• Elon Musk, İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu'nun da katıldığı yapay zeka odaklı bir sohbet sırasında X'in tamamen ücretli bir platforma dönüşebileceğinin sinyalini verdi. "X sisteminin kullanımı için aylık küçük bir ödemeye geçiyoruz," ifadelerini kullanan Musk, bot hesap sorununu ortadan kaldırmanın tek yolunun bu olduğunu da sözlerine ekledi.

• Avrupa Birliği'nin (AB) veri koruma otoritesi İrlanda Veri Koruma Komisyonu (DPC), çocuk kullanıcıların kişisel verilerinin kullanımını nedeniyle TikTok'u 345 milyon avro para cezasına çarptırdı. Konuya ilişkin açıklamada ihlallerin 31 Temmuz-31 Aralık 2020 tarihleri arasında gerçekleştiği aktarıldı. 

^Unsplash

• Google'ın dünyanın en büyük arama motoru unvanını yasadışı uygulamalar sayesinde elde ettiği iddiasıyla açılan davada ilk duruşma görüldü. Şirket avukatı, başka bir arama motoru kullanmanın "tam olarak dört tık" gerektirdiğini söyleyerek iddiaları reddetti.

• Neden önemli: Google'ın arama motorunun varsayılan olarak ayarlanması için Apple ve Samsung gibi şirketlere yılda 10 milyar doları aşkın ödeme yaptığının öne sürüldüğü davanın 10 hafta sürmesi bekleniyor ve "internetin geleceğini" belirleyebileceği ifade ediliyor.

• Google, konum bilgilerine erişimi ve bu bilgilerin kullanımı konusunda kullanıcıları yanılttığı gerekçesiyle tarafına açılan davada 93 milyon dolar ödeyerek anlaşmaya vardı. Buna göre, Google'ın, konum geçmişini kapatan kullanıcıları "Web ve Uygulama Etkinliği" üzerinden takip etmeye devam ettiği ortaya çıktı.

• Bir adım geriden: Google, 2022 yılında da yine kullanıcıların konum bilgilerine ilişkin uygunsuz uygulamaları nedeniyle 392 milyon dolar cezaya çarptırılmıştı.

• Fransa'nın, AB tarafından belirlenen standarttan daha fazla elektromanyetik radyasyon yaydığı gerekçesiyle iPhone 12 satışlarını durdurmasının ardından Apple, cihazın radyasyon seviyesini standarda uygun hâle getirmek için güncelleme yayımlayacağını bildirdi.

• Bir adım geriden: Şirket, geçen hafta yaptığı açıklamada iPhone 12'nin AB'nin belirlediği sınır ile uyumlu olduğunu ve bunun üçüncü taraf laboratuvarlar tarafından doğrulandığını söylemişti.

• Apple analisti Mark Gurman, Apple'ın 2025 itibarıyla Lightning port kullanımını tamamen bırakarak bütün cihazlarında USB-C bağlantı noktası kullanmaya başlayacağını öne sürdü. Gurman'a göre, 2024'te AirPods'larda USB-C girişine geçiş yapacak olan Apple, bir sonraki iMac ile de USB-C destekli Magic Mouse, Magic Trackpad ve Magic Keyboard'u piyasaya sürecek.

• Neden: Bir süredir iPad ve MacBook'larda USB-C kullanan; geçtiğimiz hafta tanıttığı iPhone 15 ile de USB-C'yi iPhone'lara getiren Apple, Avrupa Birliği'nde satılan tüm cihazlarda tek tip bağlantı noktası olmasını gerektiren yeni düzenleme nedeniyle bu değişikliğe gidiyor.

• Federal Ticaret Komisyonu'nun FTC) Microsoft'un Activision'ı satın almasını engellemek için açtığı davada yayınlanan bir belgeye göre, Microsoft, yeni nesil Xbox konsolunu piyasaya sürmek için 2028 yılını hedefliyor.

