<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://medicalxpress.com/news/2021-09-emergency-action-climate-nature-crisis.html" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">"İklim ve doğa krizine karşı acil eylem, pandemiyi bekleyemez"</a></h3>Tıp, hemşirelik ve halk sağlığı alanında yayın yapan 220’den fazla akademik dergi birleşti ve dünya liderlerine, “küresel sıcaklık artışlarını sınırlamak, biyolojik çeşitliliği onarmak ve sağlığı korumak için acilen eyleme geçmeleri”&nbsp;yönünde çağrı yaptılar. Dergiler arasında The Lancet, New England Journal of Medicine ve The British Medical Journal gibi saygın dergiler bulunuyor.&nbsp;Küresel ısınmayı 1,5 derece ile sınırlı tutmanın öneminin ve fazladan eklenecek her sıcaklık artışının daha büyük sorunlar getireceğinin altını çizen <a fr-original-style="" href="https://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(21)01915-2/fulltext" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">ortak açıklama yazısının</a> sonunda şu cümleler yer aldı: “Küresel halk sağlığına yönelik en büyük tehdit, dünya liderlerinin küresel sıcaklık artışını 1,5 derecenin altında tutmak ve doğayı restore etmekte halen devam eden başarısızlıklarıdır. Toplum genelinde acilen değişiklikler yapılmalı. Bu değişiklikler, daha adil ve sağlıklı bir dünya yaratılmasını sağlayacaktır. Sağlık dergilerinin editörleri olarak, hükümetleri ve liderleri harekete geçmeye çağırıyoruz ve 2021'i dünyanın rotasını değiştireceği yıl olarak işaretliyoruz.”<h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://interconnectedrisks.org/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Birbirine Bağlı Afet Riskleri Raporu Yayımlandı</a></h3>Birleşmiş Milletler Üniversitesi Çevre ve İnsan Güvenliği Enstitüsü tarafından hazırlanan <a fr-original-style="" href="https://interconnectedrisks.org/" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Birbirine Bağlı Afet Riskleri Raporu</a> yayımlandı. Raporda; 2020-2021 yıllarında etkili olmuş 10 büyük afet analiz edildi ve küreselleşen dünyada afetlerin birbiriyle etkileşimleri farklı açılardan değerlendirildi.&nbsp;Raporun önemli bulgularından bazıları şöyle:<ul fr-original-style="" style="margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Afetler başka bir afetin oluşmasına veya daha da şiddetlenmesine sebep olabiliyor. Örneğin, Arktika’da oluşan sıcak hava dalgası, Teksas’ta görülen soğuk hava dalgasının ve Avrupa’da görülen aşırı sıcakların oluşumunda etkili oldu.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Afetler aynı anda gerçekleşerek felaketlere hazırlanmayı zorlaştırabiliyorlar. Örneğin, Hindistan ve Bangladeş’i vuran Amphan Siklonu bölgede bulunan 4,9 milyon kişiyi bulunduğu bölgeyi terk etmek zorunda bıraktı. Öte yandan, aynı dönemde COVID19 pandemisi de etkili olduğu için birçok kişi hijyen ve sosyal mesafe kurallarına dikkat edebilmek amacıyla yaşadığı yeri terk etmek istemedi.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Afetlerin temelinde ortak nedenler var.&nbsp;En yaygın nedenler atmosfere saldığımız sera gazları ve yetersiz afet riski yönetimi. Raporda analiz edilen on büyük afetten yedisinin altında bu iki temel neden yatıyor. Bir diğer yaygın sebep ise kararlar alınırken çevresel maliyet ve faydaların azımsanması.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Nedenleri ortak olması çözümlerin de ortaklaşa ve bir bütün içinde ele alınması gerekliliğini ortaya koyuyor.&nbsp;Örneğin, sera gazlarının azaltılması okyanus asitliği artışı, ekstrem olayların şiddetlenmesi ve sıklaşması gibi sorunları hafifleterek aynı zamanda biyolojik çeşitliliğin korunmasına da katkı sağlayabilir. Büyük felaketler tek başlarına değil bir bütün içinde değerlendirilmeli.</li></ul><h3 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;"><a fr-original-style="" href="https://phys.org/news/2021-09-economic-climate-higher-previously-thought.html" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Karbondioksitin sosyal maliyeti önceden tahmin edilenin üstünde</a></h3>Environmental Research Letters dergisinde yayımlanan <a fr-original-style="" href="https://iopscience.iop.org/article/10.1088/1748-9326/ac1d0b" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">yeni bir çalışmaya</a> göre; iklim değişikliğinin ekonomiye maliyeti önceden tahmin edilenin çok üstünde olabilir. Oluşturulan modeller ile sera gazı azaltmanın uzun vadeli finansal riskleri ve faydaları tahmin edilmeye çalışılıyor; ancak yeni çalışma eski modellerde bazı önemli risklerin göz ardı edilmiş olabileceğini ortaya koyuyor.&nbsp;Yeni çalışmaya göre, bir ton karbondioksitin insanlığa maliyeti, “karbondioksitin sosyal maliyeti”, önceden tahmin edilenlerden daha yüksek.&nbsp;Oluşturulan çoğu modelde kuraklık, yangın, sıcak hava dalgaları ve fırtınalar gibi aşırı hava olaylarının sadece kısa vadeli etkileri hesaba katılıyor. Bu gibi olayların insanların sağlığı, işgücü verimliliği veya birikimler üzerinde yaratacağı uzun vadeli olumsuz etkiler ise göz ardı ediliyor. Oysa uzun vadeli etkiler düşünüldüğünde ekonomik büyümenin ciddi anlamda azalabileceği ortaya çıkıyor. Çalışmaya göre 2100 yılında küresel gayri safi yurt içi hasıla, iklim değişikliğinin etkilerinin olmadığı duruma kıyasla yüzde 37 daha az olabilir.&nbsp;Karbondioksitin sosyal maliyeti günümüzdeki tahminlerde 10 ila 1000 dolar arasında değişiyor; yeni çalışma ise 3 bin dolara kadar çıkabileceğini gösteriyor. Çalışmanın yazarlarından “Doç. Dr. Chris Brierley” <a fr-original-style="" href="https://phys.org/news/2021-09-economic-climate-higher-previously-thought.html" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">şöyle diyor</a>: “Cüzdanlarımıza doğrudan olmasa bile karbondioksit salmanın insanlığa bir maliyeti var. Bir kişinin yıllık salımları topluma 1300 dolara mal olabilir, bu sayı iklim değişikliğinin ekonomik büyüme üzerindeki etkileri de hesaba katıldığında 15.000 doların üzerine çıkıyor.”

Birleşmiş Milletler Üniversitesi ile ilgili hikayeler