width="550" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">İllüstrasyon: <a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/kmucek/?utm_source=aposto" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Kıvanç Müçek</a>Şarapta tanen&nbsp;düşük, orta(-), orta, orta(+) ve yüksek miktarda bulunabiliyor. Tadımlarda da bu şekilde yorumlanıyor. Peki tadarken nasıl anlıyoruz düşük tanenli ve yüksek tanenli bir şarabı? Nasıl bir farkı var? Bunu çay örneği ile anlatacağım. Çünkü çayda da tanen var. Hatta minik bir deney ile hemen evde anlayabilirsin. Şöyle güzel bir çay demliyoruz. Bir açık bir de koyu olacak şekilde bardakları dolduruyoruz. Önce açık çayı yudumluyoruz. Sonra koyu çayı yudumluyoruz. İşte düşük tanenli bir şarap ile yüksek tanenli bir şarabın damaktaki duyusal deneyimdeki farkı buna benzer bir etki.<img lazy="loading" src="https://images.aposto.com/1200xauto/2021/9/2/1634036620313.jpeg" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" ratio="Infinity" width="550" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable">İllüstrasyon: <a fr-original-style="" href="https://www.instagram.com/kmucek/?utm_source=aposto" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Kıvanç Müçek</a>Her tanenin etkisinin aynı olduğunu söyleyemeyiz. Çok olgunlaşmamış üzümlerden gelen, ve olgunlaşmış üzümlerden gelen tanen etkisi birbirinden farklıdır. Ham tarafta damaktaki o acımtırak, damağı kurutan etki daha sert hissedilirken; olgun tarafta çok daha naif, kadifemsi bir etki alabiliriz.Tanen şarabın yapısal olarak en önemli bileşenlerinden biri. Şarabın iskeletini oluşturan yapı taşlarından biri gibi düşünebiliriz. Şarabın damaktaki etkisini, yıllanma potansiyelini etkileyen bir bileşen bu; ciddiye alalım, aman dikkat. Tanen şarabın yıllanma potansiyelini etkiliyor çünkü şarabı koruyor. Antioksidan görevi üstleniyor, ve şarabın dimdik ayakta durmasında büyük etken oluyor. Genelde yüksek tanenli şarapları olan Cabernet Sauvignon’u örnek olarak alalım. 10+ yıllık şarapları bir de sen içindeki tanene sor! Yıllandıkça agresif, köşeli, sert olarak yorumlanan tanenler genelde yumuşar. Dili damağı yoran etkisini daha yumuşak ve yuvarlak bir etkiye bırakır. O yüzden çok yaşlı şaraplarda öyle çok yoran bir tanen etkisi genelde görmeyiz. Yıllanmadaki tek etken tanen değil tabi, düşük tanenli ama çok güzel yaşlanmış şaraplar da mevcut.&nbsp;Çaylar içildiyse, tanen anlaşıldıysa bir sonraki şişe şarabımızda damaktaki tanen etkisine odaklanıyoruz! Hep deney, hep keşif.🧪 Tanen etkisini şarap ile keşfetmek istersen Pinot Noir ve Cabernet Sauvignon'u karşılaştırmalı tatmanı öneriyorum. Bakalım deney nasıl sonuç verecek?

Tanen nedir, kimlerdendir?

ŞİŞEDEN TAZE ÇIKTI

Haftaya "Bu şarap buşone!" diyoruz ve geri gönderiyoruz. Hatayı anladıktan sonra da hatasız bir şarap bulup "Asidite nedir, kimlerdendir?"&nbsp;inceliyoruz. O zamana kadar şarabından tanen eksik olmasın!Şerefe🍷Selin

HAFTAYA

Kadehindeki şarabı keşfederken, sonraki yudumu hayal eden bir şarap yayını. Şarabın sadece beyaz örtülü masalarda içilmediğine inanıyor, her sofrada yer arıyor. Her hafta duyusal deneyim rotaları çizmek için e-posta kutunda!