• ABD Senatosu, kapalı bir oturumda yapay zeka sektör liderleri ile bir araya geldi. Oturum sonrası yapılan açıklamalara göre yapay zekanın düzenlenmesi gerektiği konusunda hem yetkililer hem de sektör liderleri hemfikir.

^{The New York Times}

• Kimler katıldı: Oturumda Mark Zuckerberg, Elon Musk ve Bill Gates'e ek olarak OpenAI CEO'su Sam Altman, Microsoft CEO'su Satya Nadella, Nvidia başkanı Jensen Huang ve Google CEO'su Sundar Pichai gibi önemli isimler de yer aldı.
• Hakem talebi: Kısa süre önce xAI isimli bir yapay zeka şirketi kuran Musk, şirketlerin yapay zeka ürünlerini denetimsiz bir şekilde kullanıma sunmamaları gerektiğine dikkat çekerek; "hakem" görevi görecek federal bir yapay zeka kurumunun varlığına ihtiyaç duyulduğunu söyledi.

• ChatGPT, ABD'de 3 yıl içinde 17 farklı doktora giden 4 yaşındaki çocuğun hastalığına doğru teşhis koydu. Vücut ağrıları ve büyüme geriliğinden muzdarip olan, ayrıca etraftaki eşyaları da ısıran çocuğun; annesinin hastalık belirtileri ile MR sonuçlarını ChatGPT'ye girmesi sonucunda ‘bağlı kordon sendromu’na sahip olduğu anlaşıldı. Teşhis, doktorlar tarafından da doğrulandı. 

• ChatGPT'yi eğitmek için yazılarının izinsiz bir şekilde kullanıldığını iddia eden ve aralarında Pulitzer Ödüllü Michael Chabon'un da bulunduğu bir grup ABD'li yazar, OpenAI'ya dava açtı. Bu, yazarlar tarafından telif hakkı ihlali gerekçesiyle OpenAI'a açılan üçüncü toplu dava.

• Öte yandan: Adobe, IBM, Nvidia, Palantir, Stability, Salesforce, Scale ve Cohere; ABD başkanı Joe Biden'ın yapay zekaya yönelik gönüllü taahhütlerini imzalayan şirketler arasına katıldı. Yapay zeka ile üretilen içeriklerin işaretlenmesini içeren taahhütlere Temmuz ayında Google, OpenAI ve Microsoft da imza atmıştı.

• Amazon, satıcıların sattıkları ürünler için açıklama yazmalarını kolaylaştıracak yeni yapay zeka araçları geliştirdi. Ürün listeleme, başlık seçimi ve açıklama yazma gibi süreçleri daha kolay hâle getirecek araçların, kullanıcıların buralara harcadığı süreden tasarruf etmelerini sağlayacağı aktarıldı.

• Tsinghua Üniversitesi'nden araştırmacıların çalışmasına göre, yapay zeka, insanlara kıyasla çok daha iyi şehir planlaması yapabiliyor. Giderek betonlaşan sıkışık şehir yapılanmasını iyileştirmek için çözümler bulmak amacıyla bir yapay zeka sistemi geliştiren ekip; hizmetlere erişim, yeşil alanlara ulaşım ve trafik seviyesi olmak üzere üç ölçütte yapay zekanın %50 daha iyi performans gösteren kentsel planlar tasarladığını gözlemledi.

Yüzde yüz elektrikli sürüş keyfi: BMW

_{%100 elektrikli sürüş keyfi}

BMW geleceğin mobilitesine yönelik 50 yıldır sürdürdüğü çalışmalarının sonucunda çevreye saygılı ve sürdürülebilir mobiliteyi yaygınlaştırmada öncü bir rol üstleniyor.

Nedir? BMW’in tamamen elektrikli model gamı, çevre dostu sürüş deneyimini farklı yaşam tarzlarına uygun tasarımlarla ve klasik BMW konforuyla buluşturuyor.

Neler var? 

