Cumhurbaşkanı Erdoğan geçtiğimiz günlerde, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Abu Dabi Veliaht Prensi Muhammed bin Zayed el Nahyan'la bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı, görüşmede iki ülke ilişkilerinin ve bölgesel konuların ele alındığını yazdı. BAE'nin resmî haber ajansı WAM de Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Nahyan'ın görüşmede ikili ilişkilerin ortak çıkarlara hizmet edecek şekilde güçlendirmesinin ele alındığını duyurdu.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bir adım geriden: Cumhurbaşkanı Erdoğan geçtiğimiz haftalarda da BAE Ulusal Güvenlik Danışmanı Şeyh Tahnoun Bin Zayed el Nahyan'la görüşmüş ve görüşmenin ardından "İnanıyorum ki çok kısa zamanda Birleşik Arap Emirlikleri ülkemizde ciddi yatırımlara girecek" açıklamasında bulunmuştu. Bu görüşme BAE Dışişlerinden Sorumlu Devlet Bakanı Enver Gargaş tarafından "tarihî" olarak nitelendirilmişti.</li></ul><h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Neler olmuştu?</h2>• Türkiye ve Birleşik Arap Emirlikleri’nin arasındaki gerginlik Arap Baharı’ndan bu yana yükseliyordu. İki ülke arasında Suriye, Libya, Yemen, Azerbaycan gibi konularda anlaşmazlıklar yaşanıyordu.&nbsp;• Suriye ve Mısır'ın 2013'te, Suudi Arabistan, Bahreyn ve BAE'nin 2014'te "terör örgütü" ilan ettiği Müslüman Kardeşler'in kurduğu Özgürlük ve Adalet Partisi'nin lideri olan Mursi'nin Eylül 2012'de AK Parti Kongresi'nde yaptığı konuşma, Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından "kardeşliğimizin nişanesi" olarak tanımlanmıştı.&nbsp;• Mısır'da&nbsp;Muhammed Mursi'nin 2013'te devrilmesinin ardından ise BAE, yönetime gelen Abdülfettah es-Sisi'ye açık destek vermişti. Bu noktada başlayan Arap Baharı gelişmeleriyle iki ülke arasındaki ayrılık derinleşmeye başladı.• Sonraki süreçte Türkiye,&nbsp;Birleşik Arap Emirlikleri'ni 15 Temmuz darbe girişimine destek vermekle suçlamıştı. 2017 yazında Birleşik Arap Emirlikleri Türkiye'nin Suriye'deki varlığına "sömürgeci" yakıştırması yapmış ve Türkiye'nin Suriye devletinin egemenliğini azaltmaya çalıştığını savunmuştu.&nbsp;• 2020 baharında&nbsp;"Türkiye'nin Libya'ya müdahalesini reddediyoruz" açıklaması yapan BAE; Türkiye Dışişleri Bakanlığı tarafından&nbsp;"düşmanca tavır takınmaktan vazgeçmeye ve haddini bilmeye" davet edilmişti. Dışişleri Bakanlığı; BAE'nin Libya'nın yanı sıra Yemen, Suriye ve Afrika Boynuzu dâhil bölgelerde "barış, güvenlik ve istikrarı bozucu hareketlerine"&nbsp;dikkat çekmiş ve BAE'nin Yemen'de bölücü faaliyetlere destek verdiğini söylemişti.•&nbsp;Cumhurbaşkanı Erdoğan; geçtiğimiz yıl ağustos ayında ABD'nin girişimleriyle başlayan İsrail-BAE normalleşme sürecinin ardından Türkiye'nin Filistin halkının yanında olduğunu belirterek Birleşik Arap Emirlikleri'yle diplomatik ilişkilerin askıya alınabileceğini ifade etmişti.