• Görkemli duruşu ve konforlu yaşam alanıyla tamamen elektrikli Yeni BMW iX1, yenilikçi karakterini çok yönlülüğüyle birleştirerek kullanıcılarını gündelik yaşamlarında hayallerinin ötesinde bir yolculuğa çıkarıyor.
• Modern sanattan ilham alınarak tasarlanan tamamen elektrikli Yeni BMW i7, geleneksel ruhu fütüristik teknolojiyle harmanlayarak lüks anlayışını yeniden yorumluyor.
• Tamamen elektrikli BMW iX, fütüristik ve etkileyici dış tasarımı, minimal ve şık iç tasarımı, öncü teknolojileri ve üstün sürüş asistan sistemleriyle sessiz ve benzersiz bir sürüş deneyimi sağlıyor.
• Tamamen elektrikli ilk Gran Coupé modeli olan Yeni BMW i4, üst düzey konfor ve günlük kullanım için ideal niteliklerinin yanı sıra olağanüstü dinamik özellikler sunuyor.
• Ailenin sportif üyesi Yeni BMW i4 M50, BMW M'in üstün sportif performansını BMW i'nin yenilikçi gücüyle birleştiriyor.
• Yeni tasarımıyla standart özellik olarak sunulan M Sport donanımı sayesinde BMW iX3 eDrive20 her zamankinden daha sportif görünüyor.

Eşsiz sürüş keyfini yaşarken sürdürülebilir bir geleceğe öncülük etmek için size en uygun tamamen elektrikli BMW modelini burada bulabilirsiniz.

• NASA, tanımlanamayan uçan nesneler (UFO) ya da yeni ismiyle tanılanamayan anormal fenomenlere (UAP) ilişkin ilk raporunu yayımladı. İncelenen vakaların dünya dışı bir kökene sahip olmadığını; ancak ne olduklarının da bilinmediğini belirten NASA Yöneticisi Bill Nelson, ajansın bir "UFO araştırması direktörü" atadığını duyurdu.

• Dahası: Zayıf sensör kalibrasyonu, çoklu ölçüm eksikliği, sensör meta veri yetersizliği ve temel veri eksikliğinin UAP analizlerini zorlaştırdığını aktaran Nelson, "Bu çalışmadan çıkarılacak en önemli sonuç, öğrenilecek daha çok şey olduğudur." ifadelerini kullandı.

• Brezilya'da bulunan 265 milyon yıllık fosil, dinozorlardan 40 milyon yıl önce hüküm süren Pampaphoneus biccai türünün şimdiye kadar keşfedilen en büyük örneği oldu. 3 metre boyuyla zamanının en tehlikeli yırtıcısı olarak bilinen Pampaphoneus biccai, 400 kilogram ağırlığa ulaşabiliyordu.

^ScienceAlert

• Bir başka tarih öncesi keşif haberi ise Avrupa'dan geldi. İngiltere'nin Wight Adası'nda, tavuk boyutlarında ve otobur yeni bir dinozor türü keşfedildi. Vectidromeus insularis ismi verilen türün yaklaşık 125 yıl önce var olduğu ve asıl boyutlarının keşfedilen yavru kalıntılarına kıyasla daha büyük olabileceği aktarıldı.

• Alzheimer hastalarında beyin hücrelerinin ölümüne yol açan şeyin, beyindeki nöronlar arasında aşırı miktarda oluşan amiloid plakları ve tau düğümlerinin neden olduğu beyin ödemi olduğu tespit edildi. Buna göre, bu plak ve düğümlerin oluşmasıyla birlikte açığa çıkan MEG3 isimli molekül, hücrelerin intiharını (nekroptoz) tetikliyor.

• Bilgi notu: Günümüzde tedavisi bulunmayan ve tüm yaş gruplarından her 100 bin kişiden 40,7'sinin ölümüne neden olan Alzheimer, 55 yaş altı kişilerde ilk 10 ölüm nedeni arasında yer alıyor.

• Düşük karbonlu batarya üreten Fransa merkezli Verkor, Macquarie Asset Management liderliğinde gerçekleşen Seri C turda 2 milyar avronun üzerine yatırım aldı. Girişim, yeni yatırımla Dunkirk'te inşa ettiği gigafactory'nin lansmanını finanse edecek.

^Verkor

• Ayrıca: Verkor'un Dunkirk Limanı'nda yer alan gigafactory'sinin ilk üretim kapasitesinin yılda 16 GWh olması ve 2025 yılına kadar faaliyete geçmesi bekleniyor. Girişim, bu fabrika ile doğrudan yaklaşık 1200; dolaylı yoldansa 3 bin istihdam yaratacağını ifade ediyor. 
• Bir adım geriden: Verkor, Temmuz 2021'de 100 milyon avro yatırım almıştı.

• Elektrikli araçlar için sürdürülebilir batarya malzemeleri üreten ABD merkezli Ascend Elements;  Decarbonization Partners, Temasek ve Qatar Investment Authority (QIA) tarafından tarafından yönetilen Seri D turunda 542 milyon dolar yatırım aldı. Girişim, yatırımı Kentucky'deki Apex 1 tesisinin inşasında kullanacak.

• Ne yapıyor: Ascend Elements; elektrikli araç akülerinin geri dönüşümünden ticari ölçekte lityum-iyon akü öncüsü (pCAM) ve katot aktif malzeme (CAM) gibi sürdürülebilir lityum-iyon akü malzemeleri üretiyor. Girişimin kullanılmış lityum-iyon hücrelerden yeni pCAM üreten tescilli doğrudan öncül sentez teknolojisi, daha iyi performansın yanında maliyetlerin ve sera gazı emisyonlarının düşürülmesini sağlıyor.

• Silikon Vadisi merkezli batarya girişimi Lyten, Prime Movers Lab liderliğinde gerçekleşen Seri B turda 200 milyon dolar yatırım aldı. Yeni yatırımla birlikte toplam öz sermaye yatırımı 410 milyon dolara çıkan Lyten, ilk ticari kompozit uygulamasını bu yıl teslim etmeyi hedefliyor.

• Nedir: Lyten, elektrikli araçlar (EV) için lityum-sülfür bataryalar üreten bir girişim olarak karşımıza çıkıyor. Lityum-iyon pillere kıyasla daha fazla enerji depolama kapasitesi sunan lityum-sülfür bataryalar; EV'lerin daha hafif olmasını, enerjinin daha verimli kullanılmasını ve menzilin artmasını sağlıyor. Nikel, manganez, kobalt ve grafik gibi kimi çevreye zararlı mineralleri barındırmaması da bu bataryaların bir artısı olarak karşımıza çıkıyor.

• Yapay zeka veri merkezleri odağında ağ çipleri geliştiren Kaliforniya merkezli girişim Enfabrica, Atreides Management tarafından yönetilen Seri B turda 125 milyon dolar yatırım aldı. Yeni turla Enfabrica'nın değerlemesi 5 kattan fazla arttı.

• Hedef: Yeni yatırım, Enfabrica'nın Accelerated Compute Fabric Switch (ACF-S) cihazlarının ve çözümlerinin üretimi için kullanılacak. Girişim, G/Ç ve bellek ölçeklendirme sorunlarını çözmek için GPU'ları, CPU'ları ve hızlandırıcıları tamamlayan ACF-S çözümleri, veri merkezlerindeki ve hızlandırılmış bilgi işlem kümelerindeki bilgi işlem maliyetini %50 oranında azaltıyor.

• San Francisco merkezli yapay zeka girişimi Writer, Iconic Growth tarafından yönetilen yatırım turunda 100 milyon dolar yatırım aldı. 2020'de 5 milyon; 2021'de ise 21 milyon dolar toplayan Writer'a 500 milyon değer biçen yeni yatırım turuna WndrCo, Balderton Capital, Insight Partners ve Aspect Ventures gibi isimler de katıldı.