&nbsp;• Türkiye Arap Baharı’yla başlayan dönemde Mısır ve Körfez ülkelerinden uzaklaştı;&nbsp;Katar’la yakınlaşma ise hız kazandı. BAE, Suudi Arabistan, Bahreyn ve Mısır 2017’de teröre destek verdiği gerekçesiyle Katar’la diplomatik ilişkileri kesmiş ve çeşitli ambargolar uygulamaya başlamıştı. 2021 Ocak itibarıyla Körfez İşbirliği Konseyi’nde imzalanan bildiriyle sona eren bu kriz döneminde yatırımlar, swap anlaşmaları, bölgesel olaylarda destek mesajlarıyla Türkiye'nin Katar ilişkileri genişlemişti.<h2 dir="ltr" fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Nasıl yorumlanıyor?</h2>• Son gelişmeleri Cumhuriyet'e değerlendiren emekli büyükelçi Mithat Rende;&nbsp;BAE ulusal güvenlik danışmanının Cumhurbaşkanı düzeyinde görüşme yapmasının "alışıldık bir durum olmadığını" söylüyor. Bu düzeyde bir kabulün "başlı başına önemli bir gelişme" olduğunu düşünen Rende, BAE yetkilisinin bir dizi önerilerle geldiğini ya da bir talepte bulunduğunu tahmin ediyor.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Rende'nin bu görüşmenin sebebine yönelik tahminleri arasında ABD'nin Türkiye-Körfez ülkeleri arasındaki ilişkinin normalleşmesi yönündeki çağrıları, BAE'nin İran'a karşı Türkiye ile bir ittifak arayışında oluşu ya da Türkiye'nin ekonomik sıkışıklıkta yeni arayışlara yönelmiş olabileceği yer alıyor.</li></ul>• Diğer yandan emekli büyükelçi Oğuz Çelikkol, bu temasını Türkiye'nin "Orta Doğu, Arap ülkeleri politikasında yeni bir açılım"&nbsp;olarak değerlendiriyor. Çelikkol; ülkelerin dış politikalarındaki önceliklerin 2019-2020 itibarıyla değişmeye başladığını ve bu durumda diyaloğun faydalı olacağını düşündüklerini belirtiyor.&nbsp;• ORSAM'dan Doç. Dr. Mustafa Yetim;&nbsp;Türkiye'nin müttefiki Katar'la olan ticaret hacminin BAE ile aynı seviyelere çıkamadığını hatırlatarak tarafların karşılıklı olarak politikaların değişmesini beklediğini; İran'a karşı bölgede bir denge kurmak isteyen BAE'nin Körfez ülkelerinin Katar'a yönelik son açılımlarından da hareketle bölgede izole olma riskinin önüne geçmek için Türkiye'yle normalleşme konusunda istekli olduğunu ifade ediyor.• Diğer yandan organize suç örgütü lideri olmak suçuyla aranan Sedat Peker'in Birleşik Arap Emirlikleri'nde olduğuna ilişkin haberlerin de iki ülke ilişkilerinde son dönemde atılan adımlarda önemli olabileceği yorumları yapılıyor.

Aposto Gündem

    

Türkiye-BAE ilişkilerinde yeni sayfa mı?

• <a fr-original-style="" href="https://www.bbc.com/turkce/haberler-turkiye-58264727" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Cumhurbaşkanı</a> Erdoğan, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Ulusal Güvenlik Danışmanı Şeyh Tahnoun Bin Zayed el Nahyan'la görüştü. Görüşmeden sonra yapılan açıklamada, ülkelerarası ilişkilerde iyileşmeye gidileceğine dikkat çekildi. Erdoğan, BAE'nin Türkiye'de yatırım yapmayı düşündüğünün sinyalini verdi. BAE Dışişlerinden Sorumlu Devlet Bakanı Enver Gargaş, Twitter'da yaptığı paylaşımda ikilinin görüşmesini "tarihî&nbsp;olarak değerlendirdi.&nbsp;

Enver Gargaş ile ilgili hikayeler