• Ne yapıyor: Writer'ın platformu; işletmelerin operasyonlar, ürün, satış, insan kaynakları, pazarlama gibi departmanlarda kullanılabilecek yazı ve içeriklerin oluşturulmasını ve özetlemesini mümkün kılan büyük dil modellerini kullanmalarına yardımcı oluyor. Aralarında Spotify, L'Oreal ve Uber'in de bulunduğu müşteri tabanıyla girişimin gelirini son iki yılda 10 kat artırdığı belirtiliyor.

• Diyaloğa dayalı yapay zeka ürünleri geliştiren Romanya merkezli girişim DRUID, TQ Ventures liderliğindeki Seri B turda 28 milyon avro yatırım aldı. Girişim, yeni yatırımı uluslararası genişlemesini hızlandırmak ve mevcut gelirinin %60'ını oluşturan ABD pazarında büyümek için kullanılacak.

• Kimdir: DRUID; işletmlere ERP, CRM, RPA veya diğer dijital araçlara yapılan önceki yatırımların yerini almadan diyalogsal iş uygulamaları (CBA) oluşturma ve tasarlama araçları sunan bir platform sağlıyor. Yakın zamanda Microsoft'un Azure OpenAI Hizmeti aracılığıyla ChatGPT ile entegre olan DRUID, üretken yapay zekayı kurumsal olarak hazır ve güvenli hâle getiriyor.

• Daha önce: Mayıs 2022'de gerçekleşen turda 14,2 milyon avro yatırım alan DRUID, geçtiğimiz yıl gelirini 2021'e kıyasla 2,5 kat artırmıştı. DRUID'in müşterileri ise platformun hem müşteri etkileşimini hem de çalışan verimliliğini artırdığını; bekleme sürelerini kısalttığını ve sorun çözme oranlarını yükselttiğini aktarıyor.

• Geri dönüşüm ve sürdürülebilirlik dikeyinde çözümler geliştiren Belçika merkezli girişim RISORCE; 12,5 milyon avro yatırım aldı. Girişim, yeni yatırım ile Liège eyaletinde bir geri dönüşüm tesisi kuracak.

• Kimdir: 2022 yılında kurulan RISORCE, döngüselliği ve geri dönüştürülebilirliği artırarak daha sürdürülebilir otomobil lastikleri üretiyor. RISORCE'un üretim sırasında uyguladığı piroliz işlemi ile lastiklerden yan ürün olarak elde edilen yağ, Avrupa merkezli petrokimya şirketlerine hammadde olarak satılıyor. Ayrıca, bu işlem, kullanılmış lastik malzemelerinin karbon emisyonlarını da büyük ölçüde azaltıyor.

• Birleşik merkezli biyoteknoloji girişimi Broken String Biosciences, Illumina Ventures ve Mérieux Equity Partners tarafından ortaklaşa yönetilen Seri A turda 15 milyon dolar yatırım aldı. Yatırım, girişimin platformunun kullanıma sunması, Birleşik Krallık'taki mevcut ekibini genişletmesi ve ABD'de de ofis açması için kullanılacak.

• Ne yapıyor: Broken String Biosciences, yeni genom düzenleme teknolojilerinin karakterizasyonunu hızlandıran ıNDUCE-seq isimli bir platform inşa ediyor. Bu platform, araştırmacıların genom düzenleme araçlarının ne kadar spesifik olduğunu ve sınırlamaların kaldırılmasıyla ilişkili hedef dışı genetik sonuçları değerlendirmelerine olanak tanıyor.

• Aposto Gündem | Yapay zeka, CEO'ları da işlerinden edebilir mi?

• BBC | Google davası: ABD, dönüm noktası niteliğindeki davada teknoloji deviyle karşı karşıya

•  The New York Times | Yapay zekanızın bilinçli olup olmadığını nasıl anlarsınız?